Konijn snapt er niks van. Hij wordt achtervolgd door een groot Zwart Konijn. Konijn vindt het maar eng. Wat wil het Zwarte Konijn toch van hem?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Konijn snapt er niks van. Hij wordt achtervolgd door een groot Zwart Konijn. Konijn vindt het maar eng. Wat wil het Zwarte Konijn toch van hem?"

Transcriptie

1 Konijn snapt er niks van. Hij wordt achtervolgd door een groot Zwart Konijn. Konijn vindt het maar eng. Wat wil het Zwarte Konijn toch van hem? Volg het pad van Konijn en kom tot de ontdekking dat ook jij achtervolgd wordt... In dit project ontdek je van alles over schaduwen en nog veel meer. Aan de hand van taal-, reken- en bewegingsactiviteiten neemt Konijn je mee. Een educatief project bij het boek Het Zwarte Konijn van Lemniscaat. Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck

2 Colofon Auteurs: Anke van Boxmeer en Els van Dijck Overige auteurs en illustratoren: Kleuteruniversiteit logo en iconen: Ruth Wielockx Teksten en illustraties uit Het zwarte konijn. teksten & illustraties Philippa Leathers, Uitgegeven door Lemniscaat b.v., Rotterdam. Oorspronkelijk uitgegeven door Walker Books Ltd, London (UK) Illustraties en teksten uit de boeken zijn gebruikt met uitdrukkelijke toestemming van oorspronkelijke auteurs, illustratoren en uitgeverij. Redactie: Sanne Ramakers Vormgeving en realisatie: Kleuteruniversiteit Disclaimer: Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, publicatie op internet, of op welke wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de uitgever of auteur. Kleuteruniversiteit Pagina 2

3 Konijn snapt er niks van. Hij wordt achtervolgd door een groot Zwart Konijn. Konijn vindt het maar eng. Wat wil het Zwarte Konijn toch van hem? In het boek Het Zwarte Konijn van Philippa Leathers wordt Konijn achtervolgd door zijn eigen schaduw. Hij doet er alles aan om van deze schaduw af te komen. Hij verstopt zich achter een boom, duikt in het water en vlucht een donker bos in. In dit pakket gaan we met Konijn mee op pad en rennen ook wij weg voor deze schaduw. Aan de hand van taal-, reken- en bewegingsactiviteiten doorloop je de weg die Konijn ook in het boek aflegt. Het project start met het aanbieden van het boek, waarin je kennismaakt met het Zwarte Konijn. Daarna volgen verschillende activiteiten die het boek in chronologische volgorde doorlopen. Op de materialenkaart kun je zien welk materiaal je voor elke les nodig hebt. Zorg ervoor dat de schaduw jou niet inhaalt. Veel succes! Anke van Boxmeer en Els van Dijck Kleuteruniversiteit Pagina 3

4 Materialenkaart Hier vind je een overzicht van de benodigdheden per activiteit. Het Zwarte Konijn Mijn schaduw Vormen in de schaduw boek Het Zwarte Konijn, zaklamp stoepkrijt bijlage 1: vormenschaduw, logiblokken Rennen voor je schaduw - Achter de boom Wie is wie? Verhaal vertellen Door de rivier Wat zeg je? Wat hoor ik? Schaduw meten Een nieuwe vriend bijlage 2: Konijn of een (wit) knuffel konijn bijlage 3: hints, grote spot (60 watt), groot wit laken, verduisterbare ruimte, touw bijlage 4: konijnen, bijlage 5: verhaalfiguur, grote spot (60 watt), groot wit laken, verduisterbare ruimte, touw, stokjes, tafel, zwarte verf, kwasten, boek Het Zwarte Konijn bijlage 2: Konijn, bijlage 6: het Zwarte Konijn, achttien blauwe, ronde vouwblaadjes, twee bruine, ronde vouwblaadjes, achttien groene, ronde vouwblaadjes, dobbelsteen, 1-6 dobbelsteen bijlage 7: konijnenkaarten, reep papier, stift vel papier, blinddoek vel papier, stift vrolijke instrumentale muziek, rustige instrumentale muziek Kleuteruniversiteit Pagina 4

5 Het Zwarte Konijn Doelen: Benodigdheden: Voorbereiding: kennismaken met het thema, actief deelnemen aan een gesprek, aandacht gedurende een langere tijd vasthouden, gericht antwoord op vragen geven, woordenschat uitbreiden boek Het Zwarte Konijn, zaklamp Zet het boek op een kast in de klas. Verduister het lokaal zoveel mogelijk. Inleiding Neem de zaklamp erbij en schijn rond in de klas. Stop zodra je het boek in de schijnwerper hebt staan. Reageer verrast op dit boek en laat één van de kinderen het boek halen. Kern Lees het boek Het Zwarte Konijn voor. Stel na afloop vragen over het verhaal. Suggesties: - Wat is er mis als Konijn uit zijn hol stapt? - Wat doet Konijn als hij het Zwarte Konijn ontdekt? - Waarom verstopt Konijn zich achter een boom? - Wat verzint Konijn nog meer om van het Zwarte Konijn af te komen? - Is het Zwarte Konijn ook in het bos? - Wat gebeurt er als Konijn net lekker aan een wortel knabbelt? - Wat doet Wolf met Konijn? - Wie is het Zwarte Konijn? - Wanneer zie je een schaduw? - Heb jij wel eens een schaduw van jezelf gezien? Afsluiting Pak de zaklamp erbij en zet het boek in het midden van de kring. Zorg ervoor dat er een schaduw van het boek ontstaat door er met de zaklamp naar te schijnen. Vraag de kinderen hoe dit kan. Vertel de kinderen dat zij de komende lessen goed op moeten letten. Er kan iets achter je aan zitten! Kleuteruniversiteit Pagina 5

6 Mijn schaduw Doelen: experimenteren met schaduw, nauwkeurig waarnemen Benodigdheden: stoepkrijt Voorbereiding: - Inleiding Op een ochtend werd konijn wakker. Er was iets mis. Hij was niet alleen. Ga op een zonnige dag met de kinderen naar buiten. Zorg ervoor dat jouw schaduw zichtbaar is en vertel de kinderen dat er iemand met je meeloopt. Hoe kan dat?! Leg uit dat dit je schaduw is. Geef de kinderen opdrachten waardoor ze met hun eigen schaduw experimenteren. Suggesties: - Zwaai naar je schaduw. - Spring op je schaduw. - Steek een been opzij. - Ga op de schaduw van een ander kind staan. Kern Geef de kinderen per tweetal een stoepkrijt. Het ene kind gaat op een bijzondere manier op de stoep staan, zoals met de armen in de lucht of met de benen gespreid en het andere kind trekt de schaduw van dit kind om met het stoepkrijt. Daarna wisselen de kinderen van rol en wordt de tweede schaduw naast de eerste schaduw getekend. Wanneer de kinderen klaar zijn, gaan zij op een vooraf afgesproken plek zitten. Afsluiting Bekijk alle omgetrokken schaduwen samen met de kinderen. Eén van de tweetallen staat bij hun schaduwen en de groep bepaalt welke schaduw van welk kind is. Vraag de kinderen waarom zij dit denken. Kleuteruniversiteit Pagina 6

7 Vormen in de schaduw Doelen: Benodigdheden: Voorbereiding: de vormen vierkant, cirkel, rechthoek en driehoek herkennen en benoemen, nauwkeurig waarnemen bijlage 1: vormenschaduw, logiblokken Print bijlage1 zo vaak, dat er voor de helft van de kinderen uit de klas een vormenschaduw is. Inleiding Konijn werd bang. Scheer je weg, Zwart Konijn! riep hij. Maar het Zwarte Konijn verroerde zich niet. Neem van de logiblokken vier verschillende vormen en laat deze aan de kinderen zien. Benoem de vormen. Kern Leg de vormenschaduwen (van elke vorm één) en de logiblokken uit de inleiding in de kring. Vraag de kinderen de juiste schaduw bij elke vorm te zoeken. Neem de andere logiblokken erbij en laat deze één voor één aan de kinderen zien. Vraag welke vorm je in je hand hebt. Leg elk logiblok bij de bijbehorende schaduw. Maak onder elke schaduw een rij van logiblokken. Vraag de kinderen op zoek te gaan naar voorwerpen met een duidelijke vorm in de klas. Leg elk gevonden voorwerp in de rij onder de bijbehorende schaduw. Suggesties: blok, cirkel uit de cirkeldoos, mozaïekfiguur, bouwplankje, broodtrommel, drinkbeker, legowiel, klok. Afsluiting Geef de helft van de kinderen uit de klas een vormenschaduw en verdeel de logiblokken en gevonden voorwerpen uit de kern over de overige kinderen. De kinderen met een voorwerp of logiblok gaan elk op zoek naar het kind dat de schaduw van hun voorwerp heeft. De kinderen met de schaduw gaan achter het kind met het bijbehorende voorwerp of logiblok staan. Wanneer iedereen iemand gevonden heeft, controleer je samen of alles klopt. Kleuteruniversiteit Pagina 7

8 Rennen voor je schaduw! Doelen: omgaan met een wedstrijdelement, oriënteren in de ruimte Benodigdheden: - Voorbereiding: - Inleiding Konijn rende weg. Maar het Zwarte Konijn rende achter hem aan. Konijn rende nog sneller. Ga op een zonnige dag met de kinderen naar buiten. Vraag alle kinderen op een schaduw (van een gebouw, boom, muur, heg, speeltoestel, zandbak) te gaan staan. Op jouw teken gaan de kinderen op zoek naar een andere schaduw. Zo rennen ze van schaduw naar schaduw. Kern Wijs één kind aan dat de tikker (het Zwarte Konijn) is. De andere kinderen zijn de konijnen en worden door het Zwarte Konijn achtervolgd. Ze rennen zo hard ze kunnen. Het Zwarte Konijn probeert een konijn te tikken door met zijn voet zijn schaduw aan te tikken en hebbes te roepen. Nu wordt het getikte konijn het Zwarte Konijn en gaat op zoek naar een konijn om te tikken. Afsluiting Geef alle kinderen de opdracht een plek op de speelplaats te zoeken en zo te gaan staan dat ze hun eigen schaduw zien. Vertel de kinderen dat Konijn nog steeds op de vlucht is, omdat hij achtervolgd wordt. Loop naar één van de kinderen en vraag hem achter je te gaan staan. Loop samen naar een volgend kind. Dit kind voegt zich ook achter jullie. Loop zo verder tot jij door alle kinderen van de klas achtervolgd wordt. Ga samen naar binnen. Kleuteruniversiteit Pagina 8

9 Achter de boom Doelen: plaatsbepalende begrippen herkennen en gebruiken Benodigdheden: bijlage 2: Konijn of een (wit) knuffelkonijn Voorbereiding: - Inleiding Konijn verstopte zich achter een boom. Hier vindt het Zwarte Konijn me nooit! dacht hij. Neem Konijn erbij en vraag de kinderen te bedenken waar Konijn zich in het lokaal achter kan verstoppen. Laat Konijn hier neerzetten en laat één van de kinderen verwoorden waar hij is. Hoeveel verstopplekken kunnen de kinderen bedenken? Kern Geef de kinderen opdrachten met plaatsbepalende begrippen. De kinderen zetten Konijn op verschillende plaatsen in het lokaal. Suggesties: Leg Konijn ergens in, op, onder, voor, naast, links van, rechts van, tussen, schuin voor, schuin achter. Vraag de kinderen elke keer te verwoorden waar Konijn is. Afsluiting Vertel de kinderen dat zij Konijn zijn en zich nu mogen verstoppen voor het Zwarte Konijn. Geef weer opdrachten met plaatsbepalende begrippen, zoals ga allemaal ergens onder zitten. Controleer of alle kinderen de opdracht goed begrepen hebben en geef vervolgens een nieuwe opdracht. Breid de activiteit uit door de kinderen zich ergens te laten verstoppen. Vertel dat Mus naar Konijn op zoek is. Hij roept: Konijn, waar zit je?. Jij bent Mus. Noem de naam van één van de kinderen en vraag waar hij is. Laat dit kind verwoorden waar hij zit. Hij moet hierbij een plaatsbepalend begrip gebruiken. Heeft het kind dit goed gedaan, dan vindt Mus Konijn en mag Konijn een volgende naam noemen. Mus gaat vervolgens op zoek naar het volgende konijn. Kleuteruniversiteit Pagina 9

10 Wie is wie? schimmenspel Doelen: Benodigdheden: Voorbereiding: kennismaken met het schimmenspel, nauwkeurig waarnemen bijlage 3: hints, grote spot (60 watt), groot wit laken, verduisterbare ruimte, touw Hang het laken op en zet de spot drie meter achter het doek. Inleiding Toen Konijn na een poosje achter de boom vandaan kwam... stond het Zwarte Konijn recht voor hem! Ga met de groep voor het laken zitten. Zet de spot aan. Wijs vijf kinderen aan die met jou achter het laken in een hoek gaan staan. Eén voor één lopen de kinderen achter het laken langs. De groep die voor het laken zit, raadt wie er achter het doek loopt. Vraag de kinderen waarom zij dit denken. Kern Neem de hints uit de bijlage erbij. Vraag één van de kinderen achter het laken te komen staan en laat een hintskaart zien. Het kind beeldt uit wat er op de kaart staat en de groep raadt wat er uitgebeeld wordt. Laat een volgend kind achter het doek komen en herhaal de activiteit. Afsluiting Sluit deze activiteit af door de kinderen in groepjes van vijf de opdracht te geven om een leuke, rare of gekke schaduw te maken. Ze kunnen zich even uitleven achter het laken. Kleuteruniversiteit Pagina 10

11 Verhaal vertellen schimmenspel Doelen: een schimmenspel spelen, creativiteit ontwikkelen, een verhaal vertellen Benodigdheden: bijlage 4: konijnen, bijlage 5: verhaalfiguur, grote spot (60 watt), groot wit laken, verduisterbare ruimte, touw, stokjes, tafel, zwarte verf, kwasten, boek Het Zwarte Konijn Voorbereiding: Print bijlage 4 op stevig papier. Knip de konijnen uit. Plak elk konijn op een stokje. Print het verhaalfiguur uit bijlage 5 of zoek op internet naar een kleurplaat van het dier waarmee de kinderen willen spelen. Hang het laken op en zet de spot drie meter achter het doek. Zet een tafel achter het laken. Inleiding Toen Konijn na een poosje achter de boom vandaan kwam... stond het Zwarte Konijn recht voor hem! Laat de kinderen voor het laken zitten. Ga zelf achter de tafel zitten. Speel het verhaal uit het boek Het Zwarte Konijn na, met de stokkonijnen. Kern Geef enkele kinderen tijdens de werkles een verhaalfiguur. Laat hen dit figuur zwart verven en uitknippen. Plak de figuren elk op een stokje. De kinderen bedenken samen een kort verhaal met hun figuren en oefenen dit. Tip! Help de kinderen die moeite hebben met deze opdracht door zelf een verhaal te vertellen en de kinderen dit uit te laten beelden of door hen een voor hen bekend prentenboek na te laten spelen. Afsluiting Ga met de groep voor het laken zitten en kijk naar het schimmenspel dat enkele kinderen voorbereid hebben. Kleuteruniversiteit Pagina 11

12 Door de rivier Doelen: Benodigdheden: Voorbereiding: getalbeelden op de dobbelsteen herkennen, tellen bijlage 2: Konijn, bijlage 6: het Zwarte Konijn, achttien blauwe, ronde vouwblaadjes, twee bruine, ronde vouwblaadjes, achttien groene, ronde vouwblaadjes, dobbelsteen, 1-6, dobbelsteen Leg in de kring een pad van eerst achttien blauwe vouwblaadjes, dan een bruine, dan achttien groene vouwblaadjes en tenslotte weer een bruine. Inleiding Konijn sprong in de rivier en zwom naar de andere kant. Maar toen hij op de oever klom... Bekijk het pad in de kring samen met de kinderen. Vertel de kinderen dat de blauwe vouwblaadjes de rivier zijn, die Konijn over moet zwemmen. De groene vouwblaadjes zijn het gras aan de overkant. Leg Konijn voor de eerste cirkel. Kern Neem de 1-6 dobbelsteen erbij en laat één van de kinderen dobbelen. Bekijk samen wat er gegooid is en laat Konijn het aantal cirkels, gelijk aan het aantal gegooide ogen, vooruit zwemmen. Ga door tot Konijn precies op de eerste bruine cirkel komt. Konijn klimt hier op de oever en valt er soms af. Hij blijft proberen tot hij precies op de bruine cirkel staat. Wanneer dit de kinderen lukt, komt het Zwarte Konijn tevoorschijn! Reageer geschrokken dat hij er weer is. Leg het Zwarte Konijn op de cirkel achter Konijn. Vervolg het spel door met de 1-6 dobbelsteen voor Konijn te dobbelen en hem over het gras te laten lopen. Dobbel daarna met de dobbelsteen voor het Zwarte Konijn. Hij achtervolgt Konijn. Daarna dobbel je weer voor Konijn. Ga zo verder tot Konijn op de bruine cirkel aan het eind van het pad belandt. Dit is de boom, waarbij Konijn veilig is voor het Zwarte Konijn. Let op! Het Zwarte Konijn mag Konijn nooit inhalen. Wanneer dit gebeurt, laat je het Zwarte Konijn op de cirkel achter Konijn staan. Afsluiting Konijn rent het diepe, donkere bos in. Vraag de kinderen waar het Zwarte Konijn is. Kleuteruniversiteit Pagina 12

13 Wat zeg je? Doelen: Benodigdheden: Voorbereiding: weten dat een zin uit woorden bestaat, de plaats van een bepaald woord in een zin aan kunnen geven, zelf een zin kunnen maken bijlage 7: konijnenkaarten, reep papier, stift Schrijf de zin Het Zwarte Konijn zegt niks op de reep papier. Inleiding Toen Konijn op de oever klom... klom het Zwarte Konijn ook uit het water. Wat wil je van me? riep Konijn. Maar het Zwarte Konijn zei niets. Laat de zin Het Zwarte Konijn zegt niks aan de kinderen zien. Vertel dat dit een zin is en dat een zin uit woorden bestaat. Laat de kinderen de woorden in de zin aanwijzen en tel de woorden samen. Kern Vertel de kinderen dat zij Konijn zijn en zinnen gaan maken. Zodra het Zwarte Konijn verschijnt, rent Konijn weg en worden er geen zinnen meer gemaakt. Geef zes kinderen een konijn uit bijlage 7 en vraag deze kinderen in een rij achter elkaar te gaan staan. De kinderen laten hun kaartje niet zien, tot zij aan de beurt zijn. Noem een woord. Het eerste kind laat zijn kaartje zien en bedenkt een zin waarin het genoemde woord voorkomt. Vraag de groep waar zij het woord in de zin horen. Daarna is het tweede kind aan de beurt om, met hetzelfde woord, een zin te maken. Ga zo verder. Maar, wanneer een kind het Zwarte Konijn laat zien, wordt er geen zin gemaakt en stopt de activiteit met dit woord. Alle kinderen die voor dit Zwarte Konijn staan, rennen weg en gaan zitten, evenals het Zwarte Konijn. Haal de kaartjes van de kinderen die zitten op en geef deze aan andere kinderen. Zij vormen, samen met de kinderen die nog staan, een nieuwe rij en de activiteit begint opnieuw met een volgend woord. Suggesties voor woorden: konijn, wolf, gras, rivier, boom, wortel, zon, schaduw Afsluiting Vraag de kinderen wat Konijn doet als het Zwarte Konijn niets zegt (hij rent weer weg, het diepe, donkere bos in). Laat de kinderen een zin maken waarin de woorden donker en bos voor moeten komen. Kleuteruniversiteit Pagina 13

14 Wat hoor ik? Doelen: luisteren, de plaats van een geluidsbron aangeven Benodigdheden: vel papier, blinddoek Voorbereiding: - Inleiding Met een zucht van opluchting ging Konijn zitten. Hij knabbelde net lekker aan een wortel... Toen hij in het donker... Vertel de kinderen dat zij Konijn zijn en een wortel zitten te eten in het bos. Laat de kinderen dit uitbeelden en hier een geluid bij maken. Kern Vraag de kinderen de ogen te sluiten. In het donkere bos klinkt een geluid... Ga met het vel papier ergens in de klas staan en laat het papier ritselen door er een prop van te maken of het te scheuren. Geef de kinderen de opdracht om, met de ogen gesloten, te wijzen naar de plaats waar zij denken dat het geluid vandaan komt. Herhaal deze activiteit een aantal keer. Laat ook één van de kinderen een keer ritselen. Afsluiting Toen hij in het donker... twee ogen zag schitteren. O NEE! dacht Konijn. Het Zwarte Konijn heeft me weer gevonden. Maar het was NIET het Zwarte Konijn. Konijn rende zo hard hij kon het diepe, donkere bos uit. Toen struikelde Konijn! Konijn krabbelde snel overeind. Vraag de kinderen wie achter Konijn aanzit en laat hen bij elk dier dat bedacht wordt het bijbehorende geluid maken. Vergeet ook Wolf niet. Speel daarna het volgende spel: wijs een kind aan dat Wolf is en blinddoek dit kind. Wolf gaat in het midden van de kring zitten. Vraag de groep heel stil te zijn, want zij zijn in het donkere bos. Wijs een kind aan dat Konijn is. Dit kind stampt even met de voeten op de grond. Wolf kruipt richting Konijn. Lukt het Wolf om in de buurt van Konijn te komen? Herhaal de activiteit met een nieuwe Wolf. Kleuteruniversiteit Pagina 14

15 Schaduw meten Doelen: meten met natuurlijke maateenheden, de begrippen groot en klein herkennen en benoemen, Benodigdheden: vel papier, stift Voorbereiding: - Inleiding Konijn sloot zijn ogen en wachtte tot Wolf hem zou opeten... maar er gebeurde niets. Want daar, in het zonlicht achter Konijn, stond het Zwarte Konijn. Ga op een zonnige dag met de kinderen naar buiten. Maak een kring op de stoep. Vraag één kind in het midden van de kring te gaan staan en bekijk zijn schaduw. Hoe ziet deze eruit? Kern Vraag de kinderen of de schaduw van het kind even groot is als het kind zelf. Laat hen bedenken hoe zij dit kunnen onderzoeken (het kind en de schaduw moeten opgemeten worden). Start met het meten van de schaduw. Vraag de kinderen waarmee zij willen meten. Meet op verschillende manieren en noteer het resultaat. Suggesties: - afpassen met de voet - afpassen met een tak - blokken op de schaduw of naast het kind leggen - meten met een stukje draad - meten met buitenspeelmateriaal Ga verder met het meten van het kind. Doe dit op dezelfde manieren als hoe de kinderen de schaduw gemeten hebben. Noteer deze resultaten naast die van de schaduw. Kunnen de kinderen antwoord geven op de vraag of de schaduw even groot is als het kind? Afsluiting Laat de kinderen op de speelplaats een schaduw meten. Zij kiezen wat ze willen meten en gebruiken hiervoor een natuurlijke maateenheid. Bespreek na afloop samen wat de kinderen gemeten hebben en hoe zij dat gedaan hebben. Kleuteruniversiteit Pagina 15

16 Een nieuwe vriend Doelen: bewegen op muziek, samenwerken met een vriendje Benodigdheden: vrolijke instrumentale muziek, rustige instrumentale muziek Voorbereiding: - Inleiding In het zonlicht achter Konijn, stond het Zwarte Konijn. Konijn lachte, en hij wist zeker dat het Zwarte Konijn teruglachte. Hand in hand huppelden ze weg. Ga met de kinderen naar de speelzaal. Vraag hen tweetallen te vormen en hand in hand te huppelen op vrolijke muziek. Kern De kinderen huppelen door de speelzaal. Wanneer de muziek stopt, gaan de tweetallen tegenover elkaar staan en voeren een opdracht uit. Suggesties: - zwaai naar elkaar - geef elkaar een hand - maak een buiging naar elkaar - geef elkaar een high five - haak in elkaars armen en draai rond - geef elkaar een schouderklopje Vraag alle tweetallen achter elkaar te gaan staan. De tweetallen vormen een haag. De kinderen houden elkaars handen boven het hoofd vast, zodat een ander tweetal eronderdoor kan huppelen. Start de muziek. Het laatste tweetal huppelt door de haag naar voren en sluit zich weer aan bij de haag. Het tweetal dat nu het laatste is huppelt naar voren en sluit zich aan. Ga zo verder. Afsluiting De kinderen gaan tegenover hun maatje staan. Het ene kind is Konijn en het andere kind is het Zwarte Konijn. Zet rustige instrumentale muziek op. Konijn maakt bewegingen en het Zwarte Konijn doet de bewegingen na. Wissel hierna van rol. Kleuteruniversiteit Pagina 16

17 Kleuteruniversiteit Bijlage 1: vormenschaduw

18 Kleuteruniversiteit Bijlage 2: Konijn

19 Kleuteruniversiteit Bijlage 3: hints

20 Kleuteruniversiteit Bijlage 3: hints

21 Kleuteruniversiteit Bijlage 3: hints

22 Kleuteruniversiteit Bijlage 4: konijnen

23 Kleuteruniversiteit Bijlage 5: verhaalfiguur

24 Kleuteruniversiteit Bijlage 6: het Zwarte Konijn

25 Kleuteruniversiteit Bijlage 7: konijnenkaarten

Spinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke

Spinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke Spinners Een nieuwe rage: spinners! Heb jij ze al gespot in jouw klas? Vervelend, al dat speelgoed op school, of handig! spinners in de klas, daar kun je leuke, leerzame activiteiten mee doen! Wij bedachten

Nadere informatie

Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck

Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck Zebra had twee Beste Vrienden: Olifant en Vogel. Ze waren Drie Beste Vrienden voor altijd. Zoevende Zebra is een project rondom het thema vriendschap, aan de hand van het gelijknamige boek van Jenni Desmond.

Nadere informatie

Lespakket. Het monsterbonsterbulderboek. Door: Maike Douglas.

Lespakket. Het monsterbonsterbulderboek. Door: Maike Douglas. pakket Het monsterbonsterbulderboek Door: Maike Douglas Start Tover het boek tevoorschijn Doel Introductie van het boek Tovertoeter Het monsterbonsterbulderboek Voorbereiding Knutsel een tovertoeter en

Nadere informatie

De paashaas schildert eieren

De paashaas schildert eieren april 2015 vanaf 4 jaar De paashaas schildert eieren tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof De paashaas schildert eieren 1 In rood en groen en geel. Wat maakt hij er weer veel. Refrein: Paashaas, paashaas.

Nadere informatie

getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij.

getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij. getallenfeest 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, je hebt alle getallen gezien. 11 en 12 er ook nog bij zij sluiten de rij. Tijd voor een getallenfeest! Doen jullie mee? Zoek de getallen en speel bij elk getal

Nadere informatie

Licht en donker Licht

Licht en donker Licht H Licht en donker Licht groep 1-2 09 tijdsduur 80 minuten kerndoelen 1, 32, 42 en 54 lesdoelen De leerling: weet dat licht nodig is om te zien kent een aantal lichtbronnen, waarvan sommige uit zichzelf

Nadere informatie

De wakkere wekker. Benodigdheden: - Een luid tikkende wekker

De wakkere wekker. Benodigdheden: - Een luid tikkende wekker Activiteiten voor drie- tot vierjarigen De dag wordt wakker! De wakkere wekker - Een luid tikkende wekker We luisteren naar het getik en het gerinkel van een oude wekker. De kinderen spelen een levensgrote

Nadere informatie

Vormen van een raket Raketten

Vormen van een raket Raketten Vormen van een raket Raketten Vgroep 1-2 17 tijdsduur 65 minuten kerndoelen 1, 23, 32, 44, 45 en 54 lesdoelen De leerling: herkent een aantal wiskundige vormen: een cirkel, een driehoek, een rechthoek

Nadere informatie

gaat, totdat het iets tegenkomt de schaduw verandert als de positie van de lichtbron verandert

gaat, totdat het iets tegenkomt de schaduw verandert als de positie van de lichtbron verandert Licht GROEP 3-4 29 70 minuten 1, 23, 32, 42 en 46 De leerling: gaat, totdat het iets tegenkomt de schaduw verandert als de positie van de lichtbron verandert de schaduw verandert als de positie van de

Nadere informatie

Vormen van een raket Raketten

Vormen van een raket Raketten Vormen van een raket Raketten Vgroep 1-2 17 tijdsduur 65 minuten kerndoelen 1, 23, 32, 44, 45 en 54 lesdoelen De leerling: herkent een aantal wiskundige vormen: een cirkel, een driehoek, een rechthoek

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF 4: SCHADUWMONSTERS AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE Copyright De Uitvinders Uitgave 2016 Versie 1.0 LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF 4: SCHADUWMONSTERS

Nadere informatie

Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck

Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck Harry zat zo stil mogelijk en luisterde naar zijn gedachten. Hij had er meer. Hij vond ze leuk. Ben ik de eerste vink die denkt? dacht hij. Ik ben geweldig, dacht Harry. Maak kennis met Harry Vink, een

Nadere informatie

januari 2015 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Ik huppel - BVP Hint Music 2015

januari 2015 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Ik huppel  - BVP Hint Music 2015 januari 2015 vanaf 4 jaar Ik huppel tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof - Ik huppel 1 Ik huppel, ik huppel, ik huppel vandaag. Ik huppel naar boven, en ook weer omlaag. Mijn benen die willen niet

Nadere informatie

Spot 2+ La Baracca (Italië)

Spot 2+ La Baracca (Italië) l e s b ri ef Spot 2+ La Baracca (Italië) 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 F facebook.com/ stiltefestival techniek@destilte.nl Nieuwe Huizen 41 E info@destilte.nl +31(0)6-11 62 32 91 afdeling educatie

Nadere informatie

de kinderen hier om elkaar te gebruiken als de massa mensen, ze kunnen door elkaar heen lopen en elkaar begroeten etc.).

de kinderen hier om elkaar te gebruiken als de massa mensen, ze kunnen door elkaar heen lopen en elkaar begroeten etc.). Als je boven de stad vliegt, land je midden op een plein. Het plein is vol met mensen, je steekt het plein over en loopt dwars door de mensen heen, af en toe begroet je iemand. (help de kinderen hier om

Nadere informatie

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs 31 oktober 2010 Zacheüs Ellen Zuijdwegt-Dronkers Van dit verhaal is een schetsbord verhaal gemaakt Dit is tekenen of schilderen terwijl je vertelt. Dit kan heel eenvoudig

Nadere informatie

Hotel Hallo - Thema 2 Hallo TELEVISIE KIJKEN

Hotel Hallo - Thema 2 Hallo TELEVISIE KIJKEN Hotel Hallo - Thema 2 Hallo opdrachten TELEVISIE KIJKEN 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer

Nadere informatie

Lespakket. Ssst de tijger slaapt. Door: Maike Douglas jufmaike.nl. De lessen met een * ervoor zijn alleen geschikt voor kleuters. ã jufmaike.

Lespakket. Ssst de tijger slaapt. Door: Maike Douglas jufmaike.nl. De lessen met een * ervoor zijn alleen geschikt voor kleuters. ã jufmaike. pakket Ssst de tijger slaapt De lessen met een * ervoor zijn alleen geschikt voor kleuters. Door: Maike Douglas jufmaike.nl 1. Dieren uit het boek Sorteren van de dieren die in het boek voorkomen Woordenschat

Nadere informatie

LESBESCHRIJVING GROEP 1-2

LESBESCHRIJVING GROEP 1-2 LESBESCHRIJVING GROEP 1-2 DOELEN: Leerlingen weten welke walvissen er in de Noordzee leven. Leerlingen weten welk voedsel de walvissen eten. Leerlingen weten op welke manier de walvissen met elkaar communiceren.

Nadere informatie

Paasspeurtocht. Veel plezier!

Paasspeurtocht. Veel plezier! Paasspeurtocht Vier het paasfeest met deze gezellige speurtocht. De kinderen speuren in groepjes op of rondom de school naar grote, kartonnen paaseieren. Op elk paasei staat een opdracht. De opdracht wordt

Nadere informatie

Wardje Wasbeer: Daar zijn echte vrienden voor!

Wardje Wasbeer: Daar zijn echte vrienden voor! Wardje Wasbeer: Daar zijn echte vrienden voor! Julia Boehme Stefanie Dahle GEGEVENS BOEK: ISBN 978 90 5924 432 0 13,99 Uitgeverij Bakermat Suggesties: Emy Geyskens Vanaf 3 jaar Ook verschenen: Wardje Wasbeer

Nadere informatie

Wat is Kraak kracht? Kraak kracht

Wat is Kraak kracht? Kraak kracht Wat is? Met de kaarten van Kraak Kracht evalueert u Kraak de Klas. U gaat door middel van de vragen die op de kaarten staan in gesprek met de leerlingen over de vaardigheden die ze hebben gebruikt. U kunt

Nadere informatie

Het spellenboek. De plaatjes laten zien wat je bij elk spelletje nodig hebt. Hieronder zie je wat elk plaatje betekent:

Het spellenboek. De plaatjes laten zien wat je bij elk spelletje nodig hebt. Hieronder zie je wat elk plaatje betekent: Het spellenboek De plaatjes laten zien wat je bij elk spelletje nodig hebt. Hieronder zie je wat elk plaatje betekent: Mandje vullen Voor dit spel zijn minimaal twee kinderen nodig. Stap 1: Verdeel de

Nadere informatie

Lesbrief Kikker viert de lente. Kikkertiendaagse: 21 t/m 30 maart Thema: Kikker viert de lente Leeftijd: voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar

Lesbrief Kikker viert de lente. Kikkertiendaagse: 21 t/m 30 maart Thema: Kikker viert de lente Leeftijd: voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar Lesbrief Kikker viert de lente Kikkertiendaagse: 21 t/m 30 maart 2018 Thema: Kikker viert de lente Leeftijd: voor kinderen van 3 tot en met 6 jaar Van 21 t/m 30 maart kleurt heel Nederland groen met het

Nadere informatie

om te zien waarvan sommige uit zichzelf licht geven en andere door mensen gemaakt zijn geen kleuren kunt zien

om te zien waarvan sommige uit zichzelf licht geven en andere door mensen gemaakt zijn geen kleuren kunt zien Licht GROEP 1-2 09 80 minuten 1, 32, 42 en 54 De leerling: om te zien waarvan sommige uit zichzelf licht geven en andere door mensen gemaakt zijn geen kleuren kunt zien is om activiteiten te ondernemen

Nadere informatie

Waar zijn mijn gympen?

Waar zijn mijn gympen? februari 2012 vanaf 7 jaar Waar zijn mijn gympen? tekst: Joke de Klerck muziek: Paul Natte Intro C Cº C Cº C & b œ œ œ œ # œ œ œ œ # # œ œ œ Œ º C œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ & b Hé, hé, hé, heb je m'n gym

Nadere informatie

De Kunstenaar. Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek. Doelgroep Groep 6-8. Leerdoelen

De Kunstenaar. Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek. Doelgroep Groep 6-8. Leerdoelen De Kunstenaar Korte lessenserie bij het gelijknamige prentenboek Doelgroep Groep 6-8 Leerdoelen De leerlingen ontdekken via een spiegelverhaal kernmomenten uit de christelijke traditie en kunnen verwoorden

Nadere informatie

boos, gekwetst, opgelucht, spijt, teleurgesteld, verdrietig, vrolijk

boos, gekwetst, opgelucht, spijt, teleurgesteld, verdrietig, vrolijk groepsfase performing VOORBEREIDING Lesdoel Nodig Kwink van de Week Een sterke groep Ik weet wat ruzie is. - Velletjes papier in verschillende kleuren (bij Oriëntatie) - Downloads: De Grote Kink met de

Nadere informatie

Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck

Door: Anke van Boxmeer en Els van Dijck Het hondje van de familie doet erg zijn best om braaf te zijn. Wat zullen ze veel van hem houden! Ze roepen immers altijd zijn naam: Nee! Maar, toch is er één ding dat hij niet begrijpt... In dit vrolijke

Nadere informatie

Uitgeverij Schoolsupport www.schoolsupport.nl

Uitgeverij Schoolsupport www.schoolsupport.nl Sorteren kun je leren Leerinhoud: rubriceren, klanken onderscheiden. Materiaal: allerlei voorwerpen en bordjes. Locatie: klaslokaal (eventueel speelplaats). Groepsindeling: individueel. Tijdsduur: 10 minuten.

Nadere informatie

Volgorde in goede de (In de goede volgorde)

Volgorde in goede de (In de goede volgorde) Volgorde in goede de (In de goede volgorde) Wat ga je leren? Je leert dat de delen van een verhaal een eigen plek hebben. Hoe lang ben je bezig? Ongeveer 1 uur Wat heb je nodig? pen/potlood lijntjespapier

Nadere informatie

Magnetische en beschrijfbare dobbelsteen: de taalontwikkeling (1)

Magnetische en beschrijfbare dobbelsteen: de taalontwikkeling (1) Magnetische en beschrijfbare dobbelsteen: de taalontwikkeling (1) Vorige week ontving ik de beschrijfbare dobbelsteen van Credu.nl: een webwinkel vol met prachtige educatieve materialen, maar ook voor

Nadere informatie

Carnavalsschilderij: Doel: Het stimuleren van de fijne motoriek en de hand oog coördinatie. Materiaal: Schilderspapier Verf Kwasten Plakband Schorten

Carnavalsschilderij: Doel: Het stimuleren van de fijne motoriek en de hand oog coördinatie. Materiaal: Schilderspapier Verf Kwasten Plakband Schorten Carnavalsschilderij: Het stimuleren van de fijne motoriek en de hand oog coördinatie Schilderspapier Verf Kwasten Plakband Schorten Leg al materialen klaar Vertel de kinderen dat ze iets over carnaval

Nadere informatie

LES 34. GROEP: 3 t/m 8 Klimmen, tikspelen, Stoeien. DOELSTELLINGEN:

LES 34. GROEP: 3 t/m 8 Klimmen, tikspelen, Stoeien. DOELSTELLINGEN: LES 34. GROEP: 3 t/m 8 DOELSTELLINGEN: Groep 3/4: Steile wand klimmen - De leerling klimt vlot met behulp van het touw tot bovenaan de berg. Stoeicircuit: - De leerling speelt zonder conflicten het spel

Nadere informatie

40 Suggesties met...

40 Suggesties met... 40 Suggesties met... kleine rode zakken Heb jij ze al gezien? De kleine rode zakken van het Sinterklaasjournaal 2014. Je kunt er allerlei leuke en leerzame activiteiten mee doen. Hier vind je 40 suggesties

Nadere informatie

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld

Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal

Nadere informatie

ontdekken de kinderen hoe een regenboog ontstaat en maken daarbij aantekeningen.

ontdekken de kinderen hoe een regenboog ontstaat en maken daarbij aantekeningen. 3. De regenboog! Tijdens deze activiteit: ontdekken de kinderen hoe een regenboog ontstaat en maken daarbij aantekeningen. Inrichting speelleeromgeving De activiteit start in de grote kring bij het digibord

Nadere informatie

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België)

Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) lesbrief Het circus komt 3+ Clair de Lune Théâtre (België) onderbouw (groep 1 t/m 4) bezoekadres Markendaalseweg 75a Het doek gaat op. Er komt een schaduwcircus aan en alles is ineens mogelijk! Schaduwen

Nadere informatie

Les 13a Zoek de verschillen

Les 13a Zoek de verschillen ZORGONDERWIJS / MG / BLOK 4 WE ZIJN ALLEMAAL ANDERS LES 13A Les 13a Zoek de verschillen Voorbeeldles SO/Zorgonderwijs/MG/Blok 4 We zijn allemaal anders Les 13 a+b: Zoek de verschillen Doel blok 4: Leerlingen

Nadere informatie

Uitwerking vrije lessen

Uitwerking vrije lessen Uitwerking vrije lessen Slakobabal - Verdeel de klas in twee teams, 1 veldpartij en 1 slagpartij. - De slagpartij zit op de bank en de veldpartij verdeeld zich over het veld. - De eerste leerling van de

Nadere informatie

Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden.

Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden. THEMA Grenzen DOEL Tieners ontdekken dat grenzen er zijn om duidelijkheid te geven en bescherming te bieden. GROEPSDOEL Tieners verwoorden welke grenzen ze lastig vinden. SLEUTELBIJBELTEKSTEN Genesis 2:15-17,

Nadere informatie

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES

E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES VOORWOORD In 2016 schreef ik de Gids over emoties bij kids 80 praktische tips. Mijn kennis en ervaring blijft zich echter door ontwikkelen. Daarom deel ik

Nadere informatie

LESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1-

LESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1- LESMATERIAAL ONDERBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 4 Groep 1- ACTIVITEIT 1: AANGENAAM KENNIS TE MAKEN In deze handleiding staat de activiteitenbeschrijving voor groep 1-4. Hier

Nadere informatie

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 2: De Dame, Koning en het Paard

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 2: De Dame, Koning en het Paard Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 2: De Dame, Koning en het Paard Extra spullen - Voor elk kind 1 exemplaar van Schaken op de basisschool. Werkboek 1: voor beginners in groepen 3, 4 en 5. - Schaakbordjes

Nadere informatie

OOST WEST THUIS BEST

OOST WEST THUIS BEST Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding

Nadere informatie

D O EN P R A T EN B E W EGEN

D O EN P R A T EN B E W EGEN D O EN P R A T EN B E W EGEN Het gelijktijdig gebruik van de observatielijsten bij Zo Doe Ik, Zo Beweeg Ik, en Zo Praat Ik M. Tjallema, M. Vermeulen 00, CED-Groep www.cedgroep.nl Inleiding Met de drie

Nadere informatie

AAN DE SLAG DIT BEN IK

AAN DE SLAG DIT BEN IK Peuters AAN DE SLAG DIT BEN IK Hoelahoep: Mijn lijf (liedje) Op Schooltv vind je het liedje Mijn Lijf van Hoelahoep. Dit liedje gaat over het uiterlijk en de functies van verschillende lichaamsdelen. De

Nadere informatie

Voor jezelf? Les 1 Welkom!

Voor jezelf? Les 1 Welkom! Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.

Nadere informatie

NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL DESTIJLUTRECHTAMERSFOORT.NL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! LESSUGGESTIES 100 JAAR DE STIJL GROEP 1 T/M 4

NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL DESTIJLUTRECHTAMERSFOORT.NL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! LESSUGGESTIES 100 JAAR DE STIJL GROEP 1 T/M 4 NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! LESSUGGESTIES 100 JAAR DE STIJL GROEP 1 T/M 4 1 HANDLEIDING LESSUGGESTIES MONDRIAAN TOT DUTCH KLEURENPALET De leerlingen kunnen de

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Kwartetten met klinkers

Kwartetten met klinkers Kwartetten met klinkers Onderwerp Woorden met een korte of lange klank die bestaan uit een of twee klankgroepen. Doel De kinderen leren het verschil tussen een korte en een lange klank. Ze leren dat ze

Nadere informatie

Maarten Stevens

Maarten Stevens Maarten Stevens www.feest.co Volg ons! Speel je ons spel en wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten of wil je kans maken op leuke acties en aanbiedingen? Volg ons dan op Twitter en like ons op

Nadere informatie

Coöperatief leren Verschillende werkvormen:

Coöperatief leren Verschillende werkvormen: Coöperatief leren Verschillende werkvormen: Stijgen/Dalen: Eén persoon (bv. de leerkracht) stelt een gesloten vraag. Is het antwoord (op jou) van toepassing; ga je staan => stijgen. Is het niet (bij jou)

Nadere informatie

Schoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start.

Schoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start. EERLIJK DELEN EN OPRUIMEN In dit hoofdstuk zijn de activiteiten voor beschreven. Voor begint de Grote Rekendag met een gesprek over de meubels en materialen die in iedere kleutergroep te vinden zijn. Iedere

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF 8: LOT DE ROBOT (DEEL2) AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE Copyright De Uitvinders Uitgave 2016 Versie 1.0 LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

Kennismakingsspelletjes

Kennismakingsspelletjes Kennismakingsspelletjes Duur : 30 minuten Ontwikkelingsgebied : Taalontwikkeling Spelontwikkeling Sociaal-emotionele ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Doelgroep : 4-12 jaar Locatie : Binnenruimte Grasveld

Nadere informatie

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens.

- ontdekken dat stilte en rust helpen om een gepaste uitdrukking te vinden voor gevoelens. Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Kriebels in je buik Wie ben ik? 1 Wie ben ik? Groep 1 80 min Begrippen Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Benodigheden Grote spiegel en/of handspiegeltjes

Nadere informatie

Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode

Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode Tuin van Heden 1 Werken met kunst in de kerstperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Maak de afstand kleiner. Maak de afstand groter. Te makkelijk? afstand in een rechte lijn zo snel

Maak de afstand kleiner. Maak de afstand groter. Te makkelijk? afstand in een rechte lijn zo snel Werkblad GROEP 1-2 LES 7: Sport 2 Activiteit Atletiekspelletjes Sprinten: zo snel mogelijk een afstand afleggen. Roeien: naar de overkant. Materialen & tekening Pionnen 2 skateboards Werkvorm Doel: leerlingen

Nadere informatie

Muziekslim. Muziekslim

Muziekslim. Muziekslim Muziekslim Opdracht Maak je eigen rap! Maak een lied of rap met de woorden uit het woordpakket. Verzin ook een leuk ritme voor de tekst. Muziekslim Opdracht Geheimen verborgen in muziek Maak een geheimtaal

Nadere informatie

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 2: De Dame, Koning en het Paard

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 2: De Dame, Koning en het Paard Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 2: De Dame, Koning en het Paard Extra spullen - Voor elk kind 1 exemplaar van Werkboek 1: voor beginners in groepen 3, 4 en 5. - Schaakbordjes 5x5. Een pdf staat

Nadere informatie

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 1: de beginstelling, de Toren en de Loper

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 1: de beginstelling, de Toren en de Loper Schaken op de basisschool Werkboek 1, les 1: de beginstelling, de Toren en de Loper Extra spullen - Stickers met de namen van de kinderen. - Voldoende kopieën van het uitdeelvel Loop van de stukken ; 1

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg

Doe- pad Watertorenweg Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben

Nadere informatie

Ik heb een nieuw horloge, zegt papa. Kijk.

Ik heb een nieuw horloge, zegt papa. Kijk. Prent 1 Sst, ik hoor iets! Prent 1. Sst, ik hoor iets! Said en Jamal zitten aan tafel te eten. Samen met papa en mama. Ik heb een nieuw horloge, zegt papa. Kijk. Papa laat het horloge zien. Het is een

Nadere informatie

Themales: met handen en voeten taalvrijwilliger/docent werkblad: Geef me de vijf. werkblad: Een handje helpen.

Themales: met handen en voeten taalvrijwilliger/docent werkblad: Geef me de vijf. werkblad: Een handje helpen. Themales: met handen en voeten taalvrijwilliger/docent Nodig: tekenblaadjes en stiften, werkblad: Geef me de vijf. werkblad: Een handje helpen. Opwarming: Zet de stoelen in een kring. Vraag aan de cursisten

Nadere informatie

Lesbrief SPRIETSELS Improvisatietheater

Lesbrief SPRIETSELS Improvisatietheater Lesbrief SPRIETSELS Improvisatietheater Deze lesbrief is geschreven voor de groepen 2, 3 en 4 Beste leerkracht, wat ontzettend leuk dat u binnenkort met uw klas naar een voorstelling van Sprietsels Improvisatietheater

Nadere informatie

Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten)

Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten) Ik geef mijn grenzen aan (lessenserie Omgaan met pesten) Inleiding Introductie Ik geef mijn grenzen aan Beginopstelling: Kring Deze dramales "Ik geef mijn grenzen aan" voor groep 7/8 maakt onderdeel uit

Nadere informatie

Klap, stamp en sla. Opmerking. Tijd: 1-5 min. Deelnemers: minimaal 2 Materiaal: niets Opstelling: kinderen vormen tweetallen. Verloop van het spel:

Klap, stamp en sla. Opmerking. Tijd: 1-5 min. Deelnemers: minimaal 2 Materiaal: niets Opstelling: kinderen vormen tweetallen. Verloop van het spel: Klap, stamp en sla Deelnemers: minimaal 2 Opstelling: kinderen vormen tweetallen : De tweetallen tellen om de beurt tot 3. Eerst zegt de één 1, daarna de ander 2 en tot slot nummer één weer 3. Hierna begin

Nadere informatie

Begrippen: Bekende begrippen: Kleur rood- blauw geel groen oranje paars vorm rond hoek bol kubus cilinder balk tent

Begrippen: Bekende begrippen: Kleur rood- blauw geel groen oranje paars vorm rond hoek bol kubus cilinder balk tent Thema: Kleur en Vorm Naar het circus. Begrippen: Bekende begrippen: Kleur rood- blauw geel groen oranje paars vorm rond hoek bol kubus cilinder balk tent Basisbegrippen: donker licht cirkel vierkant driehoek

Nadere informatie

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan?

Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een. Hoe pak je het schrijven van een gedicht aan? Les 1: Een poëziekaart maken poëziekaart Lees over Verbonden zijn. Wat schrijf je en voor wie: een gedicht voor op een Verbonden zijn De Nieuwsbegrip leesles gaat over de ramadan. Tijdens de ramadan voelen

Nadere informatie

Vraagwoorden. kaartjes voor kleuters

Vraagwoorden. kaartjes voor kleuters Vraagwoorden kaartjes voor kleuters In deze download vind je kaartjes met daarop de vraagwoorden wie, wat, doet en waar. Elk vraagwoord heeft zijn eigen kleur. Met deze kaartjes oefenen de kinderen spelenderwijs

Nadere informatie

HANDIG SPELEN MET EEN HOND

HANDIG SPELEN MET EEN HOND l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG SPELEN MET EEN HOND OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER SPELEN MET EEN HOND. JE

Nadere informatie

Hotel Hallo - Thema 1 Hallo

Hotel Hallo - Thema 1 Hallo Hotel Hallo - Thema 1 Hallo opdrachten VISITE 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en leg

Nadere informatie

september 2014 vanaf 7 jaar Lach! tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte

september 2014 vanaf 7 jaar Lach! tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte september 2014 vanaf 7 jaar Lach! tekst: Marian van Gog muziek: Paul Natte Lach! 1 Ik wil paarse haren. Maar hé dat is flauw, m n moeder zegt nee, dus ik verf ze maar blauw tekst: Marian van Gog muziek:

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Voor de groepen 1 en 2 van het basisonderwijs (4-6 jaar) Deze lesbrief is te gebruiken bij de voorstelling Aardblij. Aardblij is een voorstelling met zang, acrobatiek

Nadere informatie

Rol van de leerkracht

Rol van de leerkracht Rol van de leerkracht Beweging Doormiddel van interessante vragen oriënteer je samen met de leerlingen op het onderwerp van de les. Samen met de leerlingen bekijk je wat er zou gebeuren tijdens de les.

Nadere informatie

Je legt nu de twee stukken weer tegen elkaar zodat je een figuur krijgt: Je plakt het figuurtje op het A3-papier. Maak op deze manier vijf figuren.

Je legt nu de twee stukken weer tegen elkaar zodat je een figuur krijgt: Je plakt het figuurtje op het A3-papier. Maak op deze manier vijf figuren. Titel Verschillende figuren Groep/niveau 4/5 Leerstofaspecten Begrip ontwikkelen van het behoud van oppervlakte (conservatie) wanneer een figuur wordt verknipt en de stukken weer aan elkaar worden geplakt.

Nadere informatie

SPROET DE BRUID DE BRUILOFT

SPROET DE BRUID DE BRUILOFT opdrachten Nog meer Hotel Hallo - Thema 6 Wat een feest! SPROET DE BRUID 1 Knip de strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken

Nadere informatie

Het onderzoek van de burgemeester 5/6

Het onderzoek van de burgemeester 5/6 Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder

Nadere informatie

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam

Wie ben ik? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Kriebels in je buik Wie ben ik? 1 Wie ben ik? Groep 1 80 min Begrippen Ik, jij, groot, klein, uiterlijk, verschillen, overeenkomsten, haar, ogen, gezicht, lichaam Benodigheden Grote spiegel en/of handspiegeltjes

Nadere informatie

Tip. In de herfst en winter is de maan vroeg in de ochtend goed te zien.

Tip. In de herfst en winter is de maan vroeg in de ochtend goed te zien. Reis naar de maan GROEP 3-4 22 20 & 50 minuten, verdeeld over twee lessen 1, 23, 46 en 54 De leerling: leert samenwerken leert bewegen op muziek leert luisteren naar ritme en muziek herkent vier fasen

Nadere informatie

Ik mis je in alle kleuren

Ik mis je in alle kleuren Ik mis je in alle kleuren Ik mis je in alle kleuren Met gedichten van Margreet Jansen en illustraties van Angelique Bosman Voor... een lotgenotengroep van de Stichting Jonge Helden Ik schrijf je vandaag

Nadere informatie

Les 17 Zo zeg je dat (niet)

Les 17 Zo zeg je dat (niet) Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt

Nadere informatie

jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik?

jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik? MB jaar 1 Dieren en hun vacht voorbeeldles uit het thema wie ben ik? DaVinci, Enschede 2014 www.demethodedavinci.nl www.uitgeverijdavinci.nl Met medewerking van: Michael de Wit, Jessica Huls Vormgeving:

Nadere informatie

Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie.

Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie. Titel Vruchtentaart Groep / niveau Groep 5/6 Leerstofaspecten Benodigdheden Organisatie Bedoeling Voorwaardelijke vaardigheden Lesactiviteit Gebruiken en begrijpen van de formele breuknotatie. Leerkracht:

Nadere informatie

VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties

VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties 4+ VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties GRENZELOZE LESBRIEF Deze lesbrief is bedoeld als ondersteuning van de voorstelling VLIEG OP!. Er zijn opdrachten die voorafgaand aan de voorstelling gedaan

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

maken de kinderen een waterorgel en laten elke lettergreep uit een lied horen op dit orgel. Groep 1 Groep 2 samengestelde woorden in

maken de kinderen een waterorgel en laten elke lettergreep uit een lied horen op dit orgel. Groep 1 Groep 2 samengestelde woorden in 7. Raar maar waar! Tijdens deze activiteit: maken de kinderen een waterorgel en laten elke lettergreep uit een lied horen op dit orgel. Taal Ontluikende en beginnende geletterdheid Fonemisch bewustzijn

Nadere informatie

Lesopdracht. Benodigdheden (ochtend) Leerdoelen voor de kinderen. Lesinhoud. Verteltafel rondom het prentenboek Rupsje nooit genoeg

Lesopdracht. Benodigdheden (ochtend) Leerdoelen voor de kinderen. Lesinhoud. Verteltafel rondom het prentenboek Rupsje nooit genoeg Lesopdracht Verteltafel rondom het prentenboek Rupsje nooit genoeg Benodigdheden (ochtend) -Prentenboek: Rupsje nooit genoeg Eric Carle -Groot vel papier -Zwarte markeerstift -Diverse papiersoorten: karton,

Nadere informatie

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje)

A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) lesbrief A Mano 6+ El Patio Teatro (Spanje) onderbouw (groep 1 t/m 4) A Mano wordt verteld met klei. Vier handen beelden op fantasierijke wijze het bezoekadres Markendaalseweg 75a verhaal uit van een klein

Nadere informatie

Groep 1-3 - "Nog 100 nachtjes slapen" (prentenboek)

Groep 1-3 - Nog 100 nachtjes slapen (prentenboek) Groep 1-3 - "Nog 100 nachtjes slapen" (prentenboek) Inleiding Introductie "Nog 100 nachtjes slapen" Bewegingsspel 5 minuten Kring Benodigdheden: Prentenboek "Nog 100 nachtjes slapen" Deze dramales beweging

Nadere informatie

s Speelbrief ZO LEES IK PIPPO PIPPO-thema prentenboeken JULI 2017 Speelbrief - Juli p1

s Speelbrief ZO LEES IK PIPPO PIPPO-thema prentenboeken JULI 2017 Speelbrief - Juli p1 THEMA: OP VAKANTIE MET DE ALLERKLEINSTEN! s Speelbrief JULI 2017 Aapje Pippo gaat met de trein op reis. Bruintje Beer en peuter Max spelen aan de waterkant en nijntje logeert bij haar opa en oma. Allemaal

Nadere informatie

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat

Nadere informatie

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com

LESBRIEF. Karel is jarig. Samenvatting: De begrippen zijn: Wij maken kinderdromen waar www.clavisbooks.com Samenvatting: Bij dit boek zijn een aantal downloads beschikbaar. Liesbet Slegers heeft deze speciaal getekend als aanvullend educatief materiaal. Het doel van de download ballon is verhaalbegrip en woordenschat

Nadere informatie