maken de kinderen een waterorgel en laten elke lettergreep uit een lied horen op dit orgel. Groep 1 Groep 2 samengestelde woorden in

Transcriptie

1 7. Raar maar waar! Tijdens deze activiteit: maken de kinderen een waterorgel en laten elke lettergreep uit een lied horen op dit orgel. Taal Ontluikende en beginnende geletterdheid Fonemisch bewustzijn en alfabetisch principe Groep 1 Groep 2 Deelt een zin op in woorden en Herkent en benoemt enkele samengestelde woorden in letters. afzonderlijke componenten. Weet dat letters met klanken Herkent eindrijm. corresponderen. Herkent beginrijm in gewoon uitgesproken woorden. Rekenen Getallen Groep 1 Groep 2 Omgaan met Begrijpt binnen een context wat Herkent hoeveelheidbegrippen hoeveelheden bedoeld wordt met hoeveelheidbegrippen als: alle, geen, niets, veel, weinig, meer, minder, evenveel. Ordent hoeveelheden om ze te als: meer, minder, evenveel, meeste, minste, veel, weinig, erbij, eraf, samen, niets, alles, laatste, eerste, tweede, derde, en past ze actief toe. tellen (legt de te tellen Hoeveelheden tot tenminste 12 voorwerpen bijv. eerst in een rij). kunnen vergelijken en ordenen op: meer, minder, evenveel, meeste, minste. gieten de klank (het geluid, luisteren, de muziek, het instrument) het stukje hoog laag pagina 1 van 5

2 lege glazen flessen, voldoende om met een paar groepjes een waterorgel mee te maken (dit mogen ook drinkglazen zijn) een trechter een gieter water lepels of stokjes, iets om mee te tikken het lied Raar maar waar. papier, pen en plakband voor de letters Verzamel lege glazen flessen of drinkbekers Zet alle spullen klaar op een tafel in het lokaal Luister samen met de kinderen naar het kinderboekenweeklied van kinderen voor kinderen: Raar maar waar. Wat vinden de kinderen van dit lied? En wat vinden ze van de titel Raar maar waar? Horen de kinderen er iets bijzonders aan? Alle drie de woorden rijmen op elkaar. Wie kan er nog een woord verzinnen dat op -aar eindigt? Speel even met begin- en eindrijm met de kinderen. Gebruik hiervoor naast een lied zoals Raar maar waar bijvoorbeeld ook uw voornaam, of de naam van een kind of Sil en Lis. Welke letters (her)kennen de kinderen? Praat ook over het onderwerp van het lied Raar maar waar : nieuwsgierig zijn naar hoe alles werkt en maak de link naar de laboratoriumhoek in de klas. Pak een lege glazen fles van de tafel met spullen en vraag aan de kinderen wat dit is. Het is inderdaad een fles, maar het kan ook een muziekinstrument zijn. Kunnen de kinderen manieren verzinnen om muziek te maken met een fles? Laat de kinderen vertellen en/of voordoen wat zij bedenken. Haak hierbij vooral in op het geluid dat de fles maakt als je er tegenaan tikt. Verzint er ook iemand dat je de fles kunt vullen met water? Vraag een kind om de fles te vullen met water. Hij mag zelf bedenken hoe hij het beste water in de fles kan gieten met behulp van de materialen die klaarliggen. Laat een ander kind tegen de gevulde fles aantikken. Vraag de kinderen wat zij horen. Hoe kan dat? Pak er een andere lege fles bij. Klinken beide flessen hetzelfde? Wat is het pagina 2 van 5

3 verschil tussen de flessen? Vraag wat de kinderen denken dat er gebeurt als je nog een fles met water vult en laat een kind nog een fles vullen. Hoe klinkt het? Klinkt het anders? Verdeel de kinderen in groepjes en laat hen verder gaan met het onderzoeken van de klank van flessen water. Bij gelijke hoeveelheid water: Wat zou er gebeuren als je er water uit of bij doet? Bij ongelijke hoeveelheid water: Hoeveel water zullen we nu in de andere flessen doen? Laat de kinderen de flessen met verschillende hoeveelheden op een rijtje zetten. Kunnen ze er een mooie volgorde van maken? Wat hoor je? Hoe kan dat? Kun je ook een mooie volgorde maken op wat je hoort, van lage klank naar hoge klank? Hoe klinkt het nu? Vertel dat de kinderen een waterorgel hebben gemaakt. Laat hen vervolgens letters plakken op de flessen, bijvoorbeeld a op de fles met het meeste water (de laagste klank), oplopend via b en c naar d op de fles met het minste water (de hoogste klank). Klinkt de toon uit de fles met de a erop, dus met het meeste water erin, hoger of lager, dan de fles met b? En met c en d? Hoe meer water er in de fles zit, hoe lager de toon. Laat de kinderen de werking van het waterorgel ontdekken. Kunnen de kinderen nu een liedje spelen op het waterorgel? Doe voor hoe je per stukje van een woord of zin (lettergreep) op het waterorgel tikt. Als de kinderen het aankunnen kunt u hen zelfs een stukje van het refrein van Raar maar waar laten spelen, zie de bijlage. Speel nogmaals het lied Raar maar waar af. Spelen de kinderen de muziek van het refrein mee op het waterorgel? Noem indien nodig de letters behorend bij de fles die aangetikt moet worden. Maar laat de kinderen gerust ook hun eigen muzikale vrijheid uitoefenen. Intensief arrangement Begeleid de kinderen intensiever bij het herkennen en verzinnen van eindrijm. Herhaal de woorden en letters waar het om gaat regelmatig en laat de kinderen u nazeggen. Deel zinnen van Raar maar waar of van andere liedjes op in woorden en lettergrepen. Doe dit zelf hardop voor en laat de kinderen u nazeggen. Geef voor elke lettergreep een tikje op het waterorgel. Doe ook hardop voor hoe u enkele letters in een woord kunt herkennen en benoemen en wijs deze aan, bijvoorbeeld in het lied Raar maar waar. Verdiept arrangement Laat de kinderen zelf het liedje (of een ander liedje) opdelen door te tikken of te klappen. Neem een woord uit het liedje en laat het kind de beginletter noemen. Zijn er nog andere woorden in het liedje die met deze letter beginnen? En wat voor woorden kan het kind nog meer bedenken? pagina 3 van 5

4 Laat de kinderen een woord opdelen in allemaal aparte klanken. Dit is lastiger dan het opdelen in enkele klankgroepen, vergelijk bijvoorbeeld /r/aar/ en /r/aa/r. Laat deze kinderen zelf bedenken wat er allemaal rijmt op een muziekinstrument of geluid. Er kan ook geluid uit een fles komen door over de fles heen te blazen. Door waterdruppels van verschillende hoogtes in een bak te laten vallen, kun je ook muziek maken. pagina 4 van 5

5 Raar maar waar Kinderen voor Kinderen - Raar maar waar Tekst: Jan Paul Schutten, Tjeerd P. Oosterhuis Muziek: Tjeerd P. Oosterhuis Refrein Dat een vliegtuig vliegen kan Dat een boot ook drijven kan Dat een auto rijden kan Dat de wind hard waaien kan Water bevriezen kan Ik word er zo nieuwsgierig van Kinderen voor Kinderen - Raar maar waar Refrein op waterorgel d d c b c pagina 5 van 5