Kendrion geeft signaal van eigen kracht. Beurzen in afwachting werkgelegenheidsrapport blz. 4. tipblad voor beleggers

Transcriptie

1 Beurzen in afwachting werkgelegenheidsrapport blz tipblad voor beleggers homepage 5, corio neemt delen Multi-portefeuille over fors verlies voor kardan onzekerheid en dividend troef bij fornix verrassend bod NPM Capital op 20 Punch Graphix 6 Kendrion geeft signaal van eigen kracht Industrial Drive Systems

2 Kendrion geeft signaal van eigen kracht Juist in het jaar dat het bedrijf zich voor het eerst helemaal op de kernactiviteit kon richten, heeft de economische crisis zich in 2009 ook bij Kendrion flink laten voelen. Door de zeker achteraf gezien tijdige verkoop van de handelsdivisie kon de economische storm met een flink versterkte financiële positie worden doorstaan. Dit heeft het onder andere mogelijk gemaakt om in het voorjaar van 2009 een drastisch pakket aan maatregelen snel door te voeren, met als uitkomst dat ook op de als gevolg van de crisis flink gedaalde omzet winstgevend kon worden gedraaid. Kendrion is vol vertrouwen over de toekomst. Zo is opmerkelijk genoeg tegen de gewoonte in al in een vroeg stadium en in weerwil van de nog bestaande economische onzekerheden aangegeven dat de omzet dit jaar autonoom minimaal met 10% zal gaan groeien. Op het hoofdkantoor in Zeist vonden wij CEO Piet Veenema bereid een en ander te verduidelijken. Nadat in november 2008 overeenstemming met de kopende partij werd bereikt, kon na het groene licht van de mededingingsautoriteiten vorig jaar in februari de verkoop van de handelsdivisie (Vink Groep) definitief worden afgerond. Dat betekende niet alleen een aanzienlijke versterking van de financiële positie, maar ook dat Kendrion eindelijk op het punt was aanbeland dat uitsluitend op de kernactiviteit kon worden gericht: de ontwikkeling, productie en verkoop van elektromagnetische systemen en componenten. De meer technisch aangelegde lezer zal weten wat elektromagneten zijn, aangezien de uitvinding daarvan al ver achter ons ligt en zij al wijd en zijd in het dagelijkse leven worden toegepast. Veenema legt uit dat elektromagneten actuatoren zijn die dingen in beweging zetten of juist stopzetten. Op het moment dat stroom door de elektromagneet (of beter gezegd, de spoel) loopt, wordt de kern een magneet waardoor een beweging dus in gang kan worden gezet of gestopt. Vandaag de dag zijn zeer hoogwaardige elektromagneten voorhanden. In de automobielindustrie kunnen sommige magneten 20 tot 30 keer per seconde opengaan, zo geeft Veenema ter illustratie aan. Aangezien elektromagnetisme eigenlijk de enige techniek is die dat kan, neemt volgens hem de toepassing daarvan in allerlei applicaties alleen maar toe. Zo heeft iedere auto nu al meer dan 100 elektromagneten, zonder dat veel mensen zich dat zullen realiseren. Elektromagneten van Kendrion kunnen, louter om een indruk te geven en zonder een volledig opsomming te geven, bijvoorbeeld worden teruggevonden bij de injectiemotor, in de kofferbak, in de deurvergrendeling en in de automatische versnellingsbak. Duitse techniek De oorsprong van het huidige, zich volledig op elektromagnetische systemen en componenten richtende Kendrion ligt bij het in 1997 overgenomen Binder Magnete. De geschiedenis van dat Duitse bedrijf gaat helemaal terug naar Volgend jaar zal dan ook kunnen worden gevierd dat het bedrijf al een volle eeuw bezig is met magnetisme. Al meteen bij de overname was volgens Veenema duidelijk dat qua techniek en mogelijkheden een mooie

3 klanten in de regel hele hoge volumes af, terwijl de ontwikkelingstijden lang plegen te zijn. In de industrie gaat de ontwikkeling van nieuwe producten en technieken sneller, maar zijn de klanten gemiddeld genomen aanzienlijk kleiner. Een andere belangrijke impuls is volgens Veenema geweest dat, waar Nederlanders meer de neiging hebben over de grens heen te kijken, Binder gedwongen werd steeds meer naar buiten te kijken teneinde met de hoogwaardige Duitse techniek niet langer een hidden champion te zijn. De uitbouw van Binder gebeurde en gebeurt nog steeds door niet alleen op eigen kracht te groeien, maar ook door middel van aanvullende acquisities (zoals recentelijk nog met de overname van magneta GmbH). Toen Kendrion door zijn eigen crisis ging - het strategische doel om uiteindelijk alleen met de elektromagnetische activiteiten door te gaan werd eind 2004 opgesteld in het kader van de toenmalige financiële herstructurering - heeft het wel enige tijd gekost voordat weer verder kon worden gebouwd. In 2007 werd de uitbouw weer opgepakt toen Linnig werd overgenomen. Dat was weliswaar eveneens een Duits bedrijf, maar toch gaf deze overname een verdere impuls om verder over de Duitse landsgrenzen te kijken. Linnig had namelijk al faciliteiten in Brazilië, Mexico en de Verenigde Staten. Belangrijk voordeel van een overname kan zijn om in een bepaald land of bepaalde markt vaste voet aan de grond te krijgen. Omdat naast de overnames tevens flink autonoom werd gegroeid - Veenema spreekt van een jaarlijkse groei tussen 10% en 15% - is de omzet van de oorspronkelijke bijna e50 miljoen ten tijde van de overname van Binder uitgegroeid naar ruim e200 miljoen in Snelle maatregelen Wat betreft omzetontwikkeling is vorig jaar met de economische crisis natuurlijk wel een kink in de kabel gekomen. De contouren van de crisis waren in de loop van 2008 weliswaar al zichtbaar geworden, toch verliep de eerste helft van 2009 met een omzetdaling van 36% veel slechter dan aan het begin van het jaar was verwacht. Na eerder al maatregelen te hebben getroffen besloot Kendrion in het voorjaar om onder de naam Springtime nieuwe drastische maatregelen te treffen. Veenema zegt dat het daarbij een zegen is geweest dat de handelsdivisie achteraf gezien op een zeer goed moment is verkocht. In november 2008 werd al overeenstemming met de kopende partij bereikt, maar vervolgens moest nog tot februari 2009 worden gewacht op het groene licht vanuit Brussel om de verkoop definitief af te ronden. De CEO geeft aan dat op een gegeven moment is besloten om de sterke financiële positie te gebruiken om op kostengebied veel sneller door te pakken dan concurrenten die er veelal financieel minder sterk voor stonden. Bij het nieuwe pakket aan maatregelen, waarmee CEO P. Veenema Passenger Car Systems parel binnen was gehaald, maar tegelijkertijd was de omzet van Binder toen nog geen e50 miljoen. Gaandeweg is Kendrion (tot aan 2001 nog onder de toenmalige naam Schuttersveld) het Duitse bedrijf steeds meer gaan uitbreiden. Van doorslaggevende betekenis is volgens Veenema geweest dat een splitsing is gemaakt tussen het automotive en het industriële gedeelte, die nog steeds terug is te zien in de huidige vier divisies (Passenger Car Systems en Commercial Vehicle Systems enerzijds, Industrial Magnetic Systems en Industrial Drive Systems anderzijds). Achtergrond is dat de volumes een enorm verschil laten zien. In het automotive gedeelte nemen

4 Industrial Magnetic Systems onder andere ruim 300 banen verloren gingen en die als reorganisatievoorziening e8,5 miljoen heeft gekost om uit te voeren, was de inzet om ook op het door de economische crisis gedrukte omzetniveau winstgevend te blijven draaien. Het inmiddels gerealiseerde doel van Springtime is om jaarlijks e20 miljoen aan (vaste) kosten te besparen. Op 1 april gingen de maatregelen in en al drie maanden later had Kendrion alles, zoals het sociale plan, rond. Veenema geeft aan dat door het snelle doorpakken op kostengebied de aandacht na de zomer alweer op de markt kon worden gericht. Het kostenbesparingsprogramma heeft vorig jaar al meteen vrucht afgeworpen. Vanaf het tweede kwartaal heeft de nettowinst een stijgende lijn laten zien. Waar de kostenbesparingen hier een belangrijke rol in hebben gespeeld, ging dit vanaf de zomer gepaard met een lichte verbetering van de marktomstandigheden. Met name de automotive activiteiten hebben in de tweede jaarhelft verbeteringen laten zien. Hierdoor is de omzet (voor de goede orde alleen uit elektromagnetische activiteiten) over geheel 2009 genomen uiteindelijk met 27% gedaald naar e149 miljoen. Helemaal onder aan de streep is de nettowinst uitgekomen op e4,0 miljoen (e0,37 per aandeel), inclusief de boekwinst op de verkoop van Vink Groep (netto e10 miljoen) en de kosten van Springtime. Als voor deze posten wordt gecorrigeerd is de nettowinst op genormaliseerde basis uitgekomen op e1,0 miljoen. Dividend eigenlijk weer teruggehaald Eind september heeft Kendrion e9 miljoen opgehaald door onderhands nieuwe aandelen (9,99% van het totaal) bij bestaande grootaandeelhouders te plaatsen en is daarnaast een nieuw tweejarig financieringsarrangement afgesloten. In verband daarmee zal over het boekjaar 2009 geen dividend (normaal gesproken minimaal 30% van de nettowinst) worden uitgekeerd. Een jaar geleden werd juist een ruim dividend uitgekeerd. Bij de bekendmaking van de verkoop van Vink Groep was namelijk besloten om een dividend uit te keren ter grootte van de behaalde boekwinst van e10 miljoen. Na het in november 2008 genomen dividendbesluit heeft zich echter nog een lastige situatie voorgedaan. Daarbij kwamen volgens Veenema twee zaken samen. Aan de ene kant kwam het geld uit de verkoop van Vink Groep maanden later dan gedacht binnen omdat het groene licht op mededingingsgebied vanuit Brussel lang op zich liet wachten, terwijl de economische crisis zich aan de andere kant razendsnel ontwikkelde. Ondanks de hoge solvabiliteit werd door het kostbare reorganisatieplan in het tweede kwartaal toch een van de voorwaarden (rentedekking) binnen de bankconvenanten gebroken. Ook al omdat banken door de crisis huiverig waren geworden - nog eens verder in de hand gewerkt door de al jarenlang boven het hoofd hangende boete vanuit Brussel - is al met al de eigenaardige situatie ontstaan dat het eerder conform gemaakte afspraken uitgekeerde dividend als het ware weer is teruggehaald bij de grootaandeelhouders. Omdat het bestaande financieringsarrangement in november zou aflopen, is tegelijkertijd een nieuw tweejarig arrangement ter grootte van ee0 miljoen afgesloten. De huidige bankgarantie van e40 miljoen ten behoeve van de boete van de Europese Commissie blijft bestaan. Veenema ziet terugkijkend die in 2005 bekendgemaakte boete, voor vermeende prijsafspraken van voormalig dochterbedrijf Fardam Packaging, als enige negatieve factor in de ontwikkeling die Kendrion komend uit de financiële herstructurering van 2004 heeft doorgemaakt. In de voor de rechter voortslepende zaak bestrijdt Kendrion niet zozeer dat het voormalige dochterbedrijf in overtreding is geweest, maar gaat het om de hoogte van de boete. De Europese Commissie heeft bij de vaststelling van de hoogte (e34 miljoen) gekeken naar het gehele concern, waar Kendrion vindt dat daarbij alleen naar de omvang van het voormalige dochterbedrijf moet worden gekeken (met als uitkomst een boete van ruim e2 miljoen). De mening van drie juristenkantoren die naar de zaak hebben gekeken onderstreept die visie, waardoor op de balans alleen een voorziening voor ruim e2 miljoen is genomen. Deze zaak zal zich overigens nog lange tijd voortslepen. Als de al lang op zich laten wachtende uitspraak van het Gerecht voor Eerste Aanleg komt, kan in beroep worden gegaan. Veenema geeft aan dat de eventuele betaling nog wel 6 of 7 jaar kan gaan duren. Belangrijk is dat met een eigen vermogen van e96 miljoen een ruime buffer aanwezig is. Onder normale omstan-

5 digheden wil het bedrijf veel minder eigen vermogen aanhouden, zoals ook gebruikelijk is voor industriële ondernemingen. Waar binnen de financiële doelstellingen een solvabiliteit (eigen vermogen als percentage van het balanstotaal) van ten minste 30% wordt nagestreefd, ligt dat percentage momenteel op 62,9. Zelfs in het zwartste scenario, de hoogst mogelijke boete, zou de solvabiliteit nog ruim boven de gestelde ondergrens uitkomen. Vol vertrouwen in toekomst Waar de in 2005 opgelegde boete gezien de enorme omvang een flinke klap betekende, is Veenema trots op de ontwikkeling die Kendrion sinds de financiële herstructurering heeft doorgemaakt. Als wereldspeler met een duidelijke focus ziet hij over de gehele linie flink wat potentieel, mede ook door de acquisities die in de loop der jaren zijn gedaan. Daarnaast heeft het bedrijf volgens hem vorig jaar laten zien goed te kunnen reageren op een uitzonderlijk zware economische crisis. Met de kostenbesparingen is Kendrion winstgevend kunnen blijven, maar verder perspectief moet natuurlijk van de omzetkant gaan komen. In dit opzicht is het opmerkelijk dat het bedrijf al de verwachting heeft uitgesproken het doel van minimaal 10% autonome omzetgroei dit jaar te gaan halen. Veenema zegt normaal gesproken al terughoudend te zijn en specifiek nu nog uitermate voorzichtig te zijn over het verdere verloop van de economische crisis. Zelfs als de mondiale economie weer zou terugzakken, denk hij echter dat de omzetdoelstelling zal worden gehaald. Autonome groei is voor Veenema overigens zaligmakend, acquisities zonder op eigen kracht sterk te groeien vindt hij weinig raadzaam. Kendrion heeft niet alleen gedurende de crisis terrein kunnen winnen ten koste van de concurrentie, meer specifiek spelen lopende en net afgeronde projecten een cruciale rol bij de afgegeven verwachting dat geheel op eigen kracht een omzetgroei van 10% of meer kan worden geboekt. Het innovatieve karakter van het bedrijf wordt daarbij nog wel eens onderschat. Als toeleverancier is Kendrion vaak bij het ontwikkelingsproces (van nieuwe producten of nieuwe technologie) bij eindklanten betrokken. Met name in het automotive segment duurt een dergelijk traject Testbank van Binder Magnete. lang, maar kan op basis van de planning bij die eindklant natuurlijk wel redelijk worden ingeschat wanneer die nieuwe omzet zal gaan lopen. Goed voorbeeld zijn de common rail - dieselprojecten waarbij Kendrion is betrokken. Door het gebruik van een common rail in een dieselmotor hoeven cilinders niet meer individueel te worden ingespoten en wordt benzine en uitstoot bespaard, waarbij de magneetventiel van Kendrion zorgt dat de druk continu wordt gehandhaafd. Veenema zegt dat bijna vier jaar geleden het besluit is genomen om verder in te zetten op het gebied van dieselmotoren, vanuit de inschatting dat beperking van uitstoot een steeds groter thema zou gaan worden. Van belang is ook dat het bij die ontwikkeling gaat om de grenzen van de techniek, waardoor de ontwikkelingskosten hoog zijn en voor menig concurrent niet goed op te hoesten zijn. Veenema schat dat Kendrion de afgelopen paar jaar tussen e5 miljoen en e7 miljoen (jaarlijks) in de ontwikkeling voor de common rail heeft gestoken. Nu kunnen dus de vruchten van die forse investeringen worden geplukt. Dat was al in de tweede jaarhelft zichtbaar. De twee divisies in het automotive segment trokken het omzetherstel (stijging kwartaal op kwartaal), bij Passenger Car Systems speelden in de loop van het jaar gelanceerde productielijnen (waaronder die voor common rail) daar een belangrijke rol in. Beleggingsopinie Kendrion geeft met de omzetprognose wat ons betreft een sterk signaal af. Daarbij vinden wij vooral van belang dat de afgegeven verwachting niet zozeer is gebaseerd op verbetering van de marktomstandigheden, maar vooral op eigen kracht die ook nog eens redelijk van tevoren lijkt te kunnen worden ingeschat. Daarnaast kan worden bedacht dat met de teruggebrachte kostenbasis een stijgende omzet zich al snel kan vertalen in een aanzienlijke winstgroei. Met het in de loop van vorig jaar opgetreden koersherstel, dat inmiddels weer tot boven boekwaarde (e8,47) heeft geleid, is naar onze inschatting echter al een behoorlijk voorschot op winstherstel genomen. Hierdoor willen wij op dit moment blijven volstaan met een houdadvies, al vinden wij de ontwikkelingen op marktgebied bemoedigend en hebben wij meer oog gekregen voor het innovatieve karakter (zie in beide opzichten ook de diverse projecten) van Kendrion. * Publicatiedatum website 29 maart op e9,30. Door J. Dekker. Auteur heeft op moment van schrijven geen positie in Kendrion.