op orde Subsidie-uitvraag dagactivering dak-en thuislozen in Zwolle 0. Inleiding

Transcriptie

1 Subsidie-uitvraag dagactivering dak-en thuislozen in Zwolle 0. Inleiding Activering van dak- en thuislozen De gemeente Zwolle gaat uit van eigen kracht van haar inwoners. De gemeente vindt het belangrijk dat alle inwoners mee (kunnen) doen in de samenleving. Dit geldt ook voor degenen die om welke reden dan ook voor kortere of langere tijd dak- en thuisloos zijn. De gemeente wil waar nodig opvang en ondersteuning bieden voor dak- en thuislozen waar dit bijdraagt aan een grotere participatie en zelfredzaamheid. De gemeente heeft als een van haar hoofddoelstellingen in haar programmabegroting en het Stedelijk Kompas opgenomen dat in 2014 voor minimaal 60% van de dak- en thuislozen activerende dagbesteding is geregeld. Deze doelstelling staat centraal in deze subsidie-uitvraag op het gebied van dagactivering van dak- en thuislozen. De gemeente wil komen tot een activerend aanbod voor dak- en thuislozen, dat aan deze doelstelling tegemoet komt. Een aanbod dat effectief en efficiënt is met ruimte voor vernieuwing. Het gewenste maatschappelijke resultaat en daarmee de doelstelling van deze subsidie-uitvraag is: `Dak- en thuislozen in Zwolle hebben een volwaardige plaats in de samenleving en bereiken dit door stappen te zetten op het gebied van activerende dagbesteding en maatschappelijke participatie, als onderdeel van een bredere aanpak op andere leefdomeinen 1. De gemeente organiseert een open uitvraag voor de periode 1 januari 2014 tot eind Wij vragen aanbieders al dan niet in een samenwerkingsverband, waarin de kwaliteiten van de organisaties zijn verbonden een subsidieaanvraag in te dienen op basis van de voorliggende uitvraag. In de aanvraag verwachten wij een aanpak voor drie jaar, met een gedetailleerde uitwerking voor aanpak van het eerste jaar (2014). De gang van zaken op hoofdlijnen De gemeente heeft op 23 januari 2013 een informatiebijeenkomst gehouden, waarin de gemeente een toelichting heeft gegeven op de uitvraag. Geïnteresseerde partijen hebben tijdens deze bijeenkomst de gelegenheid gehad om een toelichting te vragen op de uitvraag. De gemeente is vervolgens in twee verdiepingsbijeenkomsten samen met geïnteresseerde partijen gekomen tot een nadere invulling van de subsidie-uitvraag. Deze bijeenkomsten hebben plaatsgevonden op 5 februari en 26 februari Daarnaast heeft een bijeenkomst plaatsgevonden met de doelgroep, waarin aan hen werd gevraagd welke behoeften zij hadden ten aanzien van dagactivering. De gemeente heeft in deze bijeenkomsten in samenspraak met de aanwezigen een gedachtewisseling gehad over verschillende onderwerpen, die in deze subsidie-uitvraag terugkomen en waarbij gebruik is gemaakt van aangedragen suggesties. 1 Dit is inclusief de onderste trede van de zelfredzaamheidmatrix.

2 De belangrijkste bouwstenen die de gemeente uit deze bijeenkomsten heeft meegenomen zijn onderstaand kort weergegeven en worden in de volgende paragraaf verder uitgewerkt: - dagactivering gericht op participatie en zelfredzaamheid en gaat uit van de mogelijkheden, talenten en kracht van de dak- en thuislozen; - toegesneden op specifieke behoeften van dak- en thuislozen door het aanbieden van individuele maatwerktrajecten, waarin rekening wordt gehouden met achtergronden, vraagstukken en perspectieven van dak- en thuislozen; - gericht op de gewenste outcome: een volwaardige plaats in de samenleving, waarbij de dak- of thuisloze een zinvolle bijdrage levert aan de samenleving en daarmee verantwoordelijkheid neemt voor de samenleving; - met integraliteit in het aanbod, waarbij aangesloten wordt bij en gebruikt gemaakt wordt van mogelijkheden van ondersteuning op andere domeinen, zoals gezondheid en huisvesting; - en zichtbaar maken van de stappen die dak- en thuislozen zetten op weg naar een volwaardige plaats binnen de samenleving: voor de dak- en thuislozen zelf, voor u en voor de gemeente. De gemeente hanteert voor de subsidie-uitvraag de methodiek van het maatschappelijk aanbesteden. De gemeente wil met deze wijze van aanbesteden concreet uitzicht krijgen op een aanbod van een of meerdere partijen, dat tegemoet komt aan de geformuleerde effecten en doelstellingen: het resultaat (maatschappelijk effect) staat centraal. De gemeente heeft gekozen voor maatschappelijk aanbesteden, omdat ze ziet dat partijen organisaties, instellingen, bedrijven, inwoners de mogelijkheden en creativiteit in huis hebben, die in samenwerking tussen verschillende partijen onderling en met inwoners en de doelgroep, kan leiden tot een integraal aanbod waarmee de gewenste doelen en maatschappelijke effecten worden bereikt. Meer informatie over de achtergrond van maatschappelijk aanbesteden kunt u vinden op de website en in de publicatie Maatschappelijk aanbesteden. Mogen wij u inspireren?, die te downloaden is van de genoemde website. Daarnaast kunt u de informatie die in de bijeenkomsten is verstrekt terugvinden op de website van de gemeente Zwolle De gemeente nodigt (coalities van) partijen uit een subsidieaanvraag in te dienen op basis van de voorliggende uitvraag. Subsidieaanvragers moeten voldoen aan alle gestelde verplichtingen in de uitvraag. Daarnaast dient u te voldoen aan de Algemene Subsidieverordening (ASV) van de gemeente Zwolle. Het niet (volledig) voldoen aan de ASV of de andere genoemde verplichtingen zal een reden zijn om de subsidieaanvraag niet te honoreren. Uit de ingediende subsidieaanvragen maakt de gemeente Zwolle de keuze aan wie zij de subsidie verleent. De gemeente zal kiezen voor één aanvraag. Bij de beoordeling maken wij gebruik van een beoordelingscommissie (zie bijlage 3). Eventuele vragen over de subsidieprocedure kunt u per stellen aan de heer cgh.handstede@zwolle.nl. Waar in deze tekst over 'wij' wordt gesproken, wordt de gemeente Zwolle bedoeld. Waar wij spreken van 'u', bedoelen wij (potentiële) subsidieaanvragers. 2/19

3 Leeswijzer In het vervolg van deze uitvraag worden de opgave, de specifieke kaders, de inzet en de resultaten die voor de activering van dak- en thuislozen gelden en het budget beschreven. In de bijlagen zijn de volgende zaken beschreven: Bijlage 1: kenmerken en achtergrond van de doelgroep. Bijlage 2: uitgangspunten en voorwaarden voor subsidieverlening. Bijlage 3: beoordelingscriteria voor de subsidieaanvraag. Bijlage 4: beoordelingsprocedure. Bijlage 5: indiening van de aanvraag en verdere planning. 3/19

4 Dagactivering van dak- en thuislozen: uitgangspunten, doelstelling, indicatoren, verantwoording, budget en beschikbare voorzieningen De gemeente Zwolle streeft naar laagdrempelige en toegankelijke hulp en ondersteuning voor dak- en thuislozen die dat nodig hebben. Ondersteuning als de steun door sociale verbanden van familie, vrienden of kennissen niet (meer) toereikend is. Deze uitvraag kent de volgende uitgangspunten die uit de verdiepingsbijeenkomsten met organisaties en bijeenkomst met de doelgroep naar voren zijn gekomen, die we in deze paragraaf kort toelichten: - dagactivering gericht op participatie en zelfredzaamheid; - toegesneden op specifieke behoeften van dak- en thuislozen; - gericht op de gewenste outcome: een volwaardige plaats in de samenleving; - met integraliteit in het aanbod; - en zichtbaar maken van de stappen die dak- en thuislozen zetten. Deze uitgangspunten zijn kaderstellend voor de subsidie-aanvraag, waarbij u vrij bent in de wijze waarop u invulling geeft aan deze uitgangspunten. Dagactivering Onder dagactivering wordt verstaan: Het bevorderen van de maatschappelijke participatie en het doorbreken of voorkomen van sociaal isolement door maatschappelijk zinvolle activiteiten die eventueel een eerste stap op weg naar betaald werk kunnen betekenen (NIZW 2006). Dagactivering heeft een rol in het kader van het herstelproces van dak- en thuislozen naar een weer zo volwaardig mogelijk bestaan, waarbij hulpverlening en activering hand in hand gaan en elkaar versterken. De gemeente Zwolle verwacht de volgende elementen voor dagactivering terug te zien in het aanbod: - gaat uit van mogelijkheden, talenten en krachten van mensen; - kent een actieve en flexibele benadering: u bent actief in het benaderen, bereiken en motiveren van dak- en thuislozen (ook wel aangeduid met outreachend werken); - is ingebed in een integrale aanpak op meerdere relevante leefdomeinen; - neemt vrijwillige deelname van de doelgroep als uitgangspunt; - er vanuit gaande dat er in samenwerking een noodzakelijke screening op gezondheid plaatsvindt. Toegesneden op specifieke behoeften van dak- en thuislozen Dak- en thuislozen zijn geen homogene groep, maar kennen individueel een grote verscheidenheid aan achtergronden, vraagstukken en perspectieven. Dit vraagt om maatwerktrajecten en een op maat gesneden ondersteunings- en activeringsaanbod. Een hulpmiddel om in deze verscheidenheid een ordening aan te brengen is in bijlage 1 (de beschrijving van de doelgroep) opgenomen. De gemeente Zwolle verwacht dat u laat zien welke indeling u maakt, waarmee u inzichtelijk maakt hoe u omgaat met verschillen in achtergronden, vraagstukken en perspectieven van dak- en thuislozen en zorgt voor een op de specifieke behoeften toegesneden activering. 4/19

5 Gericht op de gewenste outcome: een volwaardige plaats in de samenleving De gemeente zet in op het realiseren van een volwaardige plaats van de dak- en thuislozen in de samenleving. De dagactivering dient bij te dragen aan dit maatschappelijk resultaat, maar zal dit resultaat niet per definitie zelf hoeven te bereiken, daar het resultaat mede afhangt van andere factoren, waaronder de bijdrage van andere (zorg)partners. De gemeente wil de volgende punten meegeven met betrekking tot een volwaardige plaats in de samenleving: - daar waar mogelijk en haalbaar dient de dak- en thuisloze een zinvolle bijdrage te leveren aan de lokale samenleving in de buurten en wijken van Zwolle en/of de regiogemeenten. Op deze wijze wordt er een wederkerigheid gebracht in de dagactivering: de dak- en thuisloze maakt gebruik van de dagactivering en levert daarmee of daardoor een bijdrage aan de lokale samenleving; - de dak- en thuisloze krijgt met het leveren van deze bijdrage een verantwoordelijkheid voor de samenleving en voor zijn of haar eigen rol daarin en wordt ook aangesproken op deze verantwoordelijkheid. De gemeente realiseert zich dat wederkerigheid niet alleen een inspanning vraagt van de dak- en thuislozen en van u, maar ook van de inwoners in buurten en wijken. Integraliteit in het aanbod De gemeente Zwolle vraagt u een aanbod, waarin aantoonbaar wordt gemaakt dat het bijdraagt aan het gewenste maatschappelijke resultaat. De activering dient ingebed te zijn in de initiatieven op andere leefdomeinen die voor dak- en thuislozen beschikbaar zijn en die ten dienste staan aan de maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van dak- en thuislozen. De gemeente kan zich voorstellen dat de dagactivering vraagt om een gezamenlijk aanbod van meerdere aanbieders, waarbij elk zijn of haar specifieke kwaliteiten inzet. De gemeente verstaat hierbij zoals eerder gemeld onder aanbieders niet alleen maatschappelijke organisaties en instellingen, maar ook bedrijven en initiatieven van (organisaties van) inwoners van Zwolle. Zichtbaar maken van stappen die dak- en thuislozen zetten De gemeente hecht aan het zichtbaar, meetbaar, afspreekbaar en in de tijd afgebakend maken van de resultaten met betrekking tot de dagactivering. U dient als uitgangspunt te nemen de stadia, zoals onderscheiden in de zelfredzaamheidmatrix onder de noemer dagbesteding. De zelfredzaamheidmatrix bestaat uit 11 domeinen (sociaal netwerk, fysieke gezondheid, geestelijke gezondheid, verslaving, justitie, inkomen, huisvesting, maatschappelijke participatie, dagbesteding, gezinsrelaties en ADL-vaardigheden). Op elk van deze domeinen wordt een cliënt gescoord op een vijfpuntsschaal van beperkt tot voldoende zelfredzaam. Bij de zelfredzaamheidsmatrix kan per leefdomein worden aangegeven hoeveel cliënten zijn gestegen, gestabiliseerd (gelijk gebleven) of gedaald. Wij verwijzen u voor de meest recente matrix naar de website 5/19

6 Effectdoelstelling Dak- en thuislozen ondervinden belemmeringen in het dagelijkse leven, die ze niet altijd zonder ondersteuning kunnen ondervangen. Het doel van de dagactivering van dak- en thuislozen is hen zodanig te ondersteunen dat zij in staat zijn hun problemen aan te pakken met inzet van zichzelf en hun omgeving met als resultaat een vergrote participatie en zelfredzaamheid en een stap dichter naar een volwaardige plaats in de samenleving. Het gewenste maatschappelijke resultaat is: `Dak- en thuislozen in Zwolle hebben een volwaardige plaats in de samenleving en bereiken dit door stappen te zetten op het gebied van activerende dagbesteding en maatschappelijke participatie, als onderdeel van een bredere aanpak op andere leefdomeinen 2. De gemeente stelt voor 2014 de volgende resultaateisen aan deze doelstelling: - in 2014 is er voor 100% van de dak- en thuislozen overdag een inloopruimte; - in 2014 zet minimaal 60% van alle dak- en thuislozen stappen op het gebied van activerende dagbesteding, waarbij de stappen zijn beschreven in de zelfredzaamheidmatrix; - in 2014 levert de gesubsidieerde organisatie(s) met dagactivering een aantoonbare bijdrage aan een bredere aanpak op andere leefdomeinen op het moment dat er voor een individuele dak- en thuisloze sprake van is van een bredere aanpak. Prestatiedoelstellingen De prestatiedoelstellingen met bijbehorende indicatoren doen zich voor op twee niveaus: op het niveau van de individuele dak- en thuisloze en op het niveau van de samenwerking met partners op andere leefdomeinen van de dak- en thuislozen (horizontale verantwoording). De zelfredzaamheidmatrix onderscheid vijf stadia voor het domein dagbesteding. Voor dak- en thuislozen in stadium 1 en 2 is geen sprake van dagbesteding; dit geldt alleen voor de stadia 3, 4 en 5 binnen dit domein, die omschreven zijn als laagdrempelige dagbesteding/arbeidsactivering (stadium 3), hoogdrempelige dagbesteding/arbeidstoeleiding of seizoensgebonden werk en/of volgt een opleiding voor startkwalificatie (stadium 4) en vast werk of volgt een opleiding hoger dan startkwalificatie (stadium 5). Wij vragen u om in een plan van aanpak aan te geven in welk termijn u de stap(pen) op de zelfredzaamheidmatrix verwacht. De gemeente verwacht van u, zoals benoemd, dat: - Minimaal 60% van de dak- en thuislozen die zijn aangemeld bij de Centrale Toegang zich in een van deze drie stadia bevindt. - Dak- en thuislozen in stadium 3 en 4 aantoonbaar werken aan de stap naar het volgende stadium, waarbij een deel van deze dak- en thuislozen ook daadwerkelijk deze stap naar een volgend stadium zet. De gemeente verwacht van u, zoals benoemd, dat: - Minimaal 60% van de dak- en thuislozen die zijn aangemeld bij de Centrale Toegang zal ongeacht het beginniveau één of meerdere stappen zetten op de zelfredzaamheidsmatrix. 2 Dit is inclusief de onderste trede van de zelfredzaamheidsmatrix. 6/19

7 Het concrete aantal of percentage dak- en thuislozen waarvan de gemeente verwacht dat zij deze stap zetten, zal tijdens een 0-meting in het eerste jaar worden bepaald. Daarbij wordt het beginniveau van de zelfredzaamheidmatrix aangegeven. Naast deze concrete resultaten verwacht de gemeente ook dat u: - De tevredenheid van de dak- en thuislozen over de aan hen geboden ondersteuning meet en dat deze tevredenheid op een 10-puntsschaal gemeten gedurende een jaar een stijgende lijn laat zien. De gemeente verwacht van u dat het eerste halfjaar wordt gebruikt voor de ontwikkeling van een instrument om deze tevredenheid te meten en voor een 0-meting van de tevredenheid van de dak- en thuislozen. De gemeente verwacht verder dat u: - De tevredenheid over de samenwerking meet van samenwerkingspartners die actief zijn op de andere domeinen van de zelfredzaamheidmatrix en dat deze tevredenheid op een 10- puntsschaal gemeten gedurende een jaar een stijgende lijn laat zien. Het eerste halfjaar wordt gebruikt voor de ontwikkeling van een instrument om deze tevredenheid te meten, verdeeld naar aspecten als bijvoorbeeld bereikbaarheid, responsiviteit, kwaliteit, slagvaardigheid en voor een 0-meting van de tevredenheid van de samenwerkingspartners, Ten aanzien van de samenwerking met partners verwacht de gemeente ook de volgende zaken van u; verwachtingen waarmee u aansluit bij de werkwijze van de centrale toegang en het huidige overleg met samenwerkingspartners op andere leefdomeinen van dak- en thuislozen: - Uw dagactivering heeft een goed bereikbare toegang zonder wachtlijsten, dat wil zeggen dat er niet meer dan 2 weken ligt tussen het eerste contact en de start van het traject. - U stemt gevraagd en ongevraagd de inzet en invulling van de dagactivering af met de regievoerder en neemt actief deel aan de casusoverleggen, die de regievoerder organiseert. Dagactivering is een onderdeel van een breder traject. De resultaatindicatoren worden gebruikt om inzicht te krijgen in de prestaties die door u worden geleverd. De wijze waarop het meten en monitoren plaatsvindt, worden zoals aangegeven in het eerste halfjaar door de gemeente en u gezamenlijk ingevuld. De invulling zal ook de basis zijn voor de rapportages die de gemeente periodiek verwacht. Verantwoording De gemeente Zwolle meet en stuurt op activiteiten en prestatiedoelstellingen, waaronder de cliënttevredenheid en kwaliteit van de samenwerking. Wij verwachten van u per kwartaal een rapportage over de voortgang van het realiseren van de prestatiedoelstellingen op het niveau van de dak- en thuislozen. Jaarlijks verwachten wij van u een rapportage op het niveau van de samenwerking met partners, waarin verslag wordt gedaan van tevredenheid over de samenwerking. Bij het vaststellen van de beschikking zullen we nadere afspraken maken over de voortgangsgesprekken en verdere informatie die wij willen ontvangen. U geeft in de rapportages en voortgangsgesprekken niet alleen de hiervoor genoemde aspecten, maar ook een toelichting en (mogelijke) verklaringen voor de aspecten. 7/19

8 Budget voor dagactivering De gemeente is voornemens subsidie te verlenen voor de activiteiten voor een periode van drie jaren (2014 t/m 2016). Conform artikel 1.8 van de algemene subsidieverordening van de gemeente Zwolle zal gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid om een meerjarig subsidie te verlenen, met toepassing van het zgn. begrotingsvoorbehoud. In de gemeentebegroting is vanaf 2014 in principe jaarlijks beschikbaar voor de dagactivering van dak- en thuislozen. Een begrotingsvoorbehoud is nodig omdat de gemeentebegroting jaarlijks wordt vastgesteld door de gemeenteraad; dit gebeurt telkenmale in het najaar voor het eerstvolgende begrotingsjaar, waarbij ook een aanpassing kan worden doorgevoerd met een accres voor loon- en prijsontwikkelingen. Het door de raad vastgestelde bedrag is vervolgens het plafond waarvoor in het betreffende jaar de dagactivering kan worden ingevuld. Jaarlijks bespreekt de gemeente met de subsidieverkrijger de hoogte van het beschikbare budget en de consequenties van een wijziging van het bedrag voor de afspraken voor het volgende jaar. U wordt verzocht om maximaal gebruik te maken van andere financieringstromen zoals de AWBZ. Geclusterde voorziening De gemeente heeft in een locatie aan de Burgemeester Roelenweg/Pannenkoekendijk vanaf begin 2015 een ruimte beschikbaar, die is geclusterd met enkele andere voorzieningen. Deze voorziening wordt op dit moment gerealiseerd met het oog op de dagactivering van dak- en thuislozen. De huurkosten van deze voorziening bedragen ,- per jaar (prijspijl 2013) en heeft een oppervlakte van circa 400 m2 VVO. Er is beperkte buitenruimte beschikbaar die vanuit de achterzijde van het gebouw bereikbaar is. De ruimte maakt onderdeel uit van de geclusterde voorziening. De bouwtekeningen zijn op aanvraag beschikbaar bij de gemeente Zwolle. In principe is de locatie aan de Burgemeester Roelenweg/Pannenkoekendijk de locatie voor de dagactivering, tenzij er zwaarwegende argumenten zijn om de dagactivering op een eventuele andere locatie te vestigen. De andere locatie(s) dienen ook te voldoen aan de gebruikelijke voorwaarden, zoals passend in het bestemmingsplan, met draagvlak van omwonenden, etc. De locatie is beschikbaar vanaf begin Voor de overbruggingsperiode van 1 januari 2014 tot begin 2015 is de locatie aan de Burgemeester Drijbersingel 13 in goed overleg beschikbaar. De kosten voor deze locatie bedragen ,- per jaar (prijspijl 2012). De kosten voor de voorziening dienen te worden meegenomen in de begroting van de subsidieaanvraag en dienen binnen het genoemde maximum van ,- te vallen. 8/19

9 Bijlage 1: Kenmerken en achtergronden van de doelgroep Doelgroep Op basis van de Overijsselse dak- en thuislozen monitor (Intraval en I&O Research 3 ) is het aantal feitelijk 4 daklozen in , dit is 0,7% van het aantal inwoners. Dit percentage licht iets boven het gemiddelde van 0.6% in Overijssel. De meerderheid van deze doelgroep was man (89%), met een gemiddelde leeftijd van 41 jaar. Vergeleken met 2008 is het percentage mannen dat feitelijk dakloos is toegenomen met 9%. Daarnaast zijn zij gemiddeld 2 jaar ouder. 21% van hen heeft te kampen met verslavingsproblematiek. Een recente telling laat zien dat in unieke personen zijn ingestroomd bij het Nel Banninkhuis en De Herberg samen 5. Een aantal van hen zijn meerdere keren in- en uitgestroomd. Het merendeel is afkomstig uit de stad Zwolle (gemiddeld 40%). De instroom uit de regiogemeenten is 27% en instroom vanuit elders is 32%. Cliëntprofielen Om inzicht te krijgen welke mensen in Zwolle gebruik maken van de maatschappelijke opvang hebben De Herberg en het Leger des Heils hun cliënten gescoord met behulp van cliëntprofielen volwassen dak en thuislozen die ontwikkeld zijn door Snoek, Van der Poel van Van de Mheen (2008). De profielen zijn opgesteld aan de hand van twee assen: (1) de aansluiting bij het normale burgerleven (op de leefgebieden wonen, werken, relatie, identiteit) en (2) de mate van zelfredzaamheid, tezamen resulterend in negen cliëntprofielen. Onderstaande figuur biedt een overzicht van deze negen cliëntprofielen. 3 Uitgevoerd in opdracht van de Vereniging WOON een samenwerkingsverband van 19 corporaties in Oost Nederland. 4 Feitelijk daklozen zijn personen die niet beschikken over een eigen woonruimte en die voor een slaapplek tenminste één nacht (in de maand) waren aangewezen op buiten slapen of wel overnachten in de open lucht en in overdekte openbare ruimten (portieken, fietsenstallingen, stations, winkelcentra of auto). Ook persponen die binnen slapen bij passantenverblijven van de maatschappelijke opvang, inclusief eendaagse noodopvang, of binnen slapen bij vrienden, kennissen of familie zonder vooruitzichten op een slaapplek voor de daaropvolgende nacht behoren tot de feitelijk daklozen. 5 Bron: De Herberg en het Leger des Heils. 9/19

10 Aansluiting bij normaal burgerleven: wonen, werken, relaties, identiteit hoog Profiel 3 Mensen die woonden maar in een afhankelijke positie waren In stand houden van aansluiting burgerleven, leren zelfredzaamheid Profiel 2 Recent daklozen of nog wonenden met psychosociale problematiek en/of intensief knelpunt In stand houden van aansluiting burgerleven, versterken redzaamheid Profiel 1 Recent daklozen of nog wonenden met een licht knelpunt In stand houden van aansluiting burgerleven en zelfredzaamheid laag Profiel 6 Langdurig thuislozen of geinstitutionaliseerden Profiel 5 Thuislozen in resocialisatiefase Profiel 4 Starters in de Nederlandse samenleving Stabilisatie in beveiligde omgeving Stabilisatie in beschermde omgeving Stabilisatie in alternatieve omgeving zeer laag Profiel 9 Thuislozen die een ernstig gevaar voor henzelf zijn Profiel 8 Chronisch thuislozen met ernstige psychiatrische of verslavingsproblematiek Profiel 7 Mensen met sterk individualistische levensstijl Stabilisatie in beveiligde omgeving Stabilisatie in beschermde omgeving Stabilisatie in alternatieve omgeving laag matig hoog zelfredzaamheid Zwolse dak- en thuislozen naar cliëntprofielen In totaal maken op dit moment 159 dak- en thuislozen gebruik van de nachtopvang; deze dak- en thuislozen zijn ingedeeld langs de bovenstaande cliëntprofielen. Omdat dit slechts een deel is van de volledige populatie dak- en thuislozen en bovendien gebaseerd is op gebruikers van de nachtopvang, geeft het geen representatief beeld van de totale populatie. In onderstaande tabel staan de aantallen individuele cliënten per profiel, evenals het percentage ten opzichte van het totale aantal cliënten. Een tweetal profielen is op basis van praktijkervaring uitgebreid met een subcategorie. Profiel Aantal % 1. Recent daklozen of nog wonenden met 1 licht knelpunt a. Recent daklozen of nog wonenden met psychosociale problematiek en/of 1 intensief knelpunt. 2 b. Kwetsbaren: Mensen met een redelijke zelfredzaamheid die regelmatig een terugval hebben ,5 4 2,5 3. Mensen die wel wonen, maar in een afhankelijke positie waren a. Starters in de Nederlandse samenleving 7 4,5 4 b. Kwetsbaren: mensen met een verstandelijke beperking, bij wie soms ook sprake is van een gedragsstoornis of problematiek op andere gebieden 1 0,5 5. Thuislozen in resocialisatiefase 1 0,5 6.Langdurig thuislozen of geïnstitutionaliseerden Mensen met een sterk individualistische levensstijl Chronisch dak- en thuislozen met ernstige (en chronische) psychiatrische en/of verslavingsproblematiek 9. Thuislozen die een ernstig gevaar voor zichzelf en/of anderen 12 8 zijn Totaal % 10/19

11 Drie cliëntprofielen komen relatief vaak voor. Veertig procent van de doelgroep bestaat uit chronisch dak- en thuislozen met ernstige psychiatrische en/of verslavingsproblematiek (profiel 8). Een kwart is langdurig thuisloos of is geïnstitutionaliseerd (profiel 6: dit zijn mensen die voornamelijk in instituties geleefd hebben; op het moment van de telling maakten zij gebruik van de nachtopvang en leefden dus niet in een voorziening). En 13% is recent dakloos of nog wonend met psychosociale problematiek en/of één intensief knelpunt of is relatief zelfredzaam maar heeft met enige regelmaat een terugval (profiel 2). Wanneer wordt gekeken naar de zelfredzaamheid van cliënten, ontstaat het volgende beeld: een derde van de cliënten is laag zelfredzaam (profielen 3, 6 en 9: samen 36%); ruim de helft van de cliënten is matig zelfredzaam (profielen 2, 5 en 8: 53,5%); en een derde is in hoge mate zelfredzaam (profielen 1, 4 en 7: 10%). Wanneer wordt gekeken naar het onderscheid in aansluiting bij normaal burgerleven, wordt de volgende verdeling zichtbaar: ruim de helft van de cliënten heeft een lage aansluiting bij een normaal burgerleven (profielen 7, 8 en 9: samen 53%); een derde is heeft een matige aansluiting (profielen 4, 5 en 6: 30,5%); en 16% heeft een hoge aansluiting (profielen 1, 2 en 3). Cliënten uit verschillende cliëntprofielen kunnen andere mogelijkheden en behoeften hebben ten aanzien van dagactivering. Deze indeling in cliëntprofielen kan desgewenst door u worden benut om een sluitend aanbod te ontwikkelen c.q. te beschrijven, dat tegemoet komt aan de diversiteit van de doelgroep. Problematiek en behoeften doelgroep In 2007 heeft de gemeente Zwolle onderzoek laten doen naar de omvang en het profiel van haar daklozenpopulatie (Vocks, Meertens & Wolf). Uit dit onderzoek kwam naar voren dat het alcoholgebruik onder de doelgroep vergeleken met andere steden fors is). Ook cannabis en methadon wordt door ongeveer een derde gebruikt. Gebruik van harddrugs (heroïne en cocaïne) was daarentegen lager dan in andere steden (circa 15%). Ongeveer de helft van de ondervraagde dak- en thuislozen zei een of meerdere lichamelijke klachten te hebben; een derde had problemen op het psychische vlak (Vonk, Meertens en Wolf, 2007). De meeste daklozen in Zwolle waren aan de stad gebonden: slechts een enkeling verbleef in de maand voorafgaand aan het onderzoek ook een of enkele dagen buiten de stad. De nachtopvang gold als de belangrijkste slaaplocatie (60%). Een minderheid sliep vooral op straat (16%). De grootste behoeften van de doelgroep lagen op het praktische vlak: vinden van huisvesting, ondersteuning bij financiën, vinden van dagbesteding of werk. Bijna driekwart had schulden. Daarnaast was er behoefte aan lichamelijke en psychische zorg en gebitsverzorging. Deze behoeften bleken overigens identiek met die van de doelgroep zwerfjongeren in Zwolle (tussen de 18 en 25 jaar) uit een later onderzoek (Wolf, Altena, Christians en Beijersbergen, 2010). In bovengenoemde onderzoeken is niet of nauwelijks ingegaan op behoeften aan dagbesteding en -activering. Uit de verdiepingsbijeenkomst met geïnteresseerde partijen (op ) en een bijeenkomst met dak- en thuislozen (op ) is wel onder meer aandacht besteed aan behoeften van de doelgroep op dit terrein. De verslagen van deze bijeenkomsten hierover zijn na te lezen op 11/19

12 Bijlage 2: Uitgangspunten en voorwaarden bij subsidieverlening De inhoudelijke kaders van deze uitvraag zijn afkomstig uit het Stedelijk Kompas en de begroting 2013 van de gemeente Zwolle. Als subsidieaanvrager moet u bij het opstellen van uw aanvraag rekening houden met deze kaders. U kunt de documenten downloaden van De juridische en subsidietechnische kaders zijn vastgelegd in de algemene subsidieverordening van de gemeente Zwolle. Deze kunt u vinden op onze website Algemene kenmerken van de subsidieverlening Wij streven naar een duidelijke rolverdeling tussen de gemeente en gesubsidieerde partij(en). Kenmerken van de subsidierelatie zijn: - Doeltreffendheid: onderwerp van subsidiëring zijn activiteiten die een bijdrage leveren aan de realisatie van het beoogde effect en de benoemde doelstellingen. - Gescheiden verantwoordelijkheden: de gemeente is verantwoordelijk voor een helder beleid, het formuleren en sturen op de gewenste maatschappelijke effecten en het beschikbaar stellen van middelen die toereikend zijn om de effecten en doelstellingen te realiseren. - De subsidieontvangers zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van de activiteiten die leiden tot realisatie van prestaties die bijdragen aan de gewenste maatschappelijke effecten en voor het monitoren en rapporteren van de behaalde resultaten. Verder is de uitvoerder verantwoordelijk voor zijn bedrijfsvoering (inrichting en aansturing van de werkprocessen, administratie, informatievoorziening, personeelsbeheer, kwaliteitsbeheer, deskundigheidsbevordering, innovatie) en de financiële risico s daarvan. - Doelmatigheid: de gemeente subsidieert de te leveren prestaties tegen zo laag mogelijke kosten. - Responsiviteit en flexibiliteit: wij houden als opdrachtgever en opdrachtnemers gezamenlijk de vinger aan de pols van de samenleving, om te zorgen dat het aanbod wordt aangepast aan veranderingen in de samenleving en de (veranderende) vraag van de doelgroep. 2.2 Sturing op effecten, prestaties, efficiency en kwaliteit van samenwerking De gemeente formuleert het gewenste maatschappelijke effect en u draagt zorg voor een methodiek om het maatschappelijke effect over een langere periode te meten. We zullen op de volgende onderdelen sturen: - de uitgevoerde activiteiten; - de prestatiedoelstellingen; - de tevredenheid van de dak- en thuislozen; - de kwaliteit van de samenwerking met ketenpartners. We verwachten dat u deze aspecten opneemt in de subsidieaanvraag en een beschrijving geeft van de relatie tussen uw inspanning, de prestatie (het resultaat van de inspanning) en het maatschappelijk effect en van de wijze waarop u de onderdelen en de relatie ertussen meet. Ook de verantwoording zal plaatsvinden op basis van deze onderdelen. 12/19

13 2.2 Uitvoeringsverplichtingen Naast de verplichting om de activiteiten uit te voeren conform de door de gemeente verleende subsidiebeschikking en het uitbrengen van een jaarverslag en een jaarrekening, gelden de volgende uitvoeringsverplichtingen: - Het jaarlijks verantwoorden van de resultaten/resultaatafspraken conform de beschrijving in de uitvraag. Vanwege de ingrijpende veranderingen in het sociaal domein in de komende jaren worden jaarlijks resultaatafspraken gemaakt. - Het jaarlijks indienen van een financiële verantwoording, opgebouwd zoals de begroting bij de aanvraag, die inzicht biedt in afwijkende bestedingen ten opzichte van de begroting. Deze financiële verantwoording is voorzien van een accountantsverklaring conform de verplichtingen uit de verleningsbeschikking en de algemene subsidieverordening. - Het indienen van halfjaarlijkse inhoudelijke trendrapportages waarin wordt ingegaan op de ontwikkelingen, samenwerking in de keten en de voortgang van het bereiken van de resultaten en van de gesubsidieerde activiteiten. - Het voeren van een kwartaaloverleg over relevante ontwikkelingen, voortgang, knelpunten, vraagstukken in de samenwerking, etc. - De subsidieaanvrager draagt zorg voor tijdige (binnen vier weken) en adequate vervanging van personeel bij ziekte of ontstane vacatures. - Leidinggevende functionarissen hebben een werkplek in Zwolle en zijn daar bereikbaar voor medewerkers en vertegenwoordigers van de gemeente en samenwerkingspartners. - We vragen subsidieaanvragers zich ervan te vergewissen welke CAO van toepassing is, gegeven de voor subsidie aangevraagde activiteiten. 13/19

14 Bijlage 3: De beoordelingscriteria Criterium 1: kwaliteit van de subsidieaanvraag De gemeente Zwolle hanteert één criterium, te weten de kwaliteit van de subsidieaanvraag. De beoordelingscommissie zal de kwaliteit van de verschillende aanvragen ten opzichte van elkaar wegen en kiezen voor de subsidieaanvraag die de meeste kwaliteit biedt, i.c. waarvan de gemeente onderbouwd verwacht dat de activiteiten het meeste bijdraagt aan het realiseren van de prestatiedoelstellingen en het gewenste maatschappelijke resultaat van de dagactivering. In het geval dat in de beoordeling blijkt twee aanvragers een gelijke kwaliteit bieden, dan zal de gemeente kiezen voor de aanvraag, die vanuit kostenefficiëntie het meest gunstige is. In de beoordelingscommissie zitten onder meer: op inhoud ambtelijk vertegenwoordiging vanuit de gemeente Zwolle, cliëntenraad en extern inhoudelijk deskundige. 14/19

15 Bijlage 4: Beschrijving van de beoordelingsprocedure Fase 1: Toetsen volledigheid aanvraag en indieningsvereisten Subsidieaanvragers moeten voldoen aan indieningsvereisten, zoals beschreven in de Algemene Subsidie Verordening (ASV) en deze uitvraag. De door de subsidieaanvrager ingevulde en aangeleverde aanvraagformulieren voor de subsidieaanvraag en bijbehorende bewijsstukken en/of verklaringen worden getoetst op volledigheid en het voldoen aan de indieningvereisten. Indien de aanvraag niet volledig is, kan de aanvraag buiten behandeling worden gelaten mits de aanvrager de mogelijkheid heeft gekregen de aanvraag aan te vullen binnen een bepaalde termijn. Fase 2: Inhoudelijke toetsing aanvraag, waarbij beoordeling op criteria plaatsvindt Vervolgens wordt de aanvraag van de aanvragers die fase 1 goed doorgekomen zijn, inhoudelijk getoetst. De beoordelingscommissie, die de gemeente instelt, zal de beoordeling uitvoeren en schriftelijk vastleggen. De gemeente verwacht in de beschrijving van de subsidieaanvraag aandacht voor de uitgangspunten uit het hoofdstuk Dagactivering van dak- en thuislozen: uitgangspunten, doelstelling, indicatoren, verantwoording, budget en beschikbare voorzieningen en de hierin genoemde prestatiedoelstellingen. De subsidieaanvraag bevat tenminste: - samenvatting van maximaal 4 bladzijden; - beschrijving van de concrete bijdrage aan de prestatiedoelstellingen; - plan van aanpak voor 2014 om de doelstellingen te realiseren; - globale aanpak voor 2015 en 2016; - begroting. Op grond van alle beschikbare informatie komt de beoordelingscommissie tot een totaaloordeel van de aanbieders. Alvorens tot een finaal oordeel te komen kan de beoordelingscommissie de drie hoogst scorende aanvragers aanbieders uitnodigen om een presentatie te geven aan de beoordelingscommissie. De presentatie levert geen punten op. Deze dient louter als controle op de al gegeven punten en kan leiden tot bijstelling daarvan. De beoordelingscommissie zal vervolgens komen tot haar eindoordeel. Naar aanleiding van dit finale oordeel, vindt de verificatie ten aanzien van de winnaar / best scorende aanvrager plaats. De beoordelingscommissie stelt ter voorbereiding op de verificatie vast op welke punten de informatie van de aanvragers met de hoogste totaalscore geverifieerd moet worden, c.q. welke documenten of nadere informatie de aanvrager ter tafel moet leggen. Ook wordt vastgesteld welke vragen nog opheldering behoeven en welke punten afgestemd moeten worden, kortom op welke punten in de verificatiebespreking nader ingegaan moet worden. 15/19

16 Blijkt tijdens de besprekingen met de aanvrager dat in de subsidieaanvraag onjuiste informatie is verstrekt of dat op andere punten onoverkomelijke bezwaren bestaan, dan zal de betreffende aanvrager alsnog afgewezen worden. In gevallen als deze zal in eerste instantie een bespreking met de als tweede geëindigde aanvrager worden belegd. Tevens behoudt de gemeente zich het recht voor een geheel nieuwe procedure te starten. Tot slot legt de beoordelingscommissie zijn advies (inhoudende de winnaar) voor aan het College van B&W van de gemeente Zwolle. Fase 3: Afronding en bekendmaking oordeel Het college neemt vervolgens een besluit over het voornemen tot toekennen van de subsidie aan de best scorende aanvrager. Dit besluit wordt verzonden. De aanvragers die niet in aanmerking komen, ontvangen een afwijzingsbrief. Fase 4: Bezwaarfase en (nadere) invulling subsidie(relatie) Voor de afgewezen aanvragers bestaat de mogelijkheid bezwaar te maken tegen dit besluit door een bezwaarschrift in te dienen bij het college van B&W van de gemeente Zwolle. In deze fase vindt de behandeling van eventueel ingediende bezwaarschriften plaats. Verder vinden in deze fase de nadere invulling van de subsidie(relatie) met de winnaar plaats. Tot slot neemt het college het besluit tot het (definitief) toekennen van de subsidie. 16/19

17 Bijlage 5: Indiening aanvraag en verdere planning Uiterlijk 1 juli 2013 moet uw subsidieaanvraag bij de gemeente ingediend zijn, waarbij het streven van de gemeente is om voor 23 augustus 2013 na besluitvorming in het college de keuze voor een aanbieder bekend te maken In de maanden juli en augustus vindt overleg plaats tussen de gemeente en de geselecteerde subsidieaanvrager over de uitvoering. Dit overleg mondt uit in een meerjarige incidentele subsidierelatie voor drie jaar (1 januari 2014 tot 31 december 2016). De subsidie wordt jaarlijks verleend op basis van een subsidieaanvraag, die van jaar tot jaar aangepast kan worden aan de (veranderende) vraag vanuit de samenleving en op basis van de vaststelling van de begroting voor dagactivering door de gemeenteraad (er geldt jaarlijks een begrotingsvoorbehoud). Subsidieaanvragen kunnen worden gestuurd naar het volgende adres: Gemeente Zwolle Subsidieloket Postbus GA Zwolle Aanvragen kunnen ook worden afgegeven op het bezoekadres: Stadskantoor, Lübeckplein 2, 8017 JZ, Zwolle ter attentie van het subsidieloket. Noot: de kosten van de voorbereiding van de subsidieaanvraag, met inbegrip van nadere inlichtingen en eventuele bedrijfspresentaties, komen geheel voor rekening van de subsidieaanvrager. Wij selecteren één aanbod. Het heeft meerwaarde als partijen allianties sluiten, in de vorm van bijvoorbeeld een consortium of een constructie van hoofdaannemer en onderaannemer(s) om zo expertise en ervaring van verschillende partijen te bundelen. Hierbij denkt de gemeente ook aan ervaring en netwerken van (kleinere) organisaties die bijvoorbeeld gebruik maken van de kwaliteiten en inzet van vrijwilligers en inwoners of één goed product hebben dat aansluit bij de behoefte van dak- en thuislozen. Graag lezen wij welke meerwaarde de gekozen vorm en/of samenwerking volgens u heeft. De subsidieaanvraag moet duidelijk maken welke organisatie de eindverantwoordelijkheid draagt en daarbij ook contactpersoon is voor de gemeente Zwolle. Ook onderaannemers moeten aan de verplichtingen in deze uitvraag voldoen. Verplichtingen en voorbehouden Alleen subsidieaanvragen, die met volledige inachtneming van onderstaande voorschriften zijn opgemaakt en ingezonden, kunnen in behandeling worden genomen. Verplichtingen zijn: - Indieningvereisten. - Subsidieaanvragen dienen te zijn opgesteld in de Nederlandse taal. - De minimale geldigheidsduur van de subsidieaanvraag is 3 maanden. - De subsidieaanvrager levert een volledig ingevuld aanvraagformulier. - De subsidieaanvraag moet rechtsgeldig en in tweevoud ondertekend worden ingezonden naar het bovengenoemde adres of worden afgegeven op het bezoekadres. - Per telefax of ingediende subsidieaanvragen worden niet in behandeling genomen. 17/19

18 - De inzending mag uitsluitend geschieden in een gesloten envelop of in een gesloten verpakking. Op de envelop dient vermeld te staan: Subsidieaanvraag activering dak- en thuislozen persoonlijk niet openen - De subsidieaanvraag dient uiterlijk op 1 juli 2013 in het bezit te zijn van de gemeente (zie eerder genoemd postadres en bezoekadres). Het risico van vertraging in de postbestelling berust bij de subsidieaanvrager. Planning - Publicatie van de subsidie- uitvraag 10 april Uiterste datum ontvangst subsidieaanvraag 1 juli Besluitvorming College 20 augustus Verzending brief met besluit tot voornemen tot subsidieverlening 23 augustus Beschikking tot subsidieverlening 2 september /19

19 19/19