Van BBP naar naar NBP Wat houdt ons tegen?

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Van BBP naar naar NBP Wat houdt ons tegen?"

Stefanie Pieters
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Van BBP naar naar NBP Wat houdt ons tegen? Paul Teule 7 juni 2018 (p.r.teule@uva.nl) Het komende uur: Kritiek op het Bruto Binnenlands Product Waarom geen Groen Netto Binnenlands Product?

1 Van BBP naar naar NBP Wat houdt ons tegen? Paul Teule 7 juni 2018 (p.r.teule@uva.nl) Het komende uur: Kritiek op het Bruto Binnenlands Product Waarom geen Groen Netto Binnenlands Product? Probleem 1a: De systematiek van Nationale Rekeningen Probleem 1b: De acceptatie van de BBP-gedefinieerde Economie door de duurzaamheidsbeweging Discussie: Wat kunt u hiermee in de klas?

2 Kritiek op het BBP Wat is het Bruto Binnenlands Product (BBP) ook alweer? Uit de Nationale Rekeningen:

3 Het BBP is de dominante maatstaf voor De Economie En (dus) de belangrijkste indicator m.b.t. tot overheidsbegroting Het belangrijkste politieke debat en de belangrijkste politieke beslissingen zijn BBPgedreven/geïnspireerd/gerelateerd

4 Argument 1: Betwijfelde baten BBP volume groei leidt niet (meer) tot toename welzijn Redenen: Preference drift, hedonic adaptation, statusgoederen, ongelijkheid

5 Argument 2: BBP vergeet belangrijke kosten Het BBP geeft de tijd/energie/stress van het produceren niet weer (?) Het BBP geeft de kosten van het marktproces en commodificatie niet weer Het BBP houdt geen rekening met externe effecten: sociaal en milieu Het BBP meet niet de kosten van de toename van volume: aandacht, stilte, ruimte, gezondheid Argument 3: BBP meet De Economie niet Je kunt zeggen: Welzijn, geluk, samenleving, milieu, allemaal belangrijk, maar dat meet het BBP nou eenmaal niet. Het BBP meet De Economie! Maar het BBP meet De Economie niet! BBP meet de informele economie niet BBP meet alleen inkomen, en niet de balans. Het is een flow-indicator en meet geen stocks (i.e. ons toekomstige verdienvermogen!) BBP is een bruto maatstaf waar de afschrijvingen nog niet vanaf zijn gehaald (economisch kapitaal, milieukapitaal?)

6 Netto Binnenlands Product is superieure economische maatstaf Uit de UN System of National Accounts 2008: In principle, the concept of value added should exclude the allowance for consumption of fixed capital. The latter, in effect, is not newly created value, but a reduction in the value of previously created fixed assets when they are used up in the production process. Theoretically, domestic product should be a net concept. Net domestic product (NDP) is obtained by deducting the consumption of fixed capital from GDP. [Even though] GDP is broadly used, it is economically inferior to NDP. (Zie: SNA 2008, ) Waarom dan niet meteen een Groen Netto Binnenlands Product? Als het BBP ten koste gaat van onze kapitaalvoorraad of gefinancieerd wordt met schulden, dan moeten we dat nu laten zien Iemand die zichzelf een inkomen geeft door zijn spaarrekening te plunderen, of bezittingen te verkopen, of door schulden aan te gaan, heeft feitelijk geen inkomen! Natuurlijk kapitaal (grondstoffen, ecosystem) en ecologische schulden (dus toekomstige kosten) horen bij macroeconomische afweging En ja: uitputting grondstoffen en milieuschade zijn (steeds beter) te berekenen

Commissie, OESO, Wereldbank en IMF Dit systeem bepaalt de officiële definitie van De Economie Alle

7 Probleem 1: De systematiek van de Nationale Rekeningen De Nationale Rekeningen De Nationale Rekeningen worden opgesteld volgens het officiële System of National Accounts van de VN, Europese Commissie, OESO, Wereldbank en IMF Dit systeem bepaalt de officiële definitie van De Economie Alle overheden volgen grosso modo dit systeem De SNA wordt in in lange cycli geüpdatet (1953, 1968, 1993, 2008)

8 Het probleem van de SNA Volgens de SNA: bestaat de economie enkel uit binnenlandse units (huishoudens, bedrijven, overheden) die: (1) iets kunnen bezitten/beheren dat geld oplevert; en/of (2) geldelijke transacties (kunnen) aangaan tellen alleen transacties waar twee units vrijwillig in treden tellen alleen de kapitaalgoederen die units kunnen bezitten/beheren en (dus) geld opleveren bestaat de wereld enkel uit nationale economieën Dus: telt de natuur als productiefactor niet tellen cruciale natuurlijke kapitaalgoederen niet, met name global commons, die tussen de economieën in vallen tellen externaliteiten niet (immer geen vrijwillige transactie!) Maar: Het is moeilijk om in te breken in dit systeem Het verandert alleen als alle landen (CBS-en) het eens worden EN het ook kunnen uitrekenen Daarom zie je het Netto Binnenlands Product ook zo weinig Probleem 2: De acceptatie van de BBP-gedefinieerde Economie door duurzaamheidsbeweging

10 Brede welvaart

12 versus Algemene Beschouwingen (september) Verantwoordingsdag (mei)

13 Een veelzeggende dialoog Journalist: Heeft u ook gekeken of economische groei wenselijk is? Grashoff: Nee, dat heeft de commissie niet gedaan Journalist: Is dat niet gek als je het BBP onderzoekt? Grashoff: Ja, maar ik ben geen econoom Discussie: Wat kunt u hiermee in de klas?

14 Dank voor de aandacht!

Vergelijkbare documenten

Hoeveel dragen onze bedrijven bij aan de schatkist en de sociale zekerheid?

vbo-analyse Hoeveel dragen onze bedrijven bij aan de schatkist en de sociale zekerheid? September 2014 I Raf Van Bulck 39,2% II Aandeel van de netto toegevoegde waarde gegenereerd door bedrijven dat naar