December 2017
|
|
- Gerrit Simons
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 December Congres radicale vernieuwing Kleurijke impressie inspirerende dag Pagina 2-3 Cliëntenraad Vrijwaard "Radicale vernieuwing als olievlek" Pagina 4-5 Bewoner Henk van Meenen "Aandacht is zo belangrijk" In 2017 is Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg flink op stoom gekomen. We zien mooie resultaten zoals medewerkers die meer tijd hebben om hun werk te doen. En daarmee bewoners die meer aandacht ervaren. Of activiteiten die beter aansluiten bij wat bewoners willen. Tegelijkertijd is veranderen ook moeilijk. We zijn met elkaar gewend geraakt aan bestaande werkwijzen dat aanpassing veel vraagt van alle betrokkenen. Het komende jaar zullen we daar ook de nadruk op leggen. En elkaar binnen de beweging radicale vernieuwing steunen als het moeilijk wordt. In dit katern weer een inspirerend inkijkje in wat er gebeurt. Bewoner Henk van Topaz vertelt wat hij belangrijk vindt in zijn leven. De cliëntenraad Vrijwaard heeft een avond voor bewoners, familie, medewerkers, bestuurders en raad van toezicht georganiseerd over radicale vernieuwing. Een terugblik op het landelijke congres van 13 november. En projectsecretaris Aukje Lausberg-Bolandstelt zich voor. Marthijn Laterveer, coördinator LOC Zeggenschap in zorg Pagina 6-7
2 Geslaagd landelijk congres Initiatieven Radi cale vernieuwing verpleegzorg Bij het organiseren van zorg en ondersteuning zodat cliënten kunnen leven op manieren die zij belangrijk vinden, gaat het vaak om vanzelfsprekende dingen. In de praktijk van de verpleeg(huis)zorg blijkt het soms echter moeilijk om die vanzelfsprekende dingen ook echt doorgaand mogelijk te maken. Een groeiende groep mensen in ons land is hard aan het werk om dat te veranderen. Tijdens een congres in november ging veel aandacht naar het bespreekbaar maken van wat dit nog in de weg staat. Tekst Douwe Dronkert Foto's DejaVu reportage Ruim 300 deelnemers maken de stand van zaken op. Deelnemers aan Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg, van regels naar relaties en aan Leven zoals je wilt, radicale vernieuwing verpleegzorg. Samen met andere vernieuwers, ook uit het onderwijs. Kerninzicht van de dag: blijf je richten op wat belangrijk is voor bewoners, naasten en medewerkers. Door bij dilemma s met anderen in gesprek te gaan over: wat kunnen we mogelijk maken? blijkt vaak meer mogelijk dan gedacht. 2
3 Cliëntvertegenwoordiger: Bewoners hebben een eigen referentiekader. En medewerkers ook. Je moet je goed bewust zijn: denk ik vanuit mijn kader? Kan die ander zich nog steeds voelen zoals hij is? Vlogs: Vijf deelnemers filmden cliënt (vertegenwoordigers). Wat vinden zij eigenlijk van het vernieuwen? Zie Geestelijk verzorger: Onderzoeken hoe mensen van betekenis willen/kunnen zijn voor anderen, ook al zijn zij oud of hebben een beperking. Steun van bestuurders: Bestuurders laten regels los en verantwoorden zich hierover richting inspectie. Medewerkers ervaren dit als steun. Welzijn cliëntvertegenwoordigers: Wat bevordert het welzijn van de cliënt? Niet meer enkel de zorg centraal stellen. Bekijk ook de publicatie met kerninzichten van het eerste kleine jaar vernieuwen, foto s en meer op: December
4 Cliëntenraad organiseert bijeenkomst radicale vernieuwing Zonder vertrouwen kun je niets Hoe kun je Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg zo breed mogelijk uitdragen? De cliëntenraad van zorgorganisatie Vrijwaard, een van de deelnemers in de ring, organiseerde daartoe afgelopen oktober een bijeenkomst voor cliënten, familie, naasten, vrijwilligers, medewerkers, zorgkantoor, ROC en de gemeentelijke politiek in Den Helder. Er heerste een sfeer van opluchting: er gaat iets gebeuren. Tekst Pien Heuts In 2017 lazen cliëntenraadsleden Bernard Fritzsche en Greet Kolhorn in Zorg & Zeggenschap over de eerste aanzet tot de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg. Daar wilden we bij zijn, zegt Bernard. Greet: We hebben met de bestuurder overlegd en nemen nu deel in de ring. Niet dat de zorg bij Vrijwaard (6 locaties, 400 werknemers werkzaam in ouderenzorg, thuiszorg, welzijn) slecht was. Maar we zaten middenin het scheiden van wonen en zorg, veel verhuizingen, er lag een inspectierapport en werkdruk en ziekteverzuim waren hoog. We wisten dat de kwaliteit van de zorg beter kon, maar dat medewerkers niet de zinnige zorg konden geven die ze wilden geven, licht Bernard toe. We zagen in radicale vernieuwing dé oplossing. Kwetsbaar mogen zijn Dat was ook de teneur bij de drukbezochte themabijeenkomst in oktober, geopend door Marthijn Laterveer (LOC). Greet: Bij Vrijwaard staat het welzijn van de cliënt altijd voorop, maar regels, die we grotendeels zelf ingevoerd hebben, slokken veel tijd op. Tijd die je graag voor het welbevinden van cliënten wilt gebruiken. Tijdens de bijeenkomst bleek weer dat het er niet om gaat allemaal regels af te schaffen, maar om elke keer te kijken of ze iets toevoegen. Op die avond werd uitgesproken dat vertrouwen de basis is. En dat je kwetsbaar mag zijn, fouten mag maken. Zonder vertrouwen kun je immers niets. Beide cliëntenraadsleden verbazen zich er nog regelmatig over. Zeker Greet, die altijd in de verpleeghuiszorg heeft gewerkt. Hoe komt het dat we zover afgedreven zijn van de zorg zoals die bedoeld is? Dat we een beweging Radicale vernieuwing nodig hebben om gewoon zorg te verlenen? Bernard, oud-defensieman kort en bondig: Angst en een verantwoordingscultuur hebben menselijke waarden en drijfveren gesmoord. Zelfopgelegde onzin In Den Helder komen sinds de deelname aan Radicale vernieuwing veranderingen op gang. Zo worden de zorgplannen behoorlijk ingedikt. Bernard: Dat is vaak zelfopgelegde onzin. Er staan nu doelen in als mevrouw wil er verzorgd uitzien. Dat mag je toch als vanzelfsprekend aannemen? We streven naar maximaal vijf doelen, die écht van belang zijn. Radicale vernieuwing en je elke keer verplaatsen in wat cliënten nodig hebben om een waardevol leven te kunnen leiden, moet in 4
5 Bernard Fritzsche en Greet Kolhorn: "Hoe hebben we zo ver kunnen afdrijven van zorg zoals die bedoeld is? het dna van zorgorganisaties gaan zitten, zeggen Greet en Bernard. Maar ook in breder maatschappelijk verband. Daarom betrekt de cliëntenraad bijvoorbeeld ook het ROC bij zijn activiteiten. En wordt via het Internationaal Vrouwencentrum gezorgd dat op elke locatie van Vrijwaard twee statushouders uit Syrië aan de slag kunnen. We hebben dat met de wethouder kunnen regelen. Ook daarbij moesten er regels aan de kant. Het is toch mensonterend dat vluchtelingen met veel talenten in eerste instantie niet mogen werken. Geen bijdrage mogen leveren. Sfeer eigen huis Na het gesprek gaan Greet Kolhorn en Bernard Fritzsche voor naar t Landhuis, een locatie voor kleinschalig wonen waar in het voorjaar van bewoners met zware dementie hun intrek nemen. Bernard: Een tijd geleden is de inrichting en stoffering van de woningen in t Landhuis aan cliënten, familie en mantelzorgers gepresenteerd. Na die presentatie kwamen Greet en ik er al gauw achter dat er iets niet klopte. De nieuwe bewoners hadden geen keuze gehad. Het Landhuis moet een echt huis zijn voor deze bewoners. Dan moet je toch zélf kunnen kiezen welke stoffering je wilt? De bestuurder was het met ons eens. Binnen financiële kaders kunnen mensen nu hun eigen keuze maken. Aan nóg een kazerne in Den Helder hebben we geen behoefte. Greet wijst op de brievenbussen bij de voordeur. Dat hoort ook bij een eigen huis. We hebben samen met de Bouwpool van LOC veel inbreng gehad tijdens de bouw. Ze wijst naar het water dat door het park stroomt. En de plek waar straks een beeldentuin zal verrijzen. Dit wordt prachtig wonen. Dit is ook radicale vernieuwing. Een filmpje van de bijeenkomst op 18 oktober is te zien via: December
6 Henk van Meenen, bewoner Topaz: We hebben vooral aandacht nodig in de zorg Henk van Meenen (75) heeft een gevarieerd arbeidzaam leven achter de rug. Als 14-jarige begon hij in de fabriek, elektromotoren maken. Kijk maar, hij laat zijn handen zien. Daar moet veel mee gewerkt zijn. Wat een verschil ten opzichte van de gemeente waar hij op allerlei afdelingen werkte en veel mensen aanstuurde: Daar zei ik wel eens, jullie komen je dag hier verdorie uitzitten! Tekst Douwe Dronkert Op een dag, een jaar of vier geleden, stond Henk op en werd duizelig. Hij merkte even later dat zijn linkerarm en -been verlamd waren. Zijn eigen huis moest hij verruilen voor een verpleeghuis. Hij maakt het beste van zijn nieuwe leven. Blij met wat hij allemaal wél heeft. Zoals zijn verstand. Bij veel van zijn buren, die met dementie te maken hebben, is dat niet vanzelfsprekend. Henk heeft een bijzondere band met zijn tweelingbroer. Ze kochten samen hun eerste auto, en later een huis en boot. Cees doet nu ontzettend veel voor me. Dat geeft een hoop rust. We gaan ook regelmatig een dagje uit. Zo ben ik pas geleden naar Blijdorp geweest. Vandaar die aap op de bank, die krijgt af en toe een banaan van me, grapt Henk. Ik probeer altijd de lol van dingen in te zien. Levensplezier Levensplezier helpt hem de dag door. Want bij tijd en wijle is het niet makkelijk. Hoe ga je bijvoorbeeld om met dat je niet verwacht dat je nog zult herstellen? Dat kan soms emoties oproepen. Als je aan de toekomst denkt, raak je wel eens in paniek. Daarom zeg ik Dat is zo belangrijk, dat je lol kunt hebben met de mensen om je heen ook: er moet meer aandacht in de zorg komen. Er wonen hier mensen, waarvan het leven nutteloos lijkt. Ik voel me soms ook net een kasplantje, waar je wat eten en drinken op gooit. Hij geniet er daarom erg van dat verplegers bijvoorbeeld met hem meezingen als hij de muziekzender aan heeft staan. Dat is zo belangrijk, dat je lol kunt hebben met de mensen om je heen. Gekke Henkie Waar hij is, daar brengt hij vaak het nodige leven in de brouwerij. Vorig jaar met kerst stond hij erop dat hij een mijter op kreeg. Daarmee ging hij de gangen rond, al grappend. Sindsdien heeft hij hier de bijnaam gekke Henkie. Regelmatig spreekt hij af met buren en andere bekenden in Munnekeweij, waar hij woont. Samen maken ze lol, geven elkaar tips en betrekken elkaars familie. Allemaal om het leven aangenamer en handiger te maken. 6
7 Henk van Meenen: Als je aan de toekomst denkt, raak je wel eens in paniek. Zorg voor aandacht voor de mens Topaz, de organisatie die het leven, wonen en de zorg organiseert in Munnekeweij, zet zich in voor radicale vernieuwing van de verpleeghuiszorg. Zodat zorg meer aansluit bij wat belangrijk is voor bewoners, naasten en medewerkers. Wat is voor Henk radicale vernieuwing? Wat belangrijk is, is aandacht voor de mens. Ook meer tijd, bijvoorbeeld om mensen uit bed te halen als zij dat willen. Het is erg hoor voor mensen als dat niet kan. Ik kan er nog iets van zeggen, maar dat kan niet iedereen. Ik heb gelukkig mijn verstand nog. Als je ziet hoeveel mensen hier dat niet meer hebben... Ik heb een krant, de radio, een goede televisie, computer, ipad en ben zeg maar in alles geïnteresseerd. Dus ik kan alle kanten op. Maar veel mensen hier niet. Die vervelen zich al als ze opstaan. Dus aandacht is nodig, voor wat mensen interessant vinden. Mensen helpen een hobby uit te kiezen bijvoorbeeld. Aandacht voor wie is iemand, wat past bij hem of haar? Veel mensen leven nu een stompzinnig bestaan. Dat gun je niemand. Uit het leven gegrepen Ik had voor een vriend hier om een tv gevraagd. Zijn dochter zei: hij kan niet op de knoppen drukken. Dus ik antwoordde: zet hem gewoon op een sportzender, dat kijkt hij bij ons ook mee. Een andere bewoner hier pikte s ochtends altijd mijn krant. Dus toen zei ik geef haar alsjeblieft een abonnement! Kleine dingen, die een groot verschil kunnen maken. Maar belangrijk is vooral om alle plannen voor radicale vernieuwing te toetsen bij bewoners en te vragen: werkt het zoals gewenst? Dan pas kun je het resultaat beoordelen. december
8 Projectsecretaris Aukje Lausberg-Boland: Zoeken naar wat waarde-vol is Al van kindsaf aan hoort de zorg bij mijn leven: mijn vader is arts en mijn moeder verpleegkundige. Ik heb lange tijd gewerkt voor de NVTZ, Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen, en vervolgens voor Vilans en het verbeterprogramma Waardigheid en trots. Sinds februari 2017 vervul ik met veel plezier de rol van ambtelijk secretaris voor de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg. Tekst Aukje Lausberg-Boland Foto Alex Sievers In de veronderstelling dat ik zijn naam en de datum wel zou onthouden, staat in mijn trouwring True Companion gegraveerd. Dat zegt heel veel over hoe ik in het leven sta: ik hecht veel waarde aan relaties en ga daar volledig voor. Precies dat is wat mij zo aantrekt in de missie en visie van LOC en daarmee van RVV. Werken vanuit relaties en altijd zoeken naar dat wat waardevol is voor degene die zorg nodig heeft. En dat doe je volgens mij door écht naar de ander te luisteren. Belang creatieve oplossingen Onlangs heb ik mijn opleiding tot theatermaker afgerond. Hierdoor weet ik als geen ander hoe belangrijk de steun en hulp is van de mensen om je heen. Maar ook hoe essentieel creatieve oplossingen zijn om te kunnen bereiken waar je van droomt, daar waar regels of budgetten in eerste instantie in de weg lijken te staan. Al dertien jaar probeer ik een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de zorg met als doel het vergroten van de kwaliteit van leven, ongeacht de situatie en de fase waarin mensen zich bevinden. Als we samen het verschil maken, zal de zorg er iedere dag op vooruit gaan. Aukje Lausberg-Boland: "Echt naar de ander luisteren." Aukje Lausberg-Boland is aanspreekpunt voor heel veel mensen binnen de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg. Dit katern Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg is een bijlage bij Zorg & Zeggenschap december 2017, het kwartaalblad van LOC Zeggenschap in zorg. Deze bijlage is ook digitaal te bekijken en makkelijk te delen via: Meer informatie en contact: of Wilt u op de hoogte blijven, abonneer u dan op de wekelijkse nieuwsbrief over het project via Dit LOC-project wordt mogelijk gemaakt door het ministerie van VWS. 8
Samen werken aan goede zorg
Nieuw kwaliteitskader verpleeghuiszorg Samen werken aan goede zorg Het is belangrijk dat bewoners van verpleeghuizen goede zorg ontvangen. In het nieuwe kwaliteitskader verpleeghuiszorg staat wat goede
Nadere informatieMarthijn Laterveer, coördinator LOC Zeggenschap in zorg
September 2017 Op stoom Er is grote behoefte aan verbinding tussen mensen. Dat is precies wat er in de beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg gebeurt. Verbinding tussen bewoners onderling, tussen
Nadere informatieBespiegelingen over radicaal vernieuwen: Je wilt niet kwetsbaar, afhankelijk zijn Pagina 6-7
Maart 2019 Marie-Antoinette Bäckes: Zicht op Vernieuwing II Veel dynamiek, bewustzijn en verbindingen Pagina 2-3 Nieuwe editie vol praktijkvoorbeelden Pagina 4 Bespiegelingen over radicaal vernieuwen:
Nadere informatieRadicale vernieuwing verpleeghuiszorg
Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg Projectleider Marie-Antoinette Bäckes: Dit is een inspirerend proces Pagina 2 Deelnemers Radicale vernieuwing: Welzijn mensen écht centraal Pagina 4 Project Leven
Nadere informatieRadicale vernieuwer. verpleeghuiszorg. Passie
Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg Passie De afgelopen maanden hebben we vele gesprekken gevoerd bij zorgorganisaties over radicale vernieuwing. Dat was een cadeau. Enorm veel passie bij cliëntenraden,
Nadere informatieInterview met gastdocent Douwe Dronkert
Interview met gastdocent Douwe Dronkert Dit najaar volgden studenten Waarde-vol Onderwijs hun eerste lessen van gastdocenten. Douwe Dronkert, communicatiegenerator van de beweging Radicale vernieuwing
Nadere informatieVaste Commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20018 2500 EA Den Haag
Vaste Commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20018 2500 EA Den Haag Utrecht, 14 november 2015 Betreft: AO Kwaliteit verpleeghuiszorg 18 november 2015 Geachte leden, Volgende week voert u een
Nadere informatieRadicale vernieuwing verpleeghuiszorg
Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg Radicaal vernieuwen Zorg die van waarde is pagina 2 VWS-directeur Langdurige Zorg: Systemen op de tweede plaats" pagina 4 Workshops Radicaal Nieuw Organiseren Van
Nadere informatieRadicale vernieuwing verpleeghuiszorg
Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg Echte verandering De beweging Radicale vernieuwing verpleeghuiszorg wordt steeds sterker en groter. De kern en de ring zijn vol, voor de schil komen er wekelijks nieuwe
Nadere informatieRapport Grenzen verkennen: contouren van samenwerking met mantelzorgers en vrijwilligers in veranderend veld
Rapport Grenzen verkennen: contouren van samenwerking met mantelzorgers en vrijwilligers in veranderend veld Met het rapport Grenzen verkennen schetst auteur Cecil Scholten de mogelijkheden voor zorgaanbieders
Nadere informatieDecember Terug naar de kern Passende medezeggenschap. Investeren in relaties Vernieuwingsbeweging betrekt
December 2018 Investeren in relaties Vernieuwingsbeweging betrekt zorgkantoren Pagina 2-3 Terug naar de kern Passende medezeggenschap Aansluiten bij wat er toe doet Pagina 4-5 Facilitaire diensten en vernieuwing
Nadere informatieOptimale personeelssamenstelling
Optimale personeelssamenstelling Een handreiking voor cliëntenraden in de verpleeghuiszorg Uitgave van LOC Waardevolle zorg - april 2019 Wees welkom om de informatie uit deze brochure verder te verspreiden.
Nadere informatieUtrecht, 12 februari 2018 Betreft: Algemeen overleg Ouderenmishandeling / Ouderenzorg / Verpleeghuiszorg
Vaste Commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20018 2500 EA Den Haag Utrecht, 12 februari 2018 Betreft: Algemeen overleg Ouderenmishandeling / Ouderenzorg / Verpleeghuiszorg Geachte leden,
Nadere informatieFrisse-blik-sessie Mantelzorg
Vilans 12 februari 2017 Frisse-blik-sessie Mantelzorg Een stevig beleid voor informele zorg is belangrijk Mantelzorgers, familieleden, buren, vrienden en vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage
Nadere informatieMantelzorg. langdurige zorg voor uw naaste
langdurige zorg voor uw naaste 1 ers leveren een belangrijke bijdrage aan de zorg. En hun rol wordt steeds belangrijker; ook bij Valkenhof. Maar wat is mantelzorg precies en hoe geven we hier invulling
Nadere informatieInformatie over Topaz in relatie tot de de werving en selectie van onafhankelijk voorzitter van de Centrale Cliëntenraad Topaz
Informatie over Topaz in relatie tot de de werving en selectie van onafhankelijk voorzitter van de Centrale Cliëntenraad Topaz Leiden, oktober 2018 Achtergrond vacature Topaz heeft een Centrale Cliëntenraad
Nadere informatieOnderzoek Van regels naar relaties
Onderzoek Sinds maart 2017 doet Annemarie de Brabander bij Topaz (locatie Munnekeweij) onderzoek naar de beweging. Hoe kunnen de inzichten uit haar onderzoek vertaald worden naar Waarde-vol Onderwijs?
Nadere informatieMantelzorgproject Sint-Annaland, maart 2017
Mantelzorgproject Sint-Annaland, maart 2017 2 Inhoud Voorwoord... 4 Familieparticipatie... 5 Mantelzorg Algemeen... 6 Samen doen spaarpunten... 7 Mantelzorger aan het woord (1):... 10 Mantelzorger aan
Nadere informatieStarten met. Familienet. voor familie
Starten met Familienet voor familie Wat is Familienet Familienet is hét leukste en makkelijkste communicatiemiddel in de zorg. Met Familienet heeft u snel en eenvoudig contact met de medewerkers via een
Nadere informatieVaste Commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus EA Den Haag. Utrecht, 1 november 2015 Betreft: begroting VWS 2016.
Vaste Commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20018 2500 EA Den Haag Utrecht, 1 november 2015 Betreft: begroting VWS 2016 Geachte leden, Komende woensdag en donderdag bespreekt u de begroting
Nadere informatieZorg in vrijheid. Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie. Versie 4
Zorg in vrijheid Vrijheidsbeperkende maatregelen Informatie over beleid Voor cliënten en familie Versie 4 Inleiding Vrijheid is voor de meeste mensen in Nederland een gegeven. Toch komt het in zorginstellingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal Dhr. H. Tjeenk Willink Postbus EA Den Haag. Utrecht, 6 juni 2017 Betreft: Tijd voor radicale vernieuwing
Tweede Kamer der Staten-Generaal Dhr. H. Tjeenk Willink Postbus 20018 2500 EA Den Haag Utrecht, 6 juni 2017 Betreft: Tijd voor radicale vernieuwing LOC Zeggenschap in zorg is een netwerk van mensen die
Nadere informatieNieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen
Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk
Nadere informatieOnafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg
Cliëntondersteuning Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg Wat is langdurige zorg? Als u blijvend een intensieve zorgbehoefte heeft, dan kunt u aanspraak maken op zorg uit de Wet langdurige
Nadere informatieWonen met zorg en gezelligheid in het centrum van Rotterdam
Wonen met zorg en gezelligheid in het centrum van Rotterdam Atrium biedt professionele, persoonlijke zorg, begeleiding en ondersteuning aan iedereen die dat nodig heeft. Onze zorg en diensten zijn afgestemd
Nadere informatieDe client centraal in de langdurige zorg
De client centraal in de langdurige zorg inbreng clientenperspectief bij zorginstellingen Nienke Zwennes Anouk Segond von Banchet Inhoud 1.Wat is het doel van medezeggenschap 2. Wat willen we regelen?
Nadere informatieEen groeiende beweging
September 2018 Beweging Radicale vernieuwing Waar staan we na anderhalf jaar? Pagina 2-3 De toekomst van radicaal vernieuwen Onafhankelijke agenda een must Pagina 4-5 Van regels naar relaties Special over
Nadere informatieWat er onder bewoners leeft
Wat er onder bewoners leeft Eindrapportage waarderingen binnen de verpleeghuiszorg 2015-2018 PREVIEW! Colofon Uitgever: Patiëntenfederatie Nederland Redactie: Rianne van Pijkeren, Klarinda de Rijke en
Nadere informatieWonen bij Sprengenhof
Wonen, welzijn en zorg onder één dak Wat biedt u? Waar vindt u? Hoe meldt u zich aan? Dorps karakter en winkels op loopafstand Aan de rand van het dorp Ugchelen vindt u in een kleinschalige woonwijk woonzorgcentrum.
Nadere informatieKleinschalige verpleeghuiszorg met royaal eigen appartement in Hoogvliet
Kleinschalige verpleeghuiszorg met royaal eigen appartement in Hoogvliet Westerstein biedt professionele, liefdevolle zorg aan iedereen die dat nodig heeft. Onze zorg is afgestemd op uw wensen en behoeften.
Nadere informatieditie E Sprengenhof www.atlant.nl
Wonen in Sprengenhof Sprengenhof ligt op een prachtige locatie Aan de rand van het dorp Ugchelen vindt u in een kleinschalige woonwijk woonzorgcentrum Sprengenhof. Ugchelen heeft een dorps karakter. Dit
Nadere informatieCliëntenraad. Jaarverslag ZorgSaam Thuis- en Ouderenzorg.
Cliëntenraad ZorgSaam Thuis- en Ouderenzorg Jaarverslag 2017 www.zorgsaam.org Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Medezeggenschapsstructuur cliëntenraad ZorgSaam TOz 3. Samenstelling cliëntenraad ZorgSaam TOz
Nadere informatieGoede zorg voor mensen met DEMENTIE. Het beste uit jezelf
Goede zorg voor mensen met DEMENTIE Het beste uit jezelf Op een bepaald moment realiseer je dat je dierbare die aan dementie lijdt niet langer veilig thuis kan wonen. Dan wil je graag een omgeving kunnen
Nadere informatieWelzijn komt eerst, de zorg komt daarna.
Welzijn komt eerst, de zorg komt daarna. Kijk eens, zegt Linda de Haan, terwijl ze op het terras enkele ouderen aanwijst, die ieder voor zich, met een medewerker, de zon hebben opgezocht. Medewerker en
Nadere informatieWorkshop communicatie
Workshop communicatie Feedback is collegiale ondersteuning of toch niet? Wat wil de beroepsvereniging betekenen voor Verzorgenden en Verpleegkundigen? Wij willen onze beroepsgroepen in staat stellen hun
Nadere informatieVisie en uitgangspunten Kleinschalig Wonen RijnWaal Zorggroep
Visie en uitgangspunten Kleinschalig Wonen RijnWaal Zorggroep See Me: Wat zien jullie, zusters, wat zien jullie? Denken jullie, als jullie naar mij kijken, Een humeurige oude vrouw, niet goed bij haar
Nadere informatieCLIENTENRAAD HORNERHEIDE JAARPLAN 2018
CLIENTENRAAD HORNERHEIDE JAARPLAN 2018 Horn, november 2017 Inleiding De cliëntenraad heeft tot taak om binnen het kader van de doelstellingen van de organisatie de gemeenschappelijke belangen van de cliënten
Nadere informatieCardia Landscheiding. Comfort en veiligheid voor senioren, ook in de wijk
Cardia Landscheiding Comfort en veiligheid voor senioren, ook in de wijk Woonzorgcentrum Cardia Landscheiding is verbouwd. Er zijn nieuwe voorzieningen gekomen om bewoners en mensen in de wijk nog beter
Nadere informatieJaarverslag 2017 Cliëntenraad Verpleeghuis Bergweide
Jaarverslag 2017 Cliëntenraad Verpleeghuis Bergweide Voskuilenweg 12 6416 AK Heerlen Tel. 045-5741515 info@verpleeghuisbergweide.nl www.verpleeghuisbergweide.nl Verpleeghuis Bergweide 1 Inhoud 1.Inleiding...
Nadere informatieVrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere!
Vrijwilligers maken het verschil Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Mark, Hanneke en Carola zijn drie enthousiaste vrijwilligers van Zorggroep Almere. Mark is lid van de Cliëntenraad, Hanneke
Nadere informatieKwaliteitskader Verpleeghuiszorg
Kwaliteitskader Verpleeghuiszorg H an d re ik in g vo o r c l i ën te n r a d e n. w w w. l o c. n l Uitgave: oktober 2017 Het kwaliteitskader is een uitgave van het Zorginstituut Nederland d.d. 13.01.2017
Nadere informatieNieuwsbrief december 2017 Leven zoals je wilt
Nieuwsbrief december 2017 Leven zoals je wilt Radicale vernieuwing in de verpleegzorg: Leven bij Juliana 4 Zonnehuisgroep Amstelland, Amstelveen Op Juliana-4 wonen cliënten met dementie. Het is de 4 e
Nadere informatieNieuwsbrief cliëntenraad Mei 2017
Nieuwsbrief cliëntenraad Mei 2017 In deze nieuwsbrief: Samenstelling van de cliëntenraad... - 1 - Vacature vertegenwoordiger het Grotenhuis... - 2 - Informatievoorziening... - 2 - Terugblik op 2016...
Nadere informatieLiesbeth Honig, adviseur en expert medezeggenschap LOC en Thom van Woerkom, belangenbehartiger LOC
Workshop ronde 11.30-12.45 uur 1. LOC - Cliëntenraad en kwaliteitskader Het is belangrijk dat bewoners van verpleeghuizen goede zorg ontvangen. In het nieuwe kwaliteitskader verpleeghuiszorg staat wat
Nadere informatieGeef ouderen met een beperking een eigen stem! Zorg en ondersteuning voor oudere mensen met een verstandelijke beperking
Geef ouderen met een beperking een eigen stem! Zorg en ondersteuning voor oudere mensen met een verstandelijke beperking Wat gaan we doen? We gaan het hebben over zorg en ondersteuning voor ouderen met
Nadere informatieOm dat te veranderen zullen we als samenleving en dus ook als politiek moeten kiezen voor 1
Vaste Commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20018 2500 EA Den Haag Utrecht, 4 november 2016 Betreft: begroting VWS 2017 Geachte leden, In de week van 7 november bespreekt u de begroting van
Nadere informatieVerpleegzorg Schrap de regels en vraag ouderen in verpleeghuizen wat ze zelf willen. Dat werkt heel goed, blijkt uit het project Leefplezierplan.
Gewoon luisteren naar verlangens van de ouderen met het leefplezierplan Verpleegzorg Schrap de regels en vraag ouderen in verpleeghuizen wat ze zelf willen. Dat werkt heel goed, blijkt uit het project
Nadere informatieIngrid Schouten: Voor elkaar zorgen is waardevol en vanzelfsprekend
Ingrid Schouten: Voor elkaar zorgen is waardevol en vanzelfsprekend Met haar boek Dansen op de Stilte heeft Ingrid Schouten-Minten niet alleen het verhaal willen vertellen over haar dementerende moeder.
Nadere informatieBESCHUT WONEN MET INTENSIEVE BEGELEIDING EN UITGEBREIDE VERZORGING (voorheen ZZP 4) GEBRUIKERSINFORMATIE ZORGPROFIELEN V&V PROTEION
BESCHUT WONEN MET INTENSIEVE BEGELEIDING EN UITGEBREIDE VERZORGING (voorheen ZZP 4) GEBRUIKERSINFORMATIE ZORGPROFIELEN V&V PROTEION 1 2 Inleiding In de kleinschalige zorgcentra van Proteion staan gastvrijheid
Nadere informatieKleinschalig verpleeghuis voor mensen met dementie in Lombardijen
Kleinschalig verpleeghuis voor mensen met dementie in Lombardijen Oranjehof biedt professionele, liefdevolle zorg aan iedereen die dat nodig heeft. Onze zorg is afgestemd op uw wensen en behoeften. Ook
Nadere informatieWELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF
WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS DE LINGEHOF VOOR EEN LEVEN MET KLEUR Welkom bij De Lingehof het huis in het hart van het Over-Betuwse Bemmel In De Lingehof kunt u aangenaam wonen met gespecialiseerde verzorging
Nadere informatieZou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap.
Zou het zo simpel zijn? Zonnehuizen investeren in zorggemeenschap. Zorggemeenschap. Wat bedoelen we daar eigenlijk mee? Wanneer we het hebben over een gemeenschap als samenleving, dan weet iedereen precies
Nadere informatieOmgaan met levensvragen van ouderen. Kwaliteitsstandaard voor de langdurige zorg
Omgaan met levensvragen van ouderen Kwaliteitsstandaard voor de langdurige zorg Omgaan met levensvragen van ouderen Kwaliteitsstandaard voor de langdurige zorg Oudere mensen beoordelen de zorg die ze krijgen
Nadere informatieWijkgericht verpleeghuis met compleet zorgaanbod in Het Lage Land
Wijkgericht verpleeghuis met compleet zorgaanbod in Het Lage Land De Burcht biedt professionele, liefdevolle zorg aan iedereen die dat nodig heeft. Onze zorg en diensten zijn afgestemd op uw wensen en
Nadere informatieWorkshop Cliëntenraad en Zorginkoop
Workshop Cliëntenraad en Zorginkoop Congres Cliëntenraden Waardigheid & Trots Bunnik, 9 oktober 2017 Ingrid Renes en Jolanda van der Heide Zorgkantoor Zilveren Kruis Workshop cliëntenraad en zorginkoop
Nadere informatiePersoonsgerichte Zorg, Regeldruk & Regelruimte
Persoonsgerichte Zorg, Regeldruk & Regelruimte Van regelreflex naar spiegelreflex Hester van de Bovenkamp, Annemiek Stoopendaal, Marianne van Bochove, Huib Hoogendijk, Roland Bal Wat komt er bij u op als
Nadere informatieVisie THEMA. 1 Inleiding
THEMA 1 Visie 1 Inleiding Als zorghulp kun je in verschillende instellingen werken. Bijvoorbeeld in de thuiszorg, bij ouderen of bij mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. De instellingen
Nadere informatieVrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase 1
Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis in de laatste levensfase 1 Beschrijving werkwijze 1 Gebaseerd op de eindevaluatie Vrijwilligersondersteuning in het verzorgings- en verpleeghuis
Nadere informatieBetrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk
Betrokken mantelzorger(s) en/of sociaal netwerk Bronnen: Toolkit familieparticipatie, Poster goed verbonden, juridische aspecten van informele zorg, invoormantelzorg en exptertisecentrum mantelzorg Twee
Nadere informatieHoofdstuk 3 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op zeggenschap
Recht op zeggenschap Hoofdstuk 3 Dit hoofdstuk gaat over: het recht op zeggenschap In dit hoofdstuk vind je een antwoord op de volgende vragen: 1. Wat is het recht op zeggenschap? 2. Wat is het recht op
Nadere informatieWERKPLEZIER DOOR LEEFPLEZIER
1 2 3 Thema 3 WERKPLEZIER DOOR LEEFPLEZIER Module Werkplezier Wat is werkplezier. Factoren die werkplezier beïnvloeden. Werkplezier behouden en vergroten. Inleiding 1 Als medewerkers kunnen inspelen op
Nadere informatieThema Nederlandse cultuur en gewoontes
http://www.edusom.nl Thema Nederlandse cultuur en gewoontes Lesbrief 32. Mag ik even uitpraten? Wat leert u in deze les? Eén lange zin maken van twee korte zinnen. Je mening geven. Veel succes! Deze les
Nadere informatieWonen in De Molenweid in relatie tot Leven zoals je wilt. Presentatie door Leontien Molenkamp, Trudie Kromhout & Annelies Kamerling
Wonen in De Molenweid in relatie tot Leven zoals je wilt Presentatie door Leontien Molenkamp, Trudie Kromhout & Annelies Kamerling 13 november 2017 Wat gaan we vertellen? De Molenweid Visie, gebouw, etc.
Nadere informatieKennismaking met. Woonzorgcentrum. Het Haltna Huis
Kennismaking met Woonzorgcentrum Het Haltna Huis Het Haltna Huis, dicht bij u in de buurt In Houten kunt u zorg krijgen die bij u past. Dit kan bij u thuis zijn of in het woonzorgcentrum, in uw eigen appartement.
Nadere informatieDe rol van de mantelzorger samen kunnen we meer. Mantelzorg
De rol van de mantelzorger samen kunnen we meer Mantelzorg Inhoud De rol van de mantelzorger 3 Vast gespreksonderwerp 4 Wat verwachten wij van u? 9 Wat kunt u van ons verwachten? 9 Zorgcoördintor en communicatie
Nadere informatieEen thuisgevoel in Ymedam YMEDAM
Een thuisgevoel in Ymedam YMEDAM IK VIND HET LEUK OM MEE TE HELPEN MET HET ETEN. In woonzorgcentrum Ymedam zijn het vaak de kleine dingen die zorgen voor een echt thuisgevoel. Oude plaatjes draaien. Gezellig
Nadere informatieWie of wat bepaalt de kwaliteit van het leven van bewoners in kleinschalig wonen?
1 Wie of wat bepaalt de kwaliteit van het leven van bewoners in kleinschalig wonen? 2 Waar of niet waar? Mijn werkdag is geslaagd als de bewoners een plezierige dag hebben gehad. 3 Wat is de juiste volgorde?
Nadere informatieLeg vrijheidsbeperking aan banden Zorg voor leven in vrijheid
Leg vrijheidsbeperking aan banden Zorg voor leven in vrijheid Wat kunt u zelf doen om vrijheidsbeperkende maatregelen bij uw familielid te verminderen? Waarom deze brochure? Leven zonder risico s bestaat
Nadere informatieHet programma Onbeperkt Talent is ontwikkeld door Qidos, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Het programma Onbeperkt Talent is ontwikkeld door Qidos, in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Deze brochure is een uitgave van: Rijksoverheid Postbus 20011 2500
Nadere informatieLeven zoals je wilt!
Leven zoals je wilt! Radicale vernieuwing in de verpleegzorg Hoe krijgen ouderen de verpleegzorg die past bij hun wensen? In het experiment Leven zoals je wilt stellen de zorgkantoren Zilveren Kruis en
Nadere informatieVrijwilligerswerk bij Carintreggeland
Vrijwilligerswerk bij Carintreggeland Meld u ook aan als vrijwilliger! 2 Het waarom van vrijwilligerswerk De één doet het om een zinvolle bijdrage te leveren aan de maatschappij. De ander doet het om andere
Nadere informatieZilveren Kruis heeft in april 2016 op 4 verschillende locaties bijeenkomsten georganiseerd voor V&V-cliëntenraden. Wij informeerden hen over het
Zilveren Kruis heeft in april 2016 op 4 verschillende locaties bijeenkomsten georganiseerd voor V&V-cliëntenraden. Wij informeerden hen over het proces en tijdlijnen rond zorginkoop 2017 en hebben aanvullingen
Nadere informatieFriesma State: persoonlijk en huiselijk
Friesma State: persoonlijk en huiselijk FRIESMA STATE HET IS GEZELLIG ROND DE BILJART TAFEL. EN IN HET RESTAURANT DRINKEN WE STRAKS EEN LEKKER KOPJE KOFFIE. Woonzorgcentrum Friesma State is een fijne plek
Nadere informatieSamen zorgen Informatie voor mantelzorgers
Samen zorgen Informatie voor mantelzorgers www.szr.nl SZR vindt de inbreng van een mantelzorger erg belangrijk. U kent uw naaste/familie en weet hoe hij of zij de zorg het liefst wil ontvangen. Tips voor
Nadere informatieOnafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz)
Onafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Onafhankelijke ondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) Heeft u een indicatie voor de Wet langdurige zorg (Wlz) en wilt u informatie en advies over:
Nadere informatien Stee woar j thoes könt veul n
n Stee woar j thoes könt veul n De Aanleg 2 7595 AP Weerselo T. 0541-22 21 00 E. sintjozefweerselo@zorggroepsintmaarten.nl n Stee woar j thoes könt veul n Welkom n Stee woar j thoes könt veul n 03 Welkom
Nadere informatieOnafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz)
MEE Drenthe Maakt meedoen mogelijk Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) 151925_LF_11_Clientondersteuning Wlz.indd 1 20-04-15 17:08 Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige
Nadere informatieSamenvatting van het Kwaliteitsrapport 2017: Elkaar verder brengen
Samenvatting van het Kwaliteitsrapport 2017: Elkaar verder brengen Inleiding Sherpa schrijft elk jaar een kwaliteitsrapport. In dit rapport staat: Wat doet Sherpa al goed in de ondersteuning aan cliënten
Nadere informatieVan regels naar relaties
Kwartaaluitgave 12 Zomer 2019 Van regels naar relaties zorgonderwijs in kaart Publicatie over onderwijsvernieuwing Inspiratiefestival ambassadeur Topaz Ervaringen, mooie verhalen en kennis delen 8 pagina
Nadere informatieNieuwsbrief CliëntAanZet
Nummer 3 April 2014 Van de redactie Hallo, Hier weer een nieuwe nieuwsbrief CliëntAanZet. Heb je een leuk idee voor deze nieuwsbrief? Of wil je misschien zelf iets schrijven? Stuur een bericht naar: Cliëntzeggenschap,
Nadere informatieVrijwilligerswerk bij Carintreggeland
Vrijwilligerswerk bij Carintreggeland Meld u ook aan als vrijwilliger! Het waarom van vrijwilligerswerk De één doet het om een zinvolle bijdrage te leveren aan de maatschappij. De ander doet het om andere
Nadere informatieSVRO Ouderenzorg proeft het succes van de Kwaliteit Verbetercyclus
SVRO Ouderenzorg proeft het succes van de Kwaliteit Verbetercyclus SVRO Ouderenzorg stond open voor deelname aan de Kwaliteit Verbetercyclus binnen Waardigheid en trots en plukt daar nu de vruchten van.
Nadere informatieVrijheidsbeperkende maatregelen in de langdurige zorg. De rol van de familie
Regelingen en voorzieningen CODE 9.2.2.8 Vrijheidsbeperkende maatregelen in de langdurige zorg. De rol van de familie brochure bronnen www.loc.nl, juni 2012 www.vilans.nl Vilans (kenniscentrum voor de
Nadere informatieSamenwerken met familie en mantelzorgers. Met elkaar de zorg die nodig is mogelijk maken.
Samenwerken met familie en mantelzorgers Met elkaar de zorg die nodig is mogelijk maken. Samenwerken met familie en mantelzorgers Folder voor familie en mantelzorgers van mensen die (tijdelijk) zorg ontvangen
Nadere informatieWELKOM BIJ VERPLEEGHUIS RUMAH KITA
WELKOM BIJ VERPLEEGHUIS RUMAH KITA DE SPECIALIST VOOR KWETSBARE OUDEREN Welkom bij Rumah Kita het huis voor Indische en Molukse ouderen in Wageningen Wonen In Rumah Kita woont u op een vertrouwde plek,
Nadere informatieKerngegevens Arbeidsmarktagenda oktober 2017 MEEST GESTELDE VRAGEN. Aan het werk. voor ouderen!
Kerngegevens Arbeidsmarktagenda 2023 oktober 2017 MEEST GESTELDE VRAGEN Aan het werk voor ouderen! KERNGEGEVENS ARBEIDSMARKTAGENDA 2023 AAN HET WERK VOOR OUDEREN! Interessant voor bestuur beleid uitvoering
Nadere informatieJaarverslag mentorschap Haag en Rijn 2015
Jaarverslag mentorschap Haag en Rijn 2015 Voorwoord Met trots presenteren wij u het jaarbericht van Mentorschap Haag en Rijn. Het aantal mentoren en cliënten is in 2015 flink gestegen. De behoefte aan
Nadere informatielaat zien wie je bent
laat zien wie je bent Wilhelminastraat 150 7573 AK Oldenzaal T 053 537 56 66 gereia@zorggroepsintmaarten.nl laat zien wie je bent Welkom. Laat zien wie je bent. 03 Welkom Gereia in Oldenzaal Gereia is
Nadere informatieMantelzorgproject Sint-Annaland, maart 2016
Mantelzorgproject Sint-Annaland, maart 2016 2 Inhoud Voorwoord... 4 Samen doen Positoos... 7 In gesprek... 11 Verschillende zorgtaken... 12 Waardering door Positoos... 13 Tijdstip mantelzorg... 14 Cursussen/scholing...
Nadere informatieGoede zorg & ondersteuning
Goede zorg & ondersteuning voor ouderen met een verstandelijke beperking voor familie en vertegenwoordigers, cliëntenraden, begeleiders Mensen worden steeds ouder. Ook mensen met een verstandelijke beperking
Nadere informatieMEE Maakt meedoen mogelijk. Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) in Zeeland
MEE Maakt meedoen mogelijk Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg (Wlz) in Zeeland Onafhankelijke cliëntondersteuning bij langdurige zorg Heeft u een indicatie voor de Wet langdurige zorg
Nadere informatieKwaliteitsrapport - Cliëntversie. Hoe goed was de zorg die Sprank in 2018 aan jou heeft gegeven?
Kwaliteitsrapport - Cliëntversie Hoe goed was de zorg die Sprank in 2018 aan jou heeft gegeven? 21 maart 2019 Waarom dit verslag? Hoe is dit verslag gemaakt? In Nederland werken alle zorgaanbieders met
Nadere informatiePraten met de LCvV? Wat kan jouw raad ermee? nummer 25 oktober 2016
Praten met de LCvV? Wat kan jouw raad ermee? nummer 25 oktober 2016 de redactie van de cliënten-raad-krant bestaat uit: Anita van Dinteren Myra Kornalijnslijper cliëntenraad Linger cliëntenraad Heerhugowaard
Nadere informatieWaarover gaat deze handreiking?
Waarover gaat deze handreiking? Als je zorg en ondersteuning nodig hebt, is het belangrijk dat jouw wensen worden opgeschreven in een zorgplan. Een zorgplan maak je samen met mensen die dicht bij je staan
Nadere informatieVeelzijdig verpleeghuis geworteld in de Krimpense gemeenschap
Veelzijdig verpleeghuis geworteld in de Krimpense gemeenschap Tiendhove biedt professionele, warme zorg aan iedereen die dat nodig heeft. Onze zorg is afgestemd op uw wensen en behoeften. Ook als die in
Nadere informatieCentrale Cliëntenraad 28 februari 2017 Jaarverslag 2016 Pagina 1 van 5
Jaarverslag 2016 Pagina 1 van 5 Inhoudsopgave Samenstelling Centrale Cliëntenraad.. pag 3 Vergaderingen. pag 3 Scholing. pag 3 Wat doet de Centrale Cliëntenraad?. pag 3 Inspanningen van de Centrale Cliëntenraad.
Nadere informatieLandelijk Congres Cliëntenraden
Landelijk Congres Cliëntenraden Maandag 12 oktober 2015 Nieuwegein DE CLIËNTENRAAD, EEN STERKE GESPREKSPARTNER De zorg verbeteren met hulp van de cliëntenraden. De cliëntenraad, een sterke gesprekspartner.
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 3 Kinderen
Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.
Nadere informatie