Nulmeting Pilot Virtuele Flexibele Netwerk Teams

Transcriptie

1 P%UTIE * Konnemefbnd Nulmeting Pilot Virtuele Flexibele Netwerk Teams versie 1.0 Opdrachtgever Mw. ].A. van den Berg Korpschef 10-2-E 17 november 2011 Dit rapport bevat 22 pagina's inclusief voorzijde.

2 1 L I T 1 E P o l i t i e K e n n e m e r l a n d Kenn«me*fend Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Samenvatting 3 1. Inleiding Aanleiding Opzet nulmeting 6 2. N u l m e t i n g a a n p a k Inleiding Bestaande situatie Aanpak illegale handel in drugs en valse medicijnen (DEMI) A a n p a k V i r t u e l e L o v e r b o y s ( V L B ) 1 0 i O C O > & O n d e r z o e k ^ B P i l o t V i r t u e l e F l e x i b e l e N e t w e r k T e a m s Inleiding Pilot VFNT Verwachte resultaten pilot Investering Conclusie Inleiding B u s i n e s s c a s e Realisatie 19 Bijlage A: Geraadpleegde bronnen 20 Respondenten 20 Documenten 20 Versie 1.0

3 Pff LITIE Kannemwiartd crs>(=> Samenvatting Pilot Virtuele Flexibele Netwerk Teams In de pilot wordt een nieuwe werkwijze voorgestaan vanuit de gedachte van integraal netwerkgericht opsporen die flexibel kan worden ingericht. Hierbij wordt gekeken naar de vereiste specifieke deskundigheid, zonder dat hiervoor enige formatieve handeling aan ten grondslag ligt. Voortdurend wordt gekeken welke innovatieve methodieken moeten worden toegepast om een zo hoog mogelijke effectiviteit te behalen met de ingezette capaciteit. voor andere korpsen. De methoden van de VFNT moeten dupliceerbaar zijn Doelstellingen pilot De doelstellin interne en externe zichtbaarheid van de successen van de pilot. Illegale handel in drugs en valse medicijnen via internet en Virtuele loverboys De methodiek van de VFNT wordt in de pilot toegepast op de aanpak van illegale handel in drugs en valse medicijnen via internet (DEMI) en de aanpak van virtuele loverboys (VLB). impact van beide thema's is zeer groot.. De maatschappelijke Nulmeting De nulmeting heeft als doel een basis te leggen om te kunnen meten of de werkzaamheden van de VFNT tot daadwerkelijke ejficiencyvoordelen in de praktijk leiden. In een strikte nulmeting worden bepaalde factoren voorafgaand aan de start van een project gemeten. In overleg met het Programma Aanpak Cybercrime (PAC) wordt deze nulmeting gecombineerd met elementen van een business case, omdat door de innovatieve, nieuwe werken denkwijze van VFNT, een zuivere vergelijking met een nulsituatie lastig is. Eerste onderzoek nulmeting van de praktijk In het onderzoek is voor de eerste keer in de pilot de VFNT-methode toegepast. Het onderzoek en de bijbehorende resultaten worden in deze nulmeting beschouwd als een praktische meting van de werkwijze. Versie 1.0

4 POLITIE CT>& Business case VFNT Realisatie pilot De fasering, planning, werkzaamheden en projectorganisatie zijn nader beschreven in het Plan van Aanpak, net als de investering pilot is een jaar van maart 2011 tot en met maart looptijd van de Investering Om de pilot succesvol af te ronden, is een investering in interne capaciteit vereist, net als een investering in Versie 1.0

5 -10 LITiE Kcnnemeibnd 2 - C 3 > G 1. Inleiding 1.1. Aanleiding Aanpak cybercrime In het korps en het Openbaar Ministerie (OM) is er een inventarisatie uitgevoerd naar de aanpak van cybercrime in de regio. Pilot Virtuele Flexibele Netioerk Teams In de pilot wordt een nieuwe werkwijze voorgestaan vanuit de gedachte van integraal netwerkgericht opsporen die per thema flexibel kan worden ingericht. Hierbij wordt gekeken naar de vereiste specifieke deskundigheid, zonder dat hiervoor enige formatieve handeling aan ten grondslag ligt. Voortdurend wordt gekeken welke innovatieve methodieken moeten worden toegepast om een zo hooe mogelijke effectiviteit te behalen met de ingezette capaciteit. voor andere korpsen. De methoden van de VFNT moeten dupliceerbaar zijn Illegale handel in drugs en valse medicijnen via internet en Virtuele loverboys De methodiek van de VFNT wordt in de pilot toegepast op de aanpak van illegale handel in drugs en valse medicijnen via internet (DEMI) en de aanpak van virtuele loverboys Versie 1.0

6 P i K 4 L I T 1 E P o l i t i e K e n n e m e r l a n d Konneme»land 1.2. Opzet nulmeting Nulmeting De nulmeting heeft als doel een basis te leggen om te kunnen meten of de werkzaamheden van de VFNT tot daadwerkelijke efficiencyvoordelen in de praktijk leiden. In een strikte nulmeting worden bepaalde factoren voorafgaand aan de start van een project gemeten. In overleg met het PAC wordt deze nulmeting gecombineerd met elementen van een business case, omdat door de innovatieve, nieuwe werken denkwijze van VFNT, een zuivere vergelijking met een nulsituatie lastig is. De werkwijze van VFNT is een vernieuwende aanpak van criminaliteit met digitale componenten, die uitgaat van flexibele inzet van mensen. Deze kwalitatieve kenmerken van VFNT kunnen op deze manier in een latere evaluatie worden vergeleken. Opdracht De opdracht voor de nulmeting is als volgt: Hond een nulmeting, met als doel een basis te leggen om te kunnen meten of de werkzaamheden van de VFNT tot de gewenste daadwerkelijke efficiencyvoordelen leiden. Ga bij het houden van de nidmeting uit van de belangrijkste doelstellingen van de Pilot VFNT, zijnde: (1) meerwaarde in de efficiency, (2)(, (3) sturing op capaciteit, (4) actieve communicatie en (5) de dupliceerbaarheid van de werkmethode. Focus In de nulmeting wordt, naast een beschrijving van de huidige situatie, gekeken naar de uitvoeringsaspecten binnen de pilot, zoals de vernieuwende methodiek (VFNT), de uitvoering en de beoogde resultaten. Tevens worden de twee praktijkcases van de pilot nader beschouwd: (1) DEMI en (2) VLB. De focus ligt in deze nulmeting niet op de projectmatige aspecten van de pilot, zoals de voortgang, de projectorganisatie en de uitputting. Werkwijze Deze nulmeting is tot stand gekomen door middel van een documentenstudie (analyse) en het houden van aanvullende interviews met diverse betrokken personen in het korps (zie bijlage A voor de lijst met respondenten en geraadpleegde bronnen). Versie 1.0

7 POLITIE > C 3 > & 2. Nulmeting aanpak 2.1. Inleiding In dit hoofdstuk wordt de bestaande situatie in het korps beschreven ten aanzien van de aanpak van cybercrime, flexibel werken en de thema's DEMI en VLB. Zoals in hoofdstuk 1 is aangegeven, is het vergelijken van de VFNT-methode met bestaande werkwijzen op veel punten niet mogelijk, omdat het een nieuwe manier van werken en denken betreft. Het hoofdstuk wordt afgesloten met een korte beschrijvin^van de evaluatie en de daaruit volgende aandachtspunten van het onderzoek het eerste onderzoek van een VFNT Bestaande situatie Aanpak cybercrime lg-2- Versie 1.0

8 PffLITIE crs>q> Inzet capaciteit en op- en afschalen De inzet van capaciteit is sterk afhankelijk van het strafbare feit, de complexiteit en de doelstellingen van opsporingsonderzoeken. Het op- en afschalen van onderzoeken en het flexibel betrekken van expertise vindt meestal plaats tussen de opsporings- en expertiseafdelingen.»6- -E Versie 1.0

9 Pff LITIE CV& Flexibele inzet volgens TGO-raamwerk Een TGO heeft verschillende voordelen ten opzichte van staande opsporingsafdelingen die ook in de VFNT's worden beoogd. Een TGO is een tijdelijke hulpstructuur voor de staande opsporingsafdeling(en) voor de aanpak en oplossing van complexe rechercheonderzoeken bij kapitale misdrijven.4 Een TGO wordt ingericht volgens een eenduidige structuur en fasering die is vastgesteld in het TGO-raamwerk. Elk politiekorps en parket moet te alien tijde voorbereid zijn op het kunnen inrichten van een TGO en het uitvoeren van een grootschalig rechercheonderzoek. Wanneer volgens een vast beslismodel besloten is tot de inrichting van een TGO is snel een groot rechercheteam beschikbaar. TGO's worden bovendien bemand vanuit een pool van gekwalificeerde leidinggevenden en medewerkers, die ervaring hebben met de werkwijze en hun specialisme direct kunnen inzetten voor het onderzoek. Ook is er binnen elk korps voor TGO's snel een passende ruimte beschikbaar Aanpak illegale handel in drugs en valse medicijnen (DEMI) De eerste praktijkcase die binnen de pilot VFNT aan bod is gekomen, is de aanpak van DEMI. In deze paragraaf wordt ingegaan op het fenomeen en de huidige aanpak. Het onderzoek [ wordt in paragraaf 2.5 toegelicht. DEMI 4 Een TGO-waardig delict is een kapitaal misdrijf: met de typering (mogelijk) opzettelijk levensdelict, zeer ernstig zedendelict, brandstichting met emstige gevolgen, gijzeling, ontvoering en andere misdrijven tegen de lichamelijke integriteit waarop een strafbedreiging van 12 jaar gevangenisstraf of meer staat en met een (te verwachten) grote maatschappelijke impact en waarbij geen ondubbelzinnig daderschap kan worden vastgesteld. Versie 1.0

10 LIT1E Ct>G> Aanpak DEMI 2.4. Aanpak Virtuele Loverboys (VLB) De tweede praktijkcase die binnen de pilot VFNT aan bod komt, is de aanpak van virtuele loverboys. In deze paragraaf wordt ingegaan op het fenomeen VLB en de huidige aanpak. Versie

11 LITIE 16-2~C1>G> 2.5. Onderzoek Eerste onderzoek: nulmeting van de praktijk In het onderzoek is voor de eerste keer in de pilot de VFNT-methode toegepast. Het onderzoek en de bijbehorende resultaten worden in deze nulmeting 11 Idem. 12 Idem en WODC (2011), p Versie 1.0 1

12 PffLITIE - ( C? > & beschouwd als een praktische meting van de werkwijze. Gedurende het schrijven van de evaluatie en deze nulmeting is de zaak nog onder de rechter. Onderzoek naar Doel van het onderzoek: Resultaat Evaluatie Versie

13 10- LITIE 2- C&G> Aandachtspunten In het onderzoek is voor het eerst de VFNT-methode toe onderzoek kan daarmee als nulmeting gelden voor de ast en het Versie

14 LITIE 1G-2- CVG Versie

15 LITIE C3>6 3. Pilot Virtuele Flexibele Netwerk Teams 3.1. Inleiding In dit hoofdstuk worden kort de doelstellingen, de verwachte resultaten en de investeringen van de pilot weergegeven. In het Plan van Aanpak is de opzet en invulling van de pilot gedetailleerd beschreven Pilot VFNT Ontwikkelen methodiek VFNT De methode van op- en afschaalbare Virtuele flexibele Netwerk Teams staat in de pilot centraal. De teams werken vanuit de gedachte van integraal netwerkgericht opsporen, waarbij de teams per thema flexibel worden samengesteld met de vereiste deskundigheid van binnen en buiten de politie, zonder dat hier formatieve handelingen aan ten grondslag liggen. In de VFNT's wordt voortdurend gezocht naar toepasbare innovatieve methodieken ter verbetering van de effectiviteit van de ingezette capaciteit. I moet dupliceerbaar zijn voor andere korpsen. De methode van de VFNT's Doelstellingen De pilot VFNT kent de volgende pilotdoelstellingen: 1. Het aantonen van de meerwaarde van de innovatieve inzet van VFNT's die d o o r m i d d e l I w e r k e n ; 2. Dit is gericht op het voorkomen/bestrijden van vormen van cybercrime, zijnde negatieve gevolgen van de digitalisering van de maatschappij; Het experimenteren met op- en afschaalbare inzet van de eigen en 'externe' capaciteit per thema; Actief communiceren met zowel (keten)partners als met burgers over de behaalde resultaten (communicatie en marketing); Het opstellen/opleveren van een dupliceerbare werkmethodiek die efficiency voordelen biedt, te toetsen door het uitvoeren van een nulmeting (business case) vooraf en een evaluatie achteraf. Aanpak E r w o r d e n o p s p o r i n g s t e a m s j i n g e r i c h t, t e w e t e n : ( 1 ) DEMI en (2) VLB (=opsporingsteams gaan in de operationele fase experimenteren met de methodiek van op- en afschaalbare VFNT'sJ J=teams worden voorgezeten door een werkgroepvoorzitter/tactisch coordinator die werkzaam is bij Versie

16 $W I TI E CD6 bespreken hun respectievelijke bevindingen en voortgang in de bijeenkomsten van het begeleidingsteam. Daarnaast worden \ en de benodigde capaciteit vanuit het korps toegevoegd. Binnen de pilot staat naast de VFNT-methodiek het DEMI en VLB centraal Verwachte resultaten pilot De verwachte resultaten van de pilot zijn te verdelen in meer efficiency, en meer e f f e c t i v i t e i t. V i a fl e x i b e l e i n - e n uitstroom, zonder formatieve gevolgen en het betrekken van interne en externe deskundigen worden efficiencyvoordelen verwacht. De verwachte resultaten van de pilot zijn als volgt: Gebruik van innovatieve methodieken Versie

17 LIT1E C T > & Integrate aanpak Zichtbaar succesvol De successen van de pilot zijn intern en extern zichtbaar. Binnen het korps is een communicatie-inspanning gericht op het versterken van het cybercrime bewustzijn^en de werkwijzen en doelstellingen van de VFNT's Investering Om de pilot succesvol af te ronden, is een investering in interne capaciteit vereist, net als een investering J De begroting en financiering zijn nader beschreven in het Plan van Aanpak. Het vraagt bovenal motivatie en enthousiasme om met behulp van nieuwe methodieken en nieuwe middelen een flexibele manier van werken, denken en doen te veroorzaken. Versie

18 IfUTIE CTOG> 4. Conclusie 4.1. Inleiding In dit hoofdstuk worden in paragraaf 4.2 kort de resultaten van de nulmeting uit hoofdstuk 2 en de doelstelling van de pilot uit hoofdstuk 3 weergegeven. In paragraaf 4.3 wordt kort verwezen naar de realisatie van de pilot Business case Virtuele flexibele netwerk teams De methode van op- en afschaalbare VFNT's staat in de pilot centraal. De teams werken vanuit de gedachte van integraal netwerkgericht opsporen, waarbij de teams per thema flexibel worden samengesteld met de vereiste deskundigheid van binnen en buiten de politie, zonder dat hiervoor formatieve handelingen aan ten grondslag liggen. In de VFNT wordt voortdurend gezocht naar toepasbare innovatieve methodieken ter verbetering van de effectiviteit van de ingezette c a p a c i t e i t. E r w o r d e n t w e e o p s p o r i n g s t e a m s i n g e r i c h t, t e weten: (1) Handel in valse- drugs en medicijnen via het internet (DEMI) en (2) Virtuele loverboys (VLB). Beide opsporingsteams gaan in de operationele fase experimenteren met de methodiek van op- en afschaalbare VFNT's. Versie

19 PfJUTIE 10-Z- C3>G» 4.3. Realisatie De fasering, planning, werkzaamheden en projectorganisatie zijn nader beschreven in het Plan van Aanpak, net als de investeringen. pilot is een jaar van maart 2011 tot en met maart De looptijd van de Het succes van de pilot wordt bepaald na het houden van een evaluatie, waarvoor deze nulmeting de basis vormt. De pilot wordt afgerekend op het behalen van de doelstellingen, zoals deze zijn beschreven in het Plan van Aanpak overeengekomen met het PAC. Versie

20 POLITIE. Bijlage A: Geraadpleegde bronnen E Respondenten (Hoofd Bureau (beleids)ondersteuning Korpsleiding); (Teamchef Wijkteam Recherche Haarlemmermeer); (Hoofd Bureau Financiele Recherche); (Projectleider ); [(Recherchespecialist Drugs); (Teamchef ZwaCri); (Teamchef Forensische Opsporing); (Teamchef MidCri); (portefeuillehouder Cybercrime/Hoofd Bureau Recherche Expertise en Ondersteuning); (Recherchekundige); j (Recherchespecialist Mensenhandel); Dhr. Helmoed Wierda (wnd. Korpschef) ~~ (Teamchef TGO) C5>(* Versie

21 PffLITlE \ C T > & Versie