Gemeentebestuur. Aan de Gemeenteraad

Transcriptie

1 Gemeentebestuur Aan de Gemeenteraad Nr. * Datum 27 december 2006 C Onderwerp burgerparticipatie Wet maatschappelijke o 1. Aanleiding Op grond van de artikelen 11 en 12 van de Wet maatschappelijke ondersteuning {Wmo) dient het college van burgermeester en wethouders burgers te betrekken bij de beleidsvorming rond de Wmo. In het voorliggende collegevoorstel wordt aangegeven op welke wijze invulling wordt gegeven aan burgerparticipatie in de Wmo. Het betreft een tweesporenbeleid, waarin voorzien is in de oprichting van een lokale Wmo-adviesraad en aanvullende vormen van burgerparticipatie. Met het vaststellen van het Beleidskader Wet maatschappelijke ondersteuning {Wmo} Drechtsteden hebben de zes Drechtstedengemeenten in oktober 2006 gekozen voor samenwerking op prestatieveld 6 (de individuele voorzieningen) en de met prestatieveld 6 samenhangende onderdelen van prestatieveld 3 (de loketfunctie inzake de individuele voorzieningen} van de Wmo. De verantwoordelijkheid voor het beleid en de uitvoering van deze prestatie velde n {inclusief de verordenende bevoegdheid) is door de Drechtstedengemeenten overgedragen aan de Gemeenschappelijke Regeling {GR} Drechtsteden. De beleidsontwikkeling en uitvoering voor de overige prestatievelden zullen in de komende periode lokaal worden uitgewerkt. Met het uitwerken van beleid en uitvoering van de overige 7 prestatievelden ligt het voor de hand om de burgerparticipatie op lokaal niveau verder vorm en inhoud te geven. De gemeente Dordrecht heeft de overtuiging dat participatie leidt tot verbetering van de kwaliteit van de besluitvorming, het beleid en de dienstverlening. Om aan deze ambitie voldoende recht te doen is het nodig om de burgerparticipatie op lokaal niveau sterk te verankeren. Onderstaand wordt een voorstel uitgewerkt waarin de burgerparticipatie op lokaal niveau wordt vormgegeven. Wette/ijk kader Op grond van artikel 12 van de Wmo dient het college van burgemeester en wethouders (B&W}, voordat het Wmo beleidsplan of andere Wmo deelplannen tot vaststelling doet aan de gemeenteraad, advies te vragen aan de gezamenlijke vertegenwoordigers van representatieve organisaties van de kant van vragers op het gebied van maatschappelijke ondersteuning. Tevens dient het college te motiveren hoe het de belangen en behoeften van burgers en in zijn gemeente belanghebbende natuurlijke en rechtspersonen in zijn voordracht heeft gewogen. Op grond van artikel 11 van de Wmo dient het college deze partijen reeds bij de voorbereiding van het beleid met betrekking tot maatschappelijke ondersteuning te betrekken. Met de artikelen 11 en 12 van de Wmo wordt tegemoet gekomen aan de wens van de wetgever om de maatschappelijke ondersteuning zo dicht mogelijk bij én in samenwerking met de burger te organiseren. Het "meedoen", dat als het centrale doel van de Wmo kan worden geformuleerd, heeft nadrukkelijk ook betrekking op de participatie van de burger bij de beleidsvorming. De Wmo zet aan tot het vinden van maximaal lokaal draagvlak, tot maximale transparantie van het gemeentelijke beleid en tot verantwoording op het lokale niveau.

2 - 2- Lokale Wmo adviesraad De gemeente Dordrecht heeft de uitdaging om de burgerparticipatie op lokaal niveau te organiseren tijdig opgepakt. In 2006 is een "Wmo-adviesraad Dordrecht i.o." geformeerd. Op dit moment heeft deze adviesraad nog geen definitieve status, zij is nog "in oprichting". Naast de "Wmo-adviesraad in oprichting" kent de gemeente reeds cliëntenparticipatie conform artikel 1 van de Wvg. Op grond van dit artikel dient - per verordening - ten minste te zijn geregeld (1} dat de reikwijdte van de cliëntenparticipatie betrekking heeft op het integrale gemeentelijke gehandicaptenbeleid, (2) dat het college tijdig advies vraagt over wijzigingen in verordeningen en uitvoeringsregelingen en (3) welke faciliteiten het college beschikbaar stelt aan de in te stellen platforms/cliëntenraden. De Wvg-cliëntenraden treden op als adviescommissie van het college en voor zaken die het beleid en de uitvoering betreffen - als gesprekspartner van de ambtelijke leiding van de sociale diensten. In Dordrecht betreft dit de "Participatieverordening, Gehandicapten-, WVG- en Ouderenbeleid 2003" waarin belangenbehartiging en advisering zijn opgedragen aan de organisaties Dordtse Adviesraad voor het Gehandicaptenbeleid {DAG} en de Vereniging Raad voor het Seniorenbeleid (VRSBÏ. 2. Voorgestelde oplossingen Burgerparticipatie conform de artikelen 11 en 1 2 van de Wmo zal in de gemeente Dordrecht via een twee sporenbeleid worden vormgegeven: 1} Spoor 1: voorstel oprichting lokale Wmo-adviesraad Aandachtsvelden Wmo adviesraad: Gezien de enorme reikwijdte van de Wmo en de breedte van de 9 prestatievelden wordt gekozen voor een focus op specifieke prestatievelden die zich richten op de ondersteuningszorg en participatie van mensen met een beperking. Hierin zit tevens besloten het "inclusief beleid" van de gemeente Dordrecht. De prestatievelden waarop de Wmo adviesraad actief is, zijn: participatie doelgroep mensen met een beperking (prestatieveld 5}; individuele voorzieningen doelgroep mensen met een beperking (prestatieveld 6); ondersteuning mantelzorg en vrijwilligers (prestatieveld 4); informatie, advies en cliëntenondersteuning (prestatieveld 3}. Daarnaast wordt de Wmo adviesraad betrokken bij de lokale beleidsontwikkeling Wmo in het jaar 2007, zodat op elk moment in het beleidsontwikkelingsproces inspraak en advies geborgd zijn. Tot slot heeft de Wmo adviesraad ook een proactieve rol als het gaat om de ontwikkeling en bevordering van de civil society. Tevens ontwikkelt zij innovatieve ideeën rondom Wmo thema's, zoals de "civil society", "woonservicezones", "mantelzorgondersteuning", etc.. Hierbij kan gedacht worden aan de oprichting van incidentele themagerichte werkgroepen, klankbordgroepen, rondetafels etc. die onder de hoede van de Wmo-adviesraad functioneren, waarin specifieke kennis en kunde bijelkaar wordt gebracht. Organisatie De Wmo-adviesraad bestaat uit ingezetenen van de gemeente Dordrecht. In de Wmo-adviesraad zijn vertegenwoordigd de "gezamenlijke vertegenwoordigers van representatieve organisaties van de kant van vragers op het gebied van maatschappelijke ondersteuning". In de Wmo adviesraad dienen de volgende doelgroepen te worden vertegenwoordigd: ouderen, mensen met een verstandelijke beperking, mensen met een fysieke beperking, mensen met een psycho-sociale problematiek, allochtonen, mantelzorgers en vrijwilligers. Tot de representatieve organisaties in de gemeente Dordrecht behoren in ieder geval: Dordtse Adviesraad voor Gehandicapten (DAG: belangenbehartiging en advisering WVG, gehandicapten- en ouderenbeleid). Vereniging Raad voor het Senioren Beleid (VRSB: belangenbehartiging en advisering WVG, gehandicapten- en

3 - 3- ouderenbeleid), Dordtse Integratie Adviesraad {DIA: advisering over integratie, participatie en samenleven), Cliënten Belangen Bureau fcbb: ondersteuning GGZ cliënten). Participatie Activering Drechsteden (PAD: ondersteuning vrijwilligerswerk). Platform Mantelzorg (MEE Zuid Holland Zuid: mantelzorgondersteuning en vrijwillige thuiszorg, Zorgbelang: patiënten en cliënten ondersteuning), Dordtse Kerken en de Regionale Federatie van Ouderverenigingen Waardenlanden (RFvO: ondersteuning van ouders met verstandelijk gehandicapte kinderen). Deze representatieve organisaties dragen individuele leden uit hun midden voor aan de Wmoadviesraad. De procedure voor benoeming van de leden en de zittingsperiode worden vastgelegd in de statuten en reglementen van de Wmo-adviesraad. De Wmo-adviesraad kent in ieder geval een voorzitter, een secretaris en een penningmeester. De Wmo-adviesraad beschikt over een professionele beleidsmedewerker die de secretarisfunctie vervult en secretariële ondersteuning. De Wmo adviesraad wordt inhoudelijk ondersteund door Zorgbelang (voorheen RPCP) met een cursusprogramma voor deskundigheidsbevordering. Juridische structuur In de Wmo worden geen richtlijnen gegeven over de juridische vorm voor een Wmo adviesraad. Gezien het karakter en de activiteiten van de Wmo adviesraad wordt in de gemeente Dordrecht vooralsnog gekozen voor een organisatiemodel met een adviesraad zonder een formeel juridische rechtspersoonlijkheid. De Wmo adviesraad kent een reglement, waarin regels worden vastgelegd over de samenstelling en het het functioneren van de adviesraad. Ten aanzien van subsidieverstrekking aan de Wmo adviesraad vormt de rechtspersoon van Zorgbelang (voorheen RPCP) de juridische grondslag voor subsidieverstrekking conform de Algemene Subsidie Verordening Dordrecht 2006 (ASV) en kunnen door middel van een subsidieovereenkomst afspraken gemaakt worden over de prestaties en activiteiten van de Wmo-adviesraad. Positionering De Wmo adviesraad is een onafhankelijk inspraak- en adviesorgaan op het terrein van de Wmo. De Wmo adviesraad adviseert de gemeente gevraagd en ongevraagd op de prestatievelden 3,4,5,6 van de Wmo. Daarnaast draagt zij (mede)verantwoordelijkheid voor het organiseren van het proces van inspraak op het gemeentelijk Wmo-beleid. Hierover worden prestatieafspraken gemaakt in de subsidieovereenkomst. Facitttering In de toekomstige situatie wil de gemeente Dordrecht de lokale Wmo adviesraad faciliteren door middel van professionele ondersteuning en een werkbudget. De professionele ondersteuning zal bestaan uit 1 fte beleidsmedewerker en 0,8 fte secretariële ondersteuning. De toekenning van het werkbudget zal plaatsvinden op basis van een activiteitenplan, dat jaarlijks wordt vastgesteld door de gemeente Dordrecht op basis van de subsidieaanvraag van de Wmo adviesraad. Werkgeverschap Het formele werkgeversschap voor de professionele krachten bij de Wmo-adviesraad wordt vervuld door Zorgbelang (voorheen RPCP}. De werkgever heeft bijzondere aandacht de invulling van het materieel werkgeverschap, zoals het voeren van functioneringsgesprekken. Dit gebeurt in samenwerking met de Wmo-adviesraad. De huisvesting van de professionele krachten wordt door Zorgbelang verzorgd. Tevens is Zorgbelang bereid en in staat de administratie voor de Wmo adviesraad te voeren. Overleg De Wmo-adviesraad heeft 2 maal per jaar bestuurlijk overleg met de betrokken wethouder en minimaal 4 maal per jaar ambtelijk overleg.

4 -4- Incorporatie gehandicapten-wvg-ouderenraden Het ligt voor de hand om de gehandicapten-wvg-ouderenraden {DAG en VRSB), te incorporeren in de lokale Wmo-adviesraad. Hiermee blijft de expertise op het gebied van de individuele voorzieningen behouden, wordt de integraliteit van de advisering gewaarborgd en wordt de situatie vermeden dat op overlappende terreinen verschillende adviesraden functioneren. Vertegenwoordiging in regionale Wmo-adviesraad De lokale Wmo-adviesraad zal vertegenwoordigd zijn in de nog op te richten regionale Wmoadviesraad ten behoeve van de aan de Sociale Dienst Drechtsteden overgedragen Wmo taken. Over de samenstelling van de regionale Wmo-adviesraad moet nog overlegd worden. 2) Spoor 2: voorstel aanvullende vormen van burgerparticipatie Het college van burgemeester en wethouders dient de ingezetenen van de gemeente en in de gemeente een belang hebbende natuurlijke en rechtspersonen bij de voorbereiding van het beleid betreffende maatschappelijke ondersteuning te betrekken. Tevens stelt zij ingezetenen van de gemeente en in de gemeente belang hebbende natuurlijke en rechtspersonen vroegtijdig in de gelegenheid zelfstandig voorstellen voor het beleid inzake maatschappelijke ondersteuning te doen. Dit zal in elk geval van toepassing zijn voor de prestatievelden die niet tot de taak van de Wmoadviesraad worden gerekend Als het gaat om aanvullende vormen van burgerparticipatie ten behoeve van de Wmo wordt aangesloten bij het huidige participatiemodel van de "Dordtse Aanpak", waarbij participatie structureel is ingebed in de politiek-bestuurlijke en ambtelijke processen. Burgerparticipatie voor de Wmo prestatievelden wordt via het participatiemodel van de "Dordtse Aanpak" geborgd. De gemeente Dordrecht heeft bij de ontwikkeling en uitvoering van haar Wmo beleid groot belang bij goede inspraak en informatie van haar burgers. Naast de oprichting van een Wmo adviesraad zal de gemeente Dordrecht op actieve wijze haar burgers betrekken bij de Wmo. Dit gebeurt door middel van actieve informatievoorziening aan burgers en het organiseren van inspraakbijeenkomsten, stadgesprekken, conferenties. Daarnaast zet de gemeente Dordrecht in op de ontwikkeling van klanttevredenheidsonderzoeken {KTO's} en enquêtes {huis-aan-huis en via internet). Deze activiteiten worden afgestemd met de Wmo adviesraad. 3. Consequenties Het bovenstaande beleidsvoorstel inzake burgerparticipatie heeft de volgende consequenties: Het intrekken van de participatieverordening Gehandicapten-, WVG- en Ouderenbeleid 2003 heeft tot gevolg dat de DAG en VRSB geen financiële ondersteuning van de gemeente Dordrecht meer ontvangen. Met de formele oprichting van de Wmo adviesraad wordt burgerparticipatie in de vorm van inspraak en advies gezekerd, zoals wettelijk is vastgelegd. Daarnaast neemt de gemeente Dordrecht de ruimte om aanvullende activiteiten te organiseren als extra impuls voor burgerparticipatie Wmo. Financiële consequenties De vrijvallende middelen, die op basis van de participatieverordening Gehandicapten-, WVG- en Ouderenbeleid 2003 werden verstrekt, zullen deels worden benut voor de financiële ondersteuning van de Wmo adviesraad (in de vorm van een meerjarensubsidie van 4 jaar) en deels voor aanvullende vormen van burgerparticipatie Wmo. Vanwege de vrijval van middelen kan het voorgestelde, gewijzigde beleid budgetneutraal worden uitgevoerd. Het betreft hier maximaal de volgende budgetten op jaarbasis (uitgangspunt: budgetjaar 2006): Organisatiekosten: ,- Activiteitenkosten: ,-

5 Beste oplossing Om op adequate wijze vorm en inhoud te geven aan burgerparticipatie binnen het kader van de Wmo wordt geadviseerd het totale pakket van maatregelen, zoals verwoord in het bovengenoemde tweesporen beleid tot uitvoering te brengen. 5. Beslispunten Wij stellen u voor de "Participatieverordening, Gehandicapten-, WVG- en Ouderenbeleid 2003" per 1 januari 2007 in te trekken. t college van Burgemeester en Wethouders van Dordrecht secretaris de burgemeester V.M. Wesseling AT. Kamsteeg l.b. - ontwerp besluit -