Lozen van water bij Bodemenergie

Transcriptie

1 Lozen van water bij Bodemenergie problematiek, trends en oplossingsrichtingen Door: Frans Heinis, Directeur De Ruiter Grondwatertechniek bv en Ronald Folders, Directeur Grondboorbedrijf Haitjema b.v.

2 Onderwerpen presentatie 1. Schoonpompen en ontwikkelen bronnen (hoeveelheden water) 2. Waterkwaliteit (met name chloride en ijzer) en kwantiteit 3. Lozen op riool/oppervlaktewater (eisen van vergunningverleners) 4. Retourneren in de bodem (opties) 5. Trends en problematiek t.a.v. verkrijgen vergunningen 6. Oplossingsrichtingen om hoeveelheid vrijkomend water te beperken 7. Aanbevelingen

3 Boortechniek Voor de aanleg van open bronnen wordt de zgn. zuigboor/ luchtlift techniek toegepast. Bij deze techniek worden bodemdeeltjes onder in het boorgat met een boor losgewoeld en met water naar maaiveld verpompt. Stabiliteit wordt verkregen door overdruk en of de toevoeging van boorspoeling.

4 Schoonpompen en ontwikkelen Onderscheid realisatie bron en exploitatieperiode / onderhoud Bron moet voldoen aan eis debiet vs. verlaging, zandhoudendheid en MFI, te bereiken door ontwikkelen. Wat is schoonpompen en wat is ontwikkelen? Hoeveel water komt globaal vrij en moet geloosd worden of geretourneerd in de bodem? Welke technieken worden gebruikt?

5 Schoonpompen/Ontwikkelen Tijdens het boren is het hele boorgat gevuld met een mengsel van (grond)water en gronddeeltjes. Met het schoonpompen wordt het ergste vuil uit de bron gepompt. * Op het oog helder water wordt geproduceerd. * Capaciteit van de bron vaak > 95% van de ontwerp capaciteit Met het Ontwikkelen wordt intensief het hele filtertraject in verschillende stappen behandeld. * zgn. filtercake op de boorgatwand te verwijderen. * alle fijne en mobiele deeltjes uit de formatie rondom het filtertraject verwijderen. * zand- en slibvrij water te verkrijgen en een duurzame bron. Dit proces wordt afgesloten met een capaciteitstest en kwaliteitstest. (capaciteit oké (SV), MFI < 2 s/l2, zandafgifte < 0,01 mg/l).

6 Lozen in de exploitatie fase Normaal is dat alle open bronnen jaarlijks 1 keer preventief worden gespuid gedurende ½ uur op ontwerp capaciteit. Doel : Testen van pomp en bron Verwijderen van eventueel afgezet vuil. Totale lozing per jaar globaal 1 keer de uur capaciteit van het systeem. Lozing eenvoudig te voorkomen door gebruik te maken van een permanent- of een tijdelijk spuifilter.

7 Welke technieken worden gebruikt? Schoonpompen Intermitterend schoonpompen Jutteren op de bron Sectiepompen div. systemen Intermitterend pompen Capaciteitstest en kwaliteitstest bij ontwerp capaciteit

8

9 Hoeveel water komt globaal vrij en moet geloosd worden?

10 Hoeveel dagen neemt het ontwikkelen in beslag?

11 Waterkwaliteit en kwantiteit Zoet water (Chloride < 300 mg/l) Zout water (West Nederland mg/l) Vaste stof (slibdeeltjes) en ijzer Capaciteit wko-bron van 10 tot 300 m3/h

12 Eisen lozen op riool/oppervlaktewater Eisen afhankelijk debiet en kwaliteit te lozen water en toestand ontvangend oppervlaktewater / riool: * Zoet water: vooral kwantiteit (capaciteit riool/gemaal) * Zout water: vooral kwaliteit en dan met name chloridegehalte en bij oppervlaktewater menging/doorstroming Hoogheemraadschappen / Gemeenten West-Nederland - Waternet (Amsterdam): 0-5 m3/h op riool en m3/h op oppervlaktewater (afhankelijk van doorstroming/menging) - Rijnland en HHNK: idem - Delfland: max. 20 m3/dag op riool (Den Haag)

13 Lozen toegestaan met beperkt debiet Stel lozingsdebiet max. 5 m3/h Bij broncapaciteit tot ca. 50 m3/h bufferen met bassin of vloeistofdichte containers en continu lozen met 5 m3/h Bij grotere broncapaciteiten volstaat bufferen niet meer en moet geretourneerd worden in de bodem (tweelingpompen tussen 2 bronnen of pompen van de ene bron naar de andere via filters)

14 Retourneren in de bodem Uitgangspunt: lozen met beperkt debiet is toegestaan Welke technieken worden gebruikt? - Retourfilter - Tweelingpompen of pompen via filters - Combinaties

15 Sectiepompen / jutteren: Retourfilter in omstorting in combinatie met bufferen (beperkte capaciteit max. 50 m3/h) Intermitterend pompen/capaciteitstest: pompen via filters van ene bron in andere bron of tweelingpompen

16

17

18 Trends en problematiek Druk van uit Ministerie om lozing te beperken Procedure / overleg met hoogheemraadschap/gemeente intensiever Wisselvallig beleid (iedere keer weer anders) Eisen steeds scherper: minder lozen, eisen aan chloridegehalte, vuillast, ijzer andere stoffen Vergunningen worden niet geregeld in het voortraject (zoals de BRL voorschrijft), maar in uitvoeringsstadium met als gevolg vertraging, geen gelijk speelveld aannemers, meerkosten voor opdrachtgever

19 Oplossingsrichtingen om lozen te beperken Uitgangspunt is en blijft: bronnen moeten goed ontwikkeld worden (debiet/zandhoudendheid/mfi) Bronontwerp: dunnere omstorting zijn beter te ontwikkelen (let op diameter stortkoker voor aanvullen boorgat) Boormethode: cake op boorgatwand direct verwijderen Boorspoeling: andere samenstelling boorspoeling, cake/minder verspreiding fijne deeltjes in opslagpakket Ontwikkelen bronnen met gebruikmaken van chemicaliën What else

20 Aanbevelingen van de Sector aan het Kennisplatform Voorstel convenant : max. lozen van 5 m3/h zout grondwater voor alle BE-bronnen eenvoudige en snelle meldingsprocedure voor het lozen (geen water analyses, wel betrouwbare debietmeting) aan het Waterschap of Hoogheemraadschap of andere overheid. De sector uitdagen om versneld te innoveren in betere boormethoden, betere boorspoelingen en andere, snellere, energiebesparende en lozingbeperkende ontwikkelmethoden.

21 Inzicht verkrijgen in milieukosten van lozen met beperkt debiet vs. afvoer per tankwagen naar zee. Regelen lozingsvergunning in adviestraject zodat geen vertraging optreedt en gelijk speelveld ontstaat.

22 Bedankt voor uw belangstelling! Graag discussie over de aanbevelingen op de vorige sheets