Jaarplan Biologische Landbouw 2011

Transcriptie

1 Jaarplan Biologische Landbouw 2011 Vlaamse overheid Departement Landbouw en Visserij Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling Juni

2 Inhoudsopgave Inleiding Huidige situering biologische landbouw en van het beleid nu en in de toekomst Verder inzetten op omschakeling De keten- en marktontwikkeling versterken Gunstig ondernemingsklimaat scheppen Verzamelen, beheren en rapporteren van cijfermateriaal Draagvlakverbreding Onderzoek en kennisdoorstroming Communicatie, promotie en educatie Voorbereiding voor volgend beleidsplan bio (na 2012) Overzicht begroting Lijst afkortingen Nuttige links Colofon 2

3 Inleiding Voor u ligt het Jaarplan Biologische landbouw Dit jaarplan is de concrete vertaling in acties van het Strategisch Plan Biologische Landbouw voor het jaar Het Strategisch Plan kwam tot stand in nauwe samenwerking met BioForum Vlaanderen (BF), het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) en de Boerenbond (BB) die het plan samen met minister-president Kris Peeters mee ondertekenden. Gedragenheid en samenwerking tussen de ondertekenaars van het Strategisch Plan vormen de nieuwe kracht en dynamiek in Vlaanderen om de gezamenlijke ambitie een verdere ontwikkeling en versterking van de biologische landbouw in Vlaanderen te realiseren. Het opstellen en de uitvoering van de jaarplannen en invulling van het beschikbare budget is dan ook een gedeelde verantwoordelijkheid van de Strategische Stuurgroep bestaande uit vertegenwoordigers van BioForum Vlaanderen, de Boerenbond, het Algemeen Boerensyndicaat, het Departement Landbouw en Visserij (DLV), de VLAM en het kabinet van minister-president Kris Peeters. Het Jaarplan Biologische landbouw 2011 werd definitief goedgekeurd door de leden van de strategische stuurgroep op 16 juni Voor de uitvoering van de jaarplannen biologische landbouw is een specifiek budget beschikbaar gesteld. De financiële voor lopende en geplande acties die met dit budget gefinancierd worden zijn in dit Jaarplan opgenomen. Naast het specifieke budget voor de uitvoering van het Strategisch Plan biologische landbouw voorziet de Vlaamse overheid nog andere vormen van financiële steun voor de Vlaamse biologische landbouw. De invulling van het totale beschikbare budget voor het begrotingsjaar 2011 is weergegeven in het begrotingsoverzicht (blz. 33). Met de acties in dit Jaarplan wordt gestreefd om volgende ambities uit het Strategisch Plan verder waar te maken: De sector groeit en vindt aansluiting bij de Europese dynamiek De mogelijkheden die de markt biedt aan de sector worden volwaardig ingevuld Er is wederzijds respect en aanvaarding tussen de sector en de andere actoren De sector draagt bij tot de verduurzaming van de landbouw en maatschappij Belangrijke klemtoon in het beleid voor de biologische landbouw in Vlaanderen voor de volgende jaren blijft een verhoging van de binnenlandse productie van biologische producten als antwoord op de groeiende vraag en het verder ontwikkelen en versterken van deze markt. 3

4 Huidige situering van de biologische landbouw Enkele Vlaamse kerncijfers Biologisch landbouwareaal (ha) Landbouwareaal in omschakeling (ha) Percentage bio op totaal landbouwareaal 0,5% 0,5% 0,6% Aantal bedrijven Aantal verwerkers Biologische consumptie ( miljoen) Aantal dieren Bron: Afdeling Monitoring & Studie (AMS) Rapport De biologische landbouw in 2010 (AM&S) De biologische landbouw in Europa kende in 2009 opnieuw een groei met 8% en bereikte een oppervlakte van 8,4 miljoen hectare. Het land met het hoogste aandeel bio in de totale oppervlakte is Oostenrijk, met 18,5%. Het biologische landschap varieert van land tot land. In Frankrijk kenden ze hun beste jaar ooit, met een areaal dat toenam met 16% en een verdubbeling van de consumentenbestedingen. Onder andere de toenemende vraag naar wijn van biologische druiven had invloed op die groei. In Duitsland stagneerde de markt. Door een daling van de prijzen in enkele productcategorieën liep de omzet lichtjes terug met 1%. Duitsland blijft met 5,8 miljard euro evenwel de grootste markt van Europa. In het Verenigd Koninkrijk was de situatie het slechtst. De omzet daalde met 12% doordat de consument minder frequent bioproducten kocht. Uit een enquête bleek dat de crisis evenwel niet de enige oorzaak was. Ook het slechte weer en extra kosten voor bewaring bij landbouwers hebben bijgedragen aan de hoge prijzen. Vlaanderen schaart zich opnieuw bij de groeiers, zowel op het vlak van productie als van consumptie. Het areaal neemt met 4% toe en bedraagt hectare in Het aantal bioboeren komt op 256 bedrijfseenheden te staan, een netto-toename van 14 eenheden. Dat is een gelijkaardig beeld als vorig jaar. De cijfers geven een vernieuwd vertrouwen weer in omschakeling: het areaal in omschakeling nam met 28% toe en bedraagt 766 hectare of één vijfde van het totale Vlaamse biologisch areaal. Het bestaan van het project Bio Zoekt Boer draagt hieraan bij en zorgt ervoor dat de landbouwer beter geïnformeerd en voorbereid is op het tijdstip van omschakeling. Vlaanderen kende de laatste drie jaar een beperkte uitstroom, wat erop kan wijzen dat de producenten zich aan het professionaliseren zijn en oplossingen vinden voor de uitdagingen waar ze voor staan, al dan niet met advies. Verschillende producenten ervaren akkerbouwteelten als moeilijk : het onkruid is moeilijk onder controle te houden en vogelschade door kraaien of duiven zorgt voor overlast. Bij groente- en fruitteelten ligt het areaalverlies het laagst. Uit een analyse van de bedrijfsgrootte blijkt dat 24 bedrijven 40% van het areaal in handen hebben, en dat deze bedrijven vaak ook nog gangbare percelen hebben. Slechts op 10% van alle biobedrijven overweegt de gangbare teelt. 4

5 Vlaanderen gaf 3,7 miljoen euro uit aan ondersteuning van de biologische landbouwsector, een toename van 8% ten opzichte van Vooral extra inspanningen voor onderzoek hebben voor die toename gezorgd: zo is er euro naar het vorig jaar opgerichte Coördinatiecentrum Praktijkgericht Onderzoek en Voorlichting Biologische Teelt (CCBT) gegaan en is het aantal betalingen voor lopend onderzoek veel hoger geweest. Hierdoor neemt onderzoek 38% van de totale uitgaven voor zijn rekening. De meeste onderzoeksprojecten spitsten zich toe op gewasbescherming en onkruidbestrijding. De voor de producenten nemen 28% in. Communicatie heeft het laagste aandeel, met 4,2% van de uitgaven. 85% van het biologische areaal komt in aanmerking voor hectaresteun in 2010 (73% in 2009). De consumentenbestedingen namen met 20% toe en bereikten 421 miljoen euro volgens de jaarlijkse meting van Growth from Knowledge Panel Services Benelux (GfK). In 2010 waren er meer kopers, meer bestedingen aan bioproducten en een hogere aankoopfrequentie. Het marktaandeel nam hiermee toe van 1,3% tot 1,8%. Het grootste marktaandeel blijft voor biologische vleesvervangers (21%). Biologisch vlees neemt het laagste marktaandeel in met 0,6%. Biogroenten (marktaandeel 4,8%) blijven het ook goed doen. De bestedingen voor versproducten gaan voor 58% uit naar plantaardige producten. 89,6% van de Belgische kopers kochten in 2010 minstens eenmaal een bioproduct (Vlaanderen 90,3%). De belangrijkste kopersgroepen zijn die voor groenten (58% koopt op jaarbasis wel eens biogroenten), fruit (36%) en zuivel (33%). De kopers van biovlees staan op de vijfde plaats maar kenden de sterkste groei van 10 naar 20 kopers op 100. Welgestelde gezinnen met kinderen en gepensioneerden zijn de grootste kopersgroepen. De supermarkt (hypermarkt + discounter + buurtsupermarkt) blijft met 61,5% het belangrijkste distributiekanaal. Verkoop via korte keten kende een stagnatie. Prijzen van biologische producten zijn gemiddeld 33% duurder dan gewone producten. Voor meer gedetailleerde cijfers wordt verwezen naar het AM&S rapport De biologische landbouw in Verder zijn er ook een aantal markstudies beschikbaar, uitgevoerd door BioForum Vlaanderen. Ze willen een beter inzicht verschaffen in de biologische markt en op deze manier een bijdrage leveren om vraag en aanbod van biologische producten beter op elkaar af te stemmen : Fruit (juni 2009) Zuivel (oktober 2009) Groenten (januari 2010) Vlees (maart 2010) Eieren (juni 2010) Zie verder: 5

6 en van het beleid nu en in de toekomst De huidige beleidslijnen voor de biologische landbouw zijn: verder inzetten op omschakeling zodat de binnenlandse biologische productie tegemoet kan komen aan de stijgende consumentenvraag en het verder versterken van de markt. In de loop van 2011 worden voorbereidingen gemaakt voor de opmaak van een nieuw beleidsplan bio vanaf 2013, rekening houdend met andere uitdagingen/ontwikkelingen zoals het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) vanaf 2014, het nieuwe Programmeringsdocument voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) vanaf 2014, het nieuw Vlaams Klimaatplan vanaf 2013, Vlaanderen in actie. Deze voorbereiding wordt ook als actie opgenomen in dit Jaarplan (actie 27 op blz.32). 6

7 Verder inzetten op omschakeling Strategische doelstellingen Stijging van de biologische productie i.f.v. de vraag Verbetering van de begeleiding en omschakeling naar biologische productie Het goed begeleiden en ondersteunen van potentiële omschakelaars Het realiseren van een grotere toenadering tussen reguliere en biologische landbouwers Juiste informatie en cijfermateriaal over alle aspecten van de biologische landbouw is beschikbaar en bekend bij de boeren en hun omgeving Het bewaken van de beroepsfierheid van de reguliere en biologische landbouwers Overzicht acties Actie 1 Project Bio zoekt boer + Verlenging (septemberoktober 2011) (BB/ABS/BioForum) Op basis van evaluatie: vervolgproject Bio zoekt boer (BB/ABS/BioForum) na oktober 2011 Actie 1 Project Bio zoekt boer + Verlenging Bio Zoekt Boer wil enerzijds gangbare boeren informeren en motiveren om de stap naar bio te zetten en anderzijds hen degelijk begeleiden in hun omschakelproces. De begeleiding houdt in dat boeren vlot antwoorden krijgen op al hun omschakelvragen en dat ze doorverwezen worden naar experten, tot wanneer ze zich daadwerkelijk aanmelden bij een bio-controleorganisatie. Aanpak Individueel advies en begeleiding Informeren en sensibiliseren: artikels in vakbladen, e.d. Vormingsactiviteiten: bedrijfsbezoeken, achter de schermen, presentaties voor groepen land- en tuinbouwers, e.d. Tijdsduur Januari - oktober 2011 realisaties 2011 / timing 2011 Artikels in Drietandmagazine en Boer&Tuinder: maandelijks Artikels in BioActief: driemaandelijks Artikels in andere vakbladen, andere media Persberichten: juni Website Bio Zoekt Boer Facebook fanpagina Nieuwsbrief naar geïnteresseerde boeren ACTIES NAAR DE PRIORITAIRE SECTOREN: o melkvee o groenten o fruit o akkerbouw o varkens: er werd op de stuurgroep voorjaar 2011 beslist in te zetten op de varkenssector. Acties naar de andere sectoren ADVIES: 7

8 Andere partijen Indicatoren o Advisering/begeleiding professionaliseren Vervolg project voorbereiding/voorstel Vorming Vormingen/studiedagen/bedrijfsbezoeken/ Korte cursus bio-landbouw Evenementen/beurzen BB, BF en ABS Van 01/03/2009 tot 01/09/2011 (30 maanden): euro Van 01/09/2011 tot 01/11/2011 (2 maanden): euro Vanaf 1/11/2011: op basis van evaluatie: vervolgproject Het project omschakelen naar biologische productie is ruim bekend in de gangbare land- en tuinbouw De werking van de omschakelbegeleider is bekend bij de verschillende geledingen van de landbouworganisaties De boeren met interesse in omschakeling werden goed begeleid bij hun besluitvorming Jaarlijks schakelen een tiental boeren om naar biologische productie 8

9 Keten- en marktontwikkeling versterken Strategische doelstellingen Overzicht acties Actie 2 Aanpak De groei van de biologische landbouw wordt geremd door kleinschaligheid en versnippering in alle onderdelen van de keten. Er moet daarom meer samengewerkt worden: tussen producenten onderling én tussen de schakels in de keten: de toeleveranciers, producenten, groothandels, distributeurs en supermarkten, kleine winkels. Alleen zo kan voldoende volume worden gekregen om de kostprijs te drukken en productontwikkeling, -kwaliteit en differentiatie, afgestemd op de eisen van de markt, mogelijk te maken. Er moet een samenhangende afzetstrategie worden ontwikkeld. (met o.a. supermarktketens als stuwende kracht) Actie 2 Ketenontwikkeling : Project Bio zoekt keten (BioForum) & Project Ketenontwikkeling (BioForum) Op basis van evaluatie: vervolgproject ketenontwikkeling Ketenontwikkeling (BioForum) Realisatie van een betere afzet van de Vlaamse biologische producten Project Bio zoekt keten: Bedrijven begeleiden in alle schakels van de keten om vraag en aanbod op mekaar af te stemmen Afstemming stimuleren tussen toelevering, productie, verwerking en handel Het oppakken van gemeenschappelijke problemen of aandachtspunten De Task Force zal belangrijke aandacht besteden aan het stimuleren van de afzet van omschakelproducten Vraag- en aanbod databank van BioForum voor catering en retail ondersteuning onder de vorm van quick wins (=projecten met resultaten op korte termijn m.b.t. ketenontwikkeling) Project ketenontwikkeling: Prospectie naar marktkansen Samenwerking in de afzet bevorderen Ondersteunen van foodservices Actualiseren en/of uitvoeren van marktstudies (fruit, melk, granen (veevoeder+baktarwe), foodservice) en monitoring relevante gegevens en cijfermateriaal + 2-maandelijks ter beschikking stellen Specifieke communicatie: ontwikkeling webgedeelte markt, website biobedrijvengids (= databank bedrijven + databank met productinfo (vervangt vroegere vraag-en aanbod databank)) 9

10 Opvolgen van de groente afzetorganisaties in het actief opnemen van bio in hun werking Tijdsduur 1 januari oktober 2011 realisaties 2011 / Andere partijen Indicatoren Bio zoekt keten: opvolging van goedgekeurde projecten tijdens eerste oproep Indien bio zoekt keten verlengd wordt: lanceren tweede oproep quick wins en opvolging daarvan Prospectie naar marktkansen door permanente evaluatie van de markt en doorgeven ervan aan belanghebbenden Samenwerking bevorderen, duurzame contacten en handelsrelaties stimuleren Nieuwe afzetkanalen ontwikkelen (vb. export Frankrijk en overleg met supermarktketens) Ondersteunen van foodservices (duurzame overheidsaankopen, organisatie van een ronde tafel afstemming foodservices en biosector, actualiseren van de map toveren met bio in grootkeukens en horeca, bedrijfsbezoeken, beantwoorden van specifieke vragen, deelname aan de professionele Your Choice beurs incl. workshop Actualiseren en/of uitvoeren van marktstudies + monitoring cijfers Communicatie over de markt, opportuniteiten, adreslijsten, prijzen, markstudies, kengetallen enz. BioForum I.s.m. BB en ABS Project Bio zoekt keten : totaal euro (loopt van 1 december 2009 t.e.m. 31 mei 2011) Verlenging van Bio zoekt keten (tot eind 2012) wordt aangevraagd. Project Ketenontwikkeling : totaal euro (loopt van 1 januari 2011 t.e.m. 31 oktober 2011) Aantal marktkansen die gedetecteerd werden en doorgegeven werden aan marktdeelnemers. We streven naar 5 relevante marktkansen. Aantal duurzame handelsrelaties die door onze tussenkomst meetbaar werden gerealiseerd. We streven naar 10 relevante handelsrelaties. Aantal nieuwe handelskanalen die door onze tussenkomst meetbaar werden gerealiseerd. We streven naar 5 relevante nieuwe handelskanalen. Realisatie van de planning voor foodservices. Actualisatie van de markstudie melk en fruit. Nieuwe studie graan en Foodservice. Een goed werkend en actueel communicatie-instrument (o.a. website) rond het thema markt. 10

11 Gunstig ondernemingsklimaat scheppen Strategische doelstellingen Overzicht acties Randvoorwaarden (proberen te) scheppen die het interessant maken om biologisch te produceren & te ondernemen De boodschap van het creëren van een gunstig ondernemingsklimaat voor de biologische landbouw als ambitie meegeven aan de Werkgroep wetgeving van ADLO het Coördinatieteam Wetgeving van BioForum Actie 3 Beleid biozaad Actie 4 Wetgeving bio Actie 5 Controle bio Actie 6 Ontwikkelen van nieuwe subsidieregelgeving hapremie ter invoering in het nieuwe PDPO vanaf 2014 Actie 7 Nieuwe subsidieregelgeving voor individueel biobedrijfsadvies op punt stellen Actie 3 Aanpak Tijdsduur realisaties 2011/ Andere partijen Beleid biozaad Aandacht voor ontheffing en ontwikkeling van biozaad Via expertgroepen biozaad Continu 2011 voorjaar Opvolgen van acties die in andere landen nl. Duitsland en Nederland werden ondernomen Overleggen en afstemming met Direction générale Agriculture, Ressources naturelles, Environnement', Département du Développement - Direction de la Qualité, Service public de Wallonie (DG ARNE) Overleggen met en communicatie naar de sector (met speciale nadruk op zaaizaad leveranciers) Herzien mogelijkheden van organisatie van gezamenlijke aankoop (overleg met en communicatie naar de telers; mogelijkheid onderzoeken inzet Europese Gemeenschappelijke Marktordening (GMO)) 2011 najaar Binnen opgestelde expertgroep: herzien van het actuele zaaizaad aanbod, herzien van de historiek ontheffingen, het opzetten van beoordelingscriteria, flexibiliseringcriteria voor mogelijke opzetting van nationale annex 1 ADLO i.s.m. DG ARNE, BioForum Vlaanderen, BioForum Wallonië BF, ABS, BB, PCBT, PCG, ILVO, inschakelen van (bio)zaad specialisten, o.a. ook vanuit ADLO Nog niet bepaald Indicatoren Groter aantal zaaizaad leveranciers en beter aanbod op nationale zaaizaad databank organicxseeds Opstellen van een biozaaizaad expertgroep (in samenwerking met Wallonië) en beoordelingscriteria, flexibiliseringcriteria voor mogelijke opzetting van nationale annex 1 (lijst van zaaizaadsoorten die geen ontheffing voor 11

12 het gebruik van gangbaar zaaizaad mogen krijgen) Nieuwe lijsten met soorten waarvoor gemotiveerde ontheffingsaanvraag nodig is Actie 4 Aanpak Tijdsduur realisaties 2011/ Andere partijen Indicatoren Wetgeving bio (1) Besluit Vlaamse Regering (BVR) 12/12/2008: Verdere besprekingen en afronden van aanpassingen, met als voornaamste items: sanctietabel en vrijstelling verkooppunten. Daarnaast werd eind 2010 aangegeven door de sector dat een evaluatie van het controlesysteem (minimumaantal controles + risico-analyses) aan de orde is (2) BVR voor subsidie controlekosten van biolandbouwers via het PDPO (cofinanciering) (1) Wetgeving en bijgevolg controlesysteem doeltreffender maken. (2) Tot op heden is de subsidieregeling controle gebaseerd op puur Vlaams geld. Bedoeling is deze subsidieregeling controle onder te brengen in het kader van het huidige PDPO zodat 30% Europese steun kan bekomen worden. Het betreft de vergoeding voor controlekost aan landbouwers. => Het systeem blijft behouden, alleen de (wijze van) financiering verschilt. (1) Via besprekingen met sector op Werkgroep Wetgeving (2) Korte toelichting bij sector op werkgroep wetgeving. Nadien interne besprekingen binnen DLV. (1) Voorstel afwerken tegen de zomer 2011, procedure starten najaar 2011 (2) In maart 2011 dossier versturen naar minister en Vlaamse regering (1) 2-maandelijkse Werkgroep Wetgeving bio op initiatief van ADLO met inbreng van alle partners (BB, BF, ABS en 4 controleorganisaties (CO s)) (2) Procedure starten in januari 2011 ADLO (1) Controleorganen, ABS, BB en BioForum (2) N.v.t. (1): N.v.t. (2) ± euro aan Vlaamse (Ontwerp) BVR s Actie 5 Controle bio In 2011 zijn er geen veranderingen m.b.t. controle gepland. De controles in het kader van de supervisie van de controleorganen (uitgevoerd door ADLO) zullen afgestemd worden op de controles van Markt en Inkomensbeheer (MIB) van het Agentschap Landbouw en Visserij (ALV). De landbouwers zullen hier normaal gezien geen hinder van ondervinden. Controles supervisie afstemmen op controles MIB Aanpak Informele vergadering tussen ADLO en MIB Tijdsduur Reeds getest in 2010, van toepassing in 2011 N.v.t. 12

13 realisaties 2011/ Andere partijen Indicatoren ADLO N.v.t. Afstemming van controles Actie 6 Aanpak Tijdsduur realisaties 2011/ Andere partijen Indicatoren Ontwikkelen van nieuwe subsidieregelgeving ha-premie ter invoering in het nieuwe PDPO vanaf 2014 Een nieuwe meer stimulerende en beter onderbouwde maatregel voor biologische landbouw uitwerken i.p.v. de huidige ha-premie Eind 2010: Mededeling Commissie (doel GLB, grote lijnen) Een denkoefening is gestart van wat wenselijk is. Op de strategische Stuurgroep (februari 2011) werden volgende afspraken gemaakt: 1 stap: consultatie en sensibilisering: juni/juli en resultaten beschikbaar eind augustus.(bf) Er vindt een brede consultatie plaats, er wordt een overzicht gegeven van wat nu bestaat, de mogelijkheden binnen Europa worden op een rijtje gezet,.. Bij de consultatie van de landbouwers wordt ook aan de toekomst gedacht. Sensibiliseren en ruime consultatieronde, daarna wordt een kerngroep behouden die de ontwikkelingen mee volgt. 2 stap: een aparte strategische stuurgroep in augustus voor de bespreking van de resultaten. Tegen het einde van de zomer 2011: conclusies, samenvattingen van wat iedereen wilt, en daaruit worden een aantal zaken gefilterd. Deze zaken worden meegenomen bij de opmaak van het Europees Wetgevend kader. M.a.w. tegen begin najaar 2011 zou in grote lijnen best duidelijk zijn welke nieuwe richting we willen uitgaan binnen de biologische landbouw. (zodoende kan dit meegenomen worden om in te passen in het Europees wetgevend kader) Doorlopend zie stappenplan onder Aanpak Zie stappenplan onder Aanpak ADLO BioForum, ABS, BB, ALV,. N.v.t. Raamstructuur nieuwe ha-premie regeling klaar Actie 7 Nieuwe subsidieregelgeving voor individueel biobedrijfsadvies op punt stellen In een jonge en zich sterk ontwikkelende biosector is kwaliteitsvolle informatievoorziening heel belangrijk. De nieuwe subsidieregeling bedrijfsbegeleiding biologische landbouw moet bijdragen tot de uitbouw van bio-advies in Vlaanderen om zodoende bioondernemers voldoende professionele begeleiding te kunnen geven, zodat ondernemingen en de volledige biologische sector in Vlaanderen zich optimaal kan ontwikkelen. 13

14 Op dit moment is de bio-adviestak in Vlaanderen te weinig uitgebouwd, een heel beperkt aantal biologische landbouwers maakt gebruik van bedrijfsadvies en er is een tekort aan bio-adviseurs. Cruciaal voor de verdere ontwikkeling van de biosector, de ondersteuning van de biologische landbouwers en de uitbouw van een bio-kennisnetwerk is verder investeren in een degelijke uitbouw van bio-advies in Vlaanderen. Aanpak Verder uitschrijven van het voorstel individueel biobedrijfsadvies door ADLO op basis van het advies van de sector van 22 september 2010 en eventueel verder overleg ADLO legt aangepast voorstel individueel bio-bedrijfsadvies voor aan de sector Goedkeuring voorstel individueel bio-bedrijfsadvies Starten wettelijke procedure Tijdsduur 2011 realisaties 2011/ Andere partijen Indicatoren Timing: definitief voorstel bekomen mei/juni : inzetten procedure (Raad van State, enz.). ADLO BB, BioForum, ABS, praktijkcentra, Op de begroting 2011 is euro voorzien voor opmaak van bedrijfomschakelingsplannen (BOP) en bedrijfsbegeleidingen (BEG) en/of reeds een gedeelte voor de nieuwe wetgeving bio-advies. (Ontwerp) BVR / MB Subsidie Bio-advies 14

15 Verzamelen, beheren en rapporteren van cijfermateriaal Strategische doelstellingen Overzicht acties Actie 8 Meer transparantie in de bioketen Allerhande representatief cijfermateriaal over de biologische landbouw is voorhanden (o.a. bedrijfseconomische cijfers, rendabiliteitscijfers, enz.) en publiek beschikbaar Actie 8 Opstellen nota met haalbare scenario s over wat de mogelijkheden zijn om over meer representatief cijfermateriaal bio te kunnen beschikken en hierover te kunnen rapporteren Actie 9 Jaarrapport AM&S + A4 document met kerncijfers Opstellen nota met haalbare scenario s over wat de mogelijkheden zijn om over meer representatief cijfermateriaal bio te kunnen beschikken en hierover te kunnen rapporteren Aftasting van de verschillende mogelijkheden om over meer representatief cijfermateriaal over de biologische land- en tuinbouw te kunnen beschikken en publiek te kunnen maken Aanpak Voorbereidend denk- en opzoekingswerk, via overleg, via werkgroep, Tijdsduur 2011 Overzicht met haalbare mogelijkheden/scenario s realisaties 2011 / ADLO, AM&S Andere partijen BB, BioForum, ABS, VLAM, de bio-telers zelf,. / Indicatoren Nota met haalbare scenario s Actie 9 Jaarlijks Monitoringrapport Biologische Landbouw + A4 met kerncijfers (AM&S) Jaarlijks wordt een monitoringrapport voor de biologische landbouw opgemaakt dat bijdraagt tot de verspreiding van correcte informatie. Aanpak In het monitoringsrapport worden achtereenvolgens beschreven: De situatie van de biologische landbouw in Europa Productiecijfers van de biologische landbouw in Vlaanderen Omzetcijfers van de biologische landbouwsector Overheidsuitgaven voor de biologische landbouw De consumptie van biologische producten Tijdsduur April 2011 Rapport realisaties 2011 / AM&S Andere partijen Het rapport komt tot stand met input en goedkeuring van ADLO, BioForum Vlaanderen, VLAM, Universiteit Gent en eventuele andere partners. N.v.t. 15

16 Indicatoren Goedkeuring rapport door de partners van de stuurgroep monitoring Aantal downloads van het rapport op website Aantal gevraagde exemplaren van het rapport via generiek mailadres Aantal verwijzingen naar rapport in artikels, verslagen gedurende het jaar

17 Draagvlakverbreding Strategische doelstellingen Overzicht acties Samenwerking tussen het Beleidsdomein Landbouw en Visserij en andere beleidsdomeinen ter versterking van het ondersteuningsbeleid naar de biologische sector en ter verhoging van het draagvlak voor de biologische landbouw Actie 10 Ronde tafel rond biologische landbouw met andere beleidsdomeinen organiseren (ADLO) Actie 11 Actief participeren aan de markt duurzame ontwikkeling (organisatie door Ecocampus, LNE) (ADLO) Actie 12 Communiceren/sensibiliseren over bio naar lokale besturen via kanalen van de samenwerkingsovereenkomsten met gemeenten en provincies (ADLO-OVAM) Actie 13 ADLO volgt duurzaam aankoopbeleid van de Vlaamse overheid op via de Task Force Duurzaam aankoopbeleid Actie 14: Concrete werking in kader van Agrobiodiversiteit gerelateerd aan biolandbouw opzetten (ADLO/BioForum,.) Actie 10 Ronde tafel biologische landbouw met andere beleidsdomeinen organiseren (ADLO) Andere beleidsdomeinen stimuleren om ook bio in hun werking op te nemen Aanpak Stap 1: bilateraal overleg tussen ADLO en de beleidsdomeinen onderwijs (op basis van strategienota onderwijs) en leefmilieu Stap 2: voorbereiding en organisatie van een ronde tafel met een aantal beleidsdomeinen Tijdsduur 2011 Stap 1: Eerste helft 2011 realisaties 2010 / Stap 2: Tweede helft 2011 timing 2010 ADLO Andere partijen Landbouworganisaties, andere beleidsdomeinen,. N.v.t. Indicatoren Andere beleidsdomeinen nemen bio op in hun werking Actie 11 Aanpak ADLO participeert actief mee aan de markt duurzame ontwikkeling voor het hoger onderwijs op 1 maart 2011 (organisatie door Ecocampus, LNE) ADLO participeert actief mee aan de markt duurzame ontwikkeling voor het hoger onderwijs op 1 maart 2011 (organisatie door Ecocampus, LNE). Op 1 maart 2011 organiseert Ecocampus (LNE) een MARKT DUURZAME ONTWIKKELING IN HET HOGER ONDERWIJS gedurende welke mensen die in het hoger onderwijs dagelijks bezig zijn met duurzame ontwikkeling elkaar kunnen ontmoeten. De bedoeling is om ervaringen uit te wisselen, te netwerken en om er te leren van de beste voorbeelden. Vanuit ADLO zal het Kennisbronplatform biologische landbouw 17

18 gepresenteerd worden en tot actief gebruik gestimuleerd worden. Tijdsduur Februari maart 2011 Stand met info over Kennisbronplatform biologische landbouw op de realisaties 2011 / Markt duurzame ontwikkeling voor het hoger onderwijs op 1 maart 2011, Brussel ADLO, Ecocampus Andere partijen Landwijzer LNE (Ecocampus), algemene werkingskosten ADLO voor eventueel drukkosten Indicatoren N.v.t. Actie 12 Communiceren & sensibiliseren over bio naar lokale besturen via kanalen van de samenwerkingsovereenkomst (SO) met gemeenten en provincies (Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM)-ADLO) Communiceren en sensibiliseren over bio naar lokale besturen Aanpak Via het opnemen van berichtjes, hapklare artikels, verwijzing naar bruikbare instrumenten (vb. databank leveranciers/catering), in de SO (=samenwerkingsovereenkomst met gemeenten en provincies) mailing (gericht naar alle gemeentelijke milieu-administraties die de SO ondertekenen) De Bond Beter Leefmilieu (BBL) werkt voor 2011 en 2012 samen met de VVSG een programma uit omtrent duurzaam aankopen bij lokale besturen. Er zijn een 20-tal infosessies gepland bij provincies en intercommunales rond specifieke onderwerpen. Er wordt ook een infosessie ingepland rond aankopen duurzame voeding/catering in het algemeen. Hierin kan bio ook opgenomen worden. Tijdsduur Doorlopend communicatie viade SO-mailing realisaties 2011/ Sensibiliseren rond duurzaam (bio) aankopen bij lokale besturen via infosessie ADLO-OVAM Andere partijen VVSG, BBL, BioForum, ADLO, / Indicatoren 3 keer per jaar een artikel/berichtje/etc. laten opnemen in de SO-mailing Een infosessie rond duurzaam (bio) aankopen bij lokale besturen (georganiseerd door BBL samen met de VVSG). Actie 13 ADLO volgt/ondersteunt duurzaam aankoopbeleid van de Vlaamse overheid op Er over waken dat in kader van het duurzaam aankoopbeleid ook biologische producten worden opgenomen. Aanpak Inbreng vanuit ADLO aan de vertegenwoordiger van de Task Force Duurzame overheidsaankopen Eventueel ondersteuning van het Agentschap Facilitair Management d.m.v. folders, communicatiemateriaal over bio Tijdsduur Doorlopend 2011 realisaties 2011/ In 2011 zullen acties uit het actieplan Duurzame Overheidsopdrachten (DOO) uitgewerkt worden, vooral door bestuurszaken In 2011 zal ook gestart worden met de opmaak van een nieuw 18

19 Andere partijen Indicatoren actieplan DOO, aangezien het actieplan dat nu loopt eindigt in 2011 Wat de criteria voeding en catering betreft, zal verder samen gezeten worden met de stakeholders en DLV i.v.m. de opmaak en verdere verfijning van de fiches, men verwacht ook nog steeds de uitspraak van Inspectie van Financiën i.v.m. de aankoopmethodiek Task Force Duurzaam aankoopbeleid ADLO vanuit Beleidsdomein Landbouw & Visserij en andere beleidsdomeinen N.v.t. Bio opgenomen in de catering van de Vlaamse overheid Actie 14 Aanpak Concrete werking in kader van Agrobiodiversiteit gerelateerd aan biolandbouw opzetten (ADLO/BioForum) Een concrete werking inzake Bio en Agrobiodiversiteit opzetten Via de klankbordgroep Agnabio, via de bedrijfsnetwerken, via ad hoc werkgroepen,. Tijdsduur 2011 realisaties 2011/ ADLO Andere partijen BioForum, Landwijzer, Bio-bedrijfsnetwerken, Agnabio, N.v.t. Indicatoren Voorbeelden van concrete werking 19

20 Onderzoek en kennisdoorstroming Strategische doelstellingen Overzicht acties Meer onderzoek, kennisuitwisseling en voldoende begeleiding ter optimalisatie van de biologische productiemethode Actie 15 Jaarplan Netwerk Onderzoek Biologische Landbouw (NOBL) 2011 Actie 16 Jaarplan CCBT 2011 Actie 17 Vervolg Bio-Bedrijfsnetwerken (BBN) (BioForum) Actie 18 Afstemming CCBT, NOBL, Bio-bedrijfsnetwerken, Witboek Landbouwonderzoek Actie 19 Ontwikkelen van een portaalsite Bio-kennisnetwerk Vlaanderen met het oog op optimale kennisverspreiding Actie 20 Deelname Core Organic II + Opvolging projecten Actie 21 Lanceren oproep voor onderzoeksprojecten bio 2012 Actie 22 Opzet kennisbronplatform voor het hoger onderwijs in samenwerking met NL (ADLO i.s.m. Nederland) Actie 15 Jaarplan NOBL 2011 NOBL fungeert als discussie- en communicatieplatform. Het stelt zich als doel vanuit het netwerk initiatieven te laten ontstaan die het onderzoek en de kennisontsluiting voor de biologische landbouw versterken en problemen binnen het biologisch landbouwonderzoek op een meer geïntegreerde manier aanpakken. Aanpak Als basis bij het uitwerken van deze initiatieven, formuleerde NOBL in 2009 volgende ambities: Bewerkstellen van draagvlak voor onderzoek biologische landbouw en voeding Organiseren van een breed gedragen aansturing van het onderzoek Streven naar een optimale benutting van onderzoekscapaciteiten en Stimuleren van ontsluiting en doorstroming van onderzoekinformatie en resultaten. Veelal wordt er ook ad hoc ingespeeld op opportuniteiten die zich voordoen en het Vlaamse onderzoek voor biologische landbouw kunnen ondersteunen. Tijdsduur 2011 realisaties 2011 / Bewerkstelling van draagvlak voor onderzoek biologische landbouw en voeding Opvolgen van acties relevant voor bio-onderzoek binnen het platform landbouwonderzoek NOBL verder bekendheid geven als onderzoeksnetwerk biologische landbouw en voeding Organisatie van een breed gedragen aansturing van het onderzoek Evaluatie van mogelijkheden voor opstellen van onderzoeksprogramma voor Hierbij wordt afstemming gezocht tussen NOBL, BBN, CCBT. Optimale benutting van onderzoekscapaciteiten Het verder uitdiepen van onderzoeksthema s (vertrekkend van 20

21 Andere partijen Indicatoren onderzoeksagenda en resultaten workshops NOBL studienamiddag december 2010) met onderzoekers en andere betrokken actoren bij onderzoek met als doel het stimuleren van uitschrijven onderzoeksprojecten. Verder opvolgen en deelname aan het ERA-netwerk Core Organic II en TP Organics Verder opvolgen van het Europese onderzoekslandschap door deelname aan internationale netwerken en activiteiten te stimuleren bij Vlaamse onderzoekers Verspreiden van relevante informatie over onderzoek biologisch landbouw zowel uit het binnen- als buitenland via NOBL-website, NOBL-berichten, onderzoeksdatabank De NOBL website en databank worden herbekeken en afgestemd op de te ontwikkelen Vlaamse biokennisnetwerksite, dit samen met CCBT, ADLO en BBN. De hosting en opbouw van de NOBL-website moet herzien worden door veranderen van het website beleid en beheer bij BioForum met consequenties voor de NOBL website. De NOBL-projectdatabank wordt herzien met het oog op het leveren van een betere input voor de biokennisberichten (zie actie 18) NOBL-coördinator is nationale editor voor de Europese onderzoeksdatabank organic E-prints. Dit heeft als doel het onderzoek vanuit Vlaanderen binnen Europa meer bekendheid te geven. ILVO ILVO coördineert NOBL. De uitvoering van de verschillende acties ligt bij alle leden van NOBL. Afhankelijk van de actie zullen bepaalde leden-organisaties nauwer bij de uitwerking betrokken worden. Voor 2011 worden o.a. specifieke budgetten voorzien voor: Deelname congressen/workshops: NOBL databank en -website : Voor NOBL wordt in totaal jaarlijks euro voorzien. Het welslagen van de acties uitgewerkt voor NOBL zal grotendeels afhankelijk zijn van het engagement en de medewerking van de leden van NOBL. Actie 16 Jaarplan CCBT 2011 Aanpak Coördinatie en stimulering van het praktijkgericht onderzoek en voorlichting voor de biologische teelt in Vlaanderen. Het praktijkgericht onderzoek en de voorlichting worden uitgevoerd door een aantal partners. Deze partners zijn proefcentra, die een werking rond biologische teelt hebben ontwikkeld of aan het ontwikkelen zijn. Het CCBT heeft als taak om aan coördinatie van de kwaliteitsbewaking te doen van het onderzoek en de voorlichting biologische teelt, dat door deze proefcentra gebeurt. Het resultaat van het praktijkgericht onderzoek en voorlichting moet in eerste instantie een optimalisatie van de biologische teeltmethode, de introductie van nieuwe technieken en de rendabilisering van de bedrijfsvoering zijn. In tweede instantie zal dit bijdragen tot de verduurzaming van de gangbare landbouw door kennisuitwisseling. Er wordt gestreefd naar innovatief, vraaggedreven en praktijkgericht onderzoek en voorlichting. Het CCBT neemt bijgevolg ondermeer volgende taken op zich: Inventariseren en opvolgen van de noden inzake praktijkgericht onderzoek en voorlichting biologische teelt 21

22 Coördineren van het praktijkgericht onderzoek biologische landbouw tussen de deelsectoren enerzijds en de partners anderzijds. Coördineren en stimuleren van de voorlichting Afstemming met andere actoren in het onderzoek biologische teelt (zoals NOBL) Afstemming met actoren en netwerken binnen de biologische sector Ondersteuning bieden aan de proefcentra in de werking van de technische comités (biologische teelt) Aantrekken van extra financiering Afspraken maken over de verdeling van de Vlaamse werkings Advisering inzake de inzet van Vlaamse investerings in het praktijkgericht onderzoek biologische teelt Netwerking met de gangbare landbouw en het landbouwonderzoek in het algemeen Algemene vertegenwoordiging Algemene communicatie Internationale contacten In 2011: coördineren projecten 2011, projecten en project bedrijfsvoorlichting, starten met CCBT-nieuwsbrief, ontwikkelen van website, aansluiting vinden bij Nederlandse voor een betere kennisverspreiding, afstemmen met andere partijen (NOBL, Biobedrijfsnetwerken, BioForum, BB, ABS, ADLO, ), stimuleren onderzoek en voorlichting voor alle sectoren in de biologische landbouw Tijdsduur 2011 realisaties 2011 / Financiering van projecten praktijkonderzoek voor biologische teelten of dieren. Projecten 2011: januari tot november Project bio-bedrijfsvoorlichting: januari tot november Projecten : vanaf april/mei Maandelijkse nieuwsbrief CCBT: vanaf februari Ontwikkelen website CCBT: april Aansluiten bij Nederlandse CCBT Andere partijen Praktijkcentra, Provincies, ADLO, NOBL, BioForum, BB, ABS, euro (budget werking 2011) euro (budget werking ) euro (project bio-bedrijfsvoorlichting 2011) Indicatoren Nieuwsbrief (+ 10 x per jaar) Website CCBT Biokennis.org? Onderzoeksprojecten die de noden van de sector representeren Voorlichtingsprojecten vanuit de verschillende proefcentra Actie 17 Afstemming CCBT, NOBL, Bio-bedrijfsnetwerken, Witboek Landbouwonderzoek Met de oprichting van NOBL, de biobedrijfsnetwerken (BBN) en (CCBT) wil de Vlaamse overheid op vraag van de sector bijdragen tot het ontwikkelen van een Vlaams biokennisnetwerk landbouw waarbinnen deze drie netwerken verenigd worden. Centraal in elk van deze netwerken staat het uitwisselen van informatie en ervaringen, en 22

23 Aanpak Tijdsduur realisaties 2011 / Andere partijen Indicatoren het opbouwen van nieuwe kennis voor de biologische landbouwsector o.a. door onderzoek. Door de activiteiten van deze netwerken op elkaar af te stemmen wil men komen tot een integrale aanpak, waarbij beter ingespeeld wordt op vragen en problemen vanuit de sector en een optimale doorstroming en benutting van nieuwe kennis en informatie voor de biologische sector verzekerd wordt. Door gezamenlijke planning en overleg worden activiteiten van de verschillende netwerken waar noodzakelijk op elkaar afgestemd. Continu Overleg ontwikkeling Vlaams kennisnetwerksite Overleg afstemming met Nederland rond communicatie onderzoek Overleg organisatie van vraaggestuurd onderzoek en prioritisering van onderzoeksnoden Overleg afstemming van praktijkonderzoek met toegepast en fundamenteel onderzoek ADLO/NOBL/CCBT BBN, AM&S N.v.t. Meer afstemming Actie 18 Ontwikkelen van een portaalsite Bio-kennisnetwerk Vlaanderen met het oog op optimale kennisverspreiding (CCBT) De kennis over biologische landbouw wordt momenteel via verschillende kanalen ter beschikking gesteld aan de Vlaamse landbouwer. Door het ontwikkelen van één portaalsite wordt informatie voor de biolandbouwer via een centrale website online beschikbaar. Aanpak De structuur van het Vlaamse bionetwerk krijgt een online locatie. Van daaruit wordt doorgelinkt naar de verschillende thema s: onderzoek, keten, onderwijs, kennis, Verschillende websites zoals, CCBT, NOBL, bio zoekt boer, BioForum, publiceren reeds een grote hoeveelheid beschikbare informatie waarnaar doorgelinkt kan worden. BioForum zou een belangrijke rol kunnen spelen als connecterende website. Via het Nederlandse Biokennis ( wordt kennis en informatie verspreid vanuit Nederlands onderzoek naar landbouwers. Ook Vlaamse landbouwers maken gebruik van deze informatie. Via kennisberichten wordt de informatie uit onderzoek op regelmatige basis elektronisch naar geabonneerden doorgestuurd. Vlaamse onderzoeksresultaten zouden mee verspreid kunnen worden via het Nederlandse BioKennis. De aftoetsing van mogelijkheden voor samenwerking met Nederland in communicatie van onderzoeksresultaten via BioKennis wordt ingezet. Ontwikkeling van een CCBT-website en afstemming met de NOBL-website (De hosting en opbouw van de NOBL-website moet herzien worden door veranderen van het website beleid en beheer bij BioForum met consequenties voor de NOBL website). Tijdsduur 2011 realisaties 2011 / Afstemming NOBL, ADLO, CCBT, Biobedrijfsnetwerken, BioForum, Boerenbond, ABS rond de communicatie van onderzoeksresultaten en de ontwikkeling van een online structuurpagina voor het bionetwerk: januari april 2011 Overleg rond samenwerking met Nederland in de communicatie 23

24 van onderzoeksresultaten (eerste samenkomst: 10 februari 2011) Ontwikkeling structuurpagina: 2011 Ontwikkeling website CCBT en afstemming met NOBL: 2011 CCBT Andere partijen ADLO, NOBL, Biobedrijfsnetwerken, BioForum euro Indicatoren Structuurpagina bionetwerk Vlaanderen Een gezamenlijke communicatie van onderzoeksresultaten vanuit Vlaanderen en Nederland: Biokennis.com? Websites CCBT en NOBL Actie 19 Deelname Core Organic II + Opvolging projecten, voorbereiding volgende oproep Het algemene doel van CORE Organic II is om de kwaliteit, relevantie en gebruik van te versterken in het Europese onderzoek in de biologische voeding en landbouw en een gezamenlijke pool vast te stellen voor de financiering van transnationale onderzoeksprojecten in de biologische voeding en landbouw. De specifieke doelstellingen van het CORE Organic II-netwerk zijn de uitwisseling van informatie en de expertise te verhogen door bestaand onderzoek te coördineren door de lancering van een transnationale gezamenlijke oproep voor onderzoek projectvoorstellen op basis van fondsen uit de deelnemende landen. Dankzij de instemming van de partners op gemeenschappelijke prioritaire onderzoeksgebieden, zal het netwerk een beter gebruik maken van de financiering van onderzoek, menselijke en onderzoeksfaciliteiten. Aanpak Op 1 september 2010 werd de eerste CORE Organic II oproep officieel gelanceerd. De deadline voor het indienen van prevoorstellen voor projecten was 15 oktober Het project consortia moest bestaan uit minimum 3 onderzoeksinstellingen uit minstens 3 landen die partner zijn binnen CORE-Organic II en een budget voorzien binnen de oproep. Vanuit Vlaanderen is er voor volgende 2 thema s per thema een budget van voorzien: TEELTEN (Cropping): het ontwerpen van robuuste en productieve teeltsystemen in het veld, bedrijf en landschap-niveau MONOGASTRISCH (Monogastric): het ontwerpen robuuste en concurrerende productiesystemen voor varkens, pluimvee en vis Het totale voorziene budget door alle partnerlanden in het onderzoeksgebied Cropping was miljoen EUR en miljoen EUR in monogastric. Er was een grote interesse van onderzoekers en 59 prevoorstellen waren ingediend. Na het controleren van de nationale criteria en de discussies op 25 november zijn er 26 Project Consortia uitgenodigd om een volledig projectvoorstel in te dienen (deadline 14 februari 2011). Tijdsduur Sluitingsdatum voor het volledige voorstel van 14 februari 2011 Wetenschappelijke peer-review 20 februari-10 april 2011 Bijeenkomst voor de selectie van volledige voorstellen 10 mei 2011 Aanmelding brieven 20 mei 2011 Wijziging van projectplannen en het budget 15 juni 2011 Contractonderhandelingen juni-augustus 2011 Start van de projecten september

25 realisaties 2011 / Andere partijen Indicatoren Administratief en inhoudelijke ondersteuning van het Call Secretariaat, de oproep en onderzoeksinstellingen ADLO BioForum, NOBL, e.a. zijn betrokken bij het opstellen van de onderzoeksprioriteiten die worden meegenomen in een projectoproep en bij de effectieve opvolging en uitvoering van de projecten euro Goedgekeurde projectvoorstellen Actie 20 Lanceren oproep voor onderzoeksprojecten bio 2012 Gebaseerd op de onderzoeksprioriteiten voor de biologische sector die in kaart gebracht werden in de Onderzoeksagenda voor de biologische landbouw , zoals uitgewerkt door ADLO en NOBL en in samenspraak met de NOBL leden betrokken bij het opstellen van Onderzoeksprioriteiten voor de biologische landbouw in Vlaanderen: , heeft ADLO een oproep voor projectvoorstellen rond plantaardige en dierlijke productie met speciale aandacht voor biologisch voeder, dierenwelzijn en -gezondheid, bodem en bemesting gelanceerd. Twee projecten, voor een totaalbedrag van EUR, werden geselecteerd en gingen van start in Soortgelijke oproepen op een regelmatige basis worden door de sector verwacht. Aanpak Zie geplande realisaties 2011 Tijdsduur Voor lancering van de oproep: van medio 2011 tot eind 2011 Voor uitvoering van de onderzoeksprojecten: maart 2012-februari 2015 realisaties 2011 / Andere partijen Medio 2011 (bij opmaak van de begrotingsopmaak 2012) beslissing van de Strategische Stuurgroep over budget Het onderwerp van de oproep concretiseren in samenwerking met NOBL en op basis van de door NOBL uitgewerkte Onderzoeksprioriteiten voor de biologische landbouw in Vlaanderen: Najaar 2011: Eind november: lanceren van oproep 2011 Indiening: januari 2012 Aanvang: rond maart 2012 Periode: 3 jaar ADLO NOBL Nog niet bepaald (Bij de begrotingsopmaak 2012 zal gekozen moeten worden voor ofwel inzetten op Core Organic oproep 2012 ofwel Vlaams. Vermoedelijke grootteorde voor onderzoek in totaal : euro) Indicatoren Lanceren oproep voor onderzoeksprojecten bio 2012 Actie 21 Opzet Kennisbronplatform biologische landbouw voor het hoger onderwijs in samenwerking met Nederland (NL) en actualisatie kennisbronboek biologische landbouw voor het hoger onderwijs Het kennisplatform biologische landbouw verder uitbouwen tot een actief werkend netwerk/platform en zorgen voor de nodige up to date Aanpak Actualisatie van het kennisbronplatform 25

26 Samenwerking met NL ( GroenKennisnetwerk, Leren met toekomst ), samenwerking met andere landen en organisaties Samenwerking met Ecocampus (LNE) en met Beleidsdomein Onderwijs en Vorming Actief communiceren naar het hoger (secundair) onderwijs en landbouwonderwijs voor verdere actieve bekendmaking van het kennisbronplatform Tijdsduur Continu realisaties 2011 / ADLO Andere partijen Universiteiten, Hogescholen, Nederland, Landbouwonderwijs, Ecocampus, Nog niet bepaald Indicatoren Actief gebruik van het Kennisbronplatform biologische landbouw Actie 22 Uitvoering vervolgproject Bio-Bedrijfsnetwerken (BioForum) Verderzetting en consolidering van bestaande Biobedrijfsnetwerken in de sectoren melkvee, geitenhouderij, vollegrondsgroenten en kleinfruit. Prospectie mogelijke uitbreiding Biobedrijfsnetwerken naar andere sectoren. Aanpak Organisatie netwerkbijeenkomsten in de betrokken sectoren Afstemming van de werking met onderzoekers en voorlichters Coachingtraject voor netwerkbegeleiders (overdracht methodiek) Prospectie nieuwe sectoren (pitfruit, vleesvee, pluimvee) Tijdsduur 1 januari december 2011 realisaties 2011 / Organisatie netwerkbijeenkomsten 20 netwerkbijeenkomsten in diverse vormen (studiedagen, themagroepen, bedrijfsrondgangen), gespreid over de sectoren en in de tijd volgens de wensen van de deelnemers. De helft van de bijeenkomsten vindt plaats met methodologische begeleiding van het Louis Bolk Instituut (LBI), mede in het kader van het coachingtraject voor netwerkbegeleiders. Afstemming met onderzoekers en voorlichters De kalender van de bedrijfsnetwerken wordt afgestemd op (en waar dit een meerwaarde biedt gekoppeld aan) de eigen voorlichtingsactiviteiten van praktijkonderzoekscentra en voorlichters. Waar mogelijk doen zij een eigen inhoudelijke inbreng in de netwerkbijeenkomsten. Onderzoeksprojecten worden vraaggestuurd ingevuld in samenspraak met de deelnemers aan de bedrijfsnetwerken en resultaten worden ook naar hen teruggekoppeld. Coachingtraject Louis Bolk Instituut Onze Nederlandse partner organiseert een of meerdere studiemomenten voor potentiële netwerkbegeleiders met het oog op de overdracht van interactieve netwerkmethodieken. Medewerkers van het LBI geven advies en feedback over de concrete aanpak van begeleiders in de netwerkbijeenkomsten van dit project. Prospectie nieuwe sectoren Door overleg met individuele producenten (waar mogelijk ook met bestaande feitelijke samenwerkingen ) en voorlichters / praktijkonderzoekers wordt gezocht naar mogelijkheden om in de nabije toekomst eveneens bedrijfsnetwerking (of interactieve en 26

27 Andere partijen vraaggestuurde methodiek) te introduceren in de kennisontwikkeling rond pitfruit, vleesvee, pluimvee. BioForum Landwijzer Louis Bolk Instituut (Nederland) Vlaamse praktijkonderzoekers en voorlichters in de biologische landbouw ADLO (opvolging) euro Indicatoren De netwerkbijeenkomsten worden inhoudelijk, vormelijk en qua timing ingevuld volgens de wensen van de deelnemers in de diverse sectoren. LBI is aanwezig bij de helft van de bijeenkomsten. Praktijkonderzoekers en voorlichters worden betrokken bij de concrete planning en bij de inhoudelijke invulling van de kennisvragen van de netwerkdeelnemers. Het praktijkonderzoek wordt voor de betrokken sectoren vraaggestuurd ingevuld, en resultaten worden teruggekoppeld (waar nodig ook tussentijds) naar de bedrijfsnetwerken. LBI organiseert een coachingtraject voor potentiële begeleiders, en volgt dit d.m.v. advies en feedback verder op. Er wordt overleg gepleegd met producenten en de voornaamste andere stakeholders in de sectoren pitfruit, vleesvee en pluimvee, met het oog op de introductie van de netwerkmethodiek in deze sectoren. De stuurgroep van dit project wordt uitgebreid met eventuele andere geïnteresseerden (afhankelijk van de respons op onze oproep). Naast aansturing van dit project wordt in de stuurgroepbijeenkomsten ook inhoudelijk gewerkt rond de langetermijnperspectieven van Biobedrijfsnetwerken en het bredere Kennisnetwerk. 27