Correctiefactoren. Tabel 1: gemiddeld aantal graaddagen voor verwarming (GVD) voor enkele Europese landen. Bron: Odyssee-Mure database
|
|
- Nina Kuiper
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Correctiefactoren De applicatie heeft opties voor vier soorten correcties: klimaat, bezettingsgraad productie,energieconversie en productmix. Het is aan u als gebruiker van deze internationale internetbenchmarking om te kiezen of u correctiefactoren wilt gebruiken of niet. Hieronder vindt u een beschrijving van de te gebruiken methodiek bij de verschillende correcties. Klimaat Het is wenselijk om het energiegebruik te kunnen corrigeren voor de warmte- (en koude)behoefte in verschillende klimaatzones, om op die manier beter te kunnen vergelijken. Om de benodigde energie die nodig is om te verwarmen te kunnen schatten, moet rekening gehouden worden met het weer. Het aantal graaddagen vormt een eenvoudige, maar betrouwbare manier om dit te kunnen schatten. Hierbij wordt het locale weer weergegeven als een enkel getal dat aangeeft hoe koud het op een moment was. In tabel 1 staat het gemiddeld aantal graaddagen bij verwarming (GVD) voor de meeste landen die deelnemen aan het BESS-project. Tabel 1: gemiddeld aantal graaddagen voor verwarming (GVD) voor enkele Europese landen. Bron: Odyssee-Mure database Land Griekenland Spanje Ierland Bulgarije Slovenië België Oostenrijk Nederland Zweden Litouwen Noorwegen Finland EU GVD Country HDD Greece 1461 Spain 2152 Ireland 2343 Bulgaria 2798 Slovenia 2863 Belgium 3015 Austria 3132 Netherlands 3200 Sweden 3855 Lithunia 4114 Norway 4362 Finland 4818 EU 2559 Er zijn verschillende manieren om waarden voor graaddagen te berekenen, maar allen gaan uit van een basistemperatuur. Bij verwarming is dit de buitentemperatuur waarbij geen warmte geproduceerd hoeft te worden om een bepaalde temperatuur in het gebouw te houden. Het aantal graaddagen van een jaar wordt dan verkregen door de gemiddelde temperatuur te delen door de basistemperatuur en deze waarden voor alle dagen in het jaar bijelkaar op te tellen. In dit project gebruiken we 18 C als basistemperatuur. Opgeteld voor alle dagen in een jaar. Graaddagen bij verwarming, GVD = 18 T gemiddeld Het aantal graaddagen voor koeling kan op soortgelijke manier berekend worden, echter er is geen officieel vastgestelde basistemperatuur en graaddagen voor koeling zijn tevens niet opgenomen in de BESS-toepassing.
2 De meest nauwkeurige manier om te corrigeren voor het klimaat is om de graaddagen voor verwarming te gebruiken, specifiek voor het betreffende jaar en de locatie van de inrichting. Als deze niet beschikbaar is, kunnen de graaddagen die voor het gehele land gelden gebruikt worden (bij voorkeur voor het betreffende jaar). Het klimaat van Brussel wordt gebruikt als standaard klimaat, hetgeen slechts in geringe mate afwijkt van het klimaat in veel Nederlandse locaties. In de productie industrie is slechts een deel van het energieverbruik afhankelijk van het klimaat. Dit deel verschilt tussen sectoren en is moeilijk te algemeniseren. Wanneer u een klimaatcorrectie wilt toepassen, dient u een schatting te maken van het aandeel thermisch energiegebruik binnen uw bedrijf dat klimaatafhankelijk is. Het klimaatafhankelijke aandeel thermisch energieverbruik wordt dan gedeeld door het aantal graaddagen van het bedrijf/land en vermenigvuldigd met het aantal graaddagen voor Brussel. Voorbeeld 1: Klimaat gecorrigeerd (kc) thermisch energieverbruik = thermisch energie * ((1-aandeel klimaatafhankelijk) + klimaatafhankelijk aandeel * aantal graaddagen (Brussel) / aantal graaddagen (land A)) E-thermisch kc = GJ/jr * ((1-0.2) * 3015/3200) = GJ/jr Als dit bedrijf in Brussel had gestaan in plaats van ergens in Nederland, zou het bedrijf vanwege klimaatverschillen slechts 1% minder thermische energie hebben verbruikt. Voor veel lokaties in Nederland is het dus niet zinvol om deze correctie toe te passen. Ketel/WKK efficiency (energieconversie) De door bedrijven gerapporteerde energie is het werkelijke verbruik van energie, maar aanvullend daarop worden bedrijven ook gevraagd de efficiency van de energieconversieinstallaties/ketels in uw bedrijf zoals een WKK of t.b.v. opwekking stoom, water etc. te rapporteren, voor alle brandstoffen waarmee die (WKK)ketels worden gestookt. Hierdoor is het mogelijk het netto energieverbruik te bepalen dat samenhangt met het productieproces, waardoor verschillen die met de energieconversie samenhangen zelf worden uitgesloten. Voorbeeld 2: Netto energieverbruik = energie brandstof A * ketel/wkk efficiency A + energie brandstof B * ketel/wkk efficiency B. Enet = GJ/jr * GJ/jr * 80/100 = GJ/jr Bezettingsgraad Het specifiek energieverbruik stijgt vaak wanneer de productiecapaciteit niet volledig benut wordt, omdat de basislast verdeeld wordt over minder productie-eenheden dan bij volledigde benutting. Door te corrigeren voor een lagere bezettingsgraad, wordt het effect van een verschil in bezettingsgraad gescheiden van andere variabalen en veranderingen in energie efficientie. Een correctie kan alleen toegepast worden voor externe factoren (die buiten de invloedsfeer van het bedrijf zelf vallen). Wanneer gecorrigeerd wordt voor een lagere bezettingsgraad, wordt de basislast verminderd om synchroon te lopen aan het aandeel basislast bij volledige bezettingsgraad. Als bijvoorbeld de basislast bij volledige bezetting 30% is, zou deze kunnen stijgen tot 35% bij ene bezettingsgraad van 80%. De basislast vertegenwoordigd dan een te groot deel van het totale
3 energie verbruik, dat zou moeten worden verminderd naar hetzelfde niveau als bij volledige bezetting. Zie figuur 1 en voorbeeld 3. Voorbeeld 3: Een bedrijf produceert bij een volledige bezettingsgraad ton, wat 10 GWh kost. Het SEV is dan 1 kwh/kg. Bij 80% bezetting produceert het bedrijf 8000 ton bij een verbruik van 8,6 GWh. Het SEV is dan 1.08 kwh/kg. 35% van dit energieverbruik is onafhankelijk van de productie (bijv. ruimteverwarming, wassen, verlichting e.d.). Deze hoeveelheid zou gecorrigeerd kunnen worden, omdat dit aandeel behoorlijk hoog wordt bij dalende bezettingsgraad. Het gecorrigeerde energieverbruik wordt dan: 8.6 * 0.35* * (1-0.35) = 8.0 GWh waarin het productie onafhankelijke deel van het energieverbruik is aangepast met de factor 0,8 voor een capaciteitsbezetting van 80%. Het gecorrigeerde SEV is dan 1.0 kwh/kg, dat wil zeggen gelijk aan het SEV bij volledige bezetting. In dit geval is alleen de bezettingsgraad veranderd. Andere factoren kunnen ook invloed hebben op het totale energieverbruik maar zijn hier weggelaten om alleen te laten zien hoe om te gaan met verschillende bezettingsgraden. Bezettingsgraad kan gedefinieerd worden als die bezetting waarvoor de installatie is ontworpen onder normale productieomstandigheden. Een praktische manier om de bezettingsgraad te bepalen kan zijn om de actuele input van de installatie te delen door de input waarvoor de installatie is ontworpen. Voor zuivelbedrijven is dit rauwe melk, voor bakkerijen meelverbruik, voor vleesverwerkers de ontvangen tonnen vlees. Een manier om het productie-onafhankelijke aandeel te bepalen is door het energiegebruik met een regelmatig interval af te zetten tegen de productie (dagelijks, wekelijks, maandelijks ). De meeste processen laten een patroon zien waardoorheen een rechte lijn (best passende lijn) getrokken kan worden. Deze lijn laat de verhouding tussen energieverbruik en de bepalende variabele (in dit geval productie). De kruising met de y-as toont het productie-onafhankelijke energieverbruik in absolute cijfers, zie figuur 2. Om het aandeel productie-onafhankelijk energieverbruik bij de actuele productie te bepalen, wordt de basislast gedeeld door het actuele energieverbruik bij de actuele bezettingsgraad. Dit aandeel zou natuurlijk niet te hoog mogen zijn, omdat de hele methodiek gebaseerd is op het idee dat het energieverbruik afhankelijk is van het productievolume. Als dat niet het geval is, zou een andere methode gekozen moeten worden (bijv. energieverbruik per m2 verwarmd oppervlak) Figuur 1: het aandeel basislast neemt toe als de bezettingsgraagd afneemt.
4 12 10 Total Energy use (GWh) % 35% 70% Basic 30% Production (ton) Figuur 2: Maandelijks energieverbruik afgezet tegen productievolume. De kruising met de y- as geeft de basislast Energy (MWh/month) Production (t/month) Productiemix In sommige sectoren is de diversiteit aan producten groot en kan het energieverbruik per product sterk verschillen. De beste manier om bedrijven van een sector met elkaar te vergelijken is om dit te doen met homogene groepen van bedrijven met gelijke producten, gelijke installaties en gelijke productievolumes. Vaak is dit onmogelijk en dan kan gecorrigeerd worden voor de gebruikte productiemix, door een soort van normalisatie toe te passen op het specifiek energievebruik van verschillende producten. In Noorwegen bestaan dergelijke normalisatiefactoren voor zuivel- en vleesindustrie. Voorlopig kunnen deze factoren gebruikt worden wanneer bedrijven met verschillende productmixen vergeleken worden. In de toekomst kunnen nieuwe normalisatiefactoren ontwikkeld worden die dan de huidige Noorse factoren vervangen. In de bakkerij sector wordt de hoeveelheid verwerkt meel vermenigvuldigd met een factor 1.35 om tot het productievolume brood te komen. In deze sector zijn er nog geen factoren gedefinieerd voor andere productmixen.
5 Voorbeeld 4: Productievolume bakkerij = 1.35 * ton verwerkt meel In de vleesindustrie worden normalisatiefactoren uit tabel 2 gebruikt, wanneer gecorrigeerd wordt voor de productiemix. Bij benchmarking zónder aanpassing voor een verschil in productiemix, worden de hoeveelheden van alle producten opgeteld (in onbevroren toestand). Tabel 2 Productie normalisatie factoren in de vleesindustrie. Product Normalisatiefactor Geslachte runderen 1 Geslachte varkens 1 Geslachte overige dieren 1 Gekookt/gebakken vlees 2.9 Behandelde vleesproducten 5.7 Overige vleesproducten 1 (of de normalisatiefactor van een van de overige producten) Ingevroren vlees 1 Voorbeeld 5: Genormaliseerde productie in vleesindustrie = 1* ton geslacht * ton gekookt/gebakken vlees * ton bereid vlees + 1 ton overige vleesproducten * ton ingevroren vlees Niet genormaliseerde productie = ton geslacht vlees + ton gekookt/gebakken vlees + ton behandled vlees + ton overige producten In de zuivelindustrie worden normalisatiefactoren gebruikt zoals in tabel 3 wanneer gecorrigeerd wordt voor de productiemix. Bij benchmarking zónder aanpassing voor een verschil in productiemix, worden de hoeveelheden van alle verwerkte melk en geproduceerde sap opgeteld Tabel 3 Product normalisatiefactoren in zuivelindustrie Product Normalisatiefactor Verwerkte melk 0 Zoete melkproducten Zure melkproducten Cup producten Harde kaas Bruine kaas Overige kaas Caseine Gedroogde producten Boter/boterolie Houdbare producten Doorgeleverde melk Sap Voorbeeld 6: Genormaliseerde productie in zuivelindustrie = * liter zoete melkproducten * liter zure melkproducten * liter cupproducten * kg harde kaas * kg bruine kaas * kg overige kaas * kg caseïne * kg gedroogde producten kg boter/boterolie * kg houdbare producten * liter aanvullend bezorgde melk liter sap. Niet-genormaliseerde productie = liter verwerkte melk + liter geproduceerd sap.
Beschrijving van de BESS web-based monitoring en benchmarking
www.bess-project.info Ondersteund door EIE/04/246/S07.38678 BESS - Benchmarking en Energiezorg in middelgrote en kleinere bedrijven Beschrijving van de BESS web-based monitoring en benchmarking BESS web-based
Nadere informatievan 18 september 2012
Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B-1000 Brussel Gratis telefoon
Nadere informatieEfficiEncy Duurzaam. EnErgiEbEsparing. Warmte en koude. KEnnis industrie. energie financiering. instrumenten. GebouwDe omgeving
Warmte en koude Kennis, advies, instrumenten en financiële steun EfficiEncy Duurzaam GebouwDe omgeving energie financiering KEnnis industrie instrumenten EnErgiEbEsparing De Nederlandse overheid streeft
Nadere informatieCIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS
OVERNACHTINGEN 2015-2016 - 9 maanden VOORLOPIGE CIJFERS BELGIË OVERNIGHT STAYS 2015-2016 - 9 months PRELIMINARY FIGURES BELGIUM België 15 668 923 15 878 478 +209 555 +1,3% Belgium Nederland 4 071 014 3
Nadere informatieCompensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013
Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2013 Inhoud 1 Aanleiding 1 2 Werkwijze 2 2.1. Bronnen 2 2.2. Kentallen 2 3 CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie 3 4 Ontwikkeling 5 5
Nadere informatieVlaanderen kende in 2012 laagste aantal tienermoeders ooit
Vlaanderen kende in 2012 laagste aantal tienermoeders ooit In 2012 bereikte het tienerouderschapscijfer in Vlaanderen een historisch laagterecord van 6 bevallingen per 1000 tieners (15-19 jaar). Ook in
Nadere informatieMICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016
Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT François CORNILLE Leefmilieu Brussel: afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen OP HET MENU Herinnering:
Nadere informatieZuivelproductie per land 2015 Dairy production by country
Zuivelproductie per land 2015 Melkaanvoer en productie EU-28 2015 Milk deliveries and production EU-28 index: 2014=100 EU-28 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec cumulatief index Melkaanvoer
Nadere informatiebuffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net
3 juli 2010, De Ruijter Energy Consult Energie- en CO 2 -emissieprestatie van verschillende energievoorzieningsconcepten voor Biologisch Tuinbouwbedrijf gebroeders Verbeek in Velden Gebroeders Verbeek
Nadere informatieIChO26 landenklassement Oslo Noorwegen 1994
IChO26 landenklassement Oslo Noorwegen 1994 1 P.R. of China 317,601 2 United Kingdom 313,998 3 U.S. of America 303,541 4 Austria 300,036 5 Singapore 299,143 6 Korea 294,383 7 Chinese Taipei 292,39 8 Czech
Nadere informatieEnergierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden
Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale
Nadere informatieCommissie Benchmarking Vlaanderen
Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0096 TOELICHTING 09 WARMTE KRACHT KOPPELING 1. Inleiding Warmte Kracht Koppeling (WKK) is het gecombineerd genereren van warmte, meestal onder de vorm van stoom, en
Nadere informatie1. Energieverbruik op uw bedrijf
Bedrijfsnummer: 886 Datum uitdraai monitor: 6-1-218 1. Energieverbruik op uw bedrijf Het energieverbruik ligt op uw bedrijf in 217 op 44,3 kwh per 1. kilo melk. Hiervan is 4,8 voor overige elektrische
Nadere informatieEnergieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Energieboekhouding BRISE Thomas Deville Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Doelstelling(en) van de presentatie Het belang van de invoering van een energieboekhouding
Nadere informatieMinisterieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties
Ministerieel besluit houdende de organisatie van een call voor het indienen van steunaanvragen voor nuttigegroenewarmte-installaties voor de productie van nuttige groene warmte uit biomassa en uit aardwarmte
Nadere informatieBijlage B4. Eerste treden op de arbeidsmarkt. Freek Bucx
Bijlage B4 Eerste treden op de arbeidsmarkt Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 4 Tabel B4.3... 5 Tabel B4.4... 6 Tabel B4.5... 7 Tabel B4.6... 8 Bijlage B4 Eerste treden op de arbeidsmarkt
Nadere informatieThema-avond Warmte. 28 februari 2018
Thema-avond Warmte 28 februari 2018 Energieverbruik gemiddeld huis in NL Business case voor besparingen Besparingspotentieel Netto Contante Waarde huidige besparing electra gas investeringsruimte 1500
Nadere informatieBeslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 29 mei 2007
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 1000 Brussel Tel. +32 2 553 13 53 Fax +32 2 553 13 50 Email: info@vreg.be Web: www.vreg.be
Nadere informatieVolume: 0-49 zendingen per jaar Europa 0 2 kg 2-10 kg kg kg
Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan direct aan. Volume: 0-49 zendingen
Nadere informatieBeslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 17 juli 2007
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 1000 Brussel Tel. +32 2 553 13 53 Fax +32 2 553 13 50 Email: info@vreg.be Web: www.vreg.be
Nadere informatieENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Samenvatting
ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 216 Samenvatting EINDVERSIE - OKTOBER 218 1. Samenvatting van de energiebalans 216 Elk jaar stelt Leefmilieu Brussel de energiebalans van het Brussels
Nadere informatieEnergieprijzen in vergelijk
CE CE Oplossingen voor Oplossingen milieu, economie voor milieu, en technologie economie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 611 HH Delft 611 HH Delft tel: tel: 015 015 150 150 150 150 fax: fax:
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 aan: Nr. Comdoc.: D029990/02 Betreft: het secretariaat-generaal
Nadere informatieWestvoorne CO 2 - uitstoot
Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn
Nadere informatiePraktijkgids Energieboekhouding en monitoring & targeting
1 Inleiding... 1 2... 1 3 Monitoring & technieken... 4 1 Inleiding Om de energiekosten van een bedrijf te verminderen, is het essentieel dat men begrijpt hoe de energie verbruikt wordt binnen het bedrijf.
Nadere informatiePGI 2. Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) EUCO 7/1/18 REV 1
Europese Raad Brussel, 19 juni 2018 (OR. en) Interinstitutionele dossiers: 2017/0900 (E) 2013/0900 (E) EUCO 7/1/18 REV 1 INST 92 POLGEN 23 CO EUR 8 RECHTSHANDELINGEN Betreft: BESLUIT VAN DE EUROPESE RAAD
Nadere informatieFOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK
FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK Hoe kunt u de voorwaarden voor de follow-up van het energieverbruik in uw milieuvergunning naleven? WAAROM? U bent de beheerder van een gebouw en u wilt de exploitatievoorwaarden
Nadere informatieDocentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz)
Docentenvel opdracht 18 (De grote klimaat- en Europa- quiz) Lees ter voorbereiding de volgende teksten en bekijk de vragen en antwoorden van de quiz. De juiste antwoorden zijn vetgedrukt. Wat wil en doet
Nadere informatietoerisme in cijfers tourism in figures aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011
in cijfers tourism in figures 2011 XL 01 aantal overnachtingen naar logiesvorm 2011 number of overnight stays by type of accommodation 2011 Kennisbeheer Juni 2012 2 AANTAL OVERNACHTINGEN NAAR LOGIESVORM,
Nadere informatieTarieven Europa: staffel 1
Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan
Nadere informatievan 17 februari 2009
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 1000 Brussel Tel. +32 2 553 13 53 Fax +32 2 553 13 50 Email: info@vreg.be Web: www.vreg.be
Nadere informatieToerisme in cijfers Tourism in figures XL
www.milo-profi.com 2014 Toerisme in cijfers Tourism in figures XL overnachtingen huurlogies via verhuurkantoren aan de kust 2014 overnight stays in accommodations for rent by rental agencies at the coast
Nadere informatieBijlage B4. Werken aan de start. Freek Bucx
Bijlage B4 Werken aan de start Freek Bucx Inhoud Tabel B4.1... 3 Tabel B4.2... 5 Tabel B4.3... 6 Tabel B4.4... 7 Tabel B4.5... 8 Tabel B4.6... 9 Tabel B4.7... 10 Tabel B4.8... 11 Tabel B4.9... 12 Tabel
Nadere informatieDeerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies
Deerns ketenanalyse downstream van een van de twee meeste materiele emissies 2013 Inleiding In het kader van de CO 2 prestatieladder is een ketenanalyse uitgevoerd naar de CO 2 productie door verwarming
Nadere informatieWarmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Warmtekrachtkoppeling Wat, waarom en wanneer? Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag Slimme netten en WKK 29 februari 2012 1 COGEN Vlaanderen Doelstelling:
Nadere informatieExpertisecentrum Europees Recht. De nieuwe QMVstemregels. uitgelegd. Liesbeth A Campo (BZ/DJZ-ER) Den Haag 20 november 2014
Expertisecentrum Europees Recht De nieuwe QMVstemregels uitgelegd Liesbeth A Campo (BZ/DJZ-ER) Den Haag 20 november 2014 Inhoud Basisregels volgens Lissabon Nieuw Ioannina-mechanisme Bijzondere situaties
Nadere informatieStatistisch jaaroverzicht CertiQ 2017
Statistisch jaaroverzicht CertiQ 217 Garanties van Oorsprong Productie van duurzame elektriciteit in Nederland 216 217 (Op basis van uitgegeven Garanties van Oorsprong; in GWh weergegeven) Totaal 13.993,1
Nadere informatieDe module MJA voegt aan uw Erbis-versie de volgende mogelijkheden toe:
MODULE MJA De module MJA voegt aan uw Erbis-versie de volgende mogelijkheden toe: Het kunnen registreren van besparingsmaatregelen en aan de hand hiervan berekenen van besparingseffecten en maken van prognoses.
Nadere informatieChampignon kwekerij t Voske. Klimaatneutraal door Duurzame energie
Champignon kwekerij t Voske Klimaatneutraal door Duurzame energie Jan Gielen Manager / Specialist Klimaat & Energie DLV Plant MUSHROOMS E-mail: j.gielen@dlvplant.nl 1 Onderwerpen Schone en Zuinige Paddenstoelensektor:
Nadere informatiePublicatieblad van de Europese Unie L 165 I. Wetgeving. Niet-wetgevingshandelingen. 61e jaargang. Uitgave in de Nederlandse taal. 2 juli 2018.
Publicatieblad van de Europese Unie L 165 I Uitgave in de Nederlandse taal Wetgeving 61e jaargang 2 juli 2018 Inhoud II Niet-wetgevingshandelingen BESLUITEN Besluit (EU) 2018/937 van de Europese Raad van
Nadere informatieStatistisch overzicht CertiQ
Statistisch overzicht CertiQ Garanties van Oorsprong Productie van duurzame elektriciteit in Nederland apr-17 Laatste 12 mnd (Op basis van uitgegeven Garanties van Oorsprong; in GWh weergegeven) Totaal
Nadere informatieToerisme in cijfers Tourism in figures 2013
Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 XL 14 aankomsten huurlogies via verhuurkantoren aan de kust 2013 arrivals in accommodations for rent by rental agencies at the coast 2013 Kennisbeheer u i 2014
Nadere informatie31/03/ :32:39 Hanzehogeschool Groningen
Elektronisch Milieujaarverslag 2014 31/03/2015 21:32:39 Hanzehogeschool Groningen Algemene gegevens Algemene gegevens Naam moederbedrijf/concern Hanzehogeschool Groningen Naam inrichting Hanzehogeschool
Nadere informatieDrukhouding in change-over systemen. White paper
Drukhouding in change-over systemen White paper Flamco B.V. oktober 2013 Drukhouding in change-over systemen Change-over systemen hebben de laatste jaren een grote opmars gemaakt, vooral in objecten waar
Nadere informatieMEE-Sectorrapport Overige industrie
MEE-Sectorrapport 2015 Overige industrie Colofon Projectnaam: MEE-monitoring 2015 Sector: Overige industrie Datum: 160711 Status: Definitief Kenmerk: HVDK/156030 Locatie: Utrecht Contactpersoon: Ir J.M.
Nadere informatietoerisme in cijfers tourism in figures 2011
toerisme in cijfers tourism in figures 2011 XL 15 Evolutie aankomsten inclusief huurlogies via verhuurkantoren aan de kust, 2007-2011 Trend arrivals, accommodations for rent by rental agencies at the coast
Nadere informatieStatistisch overzicht CertiQ
Statistisch overzicht CertiQ Garanties van Oorsprong Productie van duurzame elektriciteit in Nederland okt-17 Laatste 12 mnd (Op basis van uitgegeven Garanties van Oorsprong; in GWh weergegeven) Totaal
Nadere informatieCOMFORTVERBETERING ENERGIEBESPARING MEER DAN 15% EFFECTIEVE CO2-REDUCTIE TERUGVERDIENTIJD MINDER DAN 5 JAAR
COMFORTVERBETERING ENERGIEBESPARING MEER DAN 15% EFFECTIEVE CO2-REDUCTIE TERUGVERDIENTIJD MINDER DAN 5 JAAR METEOVIVA CLIMATE: MEER COMFORT VOOR MINDER GELD VLIEGVELD DÜSSELDORF 20% Naarmate gebouwen beter
Nadere informatieCommissie Benchmarking Vlaanderen
Commissie Benchmarking Vlaanderen 023-0170 Bijlage I TOELICHTING 17 Bijlage I : WKK ALS ALTERNATIEVE MAATREGEL 1. Inleiding Het plaatsen van een WKK-installatie is een energiebesparingsoptie die zowel
Nadere informatieInventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2014
1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2014, Vito, januari 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2014 bedraagt 5,7 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie
Nadere informatieDe behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie. Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009
De behaalde resultaten in de Belgische voedingsindustrie Energieeffizienz in der belgischen Industrie BRÜSSEL, 12. MAI 2009 FEVIA 450 leden-bedrijven + 26 ledengroepering 25 medewerkers Drie actie-domeinen
Nadere informatieStatistisch overzicht CertiQ
Statistisch overzicht CertiQ Garanties van Oorsprong Productie van duurzame elektriciteit in Nederland okt-18 Laatste 12 mnd (Op basis van uitgegeven Garanties van Oorsprong; in GWh weergegeven) Totaal
Nadere informatieStatistisch jaaroverzicht CertiQ 2018
Statistisch jaaroverzicht CertiQ 2 Productie van duurzame elektriciteit in Nederland 217 2 t/m nov* (Op basis van uitgegeven ; in GWh weergegeven) Totaal.6,6.274,9 Biomassa 4.959,4 3.97,7 Water 61,6 62,7
Nadere informatieStatistisch jaaroverzicht CertiQ 2017
Statistisch jaaroverzicht CertiQ 217 Garanties van Oorsprong Productie van duurzame elektriciteit in Nederland 216 217 t/m nov* (Op basis van uitgegeven Garanties van Oorsprong; in GWh weergegeven) Totaal
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 60576 30 oktober 2018 Regeling van de Minister voor Medische Zorg van 22 oktober 2018, kenmerk 1432459-182639, houdende
Nadere informatieGelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft
NOTITIE PROJECT ONDERWERP Gelijkwaardigheidsberekening warmtenet Delft Bepalingsmethode DATUM 20 april 2006 STATUS Definitief 1 Inleiding...2 2 Uitgangspunten...2 3 Bepalingsmethode...2 3.1 Principe...2
Nadere informatieGezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie?
MEMO/11/406 Brussel, 16 juni 2011 Gezondheid: uw Europese ziekteverzekeringskaart altijd mee op vakantie? Vakantie verwacht het onverwachte. Gaat u binnenkort op reis in de EU of naar IJsland, Liechtenstein,
Nadere informatieAsparagus: Acreage and companies in the Netherlands
FACTSHEET ASARAGUS Areaal Nederland groeit niet meer In 2012 is er een einde gekomen aan het gestaag groeien van het areaal asperges in Nederland. Het CBS registreerde vorig jaar een areaal van 2.890 ha.
Nadere informatieBeslissing van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 5 december 2007
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 1000 Brussel Tel. +32 2 553 13 53 Fax +32 2 553 13 50 Email: info@vreg.be Web: www.vreg.be
Nadere informatievan 11 december 2007
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20 bus 19 B - 1000 BRUSSEL e-mail : info@vreg.be tel. : +32 2 553 13 53 fax : +32 2 553 13
Nadere informatieToerisme in cijfers Tourism in figures 2013. 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013
Toerisme in cijfers Tourism in figures 2013 XL 03 aantal overnachtingen naar verblijfsmotief 2013 number of overnight stays by motive of stay 2013 Ju i 2014 2 AANTAL OVERNACHTINGEN NAAR VERBLIJFSMOTIEF,
Nadere informatietoerisme in cijfers tourism in figures 2011 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011
in cijfers tourism in figures 2011 XL 08 aantal aankomsten naar logiesvorm 2011 number of arrivals by type of accommodation 2011 Kennisbeheer Juni 2012 2 AANTAL AANKOMSTEN NAAR LOGIESVORM, 2011 Tabel P.
Nadere informatieFACTSHEET CHAMPIGNONS
FACTSHEET CHAMPIGNONS Fruit & Vegetable Facts; Jan Kees Boon; +31654687684; fruitvegfacts@gmail.com NEDERLAND VERLIEST STEEDS MEER TERREIN BIJ HANDEL IN VERSE CHAMPIGNONS Positie op wereldmarkt van champignonconserven
Nadere informatieDoor Chris Wolff (GEO-commissie), gemaakt februari 2016, herzien maart 2016
ENERGIEVERBRUIKNOTITIE KAGERZOOM 2015 Voor het GEO-jaarverslag punt 3 Energie Door Chris Wolff (GEO-commissie), gemaakt februari 2016, herzien maart 2016 Samenvatting Sinds het jaar 2013 houdt de GEO-commissie
Nadere informatieCO2-monitor 2013 s-hertogenbosch
CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de
Nadere informatieHERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË
HERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË Overzicht 1 Hernieuwbare energiebronnen (hierna ook: HE) spelen een belangrijke rol in het kader van het Italiaanse energiesysteem. Ze worden uitvoerig gebruikt om elektriciteit
Nadere informatieVoortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012
Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 1 november 2013 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...
Nadere informatiereating ENERGY PROGRESS
reating ENERGY PROGRESS 2012 ENERGIE EN MILIEU: Opwarming van de aarde: Drastische vermindering CO 2 -uitstoot Energie: De energiekosten fluctueren sterk en zullen alleen maar stijgen Behoud van het milieu
Nadere informatieWorden senioren onbetaalbaar? Demografische verkenningen. Gerard Langerhorst 7 maart 2013
Worden senioren onbetaalbaar? Demografische verkenningen. Gerard Langerhorst 7 maart 2013 1 2 Trap des ouderdoms in de Gouden Eeuw In de Gouden Eeuw lieten de rijken geïllustreerde voorstellingen maken
Nadere informatieNOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.
Belan rike toelichtin bi het E C attest! NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. De hoge score is meestal te wijien aan het teit dat er met elektdcileii verwarmd
Nadere informatieMonitoring energie-efficiency en toepassing duurzame energie in de. bloembollensector. Toelichting resultaten 2001
Monitoring -efficiency en toepassing duurzame in de bloembollensector Toelichting resultaten 2001 M. de Jong, E3T consult b.v., Woubrugge, 2002 1 Inhoud presentatie monitoring aanpassingen voorgaande jaren
Nadere informatieEnergiemanagement plan
Energiemanagement plan Overzicht energiestromen / -verbruikers en CO2-emissie inventarisatie 2015 - halfjaarlijkse rapportage Aannemingsbedrijf B.V. 1 Inleiding Het inventariseren en analyseren van de
Nadere informatieInventaris hernieuwbare energie in Vlaanderen 2015
1 Beknopte samenvatting van de Inventaris hernieuwbare energiebronnen Vlaanderen 2005-2015, Vito, september 2016 1 Het aandeel hernieuwbare energie in 2015 bedraagt 6,0 % Figuur 1 groene stroom uit bio-energie
Nadere informatieEindexamen m&o vwo 2010 - I
Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 6 tot en met 9. Peter Steenbergen en Erik Koolwijk zijn de twee directeur-grootaandeelhouders van glastuinbouwbedrijf Rijkgroen bv. Het bedrijf heeft
Nadere informatieAchtergrond van de basisverlegging CPI 2010
Achtergrond van de basisverlegging CPI 2010 Jaarlijkse basisverlegging CPI De Consumentenprijsindex (CPI) meet de prijsontwikkeling van het pakket van goederen en diensten dat de gemiddelde consument afneemt.
Nadere informatieArbeidsmarkt allochtonen
Streekpact 2013-2018 Cijferanalyse Publicatiedatum: 30 september 2013 Contactpersoon: Kim Nevelsteen Arbeidsmarkt allochtonen Samenvatting 1.176 werkzoekende allochtone Kempenaren (2012) vaak man meestal
Nadere informatieBijlage Indicatieve streefcijfers voor de lidstaten
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 311 E van 31/10/2000 Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de bevordering van elektriciteit uit hernieuwbare
Nadere informatieStatistieken 2012 96 ste Vierdaagse
Statistieken 2012 96 ste Vierdaagse De limiet voor het aantal inschrijvingen is in 2012 gesteld op 45.000. In totaal zijn 4.896 personen uitgeloot voor de Vierdaagse. Barometer 2012 alle lopers % uitval
Nadere informatiehet Nederlandse dse spoor?
08 e08 Hoe druk is 0h het nu werkelijk op het Nederlandse dse spoor? Het Nederlandse spoorgebruik in vergelijking met de rest van de EU-27 Pascal Ramaekers, Tessa de Wit en Maarten Pouwels Publicatiedatum
Nadere informatieUITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE
13.12.2013 Publicatieblad van de Europese Unie L 334/37 UITVOERINGSBESLUIT VAN DE COMMISSIE van 11 december 2013 tot wijziging van Besluit 2012/226/EU betreffende de tweede reeks gemeenschappelijke veiligheidsdoelen
Nadere informatieTarieven Europa: staffel 1
Tarieven Europa: staffel 1 Wanneer u op basis van uw daadwerkelijkaantal zendingen boven de 49 zendingen per jaar uitkomt, dan kunt u ons contacteren voor verbeterde tarieven. Wij passen uw prijzen dan
Nadere informatieMigratie en de welvaartsstaat: is er sprake van aanzuigeffecten? Bart Meuleman (bart.meuleman@soc.kuleuven.be)
Migratie en de welvaartsstaat: is er sprake van aanzuigeffecten? Bart Meuleman (bart.meuleman@soc.kuleuven.be) Inleiding Onderliggende assumptie gemaakt door aantal beleidsmakers: Sociaal beleid mag niet
Nadere informatietoerisme in cijfers tourism in figures 2010
in cijfers tourism in figures 2010 XL 02 evolutie overnachtingen naar logiesvorm 2006-2010 trend in the number of overnight stays by type of accommodation 2006-2010 planning & onderzoek Juni 2011 (coverfoto:
Nadere informatieLeeswijzer bij de bedrijfsspecifieke bijlage 2 van het Nationaal Toewijzingsbesluit.
Leeswijzer bij de bedrijfsspecifieke bijlage 2 van het Nationaal Toewijzingsbesluit. Voor elke inrichting of broeikasgasinstallatie waarvoor in het nationaal toewijzingbesluit emissierechten zijn toegewezen,
Nadere informatie2.2. EUROPESE UNIE Toename melkaanvoer halveert. Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) % 16/15
2.2. EUROPESE UNIE 2.2.1. Toename melkaanvoer halveert Melkaanvoer per lidstaat (kalenderjaren) (1.000 ton) 2005 2014 2015 2016 % 16/15 België 3 022 3 689 3 988 3 875-2,8 Denemarken 4 451 5 113 5 278 5
Nadere informatieBESLUIT VAN DE COMMISSIE
22.7.2010 Publicatieblad van de Europese Unie L 189/19 BESLUIT VAN DE COMMISSIE van 19 juli 2010 inzake gemeenschappelijke veiligheidsdoelen, zoals vermeld in artikel 7 van Richtlijn 2004/49/EG van het
Nadere informatieEU-ETS: TOEWIJZINGSREGELS
EU-ETS: TOEWIJZINGSREGELS 2021-2030 FAQ S VOOR TOEPASSING IN HET VLAAMS GEWEST Datum laatste wijziging: 7 maart 2019 Inhoud Inleiding 1. Welk warmte-/brandstofverbruik komt in aanmerking voor een toewijzing
Nadere informatieVrije koeling versus hergebruik restwarmte, waar plukt u de vruchten van? APAC Airconditioning B.V., Martijn Kolk
Vrije koeling versus hergebruik restwarmte, waar plukt u de vruchten van? APAC Airconditioning B.V., Martijn Kolk APAC Airconditioning B.V. is de specialist op het gebied van koeling voor Datacenters en
Nadere informatieAntwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1
Antwoorden Aardrijkskunde Antwoorden Discovery par. 1 Antwoorden door een scholier 1209 woorden 24 februari 2013 4,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde Terra Discovery 1: Noord- Europa IJsland
Nadere informatieKLIMAATVERANDERING. N.B. : Voor de algemene analyse zie de analytische synthese.
Directoraat-generaal Communicatie EENHEID PUBLIEKE OPINIE Brussel, 15/10/2008 KLIMAATVERANDERING Speciale Eurobarometer 300 Voorjaar 2008 Eerste ruwe resultaten: Europees gemiddelde en belangrijke nationale
Nadere informatieEUROPEES PARLEMENT. Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie (COM(2002) C5-0366/ /0185(COD))
EUROPEES PARLEMENT 1999 2004 Commissie industrie, externe handel, onderzoek en energie 27 november 2002 WERKDOCUMENT over Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad Inzake de bevordering
Nadere informatieThemablad Jaarlijkse EPV Toets NOM Keur
Themablad Jaarlijkse EPV Toets NOM Keur Onderwerp Themablad Jaarlijkse EPV Toets NOM Keur Datum 19 december 2016 Versie versie 1.01 Auteurs J. W. Brinkman & D. Hughes Auteursrechten Copyright 2016 door
Nadere informatie25/03/2013. Overzicht
Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige
Nadere informatiekennis en economie 2013 statistische bijlage
ICT, kennis en economie 2013 statistische bijlage ICT, kennis en economie 2013 statistische bijlage Deze bijlage bevat enkele tabellen met aanvullend cijfermateriaal bij de publicatie ICT, kennis en economie
Nadere informatieFase 2. NOM Nul Op de Meter. type C, D
Fase 2 NOM Nul Op de Meter type C, D 232 technische omschrijving Gefeliciteerd met de aankoop van uw woning! Uw woning is een nul-op-de-meter (NOM) woning. Dit houdt in dat BAM garandeert dat uw meterstand
Nadere informatieInformatie avond Streefverbruik. Jan Willems
Informatie avond Streefverbruik Jan Willems Agenda - Hoe meet je energiebesparing? - Wat is de definitie van een graaddag? - Wat zijn gewogen graaddagen? - Gemiddelde binnentemperatuur - Waar wordt in
Nadere informatie1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR INTERPRETATIE
Methodologische fiche INDICATOR: GLOBALE ENERGIE-INTENSITEIT VAN HET BRUSSELS GEWEST THEMA: ENERGIE EN KLIMAATVERANDERINGEN 1 BELANG VAN DE INDICATOR EN ELEMENTEN VOOR INTERPRETATIE Vraag achter de indicator:
Nadere informatieFACTSHEET STRAWBERRIES
FACTSHEET STRAWBERRIES Aardbeien: Nederland teelt- én handelsland Jaarlijks worden er in Nederland tegenwoordig tussen de 45 en 50.000 ton aardbeien geproduceerd. Vergeleken met de periode daarvoor is
Nadere informatieCO 2 -uitstootrapportage 2011
Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding
Nadere informatieHandreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken
Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE In opdracht van het ministerie van Economische Zaken Handreiking Aanvulling op het EEP - Addendum op de MEE Deze handreiking bevat informatie over
Nadere informatie