2. Sterkte/zwakteanalyse van het topsportbeleid ( ) 4. Pijlers van het topsportbeleid,...(concretisering en ondersteunende maatregelen).

Transcriptie

1 TOPSPORTBELEID VLAAMSE ZWEMFEDERATIE Overzicht 1. Missie en doelstellingen (topsportcoördinator VZF) 2. Sterkte/zwakteanalyse van het topsportbeleid ( ) 3. Vaststellingen. 4. Pijlers van het topsportbeleid,...(concretisering en ondersteunende maatregelen) Sportparticipatie Structuur van het topsportbeleid Een talentidentificatie- en talentontwikkelingsprogramma 4.4. Uitbouw professioneel trainersteam en een topsportgeoriënteerde trainersopleiding Wetenschappelijke begeleiding 4.6. Nationale en internationale competitie Trainingsfaciliteiten. 1

2 1. Missie en doelstellingen 1.1. Missie. Beleidsplan topsport VZF Geïntegreerd binnen de globale werking van de Vlaamse Zwemfederatie een internationaal hoogstaand prestatieniveau nastreven en realiseren in het wedstrijd zwemmen. Enerzijds in de volgende vier jaar een international prestatieniveau realiseren dat ver boven het gemiddelde in het Vlaamse (Belgische) topsportlandschap uitkomt en vergelijkbaar is met het prestatieniveau in landen met gelijkaardige demografische en sociaal-economische kenmerken. Anderzijds de topsportstructuur van de Vlaamse Zwemfederatie verder ontwikkelen zodat continuïteit verzekerd is en tevens de basis is gelegd om de noodzakelijke verbeteringen in de toekomst waar te kunnen maken. Om dit te realiseren is een integraal begeleidingsconcept vereist waarin alle betrokken medewerkers zich optimaal kunnen ontplooien Concrete Doelstellingen. o Tien tot twaalf sporters die zich kwalificeren voor Olympische Spelen van 2012 te Londen, uitgaande van dezelfde selectiepolitiek welke gehanteerd werd door het BOIC voor de Spelen van Athene en Bejing. o Drie tot vier finaleplaatsen, met medaillekansen. o Tijdens het WK 2009 te Rome moeten de prestaties globaal beter zijn als tijdens het wereldkampioenschap van 2007 te Melbourne. Voor de wereldkampioenschappen van 2011 gelden dezelfde doelstellingen als voor de OS o Tijdens de twee volgende Europese kampioenschappen (2010 en 2012) moeten we meerdere finaleplaatsen kunnen realiseren (progressie ten opzichte van Eindhoven 2008) Bovendien rekenen we hier op één, zelfs meerdere podiumplaatsen. o Beloftevolle jongeren: de stijgende tendens van de laatste jaren van het prestatieniveau moet worden gecontinueerd. Concreet betekent dit, dat er tijdens het EYOF en zeker tijdens het EJK systematisch finaleplaatsen en zeker halve finaleplaatsen moeten worden gerealiseerd, met regelmatig podiumplaatsen. Het laatste is vaak afhankelijk van individueel talent, maar de eerste doelstelling moet de indicatie zijn van een gestructureerd en performant beleid gericht op de ontwikkeling van beloftevolle jongeren naar elite zwemmers. o De gecentraliseerde begeleidingsstructuur van de federatie verder uitbouwen en optimaliseren. Daarnaast de individuele sporters die buiten deze structuur werken, maar wel voldoen aan de voorgestelde begeleidingscriteria eveneens ondersteunen. o Tenslotte,... om het wedstrijdzwemmen als topsport verder uit te bouwen en mee te evolueren met de internationale ontwikkelingen is het volgens mij onontbeerlijk dat er in de nabije toekomst een specifiek en exclusief trainingscentrum (50m bad, fitnessruimte e.a...) wordt geconstrueerd op een locatie waar de combinatie van regelmatige kwaliteitsvolle training en voldoende studieaanbod op hogeschoolniveau mogelijk is. 2

3 2.Sterkte/zwakte-analyse van het gevoerde beleid (2004/2008) (uitgevoerd in mei 2008) Sterkte(s) 1.Resultaten elites: doelstelling was 3 zwemmers op OS...het zullen er m.a.w. meer zijn, met kansen op halve finale en mogelijk meer. Het feit dat een estafette ploeg de selectienorm behaalt betekent ook dat er meerdere zwemmers op internationale niveau beginnen te presteren. Bijkomen surplus is dat het bijna steeds om jonge sporters gaat, die hun top feitelijk moeten halen op de volgende OS; 2 Resultaten beloftevolle jongeren: zijn in de laatste 4 jaar steeds in stijgende lijn gegaan, met beste resultaten ooit op een EJK en EYOF ooit als ploeg in Voorbereidingsprogramma s van elites en beloftevolle jongeren Door de combinatie van de fondsen uit het topsportbudget, Be-Gold (voorheen ABCD) & betoelaging vanuit BOIC kan een volwaardig voorbereidingsprogramma (v.n.l. stages, waar nodig hoogte) worden aangeboden aan de selecties. We stellen bovendien vast dat het niveau van de trainingen tijdens de centrale trainingskampen merkelijk is verbeterd. De elite zwemmers en beloftevolle jongeren trainen meer samen. Meer en meer elitezwemmers participeren in het begeleidingsprogramma van de VZF. 4. Uibouw van een Talentidentificatieprogramma, het Future Team Oorspronkelijk gebeurde dit ook kleinschalig, maar inmiddels is dit uitgegroeid tot een afzonderlijk project (via projectfinanciering), waardoor de opvolging van de jonge sporters sterk is verbeterd. 5. Interdisciplinaire omkadering : momenteel kan er een professionele multidisciplinaire en geïntegreerde omkadering worden aangeboden voor de sporters en hun onmiddellijke begeleiding: het IDT-project wordt financieel ondersteund vanuit het departement Sport van het Ministerie. 6. De topsportschoolwerking: is in de loop van 5jaar geëvolueerd van een poging tot uitbouw van een ontwikkelingsprogramma voor beloftevolle jongeren tot een zeer performant tool om jonge getalenteerde zwemmers te begeleiden naar elitezwemmers. Momenteel drie nationale records en 1 gepreselecteerde voor de OS. Meer en meer speelt de topsportschool een toonaangevende rol als model voor de begeleiding van beloftevolle jongeren. Zwakte(s) 1. Te veel getalenteerde zwemmers komen niet tot volledige ontplooiing. Vaak door misvatting omtrent de mogelijkheden om studies en topsport met elkaar te combineren. Het (noodzakelijk) spreiden van de studies over meer jaren dan voorzien in een normaal studie curriculum blijkt nog steeds een grote drempel voor de ouders. 2. Onvoldoende professionele begeleiding van beloftevolle jongeren, maar zeker van elitezwemmers. Er moet nog te veel gerekend worden op de goodwill van vrijwilligers Soms ontbreken de mogelijkheden of alternatieven echt, maar nog te vaak gaat men in de clubs ervan uit dat men binnen een structuur die te vaak is gebaseerd op louter voluntarisme een topsportgerichte begeleiding kan aanbieden. Dit is een bijkomende, maar niet te onderschatten oorzaak voor... punt Onvoldoende samenwerking tussen de onmiddellijke begeleiding van beloftevolle jongeren en elitezwemmers enerzijds en de technische staf van de VZF anderzijds. Tussen de clubs en de federatie bestaat een te groot wantrouwen (in de beide richtingen) Te veel selectieleden shoppen in het begeleidingsaanbod van de federatie, waardoor een integrale begeleiding in het gedrang komt 4. Onvoldoende uitgebouwde en gestructureerde begeleiding voor elitezwemmers/studenten. Onvoldoende centralisatie en eenheid van zowel trainingsmogelijkheden, als begeleiding. 6. Het IDT werkt momenteel enkel optimaal voor zwemmers die binnen de federatie volledig worden begeleid. Het geplande overlegplatform is nog niet gerealiseerd 6. Onvoldoende trainingsmogelijkheden: Dit geldt voor de clubs, maar zeker ook voor de federatie (elites, topsportschool en stages) Dit is mogelijk één van de grootste handicaps, in de verdere ontwikkeling van het zwemmen op hoog niveau in Vlaanderen. 7. De selectiecriteria. Deze moeten zeker van een bepaalde leeftijd (meisjes (15,16j) en jongens (17,18j) exclusief georiënteerd zijn naar minimaal Europees niveau (halve finales individueel, finales met estaffettes). 3

4 In de loop van de jaren is het omkaderingprogramma sterk geprofessionaliseerd en geïntegreerd in het ontwikkelingstraject van de sporters 7. Professionalisering van de onmiddellijke begeleiding van de zwemmers Voornamelijk uitbreiding van de technische staf van de VZF en in mindere mate binnen de clubs. 8. Begeleidingsprogramma s voor elitesporters/ studenten. De financiële ondersteuning door het BLOSOondersteuningprogramma en door landsverdediging werkt goed. De effectieve ondersteuning van elitesporters via gestructureerde begeleiding onder andere door het systematisch aanbod van trainingen is een gedeeltelijk succes (VUBconvenant, begeleiding in Brugge en Antwerpen van individuele elite-zwemmers) 9. Motivatie en drive om het topsportbeleid gestalte te geven. Het betreft de inzet van verantwoordelijke bestuursleden voor topsport, de ondersteuning door de administratie van de VZF en het opzetten van een gestructureerd topsportbeleid enerzijds en de uitvoering ervan door het technisch personeel anderzijds. 10. opleidingscursussen voor trainers sluiten reeds beter aan bij de beoogde finaliteit individueel, finales met estaffettes). 8. Werkdruk en gebrek aan sociaal leven bij technische staf, voornamelijk coaches. Dit zal zeker niet uniek zijn voor de zwemsport. Specifiek is wel: Dagelijkse trainingen die vroeg en laat plaatsvinden ( lange dagen 7.15u 6.30u) Systematisch stages tijdens de schoolvakanties. Bijwonen van een relatief hoog aantal wedstrijden in binnen en buitenland met eventueel nog scoutingopdrachten. Bijkomende administratieve en logistieke taken voor coaches om de dagdagelijkse implementatie van het topsportbeleid te realiseren (paramedische en medische opvolging, coördinatie in de topsportscholen, bewegingsanalyses, ondersteuning va het IDT-project...) Mee instaan voor het vervoer van de zwemmers tussen trainingslocaties. 9. De beleidskeuzes moeten beter worden gecommuniceerd en de implementatie ervan transparanter. Halsstarrig vasthouden aan oude trainingsgewoonten in de clubbegeleiding. Wat het moeilijk maakt om nieuwe inzichten te introduceren op clubniveau. Beperkt aantal bijscholingsmogelijkheden voor zwemtrainers (clubtrainers of federatietrainers vanuit federatie of vanuit BLOSO voor trainers, die reeds in het bezit zijn van een trainer-b of trainer A-diploma). Er is geen specifieke opleiding voorzien voor jeugdtrainers ( mogelijk trainer A specialisatie jeugd ) 10 Kennis inzake regelgeving omtrent dopingproblematiek is onvoldoende gekend door de sporters, ouders, trainers, zelfs begeleidende geneesheren. Belangrijk is dat slechts één persoon inzake deze problematiek verantwoordelijk wordt geacht: de sporter Kansen 1.Het momentum: de prestaties van de Vlaamse elitezwemmers zitten in de lift. De VZF ondervindt vanuit de ondersteunende instanties (departement, BLOSO en BOIC) momenteel vrij positieve signalen. Hier moet structureel op verder worden gebouwd om de volgende stappen naar het absolute Bedreigingen 1. Zelfvoldaanheid: en de idee binnen brede kringen van de zwemwereld dat de huidige progressie nog steeds gerealiseerd kan worden volgens het oude recept, clubtrainingen gebaseerd op voluntarisme. 4

5 topniveau te zetten. 2.Sponsoring De VZF is met haar topsportbeleid in een stadium aanbeland dat er werk kan /moet worden van een gestructureerd sponsoring programma. 3. Er moet gestreefd worden naar een maximale samenwerking. Dit betekent niet dat er buiten de begeleidingsaanpak van de VZF geen andere begeleidingstrategiëen mogelijk zijn. Wel moeten deze kunnen getoetst worden op aan een aantal minimacriteria wat betreft trainingsprogramma, omkadering en de daarmee gepaard gaande professionaliteit Beter bekend maken bij de club en de persoonlijke begeleiding op welke wijze de leden van het IDT te raadplegen zijn voor ondersteuning en advies van beloftevolle jongeren buiten de permanente opleidingsstructuur. 4.Gestructureerde begeleiding van elitesporters/studenten. De mogelijkheid bestaat om op basis van de bestaande convenant met de VUB, de begeleiding van elitezwemmers aan de VUB weer op te starten. Er wordt een convenant afgesloten met de UA en de Hogeschool Associatie Antwerpen om ook daar de combinatie studies / begeleiding van elite zwemmers mogelijk te maken. Indien dit wordt gerealiseerd da hebben we een volledig studieaanbod voortgezet onderwijs, weliswaar gespreid over verschillende instellingen. Convenanten afsluiten met de sporters omtrent de omkadering en begeleiding : optie is all or nothing. Begeleiding van de ouders van de geselecteerde atleten (op future teamniveau: ouders van alle geselecteerde atleten, tijdens de weekends; vanaf 12 jaar: ouders van atleten binnen permanente opleidingsstructuur. 2. Onvoldoende samenwerking, zelfs tegenwerking door de verschillende actoren die binnen de topsport actief zijn. 3. Geen begeleidingsprogramma voor elitesporters/ studenten Indien de VZF dit niet realiseert bestaat het gevaar dat zwemmers terugvallen op een louter verenigingsbegeleiding. Daarnaast is de kans reëel dat beloftevolle jongeren na een succesvolle begeleiding in de TSS of in clubverband systematisch gedraft worden door Amerikaanse universiteiten (tendens is nu al ingezet) of uitwijken naar het buitenland). 4. Studieniveau van de topsportscholen: Indien hier niet over gewaakt wordt en indien nodig een inspanning geleverd tot verbetering, bestaat het gevaar dat een aantal getalenteerde zwemmers niet in een optimaal begeleidingssysteem stappen om studieredenen 5. Afhaken van goed opgeleidde omkaderingsleden (trainers e.a.) wegens onvoldoende toekomstperspectief op sociaal en familiaal vlak. 6. Het niet kunnen realiseren van een centraal performant trainingscentrum. 7. Gebrek aan trainingsmogelijkheden. In de huidige situatie zitten we werkelijk reeds aan de limiet van het haalbare. Indien we op termijn gecentraliseerd (volgens mij noodzakelijk) de begeleiding van elite zwemmers verder kwalitatief willen uitbouwen is er nood aan Eén 50m-trainingsbad, zoniet is het opteren voor het haalbare, wat geen optie kan zijn voor topsport. Meer meetdagen voor elites en beloftevolle jongeren, o.a. met R. Haljand, maar meer en meer in eigen beheer en met eigen materiaal 5. Topsportschoolwerking. Behoud van de instap- en doorstroomcriteria voor de 1 graad ASO: in deze fase de begeleiding naast de ontwikkeling van de vereiste vaardigheden, ook beschouwen als een observatiefase waarbij een grotere groep zwemmers (20 tot 25) kunnen worden bereikt. De criteria voor de 2 graad naast louter prestatiegericht aanvullen met mentale vaardigheden en mogelijke fysieke tegen indicatoren, die een doorgedreven training in een later stadium hypothekeren. (Dit moet mogelijk zijn na een grondige observatiefase) De criteria voor de 3 graad mogen enkel 5

6 prestatiegericht zijn en strikt worden toegepast, met minimum finaliteit voor meisjes: limiettijd voor EJK hebben gerealiseerd op een Olympische afstand en voor jongens moet het behalen van de EJK-limiet op 18 j realiseerbaar zijn. (Opgenomen worden in EJK-selectie) De uiteindelijke finaliteit is minimaal in staat zijn de EK-limiet te behalen als senior of/en in aanmerking komen voor een estafette voor de OS. Studies : de VZF moet het als haar opdracht zien om mee te waken over het studieniveau aangeboden in de TSS (2 en 3 graad) Het moet de ambitie zijn om ook de zwaarste studierichtingen (behalve Latijn) op een volwaardige wijze te kunnen aanbieden 6. Criteria voor beloftevolle jongeren (van Future team, over EYOF-team naar EJK-team) moeten analoog zijn aan deze van de TSS, waarbij voor de 3 graad erop moet worden toegezien dat het begeleiding- en trainingsprogramma uitzicht geeft op een internationale loopbaan. 6. Uitbouw van een centraal trainingscentrum Een aantal voorwaarden zijn reeds volledig of gedeeltelijk gerealiseerd op de locatie van de TSS Antwerpen : professionele en multidisciplinaire omkadering, goed en specifiek uitgebouwde krachtzaal, voldoende trainingsmogelijkheden (maar wel in functie van de huidige bezetting) 7.Regionale contactmomenten voor beloftevolle jongeren en elites : Moet op regelmatige basis kunnen plaatsvinden, onder leiding van een ervaren trainer voor de elites en beloftevolle jongeren (2 tot 3* per week). Onder leiding van jeugdtrainer voor Future- Team niveau (1 tot 2* per week) 7. Ontwikkeling van een topsportklimaat. De kans moet gegrepen worden om binnen de zwemwereld een permanent topsportklimaat te realiseren, gebaseerd op een algemeen aanvaardde definitie van topsport en het onderscheid met het eveneens gedefinieerde breedtesport. 8. Eigen trainingsaccommodatie. Elke, zelfs minimale kans moet worden gegrepen om een eigen 50m-trainingsbad te bekomen 9. Opleiding trainers : de cursussen maximaal afstemmen op de beoogde kwalificaties van de respectievelijke lesgevers- en trainersniveau. Het opstarten van een specifieke opleiding jeugdtrainer Opstellen van begeleidingstrajecten en implementeren van een ontwikkelingstraject voor jonge professionele trainers. 9. Er is op dit moment veel interesse voor de instroom (op jonge leeftijd: 1 ste graad/ft). Dit Beleidsplan topsport VZF 6

7 biedt een grote kans om de omgeving van deze zwemmers (ouders/trainers) langzaam kennis te laten maken met de topsport en de verwachtingen daar rond. Hiervoor is het nodig dat er een open communicatie is met deze mensen en dat hun systematisch uitleg wordt verstrekt omtrent belangrijke aspecten van de topsport (workshops over voeding,mentaal aspecten informatie oudercontacten ) 10. De interdisciplinaire omkadering moet verder worden uitgebouwd meer kunnen uitbouwen en wel in die richting dat de betrokkenen (atleten/ouders/trainers) altijd weten wie ze kunnen contacteren met hun probleem/vraag En wat ze van deze groep deskundige mogen/kunnen verwachten. 11. Een eenvormige wedstrijdkalender vastleggen (structuur in provinciale wedstrijden ). Hiervoor is het nodig dat de VZF overleg pleegt met de provinciale besturen en de clubs. 12. Aanpassing aan het FT- opvolgingsysteem waarbij de clubtrainers er dichter bij betrokken worden. Ook het opvolgingssysteem van de zwemmer zelf moet aangepast worden (terug op papier ipv excel) 13.Verder uitbreiding van het FTopvolgingsysteem door middel van (1 à 2 stageweken) waarbij er meer opvolging (interdisciplinair (mentaal/voeding) en detectie kan zijn, evaluatie van de mogelijke instroom voor de 1 graad scholen. Beleidsplan topsport VZF 3. Belangrijkste vaststellingen Zowel de beloftevolle jongeren als de elitezwemmers van de VZF hebben tijdens de laatste Olympiade een inhaalbeweging gerealiseerd op internationaal niveau. Na het dieptepunt van de Europese kampioenschappen van Madrid (2004) en de OS van Athene (2004), waarvoor zich geen enkele zwemmer van de VZF kon kwalificeren is het prestatieniveau gestaag gestegen bij zowel de beloftevolle jongeren als de elite. Dit heeft ondermeer te maken met een coherente aanpak van de begeleiding, mogelijk gemaakt door de professionalisering van trainers en omkadering. Daarnaast is er de tweede vaststelling dat het prestatieniveau in het internationale zwemmen zowel aan de top als in de breedte een grote progressie heeft gekend. Gemiddelde progressie van de prestaties tijdens de OS 2004 tot de OS

8 De progressie die sporters van de VZF gemaakt hebben en die in 2004 reeds actief waren als elite zwemmer is weliswaar groter, maar er kan niet rond de vaststelling heen dat de aansluiting met de absolute wereldtop nog niet is gerealiseerd. (De progressie van Mathieu Fonteyn (85) op 200vl is 5,4%, deze van Tom Vangeneugden (84) op 1500vs is 3%. De progressie van Brian Ryckeman is uiteraard niet berekent want hij is overgegaan van de 1500vs naar de 10km, open water. De evolutie van de 16 plaats op de belangrijkste tornooien van de zwemsport is eveneens een verdere indicatie van de systematische stijging van het internationale prestatieniveau in de breedte. 8

9 Uit de swot-analyse, waaronder een bevraging van trainers welke zwemmers begeleiden die ofwel in een VZF-selectie of in Be-Gold waren opgenomen blijkt onvoldoende een juiste inschatting (vanuit de breedtesport - clubs, clubtrainers) van het internationale prestatieniveau zowel bij beloftevolle jongeren als bij topzwemmers en de evolutie hiervan...het grootste deel van de kritiek bestond uit de terechte opmerkingen over een gebrek aan communicatie en overleg. (Waar inderdaad moet worden op in gespeeld) Wat trainingsinvulling (of een gebrek eraan) betreft,werd teveel gerefereerd naar gebrek aan tijd, water, te veel studies enz... Om de concurrentie met de internationale zwemtop succesvol aan te kunnen is een professionele begeleiding van talenten op alle niveaus noodzakelijk, waarbij een geloofwaardig begeleidingsprogramma centraal staat. Hierbij moet rekening worden gehouden met een aantal principes (periodes van optimale belastbaarheid, progressie in trainingsaanbod enz...) maar er kan niet aan de vaststelling worden ontkomen dat het zwemmen een erg veeleisende en complexe sport is die vanaf een vrij jonge leeftijd naast alle andere vereisten een grote tijdsinvestering vraagt. De combinatie met een kwaliteitsvol studieaanbod is niet evident. Toch zal de ondersteuning vanuit de federatie (stages, wedstrijden, medische, mentale en voedingsbegeleiding, lactaattesten en bewegingsanalyses) afhankelijk worden gesteld van de geloofwaardigheid van het begeleidingsprogramma. Vooraf moet een samenwerkingsconvenant worden getekend door de participanten (persoonlijke trainer, sporter ouders en topsportcoördinator), waarbij iedere participant zich akkoord verklaart met het integrale begeleidingsprogramma. 9

10 4. Pijlers van het topsportbeleid,... concretisering en ondersteunende maatregelen 4.1. Sportparticipatie Situatie in 2007 Er moet rekening worden gehouden met de impact van verhoging van de competitieleeftijd zwemmen van 8 tot 9 jaar!!! ZW SP SYN WP OFF TOTAAL % -25% 15% 3% 18% -3% Verklaring daling CV: Door verhoging competitieleeftijd zwemmen 8 9 jaar: 140 CV leden minder (= 3%) Clubs zijn prijsbewuster Er is dus verschuiving van Sport CV s naar officials Gecorrigeerd kunnen we wel spreken van jaarlijkse achteruitgang CV zwemmen met +/- 1%, is dus 4% in vier jaar tijd. Het is dus duidelijk dat de rekruteringsbasis voor talentvolle jonge zwemmers niet verder mag afkalven, te meer daar het globale ledenbestand van de VZF wel gunstig evolueert (van leden naar leden in vier jaren tijd) We verwijzen kort naar de globale beleidsopties voor het wedstrijd zwemmen van de VZF voor de volgende vier jaren. 10

11 Doelstelling : stijging aantal competitieleden met 2-4% Methodiek 4.1. Herziening huidig competitielandschap zwemmen. Volgende krachtlijnen worden vooropgesteld: o De drempel voor de instroom naar het wedstrijd zwemmen moet structureel worden aangepakt (kleinschaligere en minder langdurige wedstrijden, wedstrijden enkel voor de specifieke doelgroep, regionale wedstrijden) o Een gestructureerd wedstrijdprogramma met oog voor de verschillende doelgroepen, met andere finaliteiten (elite zwemmers versus sportzwemmers, definiëring van breedtesport, regionaal, nationaal versus topsport en het onderscheid tussen voorbereidingswedstrijden, controlewedstrijden en hoofdwedstrijden (beschermd). o Voor gans het wedstrijdgebeuren moet er rekening gehouden worden met een aantal premissen: streven naar een beperkte tijdsduur van een wedstrijd, zo mogelijk lange verplaatsingen vermijden, attractiviteit van het wedstrijdprogramma en administratieve vereenvoudiging. o Uiteindelijk moet een centrale kalendercommissie met beslissingsbevoegdheid een globale wedstrijdstructuur opzetten, rekeninghoudend met bovenstaande uitgangspunten en tevens toezien op een correcte uitvoering ervan op nationaal en regionaal niveau. Concretisering Een werkgroep werd opgestart onder leiding van de sporttechnische coördinator en de topsportcoördinator, samengesteld uit vertegenwoordigers van de clubs, trainers, provincies, sportcommissie en ouders. Binnen het jaar moet (voor september 2009) een globaal en realistisch wedstrijdplan uitgewerkt worden dat voldoende draagvlak heeft binnen alle geledingen van de federatie. Het ligt in de bedoeling dat, eenmaal dit plan goedgekeurd wordt door de Raad van Bestuur en de Sportcommissie, de Kalendercommissie geïnstalleerd en de wedstrijdplanning toegepast zouden worden vanaf het seizoen Structuur van het topsportbeleid De visie op het te voeren beleid is uitgekristalliseerd door de ervaring van de voorgaande olympiade. Oorspronkelijk zijn we van start gegaan zijn vanuit een vrij centralistische visie, daarna onder impuls van extern advies geëvolueerd naar een benadering waarin we maximaal de kans wilden bieden aan individuele begeleiding. In de laatste anderhalf jaar hebben we echter terug de begeleiding van voornamelijk de elites gecentraliseerd en in eigen handen genomen omdat we te vaak moesten vaststellen dat de invulling van begeleiding van elitesporters en beloftevolle jongeren gebaseerd was op het mogelijk en niet op het noodzakelijke. Van een klassieke topsportpiramide, met een brede basis, gevormd door een ruime instroom van wedstrijdzwemmers (momenteel +/- 4600) is geen sprake. Vanuit een talentidentificatie programma voor zwemmers van vrij jonge leeftijd, willen we die sporters selecteren die zowel motorisch, fysiologisch als mentaal over de noodzakelijke vaardigheden en capaciteiten beschikken die de mogelijkheid creëren om verder te ontwikkelen tot elite zwemmers. Binnen deze reeds selecte groep kan initieel niet drastisch worden ingegrepen met selectiecriteria (limiettijden). Op de leeftijd van 15 tot 16 jaar moet het echter duidelijk zijn wie kans maakt op een internationale loopbaan. We definiëren een internationale loopbaan indien een sporter kan deelnemen aan de Europese Kampioenschappen 50m. De selectienorm is hier een 14 plaats, wat betekent kanshebber voor de halve finales. Enkel zwemmers die kunnen deelnemen aan de wereldkampioenschappen en potentieel hebben voor deelname aan de Olympische Spelen (in overleg met het BOIC, het departement van het ministerie van JC&Sport en het BLOSO) komen in aanmerking voor een zo integraal mogelijke ondersteuning vanuit de federatie, mogelijk ondersteunt met een tewerkstellingscontract vanuit de overheid. 11

12 De ontwikkeling van een beloftevolle jonge zwemmer loopt voor een groot deel naast deze van de breedtesporter (van recreatief zwemmer tot nationale elite) en wordt gestuurd en begeleid vanuit de federatie. Het middel bij uitstek is hier de topsportschool, welke na een aarzelend begin, met veel vallen en opstaan meer en meer beschouwd wordt als referentie voor de begeleiding van beloftevolle jongeren. Momenteel trainen meer dan de helft van de zwemmers die behoren tot een of andere selectie van de VZF aan de topsportschool en de tendens is stijgend. De andere zwemmers, die voldoen aan de limiettijden voor opname in een VZFselectie worden zo goed mogelijk begeleid (stages, multidisciplinaire ondersteuning, wedstrijden) indien er een geloofwaardig begeleidingsprogramma wordt aangeboden. Het realiseren van 85 tot 90% van het ideale programma wordt aanvaard, met de kans op een inhaalbeweging op de ideale ontwikkelingslijn binnen één, maximaal twee jaren. Bijkomende uitdaging in de toekomst wordt de begeleiding van potentiële elite-zwemmers, na het beëindigen van de secundaire studies. Hier zijn de beleidopties duidelijk... maximale ondersteuning vanuit de federatie wordt enkel aangeboden indien de sporter in kwestie bereid wordt gevonden om binnen het centraal geleide trainingscentrum te trainen en mits de combinatie tussen training op hoog niveau en studies realistisch is... Meestal komt dit neer op het spreiden van het academiejaar over twee jaren. Het spreekt vanzelf dat de uitgewerkte ad hoc regelingen voor de huidige elitezwemmers gehandhaafd blijven en dat functionele en werkbare uitzonderingen steeds mogelijk blijven. Volgende pagina : Organigram Topsport VZF 12

13 13

14 Overzicht van de selectienormen voor de verschillende team s Team /leeftijdscatg. Future Team Meisjes :10 12j Jongens :11 13j EYOF Team Meisjes : 12 14j Jongens: 14 16j EJK Team Meisjes : 15 16j Jongens: 17 18j EK Team Meisjes > 16j Jongens> 18j Limiettijden tornooi Selectienormen Modaliteiten Boic bepaalt selectie. Richttijd is finaleplaats (8 pl) van het vorige tornooi. -Gemiddelde van de 2 beste 14 tijden van laatste 3 tornooien: meisjes 16, jongens 18j -Idem +1% meisjes 15, jongens 17j Gemiddelde van de 2 beste 14 tijden van laatste 3 tornooien: Meisjes 18j, Jongens 20j basistijd +1% Meisjes 17j en jonger basisttijd +2,5% Jongens 19j Basistijd +2% Jongend 18j Basistijd +3% Meisjes 10j : 9ptn 11j : 10ptn 12j : 12ptn Jongens11j : 10ptn 12j : 10ptn 13j : 11ptn Meisjes 12,jongens 14j Richttijd +8% Meisjes 13, jongens 14j Richttijd +3% Meisjes 16j, jongens 18j Limiettijd +1% Meisjes 15j, jongens 17j Limiettijd +1% Dames, heren Limiettijd +1% Meisjes 18j, jongens 20j Limiettijd +1% Meisjes 17j Limiettijd +1% Jongens 19j: Limiettijd+ 1% Jongens 18j: Limiettijd + 1% -Criteria op basis v.d. Rudolphtabellen en ontwikkelingslijnen VZF. -Deelnemers participeren aan volledig begeleidingsprogr. VZF. -Het persoonlijk trainingsprogr. voldoet voor +/- 85 % aan ontwikk. lijnen VZF. Deelnemers participeren aan volledig begeleidingsprogr. VZF. -Het persoonlijk trainingsprogr. voldoet voor +/ % aan ontwikk. lijnen VZF Deelnemers participeren aan volledig begeleidingsprogr. VZF. of de sporter volgt een volwaardig begeleidingsprogramma gericht op topsport WK - Team WK1 (2009) Gemiddelde van de 2 laatste tornooien ( OS & WK) van 16 pl. Aflossingen 14 pl. Meisjes17,18j jongens 20,21j Basistijd +1% Meisjes 16j, jongens 19j Basistijd +2% WK2 (2011) Gemiddelde van de 2 beste 14 tijden v.d. 3 laatste tornooien. Aflossingen 14 pl. Zelfde regeling voor jongeren Dames, heren Limiettijd +1% Meisjes 18,17j, jongens 21,20j Limiettijd + 1% Meisjes 16j, jongens 19j Limiettijd +1% Deelnemers participeren aan volledig begeleidingsprogr. VZF. of de sporter volgt een volwaardig begeleidingsprogramma gericht op topsport Parenthese De keuze om aangepaste limiettijden voor jongeren op te stellen voor EK en WK volgt uit het feit dat het WK juniores momenteel geen volwaardig alternatief biedt (Laatste WK Juniors 38 deelnemende landen, vaak zwakkere resultaten als op het EJK cfr. 100 en 50vs meisjes). Bovenden overlappen de leeftijdscategorieën van EJK en WJK gedeeltelijk. Vandaar onze optie voor een onmiddellijke confrontatie van jongere zwemmers met het hoogste niveau. Het onderscheid tussen EK en WK volgt uit het verschil in niveau en het feit dat voor het EK vier deelnemers per afstand mogen worden ingeschreven. (LG) 14

15 4.3. Talentidentificatie- en talentontwikkeling. Talentidentificatie en talentontwikkeling zijn volledig geënt op de ontwikkelingslijnen (Meerjarenplanning) van de VZF voor beloftevolle jongeren tot elite zwemmers. Uit het organigram topsport blijkt dat we drie grote stadia onderscheiden, gelinkt aan specifieke doelgroepen (teams) waarvoor eigen finaliteiten zijn bepaald, met doorstroommogelijkheid naar de volgende groep. Voor de trainingsinhoud (ontwikkeling en evolutie van vaardigheden, fysiologische ontwikkeling, volume intensiteit en omkadering) wordt er verwezen naar de ontwikkelingslijnen. Overzicht Ontwikkelingsfase Doelgroep(en) Leeftijd (begin seizoen : sept) Talentidentificatie Future team Meisjes 10-12j Jongens11 13j Talentontwikkeling EYOF- team EJK - team Meisjes 12-13j Jongens14-15j Meisjes 14-15j Jongens 16-17j Topsport Elites Meisjes 16 & > Jongens18 & > Talentidentificatie Doelstelling Na het doorlopen van een begeleidingstraject van drie jaar moeten we kunnen vaststellen wie en in welke mate jonge zwemmer getalenteerd is. Volgende evaluatie moet worden gerealiseerd. Zwemtechnisch : motorische vaardigheden, vlotvermogen, motorisch leren. Na een begeleidingsperiode van drie jaar, met permanente evaluatie (o.a. bewegingsanalyse met beelden boven en onder water in het begin, midden en einde van elk seizoen) moet het een gegrond en gemotiveerd advies worden geformuleerd aangaande de zwemtechnische kwaliteiten van de jonge zwemmer. Dit advies, naast de prestaties gaat de belangrijkste indicator zijn voor mogelijke verdere intensievere begeleiding. (uitnodiging topsportschool of advies naar valabel alternatief,... mogelijk andere club) Fysiologische/morfologische belastbaarheid. In deze fase is het onmogelijk om met zekerheid vast te stellen of de jonge zwemmer de globale belasting, nodig om door te groeien tot topniveau zal aankunnen. Wel moet een profiel worden opgesteld waaruit duidelijk blijkt welke de zwakke en sterke punten op fysiologisch en morfologisch zijn. Gedurende een observatie- en begeleidingsperiode van drie jaar, wordt via permanente evaluatie een globaal profiel per zwemmer opgemaakt. Het opgestelde profiel wordt als een belangrijke indicatie gebruikt voor de toekomst. Mentaal: Observatie van attitude met systematisch rapportering, naast contact met de ouders en persoonlijke trainers moet ook op dit niveau een indicatief profiel mogelijk maken. Voor een 15

16 verdere doorgedreven begeleiding (topsportschool) wordt reeds sinds drie jaar een intake gesprek georganiseerd met ouders, sporter, sportpsychologen (één met de ouders, één met de jonge sporter) en de coördinator topsport om zo mogelijk werkpunten op het mentale vlak te detecteren. De follow up gebeurt tijdens het seizoen Concretisering: Het Future team. Doelstellingen. Vroegtijdig detecteren van de talentvolste zwemmers en trachten hen een optimaal begeleidingstraject aan te bieden. Actiever dan voorheen talentvolle zwemmers voor de TSS-werking interesseren. Samenwerking met en ondersteuning van de clubwerking in deze eerste fase van de talentontwikkeling. Het FT-project is het enige instrument voor de VZF om talentvolle jongeren vroegtijdig te ontdekken en hen samen met hun omgeving te oriënteren naar een kwaliteitsvolle begeleiding. Doelgroep: meisjes 10,11 en 12 jaar Selectiecriteria Future Team Meisjes :10 12j Jongens :11 13j Meisjes 10j : 9ptn 11j : 10ptn 12j : 12ptn Jongens11j : 10ptn 12j : 10ptn 13j : 11ptn -Criteria op basis v.d. Rudolphtabellen en ontwikkelingslijnen VZF. Programma: 10 contacttrainingen, 5 trainingsweekends. In de toekomst willen we de contacttrainingen laten aansluiten bij de weekends om meer thematisch op technisch vlak te kunnen werken. Dit kan enkel worden gerealiseerd indien er een gestructureerd en coherent wedstrijdprogramma binnen de VZF wordt aangeboden (zie supra...kalendercommissie). Indien dit mogelijk wordt kunnen de contacttrainingen tot 15 worden uitgebreid. 16

17 Planning Future-Team seizoen september zat 6 13 FT-weekend 1 20 contactdag 1 27 zon 7 14 FT-weekend zat 4 contactdag 2 (Limburg/West- Vlaanderen/Brabant) 11 oktober contactdag 2 (Oost- Vlaanderen/Antwerpen) 18 contactdag 3 25 FT-weekend 2 zon FT-weekend 2 november zat contactdag 4 zon december zat 6 contactdag FT-weekend 3 27 zon FT-weekend 3 28 januari zat contactdag zon februari zat 7 14 contactdag zon maart zat 7 FT-weekend 4 14 contactdag 8 21 contactdag 9 28 zon 1 8 FT-weekend vrij FT-weekend 5 27 zat 4 contactdag FT-weekend 5 zon FT-weekend 5 april Tijdens de trainingen en weekendstages wordt er gewerkt rond de diverse aspecten die deel uitmaken van een globale sportopleiding waaronder o.a.: Droogtraining Een zwemtraining waarin zowel fysiologische aspecten als technische aspecten aan bod komen Theorie betreffende zwemtechniek, mentale voorbereiding, voeding Invulling van de contacttrainingen Duur : 5u 30 min opwarming op het droge 120 min zwemtraining 30 min theorie 60 min zwemtraining (enkel technische accenten) Invulling van de weekends Doelen: - intensievere opvolging en observatie van de sporters op één locatie - workshops met ouders en trainers 4 weekends (zaterdagmorgen zondagmiddag) 1 weekend (vrijdagavond zondagmiddag) Inhoud van de weekends: zwemtrainingen - onderwateropnames - testen 17

18 Elk weekend wordt afgesloten door een bespreking van elke zwemmer en een globale evaluatie door het begeleidingsteam. Zo moet een globaal profiel per zwemmer tot stand komen, gebaseerd op voornamelijk empirische bevindingen van deskundige jeugdtrainers. Afwezigheid Afwezigheden zijn enkel toegestaan indien ze gewettigd zijn. Een geselecteerde die tweemaal ongerechtvaardigd afwezig is, zal niet meer uitgenodigd worden voor verdere deelname aan het future-team project in het lopende seizoen. Volgend jaar kan hij/zij wel terug in aanmerking komen voor een selectie. Workshops ouders en trainers Workshops trainers : 5 van telkens 2* 2.00u: gratis voor trainers die een zwemmer in de selectie hebben. Kleine bijdrage voor andere trainers. Inhoud : (gerelateerd aan de doelgroep) 5 technieksessies, 5 sessies over lichaamsscholing en kwetsuurpreventie, 1 sessie over topsportbeleid VZF, 2 sessies over mentale begeleiding en 2 sessies over voeding. Workshops ouders: 3 telkens van 1.30u: 1 sessie over de werking en doelstelling van het future team, 1 sessie over voeding en 1 sessie over mentale begeleiding. Feedback voor de persoonlijke trainers Alle trainingen (zwemtrainingen en droogtrainingen) worden doorg d. Driemaal per seizoen worden video-analyses gedaan tijdens een weekend. Een CD-rom met de opnames wordt naar de persoonlijke trainer gestuurd. Op vraag worden de beelden besproken met de trainer. Interactie over de zwemtechnische evolutie van de jonge zwemmer gebeurt via een didactisch werkboekje dat elke deelnemer krijgt en waarin de evaluatie over concrete technische werkpunten, door de persoonlijke trainer, de future teamtrainer en de zwemmer worden opgetekend. Voorbeeld 18

19 De begeleidende trainers van het Future Team Er is bewust geopteerd voor clubtrainers, zodat de band en samenwerking tussen de technische staf van de VZF en de clubtrainers verbeterd wordt. De mogelijkheid om een topjeugdtrainer aan te werven hebben we aangewend om enerzijds een halftime trainer voor 19

20 deels de topsportschool 1 graad en deels het future team aan te werven. Anderzijds hebben we nog vier andere trainers (één per regio) voor de future teamwerking aangeworven. Zij worden per opdracht betaald. Taakomschrijving van de begeleidende trainers. Bijwonen en participeren aan alle activiteiten van het Future Team (trainingen en weekends) Dit moet prioritair zijn op alle andere mogelijke activiteiten met het oog op de continuïteit van de begeleiding. De verantwoordelijke trainer moet per zwemmer een rapport opstellen (sterkte/zwakte analyse), waardoor na een jaar reeds een duidelijk profiel is opgesteld per zwemmer. Dit gebeurt op basis van het opvolgingssysteem dat nu reeds gebruikt wordt in de topsportschool en gebeurt na elk trainingscontact. Daarnaast verwachten we een integrale rapportering van 2 zwemwedstrijden (provinciale kampioenschappen) Een interpretatie van de evolutie gedurende één seizoen van de zwemmer, voornamelijk op technisch vlak aan de hand van de vergelijking van de bewegingsanalyses en tests gedurende het initiële weekend en deze tijdens de evaluatiedag op het einde van het seizoen. Motivering en adequaat toepassen tijdens de trainingen van de fysiologische componenten, noodzakelijk voor de beoogde leeftijdsgroep. Gerichte oefenstof voor het technisch gedeelte van de training (gebeurt thematisch en wordt centraal gestuurd) De resultaatsverbintenis van elke trainer houdt de degelijkheid van zijn rapportering in, waardoor de TSC, de hoofdtrainer van de VZF en de projectleider een duidelijk inzicht krijgt in : 1) De beginsituatie van elke afzonderlijke sporter. 2) Werkpunten en remediering van de zwakke punten. Hierbij is het overleg met de persoonlijke trainer aangaande deze werkpunten belangrijk en moet aantoonbaar zijn. 3) Evolutie, eventuele stagnatie van de sporter doorheen het begeleidingsproces op basis van observaties tijdens de contactmomenten, gerapporteerd in het gestandaardiseerd opvolgingssysteem (TSS) 4) Profiel van elke afzonderlijke sporter : Sterkte /zwakte analyse per zwemmer op gestandaardiseerde wijze. Naast deze begeleiding- en rapporteringopdracht wordt van elke jeugdtoptrainer het volgende verwacht: Bijwonen van 3 vergaderingen:` - Inleidende werkvergadering (augustus 2008) - Workshop betreffende opvolging van zwemmers en het opstellen van het profiel (sterkte/zwakte analyse/ september 2008) - Evaluatievergadering (mei 2009) Bijwonen van 3 clinics: 1. De reguliere clinic georganiseerd door de VZF tijdens de maand september. 2. Twee workshops met Rein Haljand tijdens de bewegingsanalyses van de elite en beloftevolle jongeren (Be-gold)... telkens 5 uur; 20

21 Vergoeding: Enkel gebaseerd op de effectieve begeleidingsuren: voor andere activiteiten voorziet de VZF enkel een verplaatsingsvergoeding (regulier BLOSO-tarief) Besluit. Na twee jaar werking van het Future team in het huidig concept (contactdagen in combinatie met weekends) denken we een valabel talentidentificatie - instrument te hebben ontwikkelt, gebaseerd op een vrij pragmatische aanpak. De mogelijkheid om een aantal trainers, zij het deeltijds maar toch op een professionele basis (poule topjeugdtrainer) te kunnen aanwerven biedt ons de mogelijkheid om veeleisender te zijn inzake begeleiding en rapportering omtrent de evolutie van de beoogde doelgroep. In de toekomst willen we de contacttrainingen laten aansluiten bij de weekend en de frequentie ervan nog opdrijven, maar dit is vooral afhankelijk van een meer gestructureerde wedstrijdkalender Talentontwikkeling Dit is een fase die grosso modo een periode van 6 tot 8 jaar beslaat, indien we de voorgaande periode louter als talentidentificatie beschouwen. De trainingsinhoud en volume zoals uitgetekend in de ontwikkelingslijnen is de leidraad naar... topsport. Afwijkingen mogen ten hoogste marginaal zijn, zeker in het laatste stadium (vanaf 15j) Zwemmen is op topniveau een zeer arbeidsintensieve sport, die een lange en intensieve voorbereiding (zowel kwalitatief, maar zeker kwantitatief) op vrij jonge leeftijd vergt. Met een verlate instroom van een talentvolle zwemmer moet zeker rekening worden gehouden worden... maar toch moet er een realistisch inhaalbeweging gerealiseerd worden op de ideale meerjarenplanning. Het feit dat er jeugdige leeftijd te weinig en vaak ook te intensief (gericht op de kortere afstanden) wordt getraind, compromitteert de toekomstige trainingsontwikkeling. Het gevaar is in dat geval groot dat de betreffende zwemmers in een later stadium de noodzakelijke trainingsbelasting (kwantitatief en kwalitatief) onvoldoende aankunnen. Vandaar ons opzet voor de toekomst, enkel die zwemmers in de begeleiding op te nemen die voldoen ( 80 tot 90%..is nog een compromis) aan de ideale ontwikkelingslijnen. 21

22 Summier overzicht van de drie fases in de talentontwikkeling (model topsportschool) FASE I (1 ste graad) Technische vervolmaking en maximalisatie van de lichamelijke belastbaarheid FASE II (2 de graad) Leren trainen, leren leven als zwemmer FASE III (3 de graad) Transitie naar topsport 22

23 De begeleidingsinstrumenten 1. De topsportschool:in de loop van de vorige vier jaar is de VZF erin geslaagd om met medewerking van de stad Antwerpen (trainingsaccommodatie) en de directie van de topsportschool een kwaliteitsvol begeleidingsprogramma samen te stellen, met een professionele omkadering. De omkadering telt vijf professionele trainers : 3 trainers verbonden aan de TSS,één topjeugdtrainer (halftime) één toptrainer die tevens en sinds dit jaar vier elitezwemmers dagelijks kan begeleiden en de topsportcoördinator die eveneens enkele (jeugdige) toppers intensief begeleidt. Daarnaast een conditietrainer (70% opdracht) en een fulltime kinésitherapeute die ook als trainer kan functioneren. De instroom vanuit de eerste graad is het laatste jaar zowel voor Brugge, maar zeker voor Antwerpen kwalitatief sterk toegenomen door een goede doorstroom vanuit de Future teamwerking. Het aantal kandidaten voor de TSS is sterk toegenomen (gevolg van werking en resultaten) zodat we in de nabije toekomst de selectienormen zullen verstrengen, zeker ook omdat we e TSS-werking en site willen uitbouwen tot het VZF-trainingscentrum waar ook meerdere elitezwemmers permanent terecht kunnen. Momenteel trainen 55% van de zwemmers die in één van de selecties van de VZF zijn opgenomen aan de topsportschool. Het ligt in de bedoeling om dit % op te drijven tot 75%. Sinds vorig jaar is het studieaanbod via een gecombineerd initiatief van de directie van de TSS Antwerpen en de topsportcoördinator van de VZF uitgebreid... 6 uren wiskunde in het 4 jaar met doorgroei mogelijkheid naar 8u wiskunde in het 6 jaar. Belangrijk : binnen de topsportschoolwerking en in combinatie met de opgestarte begeleiding van elitezwemmers op dezelfde locatie willen we vanaf het volgend seizoen ( ) een gecombineerd begeleiding realiseren van enerzijds de elite - zwemmers/studenten en de meest talentvolle zwemmers van de topsportschool (allen kanshebbers op selectie OS). In het totaal zou dit gaan om zwemmers: de kernploeg. Die begeleid zouden worden verzorgd door twee trainers: de toptrainer VZF en de TSC. De andere trainers van de TSS krijgen dat meer verantwoordelijkheid in de begeleiding van de overige zwemmers van de TSS (het minimumcriterium voor 3 graad blijft: meisjes moeten deelgenomen hebben aan EJK, jongens moeten reële kans hebben op deelname aan het EJK, dus opgenomen zijn in de EJK-selectie van de VZF) 2. BE Gold (gecombineerde ondersteuning van BLOSO en BOIC) In dit begeleidingsproject worden die zwemmers opgenomen die kans maken op een selectie voor de OS 2012 en De selectie komt tot stand aan de hand van een realistische progressiecurve van prestaties met als finaliteit een finaleplaats op de Spelen. De VZF hanteert hiervoor de rudolph-tabellen. De evolutie loopt van 15punten voor 12 jarigen naar 19 punten voor 19,20jarigen. Het Be-Gold project stelt ons in staat om de noodzakelijke stages, internationale wedstrijden en omkadering (mentale begeleiding indien nodig, voedingsbegeleiding, materiaal enz..) te financieren. De VZF gaat ervan uit dat die financiële ondersteuning, ondanks het feit van de globale prestatieprogressie, niet verder afneemt zoals dit de laatste twee jaar het geval was. Maar dat de betrokken instanties rekening kunnen/willen houden met de reële noden om een volwaardig begeleidingsprogramma te realiseren. Alle zwemmers die opgenomen zijn in het Be- Gold project krijgen, indien gewenst een totale ondersteuning van het Interdisciplinair Team van de VZF (project gefinancierd 23

24 door het departement van het ministerie van CJenS). Dit team is samengesteld uit deskundigen op verschillende relevante vakgebieden voor het zwemmen. Het gaat om sportmedisch advies en begeleiding, lactaattesten en trainingsadvies, tweemaal per jaar bewegingsanalyses, adviezen in verband met kwetsuurpreventie, uitbouw lichamelijke belastbaarheid en krachttraining, voedingsadvies en mentale begeleiding, geïndividualiseerd indien noodzakelijk. 3 Het EYOF en EJK- team Zwemmers die voldoen aan de selectiecriteria voor de respectievelijke teams komen in aanmerking voor het begeleidingsprogramma voor dat seizoen. Voor de geselecteerden is het niet noodzakelijk dat men is opgenomen in Be-Gold, want de finaliteit is hier deelname aan EYOF of EJK en mogelijk later aan een EK, eventueel WK. Voor het Be- Gold - project ligt de lat hoger. De begeleiding kan momenteel correct worden ingevuld, maar de financiële middelen ontbreken momenteel om een goed internationaal wedstrijdprogramma aan te bieden. Twee internationale wedstrijden voor deze selecties naast EJK of EYOF zijn duidelijk gewenst om zo internationale ervaring op te doen Topsport Huidige situatie Tijdens de voorgaande periode hebben we getracht om een kernploeg te begeleiden, onder leiding van een toptrainer. Dit is geen succes geweest, deels omdat de persoonlijke trainers teveel impact hadden op hun sporters en onvoldoende vertrouwen in de begeleiding. Vanaf 2006 hebben we dan naar ad hoc oplossingen gezocht en meestal gevonden om zo toch de betrokken zwemmers optimaal voor te bereiden op de internationale tornooien. De selectie van vijf zwemmers voor de OS was onverhoopt. Kort overzicht van de (ad hoc) ondersteuning. Brabo-zwemmers (Emily Vavourakis, Elise Mathyssen en Kimberly Buys) trainingen en omkadering vanuit financiering van de stad. Stages en internationale voorbereidingswedstrijden werden en worden betaald door de VZF omdat er een professionele en exclusieve begeleiding voor de betreffende sporters werd aangeboden. Elise Mathyssen selecteerde zich voor de OS Glenn Surgeloose (SOS) Nam initieel deel aan de VZF-begeleiding. Eén jaar werd er exclusief in de club getraind. Voorbereidingsstages en internationale wedstrijden werden door de VZF vergoed. Sinds mei 2008 heeft Glenn terug geopteerd voor VZF begeleiding. Sinds september 2008 traint hij fulltime bij de VZF. Gebruikt de IDT-begeleiding Glenn selecteerde zich voor de OS Mathieu Fonteyn, Brian Ryckeman( BZK) Hebben steeds binnen de VZF- begeleiding gefunctioneerd onder leiding van Rik Valcke, trainer VZF. Gebruikt de IDT-begeleiding. Beiden hebben zich geselecteerd voor de OS Tom Vangeneugden Traint sinds 2006 bij PSV. De samenwerking met M. Wouda verloopt voortreffelijk. De VZF vergoedt de stages en wedstrijden. Tom participeert regelmatig aan de VZF- begeleiding 24

25 Gebruikt de IDT-begeleiding De toekomst De ad hoc begeleiding voor de huidige toppers kan verder gezet worden indien deze gekoppeld is aan een geloofwaardig begeleidingsprogramma. De toestand voor de Brabo-zwemmers en Tom Vangeneugden blijft dezelfde. Brabo ziet af van IDT-ondersteuning, maar rekent wel op een tussenkomst voor stages en internationale voorbereidingswedstrijden. Tom Vangeneugden traint verder bij PSV, participeert aan de stages en wedstrijden van de VZF indien ze passen in zijn voorbereidingsprogramma. Hij doet wel een beroep op de IDT-ondersteuning. Glenn Surgeloose traint momenteel voor 70% aan de TSS-Antwerpen o.l.v. van Stefaan Obreno, de andere trainingen worden afgewerkt in Gent. Vanaf volgend jaar is het de bedoeling dat hij volledig in Antwerpen traint. Brian Ryckeman en Mathieu Fonteyn hebben te kennen gegeven te willen gaan trainen in het buitenland (Rome en Nice). Opstarten trainingscentrum VZF te Antwerpen Voor de huidige en toekomstige topsportstudenten (hogeschool en universiteit) willen we een integrale begeleiding aanbieden in Antwerpen. Momenteel kan de VZF er beschikken over voldoende trainingsaccommodatie (50m-bad), goed uitgeruste fitnessruimte en de volledige professionele omkadering van de federatie. Er worden met de UA en de Hogeschool Associatie samenwerkingsconvenanten afgesloten. Samen met de samenwerkingsconvenant met de VUB bestrijken we hiermee een groot spectrum van studiemogelijkheden. We willen potentiële elitezwemmers (criterium is goede prestatie (finale) op het EJK) samen laten trainen in een 50m-bad onder deskundige begeleiding en met een volledige, noodzakelijke omkadering. De uitvalsbasis hiervoor is de TSS- Antwerpen. Om de vereiste trainingsarbeid, annex programma (met stages en wedstrijden) te kunnen afwerken is het noodzakelijk dat de betreffende zwemmers hun academiejaar splitsen. We willen deze meerkost voor de ouders gedeeltelijk compenseren door de huisvesting (studentenkamer) te vergoeden. Momenteel zijn we hiermee gestart voor Silke Van Hoof (geen BLOSO-contract, Belgisch recordhouder op 100rg en potentieel kandidaat voor de OS 2012, individueel of aflossing) Zij studeert lichamelijke Opvoeding aan de VUB (30 studiepunten) en traint voor 90% in Antwerpen, dus studentenkamer gehuurd in Antwerpen. In de komende vier jaar zien we een uitbreiding van studenten/topsporters in Antwerpen tot een zestal. Het is duidelijk dat om die begeleiding optimaal te laten verlopen een evenwicht moet worden gezocht met de TSS- zwemmers... Een verdere evolutie van de selectienormen dringt zich hier op, maar dit mag een goede in- en doorstroming van jonge talenten niet hypothekeren. Doelstelling is dus externe elitesporters/studenten te laten samen trainen met die topsportschoolstudenten die effectief kans maken op een selectie voor de OS2012. (Ook een vijftal) Deze groep zou ook regelmatig deelnemen aan stages met andere buitenlandse ploegen om zo ook ervaring op te doen met andere trainingsprogramma s. De dagelijkse begeleiding van deze groep, naast de interdisciplinaire omkadering zou bij twee trainers liggen... Stefaan Obreno (toptrainer) en (topsportcoördinator) 25

26 Besluit Na vier jaar willen we uiteindelijk een effectieve kernploeg-werking opstarten naast de reeds bestaande topsportschoolwerking. Dit onder leiding van een vast begeleidingsteam (trainers en omkadering) en op één locatie. Met het vooropgestelde aantal moet dit met de huidige trainingsaccommodatie (Wezenberg, Berchem) realiseerbaar zijn. In de toekomst, met het oog op een verdere uitbouw van de zwemsport als topsport en mogelijk zelfs als uithangbord voor Vlaamse topsport is een afzonderlijk 50m-trainingsbad echter een noodzaak. 26

27 4.4. Uitbouw professioneel trainersteam en een topsportgeoriënteerde trainersopleiding Organigram van de technische begeleiding voor elites, beloftevolle jongeren en topsportschool. 27