Zippy s Vrienden Partnership for Children. All rights reserved. proefpakket
|
|
- Emmanuel Lemmens
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Zippy s Vrienden 2007 Partnership for Children. All rights reserved. proefpakket
2 MODULE 1 GEVOELENS Verhaal 1: Allemaal gevoelens Les 1: Je verdrietig voelen of blij zijn Les 2: Je boos voelen Les 3: Je jaloers voelen Les 4: Je zenuwachtig of gespannen voelen 2007 Partnership for Children. All rights reserved.
3 Verhaal 1 Allemaal gevoelens Allemaal gevoelens Dit is een verhaal over drie vrienden: Tim, Lisa en hun beste vriendin Bella. Ze wonen in een kleine stad aan een rivier. Ze vinden elkaar erg aardig. q 4 Tim en Lisa zijn broer en zus. Maar ze zijn niet zomaar broer en zus. Ze zijn een tweeling. Lisa is eerder geboren dan Tim. Daarom zegt ze heel vaak dat zij de oudste is. Tim vindt dat flauw, want ze is maar één uurtje ouder. Soms maken ze er ruzie over. Lisa en Tim wonen bij hun vader en moeder in een huis aan de rand van de stad. Bella woont naast hen met haar moeder en haar oudere broer Naïr. Haar ouders zijn gescheiden en daardoor ziet ze haar vader niet zo vaak. Hij woont in een andere stad en het is een heel eind rijden met de bus om bij hem te komen. Tim, Lisa en Bella spelen altijd met elkaar. Dat deden ze al toen ze baby s waren. Als Bella s moeder moest werken, zorgde de moeder van Tim en Lisa ook voor Bella. Ze doen nog steeds veel leuke dingen met elkaar. Ze gaan naar het zwembad of de bioscoop en als Bella s vader er is, gaan ze naar het park of doen ze spelletjes. Tim, Lisa en Bella zitten op dezelfde school. Vandaag gaan ze alledrie voor het eerst naar groep 3. Hun nieuwe meester, meester Joop, heeft voor iedereen een naamkaartje gemaakt. Dat moeten ze opspelden. Als ze in de kring zitten, mogen alle kinderen om de beurt hun naam zeggen en iets over zichzelf vertellen. Als Tim aan de beurt is, zegt hij: Ik heet Tim en ik heb een wandelende tak die Zippy heet en hij woont in een glazen bak in mijn kamer. ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
4 Verhaal 1 Allemaal gevoelens p 4 q 3 Lisa is erg zenuwachtig als zij iets over zichzelf mag vertellen. Ze zegt: Ik heet Lisa en mijn broer Tim zet Zippy altijd op mijn kussen. Dat vind ik niet leuk. Dan zegt meester Joop tegen de klas: Lisa en Tim zijn op dezelfde dag geboren; ze zijn een tweeling. Vind je het leuk om een tweeling te zijn?, vraagt meester Joop. Lisa kijkt naar Tim. Daar hebben ze eigenlijk nog nooit over nagedacht. Soms is het wel leuk, zegt Tim. Je hebt altijd iemand om mee te spelen. p 3 q 2 Lisa denkt aan heel iets anders. Ze denkt aan die keer dat Tim ziek in bed lag en hun moeder steeds met hem bezig was! Ze was toen jaloers op Tim omdat hij alle aandacht kreeg. Nu is Bella aan de beurt. Ik heet Bella en ik woon naast Tim en Lisa en ik heb een grote broer die Naïr heet. Dankjewel, Bella, zegt meester Joop. Volgens mij is iedereen nu aan de beurt geweest. Als jullie vanmiddag thuis zijn, moeten jullie iets uitzoeken wat heel speciaal voor je is. Dat mag je dan morgen mee naar school nemen. Je mag alles meebrengen, behalve huisdieren. Stel je voor... een klas vol honden en poezen. Dat lijkt me niet zo n goed idee! Tim denkt aan Zippy. Hij is gek op zijn wandelende tak en voelt dat hij boos wordt omdat meester Joop geen huisdieren in de klas wil hebben. Ik wil Zippy aan mijn vrienden laten zien, denkt hij. Het is niet eerlijk. Het is juist wel leuk als we onze poezen en honden mee naar school mogen nemen. Meester Joop is stom. [pauze] ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
5 Verhaal 1 Allemaal gevoelens Onderweg naar huis merkt Lisa dat Tim ergens over loopt te piekeren. Hij kijkt zo raar en hij is niet zo vrolijk als anders. Normaal loopt hij altijd te lachen en maakt hij grapjes. Wat is er aan de hand, Tim?, vraagt ze. Niks, zegt Tim. Maar Lisa weet gewoon dat er iets is. Wat moet ze doen? Ze denkt: Zal ik het thuis nog eens aan hem vragen? Misschien vertelt hij dan wel wat er aan de hand is. Maar misschien wordt hij boos en zegt hij dat ik weg moet gaan. En dat wil ik ook weer niet. Als ze s avonds met z'n vieren aan tafel zitten, vraagt papa aan Lisa en Tim hoe hun eerste schooldag is geweest. Leuk!, zegt Lisa. We gingen zingen en heel veel liedjes ken ik al. En hoe vond jij het, Tim?, vraagt hij. Wat kan jij al goed? Eigenlijk niets, zegt Tim. Hij heeft ondertussen besloten dat het helemaal niet leuk is op school en dat hij er niet meer naar toe wil. Na het eten gaat hij naar boven en laat zich op z n bed vallen. Waarom mag jij niet met mij mee naar school, Zippy?, zegt hij hardop. Maar Zippy de wandelende tak geeft geen antwoord. Zippy ligt lekker in zijn glazen bak te slapen. p 2 ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
6 Gevoelens Module 1 MODULE 1: GEVOELENS Doel van module 1: Kinderen verbeteren hun vaardigheden om verschillende emoties te herkennen en leren manieren om hiermee om te gaan. Uitgangspunt voor deze module: Om beter te kunnen omgaan met alledaagse tegenslagen moeten kinderen een aantal basisvaardigheden ontwikkelen. Ze moeten hun eigen gevoelens kunnen herkennen om vervolgens te begrijpen hoe ze zich gedragen in situaties waarin ze zich niet op hun gemak voelen. Sommige kinderen hebben moeite om in verschillende situaties te herkennen wat ze voelen. Als kinderen hun gevoelens niet herkennen, is het voor hen moeilijk die gevoelens aan anderen kenbaar te maken en manieren te bepalen om met deze gevoelens om te gaan. Juist omdat ze het moeilijk vinden om hun gevoelens te uiten, is de kans groter dat ze niet in staat zijn hulp te vragen, en dus geen hulp krijgen. Ze zijn waarschijnlijk ook minder goed in staat om anderen te helpen. Kinderen verbeteren hun vaardigheid in het herkennen van vier basisgevoelens: Je verdrietig voelen of blij zijn Je boos voelen Je jaloers voelen Je zenuwachtig of gespannen voelen Aangezien de nadruk ligt op copingstrategieën richten we ons op gevoelens die op elke leeftijd verwarrend en heel ingrijpend zijn. Als de kinderen deze gevoelens kunnen herkennen, kunnen ze makkelijker begrijpen dat ze iets moeten doen om effectief met de situatie om te gaan. je kunt doen om je beter te voelen. Deze vraag vormt een inleiding tot het begrip coping. In de eerste les oefenen kinderen het leren herkennen van verdriet en blijdschap, bij zichzelf en anderen. Door deze praktische oefeningen leren de kinderen ook wat ze kunnen doen om zich beter te voelen wanneer ze verdrietig zijn. De tweede les gaat over het herkennen van boosheid. Uitgangspunt daarbij zijn de belevenissen van de hoofdpersonen uit het verhaal en alledaagse situaties in het leven van de kinderen zelf. De oefeningen zijn bedoeld om de kinderen te leren wat boosheid voor emotie is en wat je kunt doen om jezelf te kalmeren en beter te voelen als je boos bent. De derde les gaat over jaloezie en wat je kunt doen als je jaloers bent. De vierde les gaat over zenuwachtig of gespannen zijn. Kinderen worden zich bewust van de lichamelijke reacties die door deze gevoelens veroorzaakt worden en leren strategieën om hiermee om te gaan. Elke les bevat een herhaling van de vorige les(sen) en oefeningen om de vaardigheden aan te leren. Uit onderzoek is gebleken dat deze herhaling van wezenlijk belang is, willen kinderen zich deze vaardigheden eigen maken. Door te praten over deze gevoelens en hoe ze te herkennen, komt vanzelf de vraag aan de orde hoe je op deze gevoelens reageert en wat ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
7 Gevoelens Module 1 Module 1: GEVOELENS Les 1: Je Session verdrietig 2: Listening voelen of blij zijn Doel van module 1: Kinderen verbeteren hun vaardigheden om verschillende emoties te herkennen en leren manieren om hiermee om te gaan. Doel van les 1: Kinderen verbeteren hun vaardigheden om gevoelens van verdriet te herkennen en maken zich strategieën eigen om hiermee om te gaan. 1) Inleiding Tijdsduur: 5 minuten Materialen: Poster met Zippy-afspraken Werkwijze: Vertel de kinderen het volgende: Ik ga deze les beginnen met een verhaal over kinderen van jullie leeftijd. Het is het eerste verhaal van een serie van zes. De hoofdpersonen zijn Tim, zijn tweelingzus Lisa en hun vriendin Bella. Het zijn leuke verhalen, maar soms hebben de kinderen problemen. We gaan met elkaar bespreken wat de kinderen in de verhalen kunnen doen wanneer ze problemen hebben. We gaan ook onderzoeken wat je zelf kunt doen als je problemen hebt en hoe je daar beter mee om kunt gaan. Vertel de kinderen dat er bij deze lessen een paar afspraken horen die het voor iedereen makkelijker maken om goed met elkaar om te gaan en samen te werken. Vraag hun welke afspraken dat zouden kunnen zijn. U kunt ze op weg helpen met een van de afspraken uit het kader hiernaast. Laat de kinderen de poster met Zippyafspraken zien en lees de afspraken langzaam voor. Vraag de kinderen de afspraken na te zeggen. Vraag hun bij elke afspraak te vertellen waarom dit een goede afspraak is. Vertel de groep dat u aan het begin van elke les de afspraken zult herhalen. Als je iets wilt zeggen, steek je je hand op Laat de ander uitpraten Luister naar elkaar Zeg geen nare dingen Bedenk leuke dingen om tegen elkaar te zeggen Als je niets wilt zeggen, is dat ook goed 2) Het verhaal Tijdsduur: 10 minuten Materialen: De vertelplaten bij deze module Werkwijze: Lees het eerste verhaal over Lisa, Tim en Bella. Laat de kinderen de vertelplaten bij de tekst zien. Stop tijdens het lezen op pagina 3 na alinea 1 Meester Joop is stom. Vraag: Hoe voelt Tim zich? (verdrietig, boos) Waarom is hij verdrietig? Waarom is hij boos? Lees daarna het verhaal helemaal uit. ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
8 Gevoelens Module 1 3) Oefening 1: Waar word je blij en waar word je verdrietig van? Tijdsduur: 10 minuten Materialen: Tekenpapier Kleurpotloden Werkwijze: Leg de kinderen uit dat er, net zoals bij Tim en Lisa, dingen gebeuren waar je verdrietig van wordt en waar je blij van wordt. Vertel dat ze iets mogen tekenen waar ze blij of waar ze verdrietig van worden. Vertel de kinderen dat ze een paar minuten de tijd krijgen om hun tekening te maken en dat u hun daarna zult vragen hun tekening aan de anderen te laten zien en te vertellen wat ze hebben getekend. Vertel de kinderen dat ze nu kort aan de klas mogen uitleggen wat ze hebben getekend. Vraag de kinderen in een kring te gaan zitten met de tekeningen voor zich. Vraag de kinderen om de beurt hun tekening aan de anderen te laten zien en uit te leggen wat ze hebben getekend. Vertel hun dat de uitleg kort moet zijn. Vraag de kinderen waarom ze blij of verdrietig waren. Let op: Laat alle kinderen aan de beurt komen. 4) Oefening 2: Wat kun je doen wanneer je je verdrietig voelt? Tijdsduur: 15 minuten Materialen: Papier om de ideeën van de kinderen op te schrijven Regels om een goede oplossing te kiezen (pag. 12) Werkwijze: Vertel de kinderen dat we hun ideeën gaan verzamelen. Vraag hun wat ze kunnen doen als ze verdrietig zijn. Vertel hun dat de volgende twee regels kunnen helpen om een keuze te maken: Hierdoor voel ik me beter Hiermee doe ik mezelf of anderen geen pijn Schrijf deze twee regels op het bord of op een stuk papier. Zorg dat deze twee regels de komende lessen voor de kinderen altijd zichtbaar zijn. Vraag de kinderen: Wat kun je doen als je je thuis verdrietig voelt? Wat kun je doen wanneer je je op school verdrietig voelt? Wat kun je doen wanneer je je verdrietig voelt als je met je vrienden bent? Blijf de kinderen gedurende de oefening wijzen op de twee regels. Sluit deze oefening af door de kinderen te feliciteren met de vele oplossingen die ze hebben bedacht, terwijl dit nog maar de eerste les van Zippy's Vrienden was. Bij veel oefeningen raden wij u aan de ideeën van de kinderen op een groot stuk papier te schrijven en in het klaslokaal op te hangen. Als de kinderen nog niet goed kunnen lezen, kunt u deze ideeën ook weergeven in een eenvoudige tekening. 5) Evaluatie Tijdsduur: 5 minuten Materialen: Evaluatieformulier (bijlage 1) Werkwijze: Leg aan de kinderen uit dat ze aan het einde van de les een paar minuten de tijd krijgen om na te denken over wat ze hebben gedaan en hoe ze zich voelden. Deel de evaluatieformulieren uit. Vertel de kinderen het volgende: Op elk formulier staan twee vragen. Bij de eerste vraag geef je aan hoe je de les vond. Als je het een leuke les vond, kleur je het zonnetje in. Als je de les niet leuk vond, kleur je het wolkje in. Bij de tweede vraag wil ik graag weten hoe je je tijdens deze les voelde. Voelde je je op je gemak? Dan kleur je het lachende gezicht in. Voelde je je niet prettig? Kleur dan het droevige gezicht in. Vraag de kinderen wat ze in deze les het leukst en wat ze het minst leuk vonden. Vertel de kinderen dat door tijdgebrek misschien niet iedereen aan de beurt is gekomen om over zijn gevoelens te praten. Zeg dat u voor kinderen die dat willen later de tijd neemt. ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
9 Gevoelens Module 1 Module 1: GEVOELENS Les 2: Je boos voelen Doel van module 1: Kinderen verbeteren hun vaardigheden om verschillende emoties te herkennen en leren manieren om hiermee om te gaan. Doel van les 2 Kinderen verbeteren hun vaardigheden om gevoelens van boosheid te herkennen en maken zich strategieën eigen om met deze gevoelens om te gaan. 1) Inleiding Tijdsduur: 5 minuten Materialen: Poster met Zippy-afspraken Werkwijze: Herinner iedereen aan de Zippy-afspraken door de poster te tonen en de afspraken een voor een voor te lezen. U kunt de kinderen vragen elke afspraak te herhalen en uit te leggen wat deze afspraak betekent. Vertel de kinderen dat de les vandaag over een zeer sterk gevoel gaat: Als je ongelukkig bent, voel je soms ook heel veel boosheid. Vertel de kinderen het volgende: Als je boos bent, weet je meestal niet wat je moet doen om je beter te voelen. Vandaag gaan we manieren vinden die je helpen om je beter te voelen als je boos bent. 2) Herhaling van de vorige les Tijdsduur: 5 minuten Materialen: Geen Werkwijze: Herinner de kinderen kort aan het verhaal waarin Tim verdrietig is omdat hij Zippy niet mee naar school mag nemen. Vraag de kinderen hoe ze weten dat Tim verdrietig is. Wat doet Tim of wat zegt hij om te laten merken dat hij verdrietig is? Vertel de kinderen dat we een spel gaan doen. Tijdens dit spel kijken we terug naar wat we in de vorige les hebben geleerd over het omgaan met verdriet. Vraag de kinderen in een kring te gaan zitten. Leg de kinderen uit dat u een vraag gaat stellen en dat elk kind zo snel mogelijk een antwoord op die vraag moet geven. Niemand mag een antwoord geven dat al eerder is genoemd. Vraag de kinderen, om de beurt, de volgende vraag te beantwoorden: Wat kun je doen om je beter te voelen als je verdrietig bent? Bij vriendjes? Thuis? Op school? Herinner de kinderen weer aan de twee regels uit les 1. Stel ieder kind in willekeurige volgorde de vraag, bij vriendjes, thuis of op school. Als een kind niet snel antwoordt, mag een klasgenootje helpen door het antwoord in zijn of haar oor te fluisteren. 3) Oefening 1: Ik voel me boos als Tijdsduur: 15 minuten Materialen: Geen Werkwijze: Leg de kinderen uit dat u nog een keer een deel van het verhaal gaat lezen dat ze de vorige keer hebben gehoord. Lees het verhaal vanaf pagina 2, alinea 9 Volgens mij is iedereen nu aan de beurt geweest tot aan het einde van het verhaal. Leg uit dat het heel gewoon is om soms boos te zijn. ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
10 Gevoelens Module 1 Vraag de kinderen of ze ooit boos zijn geweest. Bij hun vriendjes? Thuis? Op school? Wat gebeurde er? Vraag de kinderen wat je kunt doen om je beter te voelen als je boos bent. Misschien dat kinderen het gebruik van fysiek geweld als mogelijke oplossing aandragen, bijvoorbeeld iemand slaan. Als oplossingen met negatief of vernielzuchtig gedrag worden voorgesteld zoals gooien met speelgoed, vechten of schelden, vraag de kinderen dan te beschrijven wat de gevolgen van zulke oplossingen zijn. Vraag of er misschien een betere oplossing is, een die voor het kind of voor anderen geen negatieve gevolgen heeft. 4) Oefening 2: Het gevoelensspel Tijdsduur: 15 minuten Materialen: Situatiekaarten (bijlagen 2a en 2b) Geheimendoos (Voor deze oefening hebt u een kartonnen doos nodig u kunt deze versieren en in een geheimendoos veranderen. Het formaat van een schoenendoos is geschikt. Bewaar deze doos voor andere oefeningen in het programma waarin met kaarten wordt gewerkt.) Werkwijze: Vertel de kinderen dat ze een spel over gevoelens gaan doen. Vraag de kinderen in een kring te gaan zitten. Vertel ze dat u een paar kinderen gaat kiezen die een situatiekaart mogen pakken. Deze kinderen moeten hardop voorlezen wat er op hun kaart staat (of aan u vragen om de kaart voor te lezen). Daarna moeten ze het gevoel uitbeelden dat ze in die situatie zouden ervaren. Leg uit dat de anderen moeten proberen te raden welk gevoel er wordt uitgebeeld en vraag de kinderen wat ze kunnen doen om zich in zo n situatie beter te voelen. U kunt de oplossingen opschrijven om er later nog over te praten. Kies een paar kinderen uit en speel het spel ongeveer 5 minuten. Als de kinderen met negatieve oplossingen komen bijvoorbeeld dingen stuk maken, vechten of schelden bespreek dan de gevolgen van deze oplossingen. Vraag of er betere oplossingen zijn die voor het kind of voor anderen geen negatieve gevolgen hebben. Verwijs weer naar de twee regels uit les 1. Leg de kinderen uit dat er allerlei soorten oplossingen zijn. Soms kun je proberen de situatie te veranderen. Vraag de kinderen of ze voorbeelden kunnen geven ( het spijt me zeggen, of iets doen om het weer goed te maken). Leg uit dat er ook situaties zijn die je niet kunt veranderen. In die gevallen kun je wel iets doen om je beter te voelen (huilen, tekenen of naar muziek luisteren). Benadruk dat het belangrijk is dat je oplossingen kiest waardoor je je beter voelt, zonder dat je anderen pijn doet en waardoor anderen zich niet slechter gaan voelen. 5) Evaluatie Tijdsduur: 5 minuten Materialen: Evaluatieformulieren (bijlage 1) Werkwijze: Deel de evaluatieformulieren uit. Vertel de kinderen het volgende: Op elk formulier staan twee vragen. Bij de eerste vraag geef je aan hoe je de les vond. Als je het een leuke les vond, kleur je het zonnetje in. Als je de les niet leuk vond, kleur je het wolkje in. Bij de tweede vraag wil ik graag weten hoe je je tijdens deze les voelde. Voelde je je op je gemak? Dan kleur je het lachende gezicht in. Voelde je je niet prettig? Kleur dan het droevige gezicht in. Geef alle kinderen een evaluatieformulier en vraag hun dit zelf in te vullen. Vraag de kinderen wat ze in deze les het leukst en het minst leuk vonden. ZIPPY'S VRIENDEN Partnership for Children. All rights reserved.
11 Zippy-afspraken Als je iets wilt zeggen, steek je hand op Laat de ander uitpraten Luister naar elkaar Zeg geen nare dingen Bedenk leuke dingen om tegen elkaar te zeggen Als je niets wilt zeggen, is dat ook goed 2007 Partnership for Children. All rights reserved.
12 Gouden regels voor een goede oplossing: Hierdoor voel ik me beter Hiermee doe ik mezelf of anderen geen pijn
13 Evaluatieformulier Naam: Bijlage 1 Module: Les: 1) Vond ik de les leuk? Ik vond de les leuk. Ik vond de les niet leuk. 2) Hoe voelde ik me tijdens de les? Ik voelde me op mijn gemak. Ik voelde me niet prettig Partnership for Children. All rights reserved
14 Evaluatieformulier Naam: Module: Les: 1) Vond ik de les leuk? Evaluatieformulier Naam: Module: Les: 1) Vond ik de les leuk? Bijlage 1 Ik vond de les leuk. Ik vond de les niet leuk. Ik vond de les leuk. Ik vond de les niet leuk. 2) Hoe voelde ik me tijdens de les? 2) Hoe voelde ik me tijdens de les? Ik voelde me op mijn gemak. Ik voelde me niet prettig. Ik voelde me op mijn gemak. Ik voelde me niet prettig Partnership for Children. All rights reserved 2007 Partnership for Children. All rights reserved Evaluatieformulier Naam: Module: Les: Evaluatieformulier Naam: Module: Les: 1) Vond ik de les leuk? 1) Vond ik de les leuk? Ik vond de les leuk. Ik vond de les niet leuk. Ik vond de les leuk. Ik vond de les niet leuk. 2) Hoe voelde ik me tijdens de les? 2) Hoe voelde ik me tijdens de les? Ik voelde me op mijn gemak. Ik voelde me niet prettig. Ik voelde me op mijn gemak. Ik voelde me niet prettig Partnership for Children. All rights reserved 2007 Partnership for Children. All rights reserved
15 Kopieer en knip uit Situatiekaarten Bijlage 2a Een auto reed mijn hond aan. Een jongen duwde mij. Ze willen mij m n bal niet teruggeven. Niemand speelt met mij. Mijn beste vriend is naar een andere stad verhuisd. Een meisje heeft mijn fiets afgepakt Partnership for Children. All rights reserved
16 Kopieer en knip uit Situatiekaarten Bijlage 2b Ik heb thuis gevochten. Een jongetje heeft leugens over mij verteld. Mijn zus heeft mijn lievelingsspeelgoed afgepakt Partnership for Children. All rights reserved
17 Partnership for Children
18 Allemaal gevoelens Dit is een verhaal over drie vrienden: Tim, Lisa en hun beste vriendin Bella. Ze wonen in een kleine stad aan een rivier. Ze vinden elkaar erg aardig. Tim en Lisa zijn broer en zus. Maar ze zijn niet zomaar broer en zus. Ze zijn een tweeling. Lisa is eerder geboren dan Tim. Daarom zegt ze heel vaak dat zij de oudste is. Tim vindt dat flauw, want ze is maar één uurtje ouder. Soms maken ze er ruzie over Partnership for Children
19 Partnership for Children
20 Lisa en Tim wonen bij hun vader en moeder in een huis aan de rand van de stad. Bella woont naast hen met haar moeder en haar oudere broer Naïr. Haar ouders zijn gescheiden en daardoor ziet ze haar vader niet zo vaak. Hij woont in een andere stad en het is een heel eind rijden met de bus om bij hem te komen. Tim, Lisa en Bella spelen altijd met elkaar. Dat deden ze al toen ze baby s waren. Als Bella s moeder moest werken, zorgde de moeder van Tim en Lisa ook voor Bella. Ze doen nog steeds veel leuke dingen met elkaar. Ze gaan naar het zwembad of de bioscoop en als Bella s vader er is, gaan ze naar het park of doen ze spelletjes Partnership for Children
21 Partnership for Children
22 Tim, Lisa en Bella zitten op dezelfde school. Vandaag gaan ze alledrie voor het eerst naar groep 3. Hun nieuwe meester, meester Joop, heeft voor iedereen een naamkaartje gemaakt. Dat moeten ze opspelden. Als ze in de kring zitten, mogen alle kinderen om de beurt hun naam zeggen en iets over zichzelf vertellen Partnership for Children
23 Partnership for Children
24 Als Tim aan de beurt is, zegt hij: Ik heet Tim en ik heb een wandelende tak die Zippy heet en hij woont in een glazen bak in mijn kamer. Lisa is erg zenuwachtig als zij iets over zichzelf mag vertellen. Ze zegt: Ik heet Lisa en mijn broer Tim zet Zippy altijd op mijn kussen. Dat vind ik niet leuk. Dan zegt meester Joop tegen de klas: Lisa en Tim zijn op dezelfde dag geboren; ze zijn een tweeling. Vind je het leuk om een tweeling te zijn?, vraagt meester Joop. Lisa kijkt naar Tim. Daar hebben ze eigenlijk nog nooit over nagedacht. Soms is het wel leuk, zegt Tim. Je hebt altijd iemand om mee te spelen Partnership for Children
25 Partnership for Children
26 Lisa denkt aan heel iets anders. Ze denkt aan die keer dat Tim ziek in bed lag en hun moeder steeds met hem bezig was! Ze was toen jaloers op Tim omdat hij alle aandacht kreeg. Nu is Bella aan de beurt. Ik heet Bella en ik woon naast Tim en Lisa en ik heb een grote broer die Naïr heet. Dankjewel, Bella, zegt meester Joop Partnership for Children
27 Partnership for Children
28 Volgens mij is iedereen nu aan de beurt geweest. Als jullie vanmiddag thuis zijn, moeten jullie iets uitzoeken wat heel speciaal voor je is. Dat mag je dan morgen mee naar school nemen. Je mag alles meebrengen, behalve huisdieren. Stel je voor... een klas vol honden en poezen. Dat lijkt me niet zo n goed idee! Tim denkt aan Zippy. Hij is gek op zijn wandelende tak en voelt dat hij boos wordt omdat meester Joop geen huisdieren in de klas wil hebben. Ik wil Zippy aan mijn vrienden laten zien, denkt hij. Het is niet eerlijk. Het is juist wel leuk als we onze poezen en honden mee naar school mogen nemen. Meester Joop is stom. [pauze] 2007 Partnership for Children
29 Partnership for Children
30 Onderweg naar huis merkt Lisa dat Tim ergens over loopt te piekeren. Hij kijkt zo raar en hij is niet zo vrolijk als anders. Normaal loopt hij altijd te lachen en maakt hij grapjes. Wat is er aan de hand, Tim?, vraagt ze. Niks, zegt Tim. Maar Lisa weet gewoon dat er iets is. Wat moet ze doen? Ze denkt: Zal ik het thuis nog eens aan hem vragen? Misschien vertelt hij dan wel wat er aan de hand is. Maar misschien wordt hij boos en zegt hij dat ik weg moet gaan. En dat wil ik ook weer niet. Als ze s avonds met z n vieren aan tafel zitten, vraagt papa aan Lisa en Tim hoe hun eerste schooldag is geweest. Leuk!, zegt Lisa. We gingen zingen en heel veel liedjes ken ik al. En hoe vond jij het, Tim?, vraagt hij. Wat kan jij al goed? Eigenlijk niets, zegt Tim. Hij heeft ondertussen besloten dat het helemaal niet leuk is op school en dat hij er niet meer naar toe wil. Na het eten gaat hij naar boven en laat zich op z n bed vallen Partnership for Children
31 Partnership for Children
32 Waarom mag jij niet met mij mee naar school, Zippy?, zegt hij hardop. Maar Zippy de wandelende tak geeft geen antwoord. Zippy ligt lekker in zijn glazen bak te slapen Partnership for Children
GIDS VOOR leerkrachten. Zippy s Vrienden
GIDS VOOR leerkrachten Zippy s Vrienden Omgaan met moeilijkheden Coping is alles wat we doen om met een stressvolle en moeilijke situatie om te gaan. Een effectieve copingstrategie: - verandert de situatie
Nadere informatieTIPS VOOR DOCENTEN. Kim Koelewijn. Nu met nog meer tranen! HUIL! Het lucht op Vergroot je woordenschat rondom emoties, en laat je lekker gaan
TIPS VOOR DOCENTEN HUIL! Het lucht op Nu met nog meer tranen! Kim Koelewijn Vergroot je woordenschat rondom emoties, en laat je lekker gaan 9-99 TIPS VOOR DOCENTEN Dichtbij en verder weg Wanneer je met
Nadere informatieApple s Vrienden Partnership for Children. All rights reserved. proefpakket
Apple s Vrienden 2011 Partnership for Children. All rights reserved proefpakket Apple s Vrienden Hoe Apple s Vrienden is opgezet Hoe Apple s Vrienden is opgezet Basis Zippy s Vrienden is een programma
Nadere informatieOPA EN OMA DE OMA VAN OMA
Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en
Nadere informatieHoe je je voelt. hoofdstuk 10. Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld:
hoofdstuk 10 Hoe je je voelt Het zal je wel opgevallen zijn dat je op een dag een heleboel verschillende gevoelens hebt. Je kunt bijvoorbeeld: zenuwachtig wakker worden omdat je naar school moet, vrolijk
Nadere informatieVoor jezelf? Les 1 Welkom!
Voor jezelf? Les 1 Welkom! Welkom! Dit is de cursus Voor jezelf? Wil je voor jezelf beginnen? Droom je ervan een eigen bedrijfje te starten? Zou je dit ook kunnen? In deze cursus ga je dit onderzoeken.
Nadere informatieSOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN
SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 3 Kinderen
Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.
Nadere informatieHotel Hallo - Thema 1 Hallo
Hotel Hallo - Thema 1 Hallo opdrachten VISITE 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en leg
Nadere informatieLesbrief. Introductie
Lesbrief Introductie Deze lesbrief hoort bij Lieve Stine, weet jij het? van Stine Jensen en Sverre Fredriksen. Dit boek bestaat uit 20 brieven en antwoorden van filosoof Stine. Deze lesbrief bestaat uit
Nadere informatieOver ruzie en hoe je dat oplost natuurlijk!
Over ruzie en hoe je dat oplost natuurlijk! Hoe werk je met een spreekbeurtwerkplan? Het eerste deel bestaat uit vragen. Met een moeilijk woord noemen we dat theoretisch onderzoek. In het tweede deel vind
Nadere informatieBijlage 3: Interview cliënt
Bijlage 3: Interview cliënt Zowel cliënt als een vader Hoeveel kinderen heb je? 3 kinderen. 1 zoontje en 2 dochters En hoeveel jaar zijn ze? Mijn dochters zijn 11 en 8 jaar. En mijn zoontje is 5 jaar.
Nadere informatieWanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.
Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatiePrikkelmijders+en+Prikkelzoekers+
Prikkelmijders+en+Prikkelzoekers+ Vandaag heb je kennis gemaakt met Daan en Sterre. Als Daan te veel prikkels krijgt dan sluit hij zich af. Hij krijgt op dat moment zoveel prikkels binnen dat hij even
Nadere informatieDe leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens
Gebied 4 Beseffen hoe gedachten emoties beïnvloeden Activiteit 4.1 Ik denk en voel Individueel Tweetallen Groepje Hele groep Doel van de activiteit De leerlingen leren dat gedachten invloed hebben op gevoelens
Nadere informatieInleiding WIST JE DAT JE GEVOEL VAAK BEPAALT WAT VOOR HUMEUR JE HEBT?
Inleiding Gevoelens: we hebben ze allemaal. Maar soms is het lastig te weten hoe je je nu écht voelt. Je bent blij, maar ook zenuwachtig. Of je weet niet of je boos of verdrietig bent. Of je snapt niet
Nadere informatieLESMATERIAAL ONDERBOUW. Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect. Vo or Groep 1-
LESMATERIAAL ONDERBOUW Lespakket CliniClowns Geen kinderachtig effect Vo or 4 Groep 1- ACTIVITEIT 1: AANGENAAM KENNIS TE MAKEN In deze handleiding staat de activiteitenbeschrijving voor groep 1-4. Hier
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieEenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
Nadere informatieZIEN!leerlingvragenlijst BETROKKENHEID WELBEVINDEN. Dit klopt soms. Dit klopt vaak. Dit klopt (bijna)nooit. Dit klopt (bijna) altijd
Naam:. Datum:. ZIEN!leerlingvragenlijst Dit klopt (bijna)nooit Dit klopt soms Dit klopt vaak Dit klopt (bijna) altijd BT BETROKKENHEID VH Volharding 1. Als mijn juf of meester iets uitlegt, let ik op.
Nadere informatieleerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen
leerlingbrochure nld Door: Jolanthe Jansen Dit is een brochure, gemaakt voor leerlingen met NLD. Naast deze brochure is er ook: - een brochure met informatie voor ouders van kinderen met NLD en - een brochure
Nadere informatieBron foto s: Pixabay
Vragen bij de dominoafbeelding: o Van wat zie je een deel afgebeeld staan? o Bij welke boom zou je graag wonen? o Krijg je een goed beeld van de boom als je maar een stukje ziet? Bekijk de volledige afbeelding:
Nadere informatieBijlage Stoere Schildpadden
Bijlage Stoere Schildpadden Deze bijlage hoort bij de beschrijving van de interventie Stoere Schildpadden, zoals die is opgenomen in de databank Effectieve Jeugdinterventies. Meer informatie: www.nji.nl/jeugdinterventies
Nadere informatieLesbrief bij Niemand mag het weten. Trudy van Harten
Lesbrief bij Niemand mag het weten Trudy van Harten Voor groep 6 en 7 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage 1: Opdrachtenblad - Bijlage 2: Niemand
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatieC Relaties. C1 Bij wie hoor ik? 3 C2 Vriendschap 7 C3 Verliefd 12 C4 Verkering 16 C5 Trouwen 22
C Relaties C1 Bij wie hoor ik? 3 C2 Vriendschap 7 C3 Verliefd 12 C4 Verkering 16 C5 Trouwen 22 C1 Bij wie hoor ik Geeft door middel van ja of nee aan of hij iemand aardig/lief vindt (leerlijn vso 4.1)
Nadere informatieE-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES. kinderen en Emoties 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES
E-BOOK 10 GOUDEN TIPS OVER KINDEREN EN EMOTIES VOORWOORD In 2016 schreef ik de Gids over emoties bij kids 80 praktische tips. Mijn kennis en ervaring blijft zich echter door ontwikkelen. Daarom deel ik
Nadere informatieHotel Hallo - Thema 2 Hallo TELEVISIE KIJKEN
Hotel Hallo - Thema 2 Hallo opdrachten TELEVISIE KIJKEN 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer
Nadere informatieWeet wat je kan Samenvatting op kaarten
Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de
Nadere informatieCursus Omgaan met klachten
Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 3 Kinderen
Spreekopdrachten thema 3 Kinderen Opdracht 1 bij 3.2 Jullie zijn bij het consultatiebureau. Cursist A: je bent arts bij het consultatiebureau. Cursist B: je bent met je baby van twee maanden bij het consultatiebureau.
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieOPGELUCHT STAAT NETJES
OPGELUCHT STAAT NETJES Krop de boel niet op, praat het van je af! Een dobbelspel voor wie durft... OPGELUCHT STAAT NETJES Je hart luchten is fijn: je voelt je minder alleen en samen kun je op een rijtje
Nadere informatieMentorlessen. Klas:...
Mentorlessen Naam: Klas:... 1 En hier begint het! Voor jou ligt jouw persoonlijke mentormap. Deze map is voor de individuele oefeningen vanuit de mentor-module die jij en je klasgenoten volgt. In deze
Nadere informatieMEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1
MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden
Nadere informatieGIDS VOOR OUDERS. Zippy s Vrienden. Sociaal-emotioneel leren
GIDS VOOR OUDERS Zippy s Vrienden Sociaal-emotioneel leren PARTNERSHIP FOR Good mental health for children - for life www.zippysvrienden.nl Op onze website vindt u uitgebreide informatie over het Zippy
Nadere informatieSoms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat
Nadere informatieINHOUD. 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN
INHOUD 3 Inleiding 4 Kiezen voor het leven DRIE GOUDEN TIPS OM VOLUIT TE LEVEN 7 Verdriet uit je hart en verdriet om je zorgen 11 De belangrijkste relatie is die met jezelf 14 In dankbaarheid ligt geluk
Nadere informatieThema Gezondheid. Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht.
http://www.edusom.nl Thema Gezondheid Lesbrief 33. In gesprek met de leerkracht. Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren met de leerkracht. Zinnen maken met omdat. Hulp vragen. Veel succes! Deze les
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieInhoud. Hallo!...5. Wie is wie? Even voorstellen...7. Wat is mijn PrOP? PrOP opstellen Doelen voor mijn PrOP...19
Inhoud Hallo!...5 Wie is wie? Even voorstellen...7 Wat is mijn PrOP?...9 1 PrOP opstellen...11 2 Doelen voor mijn PrOP...19 Ik verander mijn P!...23 3 Leren van anderen: het sociogram...25 4 Omgaan met
Nadere informatieInhoud. Inleiding 7. Eindverslag 86. Extra opdrachten 90. Tips voor op school 94
Inhoud Inleiding 7 deel 1 lees- en kijkbio Hoofdstuk 1 Verhalen vertellen 10 Hoofdstuk 2 Zelf verhalen vertellen 12 Hoofdstuk 3 Voorlezen 16 Hoofdstuk 4 Verhalen lezen 18 Hoofdstuk 5 Verhalen in boeken
Nadere informatieDoe-boek voor kinderen
Doe-boek voor kinderen Praten over ziek zijn Dit boekje is van:... Dit boekje is voor jou! Je mag zelf kiezen wat jij leuk vindt om te doen. Je kunt het samen doen of alleen, wanneer jij er zin in hebt.
Nadere informatieGevoelens uitbeelden. lesblad 1a. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. les. les
8 Gevoelens uitbeelden Je hebt een mooie vaas laten vallen. Je cavia is doodgegaan. 9 Inhoud De De leerlingen leren dat er verschillende soorten gevoelens zijn, hele fijne maar ook hele vervelende. Gevoelens
Nadere informatieGroep 4 - Les 9: Pesten en plagen - AANGEPASTE LES
Groep 4 - Les 9: Pesten en plagen - AANGEPASTE LES Doel blok 1: Groepsvorming en een positief sociaal klimaat, waar leerlingen zich mede verantwoordelijk voor voelen. Leskern: Het verschil tussen pesten
Nadere informatieWat waardeer je enorm aan de persoon die tegenover je zit? Geef één voorbeeld wat jou helpt om je agressie onder controle te houden.
1 Geef één positieve eigenschap over de persoon die links van je zit. Wat waardeer je enorm aan de persoon die tegenover je zit? Vertel de groep wat je doe als je kwaad bent, doe het voor. Geef een voorbeeld
Nadere informatieDeze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.
Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP
Nadere informatieVeilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod
Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat
Nadere informatieWanneer ze op het schoolplein rond keek, dan zag ze dat sommige kinderen blij waren en andere kinderen verdrietig.
Ik wil sjoelemo (Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met kinderen tot ± 12 jaar) Een verhaaltje om in de klas voor te lezen. Een oefening om te doen in het gezin. Dit verhaaltje gaat over gevoelens;
Nadere informatieStap 1. Stap2. Stap3. Stap4. Opstel door een scholier 1979 woorden 11 januari keer beoordeeld. Nederlands. Stappenplan.
Opstel door een scholier 1979 woorden 11 januari 2007 5 18 keer beoordeeld Vak Nederlands Stappenplan. Stap 1 Wat is kindermishandeling? Wat zijn de gevolgen? Wat moet je doen? Bel je de kindertelefoon?
Nadere informatieJanuari. Ik accepteer en waardeer mijn ( hoog) gevoeligheid.
Januari Ik accepteer en waardeer mijn ( hoog) gevoeligheid. (Hoog) gevoelig zijn krijgt in deze tijd steeds meer ruimte en bekendheid, dat is fijn. Een generatie geleden was het niet wenselijk om gevoelig
Nadere informatieThema s uit Leefstijl die specifiek over de relationele en seksuele ontwikkeling van kinderen gaan
Thema s uit Leefstijl die specifiek over de relationele en seksuele ontwikkeling van kinderen gaan Schuingedrukt de thema s die gaan over de relationele ontwikkeling van kinderen. Vetgedrukt de thema s
Nadere informatieVeilig Thuis. Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod
Veilig Thuis Werkboekje voor kinderen en ouders bij een tijdelijk huisverbod 2 Een stukje uitleg Dat je samen met papa/mama, of een andere persoon in dit boekje gaat werken is niet zo maar. Dat komt omdat
Nadere informatieWeet wat je kan. Zelfvertrouwen
Weet wat je kan Zelfvertrouwen Zelfvertrouwen kan groeien Hoofdstuk 4 gaat over werken aan zelfvertrouwen. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Zelfvertrouwen kan groeien. blz 2 Doen waar je goed in
Nadere informatie3 Pesten is geen lolletje
Na deze les kun je: het verschil tussen plagen en pesten noemen; jouw ervaringen met pesten vertellen; uitleggen hoe je pesten kunt stoppen; afspraken maken over pesten. 3 Pesten is geen lolletje Pesten
Nadere informatieTips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind?
Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Tips voor Taal Hoe stimuleer je de taalontwikkeling van je kind? Ga op ooghoogte met je kind zitten Door op ooghoogte te gaan zitten tijdens
Nadere informatieIn je kracht. Werkboek voor deelnemers
In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers
Nadere informatieReality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Hey Russel! Een bijzondere vriendschap
Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Hey Russel! Een bijzondere vriendschap Lees blz. 5 tot en met 8. Jim vindt Rudsel een rare naam. Jim zegt dit ook tegen Rudsel. Vind jij het ook een rare naam? Is
Nadere informatieSamen zijn we SBO Horizon. Hoe we omgaan met elkaar op school
Samen zijn we SBO Horizon Hoe we omgaan met elkaar op school 2 3 Fijn dat u dit leest. In dit boekje vertellen we hoe we met elkaar omgaan op SBO Horizon. Samen zijn we SBO Horizon Bij ons op school hebben
Nadere informatieM i j n o u d e r s g a a n s c h e i d e n
M i j n o u d e r s g a a n s c h e i d e n W E R K B O E K E C H T S C H E I D I N G, S T E U N J E K I N D M I J N W E R K B O E K Dit werkboek is speciaal voor kinderen met gescheiden ouders. Er zijn
Nadere informatieJe spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind!
Je spreekt thuis verschillende talen? Dat is goed voor je kind! Tips om je kind op te voeden in verschillende talen Heb je vragen over hoe je je kind kan opvoeden in verschillende talen? In deze folder
Nadere informatieGOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?
Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.
Nadere informatieTIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN
TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN Deze folder legt uit hoe ouders gedragsproblemen van hun kinderen kunnen veranderen. TIPS VOOR MOEILIJKE TIJDEN Deze folder is bedoeld om ouders te helpen gedragsproblemen van
Nadere informatieBetrokkenheid. Competentie. De behoefte aan competentie wordt vervuld.
Betrokkenheid Autonomie Competentie Relatie leerkracht Relatie leerlingen De behoefte aan autonomie De behoefte aan competentie De behoefte aan een goede relatie met de leerkracht De behoefte aan goede
Nadere informatieom orde te scheppen om orde te scheppen in een wirwar van gevoelens in een wirwar van gevoelens
VijfVijf tipstips om orde te scheppen om orde te scheppen in een wirwar van gevoelens in een wirwar van gevoelens Vijf tips om orde te scheppen in een wirwar van gevoelens Als je in je zwangerschap afscheid
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 2.0 juli 2012 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 2.0 Stellingen
Nadere informatieGroep 1, 2 Thema 1 De groep? Dat zijn wij! 1. Hallo, hier ben ik! Samen plezier maken en elkaar beter leren kennen.
Groep 1, 2 1. Hallo, hier ben ik! 2. Prettig kennis te maken Kinderen leren elkaar beter kennen en ontdekken verschillen en overeenkomsten. 3. Samen in de klas Over elkaar helpen, geholpen worden en afspraken
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Wat gebeurt er met je als je een leuk meisje of jongen tegenkomt? Je vindt de ander leuk en misschien word je wel verliefd. Eerst wil je heel vaak bij hem of haar
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Sommige meisjes zijn heel snel verliefd, andere meisjes zullen niet snel of misschien zelfs helemaal niet verliefd worden. Dit is bij ieder meisje anders. Wat gebeurt
Nadere informatieWat wil ik op mijn school? Hoe ga ik aan het werk?
Rots & Water Wat wil ik op mijn school? Hoe ga ik aan het werk? Maak ik gebruik van bestaand materiaal? Nee? Dan heb ik niks aan deze workshop Ja? Blijf dan vooral zitten Er is zo ontzettend veel materiaal
Nadere informatieAlles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.
Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.
Nadere informatieNoach bouwt een ark Genesis 6-8
2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met
Nadere informatieStoppen met zelfbeschadiging?
Stoppen met zelfbeschadiging? Hoe weet ik of ik eraan toe ben te stoppen? Besluiten om te stoppen met zelfbeschadiging is een persoonlijke beslissing. Niemand kan dit voor je beslissen. Stoppen omdat je
Nadere informatieSoms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,
Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze
Nadere informatieWORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT. Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur
WORD GROTER DAN DAT WAT JOU KLEIN HOUDT Ann Weiser Cornell en Egbert Monsuur 1 Les één Welkom bij deze e-cursus waarin we je zullen laten zien hoe jij groter kunt worden en je problemen kleiner! Zijn er
Nadere informatieStellingen en normering leerlingvragenlijst
Stellingen en normering leerlingvragenlijst Expertsysteem ZIEN! voor het primair onderwijs 3.0 oktober 2014 ZIEN! is een product van, in samenwerking met ParnasSys ZIEN!PO leerlingvragenlijst 3.0 Stellingen
Nadere informatieMiauw! Miauw!
Onderbouw Thema: jaloezie Miauw! Een verhaal over een meisje dat jaloers is op haar babyzusje. Sinds Dian een zusje heeft moet ze de aandacht van moeder delen. Dat vindt Dian soms heel moeilijk. Miauw!
Nadere informatieDeze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.
Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij
Nadere informatieNieuwsbrief 3 De Vreedzame School
Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten
Nadere informatieWeet wat je kan. Je laten horen
Weet wat je kan Je laten horen Jij bent er ook nog Hoofdstuk 7 gaat over vertellen wat je moeilijk vindt. Onderwerpen in dit hoofdstuk: Stripje: Jij bent er ook nog. blz 2 Je laten horen. blz 3 Moeite
Nadere informatieSpreekopdrachten thema 1 Voorstellen
Spreekopdrachten thema 1 Voorstellen Opdracht 1 bij 1.2 * Doe de opdracht met de groep. Uitleg voor de docent: De cursisten lopen door elkaar door het lokaal. Laat de cursisten elkaar in tweetallen begroeten,
Nadere informatieBijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar
DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht
Nadere informatieHOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR
HOE NIEMAND MIJ GELOOFDE EN IK BIJNA ALLES VERLOOR Deze lesbrief hoort bij Hoe niemand mij geloofde en ik bijna alles verloor van Gertrud Jetten. In dit boek wil Iris niets liever dan bij haar verzorgpony
Nadere informatievoorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik
voorwoord Dit werkboek gaat over de omgang met andere mensen. We bespreken hoe jij met anderen kunt omgaan. Bijvoorbeeld hoe je problemen oplost, omgaat met pesten, gevoelens en vriendschappen en hoe je
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd
Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen
Nadere informatieProject 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag.
Project 'positief opvoeden' Maandag: complimentendag! Aangezien we werken rond positief opvoeden, starten we de projectweek met een positieve dag. De leerlingen gaan elkaar vandaag eens extra veel complimenten
Nadere informatieTevredenheid 1. Tevreden over wat je hebt gedaan 8 2. Tevreden in alle omstandigheden Tevreden met weinig Tevreden met wat je hebt 14
Inhoud Tevredenheid 1. Tevreden over wat je hebt gedaan 8 2. Tevreden in alle omstandigheden 10 3. Tevreden met weinig 12 4. Tevreden met wat je hebt 14 Angst 5. Angst voor mensen 16 6. Angst voor God
Nadere informatieOnderzoek van de blaas en urinewegen bij kinderen. (mictiecystogram)
Onderzoek van de blaas en urinewegen bij kinderen (mictiecystogram) De afspraak voor het mictiecystogram Het onderzoek vindt plaats op de afdeling radiologie: Datum:.. Dag/tijdstip: dag. uur Je wordt van
Nadere informatieDE TROOST DE AFLEIDING
Nog meer Hotel Hallo - Thema 10 Hoe voel je je? opdrachten DE TROOST 1 Knip de strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Met mijn ogen dicht door Maren Stoffels
Boekverslag Nederlands Met mijn ogen dicht door Maren Stoffels Boekverslag door J. 1301 woorden 29 oktober 2016 5,2 31 keer beoordeeld Auteur Genre Maren Stoffels Jeugdboek Eerste uitgave 2010 Vak Nederlands
Nadere informatieUw kind verbetert zijn of haar vaardigheden om gevoelens te herkennen en te beschrijven
Gevoelens Activiteit 1 Gevoelens tonen Uw kind verbetert zijn of haar vaardigheden om gevoelens te herkennen en te beschrijven 10 minuten Potloden en papier Vraag uw kind tekeningen te maken waarop het
Nadere informatieJaarthema-activiteit Door dik en dun Het grote geluksonderzoek
Jaarthema-activiteit 2018-2019 Door dik en dun Het grote geluksonderzoek Inleiding Doelgroep -12 Locatie Kan zowel binnen als buiten, eventueel op een plaats met veel voorbijgangers. Doel van het spel
Nadere informatieLESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK
LESSUGGESTIES BIJ PRENTENBOEK Inhoud: rekenen: meten (lengte), redeneren, begrippen groot en klein Sociaal emotionele ontwikkeling: 4 basisemoties DE KLEINE WALVIS DE KLEINE WALVIS: Boy woont samen met
Nadere informatieBROKKENKAARTEN IN DE KLAS
BROKKENKAARTEN IN DE KLAS 1 - EEN VERHAAL VOL GEVOEL emoticons - boek: Per ongeluk Laat een aantal leerlingen om de beurt één van de emoticons nadoen. Bespreek ze met de kinderen, laat hen het gezicht
Nadere informatieSpreekbeurt, en werkstuk
Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid
Nadere informatieIk ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken.
Ik ga een grote uitdaging niet uit de weg. Taken die moeilijk zijn, vind ik veel leuker dan eenvoudige taken. 2 5 Ik hoef niet aangespoord te worden om mijn taken te maken. Niemand hoeft mij te zeggen
Nadere informatieLesbrief nr 1. voor Groep 5 + 6
Lesbrief nr 1 voor Groep 5 + 6 1 / 2016 + Download deze lesbrief ook op samsam.net Wat is Samsam Junior? Samsam Junior is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid.
Nadere informatie