Lijst van afkortingen 21

Transcriptie

1 Lijst van afkortingen 21 1 Plaatsbepaling en uitgangspunten van het gezondheidsrecht Plaatsbepaling Ontwikkeling van het gezondheidsrecht Omschrijving van het gezondheidsrecht Gezondheidsrecht en gezondheidsethiek Bronnen van het recht in de gezondheidszorg Bovennationale rechtsbronnen Wetgeving in de gezondheidszorg Jurisprudentie Zelfregulering Relatief gewicht van de verschillende bronnen Rechtsbeginselen en mensenrechten Beginselen en mensenrechten in het algemeen Beginselen en mensenrechten in het gezondheidsrecht De professionele standaard Twee categorieën normen voor het medisch handelen Medisch-professionele standaard Richtlijnen, standaarden en protocollen Medisch-professionele autonomie Gewetensbezwaren De juridische positie van het lichaam Biologisch versus juridisch mensbeeld Recht op eigen lichaam Transseksualiteit 93 2 Rechten van patiënten Inleiding Geschiedenis, (inter)nationale ontwikkeling Juridisch kader, wetgeving Zelfregulering Geneeskundige behandelingsovereenkomst Reikwijdte van de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst 102 9

2 2.4.2 Professionele standaard Plichten van de patiënt in het kader van de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst Recht op informatie Doelen van het recht op informatie Inhoud van het recht op informatie Heeft de patiënt de informatie begrepen? Recht op informatie over fouten Uitzonderingen op het recht op informatie Recht om niet te weten Recht op keuze-informatie Toestemmingsvereiste Toestemming: totstandkoming Toestemming: reikwijdte Toestemming: uitzonderingen Intrekken of weigeren van toestemming Zorgplan Schriftelijke wilsverklaringen Minderjarige patiënten Algemene aspecten Leeftijdsgrenzen, zeggenschap van de minderjarige zelf Diversen Wilsonbekwame meerderjarigen Door de rechter benoemde vertegenwoordiger Persoonlijk gemachtigde De niet-benoemde vertegenwoordiger Meningsverschillen Vaststellen van wils(on)bekwaamheid Rechten met betrekking tot het dossier Einde van de behandelingsovereenkomst Dwang en drang Beroepsgeheim Aspecten van het beroepsgeheim Doorbreking van het geheim Enkele bijzondere situaties Privacy Uitgangspunten Regulering van medische (persoons)gegevens Individuele privacyrechten

3 Zelfregulering en handhaving Nieuwe ontwikkelingen Plichten van de patiënt en rechten van de hulpverlener Collectieve patiëntenrechten Gezondheidszorg en derdenbelangen Inleiding Psychiatrie Vrijwillige opneming in een psychiatrisch ziekenhuis De opneming in een psychiatrisch ziekenhuis van patiënten die blijk geven van bezwaar noch bereidheid De gedwongen opneming in een psychiatrisch ziekenhuis Opname in instelling voor verstandelijk gehandicapten of psychogeriatrisch verpleeghuis De Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen en het strafrecht Vervanging van de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen Wetenschappelijk onderzoek Inleiding Wetenschappelijk onderzoek met patiëntengegevens Wetenschappelijk onderzoek met lichaamsmateriaal Wetenschappelijk onderzoek met mensen Orgaan- en weefseltransplantatie Inleiding Donatie bij leven Organen uit overledenen Voorbereiding, orgaancentrum en orgaanbank Xenotransplantatie Internationale aspecten Medische keuringen Inleiding Bij de keuring betrokken partijen Inhoud keuring Wet op de medische keuringen Rechten van de keurling Positie van de keurend arts

4 4 Begin van het leven Erfelijkheid Ingrijpen in het genoom Erfelijkheidsonderzoek en -advisering Genetisch bevolkingsonderzoek; genetische screening Verzameling en gebruik van genetische informatie Het tot stand brengen van mensen Recht op procreatie Sterilisatie en castratie Donatie van geslachtscellen Geslachtskeuze In-vitrofertilisatie en embryo-overbrenging Draagmoederschap Ectogenese Klonen Leven in wording Bescherming van het embryo voor en na innesteling Juridische betekenis van de geboorte Progressieve rechtsbescherming? Gebruik van embryo s voor wetenschappelijk onderzoek Pre-implantatiediagnostiek Prenataal onderzoek en behandeling van de foetus Abortus provocatus Einde van het leven Ontwikkelingen De relatie tussen wetgeving en richtlijnen van de medische beroepsgroep Medische beslissingen rond het levenseinde Staken of niet-instellen van een behandeling wegens gebrek aan toestemming Staken of niet-instellen van een behandeling in het geval van medisch zinloos handelen Pijn- en symptoombestrijding Palliatieve sedatie Euthanasie, algemeen Euthanasiewet Euthanasie, overige aspecten Levensbeëindiging zonder verzoek

5 5.4 Doodscriterium Overlijdensverklaring Kwaliteit van zorg Kwaliteitsbewaking en -bevordering Inleiding Verantwoordelijkheid voor kwaliteit Kwaliteitsnormen Kwaliteitstoetsing Kwaliteit en zorgaanbieders Wetgeving Governance en goed bestuur Kwaliteitsbewaking en MIP/VIM Kwaliteit en beroepsbeoefening Beroepsbeoefening in instellingsverband Samenwerking Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg Arts Tandarts en tandheelkundige beroepen Apotheker Gezondheidszorgpsycholoog Psychotherapeut Fysiotherapeut Verloskundige Verpleegkundige Art. 34-beroepen Beroepsbeoefening en het vrij verkeer van personen en diensten Alternatieve behandelwijzen Taakherschikking Kwaliteit van zorg: producten Lichaamsmateriaal Bloed en bloedproducten Geneesmiddelen Medische hulpmiddelen Toezicht op de kwaliteit van zorg Beroepsbeoefening in bijzondere situaties Inleiding Bedrijfsgezondheidszorg

6 7.3 Verzekeringsgeneeskunde Jeugdgezondheidszorg De arts als deskundige in een juridische procedure Strafrecht Civiele recht Bestuursrecht Tuchtrecht Professionele standaard Toestemming en geheimhouding Militaire gezondheidszorg Gezondheidszorg in penitentiaire inrichtingen Gezondheidszorg voor asielzoekers Sectie Preventie Inleiding Publieke gezondheidszorg Infectieziekten Vaccinatie Bevolkingsonderzoek (screening) Rechtshandhaving Inleiding Klachtrecht Inrichting van het klachtenstelsel Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg Tuchtrechtspraak Doel tuchtrecht Klachtgerechtigden Toetsnormen Individuele gezondheidszorg Procedure Gebruik medische gegevens Intrekken klacht, overlijden aangeklaagde Eindbeslissing Nemo tenetur Hoger beroep Tuchtmaatregelen Tuchtrecht als kwaliteitsinstrument

7 De toekomst van het tuchtrecht Maatregelen wegens ongeschiktheid Aansprakelijkheid en schadevergoeding Algemeen juridisch kader Onzorgvuldig handelen Causaal verband en schade Soorten van schade Baby Kelly De adressering van de schadeclaim Aansprakelijkheid voor hulpmiddelen/producten Gebrek in informatieplicht De behandeling van een schadeclaim Klachtplicht en verjaring Stelplicht en bewijslast Toekomstige ontwikkelingen Strafrecht Inleiding Strafrecht en medisch handelen, de medische exceptie Strafrecht in de gezondheidszorg Strafrechtelijke procedure Inzage OM in patiëntendossiers Enkele andere kwesties Afsluiting Samenloop van procedures Verzekeringsstelsel Inleiding Kenmerken van de zorgverzekering Geschiedenis Eén verzekeringsregime Noodzakelijke, curatieve zorg Verzekering en sturing van de zorg Privaatrechtelijk karakter De Zorgverzekeringswet stelt grenzen aan de contractsvrijheid Uitvoering in een publiekrechtelijke context Europa stelt grenzen aan regulering Contractspartijen en de overeenkomst Verzekeringsplichtige, verzekeringnemer, verzekerde De zorgverzekeraar

8 Verzekeringsplicht Acceptatieplicht Totstandkoming van de zorgverzekering Ingang en einde van de zorgverzekering Polis en modelovereenkomst Collectieve contracten Prestatievormen Zorgplicht Natura en restitutie Het naturamodel nader beschouwd Het restitutiemodel nader beschouwd Persoonsgebonden budget Natura en restitutie vergeleken Het verzekerde pakket Grondwet en verdragen Unierecht Beleid ten aanzien van het verzekerde pakket Nationaal recht De regeling van de Zorgverzekeringswet Voorwaardelijke toelating Het recht op prestaties Systematiek van de Zorgverzekeringswet Wettelijke omschrijving van de zorg Stand van de wetenschap en praktijk Indicatiegebieden Contractuele omschrijving van de zorg Verzekeringsindicatie Doelmatigheid Procedurele voorwaarden Redelijkheid en billijkheid Overige rechten en verplichtingen Premie en inkomensafhankelijke bijdrage Eigen bijdrage en eigen risico Bescherming van de persoonlijke levenssfeer Klachten en geschillen Zorginkoop Inleiding Aard en inhoud van de overeenkomst Totstandkoming van de overeenkomst

9 Kwaliteitsmeting en selectieve zorginkoop Overige verzekeringen en voorzieningen Aanvullende ziektekostenverzekeringen Langdurige zorg en maatschappelijke ondersteuning Wijziging zorgverzekering Wet langdurige zorg Wet maatschappelijke ondersteuning Jeugdwet De marktordening Van aanbodsturing naar gereguleerde marktwerking Vraag aan bod Wegnemen van belemmeringen Wet herziening overeenkomstenstelsel zorg Wet tarieven gezondheidszorg ExPres Wet toelating zorginstellingen Wet marktordening gezondheidszorg Wet aanvulling instrumenten bekostiging WMG Wet continuïteit, kwaliteit en bereikbaarheid van zorg Goed bestuur in de zorg Resumerend Tweede evaluatie Wet marktordening gezondheidszorg Wetsvoorstel tarief- en prestatieregulering en markttoezicht Wetsvoorstel toezicht Overheid en marktpartijen De regering Het parlement De minister van VWS De zorgautoriteit De Autoriteit Consument & Markt Brancheorganisaties Ziektekostenverzekeraars Zorgaanbieders Consumenten Werkingssfeer Wet marktordening gezondheidszorg Marktonderzoek Algemene verplichtingen van zorgaanbieders en ziektekostenverzekeraars Verboden

10 Administratieverplichtingen Declaratie- en betalingsverkeer Consumenteninformatie Verzekeringsovereenkomsten op afstand Administratievoerders Invloed op overeenkomsten Procedures Marktontwikkeling Aanmerkelijke marktmacht Zorgspecifieke fusietoets Bekostiging Prestatie- en tariefregulering Macrobudgetkortingen Uitwerking in de praktijk Jurisprudentie Tariefsomgrenzen Macrobeheersinstrument Beschikbaarheidbijdragen Vereffeningbedragen Experimenten Europese aspecten Ontwikkelingen Informatie Handhaving Uitleg van de normen Bestuursrechtelijke handhaving Algemene wet bestuursrecht Bestuursrechtelijke handhaving Wet marktordening gezondheidszorg Aanwijzing en openbare kennisgeving Bestuursdwang en last onder dwangsom Bestuurlijke boete Tuchtrechtelijke handhaving Strafrechtelijke handhaving Privaatrechtelijke handhaving Rechtsbescherming Formele rechtskracht Bekendmaking Rechtsingang Op de zaak betrekking hebbende stukken

11 Beoordeling in bezwaar en beroep Voorlopige voorziening De burgerlijke rechter als restrechter 860 Trefwoordenregister