Vertaling van SNOMED CT: Aanpak, processen en tools

Transcriptie

1 1 Vertaling van SNOMED CT: Aanpak, processen en tools Nathalie De Sutter Projectmedewerker Terminologie AP13-2 FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu

2 Belgische extensie beschikbaar via browser

3 Agenda Historiek Concept-georiënteerd vertalen Vertaalproces Resources Vertaaltools Next steps

4 Historiek 01/06/2016: ingebruikname vertaalplatform 01/06/ /08/2016: pilootproject Creatie eerste refset (gebaseerd op Kaiser Permanente) Workshops ivm concept-gebaseerd vertalen en gebruik cloudplatform Eerste resultaten: terminologiedag van 23/09/ : Work In Progress Vertaling, validatie en linguïstische controle op diverse sets Acquisitie van bestaande vertalingen (oa. Franstalige Starterset, NICTIZ, Canada, MedDRA, ICNP, ICPC, etc.) Eerste draft van linguïstische richtlijnen voor Belgisch- Nederlands en Belgisch Frans Beta-release december 2017 (for testing purposes only)

5 CONCEPT-GEORIËNTEERD VERTALEN Woensdag 28 maart 2018

6 SNOMED CT Conceptmodel De inhoud van SNOMED CT wordt met drie types componenten weergegeven: Concepten geven medische betekenissen weer die in hiërarchieën georganiseerd zijn. Beschrijvingen in natuurlijke taal koppelen de juiste - voor mensen leesbare - termen aan concepten. Relaties koppelen ieder concept aan andere gerelateerde concepten.

7 SNOMED CT Conceptmodel en_us descriptions

8 SNOMED CT Conceptmodel Woensdag 28 maart 2018

9 SNOMED CT Conceptmodel Woensdag 28 maart 2018

10 Conceptgebaseerd vertalen Woensdag 28 maart 2018

11 Bijzonderheden (terminologisch) Betekenisdefinitie en letterlijke vertaling zijn identiek fracture of rib (disorder) -> fractuur van rib/fracture de côte Betekenisdefinitie en letterlijke vertaling zijn niet identiek podiatrist (occupation) -> podoloog/podologue Betekenisdefinitie en letterlijke vertaling zijn identiek maar ongebruikelijk in het Belgisch medisch Nederlands/Frans Ear, nose and throat surgeon = oor-neus-keelchirurg (NL) -> neus-keel-oorchirurg (BE)

12 Bijzonderheden (terminologisch) Betekenis van de Engelse term is ambigu Evaluation of arterial blood gas studies Bronconcept is breder dan doelconcept Drugs

13 Bijzonderheden (algemeen) Inconsistenties en fouten in de internationale editie Lokaliseren/internationaliseren Newborn nursery unit (environment) Kwaliteitseisen voor termen Implementatie en gebruik van SNOMED CT vertalingen

14 Linguïstische richtlijnen Praktische leidraad bij het vertalen van Snomed CT Vertaaltechnieken Spelling en grammatica Leenwoorden/bastaardwoorden Specifieke richtlijnen m.b.t. bepaalde hiërarchieën Andere bronnen: ISO Startersgids (SNOMED International) Editorial Guide (SNOMED International) Guidelines for Translation of SNOMED CT Guidelines for the Management of Translations of SNOMED CT IHTSDO Quality Assurance Framework Richtlijnen voor het vertalen van SNOMED CT (Nictiz)

15 VERTAALPROCES Woensdag 28 maart 2018

16 Vertaalproces Woensdag 28 maart 2018

17 Resources The overall approach has been one of close collaboration between specialists within medicine and/or informatics, and linguists/terminologists. As pointed out by numerous professionals and terminologists, interdisciplinary collaboration is crucial in terminology work. (Infoterm 2005)

18 VERTAALTOOL Woensdag 28 maart 2018

19 Requirements Need for a Web-based Robust Scalable system Offering Filters to cope with SNOMED-CT specific formats Full traceability of all tasks performed in the system Transparency through extensive reporting Allowing Multiple users to work at the same time and in an optimal way Adoption of flexible workflow depending on the refset/subset The resulting translations to meet the highest standards

20 Online interface Automatische melding van nieuwe assignment

21 Fuzzy matching De vertaling van termen die lexicale overeenkomsten vertonen, worden ter referentie getoond in de interface Hogere consistentie

22 Terminologie Frequent voorkomende woorden worden geëxtraheerd en herkend binnen de termen Hogere consistentie

23 Communicatie en online samenwerking Woensdag 28 maart 2018 Mogelijkheid om opmerkingen toe te voegen, bv. i.v.m. ambigue betekenis of vertalingen waarvan men niet zeker is. Processing status van elk individueel concept wordt d.m.v. kleurcode aangegeven (groen, oranje, rood)

24 Bijkomende hulpmiddelen Woensdag 28 maart 2018

25

26

27 NEXT STEPS Woensdag 28 maart 2018

28 Korte/middellange termijn Onderhoud huidige extensie Feedback op bestaande vertalingen Updates op basis van Internationale edition Uitbreiding huidige extensie Nieuwe vertalingen toevoegen obv recombinatietechnieken Sets in productie verder afwerken Creatie refsets Bestaande refsets? Careset Moeder&Kind

29 Lange termijn Evaluatie NLP technieken voor ondersteuning vertaling en vertaalprocessen Mapping Meertalige termextractie obv parallelle/vergelijkbare corpora Automatische identificatie relevante terminologie Machinevertaling