Wat gaan we doen. dinsdag 29 augustus :32. Si klas 2 Pagina 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wat gaan we doen. dinsdag 29 augustus :32. Si klas 2 Pagina 1"

Transcriptie

1 Si klas 2 Pagina 1 Wat gaan we doen dinsdag 29 augustus :32 turbines, soorten. (historische turbines) bouw, werking, eigenschappen toepassingen berekeningen Ketels, soorten Indelingen naar toepassing bouw, werking appendages, verplicht en appendages mogelijk ketelsecties: gaspad en warmte opname. Materialen Brandstoffen. fossiel vindplaatsen, reserves eigenschappen, verbrandingsproducten, rookgas, as, schadelijke stoffen stoken van brandstof vaste brandstoffen vloeibaar gas rookgas reiniging, milieueisen ketels regelingen ketelwaterbehandeling bedrijfsvoering

2 Si klas 2 Pagina 2 turbines herhaling maandag 4 september :53 laval de meest eenvoudige turbine. bestaant uit een huis met daarin 1 of meer straalbuizen en een rotor met gelijkdrukschoepen rondom. C = zeer hoog gevolg veel wrijvingsverlies in de schoepkanalen (= afremming van de stoom; stoom warmt op door wrijving) U = zeer hoog: gevolg wrijving in de lagers wordt hoog

3 Zoelly maandag 4 september :12 Zoelly ontwerpt een turbine die bestaat uit meerdere "lavalturbines" achter elkaar. Hij deed dit zo dat in elke trap dezelfde warmteval plaatsvond. ( zijn er dus 6 trappen bij een totale warmteval van 300 kj, dan is de warmteval voor elke trap 50 kj = 300/6 Si klas 2 Pagina 3

4 Si klas 2 Pagina 4 lamot dinsdag 5 september :06 gedaan eerste les laval hoge c en u geeft veel verlies zoelly lage c en u geeft minder verliezen verliezen door wrijving in schoepkanalen en mechanisch door twk gedaan 4 traps zoelly druk snelheidsdiagram

5 hs diagram maandag 11 september :26 Si klas 2 Pagina 5

6 Opgave maandag 11 september :42 bepaal met het hs diagram 1) teken de snelheidsdriehoeken van de volgende Zoelly turbine: ms=2 kg/s, keteldruk 60 bar, temp stroom 360 C de turbine voert de stoom af naar een condensor, druk 0,1 bar, dampgehalte 85% de turbine heeft 6 trappen, de warmteval is per trap gelijk. Verder is bekend: straalbuishoek 18 gr, schoepen zijn symmetrisch, schoepsnelheid 45% van de stoomsnelheid teken met potlood in je hs diagram een verticale lijn van beginpunt tot de 0,1 bar lijn en verdeel deze in 6 gelijke stukken (warmteval over 6 trappen, per trap gelijk). Deze verticale lijn wordt de theoretische warmteval genoemd. bepaal met behulp van de getrokken verticale lijn in je Hs diagram de 5 onbekende tussendrukken, (de begindruk is 60 bar en de einddruk is dus 0,1 bar) en noteer deze. Maak een schets van de trappen zoals in je boek gemaakt bij de uitleg van een snelheidsdruk diagram en trek hieronder op schaal (10 bar = 1 cm) het drukverloop in de turbine. Hoe groot is de warmteval als deze met de door jou getrokken lijn wordt aangegeven (verticale verschilwaarde). Noteer. bepaal met behulp van je HS diagram de enthalpie van de stoom voor en na de turbine Teken ook in je hs diagram (met potlood) de schuine lijn tussen begin en eindtoestand. Bepaal hiermee de verandering van enthalpie tussen deze 2 toestanden en noteer deze waarde. Men noemt deze waarde de werkelijke warmteval. Wat valt je op aan de theoretische warmteval en werkelijke warmteval. Bereken de verhouding dh werkelijk / dh theoretisch. Deze verhoudingswaarde is het stromingsrendement. Hoeveel % is dit? Bereken het verschil tussen de theoretische en de werkelijke warmteval. Bereken nu ook de werkelijke warmteval per trap. Bereken de stoomsnelheid na een straalbuis. Teken de snelheidsdriehoeken. Bereken het aan de as afgegeven vermogen per trap. En voor de hele turbine. Si klas 2 Pagina 6

7 Antw. maandag 18 september :45 dh theor = 970 dh werkelijk = 860 Rendement => η 860/970=0,8866 Verlies is dan =110 De verliezen zijn dan 11 % ongeveer; deze verliezen bestaan uit wrijvingsverliezen Behalve wrijvingsverlies is er ook nog "uittrede verlies" Deze komt uit de snelheid die de stoom nog heeft ( = energie) en waarmee niets wordt gedaan. Si klas 2 Pagina 7

8 Si klas 2 Pagina 8

9 Si klas 2 Pagina 9 Heinrich Zoelly turbine 1913 maandag 11 september :22 Geplakt uit < 1913%29.jpg>

10 Si klas 2 Pagina 10 Snelle berekening maandag 18 september :07 Turbine rendement =85% dh stoom =400 kj/kg Stroming 15 kg/s Wat is het vermogen van deze turbine ongeveer?

11 Si klas 2 Pagina 11 dinsdag 19 september :25 dhw = 844 dhth = 1054 Verlies = 210 Turbinerendement dhw / dhth 844/1054=0,8008 Verlies van 210 kj per kg stoom: waar blijft deze energie? Samen: Wrijvingsverlies + Uittrede verlies van de laatste trap Werkelijke warmtevakl per trap 844/6=140,6667 Bereken snelheid C1 na de straalbuizen (zeuner formule) 530,5 m/s Schoepsnelheid is 45% daarvan 0,45*530,5=238,725 Hoek alpha is 18 gr

12 De Curtis turbine maandag 25 september :07 Snelheidsdriehoeken voor deze 3 traps Si klas 2 Pagina 12

13 Si klas 2 Pagina 13 maandag 25 september :40 Gegeven: Over de straalbuizen van een 3 traps Curtis turbine is een warmteval van 320 kj/kg. De absolute intreehoek is 17. Stoomverbruik is 2 kg/s. De gemiddelde omtreksnelheid van de schoepen is 120 m/s. a) (10) Teken de snelheidsdriehoeken ( schaal: 1cm= 100 m/s) c1=800, c2=570, c11=570, c21=350 c13=350 en c23=240 b) (10) Bereken, met gegevens uit de snelheidsdriehoeken de vermogens van iedere trap afzonderlijk. c) (5) Bereken het turbinevermogen in kw

14 Si klas 2 Pagina 14 Parsons dinsdag 10 oktober :46

15 Si klas 2 Pagina 15 2A Parsons turbine maandag 2 oktober :40 Een massieve rotor met direct daarop de schoepen (schoepenkransen) Schoepen zijn asymmetrisch Stoomdruk voor de schoepen > druk na de schoepen (overdruk) Stoom expandeert als ze tussen de loopschoepen door gaat Stoom expandeert dus 2x per trap. Begrip Reactiegraad: Iedere trap heeft een leischoep en een loopschoep De reactiegraad wil dan zeggen hoeveel % van de warmteval vindt er plaats in de loopschoep. Volgende week rekenvoorbeeld

16 Si klas 2 Pagina 16 Opgave 2 traps Curtis dinsdag 3 oktober :52 Een 2 traps Curtis turbine gebruikt 2,3 kg/s aan stoom De stoom komt met 950 m/s uit de straalbuis. De hoek van c1 = 18 gr De schoepsnelheid is 130 m/s De schoepen zijn zeer glad; er zijn geen snelheidsverliezen. Teken de snelheids driehoeken Bereken het vermogen van deze turbine

17 Si klas 2 Pagina 17 Gebruik van turbines maandag 9 oktober :49 Energie opwekking met Generator Aandrijven ventilator, compressor, pomp Voorgeschakeld als tegendruk turbine Aftapturbine

18 Si klas 2 Pagina 18 Turbine heeft bijzondere onderdelen. maandag 9 oktober :07 straalbuis Afdichting labyrinth is typisch voor een turbine Enz Rotor: 2 soorten As met schijven (curtis, zoelly) Trommelrotor (parsons)

19 Si klas 2 Pagina 19 L2A Parsons dinsdag 10 oktober :47 Overdruk turbine = er is nu wel drukverschil vóór en na elk loopschoepkanaaltje De leidschoepen hebben de vorm van straalbuizen. Heeft een trommelrotor Veel trappen 1 trap = 1 leidschoep + 1 loopschoep Wat gebeurt er met de stoom: Tussen de eerste leidschoepen wordt met wat inwendige energie (dh) uit de stoom een hoge snelheid gegeven aan de stoom: C wordt hoger Dan: Tussen 2 loopschoepen gebeurt wat expansie: gevolg C gaat iets omhoog Én gelijktijdig: Geeft de stoom met hoge snelheid iets van deze snelheidsenergie af aan de rotor: gevolg c daalt. Leidschoepen c gaat omhoog Loopschoepen c gaat omhoog én omlaag???????? Snelheidsdriehoeken getekend voor R=50%

20 Si klas 2 Pagina 20 Ketel installaties dinsdag 14 november :21 Soorten ketels: Vlampijpk Waterpijpk De waterpijpketels: Drumketels (EnvSt wordt in 2e klas gegeven in laatste semester) Doorpompketels (TPP simulator) Principeschets van een drumketel getekend. Met deze principeschets kun je uitleggen hoe van voedingswater stoom wordt gemaakt én Je kunt uitleggen hoe de rookgassen van onderin naar boven gaan (langs alle warmteopnemende onderdelen)

21 Si klas 2 Pagina 21 De drum dinsdag 14 november :52 Waarom een drum in de ketel? (Functie van de drum) Hoe ziet een drum eruit, welk materiaal, wat zit er in, afmetingen, hoe zitten de pijpen verbonden?

22 Kringloop van Water en Stoom dinsdag 21 november :38 Voor een ketel turbine installatie ziet de meest simpele kringloop er als volgt uit: De nummer 1 tot en met 4 geven de 4 verschillende toestanden aan: 1 oververhitte stoom op hoge druk 2 verzadigde/natte stoom op lage druk 3 water op kooktemperatuur 4 water op hoge druk gebracht (terug naar de ketel) Si klas 2 Pagina 22

23 Mollier diagram dinsdag 21 november :37 In het Molier diagram kunnen alle punten worden aangegeven uit de kringloop van Water en stoom. Si klas 2 Pagina 23

24 Si klas 2 Pagina 24 De Drum van een waterpijpcirculatieketel dinsdag 21 november :48 De stoombellen uit de verdamperstijgpijpen komen eerst in de "trog" Deze damp moet via cyclonen naar de dampruimte boven het drumwater Bovenin de dampruimte zitten nog zeefplaten. Die vormen de laatste barrière voor waterdruppels die richting OVO zouden willen

25 Si klas 2 Pagina 25 LPAOT2A dinsdag 28 november :05 Gedaan: Tekenen waterpijpketel Besproken de stoomdrum en daarvan principe schets gemaakt met hoofdonderdelen Mollier diagram van een installatie met hd en ld turbine Ketelonderdelen Plaats van de OVO Stralingswarmte of convectiewarmte Wat is het verschil Volgende week: Schets maken van drum in doorsnede Berekening doen met stralingswarmte en convectiewarmte (Natuurkunde boek) Warmteoverdracht Stralingsdeel Convectiedeel Warmte toevoer met brandstof Warmteafvoer via Stoom Rookgas (verlies) Wandstraling (verlies) Nog meer warmtetoevoer in een ketel Voedingwater Lucht Verder met onderdelen: Eco Luvo Gas gas warmtewisselaars hoe werkt dat als de gassen niet mogen mengen?

26 Si klas 2 Pagina 26 Wat gebeurt er met de toegevoerde warmte? dinsdag 5 december :34 Brandstof heeft een stookwaarde: de warmte in kj die je krijgt bij volledige verbrandingvan 1 kg brandstof Letter H (heat value) Q toe = toegevoerde warmte Q toe = mb x H = 1*40000=40000 kj/s Q rookg = mxcxt = 15*1,14*120=2.052 kj/s Q vw = mvw x h = 12*400=4.800 kj/s Q os = mos x h = 12*3100=37200 kj/s Q lucht = mxcxt = 14*1,005*20=281,4 kj/s Q rest =

27 Si klas 2 Pagina 27

28 Si klas 2 Pagina 28 Warmteberekening met een Blackbox dinsdag 5 december :43

29 Si klas 2 Pagina 29 1b woensdag 6 december :02

30 Antwoorden dinsdag 12 december :12 hos = 3172,7 hvw = 765,9 Qbrst = mb x QL = 884,4 kw Q vw = ,8 kw Q os = ,4 kw Qrest = 3200 kw Q rg = (44+mb)x1,13x120 = Stoom: OS p=6,4 MPa, 400 C m OS=42 kg/s (max) Voedingwater: Brandstof: Lucht: VW t= 180 C m b= onbekend H o= kj/kg aanzuig t= 20 C, Verbruik: theoretisch 40 kg/s Luchtfactor 1,1 Soortelijke warmte C l= 1,005 kj/kg. C Rookgas: t= 120 C C rg= 1,13 kj/kg. C Straling en restverlies: 3200 kj/s (= kw) Hieruit berekenen we mb = 2,81 kg/s Si klas 2 Pagina 30

31 Nieuwe begrippen dinsdag 12 december :49 Lucht wordt toegevoerd om te kunnen verbranden. Bij goede verbranding ontstaat alleen CO2 en H2O en de maximale warmte Te weinig lucht geeft onvolledige verbranding Bij onvolledige verbranding ontstaat CO (koolstof monoxide) en ook minder dan de maximale warmte Begrippen: m lucht, theoretisch, m lucht,werkelijk, Luchtfactor, luchtovermaat Theoretisch luchtbehoefte in kg lucht per kg brst Werkelijk luchtverbruik in kg lucht per kg brst Luchtfactor is de verhouding lucht werkelijk / lucht theoretisch Luchtovermaat is percentage lucht wat over is ( niet nodig maar toch toegevoerd ) Si klas 2 Pagina 31

32 3e Opgave woensdag 13 december :36 Stoom: OS p=6,4 MPa, 400 C m OS =onbekend Voedingwater: Brandstof: Lucht: VW t= 180 C m b = 2,85 kg/s H o = kj/kg aanzuig t= 20 C, Verbruik: theoretisch m L,th =13,7 kg/kg brandstof, Luchtovermaat 10% Soortelijke warmte C l = 1,005 kj/kg. C Rookgas: t= 120 C C rg = 1,13 kj/kg. C Straling en restverlies: 3370 kj/s (= kw) Bereken het werkelijke luchtverbruik in kg lucht per kg brstof. Teken een BlackBox en geef daarbij aan: alle in en uitgaande warmtestromen. Bepaal de grootte van de warmtestromen bij maximale ketelcapaciteit. Zet de uitkomsten netjes in een tabel met 2 kolommen (Warmte in = Warmte uit). (Als je vraag 1 niet kon beantwoorden neem hiervoor dan de waarde 43 kg/s aan). Bereken het brandstofverbruik. Bereken de stoomproductie. Bepaal het verdampingsvoud VV. Bepaal het ketelrendement met deze gegevens. Si klas 2 Pagina 32

33 Si klas 2 Pagina 33 Appendages dinsdag 19 december :43 Alles apparatuur tegen de ketel aan gebouwd/gemonteerd Peilglas Veiligheden Transmitters voor f, p t enz Meters als manometers thermometers Kleppen; terugslagkleppen Mangaten\

34 Si klas 2 Pagina 34 Na de vakantie woensdag 20 december :56 Oefentoets Berekenen van rookgas temperatuur Ketel In: Lucht 1,1*14*1,2*1,005*21=390,0204 Brandst 1,2*38000=45600 Voeding water: 12*320=3.840 Lucht 1,1*14*1,2=18,48 kg/s Ketel uit: Rookgas (18,48+1,2)*1,147=22,573 dus 22,573*t Stoom 12*3079,5=36954 Rest gegeven 3600 Vergelijking : Qin = Q uit 390, =49830,0204 Uit: ( =40554) ,573*t t= (49830, )/22,573=410,9347 celsius

35 woensdag 10 januari :50 Berekenen van de enthalpie na een turbine, aangenomen dat de turbine 100% stromingsrendement heeft Si klas 2 Pagina 35

36 Berekenen rookgas temperatuur met de warmtebalans woensdag 10 januari :15 Gegeven van een ketel Stoom p= 82 bara, t= 380C m= 12 kg/s Lucht luchtfactor = 1,1 m lucht, theoretisch = 14 kg lucht per kg brandstof C = 1,005, temp = 21 C Brandstof H = kj/kg m brst = 1,2 kg/s Voeding water h=320 kj/kg Restverlies = 7600 kj/s (kw) Rookgas c=1,147 Bereken de temperatuur van de rookgassen Hos 3083 In Brst Q = 1,2*38000=45600 kw Lucht Q = 1,1*14*1,2*1,005*21=390,0204 kw Vw Q = 12*320=3.840 kw Uit OS Q 12*3083=36996 kw RG Q (1,1*14*1,2+1,2)*1,147=22,573 *t Rest Q 3600 Oplossen: In = Uit In , =49830,02 Uit = ,573*t t= (49830, )/22,573=409,0737 C Si klas 2 Pagina 36

37 Si klas 2 Pagina 37 Behandelde onderwerpen p6 klas 2 LPAOT dinsdag 16 januari :34 Uit deel 1: H1 Soorten ketels: vlampijp waterpijp Vlampijp: 1 2 of 3 treks herkennen, alleen verzadigde stoom max 16 bara, tegenwoordig alleen voor verwarmingsdoelen Waterpijp: circulatie ketels (hebben een drum) Natuurlijke circulatie, dan heel hoge ketels nodig anders komt de circulatie niet op gang Gedwongen circulatie, er is een circ pomp aanwezig. Deze ketels zijn niet hoog genoeg, soms zelfs behoorlijk laag. Doorpompketels (zoals bij de TPP simulator) deze ketels hebben geen drum Hoe groot is de snelheid van het water in de pijpen 5 tot 10 m / sec. Mag niet te hoog zijn want er moet tijd genoeg zijn om warmte op te nemen én de wrijvingsweerstand wordt groot als de watersnelheid groot is; dan krijg je te veel drukverlies!!! De meeste onderdelen die in een ketel zitten zijn besproken; genoemd: Eco, ovo, luvo, eva (evaporator = verdamper) Brander, verbrandingsluchtventilator Stoomdrum met inhoud (cyclonen en stoomzeef, tussenwand met trog en Er is een principe schets geoefend van een waterpijpketel met water en stoomflow en ook de lucht en rookgasstroom Appendages van ketels ( allen delen die los gemonteerd zitten: peilglas, afsluiter, drukveiligheid, spuisysteem, manometers en thermometers H2 Stoomtheorie Hoe om te gaan met stoom gegevens ( enthalpie, temp, druk, volume) Het koken bij een bepaalde druk snappen. Begrip van "een hoeveelheid warmte" H3 Veel begrippen om mee te kunnen rekenen. Verwarmd oppervlak Ketelcapaciteit, stoomproductie Ketelbelasting Brandstofverbruik, verbrandingswaarde of stookwaarde

38 Si klas 2 Pagina 38 Verdampingsvoud Opgaven maken met warmte in een ketel: maak gebruik van Qtoe = Q af of ook wel afgegeven is opgenomen ( wet van het behoud van energie) Blackbox berekening van een stoomketel H8 Ketelrendement. Begrip. Een ketel is perfect als alle warmte die er met de brandstof in gaat geheel wordt opgenomen door water en stoom. Maar perfect bestaan niet, er gaat wat warmte verloren. Rendementsformule rend = ms*(h os h vw ) /(m b *H 0 ) Luchtverbruik. Elke ketel heeft lucht nodig voor de verbranding. De hoeveelheid moet zorgvuldig worden geregeld. Als je te veel lucht gebruikt dan gaan de rookgasverliezen omhoog. Als je te weinig lucht verbruikt dan gaat de verbranding fout, er ontstaan CO of onverbrande brandstofdeeltjes die als zwarte rook uit de schoorsteen komen. Luchtovermaat Luchtfactor Theoretisch lucht hoeveelheid hoort bij de samenstelling van de gebruikte brandstof; sommige brandstoffen hebben meer O 2 nodig om geheel te verbranden, dus meer lucht toevoer. Werkelijke lucht hoeveelheid houdt rekening met de gewenste luchtovermaat. Warmtebalans. We hebben ermee geoefend via de blackbox sommen. Factoren die het ketelrendement bepalen. Een nieuwe ketel heeft vaak een beter rendement. Hoe komt dat?

39 Si klas 2 Pagina 39 P7 Wat gaan we doen? dinsdag 30 januari :16 Brandstoffen H5 deel 1 Stoken van brandstof Reinigen van rookgas Voedingwater behandeling H6 deel 1

40 Si klas 2 Pagina 40 Fossiel brandstoffen vrijdag 16 december :59 Fossiele brandstoffen zijn wereldwijd nog altijd het ' werkpaard' van de energievoorziening. Maar voor hoe lang en tegen welke prijs? En zijn er oplossingen beschikbaar om deze energievorm nu al schoner te krijgen? Deze en vele andere vragen worden in deze film behandeld. Geplakt uit <

41 steenkool vrijdag 16 december :14 Exporterende landen > Voorraden per land megatonnen Geplakt uit < Si klas 2 Pagina 41

42 hoeveel is 1 biljoen ton? Geplakt uit < Si klas 2 Pagina 42

43 Si klas 2 Pagina 43 aardgas vrijdag 16 december :54 introductiefilmpje 15min voor het beantwoorden van de volgende vragen: hoe ontstaat aardgas hoe kun je het vinden hoe gaat het transport aardgas

44 Si klas 2 Pagina 44 ruwe olie vrijdag 16 december :14 Saoudi Arabie kuweit emiraten nigeria venezuela noordzee Rusland link 2 min filmpje: 62LvVYYqUFA

45 Si klas 2 Pagina 45 Bioenergie vrijdag 16 december :16 Wanneer wordt iets bio energie genoemd? Bioenergie is de verzamelnaam voor energie uit energiedragers die rechtstreeks, dan wel via een chemische omweg, zijn gewonnen uit organisch materiaal (biomassa). Dergelijke energiedragers worden biobrandstoffen genoemd en zijn strikt genomen zonneenergie die in chemische vorm is opgeslagen. Geplakt uit < Vormen: snoeihout ongeverfd hout uit bouw bakvetten gebruikt oogst van tussengewassen uit de landbouw bv koolzaad en palmolie (import) Dit heeft een groot nadeel.. welk? afval rioolslip van wzi's mest na vergisting Wat is dan groene energie? (soms is biomassa groen maar soms ook niet..)

46 kernenergie vrijdag 16 december :00 verspreiding Geplakt uit < Borsele centrale Geplakt uit < Si klas 2 Pagina 46

47 Si klas 2 Pagina 47

48 windenergie vrijdag 16 december :12 (kan worden overgeslagen) Mooie site over werking van generatoren in de turbinegondel: Wind kan gezien worden als zonneenergie. Beschikbaar windvermogen De Energie van 1 m3 lucht is kinetische energie: dus E=1/2*ῤ*v 2 Vermogen is dan P=E*A*v (want A*v is het doorstromende volume per sec) P beschikbaar =0,625*v 3 *A (Watt) Hoeveel windvermogen is beschikbaar bij een molen met een diameter van 100m bij een windsnelheid van 6 m/s? Niet al deze energie kan nuttig worden gebruikt. Om te kunnen berekenen hoeveel dan wel wordt gebruikt heeft men de vermogens coëfficiënt C p bedacht. Hiermee kan dan het te bereiken rendement worden bepaald. Deze kan als volgt worden berekend : ɳ= Nuttig/Beschikbaar vermogen=c p / (16/27) Deze C p is geen constante maar sterk afhankelijk van de verhouding toerental/windsnelheid en van de bouwvorm en afmetingen van de wieken. Voor een driewiekige snelloper, zoals we die in Nederland meestal zien, geldt Si klas 2 Pagina 48

49 Si klas 2 Pagina 49 zonneenergie vrijdag 16 december :14 (kan worden overgeslagen)

50 Si klas 2 Pagina 50 brandstofcellen vrijdag 16 december :14 ( (kan worden overgeslagen) follow the link: < 2 min intro scrapbook explanation: een erg leuk overzicht:

51 Si klas 2 Pagina 51 energie uit water vrijdag 16 december :16 (kan worden overgeslagen) Blue energy RED (= reversed electro dialysis OmgekeerdeElektroDialyse) principe: Minder bekend is dat het verdampen van zeewater méér energie kost dan het verdampen van gewoon water. Je zou kunnen zeggen dat de zon eerst het zoete van het zoute water moet scheiden om wolken te kunnen maken. Die scheidingsenergie winnen we in de installatie op de Afsluitdijk terug, als we zoet en zout water weer samenbrengen. Zoet water uit het IJsselmeer aangevoerd door de Rijn en zout water uit de Waddenzee. Geplakt uit <

52 Si klas 2 Pagina Overzicht. dinsdag 6 februari :01 Behandeld allerlei begrippen mbt brandstof en stoken Soorten, ontstaan, vindplaatsen, geologie etc. Dia 6 was de laatste. De powerpoint op webside plaatsten!

53 Si klas 2 Pagina 53 Warmte uit brandstof dinsdag 13 februari :32 Hoeveel warmte krijg je bij het verbranden van 1 kg brandstof? Dit noem je de bovenste verbrandingswaarde (heatvalue) ; eenheid kj per kg kj/kg Formule van Michell: H b = 4,2*(81,3C +297H + 45,6S) kj/kg H w = (9H + w) * 25 Condensatiewarmte die je niet krijgt uit de verbranding H 0 = H b Hw H 0 = H b (9H + W) * 25 W = watergehalte (%) in de brandstof

54 luchtverbruik dinsdag 13 februari :52 Theoretische luchtverbruik voor een brandstof is het aantal kg lucht nodig voor de verbranding van 1 kg brandstof Lucht bevat 21 % O2; dit zijn volume procenten Lucht bevat 23 massa % O2 M l th = 100/23 * (C/100 * 8/3 + H/100 * 8 + S/100) kg lucht / kg brst Rekening houden met de luchtfactor ( luchtovermaat en luchtfactor verhaal!!) kun je berekenen wat het werkelijke luchtverbruik is M l w Si klas 2 Pagina 54

55 aardgas woensdag 14 februari :59 Gronings gas Bestanddeel Formule Volume% Mol% Massa% mol% Methaan CH 4 81,30 81,29 69,97 95,2 Ethaan C 2 H 6 2,85 2,87 4,63 2,5 Propaan C 3 H 8 0,37 0,38 0,90 0,2 Butaan C 4 H 10 0,14 0,15 0,47 0,06 Pentaan C 5 H 12 0,04 0,04 0,16 0,02 Hexaan C 6 H 14 0,05 0,05 0,23 0,01 Stikstofgas N 2 14,35 14,32 21,52 1,3 Zuurstofgas O 2 0,01 0,01 0,02 0,02 Kooldioxide CO 2 0,89 0,89 2,10 0,7 Canadees gas (Union Gas) [2] Probeer met deze getallen de H waarde van aardgas te bepalen Van < Si klas 2 Pagina 55

56 Si klas 2 Pagina 56 Specificaties van vloeib en vaste brandstoffen dinsdag 20 februari :54 Besproken Viscositeit, waarvoor belangrijk om te weten? Etc etc. zie dia's

57 Si klas 2 Pagina 57 Opstarten van gasbrander woensdag 21 februari :20 Voldoen aan voorwaarden: Gas op juiste druk brengen (kleppen dicht) Ketel purgen Startlucht hoeveelheid instellen Ontsteking aan (bougies) Startknop indrukken Vlambeveiliging tijdelijk af (0,4. 1sec) automatiek! Gasklep gaat naar aansteekstand automatiek! Beveiliging komt weer bij ( er is een vlam) automatiek! Regeling van de vlam wordt mogelijk Regeling werkt met welk ketelsignaal? STOOMDRUK Later nog: Wobbe index

58 Si klas 2 Pagina 58 Rookgas reiniging zaterdag 3 maart :25 Welke verontreinigingen bevinden zich in rookgas? Erg afhankelijk van de gebruikte brandstof Uitgaande van steenkool: As, vliegas en bodemas soms wel 5 tot 7% massa Zwavel Stikstofoxiden Vliegas kan worden uitgefilterd. Dat gebeurt in 2 stappen: Elektrostatische filters Doekenfilters of zakkenfilters Zwaveloxide kan worden uitgewassen in een wastoren mbv kalkwater. Er ontstaat via chemische reacties gips en CO2 Stikstofdioxide en stikstofmonoxide kunnen worden uitgewassen in een wastoren die DENOX genoemd wordt. Chemische reactie mbv amoniakoplossing. Er ontstaat N2 en water

59 Si klas 2 Pagina 59 Waterbehandeling zaterdag 3 maart :33 Om water te laten voldoen aan de eisen die gesteld worden voor een hogedruk ketel moet veel moeite worden gedaan. Ontgassing, in alle water wat in contact is geweest met de buitenlucht zit deze ook opgelost in dat water. Demineralisering is nodig om geen ongewenste reacties te krijgen in onderdelen van de rankine cyclus. Met name in ketel en de turbine kunnen schadelijke neerslag gevormd worden. Ontkalken. In moderne ketels streeft men er naar om het suppletiewater geheel kalkloos te maken. Reverse osmose Verdampen Ionenwisselaars Chemische behandeling ( alleen in noodgevallen)

60 Si klas 2 Pagina 60 Verbrandingsproces dinsdag 6 maart :56 Kijk naar de vlam: Blauw dan noemen we dit aldehydeverbranding Eigenschappen: weinig straling, lange vlam, langzame verbranding Geel/rood dan noemen we dit koolstofverbranding Eigenschappen: veel straling, korte vlam, snellere verbranding Opm. aldehyde: dat is een molecule waar al 1 of meer O atomen in zitten

61 Si klas 2 Pagina 61 Volledig of onvolledige verbranding dinsdag 6 maart :16 Volledig: alles is omgezet in CO2 en H2O Onvolledig: er wordt CO gevormd Er is dan een gebrek aan O2 (dus aan verse lucht)

62 Si klas 2 Pagina 62 Olie verstuiven dinsdag 6 maart :35 Met 2A nog doen (nu=7 maart) Drukverstuiver nadeel matig regelbereik Stoomverstuiver veel beter regelbereik Rotary cup verstuivers goed regelbereik maar mechanisch veel onderhoud Ultrasoon verstuiver:

63 Si klas 2 Pagina 63 Stooktechnieken met olie dinsdag 6 maart :57 Goed verstuiven De juiste hoeveelheid lucht toevoeren De lucht op de juiste temperatuur! Verstuivers Drukverstuivers Stoom (geholpen) verstuivers Rotary cup Ultrasoon Plunjerverstuivers Dit zijn allemaal soorten met als doel een zo groot mogelijk regelbereik te halen: Regelbereik is het verschil tussen de minimale en de maximale hoeveelheid die je kunt verstuiven.

64 Primaire of secundaire lucht woensdag 14 maart :04 De swirl vanes staan vast, hier doorheen gaat de primaire lucht De secundaire luchthoeveelheid is regelbaar met de stand van de registerschoepen ( Hier Quarl) De hoeveelheid secundaire lucht bepaalt of een verbranding volledig verloopt. Si klas 2 Pagina 64

65 Stooktechnieken voor vaste brandstof woensdag 14 maart :08 Poederkool Biomassa Vuilverbranders Wervelbed ovens Rooster ovens Si klas 2 Pagina 65

66 Si klas 2 Pagina 66 Rookgasreiniging dinsdag 13 maart :52 Vanwege milieu eisen gesteld. In Rookgassen wordt gemeten: CO O2 SO2, SO NO2, NO etc roet

67 Si klas 2 Pagina 67 Powerpoint woensdag 14 maart :47 Brandstoffe n en stoo... Si 2e klas 3e periode DvV Brandstoffen & Stoken DvV

68 Si klas 2 Pagina 68 rookgasstroom dinsdag 20 maart :39

69 Si klas 2 Pagina maart programma dinsdag 20 maart :03 Rgri herhalen Waterbehandeling Film wet tot watt

Wat gaan we doen. dinsdag 29 augustus :32. Si klas 2 Pagina 1

Wat gaan we doen. dinsdag 29 augustus :32. Si klas 2 Pagina 1 Si klas 2 Pagina 1 Wat gaan we doen dinsdag 29 augustus 2017 11:32 turbines, soorten. (historische turbines) bouw, werking, eigenschappen toepassingen berekeningen Ketels, soorten Indelingen naar toepassing

Nadere informatie

Wat gaan we doen. dinsdag 29 augustus :32. Si klas 2 Pagina 1

Wat gaan we doen. dinsdag 29 augustus :32. Si klas 2 Pagina 1 Si klas 2 Pagina 1 Wat gaan we doen dinsdag 29 augustus 2017 11:32 turbines, soorten. (historische turbines) bouw, werking, eigenschappen toepassingen berekeningen Ketels, soorten Indelingen naar toepassing

Nadere informatie

Soorten energie (meten en rekenen laval turbine energie omzettingen in Laval t krachten en snelheden

Soorten energie (meten en rekenen laval turbine energie omzettingen in Laval t krachten en snelheden PVB3Si Pagina 1 Inleidende les dinsdag 6 september 2016 13:47 herhaling: stoomtheorie Soorten energie (meten en rekenen laval turbine energie omzettingen in Laval t krachten en snelheden Energie in de

Nadere informatie

Soorten energie (meten en rekenen laval turbine energie omzettingen in Laval t krachten en snelheden

Soorten energie (meten en rekenen laval turbine energie omzettingen in Laval t krachten en snelheden PVB3Si Pagina 1 Inleidende les dinsdag 6 september 2016 13:47 herhaling: stoomtheorie Soorten energie (meten en rekenen laval turbine energie omzettingen in Laval t krachten en snelheden Energie in de

Nadere informatie

programma woensdag 8 oktober :59

programma woensdag 8 oktober :59 Si 2A en 2B Pagina 1 programma woensdag 8 oktober 2014 10:59 De eerste helft van dit semester worden de verschillende stoomketels en hun onderdelen behandeld. Hierbij ook aandacht voor materialen en warmteberekeningen,

Nadere informatie

Fossiel brandstoffen. vrijdag 16 december :59. PvB4-Si Pagina 1. Geplakt uit <https://www.youtube.com/watch?v=dxejupru5xe>

Fossiel brandstoffen. vrijdag 16 december :59. PvB4-Si Pagina 1. Geplakt uit <https://www.youtube.com/watch?v=dxejupru5xe> PvB4Si Pagina 1 Fossiel brandstoffen vrijdag 16 december 2016 15:59 Fossiele brandstoffen zijn wereldwijd nog altijd het ' werkpaard' van de energievoorziening. Maar voor hoe lang en tegen welke prijs?

Nadere informatie

programma woensdag 8 oktober :59

programma woensdag 8 oktober :59 Si 2A en 2B Pagina 1 programma woensdag 8 oktober 2014 10:59 De eerste helft van dit semester worden de verschillende stoomketels en hun onderdelen behandeld. Hierbij ook aandacht voor materialen en warmteberekeningen,

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Koken van water: wat gebeurt er ( temperatuur, energie, druk) Leren opzoeken in stoomtabellen. Diagrammen van water en stoom

Wat gaan we doen? Koken van water: wat gebeurt er ( temperatuur, energie, druk) Leren opzoeken in stoomtabellen. Diagrammen van water en stoom Si klas 1 Pagina 1 Wat gaan we doen? dinsdag 30 januari 2018 12:43 Koken van water: wat gebeurt er ( temperatuur, energie, druk) Leren opzoeken in stoomtabellen Diagrammen van water en stoom Een stoominstallatie

Nadere informatie

semester 2 vervuilingen in de brandstof fossiele brandstoffen - - -

semester 2 vervuilingen in de brandstof fossiele brandstoffen - - - Nieuwe sectie 1 Pagina 1 semester 2 maandag 2 februari 2015 12:52 fossiele brandstoffen vast vloeibaar, gas ontstaan in vroeger tijden samenstelling verschilt met vindplaats Het zijn allemaal koolwaterstoffen

Nadere informatie

Si-1. Programma van dit semester. 1e deel stoomtabellen 2e stoomketels. Wat is koken? een verschijnsel

Si-1. Programma van dit semester. 1e deel stoomtabellen 2e stoomketels. Wat is koken? een verschijnsel pvb2si Pagina 1 Si1 dinsdag 31 januari 2017 8:46 Programma van dit semester. 1e deel stoomtabellen 2e stoomketels Wat is koken? een verschijnsel dan gaat de vloeistof veranderen in damp Voorstelling: moleculen

Nadere informatie

Δh c = 2000 +c. u = c cosα [m/s] 2 α 1 = intreehoek [ ] u = schoepsnelheid [m/s] c 1 = intreesnelheid [m/s] c 2 = uittrede snelheid [m/s] 2.

Δh c = 2000 +c. u = c cosα [m/s] 2 α 1 = intreehoek [ ] u = schoepsnelheid [m/s] c 1 = intreesnelheid [m/s] c 2 = uittrede snelheid [m/s] 2. Formule van Zeuner: 0 0 a c = 000 Δh +c Hierin is: c 0 = de theoretische uitstroomsnelheid van de in m/s. h 0 = de theoretische of isentropische warmteval in kj/kg. c a = de aanstroomsnelheid van de van

Nadere informatie

oefenopgaven wb oktober 2003

oefenopgaven wb oktober 2003 oefenopgaven wb1224 2 oktober 2003 Opgave 1 Stoom met een druk van 38 bar en een temperatuur van 470 C wordt geëxpandeerd in een stoom-turbine tot een druk van 0,05 bar. De warmteuitwisseling van de turbine

Nadere informatie

programma woensdag 8 oktober :59

programma woensdag 8 oktober :59 programma woensdag 8 oktober 2014 10:59 De eerste helft van dit semester worden de verschillende stoomketels en hun onderdelen behandeld. Hierbij ook aandacht voor materialen en warmteberekeningen, verliezen

Nadere informatie

programma woensdag 8 oktober :59

programma woensdag 8 oktober :59 programma woensdag 8 oktober 2014 10:59 De eerste helft van dit semester worden de verschillende stoomketels en hun onderdelen behandeld. Hierbij ook aandacht voor materialen en warmteberekeningen, verliezen

Nadere informatie

EXAMEN STOOMTURBINES EPT (nr 120)

EXAMEN STOOMTURBINES EPT (nr 120) EXMEN STOOMTURINES EPT (nr 120) ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- atum : Tijdsduur : 2 uur Tijd : 13.30 15.30 uur antal vragen

Nadere informatie

VAK: Stoomturbines - A Proefexamen Set 01

VAK: Stoomturbines - A Proefexamen Set 01 VAK: Stoomturbines - A Proefexamen Set 01 STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- 01 - E+A_2016 1/9 DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tijd: 100 minuten Uw naam:... Klas:... Leerlingnummer:

Nadere informatie

De stoominstallatie met: ketel, turbine, condensor en voedingspomp. Eigenlijk wordt maar weinig energie nuttig gebruikt in een installatie:

De stoominstallatie met: ketel, turbine, condensor en voedingspomp. Eigenlijk wordt maar weinig energie nuttig gebruikt in een installatie: dinsdag 29 januari 2019 14:43 De stoominstallatie met: ketel, turbine, condensor en voedingspomp. Eigenlijk wordt maar weinig energie nuttig gebruikt in een installatie: Een simpele installatie heeft een

Nadere informatie

Op onderstaande afbeelding is een zogenaamd stookdiagram weergegeven.wat stellen de lijnen 1-4 en 1-9 voor?

Op onderstaande afbeelding is een zogenaamd stookdiagram weergegeven.wat stellen de lijnen 1-4 en 1-9 voor? Proefexamen Stoomketels EPT niveau 5 (Nr 92) Datum : Tijd : 1 uur Aantal opgaven : 14 Vraag 1 Wat is de functie van secundaire lucht A: Drogen afval en mengen rookgassen B: Mengen rookgassen, oxidatie

Nadere informatie

VAK: Thermodynamica - A Set Proeftoets 01

VAK: Thermodynamica - A Set Proeftoets 01 VAK: Thermodynamica - A Set Proeftoets 01 Thermodynamica - A - PROEFTOETS- set 01 - E_2016 1/8 DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tijd: 100 minuten Uw naam:... Klas:...

Nadere informatie

NIVEAU 5. STOOMTECHNIEK EPT: Proefexamen

NIVEAU 5. STOOMTECHNIEK EPT: Proefexamen NIVEAU 5. STOOMTECHNIEK EPT: Proefexamen TIJD 2 UUR:TOEGESTANE HULPMIDDELEN, REKENMACHINE, STOOMTABEL EN h-s en T-s DIAGRAM. Wat wordt verstaan onder het triple punt? 2. Bereken de entropie van natte stoom

Nadere informatie

Motorvermogen,verliezen en rendementen

Motorvermogen,verliezen en rendementen Hoofdstuk 3 Motorvermogen,verliezen en rendementen 1) Het indicatordiagram In het vorige hoofdstuk werd een pv diagram opgesteld van de cyclus die doorlopen werd. Dit diagram beschrijft eigenlijk het arbeidsproces

Nadere informatie

REWIC-A: Thermodynamica A : : : Opleiding Module Examenset. REWIC-A Thermodynamica A 03. Uw naam :... Begintijd :... Eindtijd :...

REWIC-A: Thermodynamica A : : : Opleiding Module Examenset. REWIC-A Thermodynamica A 03. Uw naam :... Begintijd :... Eindtijd :... Opleiding Module Examenset : : : REWIC-A Thermodynamica A 03 Uw naam :... Begintijd :... Eindtijd :... Lees onderstaande instructies zorgvuldig door: 1. Beschikbare tijd : 100 minuten 2. Aantal vragen

Nadere informatie

Doel is: Verdieping m.b.v. 2 REWIC Readers en koppeling aan de natuurkunde-les. periode 3 Rendementsverbetering door aftapvoorwarming en herverhitting

Doel is: Verdieping m.b.v. 2 REWIC Readers en koppeling aan de natuurkunde-les. periode 3 Rendementsverbetering door aftapvoorwarming en herverhitting 3 C=meng, E, en B=maint Pagina 1 programma 3e jaar woensdag 27 januari 2016 12:31 Doel is: Verdieping m.b.v. 2 REWIC Readers en koppeling aan de natuurkundeles periode 3 Rendementsverbetering door aftapvoorwarming

Nadere informatie

THERMODYNAMICA 2 (WB1224)

THERMODYNAMICA 2 (WB1224) THERMODYNAMICA 2 (WB1224) dinsdag 21 januari 2003 14.00-17.00 u. AANWIJZINGEN Het tentamen bestaat uit twee open vragen en 15 meerkeuzevragen. Voor de beantwoording van de meerkeuzevragen is een formulier

Nadere informatie

STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN.doc 1/5

STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN.doc 1/5 VAK: Stoomturbines A Set Proeftoets AT01 STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN.doc 1/5 DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tijd: 100 minuten Uw naam:... Klas:...

Nadere informatie

De stoominstallatie met: ketel, turbine, condensor en voedingspomp. Eigenlijk wordt maar weinig energie nuttig gebruikt in een installatie:

De stoominstallatie met: ketel, turbine, condensor en voedingspomp. Eigenlijk wordt maar weinig energie nuttig gebruikt in een installatie: Si Klas 3 Pagina 1 Inleiding 3F maandag 29 januari 2018 11:03 De stoominstallatie met: ketel, turbine, condensor en voedingspomp. Eigenlijk wordt maar weinig energie nuttig gebruikt in een installatie:

Nadere informatie

kringloop TS diagram berekeningen. omgevingsdruk / aanzuigdruk na compressor na de verbrandingskamers na de turbine berekend:

kringloop TS diagram berekeningen. omgevingsdruk / aanzuigdruk na compressor na de verbrandingskamers na de turbine berekend: kringloop vrijdag 12 september 2014 10:33 TS diagram berekeningen. p1 p2 p3 p4 omgevingsdruk / aanzuigdruk na compressor na de verbrandingskamers na de turbine berekend: q toe. q af, w en rendement theoretisch

Nadere informatie

Introductie 1) 2) 3) 4) 5) J79 - Turbine Engines_ A Closer Look op youtube: toets form 1 okt 2013

Introductie 1) 2) 3) 4) 5) J79 - Turbine Engines_ A Closer Look op youtube:   toets form 1 okt 2013 Introductie zondag 4 september 2016 22:09 1) 2) 3) 4) 5) Inleiding: Wat gaan we doen? introductiefilm over onderdelen J79 herhaling hoofdonderdelen en toestands-diagrammen. Natuurkunde wetten toegepast

Nadere informatie

Stoomketels STOOMKETELS. Adviesbureau de Koster v.o.f. 2012 Pagina 1

Stoomketels STOOMKETELS. Adviesbureau de Koster v.o.f. 2012 Pagina 1 STOOMKETELS Adviesbureau de Koster v.o.f. 2012 Pagina 1 Voorwoord De informatie in dit boek is deels algemeen, voor een deel wordt een willekeurige installatie beschreven. Er wordt van uit gegaan dat de

Nadere informatie

De verliezen van /in het systeem zijn ook het gevolg van energietransformaties!

De verliezen van /in het systeem zijn ook het gevolg van energietransformaties! Centrale Verwarmingssysteem Uitwerking van de deelvragen 1 ) Wat zijn de Energietransformaties in het systeem? De Energietransformaties die optreden in het CV-systeem zijn a. Boven de brander c.q. in de

Nadere informatie

NIVEAU 3 STOOMTECHNIEK AFVALVERBRANDING BE

NIVEAU 3 STOOMTECHNIEK AFVALVERBRANDING BE NIVEAU 3 STOOMTECHNIEK AFVALVERBRANDING BE TIJD 2 UUR TOEGESTANE HULPMIDDELEN, REKENMACHINE, STOOMTABEL EN H-S DIAGRAM 1. Noem de drie fasen waarin water kan verkeren. 2. Wat wordt verstaan onder verzadigde

Nadere informatie

Thermodynamica - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN.doc 1/7

Thermodynamica - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN.doc 1/7 VAK: Thermodynamica A Set Proeftoets AT01 Thermodynamica - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN.doc 1/7 DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tijd: 100 minuten Uw naam:... Klas:...

Nadere informatie

en tot hetzelfde resultaat komen, na sommatie: (9.29)

en tot hetzelfde resultaat komen, na sommatie: (9.29) 9.11 KRINGPROCESSEN In deze paragraaf wordt nagegaan wat de invloed is van wrijving op een kringproces, i.h.b. wat is de invloed van wrijving op het thermisch rendement en koelfactor. Beschouw een kringproces

Nadere informatie

TENTAMEN THERMODYNAMICA 1 Wb april :00-12:00

TENTAMEN THERMODYNAMICA 1 Wb april :00-12:00 TENTAMEN THERMODYNAMICA 1 Wb 4100 13 april 2011 9:00-12:00 Linksboven op elk blad vermelden: naam, studienummer en studierichting. Puntentelling: het tentamen bestaat uit 14 meerkeuzevragen en twee open

Nadere informatie

Alternatieve energiebronnen

Alternatieve energiebronnen Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen

Nadere informatie

Het Ts diagram van water en stoom

Het Ts diagram van water en stoom PvB-7 Si Pagina 1 Het Ts diagram van water en stoom woensdag 1 februari 2017 12:51 Rendement uit verhouding van oppervlakten Het oppervlak binnen de kringloop (1-2-3-4)= nuttig gebruikte warmte Oppervlak

Nadere informatie

Bereken het thermische rendement van een Rankine cyclus met keteldruk 180 bar en een condensatiedruk 0,05 bar.

Bereken het thermische rendement van een Rankine cyclus met keteldruk 180 bar en een condensatiedruk 0,05 bar. OPDRACHTEN* OPDRACHT 1 Bereken het thermische rendement van een Rankine cyclus met keteldruk 180 bar en een condensatiedruk 0,05 bar. OPDRACHT 2 Bereken het thermische rendement van een stoomturbinecyclus

Nadere informatie

EnergieTechniek klas 4

EnergieTechniek klas 4 ET Pagina 1 EnergieTechniek klas 4 vrijdag 31 augustus 2018 14:43 30 en 31 aug 1e les klas 4B, 4C, en 4D Algemeen inleidend praatje Herhaling: - - - - - - - - - - - Gebruik als aandrijver van Kenmerken

Nadere informatie

5. De ontwerpparameters van een stoomturbine kennen

5. De ontwerpparameters van een stoomturbine kennen Hoofdstuk 6 Turbines Doelstellingen 1. De werking van een stoomturbine begrijpen. De Brayton cyclus begrijpen 3. Weten welke types stoomturbines er bestaan 4. Weten wat reactiegraad is 5. De ontwerpparameters

Nadere informatie

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken

Een mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken Hoofdstuk 5 In vuur en vlam 5.1 Brand! Voorwaarden voor verbranding Ontbrandingstemperatuur De temperatuur waarbij een stof gaat branden De ontbrandingstemperatuur is ook een stofeigenschap. Er zijn drie

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. en energieomzetting

Hoofdstuk 3. en energieomzetting Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule

Nadere informatie

TENTAMEN THERMODYNAMICA 1 Wb juni :00-12:00

TENTAMEN THERMODYNAMICA 1 Wb juni :00-12:00 TENTAMEN THERMODYNAMICA 1 Wb 4100 24 juni 2011 9:00-12:00 Linksboven op elk blad vermelden: naam, studienummer en studierichting. Puntentelling: het tentamen bestaat uit 14 meerkeuzevragen en twee open

Nadere informatie

THERMODYNAMICA 2 (WB1224)

THERMODYNAMICA 2 (WB1224) THERMODYNAMICA 2 (WB1224) donderdag 2 februari 2006 14.00-17.00 u. AANWIJZINGEN Het tentamen bestaat uit twee of drie open vragen en 15 meerkeuzevragen. Voor de beantwoording van de meerkeuzevragen is

Nadere informatie

Energiebesparingbij stoomopwekking

Energiebesparingbij stoomopwekking Energiebesparingbij stoomopwekking 27 mei2009 Bruno Lociuro viesmann Familiebedrijf : 3 e generatie In België : 3 verkoopskantoren (Zaventem, Welkenraedt, Roeselare) Personeel : (120 waarvan 27 TD) Kompleetgamma

Nadere informatie

semester 2 vervuilingen in de brandstof fossiele brandstoffen - - -

semester 2 vervuilingen in de brandstof fossiele brandstoffen - - - zooi Pagina 1 semester 2 maandag 2 februari 2015 12:52 fossiele brandstoffen - - - vast vloeibaar, gas ontstaan in vroeger tijden samenstelling verschilt met vindplaats Het zijn allemaal koolwaterstoffen

Nadere informatie

Samenvatting Natuurkunde Verwarmen en isoleren (Newton)

Samenvatting Natuurkunde Verwarmen en isoleren (Newton) Samenvatting Natuurkunde Verwarmen en isoleren (Newton) Samenvatting door een scholier 1404 woorden 25 augustus 2003 5,4 75 keer beoordeeld Vak Natuurkunde Verwarmen en isoleren Warmte en energie 2.1 Energievraag

Nadere informatie

[Samenvatting Energie]

[Samenvatting Energie] [2014] [Samenvatting Energie] [NATUURKUNDE 3 VWO HOOFDSTUK 4 WESLEY VOS 0 Paragraaf 1 Energie omzetten Energiesoorten Elektrisch energie --> stroom Warmte --> vb. de centrale verwarming Bewegingsenergie

Nadere informatie

Themadag Energiebesparing. Locatie: Maxima Centrale te Lelystad

Themadag Energiebesparing. Locatie: Maxima Centrale te Lelystad Themadag Energiebesparing. Locatie: Maxima Centrale te Lelystad Praktische besparing in een bestaand ketelhuis Jan Koopmans Jan Koopmans Senior Consultant Energy Activiteiten: - Energiebesparing/ trouble

Nadere informatie

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,

Nadere informatie

THERMODYNAMICA 2 (WB1224)

THERMODYNAMICA 2 (WB1224) THERMODYNAMICA 2 (WB1224) donderdag 15 januari 2004 14.00-17.00 u. AANWIJZINGEN Het tentamen bestaat uit twee open vragen en 15 meerkeuzevragen. Voor de beantwoording van de meerkeuzevragen is een formulier

Nadere informatie

Samenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5

Samenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5 Samenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5 Samenvatting door R. 956 woorden 12 oktober 2015 7,4 4 keer beoordeeld Vak NaSk 1 Paragraaf 1 De belangrijkste energiebronnen in huis zijn elektriciteit en aardgas. De meeste

Nadere informatie

Verbranding van Afval

Verbranding van Afval Energiewinning 4.0 De Ketel Het doel van de ketel is de warmte die tijdens de verbranding vrijkomt over te dragen aan het water, dat verdere benutting van die warmte mogelijk maakt. Reeds aan het eind

Nadere informatie

In deze bijlage wordt de aangevraagde verandering uitgebreid beschreven. De verandering in deze aanvraag is:

In deze bijlage wordt de aangevraagde verandering uitgebreid beschreven. De verandering in deze aanvraag is: Bijlage 1: Veranderingen in de bedrijfsactiviteiten In deze bijlage wordt de aangevraagde verandering uitgebreid beschreven. De verandering in deze aanvraag is: Het plaatsen van een tweede turbine met

Nadere informatie

STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT02 - OPGAVEN EN UITWERKINGEN.doc 1/11

STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT02 - OPGAVEN EN UITWERKINGEN.doc 1/11 VAK: Stooturbines A Set Proeftoets AT0 STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT0 - OPGAVEN EN UITWERKINGEN.doc / IT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Beschikbare tijd: 00 inuten Uw naa:...

Nadere informatie

is een dergelijk systeem één van starre lichaam Pagina 21 3 de zin

is een dergelijk systeem één van starre lichaam Pagina 21 3 de zin Errata Thermodynamica voor ingenieurs (op datum van 01-09-2011). Een aantal prullige maar irritante dingen (zeker voor de auteur) die bij het zetten zijn opgedoken. Oorspronkelijk goed Pagina 20 is een

Nadere informatie

-- zie vervolg volgende pagina --

-- zie vervolg volgende pagina -- PT-1 hertentamen, 13-08-2013, 9:00-12:00 Cursus: 4051PRTE1Y Procestechnologie 1 Docenten: F. Kapteijn & V. van Steijn Lees elke vraag goed door voordat je begint Schrijf op elk blad in ieder geval je naam

Nadere informatie

Technische Thermodynamica 1, Deeltoets 2 Module 2, Energie en Materialen ( )

Technische Thermodynamica 1, Deeltoets 2 Module 2, Energie en Materialen ( ) Technische Thermodynamica 1, Deeltoets 2 Module 2, Energie en Materialen (201300156) Werktuigbouwkunde, B1 Faculteit der Construerende Technische Wetenschappen Universiteit Twente Datum: Oefentoets (TTD

Nadere informatie

Hoofdstuk 6 Energie en beweging. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal

Hoofdstuk 6 Energie en beweging. Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal Hoofdstuk 6 Energie en beweging Gemaakt als toevoeging op methode Natuurkunde Overal 6.1 Energie omzetten en overdragen Arbeid De energie die de kracht geeft/overdraagt aan het voorwerp waar de kracht

Nadere informatie

Samenvatting Chemie Overal 3 havo

Samenvatting Chemie Overal 3 havo Samenvatting Chemie Overal 3 havo Hoofdstuk 3: Reacties 3.1 Energie Energievoorziening Fossiele brandstoffen zijn nog steeds belangrijk voor onze energievoorziening. We zijn druk op zoek naar duurzame

Nadere informatie

Klimaatbeheersing (2)

Klimaatbeheersing (2) Klimaatbeheersing (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-6-3) 1 Natuurkundige begrippen 1.1 Warmte () Warmte is een vorm van energie welke tussen twee lichamen met een verschillende temperatuur kan worden

Nadere informatie

Klimaatbeheersing (2)

Klimaatbeheersing (2) Klimaatbeheersing (2) E. Gernaat (ISBN 978-90-808907-6-3) Uitgave 2016 1 Natuurkundige begrippen 1.1 Warmte () Warmte is een vorm van energie welke tussen twee lichamen met een verschillende temperatuur

Nadere informatie

Het aantal kmol is evenredig met het volume dat dat gas inneemt, bij een bepaalde druk en temperatuur

Het aantal kmol is evenredig met het volume dat dat gas inneemt, bij een bepaalde druk en temperatuur Hoofdstuk 1: OPDRACHTEN blz 32/33 OPDRACHT 1 En Het aantal kmol is evenredig met het volume dat dat gas inneemt, bij een bepaalde druk en temperatuur OPDRACHT 2 1,867 m 3 CO 3,512 m 3 N 2 28 kg/kmol 28

Nadere informatie

Tentamen Verbrandingstechnologie d.d. 9 maart 2009

Tentamen Verbrandingstechnologie d.d. 9 maart 2009 Tentamen Verbrandingstechnologie d.d. 9 maart 2009 Maak elke opgave op een afzonderlijk vel papier Diktaat mag gebruikt worden, aantekeningen niet Succes! Opgave 1: Diversen (a) Geef de algemene reactie

Nadere informatie

Thermodynamische analyse van het gebruik van een warmtepomp voor residentiële verwarming

Thermodynamische analyse van het gebruik van een warmtepomp voor residentiële verwarming H01N2a: Energieconversiemachines- en systemen Academiejaar 2010-2011 Thermodynamische analyse van het gebruik van een warmtepomp voor residentiële verwarming Professor: Martine Baelmans Assistent: Clara

Nadere informatie

Motorkarakteristieken

Motorkarakteristieken Motorkarakteristieken Aan de orde komen: Vermogen Draaimoment of motorkoppel Elasticiteit Vermogensmeting Motorkarakteristieken pag 95 Vermogen Men onderscheidt: het inwendig of geïndiceerd vermogen P

Nadere informatie

Energiegebruik voor stoomproductie in de textiel- en voedingssector

Energiegebruik voor stoomproductie in de textiel- en voedingssector Energiegebruik voor stoomproductie in de textiel- en voedingssector Prof. Michel De Paepe Universiteit Gent Woensdag 03-12-2014 Overzicht presentatie Introductie Doelstelling Implementatie Evaluatie Textielsector

Nadere informatie

Thermodynamica. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven

Thermodynamica. Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Thermodynamica Daniël Slenders Faculteit Ingenieurswetenschappen Katholieke Universiteit Leuven Academiejaar 2009-2010 Inhoudsopgave Eerste hoofdwet - deel 1 3 Oefening 1.1......................................

Nadere informatie

Energie en Energiebalans. Dictaat hoofdstuk 5

Energie en Energiebalans. Dictaat hoofdstuk 5 Energie en Energiebalans Dictaat hoofdstuk 5 Inleiding Energiebalansen = boekhouden met energie elementaire warmteleer; energieberekeningen rond eenvoudige systemen en chemische reacties Overzicht college

Nadere informatie

a. Beschrijf deze reactie met een vergelijking. In het artikel is sprake van terugwinning van zwavel in zuivere vorm.

a. Beschrijf deze reactie met een vergelijking. In het artikel is sprake van terugwinning van zwavel in zuivere vorm. PEARL GTL Oliemaatschappijen zoals Shell willen aan de nog steeds stijgende vraag naar benzine en diesel kunnen blijven voldoen én ze willen de eindige olievoorraad zoveel mogelijk beschikbaar houden als

Nadere informatie

Warmteproductie en - verdeling

Warmteproductie en - verdeling 1 Inleiding... 2 2 Warmte-inhoud van brandstoffen en rendementen... 2 3 Gebruik van stoom in de industrie... 4 4 Energiebesparende maatregelen... 5 4.1 Economiser voor voorverwarming van voedingswater...

Nadere informatie

Examen theorie Warmte- en Verbrandingstechniek

Examen theorie Warmte- en Verbrandingstechniek Examen theorie Warmte- en Verbrandingstechniek 3 juli 2015 Examen van 21 januari 2015 - voormiddag W6.2 7 punten) Schets de verschillende stromingsregimes bij filmcondensatie op een gekoeld verticaal oppervlak.

Nadere informatie

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)

Kernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec) Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere

Nadere informatie

NOx reductie. Oscar Moers en Max Breedijk

NOx reductie. Oscar Moers en Max Breedijk NOx reductie Oscar Moers en Max Breedijk Oscar Moers Afgestudeerd HTS Werktuigbouwkunde en HTS Technische Bedrijfskunde Werkzaam bij Elco Burners B.V. sinds 2006, eindverantwoordelijk voor service Elco

Nadere informatie

78 Proefexamen Afvalverbranding BE Elektrotechniek Tijd: 2 uur

78 Proefexamen Afvalverbranding BE Elektrotechniek Tijd: 2 uur 78 Proefexamen Afvalverbranding BE Elektrotechniek Tijd: 2 uur 1. Op een gelijkspanning van 24 V staan 3 weerstanden in serie aangesloten. R1 = 6 Ohm, R2 = 8 Ohm en R3 = 10 Ohm. a) Bereken de opgenomen

Nadere informatie

Studiegroep Bio-energie Energy Matters

Studiegroep Bio-energie Energy Matters Door: Gerard Prinsen Presenteert op verzoek van: Studiegroep Bio-energie Energy Matters Emissiebeleid Biomassa gestookte installaties Volledige verbranding bij laagwaardige biomassa KARA Energy Systems

Nadere informatie

De afvalenergiecentrale van Attero in Moerdijk is sinds operationeel. De installatie zet huishoudelijk en

De afvalenergiecentrale van Attero in Moerdijk is sinds operationeel. De installatie zet huishoudelijk en De afvalenergiecentrale van Attero in Moerdijk is sinds 1997 operationeel. De installatie zet huishoudelijk en daarmee vergelijkbaar bedrijfsafval om in (duurzame) energie. Dat gebeurt uiterst efficiënt:

Nadere informatie

IPT hertentamen - 03-07-2015, 9:00-12:00

IPT hertentamen - 03-07-2015, 9:00-12:00 IPT hertentamen - 03-07-2015, 9:00-12:00 Cursus: 4051IPTECY Inleiding ProcesTechnologie Docenten: F. Kapteijn & V. van Steijn Lees elke vraag volledig door voordat je aan (a) begint. Schrijf op elk blad

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. en energieomzetting

Hoofdstuk 3. en energieomzetting Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting branders luchttoevoer brandstoftoevoer koelwater condensator stoomturbine generator transformator regelkamer stoom water ketel branders 1 Energiesoort Omschrijving

Nadere informatie

Inhoud 1/2. Kachelbouw varianten. Warmte afgifte KACHELBOUWER

Inhoud 1/2. Kachelbouw varianten. Warmte afgifte KACHELBOUWER VERWARMEN MET SFEER 01 Inhoud 1/2 Kachelbouw varianten Warme lucht kachel Warme lucht met massa op de kachel Warme lucht met massa naast de kachel Warme lucht kachel hypocaust Massa kachel, systeemkachel,

Nadere informatie

ENERGIETECHNIEK STOOMTURBINES

ENERGIETECHNIEK STOOMTURBINES Stoomturbines ENERGIETECHNIEK STOOMTURBINES Adviesbureau de Koster v.o.f. 2013 Pagina 1 Stoomturbines Pagina 2 2013 Stoomturbines Voorwoord Voor u ligt het boek Stoomturbines, de nadruk is gelegd op de

Nadere informatie

Minder stookkosten bij houtstoken

Minder stookkosten bij houtstoken Minder stookkosten bij houtstoken door :Gerard A.M. Prinsen en Alexander V. van Hunnik 26 juni 2013 Turnkey oplossingen voor biomassa verbrandingssystemen sinds 1910 DE BELANGRIJKSTE AKTIVITEITEN Biomassa

Nadere informatie

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte.

10 Materie en warmte. Onderwerpen. 3.2 Temperatuur en warmte. 1 Materie en warmte Onderwerpen - Temperatuur en warmte. - Verschillende temperatuurschalen - Berekening hoeveelheid warmte t.o.v. bepaalde temperatuur. - Thermische geleidbaarheid van een stof. - Warmteweerstand

Nadere informatie

www.hth-hth.nl Energie kosten besparen met Gesloten Hybride Medium-koeler (GHM)

www.hth-hth.nl Energie kosten besparen met Gesloten Hybride Medium-koeler (GHM) RBO bank 37 62 72 732 BN NL 39 RBO 0376 272 732 K o n t r ak t v o o r wa a r d e n nternet..www.hth-hth.nl Handelsr.K.v.K.04054189 BTW. NL0370 4494 1B01 Ten rlo 6 7921 V Zuidwolde Tel. 0528 371010 Fax

Nadere informatie

Doel is: Verdieping m.b.v. 2 REWIC Readers en koppeling aan de natuurkunde-les. periode 3 Rendementsverbetering door aftapvoorwarming en herverhitting

Doel is: Verdieping m.b.v. 2 REWIC Readers en koppeling aan de natuurkunde-les. periode 3 Rendementsverbetering door aftapvoorwarming en herverhitting 3 C=meng, E, en B=maint Pagina 1 programma 3e jaar woensdag 27 januari 2016 12:31 Doel is: Verdieping m.b.v. 2 REWIC Readers en koppeling aan de natuurkunde-les periode 3 Rendementsverbetering door aftapvoorwarming

Nadere informatie

Elektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec)

Elektrische energie. energie01 (1 min, 47 sec) Elektrische energie In huishoudens is elektrische energie de meest gebruikte vorm van energie. In Nederland zijn bijna alle huizen aangesloten op het netwerk van elektriciteitskabels. Achter elk stopcontact

Nadere informatie

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder

Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen Bio-WKK en WKK in de glastuinbouw: meer met minder 16/12/2010 Cogen Vlaanderen Daan Curvers COGEN Vlaanderen Houtige biomassa in de landbouw 16

Nadere informatie

THERMODYNAMISCHE RENDEMENTEN BIJ DE PRODUCTIE VAN WARMTE VAN LAGE TEMPERATUUR

THERMODYNAMISCHE RENDEMENTEN BIJ DE PRODUCTIE VAN WARMTE VAN LAGE TEMPERATUUR THERMODYNAMISCHE RENDEMENTEN BIJ DE PRODUCTIE VAN WARMTE VAN LAGE TEMPERATUUR Nico Woudstra, TU Delft, 3ME-P&E-ET Leeghwaterstraat 44, 2628 CA Delft e-mail: n.woudstra@tudelft.nl 1 INLEIDING De kwaliteit

Nadere informatie

Stoomketel Stand-by of conserveren?

Stoomketel Stand-by of conserveren? Stoomketel Stand-by of conserveren? 1 Inhoud 1. Energie en stand-by 2. Belasting, gasverbruik en geld 3. Conserveren 4. Wel of niet stand-by 4 5 7 8 Deze publicatie over Stoomketel stand-by of conserveren?

Nadere informatie

Energiesysteemanalyse Thermische Centrales College TB142Ea, 19 mei 2014

Energiesysteemanalyse Thermische Centrales College TB142Ea, 19 mei 2014 Energiesysteemanalyse Thermische Centrales College TB142Ea, 19 mei 2014 Dr.ir. Gerard P.J. Dijkema E.On kolencentrales, Maasvlakte, Rotterdam. G.P.J. Dijkema 5 mei 2014 Faculty of Technology, Policy and

Nadere informatie

Het Ts diagram van water en stoom

Het Ts diagram van water en stoom PvB-7 Si Pagina 1 Het Ts diagram van water en stoom woensdag 1 februari 2017 12:51 Rendement uit verhouding van oppervlakten Het oppervlak binnen de kringloop (1-2-3-4)= nuttig gebruikte warmte Oppervlak

Nadere informatie

Condenserende Ketels. Energiezuinig : niet enkel tegen de sterk gestegen energieprijzen... Laurent Vercruysse Viessmann Belgium

Condenserende Ketels. Energiezuinig : niet enkel tegen de sterk gestegen energieprijzen... Laurent Vercruysse Viessmann Belgium Condenserende Ketels Laurent Vercruysse Viessmann Belgium Vorlage 1 05/2008 Viessmann Werke Energiezuinig : niet enkel tegen de sterk gestegen energieprijzen... Maar ook : Reserve van fossiele brandstoffen

Nadere informatie

Hoeveel kost 1 ton stoom?

Hoeveel kost 1 ton stoom? Hoeveel kost 1 ton stoom? ENERGIK 23 november 2011 Valérie de Groote, INDEA Voorstelling INDEA Bruikbaar energieadvies voor industriële bedrijven Audits / Haalbaarheidsstudies Wetgeving Begeleiding bij

Nadere informatie

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt.

Aardolie is een zwart, stroperig mengsel van heel veel stoffen, wat door middel van een bepaalde scheidingsmethode in zeven fracties gescheiden wordt. Meerkeuzevragen Naast koolstofdioxide en waterdamp komen bij verbranding van steenkool nog flinke hoeveelheden schadelijke stoffen vrij. Dit komt doordat steenkool ook zwavel- en stikstofatomen bevat,

Nadere informatie

Figuur 7.23: Tegendrukturbine

Figuur 7.23: Tegendrukturbine HOOFDSTUK 7. STOOMTURBINES EN HYDRAULISCHE TURBINES 19 druk, eveneens voor proceswarmte aangewend worden. De toevoerleiding van de verse stoom is gekromd uitgevoerd om belasting van het turbinehuis door

Nadere informatie

STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN EN UITWERKINGEN.doc 1/13

STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT01 - OPGAVEN EN UITWERKINGEN.doc 1/13 VAK: Stooturbines A Set Proeftoets AT0 STOOMTURBINES - A - PROEFTOETS- AT0 - OPGAVEN EN UITWERKINGEN.doc /3 DIT EERST LEZEN EN VOORZIEN VAN NAAM EN LEERLINGNUMMER! Bescikbare tijd: 00 inuten Uw naa:...

Nadere informatie

Extra oefenopgaven bij hoofdstuk 5 en 6

Extra oefenopgaven bij hoofdstuk 5 en 6 Extra oefenopgaven bij hoofdstuk 5 en 6 1 Een splitunit werkt bij een verdampingsdruk van 10 bar en een condensatietemperatuur van 40 C. Zie het principeschema hieronder. Aan het eind van de verdamper

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding 13. Noordhoff Uitgevers bv

Inhoud. Inleiding 13. Noordhoff Uitgevers bv Inhoud Inleiding 13 1 Algemene begrippen 15 1.1 Eenhedenstelsel 16 1.1.1 Druk en vermogen 18 1.1.2 Volume en dichtheid 19 1.2 Soortelijke warmte 19 1.2.1 Gemiddelde soortelijke warmte 20 1.3 Verbrandingswaarde

Nadere informatie

Pool & Spa. De Hydro-Pro warmtepompen

Pool & Spa. De Hydro-Pro warmtepompen Pool & Spa Hydro-Pro_warmtepompen_Mertens.indd 1 De Hydro-Pro warmtepompen 3/2/2012 2:49:46 PM Hydro-Pro_warmtepompen_Mertens.indd 2 3/2/2012 2:49:50 PM Efficiënt en economisch De warmte van de buitenlucht

Nadere informatie

E1 module stoomtechniek 1

E1 module stoomtechniek 1 E1 module stoomtechniek 1 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres My Tec 06 march 2019 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/68842 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs

Nadere informatie