DE KEEPER. Ieder voetbalelftal heeft een keeper of doelverdediger.

Transcriptie

1 DE KEEPER

2 DE KEEPER Ieder voetbalelftal heeft een keeper of doelverdediger. Wat jij, als jonge (bambino/f) voetballer, nog niet weet is of jij wel de kwaliteiten bezit om keeper te worden want keepen is een vak apart. Wat zijn zoal de kwaliteiten waarover een doelverdediger dient te beschikken? Dit zijn onder andere: durf/moed; karakter; inzicht; reflex; kracht; snelheid; lenigheid/souplesse; beweeglijk; reactie/timing; uithoudingsvermogen; weerstandsvermogen; zelfvertrouwen; techniek. Een aantal van dat legertje kwaliteiten dat bovenstaand is opgesomd, kun je verbeteren door te trainen. Ofschoon bij de F-pupillen de keeper al zijn intrede heeft gedaan, wordt door de vakmensen in het Nederlandse voetbal geadviseerd met een specifieke keeperstraining en dus een vaste keeper pas te beginnen in de leeftijd van rond de 10 jaar. In de leeftijdscategorie tussen 6 en 10 jaar wordt het verstandig geacht om voor wisselende keepers te kiezen. Bij het rouleren is het wenselijk de keeperstalentjes de opdracht mee te geven om ook als keeper mee te voetballen want dit is een belangrijke eigenschap voor een keeper in het moderne voetbal. Als je zowel als speler en als keeper gefunctioneerd hebt, dan kun je ook een bewuste keuze maken of je keeper wilt worden. Kies je uiteindelijk voor deze rol, dan zal je dat mede doen omdat je veel plezier hebt in het keepen. Volgens velen bereikt een keeper pas zijn top in de leeftijd van 28 tot 30 jaar. Als motivatie wordt dan bijna altijd genoemd dat een keeper pas op die leeftijd voldoende ervaring (in spelsituaties opgedaan in wedstrijden) heeft. Sommige keeperstrainers zijn het met die stelling niet eens en denken dat die leeftijd waarop een keeper zijn hoogste niveau bereikt, aanzienlijk verlaagd kan worden door tijdens de trainingen de keeper met zijn spelers telkens weer wedstrijdechte situaties voor te leggen en deze te laten oplossen. In elk geval, ook al zal de topleeftijd voor een keeper, met enkele jaren kunnen worden teruggebracht, de weg die nog bewandeld moet worden om een goede keeper te worden is nog lang met heel veel trainingsuren.

3 WETENSWAARDIGHEDEN OVER DE KEEPER Frans Hoek, oud Volendamkeeper en onder andere keeperstrainer bij Ajax Amsterdam en FC Barcelona, schrijft in zijn boek Alles over de doelverdediger : Eén van de elf, maar toch alleen. Het is de doelman. De pure individualist, die niet buiten het team kan. Een sportman, die zich duidelijk onderscheidt van de overige spelers. Als enige mag hij de bal in z n handen pakken. Hij staat vaak op het slechtste deel van het veld. Hij draagt altijd een ander kleur shirt. Hij is bij een tegendoelpunt middelpunt van alle teleurstelling en staat ver van de vreugde als er gescoord is. De keeper maakt deel uit van het team en is dus wel degelijk en op de eerste plaats een teamspeler en één van de schakels die bijdraagt tot het uiteindelijke resultaat. Hij is wél een persoon met een specifieke taak binnen het elftal. Hij heeft namelijk als hoofdtaak gekregen het doel waarin hij staat volledig af te schermen zodat er eigenlijk geen bal door kan. De manier waarop hij dit doet is eigenlijk niet belangrijk zolang de spelregels maar niet worden overschreden. Soms heeft hij om de nul vast te houden de hulp nodig van zijn teamgenoten bijvoorbeeld als hij een bal niet klemvast kan pakken en de losgelaten bal door een medespeler van het team moet worden weggetrapt. De doelverdediger heeft rechten en plichten die de overige spelers niet hebben. Zo heeft hij alleen het recht om zijn handen bij het spel te gebruiken binnen het strafschopgebied. Als een strafschop wordt genomen, dan moeten alle spelers, met uitzondering van degene die de strafschop neemt én de doelverdediger, zich binnen het speelveld maar buiten het strafschopgebied bevinden en ten minste 9.15 meter van het strafschoppunt. De doelman moet kleding dragen die anders is dan die van de spelers. Ter verduidelijking van deze stellingen kan het volgende worden opgemerkt: In een voetbalelftal kennen we tien veldspelers en als elfde de keeper. Tijdens een wedstrijd verblijft hij, de keeper, hoofdzakelijk in het eigen strafschopgebied, meestal achter zijn medespelers. In tegenstelling tot de overige veldspelers beweegt hij zich slechts op een klein deel van het veld, voornamelijk in de nabijheid van zijn doelgebied. Zoals reeds is vermeld, mag de doelverdediger in zijn strafschopgebied met de handen en armen de bal aanraken en vasthouden. De handen zijn voor een keeper dan ook voorname lichaamsdelen want die handen moeten namelijk trachten de bal uit het doel te houden. Het doelgebied, waarin de keeper het grootste gedeelte van de wedstrijd en trainingen doorbrengt, is het meest betrapte deel van het veld en dus het gedeelte waar de grasmat het meeste te lijden heeft van de bewegingen van de spelers. Bij regenachtig weer kan het dan ook voorkomen dat de keeper in de modder z n werk staat te doen.

4 In de spelregels staat vermeld dat een doelverdediger kleuren moet dragen die hem onderscheiden van de andere spelers én de scheidsrechter. Waaruit bestaat de kleding van een keeper? Natuurlijk dient hij te beschikken over schoenen. Samen met de handschoenen behoort dit onderdeel van de keepersuitrusting tot de belangrijkste onderdelen van het wedstrijdtenue. De standvastigheid op het veld wordt ten slotte voor het overgrote deel bepaald door de schoen met de daaronder zittende zool met noppen. Het komt regelmatig voor dat een keeper uitglijdt en daardoor de bal mist of loslaat met alle gevolgen van dien. De schoenkeuze is dus veelal afhankelijk van het veld (denk maar aan een zachte grasmat of in de wintermaanden aan een hard veld en niet te vergeten de in opkomst zijnde kunstgrasvelden) en de afzetmogelijkheden op deze velden. Het huidige aanbod van voetbalschoenen is zo gevarieerd en uitgebreid dat voor ieder type voet een geschikte schoen verkrijgbaar is. Belangrijk is, dat de schoen goed past; niet te krap maar ook niet te ruim. Kousen, beenbeschermers, een korte en een lange broek alsmede een shirt behoren tot de uitrusting die de keeper voor een wedstrijd of een training in zijn voetbaltas dient te stoppen. Neem bij zonnig weer ook een pet of zonneklep mee, om te voorkomen dat de zon in jouw ogen schijnt en je de bal niet goed kunt waarnemen. De fabrikanten produceren heden ten dage kleding van diverse soorten materiaal in allerhande (mode)kleuren en zo heeft ook de doelman de mogelijkheid om er piekfijn bij te lopen. Zoals reeds eerder vermeld, zijn de handschoenen bij een keeper van groot belang. De greep van een bal wordt namelijk voor een belangrijk deel bepaald door de handschoen en dus voor de doelverdediger van eminent belang. De tijden van het keepen met blote handen en een beetje spuug in de handen zijn geweest. Hoofdoorzaak hiervan is de overgang van de echte leren bal naar de tegenwoordig met een kunststof laag bedekte voetbal. Droog leer en speeksel waren vroeger een ideale combinatie en met blote handen werd de bal grandioos gepakt. De voor een deel uit kunststof bestaande bal bracht hierin dus verandering. Met name de greep op de bal bleek beduidend minder te zijn. De bekende Duitse doelman Sepp Maier heeft zich enorm verdiept in de problematiek van de handschoenen. Als speler van Bayern München ging hij namelijk uitgebreid experimenteren met allerlei zelfgemaakte handschoenen en accentueerde daarmee de importantie van de grip voor de doelman. Tegenwoordig werkt vrijwel iedere keeper met handschoenen. In de handel zijn allerlei modellen keepershandschoenen te koop. Belangrijk is dat de handschoen nooit uit mag kunnen schieten. Aangeraden wordt dan ook om handschoenen met een klitten bandsluiting te gebruiken; de keeper kan dan zelf de strakheid bepalen. Veel keepers gebruiken 3 typen handschoenen per jaar, te weten: a) een paar speciaal voor nat weer; b) een paar speciaal voor droog weer; c) een paar voor de trainingen en warming up voor de wedstrijd.

5 De rol van de keeper binnen het voetbalelftal is niet onbelangrijk. De prestatie van een keeper is vaak beslissend voor winst of verlies. Zo lees je in de kranten of wordt op televisie vermeld dat de keeper beslissende reddingen in een wedstrijd heeft verricht. Maar naast deze positieve berichtgeving kan hij in een wedstrijd ook in negatief opzicht de beslissende schakel zijn. In de praktijk wordt de doelman dan ook wel eens als hoofdschuldige aangewezen bij een tegendoelpunt. Hij moet tenslotte, als laatste pion, verhinderen dat de tegenpartij een doelpunt scoort. Feit is dat wanneer een keeper een fout maakt, dit heel vaak ten koste gaat van een tegendoelpunt. Als je dan eens dat foutje maakt, probeer dan de volgende bal goed te pakken; nooit opgeven, doorzettingsvermogen en karakter tonen. bal die de tegenpartij graag binnen die ruimte ziet verdwijnen. Bovendien komt die bal niet altijd recht op de keeper af. Hij zal over de grond aankomende ballen moeten oppakken. Hij zal lage en halfhoge ballen moeten vangen op knie-, buik- en borsthoogte. Hij zal ballen moeten plukken op borst-, hoofd-, reik- en spronghoogte. Hij zal ballen moeten wegstompen met één of twee vuisten, vooral bij voorzetten en hoekschoppen, bij schoten of kopballen van dichtbij of in de bovenhoeken. Hij zal vaak met een achterwaartse loop de bal over de lat moeten tippen. Hij zal snel moeten reageren op meerdere achter mekaar volgende schoten op verschillende hoogten en links of rechts van hem. Hij zal alert en bliksemsnel moeten reageren indien de aanvallers van de tegenpartij schieten van korte of grote(re) afstand. Zijn reactievermogen moet dan ook goed zijn. Hij zal zijn mannetje moeten staan in een 1:1 situatie en daarbij de tegenstander tegemoet lopen wanneer deze is doorgebroken en ongehinderd op zijn doel afkomt. Als zijn eigen teamgenoten een doelpunt hebben gescoord en zijn medespelers de doelpuntenmaker feliciteren met zijn treffer, staat hij veelal als enige op de andere helft van het speelveld om in z n eentje te juichen. Hij zal waakzaam moeten zijn bij het onderscheppen van een diep(t)e bal en mee moeten voetballen buiten het 16 meter-gebied. Hij zal over voetballende kwaliteiten moeten beschikken bij terugspeelballen. Daarbij behoort een goed positiespel; hij moet aanspeelbaar zijn. Het werk van een keeper is niet eenvoudig want de ruimte die hij moet verdedigen tussen de doelpalen en de lat is bijzonder groot ten opzichte van de

6 Daarvoor zal hij moeten kunnen trappen met beide benen. Een rechtsbenige keeper zal moeten trainen op het trappen met links (verkeerde been) en een linksbenige keeper zal moeten leren met rechts te trappen. Hij zal leiding moeten geven aan zijn verdediging, organiseren en coachen. Denk daarbij onder andere maar eens aan het opstellen van de muur bij een vrije trap en de regeling van de bezetting van één of beide palen bij de hoekschop. met een lange trap de spitsen van je team in stelling brengen. Uit voorgaande opsomming zie je dat van een doelman heel veel wordt gevraagd. Allerlei handelingen die je niet van het ene op het andere moment onder de knie hebt. Dus, er zal nog heel wat trainingswerk verricht moeten worden. De club waarbij je speelt zal dan ook aandacht moeten besteden aan de keeperstraining. Vanaf de tweedejaars E-leeftijd of bij de D-jeugd hebben jeugdkeepers recht op een gerichte opleiding c.q. training. Naast het zo klein mogelijk maken van de kans op een tegendoelpunt bij balbezit van de tegenstander, moet de keeper de kans op het scoren van een doelpunt zo groot mogelijk maken bij eigen balbezit. Niet voor niets wordt hij de eerste speler in de opbouw of eerste aanvaller genoemd. Van een moderne keeper wordt verwacht dat hij snel en adequaat voor een goede voortzetting kan zorgen. Hij zal dus moeten beschikken over een goeie traptechniek bij het in het spel brengen van de bal door middel van een doeltrap of vrije trap vanaf de grond of bij andere spelhervattingen middels een dropkick of volley vanuit de hand. Naast het goed kunnen trappen zal hij ook goed moeten kunnen werpen. Werpen of rollen naar een medespeler of de bal voor zich uitwerpen, dribbelen en vervolgens TOT SLOT Laat je niet afschrikken voor al die trainingsuren die jou nog te wachten staan want goed keeperswerk is geweldig. Het vallen, duiken en zweven naar de bal is spectaculair. Het stoppen van een penalty geeft een kick want iedereen gaat er in principe van uit dat je nagenoeg kansloos bent. Stop je de strafschop, dan ben je held. Begin met veel zelfvertrouwen aan het keepersvak; het zal je ongetwijfeld veel mooie momenten brengen. Wie weet, als je het besluit hebt genomen om doelman te worden, heb je misschien de eerste stap gemaakt op weg naar oranje of het shirt met de oranje leeuw.