Duurzaamheidsagenda Purmerend /1/2017 Duurzaamheidsagenda

Transcriptie

1 Duurzaamheidsagenda Purmerend /1/2017 Duurzaamheidsagenda

2 Inhoudsopgave. 1. Achtergrond en Doel 2 2. Uitgangssituatie in Purmerend 3 3. Nationaal en Provinciaal Duurzaamheidsbeleid 6 4. Visie en ambitie Uitwerking visie per thema Meerjarenplanning Raming Duurzaamheidsagenda Opgave organisatie, overlegstructuur en rapportage / verantwoording 32 Bijlage I Samenvatting Milieubeleidsplan periode Bijlage II Prioriteitstelling. Bijlage III Voortzetting eerdere prioriteiten. Page 1

3 1. Achtergrond en Doel De vaststelling van het Klimaatakkoord van Parijs maakt, dat Duurzaamheid geen keuze meer is, maar een maatschappelijke opgave. Een opgave die alleen kan worden ingevuld met inzet van alle betrokkenen. Dat zijn wij allen, gemeente, inwoners, maatschappelijke partijen en ondernemers. Van de gemeente mag hierin een voortrekkersrol worden verwacht. Hiertoe is een meerjaren agenda opgesteld voor de uitvoering van de maatschappelijke opgave. Het begrip duurzaamheid lijkt aan steeds meer begrippen te worden gekoppeld. Voor deze agenda hebben wij gemeend om de onderdelen te begrenzen. In deze uitvoeringsagenda richten wij ons op CO 2 reductie (besparing en verduurzaming energiegebruik), circulaire economie (afval is grondstof) en biobased economy (grondstoffen van natuurlijke oorsprong en niet olie, dus vernieuwbaar). In het milieubeleidsprogramma Purmerend werden alle milieu-activiteiten benoemd. De milieuactiviteiten die in wettelijke kaders en programma s zijn geborgd, zoals vervanging van de riolering en scheiding van vuil- en schoonwaterriolering, bodemsanering of (milieu)handhavingsactiviteiten enz., worden niet meegenomen in deze duurzaamheidsagenda. Deze komen uiteraard wel terug in de programmabegroting en -rekening en / of in afzonderlijke voorstellen. Met deze agenda wordt inhoud gegeven aan de uitgangspunten zoals opgenomen zijn in de begroting 2017 (energiezuinige gemeentelijke organisatie, energiezuinige inwoners en bedrijven en zoveel mogelijk lokale energieopwekking). Deze agenda kan jaarlijks worden bijgesteld, voor zover hiervoor de noodzaak bestaat, dan wel behoefte aan is. Alvorens de mogelijke gemeentelijke initiatieven te benoemen wordt een kort overzicht gegeven van de uitgangssituatie in Purmerend en van de belangrijkste beleidsvoornemens op landelijk en provinciaal niveau die vragen om een inspanning op gemeentelijk niveau. Page 2

4 2. Uitgangssituatie in Purmerend. In 2012 is het Milieubeleidsplan vastgesteld. Hierin zijn naast wettelijke milieutaken ook duurzaamheidsambities opgenomen die jaarlijks in uitvoeringsprogramma s nader zijn uitgewerkt. In bijlage I treft u een overzicht aan van de vastgestelde beleidsuitgangspunten en kort samengevat hoe hiermee in de betreffende planperiode is omgegaan. Een belangrijk deel van de uitgangspunten zijn inmiddels opgenomen in de huidige taakuitvoering. Dat betekent dat hiervoor in de afgelopen jaren tijd voor is vrijgemaakt binnen de bestaande formatie van de organisatie. In dit hoofdstuk wordt aangegeven welke acties in Purmerend de afgelopen vier jaar zijn uitgevoerd. Hieronder worden de belangrijkste resultaten van het duurzaamheidsbeleid over de periode kort genoemd. Bestaande bouw. - Aansluiting op een publieke voorziening voor verwarming waar renovatie of aanpassing van bestaande bouw aan de orde is, is de planperiode gestimuleerd. Bij woningcorporaties en VvE s wordt een aansluiting op het duurzame warmtenet van de Stadsverwarming Purmerend gestimuleerd. Als een aansluiting op het duurzame warmtenet vergeleken werd met een aansluiting op het gasnet, was de aansluiting op het warmtenet duurder. Doordat hiervoor geen middelen beschikbaar zijn gesteld in de betreffende planperiode, heeft dit niet altijd tot een gewenst resultaat geleid. - In 2014, 2015 en 2016 waren subsidie en duurzaamheidsleningen beschikbaar voor particuliere woningeigenaren ten behoeve van het treffen van energiebesparende maatregelen (zowel installatie, zoals zonnepanelen, en isolatie). Voor de subsidie en de lening was de belangstelling groot, waardoor het beschikbare subsidiebudget en de het budget voor de duurzaamheidslening al na 4 maanden was uitgeput. - Bij de aanleg van nieuwe wateren of de herinrichting van bestaande wateren, wordt rekening gehouden met grond door de constructie van natuurlijke oevers. - Integraal vervanging en dus ook afkoppeling vuil- en schoonwaterriolering in Overwhere-Zuid en Wheermolen - Bij herinrichtingen van straten en plantsoenen, waar mogelijk klimaatbestendige bestrating/inrichting toepassen, om het afvloeien van regenwater te verminderen en het bufferend vermogen te vergroten. Nieuwbouw. - Bij ieder bouwplan van 30 woningen of meer, stelt de ontwikkelende partij in overleg met de gemeente Purmerend, een energievisie op stedenbouwkundig niveau op. Gedurende de planperiode zijn er diverse woningbouwplannen van 30 woningen of meer gerealiseerd (bijvoorbeeld Kop West, en enkele complexen in Weidevenne). Voor deze nieuwbouwplannen is een energievisie opgesteld, al dan niet in de vorm van een Warmteplan. - De nieuwbouw in de Kop West en Klein Where worden aangesloten op het duurzame warmtenet van de Stadsverwarming Purmerend. Page 3

5 - De gemeente heeft de energievisie beoordeeld op basis van de zgn. Trias Energetica. - Grondstromen in werken en projecten reguleren en te beheren. Er is een nieuw gronddepot ingericht op de Baanstee Noord. - Nieuwe ontwikkelingen en plannen zodanig uitvoeren dat wonen, werken en ondernemen in Purmerend goed mogelijk en aantrekkelijk is. Vervoer. - Streven naar instandhouding van het fijnmazige openbaar vervoersysteem - Aanschaf elektrische scooters - Verduurzaming uitvoering leerlingvervoer in aanbesteding. - Waar mogelijk en wenselijk stimuleert de gemeente initiatieven op het gebied van elektrisch vervoer, toepassing van alternatieve motorbrandstoffen, groene grondstoffen en duurzame elektriciteit. - Bij vervanging van de gemeentelijke voertuigen afwegen of overstappen op milieuvriendelijke alternatieven rendabel en wenselijk is. Energie. - Op 13 maart 2015 is de biowarmtecentrale De Purmer door de koning geopend. De biowarmtecentrale De Purmer voedt het warmtenet in Purmerend met duurzame warmte. Ca 75% van de bestaande bouw van Purmerend is aangesloten op dit warmtenet. Met de ingebruikname van de biowarmtecentrale is ca 75% van de warmtevraag in de bestaande bouw verduurzaamd. - Verduurzamen energiegebruik in het gemeentehuis. Page 4

6 - Op 4 november 2016 is het Zonnepanelenpark op de Baanstede-Noord geopend. Op dit zonnepanelenpark van ca 8 ha staan zonnepanelen, en levert voldoende stroom voor ca 1400 huishoudens. Het is daarmee het grootste zonnepanelenpark in stedelijke gebied. - Overleg met provincie over mogelijkheden windenergie. Bedrijven. - Ondernemers stimuleren om verdergaande milieumaatregelen in de bedrijfsvoering door te voeren. - In voorkomende gevallen bedrijfsterreinen duurzaam revitaliseren. - Energiescans voor bedrijven Communicatie. - Up to date houden van de website duurzaam.purmerend.nl - Er zijn energiebesparingscursussen voor huurders georganiseerd. - Periodiek aandacht aan energiebesparing in bestaande woningen en aan eventueel daarvoor te verkrijgen subsidies. Page 5

7 Overig. - Behouden van de recreatieve waarden van het Purmerbos, zodat duurzame recreatie mogelijk blijft. - Bij de uitvoering van het actieplan waterrecreatie rekening houden met duurzame vaarrecreatie. O.a. het sloepennetwerk is gerealiseerd. - Alle gemeentelijke panden hebben een energiecertificaat. - Purmerend stimuleert initiatiefnemers van evenementen tot invoering van duurzaamheidsaspecten c.q. maatschappelijke verantwoord ondernemen. - Uitreiking Duurzaamheidsprijs. - Regulier overleg en klankbord over duurzaamheid door de vorming van een Denktank waarin de belangrijkste maatschappelijke partijen zijn vertegenwoordigd (woningcorporaties, bedrijfsleven, energie coöperatie, Rabobank, ).. Purmerend ten opzichte van het landelijke gemiddelde De gemeentelijke Duurzaamheidsindex (GDI) is een door Stichting Duurzame Samenleving ontwikkelde landelijke monitor gebaseerd op 24 verschillende indicatoren om gemeenten in Nederland met elkaar te vergelijken op het gebied van duurzaamheid. Figuur 1 geeft de score van Purmerend weer (peiljaar: 2016). Het middelpunt van het spinnenweb geeft een score van 0: geen duurzaamheid. De buitenste cirkel geeft de score 10 weer: zeer hoge mate van duurzaamheid. De rode lijn geeft de gemiddelde scores van alle gemeenten weer. Hieronder ziet u deze index grafisch weergegeven Op de website kunnen de bronnen voor deze gegevens worden gevonden. Page 6

8 Figuur 1: Score van de gemeentelijke duurzaamheidsindex Hoe staat Purmerend er voor t.o.v. andere gemeenten. Op de website klimaatmonitor.nl kunnen we een ranking lezen waar Purmerend staat ten opzichte van andere gemeenten voor wat betreft bijvoorbeeld gemiddeld energieverbruik. Deze gegevens zijn van Hieruit valt te lezen, dat Purmerend in de Ranking van gemeenten is opgenomen op plek 238 van totaal 390 gemeenten. Dat lijkt heel slecht, maar als gekeken wordt hoe het Energiegebruik Gebouwde Omgeving per inwoner zich verhoudt dan scoort Purmerend met een gebruik van 30,79 per inwoner ten opzichte van landelijk 40,03 lager dan het landelijk gemiddelde, maar er is ruimte voor verbetering. Page 7

9 3. Nationaal en Provinciaal Duurzaamheidsbeleid Nederland heeft zich gecommitteerd aan de afspraken van het klimaatakkoord van Parijs. Dat betekent een drastische beperking van de CO2-uitstoot naar bijna 0 in Nederland groeit in een geleidelijk tempo naar een CO 2 -arme economie in Nationale Energieagenda Naar een CO2-arme energievoorziening. Op 7 december 2016 heeft de minister van Economische Zaken de nationale energie-agenda gepresenteerd. De Energieagenda geeft aan hoe Nederland in 2050 nog nauwelijks broeikasgassen (CO 2 ) uitstoot. De overgang naar duurzame energie wordt energietransitie genoemd. In de energietransitie stuurt het kabinet op vermindering van de uitstoot van CO 2. De investeringen van de komende jaren, moeten passen bij een CO 2 -arme energievoorziening. Op deze manier benut Nederland de economische kansen die de energietransitie met zich meebrengt. In 2013 is met 47 partijen het Energieakkoord gesloten. Deze afspraken lopen tot De Energieagenda beschrijft het einddoel in 2050 en de route daarnaartoe. Bedrijven en lokale overheden hebben zekerheid nodig zodat zij hun plannen erop kunnen afstemmen. Geleidelijke en tijdige overgang Energiebesparing, minder aardgasgebruik en meer investeringen in hernieuwbare energie Energiebesparing en terugdringing van het gebruik van aardgas. Hier zet het kabinet op in. Om dit te bereiken wil het kabinet duurzaam opgewekte elektriciteit en duurzame warmte stimuleren. Hiervoor is een breed pakket aan maatregelen. Zo wordt gekeken hoe de verwarming van woningen, gebouwen en tuinbouwkassen kan verduurzamen. Bijvoorbeeld op de volgende manieren: De wettelijke verplichting voor aansluiting van huizen en gebouwen op het gasnetwerk komt te vervallen per januari Niet meer automatisch nieuwe gasnetten aanleggen voor nieuwbouwwijken. Het kabinet wil ook de bron van energie verder verduurzamen. De stroomopwekking van windmolens op zee is succesvol. Dit zal de komende jaren verder worden uitgebreid, ook met windparken die verder uit de kust liggen. Ambities Energieagenda Na 2023 heeft het kabinet de volgende ambities: Het aantal volledig elektrische auto's en auto's op waterstof zal verder toenemen. Vanaf 2035 is het alleen nog mogelijk duurzame auto s in Nederland te verkopen. De spoorsector zal volledig overschakelen op groene stroom. Vanaf 2025 maken nieuwe OV-bussen gebruik van hernieuwbare energie of biobrandstof. Fietsen moet aantrekkelijker worden. Daarom komen er meer veilige fietsverbindingen en een extra impuls voor fietsenstallingen in steden. Het wegtransport zal moeten overschakelen van fossiele naar biobrandstoffen en zuinigere motoren. Ook de luchtvaart zal moeten overgaan op CO2-arme brandstoffen en zal efficiënter moeten vliegen. Daarnaast blijft de overheid de energiebesparing door de industrie krachtig stimuleren. Productieprocessen moeten Page 8

10 veranderen zodat er minder CO2 wordt uitgestoten. De CO2 die toch nog wordt geproduceerd kan worden opgeslagen in lege aardgasvelden in de Noordzee. Verantwoordelijkheid van iedereen De energietransitie is alleen mogelijk als iedereen bijdraagt: burgers, bedrijven, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en alle overheden. Het kabinet vindt het belangrijk om met de partijen in gesprek te blijven. Ook wil het kabinet afspraken maken over de invulling van de transitie naar een CO2-arme economie en samenleving. Voor consumenten die zelf energie opwekken wordt het aantrekkelijker de energie op te slaan. Zij kunnen de energie verkopen op momenten dat er vraag naar is. Opslag maakt het ook mogelijk de energie te gebruiken op het moment dat de consument zelf nodig heeft. Bijvoorbeeld in de avonduren. Betaalbaar voor burgers en bedrijven Er bestaan verschillende berekeningen over de kosten die gemoeid zijn met de energietransitie. Vanwege de grote verschillen hiertussen is uitgebreider onderzoek nodig. Daarbij zal ook gekeken worden naar de mogelijkheden voor financiering van de benodigde investeringen. De eerste uitkomsten daarvan worden halverwege 2017 verwacht. Uitgangspunt is dat de energietransitie betaalbaar blijft voor burgers en bedrijven. Provinciaal Duurzaamheidsbeleid. Gebouwde omgeving De provincie richt haar beleid vooral op energieverbruik in woningen. De focus ligt op de bestaande woningen. De provincie streeft naar woningen die zeer energiezuinig zijn, zelf energie opwekken en in de toekomst ook zelf energie kunnen opslaan. Dat is goed voor het klimaat, maakt woningen comfortabeler en levert werkgelegenheid op. Energiebesparing in de industrie De provincie wil bedrijven in de industrie zuiniger om laten gaan met energie. Wind Windenergie levert de komende 10 jaar de belangrijkste bijdrage aan het duurzaam maken van onze energievoorziening. Windparken op zee en op land voorzien in miljoen Nederlandse huishoudens van elektriciteit. Windenergie is voor de provincie Noord-Holland een belangrijk thema, niet alleen vanuit het oogpunt van duurzaamheid: windturbines kunnen op grote afstand zichtbaar zijn. Zon Zonne-energie is een belangrijk onderdeel van onze toekomstige (duurzame)energiemix. Het eerste gebeurt met zonnepanelen, het tweede met zonnecollectoren of warmteboilers. Zonne-energie opwekken gebeurt vooral op daken van woningen, winkels en bedrijven. Daarnaast kan elektriciteit worden opgewekt op zonne-akkers: opstellingen voor zonne-energie in landelijk gebied. Page 9

11 Biomassa en groen gas Ons aardgas raakt op, maar gas blijft belangrijk voor onze energievoorziening. In plaats van fossiel gas, maken we straks gebruik van groen gas: gas dat via vergisting of vergassing verkregen wordt uit natuurlijk materiaal, als plantenresten, hout- en snoeiafval, mest en slib. Warmte en koude Via warmtenetten kunnen we vraag en aanbod verbinden en dus flink besparen op aardgas en CO 2 -uitstoot. Toekomstverkenning energietransitie Om de lange termijn transitie naar duurzame energie in beeld te krijgen onderzoekt de provincie Noord-Holland hoe de energievoorziening er in 2050 uit kan zien, wat er voor nodig is om daar te komen en wat de consequenties zijn voor economie, landschap en samenleving. Page 10

12 4. Visie en ambitie De basis voor het gemeentelijk duurzaamheidsbeleid zijn verwoord in - Het collegewerkprogramma Programmabegroting 2017 Visie en ambitie. Het mondiale klimaatakkoord, dat eind 2015 in Parijs is gesloten, zal in de komende jaren grote gevolgen hebben voor Nederland. Bij de uitvoering van het klimaatbeleid zal meer en meer op CO 2 -reductie gestuurd worden om de doelstellingen te behalen.. Dit heeft gevolgen voor hoe we onze energie opwekken, de toepassing van materialen en grondstoffen, mobiliteit en de gebouwde omgeving. Nederland loopt ver achter op de Europese doelstellingen, vooral als het gaat om duurzame energie. Door de transitie van de Stadsverwarming is Purmerend een van de duurzaamste steden van Nederland zijn. Toch hebben wij een ambitie die verder reikt. Wij staan open om initiatieven aan te jagen waarbij op een duurzame manier energie wordt geproduceerd. Afvalbeleid In de Notitie Toekomstbestendig Afvalbeheer Purmerend is het beleid zoals dat is geformuleerd in het coalitieakkoord nader uitgewerkt. We streven ernaar om 60% van ons afval gescheiden op te halen. Dat kan alleen als de Purmerenders dat bereid zijn te doen. Ten aanzien van de grondgebonden woningen zijn wij optimistisch. Ten aanzien van de hoogbouw is de problematiek groter en daarmee ook het draagvlak kleiner. Hieraan zal extra aandacht moeten worden geschonken en in samenspraak met de bewoners gezocht moeten worden naar maatwerk.. We gaan onderzoeken welke omstandigheden wij kunnen creëren waarbij afvalscheiding voor bewoners meer vanzelfsprekend wordt. Dat geeft niet alleen een duurzaamheidswinst, maar ook perspectief op een verlaging van de tarieven. Immers, er zal minder afval te verbranden zijn. Afscheid van Aardgas Purmerend wil de eerst gemeente in Nederland zijn, die afscheid neemt van het aardgas. Met de presentatie van de nationale energieagenda (december 2016) heeft de rijksoverheid een duidelijk signaal afgegeven: Nederland gaat stoppen met het koken en stoken op aardgas. Dit is een van de belangrijkste consequenties van het klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van het klimaat onder de twee graden Celsius te houden. In december dit jaar heeft de gemeente Purmerend het manifest Aan de slag met wonen zonder aardgas (bijlage IV) medeondertekend. Purmerend en de warmtetransitie In Purmerend is ca. 75% van de bestaande woningvoorraad aangesloten op het duurzame warmtenet van Stadsverwarming Purmerend. Nog maar 25% van de bestaande bebouwing moet losgekoppeld worden van het aardgasnetwerk. Deze positie is ongekend in Nederland.80% van de jaarlijkse warmtevraag voor ruimteverwarming en warm tapwater van de aangesloten bebouwing wordt met de BioWarmteCentrale de Purmer voorzien van duurzame warmte. De resterende 20% wordt met twee gasgestookte Hulpwarmtecentrales ingevuld. Page 11

13 Het onderzoeksbureau DWA heeft een eerste verkenning gedaan naar de mogelijkheden deze ambitie waar te maken. Uit dit onderzoek blijkt dat het mogelijk is, en wat de investering is. De investering nodig is deze ambitie te verwezenlijken wordt in de Meerjarenbegroting opgenomen, apart van deze agenda. Lokale energie initiatieven zullen een aanjagersrol spelen bij de transitie door samen met gemeenten plannen te ontwikkelen en bewonersorganisaties te betrekken en begeleiden in dit proces. Klimaatbestendigheid Het water in de gemeente Purmerend wordt beheerd door zowel de gemeente als het hoogheemraadschap. De Purmerend heeft in samenwerking met Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) een stedelijk waterplan ontwikkeld. Dit waterplan dateert van 2006 en loopt tot en met In het Waterplan staan maatregelen en oplossingen beschreven die ervoor moesten zorgen dat we de Purmerendse voeten droog houden en het water schoon blijft. In deze periode is veel inzicht verkregen in de gevolgen van het (veranderende) klimaat en kan grafisch worden aangegeven wat de gevolgen voor Purmerend zijn indien er sprake is van hevige regenval of langdurige droogte en hitte. Aan de hand van de opstelling van een Klimaatagenda zal de komende tijd een nadere uitwerking plaatsvinden om tot verantwoorde keuzes te komen ten aanzien van Klimaatbestendigheid. Wat willen we bereiken. De landelijke Energie-agenda noodzaakt om de ambitie smart te maken willen de doelstellingen in 2050 echt worden bereikt. De gemeente Purmerend kiest voor een bijdrage aan de volgende getrapte ambities voor 2020, 2030 en 2050: Een CO² reductie van 30% ten opzichte van % duurzame energie - Tot 2020 elk jaar een energiebesparing van 2% Deze ambities sluiten aan bij de hiervoor aangegeven gemeentelijke hoofdlijnen voor het Duurzaamheidsbeleid en landelijke klimaatdoelstellingen. Voor de langere termijn hanteert de rijksoverheid de onderstaande klimaatdoelstellingen. De gemeente Purmerend heeft uiteraard oog voor deze doelstellingen en zal hieraan een bijdrage moeten leveren. Hoe deze bijdrage er concreet uitziet zal later bepaald worden. Page 12

14 Een CO² reductie van 40% ten opzichte van % duurzame energie Een CO² reductie van 80-90% ten opzichte van 1990 In bijlage II treft u de initiatieven aan die als basis dienen voor de Duurzaamheidsagenda voor Purmerend. Page 13

15 5. Uitwerking visie per thema 0.1 Gebouwde Omgeving Purmerend benut de ruimte op efficiente wijze en in harmonie met het sociaal ecologisch en economisch kapitaal. 1 Aan de slag met wonen zonder aardgas. Purmerend aardgasloos. 2. Stimulering stadsverwarming. 3. Een duurzaam woningbouwprogramma voor nieuwbouw. 4. Verduurzaming van de bestaande woningvoorraad Code Beleidsinitiatief Hieronder staan de nieuwe beleidsinitiatieven. Naast deze initiatieven worden eerder vastgestelde initiatieven voortgezet. Deze zijn opgenomen in bijlage III en woningcorporaties spreken af dat zij in het 1e kwartaal van 2017 vooruitlopend op de herziene Warmtewet, met elkaar om tafel gaan om de voor- en nadelen van de stadsverwarming te bespreken en mogelijke alternatieve energie- /warmtebronnen tegen het licht te houden. Woonlastenverlichting c.q. armoedebestrijding is hiervoor voor huurdersorganisaties het uitgangspunt. De gemeente neemt hierin in samenspraak met de huurdersorganisaties het initiatief. Toelichting: De woningcorporaties willen niet eenzijdig vooraf kiezen voor stadsverwarming maar de vrijheid om - in het belang van de beperking van woonlasten van de huurders - andere energievriendelijke alternatieven tegen het licht te houden. Prioriteitstelling: Het gaat hierbij om beleid dat past in de huidige taakuitvoering. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Uitgegaan wordt van eenmalig 50 uur voor de gemeente. De overige uren worden gemaakt door de woningcorporaties en Stadsverwarming Purmerend en Woningcorporaties geven individueel in de jaarschijf aan welke concrete uitwerkingen aan de algemene inzet rond duurzaamheid worden gegeven. Toelichting: De gemeente legt in 2017 een voorstel voor aan de raad voor een budget voor Voor 2018 e.v. worden budgetten voorgesteld in de kadernota die na behandeling en besluitvorming door de gemeenteraad onderdeel gaan vormen van de ontwerpbegroting voor het andere jaar. Prioriteitstelling: Het gaat hierbij om beleid dat past in de huidige taakuitvoering. Prioriteit I Page 14

16 Kosten en Urentoerekening: Voorbereiding van voorstellen voor de kadernota behoort tot de reguliere werkzaamheden Woningcorporaties maken inzichtelijk hoe hun voorraad in Purmerend qua energie labels/-prestaties is opgebouwd en geven prognose hoe dit zich tot en met 2020 ontwikkelt. Toelichting: Dit biedt transparantie inzake de energiekwaliteit van de woningvoorraad van de woningcorporaties en de effecten van het ingezet duurzaamheidsbeleid. Prioriteitstelling: Het sluit aan bij het ingezet beleid maar heeft daarmee geen prioriteit in de uitvoering voor wat betreft de gemeente. Prioriteit IV Kosten en Urentoerekening: De kosten en tijd komen voor rekening van de woningcorporaties Woningcorporaties en huurdersorganisaties vragen de gemeente om in haar begroting geld op te nemen voor energiecoaches. Indien er geen middelen in de begroting zijn opgenomen zoekt de gemeente naar andere manieren om energiecoaches in te zetten. De energiecoaches zullen ook een rol vervullen in de bewustwording en beïnvloeding van het stookgedrag en energieverbruik van de huurders van de woningcorporaties. Voor deze vrijwillige coaches is opleiding nodig en beschikbaar stelling van materialen en informatiemateriaal. Toelichting: Er is feitelijk sprake van voortzetting van ingezet beleid. Tot nu toe komen de kosten volledig voor rekening van de de woningcorporaties. Gevraagd zal worden of de gemeente hierin wil bijdragen. Prioriteitstelling: Het richt zich primair op de huurders en is daarmee vooral een aangelegenheid voor de woningcorporaties. Het vergroten van draagvlak voor duurzaamheidsbeleid onder de inwoners is ook in het belang van de gemeente. Prioriteit II Kosten en Urentoerekening: Er zijn kosten voor cursussen en van materialen. m.i.v p.j Woningcorporaties kiezen binnen hun financiële kaders in de nieuwbouw per complex/project voor de beste energetische oplossing in relatie tot de betaalbaarheid/woonlasten. Toelichting: De woningcorporaties hebben hierin een eigen verantwoordelijkheid op basis van de wet. Prioriteitstelling: Het wordt onderdeel van de Planning- en Control cyclus. Prioriteit IV Kosten en Urentoerekening: De kosten en tijd komen voor rekening van de woningcorporaties en woningcorporaties geven individueel in de jaarschijf aan welke concrete uitwerkingen aan de realisatie van de duurzaamheidsambities binnen nieuwbouwprojecten worden gegeven. Toelichting: Dit sluit voor wat de gemeente betreft aan bij het voornemen om de Duurzaamheidsagenda te koppelen aan de gemeentelijke planning en control cyclus. Page 15

17 Prioriteitstelling: Het behoort tot de taak van de woningcorporaties. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: en Woningcorporaties dragen hierin hun eigen uren. Voor Purmerend zal het gaan om ongeveer 100 uren per jaar Woningcorporaties kiezen bij de verbetering van energieprestaties in de bestaande voorraad per complex/project binnen hun financiële kaders voor de beste energetische/duurzame oplossing in relatie tot de betaalbaarheid/woonlasten en milieu. Toelichting: De woningcorporaties hebben hierin een eigen verantwoordelijkheid op basis van de wet. Prioriteitstelling: Het behoort tot de taak van de woningcorporaties. Prioriteit IV Kosten en Urentoerekening: De kosten en tijd komen voor rekening van de woningcorporaties De gemeente stelt een duurzaamheidsuitvoeringsprogramma vast. Verbetering van de energieprestatie van bestaande woningvoorraad (zowel huur als koop) in Purmerend vormt hiervan een onderdeel. Bij de vaststelling van dat uitvoeringsprogramma zal de gemeenteraad bepalen hoeveel budget vrijgemaakt wordt. Toelichting: Dit wordt vormgegeven met de opstelling een Duurzaamheidsagenda waarin jaarlijks de jaarschijven opnieuw worden vastgesteld. Prioriteitstelling: Het vormt een onderdeel van de Duurzaamheidsagenda. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: 200 uur ,-- in 2017 en voor de volgende jaren Onderzoek naar aardgasloos maken van Purmerend. Opstellen Plan van Aanpak. Toelichting: Er is een kansenstudie Aardgasloos Purmerend opgesteld door DWA in opdracht van Stadsverwarming Purmerend. Dit zal mede een basis vormen voor een op te stellen Plan van Aanpak. Prioriteitstelling: Het past in de ambitie die het College heeft uitgesproken in het medeondertekenen van het Manifest 'Aan de slag met wonen zonder aardgas'. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: De kosten voor de onderzoeken worden geraamd op ,--. Er is voor het onderzoek ten behoeve van het Plan van Aanpak een subsidie beschikbaar van ,--. Benodigd is nog een bedrag van , Uitvoering Plan van Aanpak Purmerend Aardgasvrij Toelichting: Aan de hand van het plan van aanpak zal tot uitvoering worden overgegaan. Prioriteitstelling: Het past in de ambitie die het College heeft uitgesproken in het medeondertekenen van het Manifest 'Aan de slag met wonen zonder aardgas'. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: De kosten worden in het kader van de begroting meegenomen, niet in deze duurzaamheidsagenda. Page 16

18 0.2. Duurzame Bedrijven Code Beleidsinitiatief Onderzoek naar relevante lokale stromen van afval/grondstoffen en reststromen bij bedrijven in Purmerend in het kader van de mogelijkheden van de circulaire economie. Toelichting: De prioriteit in het kader van afvalbeleid ligt de komende periode vooral op woningen. De gemeente beperkt zich ten aanzien van bedrijven vooral op communicatie en verbetering van de inzamelingsmogelijkheden. Prioriteitstelling: De komende periode ligt het accent op andere aspecten van afvalinzameling. Prioriteit III Kosten en Urentoerekening: Hiervoor wordt vooralsnog geen tijd vrijgemaakt of kosten gemaakt Duurzame Mobiliteit Code Beleidsinitiatief Waar mogelijk en wenselijk stimuleert de gemeente initiatieven op het gebied van elektrisch vervoer, toepassing van alternatieve motorbrandstoffen, groene grondstoffen en duurzame elektriciteit. Toelichting: Het is bestaand beleid waaruit periodiek werkzaamheden voortvloeien in samenwerking met de MRA. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: 60 uur per jaar. Page 17

19 03.05 Bij vervanging van de gemeentelijke voertuigen overstappen op milieuvriendelijke alternatieven tenzij er zwaarwegende redenen zijn om hiervan af te wijken. Toelichting: Voor de zwaardere voertuigen is elektrisch rijden nog steeds problematisch. Voor de lichtere voertuigen is het budget niet toereikend maar zijn er overigens geen onoverkomelijke bezwaren. Het budget voor vervanging voertuigen zal structureel moeten worden verhoogd. Gelet op het aantal te rijden kilometers wordt de hogere aanschafprijs onvoldoende terugverdiend door vermindering van brandstofkosten. Prioriteitstelling: Het gaat alleen om een aanscherping van bestaand beleid. Prioriteit 1 Kosten en Urentoerekening: Geen extra uren. Verhoging budget met ,-- per jaar Faciliteren (van eventueel marktinitiatief) van alternatieve duurzame brandstofverkooppunten. Toelichting: Vanuit de gemeente wordt (nog) niet gezocht naar een marktpartij. Mocht deze zich aandienen en uit onderzoek blijkt dat deze een realistisch bedrijfsplan kan overleggen ligt het voor de hand om mogelijkheden te bieden het initiatief van de grond te krijgen. Prioriteitstelling: Er zal onderzoek moeten plaatsvinden om na te gaan of het haalbaar en realistisch is. Prioriteit III Kosten en Urentoerekening: Als er een verzoek binnenkomt dienen er uren voor te worden vrijgemaakt. Er ligt nog geen verzoek. Vooralsnog als p.m. opnemen Deelname in de Vervoerregio Amsterdam. Toelichting: Sinds 1 januari 2017 is de Stadsregio Amsterdam verder gegaan als Vervoerregio Amsterdam. Met deze nieuwe organisatie blijven de vijftien gemeenten zich inzetten voor een optimale bereikbaarheid van de Amsterdamse regio. De Vervoerregio wil zorgen voor effectieve en innovatieve oplossingen. De Regio richt zich hierbij op meer mogelijkheden voor fiets- en OV-gebruik, het verbeteren van het vervoer over de weg, smart mobility en het stimuleren van emissievrij vervoer. Prioriteitstelling: Tot deelname is reeds besloten. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: De reguliere deelnamekosten zijn reeds verwerkt in de begroting. Nieuwe projecten die een standpunt of bijdrage vragen worden afzonderlijk voorgelegd De gemeente ondersteunt binnen de vervoersregio de voorbereiding van de verduurzaming van de vervoersconcessie Toelichting: Doel is te komen tot emissievrij vervoer. Prioriteitstelling: Prioriteit 1. Kosten en urentoekenning: De werkzaamheden vallen onder de reguliere taakuitvoering. Page 18

20 0.4.Duurzame Energie Code Beleidsinitiatief Zonne-energie: Veiling zonnepanelen. Purmerend neemt deel aan collectieve inkoopacties voor zonnepanelen om een scherpe prijs te bedingen voor de levering en installatie van zonnepanelen. Op deze manier wordt het voor (dak-)eigenaren zo eenvoudig mogelijk gemaakt om over te gaan tot aanschaf. Toelichting: Het is bestaand beleid. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die zich incidenteel voordoen en al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor dienen incidenteel uren vrijgemaakt te worden. 50 uur per keer. Geschat 1x per 2 jr Zonne-energie: Ondersteunen van initiatieven van bewoners (coöperaties) tot het plaatsen van zonnepanelen. O.a. op gebouwen en gronden die bij de gemeente of overige organisaties (sportclub, scholen, bedrijven) in eigendom en onderhoud zijn. Toelichting: Het is bestaand beleid waaruit periodiek werkzaamheden voortvloeien. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die al periodiek plaatsvinden maar waar nog geen structurele ruimte voor is gecreëerd. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: 200 uur per jaar Zonne-energie: Pilot zonnepanelen in dakpannen. Toelichting: De werkzaamheden worden voor het overgrote deel door de initiatiefnemer gedaan. Het is vooral belangrijk voor panden waarvan het beeldbepalende karakter zo veel mogelijk in stand moet worden gehouden maar toch zonne-energie kan worden opgewekt. Een pilot kan een voorbeeldfunctie voor de omgeving worden. Prioriteitstelling: In het kader van de energietransitie is een dergelijke ontwikkeling zeer gewenst. Prioriteit II Kosten en Urentoerekening: 100 uur. Bijdrage gemeente maximaal ,- (eenmalig) Page 19

21 04.05 In overleg treden met provincie over realisering windenergie. Toelichting: De provincie is terughoudend in het plaatsen van windmolens. De opgave die er ligt voor Nederland maakt dat alle mogelijkheden serieus moeten worden onderzocht. Prioriteitstelling: Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: 50 uur per jaar Duurzame Stad en Regio Code Beleidsinitiatief Opstellen Klimaatagenda. Toelichting: Er is behoefte aan een vervolg op het Waterplan in de vorm van een Klimaatagenda. Voor het opstellen hiervan is binnen de organisatie geen capaciteit beschikbaar. Prioriteitstelling: Voor het verminderen van de risico's vanwege klimaatverandering heeft dit prioriteit I. Kosten en Urentoerekening: Hiervoor dient opnieuw tijd te worden vrijgemaakt en kosten te worden gemaakt. 200 uur en eenmalig Bij herinrichtingen van straten en plantsoenen, waar mogelijk klimaatbestendige bestrating/inrichting toepassen, om het afvloeien van regenwater te verminderen en het bufferend vermogen te vergroten. Toelichting: Het is de afgelopen jaren uitgevoerd op basis van het vastgestelde waterplan. Hieraan waren ook middelen verboden. Voor de komende jaren zal een klimaatagenda moeten worden ontwikkeld en tevens de benodigde gelden hiervoor te worden vrijgemaakt. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor dient opnieuw tijd te worden vrijgemaakt en kosten te worden gemaakt. M.i.v Page 20

22 uur en per jaar. Duurzaamheidsagenda Uitvoering klimaatagenda. Toelichting: Om de uitvoering van een Klimaatagenda mogelijk te maken is jaarlijks een bedrag noodzakelijk. Een deel wordt meegenomen bij reguliere herinrichtingswerkzaamheden, en een deel behoeft extra middelen. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor dient opnieuw tijd te worden vrijgemaakt en kosten te worden gemaakt. M.i.v uur en per jaar Verbeteren van het afvalscheidingsgedrag in Purmerend naar een scheidingspercentage van minimaal 60% voor inwoners en bedrijven. Toelichting: Het is bestaand beleid voortkomend uit Rijks doelstellingen ten aanzien van afvalinzameling. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering maar waarvoor nog de nodige extra inspanningen noodzakelijk zijn. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor behoeft niet opnieuw tijd te worden vrijgemaakt, wel moeten er gelden worden vrijgemaakt. De kosten worden gedekt uit de afvalstoffenheffing Verlaging van de totale restafvalstroom Toelichting: Het is bestaand beleid voortkomend uit Rijks doelstellingen ten aanzien van afvalinzameling. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering maar waarvoor nog de nodige extra inspanningen noodzakelijk zijn. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor behoeft niet opnieuw tijd te worden vrijgemaakt, wel moeten er gelden worden vrijgemaakt. De kosten worden gedekt uit de afvalstoffenheffing Regionaal samenwerken voor het ontwikkelen van nieuwe initiatieven, verkrijgen van subsidies en leren van elkaar. Toelichting: Purmerend participeert in een Duurzaamheidsoverleg met regiogemeenten. Het is belangrijk om gezamenlijk op te treden omdat tal van subsidies op regionaal niveau worden aangevraagd en/of ingezet. Prioriteitstelling: Prioriteit I. Kosten en Urentoerekening: Het gaat om ongeveer 200 uur per jaar. De kosten worden gedekt uit een VNG subsidie tot Page 21

23 0.6. Duurzame Code Beleidsinitiatief Waar mogelijk koopt Purmerend producten en diensten duurzaam in. Toelichting: Het is bestaand beleid waarvoor incidenteel tijd voor moet worden vrijgemaakt. Prioriteitstelling: Hierbij gaat het om activiteiten die deels al ondergebracht zijn in de reguliere taakuitvoering maar deels ook niet. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Incidenteel dient hiervoor tijd te worden vrijgemaakt. 50 uur per jaar Bij de uitvoering van het actieplan waterrecreatie rekening houden met duurzame vaarrecreatie. Toelichting: Het is bestaand beleid dat nog niet is afgerond. Prioriteitstelling: Hiervoor dienen incidentele middelen te worden vrijgemaakt. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor dient incidenteel tijd te worden vrijgemaakt en kosten te worden gemaakt. M.i.v uur per jaar, per jaar Purmerend stimuleert initiatiefnemers van evenementen tot invoering van duurzaamheidsaspecten c.q. maatschappelijke verantwoord ondernemen. Toelichting: Het streven is erop gericht om evenementen duurzaam te laten organiseren. Dit betekent dat aan organisatoren wordt verzocht: - het afval te beperken en te scheiden; - gebruik te maken van recyclebare materialen; - water en energie te besparen; - aandacht te hebben voor bereikbaarheid op de fiets of met openbaarvervoer. Er worden criteria opgesteld, aan de hand waarvan bepaald kan worden, hoe duurzaam een evenement is. Evenementen van maatschappelijke organisaties worden mogelijk met hogere kosten geconfronteerd. Op onderdelen zal dit gevolgen hebben voor het benodigde subsidie of voor de hoogte van de facilitaire kosten van de gemeente. Prioriteitstelling: Het is al ondergebracht in de reguliere taakuitvoering. Prioriteit II Page 22

24 Kosten en Urentoerekening: Extra kosten p.j. Duurzaamheidsagenda Verduurzamen maatschappelijk vastgoed. Het toepassen van energiebesparende maatregelen en duurzame energie bij gebouwen die in eigendom/beheer zijn of komen van Purmerend. Toelichting: Met uitzondering van het gemeentehuis is hier nog weinig mee gebeurd. De gemeente heeft een voorbeeldfunctie. Voor zover panden niet op korte of middellange termijn worden afgestoten is het wenselijk om de panden te verduurzamen. Prioriteitstelling: Hiervoor dienen incidentele middelen te worden vrijgemaakt. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Hiervoor dient incidenteel tijd te worden vrijgemaakt en kosten te worden gemaakt. 100 uur per jaar, per jaar Organiseren Duurzaamheidsevenementen zoals Dag van de Duurzaamheid, warme truiendag. Etc Toelichting: Het zijn incidentele werkzaamheden van beperkte omvang. Prioriteitstelling: Het is belangrijk om het thema Duurzaamheid onder de aandacht te brengen/houden. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Met ingang van 2018 extra kosten per jaar Afspraken maken met Schoolbesturen om bij groot- of renovatief onderhoud van de gebouwen te kiezen voor verduurzaming van de schoolgebouwen. Toelichting: De panden zijn vrijwel allemaal overgedragen aan de schoolbesturen. Wij willen afspraken maken met de schoolbesturen om bij groot- of renovatief onderhoud van de gebouwen te kiezen voor verduurzaming. Nb. Op dit moment is nog onvoldoende duidelijk wie de kosten zullen dragen voor eventuele renovatie. De onderwijsvergoedingen geven weinig ruimte voor verduurzaming Prioriteitstelling: Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Vooralsnog wordt een eventuele bijdrage p.m. geraamd afhankelijk van de uitkomsten van de landelijke discussie ten aanzien van renovatie van onderwijshuisvesting. 100 uur per jaar Schoolbesturen ondersteunen in het verduurzamen van schoolgebouwen. Bijdrage in kosten aanvragen extern advies op maat tot een maximum van incl. BTW. Er zijn 28 scholen. Zie ook Staatscourant 2016 nr Prioriteitstelling: Het is belangrijk om het thema Duurzaamheid onder de aandacht te brengen/houden. Het bedrag is bedoeld voor energiescans van de scholen. Dit moet een overzicht opleveren van de mogelijkheden om scholen te verduurzamen. Die Page 23

25 energiescans bieden naar de toekomst een toetsingskader voor de schoolbesturen en evt. de gemeente om te beoordelen of een voorgenomen investering in duurzaamheid wel de juiste is. Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Eenmalig Schoolbesturen ondersteunen in het verduurzamen van schoolgebouwen. Bedrag verstrekken t.b.v. financiering investeringskosten verduurzaming schoolgebouw op basis van de Trias Energetica (Energie besparing, Gebruik van duurzame energie. Geen dan wel efficiënt gebruik van fossiele brandstoffen.) Toelichting: Het zijn incidentele werkzaamheden van beperkte omvang die bijdragen aan verduurzaming.. Prioriteitstelling: Het is belangrijk om het thema Duurzaamheid onder de aandacht te brengen/houden. Prioriteit 2 in het eerste jaar en na verkregen adviezen (zie 06.14) Prioriteit I. 100 uur per jaar, Jaarlijkse dotatie m.i.v Verplichte energie-audit gemeentelijke panden op basis van Europese Energie-efficiency Richtlijn EED. 100* 200,-- (Light) Toelichting: Het zijn incidentele werkzaamheden van beperkte omvang. Prioriteitstelling: Het is belangrijk om een voorbeeldfunctie te vervullen: Prioriteit I Kosten en Urentoerekening: Eenmalig ,-- t.l.v. exploitatie Stimulering elektrisch vervoer: - Bewoners: laadpalen faciliteren, conform het huidige beleid - Eigen vervoer - Woon-werkverkeer medewerkers: stimuleren elektrisch vervoer Toelichting: Ten aanzien van eigen vervoer: nieuwe voertuigen zijn elektrisch of gebruiken andere duurzame brandstof. Medewerkers worden gestimuleerd op een duurzame wijze naar kantoor te reizen (per fiets, ov of elektrische auto). Onderzocht zal worden, op welke manier dit kan. Prioriteitstelling: Het past in de doelstelling om Co2 hoeveelheid te verlagen: Prioriteit III Kosten en Urentoerekening: Eenmalig (Laadpunten plaatsen) Page 24

26 6. Meerjarenplanning. 0.1 Agenda duurzame gebouwde omgeving Code Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren I en woningcorporaties spreken af dat zij de voor- en nadelen van de stadsverwarming bespreken en mogelijke alternatieve energie- /warmtebronnen tegen het licht houden. Corporatie(s) 50 uur eenmalig I en Woningcorporaties geven individueel in de jaarschijf aan welke concrete uitwerkingen aan de algemene inzet rond duurzaamheid worden gegeven IV Woningcorporaties maken inzichtelijk hoe hun voorraad in Purmerend qua energie labels/- prestaties is opgebouwd en geven prognose hoe dit zich tot en met 2020 ontwikkelt II Woningcorporaties en huurdersorganisaties vragen de gemeente om in haar begroting geld op te nemen voor energiecoaches IV Woningcorporaties kiezen binnen hun financiële kaders in de nieuwbouw per complex/project voor de beste energetische oplossing in relatie tot de betaalbaarheid/woonlasten I en woningcorporaties geven individueel in de jaarschijf aan welke concrete uitwerkingen aan de realisatie van de duurzaamheidsambities binnen nieuwbouwprojecten worden gegeven Corporaties Corporaties Corporaties Huurders-org. Corporaties Corporaties 100 uur per jaar p.m p.j.. p.m. 50 uur per jaar Page 25

27 Vervolg 0.1 Agenda duurzame gebouwde omgeving Code Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren IV Woningcorporaties kiezen bij de verbetering van energieprestaties in de bestaande voorraad per complex/project binnen hun financiële kaders voor de beste energetische/duurzame oplossing in relatie tot de betaalbaarheid/woonlasten en milieu. Corporaties I De gemeente stelt een duurzaamheidsuitvoeringsprogramma vast met evt. beschikbaar budget voor verbetering van de energieprestatie van bestaande woningvoorraad (zowel huur als koop). 50 uur per jaar. Bedrag : / p.j I Onderzoek naar Aardgasloos maken van Purmerend ,- eenmalig I Uitvoering Plan van Aanpak Purmerend Aardgasloos. p.m. 0.2 Agenda duurzame bedrijven Doel Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren III Onderzoek naar relevante lokale stromen van afval/grondstoffen en reststromen bij bedrijven in Purmerend in het kader van de mogelijkheden van de circulaire economie. Page 26

28 0.3 Agenda duurzame mobiliteit Doel Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren I Waar mogelijk en wenselijk stimuleert de gemeente initiatieven op het gebied van elektrisch vervoer, toepassing van alternatieve motorbrandstoffen, groene grondstoffen en duurzame elektriciteit I Bij vervanging van de gemeentelijke voertuigen afwegen of overstappen op milieuvriendelijke alternatieven rendabel en wenselijk is. 60 uur per jaar p.j III Faciliteren (van eventueel marktinitiatief) van alternatieve brandstofverkooppunten. p.m I Deelname in de vervoerregio Amsterdam I Bevorderen verduurzaming in vervoersconcessie 0.4 Agenda duurzame energie Doel Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren I Zonne-energie: Veiling zonnepanelen. Purmerend neemt deel aan collectieve inkoopacties voor zonnepanelen om een scherpe prijs te bedingen voor de levering en installatie van zonnepanelen. Op deze manier wordt het voor (dak-)eigenaren zo eenvoudig mogelijk gemaakt om over te gaan tot aanschaf I Zonne-energie: Ondersteunen van initiatieven van bewoners (coöperaties) tot het plaatsen van zonnepanelen op gebouwen die bij de gemeente of overige organisaties (sportclub, scholen, bedrijven) in eigendom en onderhoud zijn. 50 uur per 2 jr. 2x100 uur II Zonne-energie: Pilot zonnepanelen in dakpannen. 100 uur Page 27

29 04.05 I In overleg treden met provincie over windenergie Gem./Regio 0.5 Agenda duurzame stad / regio Doel Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren I Opstellen Klimaatagenda 200 uur I Bij herinrichtingen van straten en plantsoenen, waar mogelijk klimaatbestendige bestrating/ inrichting toepassen. 200 uur p.j I Uitvoeren Klimaatagenda 200 uur p.j I Verbeteren van het afvalscheidingsgedrag in Purmerend naar een scheidingspercentage van minimaal 60% (2018) naar 75% (2020)voor inwoners en bedrijven. p.m. Kosten dekken uit de afvalstoffenheffing I Verlaging van de totale restafvalstroom Verrekenen in afvalst.heffing I Regionaal samenwerken voor het ontwikkelen van nieuwe initiatieven, verkrijgen van subsidies en leren van elkaar. 200 uur per jaar. Deels gedekt uit VNG-subsidie Page 28

30 0.6 Agenda duurzame gemeente Doel Prio Activiteit Uitvoering: Budget Uren I Waar mogelijk en wenselijk koopt Purmerend producten en diensten duurzaam in I Bij de uitvoering van het actieplan waterrecreatie rekening houden met duurzame vaarrecreatie I Purmerend stimuleert initiatiefnemers evenementen tot invoering van duurzaamheids-aspecten I Verduurzamen maatschappelijk vastgoed. Het toepassen van energiebesparende maatregelen en duurzame energie bij gebouwen die in eigendom/beheer zijn of komen van Purmerend. 50 uur p.j. 50 uur per jaar p.j p.j. 100 uur p.j I Organiseren Duurzaamheidsevenementen zoals Dag van de Duurzaamheid, warme truiendag. Etc I Afspraken maken met Schoolbesturen om bij renovatief onderhoud van de gebouwen te kiezen voor verduurzaming van de schoolgebouwen. Schoolbesturen 100 uur p.j p.j I Schoolbesturen ondersteunen in het verduurzamen schoolgebouwen. Bijdrage in kosten aanvragen extern advies op maat II/I Schoolbesturen ondersteunen in het verduurzamen van schoolgebouwen. Schoolbesturen Eenmalig , p.j. 100 uur per jaar I Energie-audit gemeentelijke panden op basis ,- van Europese Energie-efficiency Richtlijn EED 50 uur. 33* 300,-- (Light) III Aanpassing parkeerregiem rond het gemeentehuis 1x Page 29

31 7. Concept Raming Duurzaamheidsagenda. Code Prio Activiteit en woningcorporaties houden de voor- en nadelen van de stadsverwarming tegen het licht. Bedrag Uren Bedrag Uren Bedrag Uren Bedrag Uren II Bijdrage gemeente in voor energiecoaches I en woningcorporaties geven in de jaarschijf aan hoe de duurzaamheidsambities binnen nieuwbouwprojecten worden gerealiseerd I Uitvoeringsprogramma voor verbetering van de energieprestatie van de bestaande voorraad I Plan van Aanpak opstellen Aardgasloos maken van Purmerend I Uitvoering Plan van Aanpak Purmerend Aardgasloos. 500 p.m p.m p.m I Stimulering initiatieven op het gebied van elektrisch vervoer, of op andere duurzame energiebronnen I Vervangen voertuigen door milieuvriendelijke alternatieven III Faciliteren van alternatieve duurzame brandstofverkooppunten I Zonne-energie: Veiling zonnepanelen. Purmerend neemt deel aan collectieve inkoopacties voor zonnepanelen om een scherpe prijs te bedingen voor de levering en installatie van zonnepanelen p.m. p.m. p.m. p.m. 50 p.m I Zonne-energie: Ondersteunen van initiatieven van bewoners (coöperaties) tot het plaatsen van zonnepanelen II Zonne-energie: Pilot zonnepanelen in dakpannen. p.m I In overleg treden met Provincie over windenergie I Opstellen Klimaatagenda Page 30