Ik heb de volgende vragen voor u t.a.v. de houtstook problematiek in uw gemeente:

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ik heb de volgende vragen voor u t.a.v. de houtstook problematiek in uw gemeente:"

Transcriptie

1 gemeente Tiel ontvangen op: *ID * ID Van: Hans Dekker Verzonden: vrijdag 20 april :34 Onderwerp: Fwd: Vragen aan Provinciale Staten Utrecht tav luchtvervuiling/ houtstook Geachte Gemeente, Deze is bestemd voor het college van B&W en de gemeenteraad. Deze is tweeledig, 1) Een aantal dringende vragen tav houtstook waarop ik graag van u een schriftelijk antwoord ontvang en 2) Een update van de begin maart aan de griffie verstuurde infographics m.b.t. houtstook. In Nederland wordt houtstook gedoogd en is het heel moeilijk voor houtrook slachtoffers om dit tegen te gaan. Als mens, als inwoner van Nederland is mijn beleving dat dit niet mag en moreel hebben we dus met zn allen de verantwoordelijkheid hier wat aan te doen. Denkt u even aan die meer dan 1 miljoen mensen die COPD en Astma hebben, en ook aan die mensen in Nederland die vroegtijdig overlijden. Het kan u of ik ook zijn, of uw ouders en kinderen die nog kwetsbaarder zijn. Ik heb de volgende vragen voor u t.a.v. de houtstook problematiek in uw gemeente: 1. Bent u zich ervan bewust dat internationale jurisprudentie bovengeschikt is aan wet-en regelgeving? 2. Bent u op de hoogte van het feit dat m.b.t. gevaarlijke situaties op milieugebied jurisprudentie van het EHRM van 19 februari 1998, Guerra versus Italië, van toepassing is? 3. Bent u er zich van bewust dat volgens die jurisprudentie een overheid een onderzoeksplicht, een waarschuwingsplicht en een zorgplicht heeft met betrekking tot gevaarlijke situaties? 4. Bent u er zich van bewust dat luchtvervuiling zo'n gevaarlijke situatie is, gezien de jaarlijkse vroegtijdige doden in Nederland t.g.v. slechte luchtkwaliteit? 5. Met hoeveel jaarlijkse vroegtijdige doden in uw gemeente corresponderen die landelijke doden? 6. Welke maatregelen hebt u tot nu toe genomen om dat aantal vroegtijdige jaarlijkse doden in uw gemeente te doen verminderen?

2 7. Welke maatregelen gaat u nog nemen om dat jaarlijkse aantal vroegtijdige doden in uw gemeente te verminderen? 8. Als hout bij relatief hoge temperatuur verbrand wordt zoals in de nieuwe (eco/pellet) kachels dan heeft dat tot gevolg dat er per GigaJoule verkregen warmte relatief veel super kleine stofdeeltjes, ultrafijnstof, vrij zal komen. Deze deeltjes zijn het gevaarlijkst, omdat ze direct in de bloedbaan kunnen worden opgenomen. Ze worden beschreven als PM0.1, d.w.z. dat hun grootste afmeting niet groter is dan 0,1 micron. Deze deeltjes worden ook gevormd doordat rookgassen reageren met stoffen uit de lucht. Wat weet u van de frequentieverdeling van het ultrafijnstof dat door de houtstook wordt uitgestoten als functie van de grootste afmeting van zo'n deeltje? 9. Beseft u dat het zich houden aan uitsluitend de nationale wetgeving noodzakelijkerwijs leidt tot slachtoffers? ( Dat gezien de ad 4 genoemde doden!) 10. Weet u dat door epigenetische veranderingen in ons DNA ziektes zoals COPD en Astma overgedragen kunnen worden aan toekomstige generaties? Hierbij legt u dus de gevolgen van het gedogen van houtstook ook bij uw kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. Verdienen zij dat? 11. Denkt u dat het wel meevalt met de gevolgen van houtstook t.o.v. bijv. het wegverkeer? Wist u dat in woonwijken bijna net zoveel fijnstof geproduceerd wordt als al het autoverkeer in Nederland? Bedenk dan dat u in woonwijken woont en dus veel meer blootstaat aan de gevolgen van houtrook. 12. Wist u ook dat houtrook en fijnstof zich over grote afstanden diffuus over woonwijken kan blijven hangen? 13. Wist u dat houtrook 12x meer giftig is dan sigarettenrook en zich als een stille moordenaar gedraagt? Aanvullend een uitleg van de infographics, voor uw bewustzijn. Eye-Catcher - Infographics Houtstook Pag1. Impact van houtstook Pag2. Waarschuwing "Promotie van Houtstook door EU" Pag3. De aanpak van luchtvervuiling en de hiaten/ tekortkomingen Pag4. Herkomst van Fijnstof PM2.5 en PM10 (RIVM) en Sattellietbeelden (Europa) Dit laat zien dat de herkomst van fijnstof meerendeels uit het buitenland komt met als grote bijdrage van Duitsland, Midden-Europa door steenkool en het Ruhr-gebied. Een oplossing in Europees verband en een verbeterde aanpak binnen de EU is hier nodig. Pag5. Impact en Risico's van Houtrook (iets andere view dan Pagina 1) Pag6. De vervuiler betaalt? Bij houtstook 2x zoeveel CO2 emissie dan bij aardgas. Pag7. Bewustzijnscampagnes houtstook werken niet. Zie ook waarom NIET. Pag8. Alternatieven voor Houtstook Op dit moment zijn de alternatieven zoals warmtepompen en hybride CV ketels voor vele mensen nog onbetaalbaar. Ook wordt niet meegenomen in de kosten dat een vloerisolatie en nieuwe radiatoren

3 nodig zijn om het huis effectief te verwarmen. Een hoge kostenpost! Het zou beter zijn om eerst meer te investeren in isolatie van woningen en alternatieven betaalbaar te maken voor de consument. Dus niet de kosten verhogen met hogere belasting op gas maar de alternatieven betaalbaar maken. Ga pas van het gas af als daar aan voldaan is. Te snel van het gas af willen heeft tot resultaat dat er veel meer met hout (kachels en biomassacentrales) gestookt gaat worden. We vervuilen zo nog veel meer doordat Houtstook ten onrechte als CO2 Neutraal wordt gezien (Politieke rekenregel) Pag9. Het onjuiste verhaal van de Nederlandse Haarden en Kachelbranche De eco-design houtkachels zijn niet schoon en geven gevaarlijk ultrafijnstof af. Door de stoker gebruikt bewerkt hout maakt dit nog vervuilender. het minst vervuilend is stoken op (import)gas en Nederland is immers al te vervuild. Filters werken niet goed en houden ook het ultrafijne stof niet tegen. Ze zijn duur en moeten schoongemaakt en vervangen worden. De consument wordt misleid en de financiele prikkel om geen hout te stoken ontbreekt. Pag10. De Impact van Houtrook (doelend op ook andere vormen van houtstook) Pag11. De houtcyclus - negatieve consequenties van biomassa (hout) Biomassa (houtstook) is geen goede keus. Het duurt minstens 100 jaar voor de CO2 Schuld is ingelost en ondertussen kappen we op grote schaal bossen in USA, Canada en de Balkanlanden. Het is een illusie om te denken dat de bosaanplant de enorme honger naar energie in Europa kan bijhouden. Ondertussen gaan in NL de bosgronden steeds verder achteruit in nutrienten en biodiversiteit. Additioneel - De bijlage dat biomassa voor Amerena niet nodig was. Zelf in Utrecht zijn alle zwembaden CO2 neutraal. Pag12. Houtrook Poster - Deze poster nodigt uit tot een interne dialoog. Pag13. Gezondheidseffecten fijnstof(pm2,5) (RIVM) in detail. Pag14. Contrast wetgeving vs realiteit houtstook. Er is genoeg wetgeving om houtstook aan te pakken maar dat gebeurt niet. Op steenkool stoken mag niet maar houtstook die veel gifstoffen de lucht in schiet en in woonwijken net zoveel fijnstof afgeeft als het wegverkeer wordt getolereerd. Er is geen veilige ondergrens voor fijnstof en het nog gevaarlijkere ultrafijnstof door eco/pelletkachels is nog gevaarlijker voor onze gezondheid. Ook geeft houtstook 15% meer CO2 af dan steenkool. Zo gezellig is houtstook, maar niet voor de meer dan 1 miljoen mensen die COPD en Astma hebben. Dit verlangt nog strengere maatregelen. Het liefst een BAN OP DE HOUTSTOOK. Wat u eraan kan doen? laat uw stem horen om een draagvlak te creëeren wat het langverwachte houtstook verbod mogelijk maakt. Neem contact hierover op met uw partijgenoten in de tweede kamer. De wetgeving is aan herziening toe. Vriendelijke groeten Hans Dekker Rehorstplein MK Amersfoort

4 INFOGRAPHICS HOUTSTOOK HansDekker

5 HOUTSTOOKBIJOPENVUREN,VUURKORVEN,TUINHAARDEN, BARBECUES,(ECO-/PELLET-)KACHELSENBIOMASSA-CENTRALES: Impactvanhoutstook Houtaanwasblijftachter bijdehoutstook Ontbosing Verarming Bosgrond Afname Biodiversiteit Toenamerisico opepidemiën Houtstook NO2Emissie+H2O(water) Salpeterzuur Zureregen Vermossing Houtstook per verkregen GJ energie 2xzoveelCO2 danbijaardgas 15%meerCO2 danbijsteenkool Versneldetoename broeikasefect Versneldeopwarming vandeaarde Houtstook Emissievanfijnstof,roet PM0,1-PM2,5-PM10 Emissievandioxines,CO,NO2 PAK s.o.ezoapyree Longklachten,slijmvliesaandoeningen Keelpijn,Aderverkalking,DNAschade Kanker-incidentie(12xhogerdanbijsigareten) Hartklachten,beroertes,diabetes Stres,slaapproblemen,CO-vergiftiging(koolmonoxide) Sterkeafnamekwaliteitvanleven enafnamelevensverwachting(>13maanden) NO2+Licht NO+O O+O2 O3(ozon) Longoedeem,hoofdpijn Houtverwerking Houtstofvorming Longklachtenenafnamelevensverwachting (>13maanden) NOTE:InNederland,zijnertegenwoordigjaarlijkscirca12.000dodentebetreurent.g.v.slechteluchtkwaliteit (Bijdewatersnoodrampin1953kwamen1836mensenom) 1

6 Waarschuwing Mening1vandeEU: Houtstook=CO2Neutraal Mening2vandeEU: Nahoutstook->CO2 opnameinvegetatie binnen100jaar Conclusies vandeeu Mening3vandeEU: Deverbrandingvanhout verlooptco2-neutraal Mening4vandeEU: DeCO2-emisiebij houtstookhoeftniet meegeteldteworden want dezeheeftgeenefectin destrijdtegen klimaatverandering Promotievanhoutstook Máármening2vandeEU wordtweerlegd GeenbewijsvolgensProf. GerardSteenhoven,Lezing: Codeorajeoorkli aat CO2blijftnaemisie jaarindeatmosfeer Mening4vandeEUiseenpolitiekebeslising diegenomenhadkunnen wordenzonderdenoodzaakvanmening1,2en3 Conclusie: Eenzinvolestrijdtegendeklimaatveranderingzougebaseerdmoetenzijnop metingenvanefectieveco2-concentratiesindeaardseatmosfeer. InprehistorischetijdenzijninwarmeperiodenopAardedieconcentratiesnooit hogergeweestdan300ppm. Dezeinfokomtuitmetingenaanluchtbeleninijskernen. Tegenwoordigisdieconcentratie408ppm. Depromotievanhoutstook wordtverworpendoorwetenschappers enbeschermersvandeaarde: Opmerking1: DeEUmaaktonderscheid tusenhoutstookenstookop aardgasenkolen,echtereen plantdieeenco2molecuul opneemtzietditverschilniet Opmerking2: Ommening2temoeten toetsenzoumenaleco2 moleculena.g.v.houtstook moetenvolgenwatopdit momenttechnischqua onderzoeknietmogelijkis Mening2isgeenhypothese omdatdezeniet gefalsificeerdkanworden (KarlPopper) 2

7 DeaanpakvanluchtvervuilinginNederland 1.Hetnationaalontbrekenvanefectievemaatregelenomernstige luchtvervuilingtegentegaan. 2.HetaanvragenvanuitstelomaandeEuropese luchtkwaliteitsnormentevoldoen. 3.Hetinstrijdhandelenmetinternationalejurisprudentie(1),dievan Nederlandvraagtomingevalvangevaar,hetgaathierom dodenperjaart.g.v.luchtvervuiling,devolgendeplichtente betrachten: Eenonderzoeksplicht,eenwaarschuwingsplichteneen zorgplicht". 4.HetadviesvanUrgendam.b.t.deemisievanbroeikasgasente negeren,hetaantelatenkomenopeenrechtszaak,dierechtszaak teverliezeneninhogerberoeptegaan. 5.HetadviesvandeVereniging Milieudefensiem.b.t.hetterugdringen vanluchtvervuilingtenegeren,hetaantelatenkomenopeenkort geding,datkortgedinggedeeltelijkteverliezeneninhogerberoep tegaan. 6.Hetnietdoelbewustzoekennaarhotspotsvanluchtverontreiniging. 7.Hetnietmetenvanluchtvervuilingoppotentiëlehotspotszoalsbij dea1tusenhengeloendeluteenbijdeafsplitsingvandea35 vandea1bijborne. 8.Hetberekenenvandeluchtkwaliteitm.b.v.meetgegevensverkregen oprelatiefschoneplaatsen. Vervolgensdiemeetgegevensgebruikenomaandehandvan verkeerstelingenvandeverschilendesoortenvoertuigende luchtkwaliteiteldersteberekenen,waarbijdeinvloedvanemisies doorcv-ketels,houtkachels,openvuren,motoren,brommers, scootersenmotorbotenbuitenbeschouwingwordtgelaten. 9.Hetindeluchtkwaliteitsmodelenverwaarlozenvandeluchtvervuiling diemeteenoostenwindvanuitduitslandbinnenkomtwaaien. 10.HetondertekenenvanhetEnergyCharterTreaty(ECT),dathetmogelijk maaktdatenergiebedrijvenvanbuitendeeueenoverheidvaneeneulidstaatvooreengeheimtribunaalkunnendagenomdaarveroordeeld tewordenalsdieoverheideenbeslisingheeftgenomenwaardoordat bedrijfschadelijdtofwinstdervingervaart. Dieoverheidkandanveroordeeldwordendieschadetebetalenendie winstdervingtevergoeden. OpdezemanierkostheteenoverheidvaneenEU-lidstaatgeldalshetzou esluite o dieselauto'sofezieauto steveriede. 11.Hetbesluitvandeoverheiddatluchtvervuilingmoetwordengezienals eengemeentelijkprobleemdatgemeentelijkmoetwordenopgelosti.p.v. eenlandelijkprobleemdatinternationaalmoetwordenopgelost. 12.HetgegevendatmenaandeWURbeginmaart2018m.b.v.speciale apparatuurheeftkunnenvaststelendatermetdestrafe oostenwindhoutrookvanuitduitslandin Wageningeniswaargenomen. (1)GueraversusItalië,EHRM19februari

8 Herkomst Fijnstof PM2,5 en PM10 (RIVM) Nederland De doelgroepen Verkeer en Landbouw leveren de belangrijkste bijdrage aan het Nederlandse deel van de fijnstofconcentraties. Binnen stedelijke agglomeraties is het aandeel van het verkeer en lage bronnen, zoals open haarden, hoger. 29,7 22,3 43,9 30,3 Buitenland De belangrijkste buitenlandse bijdragen komen van industrie, energieopwekking, verkeer en raffinaderijen. Noordzee De categorie 'Noordzee' bevat de emissies van de scheepvaart op het Nederlandse deel van het Continentaal Plat. 2,9 2,0 23,5 45,4 Overig De met de modellen berekende concentraties worden gekalibreerd op meetresultaten. Er is echter een verschil tussen de uitkomsten van de modelberekeningen en de metingen. Dit verschil is in de figuur aangegeven als de categorie 'Overig'. Volgens de laatste inzichten is gemiddeld voor Nederland 75-80% van de bestanddelen van fijn stof (PM10) in lucht van antropogene herkomst (door menselijk handelen) Op zwaar belaste wegen, zoals binnenstedelijke wegen kan dit percentage hoger dan 80% zijn. Voor de fijnere fractie van fijn stof (PM2,5) is gemiddeld 85-90% antropogeen (Matthijsen & Koelemeijer, 2010). Satellietbeelden van fijnstof PM10 (Europa) Ook hier duidelijk zichtbaar wat de oorsprong is van het fijnstof PM10: Van onze oosterburen. (bron: Hoge fijnstof concentratie bij zuid oosten wind. Duidelijk zichtbaar de herkomst van Duitsland en Midden Europa. 4

9 Ipate risio s a houtstook HOUTSTOOKBIJ(ECO-/PELLET-)KACHELSENBIOMASSA: (Ultra)Fijnstof enroet Kleistedeeltjes i deloedsoloop plaues+ogaashadedna Giftigestofen = Dioxine + Benzo(a)pyreen + PAK s NEGATIEVECONSEQUENTIES: Longklachten,slijmvliesaandoeningen Keelpijn,Aderverkalking Kanker-incidentie (12xhogerdanbijsigareten) Hartklachten,beroertes,diabetes Stres,slaapproblemen Sterkeafnamekwaliteitvanleven enafnamelevensverwachting(>1jaar) Methaan CO2Uitstoot NO2enCO Methaa isee og eelsteke oeikasgasda CO Bijhoutstook x ee ethaae isieda ijsteekool 5% ee CO da ijsteekool, x ee da ijaadgas HoutstookisCO Neutaal=Ojuistepolitiekeeke egel NO geeft et ate zueege 1) Sterketoenamebroeikasefect Milieudoelstelingenwordentegengewerkt Verzuringvanbosen,vermosingen verstoringbiologischevenwicht CO-vergiftiging(Koolmonoxide) Ontbossing Verarming Biodiversiteit Commentaar:Risicogroepent.a.v.gezondheidklachtenzijnkinderenenouderen,maarinfeitebetaaltiedereendeprijs! 1) Bron:DuncanBrack,BiomasforPowerandHeat,ImpactsonGlobalClimate Degoei a o e ka dehoutehoefteeu ietijee e doootosig odte ide CO opgeo e I NLzij deosgode alstek ea dstikstof,uitspoelig Doo houtkapog ide utiëte i deode Afa e a iodiesiteitdoo oogste a houteste Kaalslagenstofvorming Aardverschuivingen,overstromingen Visueleverontreiniging Schadeaanfloraenfouna CO2Schuld(minstens100jaar) Nogsterkereverarmingbosgrond Stofvorming(bijverwerkinghout) dusgezondheidlooptgevaar! BosareaalCanada,USAenBaltische statenlooptsterkterug MinderCO2opnamedoorhoutkap Roet(ofcarbonblack)iseenstofdieontstaatbijeenonvoledigeverbrandingvankoolstofhoudendebrandstofenenalsutrafijnstofsamenklontert. 5

10 Devervuilerbetaalt? Verdraginzakehetenergiehandvest Onterechteaanname EnergyCharterTreaty 1995 Houtstook=CO2Neutraal AannameCO2opname binnen100jaar maar GeenbewijsvolgensProf. GerardSteenhoven,Lezing: Codeorajeoorkli aat CO2naemisie jaarindeatmosfeer Hetdoelblijft:CO2emisie(2050)<CO2emisie(1990) Steenkool=NIETCO2 Neutraal Aardgas=NIETCO2 Neutraal Overheid:Houtstook= Oplosing maar BijhoutstookmeerCO2emisie danbijaardgasensteenkool Broeikasefectsterker= Klimaatveranderingnogsneler Clausuleoverenergiebedrijven Devervuilerbetaaltniet? = Waarombetaaltdeburger? Bijschadedoor overheidsbeslising maar Deburgerszulenbetalen Deregeringheefteenzorgplicht! Levenweineenrechtstaat? Mogelijkheidtotverhalenvan schadeenwinstdervingopde overheidviageheimtribunaal Blijftdestrijdtegenklimaatverandering nogbetaalbaar? 6

11 Hogepieken (ultra)fijnstof Klagenbijburen Overschrijding emisiewaarden HOUTSTOOK WOONWIJKEN Gezondheidsklachten (vooriedereen!) Gééngedragsverandering want Houtstook= Gezelig Onterechte subsidieregeling Houtstook= Goedkoop Paarduizendeuro betaaldvoor nieuweketel Betaalbare alternatieven? Ontbrekenvanintrinsieke motivatiebijstokers Klagenbijgemeente /DenHaag Toolkit/Stappenplan inefectief,omslachtig Politieklaatmensen indesteek Wélaanpakfijnstof autoverkeerenveehouderij GROOTCONTRAST! DEGROTEBLINDEVLEKVANDEPOLITIEK! ISDITONTKENNING? WERKTDITPREVENTIEF? POLITIEKKOMTNIETMETDE ENIGEOPLO ING Máárgéénaanpakvan fijnstofdoorhoutstook VERBIEDHOUTSTOOKLANDELIJK BIEDBETAALBAREALTERNATIEVEN SCHAFAFDIESUBSIDIEREGELINGOP HOUTKACHELS STIMULEERALTERNATIEVENKACHELBRANCHE BOETESBIJOVERTREDING DEOPLOSSINGVOORPOLITIEKDENHAAG Wanhoopenonbegrip wantpolitiekgrijptnietin Bewustzijnscampagneswerkenniet 7

12 Alternatievenvoorhoutstook Dringendverzoekaandeoverheid: Aansturenvankachelbrancheop overgangnaarechtduurzame alternatieven VerbodophoutkachelsenAPVinstelen (Stokenophout=NIETDuurzaamen zeerongezond) Schafsubsidieregelingafvoorale (eco-)kachels(hout)enbiomasa enondersteunechtduurzame alternatieven Rolvankatalysatorvoorde Waterstoftransitie enslimmeoplosingen o.a.geother ie hekrisio s Financiële,praktischeenmorelestimulivoor consumentenvoorlagerverbruik Biedruimtevoorbeterewoning-isolatie Groteprojectenvoorquantumkorting 8

13 WAARSCHUWING CorectGebruikte ECOkachels kunnende volgendeaandoeningen veroorzaken Longkanker,hart-en vaatziektes,emfyseem, vroegtijdigegeboortes,diabetes, beroertes, foetaleafwijkingen,altzheimer,asthma door PM0,1-PM2,5VERVUILING WaarNIETo ergesproke ordt Anno2018: Niet1,2%vanhetfijnstofPM2,5komt doorhoutstookmaarmeerdan26% (De houtstookneemtjaarlijkssterktoe) Geenvermeldingdateficiëntere ECO-kachelsméérgiftigultrafijnstof (PM0,1)uitstoten ECOKachelSchandaal-Leugens Blindvertrouwenopdekachelbrancheisnietaantebevelen Meermonitoringenmetingenzijnnodig Eco-DesignKachelsvervuilenmeerdandieselenwel25xmeerdaneen10jaar oudevrachtwagen(volgenseendeensrapportoverzeerhogeemisiesvande nieuwstekachels) AleHoutstookisvervuilendendekachelbranchedraagtdaaraanbijdoor kachelverkoopenhetvermijdenvan100%duurzamealternatieven Houtstookisgéénhernieuwbareenergie,hetduurtongeveer100jaarvoorCO2 schuldisingelostaangenomendathoutaanplantplaatsvindt 15%meerCO2emisiedoorhoutstookdansteenkoolen2xmeerdanbij aardgas Strengereregelsbetekent:Nogmeerwerkvoordekachelbrancheenminder voorbouwmarktene.d. HetonjuisteverhaalvandeNederlandse HaardenenKachelbranche Waar WELo ergesproke ordt PerscommuniquéStichtingNederlandseHaarden-enKachelbranche(NHK)naaraanleidingvan briefplatformhoutrookengezondheidaandestaatsecretarisvanienw,mevrouwstientjevan Veldhoven DeNHKisdeafgelopen2jaardeelnemerinhetPlatformHoutrookenGezondheidgeweestenals zodanigmedeopstelervanbovengenoemdebriefaandestaatsecretaris. DatwilnietzeggendatdeNHKalepuntenindebriefonderschrijft.Debriefiseencompromistusen 23organisaties. Houtrookkentvelefaceten.Hetzijnnietaleenhoutgestooktetoestelendiebinnenshuisworden gebruikt,maarookvuurkorven,buitenstookplaatsen,hetstokenvanafval,zogenaamde vreugdevuren,etc.dietotveeloverlastleidenenwaaropdenhknauwelijksofgeeninvloedheeft. DeNHKdringtaljarenaanomstrengerenormenvoorhout-enpeletkachelsinNederlandte introducerenzoalsonzebuurlandenbelgië,duitsland,grootbritannië)alhebbengedaan.helaas zijndestrengereeuropesenormen(volgensecodesign)voorhout-enpeletoestelenuitgesteldtot 2022.DebranchedringteropaandienormenalsnogzosnelmogelijkinNederlandintevoeren. OokvindtdeNHKdaterafsprakenmoetenkomenoverwieeentoestelmaginstalerenen onderhouden.netzoalsernuafsprakenkomenvoordeinstalatievangastoestelenvanwegedeco problematiek.eentoestelkantechnischnogzogoedzijn,alshetverkeerdwordtgeïnstaleerdkandit leidentotoverlastofzelfstotonveiligesituaties. Nietwegtecijferenisdathout-enpeletoestelenmomenteeleengrotebijdrageleverenaan hernieuwbareenergie.15%vanonzehernieuwbareenergieismomenteelafkomstigvanhaardenen kachelsopbiomasa(houtenpelets). Volgenseenrecentrapport(januari2018)vandeGezondheidsraaddraagtaleverwarmingdoor particulierenvoor1,2%bijaandefijnstofuitstoot(pm2,5)innederland.datwilzeggendat houtstookveronderde1%zit.desalnieteminwildenhkditcijferdekomendejarenhalverenen metalepartijenzogoedmogelijksamenwerkenomditterealiseren. StichtingNederlandseHaarden-enKachelbranche 13maart2018 9

14 DEIMPACTVANHOUTROOK INDE WINTER:HOUTKACHELS DAARNA NOGMÉÉREMISSIEVANULTRAFIJNSTOFENGIFTIGE AEROSOLEN GEVAAR: (ONVOLLEDIGE)VERBRANDINGVAN(BEWERKT)HOUT NOGMEERUITSTOOTVANKANKERVERWEKKENDE STOFFENENULTRAFIJNSTOF ADEMHALINGSPROBLEMEN SLIJMVLIESAANDOENINGEN HOESTEN IRRITATIE COPD LITTEKENSLONGWEEFSEL DNAVERANDERING,ORGAANSCHADE AUTO-IMMUUNZIEKTEN HARTENVAATZIEKTEN,ADERVERKALKING (LONG)KANKER BEROERTES,DIABETES,DEMENTIE VEELSTRESS - VERKORTELEVENSDUUR(1JAAROFMEER) - STERKEAFNAMELEVENSKWALITEIT 12000DODENPERJAAR ONNODIGVEELZIEKENENTORENHOGEZIEKTEKOSTEN Vuurkorven Paasvuren Tuinhaarden Barbecue 10

15 LETOP: Duurtminimaal100jaar voordeco2schuldisingelost DEHOUTCYCLUS (-)AfnameBiodiversiteit (-)Stofuitstootbijverwerkenvanhout (-)Kaalslagbosen->Versterkingbroeikasefect (-)Visueleverontreiniging(Landschap) (-)Rijkehumuslaagspoeltweg=erosie (-)Toenamestofbijdroogte->Overlast *Vereistcontrolet.a.v.dekwaliteit *Incl.verwerkingtotpelets (2) HOUTKAP (+)CO2opname (1) BOMEN CYCLUS (3) TRANSPORT (4) VERBRANDING (- Vervuiligvrahtauto s (-)Overlastverkeer (-)EmisieCO2,Methaan (-)Emisie(Ultra)fijnstof (-)EmisieAerosolen (Benzeen,Formaldehyde, Dioxi es,pak s LEGENDA: (-)=NegatieveConsequentie (+)=PositieveConsequentie 11

16 Hans Dekker

17 Ge zondhe id se f f e c t enf i jn s to f(pm2,5 ) 13

18 Contrastwetgevingversusrealiteithoutstook Watzegtdewetgeving? DeWet Aanpak Woonoverlasthetverbiedthetveroorzakenvan ernstigeenherhaaldelijkehindervooromwonenden. Ookhierondervalthoutrook. HetBurgerlijk Wetboekverbiedtdateeneigenaarvaneenerfde eigenaarsvanandereervenhindertoebrengt,zoalsdoorhet verspreidenvanstank,rookofgasen. Datispreciesdatgenewathetgebruikvaneenopenhaard, houtkachel,peletkachel,vuurkorf,tuinhaard,hot-tubee.d.doet. Burgerlijk Wetboek(Boek5,Artikel37) DeWet Milieubeheer zegtdatiedereendezorgvoorhetmilieuin achtmoetnemenennietsmagdoendatnadeligegevolgenvoor hetmilieuveroorzaakt.datisprecieswathoutrookdoet. VerderverbiedtdeWet Milieubeheer hetverbrandenvanafval. Daarvaltveelhoutonderdatindepraktijkinhoutkachelswordt verbrand. Tevenssteltdezewetgrenswaardenvoor10stofenplusfijnstofaldezestofenzijnaanweziginhoutrook. DeWoningwet zegtdateeneigenaarvaneenwoningervoor moetzorgendathijgeengevaarvoordegezondheidoplevert. EnwatdoetHoutrook? VolgensArt.7.22: Onverminderdhetbijofkrachtensditbesluitofde Wetmilieubeheer bepaaldeishetverbodenin,opofaaneen bouwwerkofopeenopenerfoftereinvoorwerpenofstofente plaatsen,tewerpenoftehebben,handelingenteverichtenof natelatenofwerktuigentegebruiken,waardoor: 1a.Opvoordeomgevinghinderlijkeofschadelijkewijzerook, roet,walmofstofwordtverspreid; Watisderealiteit? Meerdan1,5miljoenhoutkachelsinNederland,enadditioneel biomasacentrales(ophout),gebruikvanvuurkorven,paasvuren, tuinhaardenenbarbecues. Tenonrechtesubsidieopalerleihoutkachels(eco-design/pelet) Meerdan1miljoenmensenmetCOPD,Astmadiehierzwaar onderlijden. Verkortelevensduurvanminimaal1jaarvooriedereen mensendievroegtijdigoverlijden Sterkverhoogdekansophart-envaatziektes,dementie,kanker, beroertes,longaandoeningen,diabetesenverminderdekwaliteit vanleven DraagtinhogematebijaanCO2uitstootenversterkthet broeikasefect Watdoetdepolitiek? Houtkachelsmogengebruiktworden. DeNed.HaardenenKachelbranchemagblijvenverkopen. Depolitieklaatdemensenaanhunlotoverengrijptondanks bestaandewetgevingnietin. Watnumoetgebeuren? DitvraagtomeenBANVANALLEHOUTSTOOKendient ookineuropeesverbandopgelostteworden. 11

Geachte Gemeente, Deze is bestemd voor het college van B&W en de gemeenteraad.

Geachte Gemeente, Deze  is bestemd voor het college van B&W en de gemeenteraad. From: Hans Dekker Sent: vrijdag 20 april 2018 14:34:21 To: undisclosed-recipients:; Cc: Subject: Fwd: Vragen aan Provinciale Staten Utrecht tav luchtvervuiling/ houtstook Attachments:

Nadere informatie

Filters werken onvoldoende, halen het ultrafijnstof er niet uit en moeten vaak vervangen worden. OPLOSSING: NIET STOKEN MET HOUT!

Filters werken onvoldoende, halen het ultrafijnstof er niet uit en moeten vaak vervangen worden. OPLOSSING: NIET STOKEN MET HOUT! Van: Verzonden: maandag 9 april 2018 20:23 Aan: STATENGRIFFIESTATENGRIFFIE@brabant.nl; statengriffie@noord,holland.nl; statengriffie@provincie,utrecht.nl; statengriffie@provinciegroningen.nl; Griffie;

Nadere informatie

INFOGRAPHICS HOUTSTOOK

INFOGRAPHICS HOUTSTOOK http://joinzd-vwes11/aspx/showattachment.aspx?i=88e5a1db07f14bbeaaa2db6... pagina 1 van 3 23-4-2018 Geachte Gemeente, Deze email is bestemd voor het college van B&W en de gemeenteraad. Deze email is tweeledig,

Nadere informatie

Impact en risico s bij houtstook

Impact en risico s bij houtstook Impact en risico s bij houtstook HOUTSTOOK BIJ (ECO-/PELLET-)KACHELS EN BIOMASSA: NEGATIEVE CONSEQUENTIES: (Ultra)Fijnstof Kleinste deeltjes in de bloedsomloop plaques + orgaanschade (DNA) Giftige stoffen

Nadere informatie

INFOGRAPHICS HOUTSTOOK

INFOGRAPHICS HOUTSTOOK INFOGRAPHICS HOUTSTOOK Hans Dekker Impact en risico s van houtstook HOUTSTOOK BIJ (ECO-/PELLET-)KACHELS EN BIOMASSA: (Ultra)Fijnstof en Roet Giftige stoffen = Dioxine + Benzo(a)pyreen + PAK s Methaan CO2

Nadere informatie

Geachte griffies van de provincies Graag aanbieden aan alle leden van de provinciale staten ter bewustwording. ter info vr groet

Geachte griffies van de provincies Graag aanbieden aan alle leden van de provinciale staten ter bewustwording. ter info vr groet From: @gmail.com> Sent: Monday, April 9, 2018 8:22:53 PM To: Cc: Subject: Infographics Houtstook (UPDATE) Geachte griffies van de provincies Graag aanbieden aan alle leden van de provinciale staten ter

Nadere informatie

Een zeer storend element in de bestrijding van de houtstook is de lobby van de Stichting Nederlandse Haarden en Ketelbranche.

Een zeer storend element in de bestrijding van de houtstook is de lobby van de Stichting Nederlandse Haarden en Ketelbranche. Geachte leden der tweede kamer en griffies van de provinciale staten (svp delen aan alle leden van de provinciale PS), Een zeer storend element in de bestrijding van de houtstook is de lobby van de Stichting

Nadere informatie

INFOGRAPHICS HOUTSTOOK

INFOGRAPHICS HOUTSTOOK INFOGRAPHICS HOUTSTOOK Hans Dekker HOUTSTOOK BIJ OPEN VUREN, VUURKORVEN, TUINHAARDEN, BARBECUES, (ECO-/PELLET-)KACHELS EN BIOMASSA-CENTRALES: Impact van houtstook Houtaanwas blijft achter bij de houtstook

Nadere informatie

U zult dus samen met Carola Schouten en de overheid moeten zoeken naar een ander

U zult dus samen met Carola Schouten en de overheid moeten zoeken naar een ander Geachte grifie der Nederlandse gemeentes, Ook de Nederlands gemeentes informeer ik bij deze over de email die ik naar Staatsbosbeheer heb gestuurd. De reden is dat ook gemeentes en de overheid bijdragen

Nadere informatie

ACTIE 1: HOUTSTOOK FOLDER PER POST OPSTUREN AAN ALLE BEWONERS VAN UW GEMEENTE

ACTIE 1: HOUTSTOOK FOLDER PER POST OPSTUREN AAN ALLE BEWONERS VAN UW GEMEENTE Griffie Van: Verzonden: Onderwerp: Bijlagen: Hans Dekker maandag 12 november 2018 9:29 1) Bewustzijn Houtstook Overlast en 2) vragen aan de gemeenteraad en B&W Houtrook algemeen Preview kopie.pdf; Houtcyclus_23Mar2018.jpg

Nadere informatie

Verzonden: Onderwerp: Bijlagen:

Verzonden: Onderwerp: Bijlagen: 23 apr 2018/001014 Verzonden: Onderwerp: Bijlagen: Hans Dekker vrijdag 20 april 2018 14:34 Fwd: Vragen aan Provinciale Staten Utrecht tav luchtvervuiling/ houtstook BYE CATCHER

Nadere informatie

U zult dus samen met Carola Schouten en de overheid moeten zoeken naar een ander

U zult dus samen met Carola Schouten en de overheid moeten zoeken naar een ander Geachte grifie der Nederlandse gemeentes, Ook de Nederlands gemeentes informeer ik bij deze over de email die ik naar Staatsbosbeheer heb gestuurd. De reden is dat ook gemeentes en de overheid bijdragen

Nadere informatie

2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven?

2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven? Hasic, Emira Van: namens Postbus Onderwerp: FW: Houtrook en gezondheid GGD Bijlagen: presentatie-stookinstallaties-houtrook-en-gezondheid-1.pdf; Longfonds Verklaring Houtrook met logo.pdf Longfonds Verklaring

Nadere informatie

Bruijn, EB de (Nora) GPD 23.CM

Bruijn, EB de (Nora) GPD 23.CM Bruijn, EB de (Nora) Van: Verzonden: Onderwerp: Bijlagen: Hans Dekker vrijdag 20 april 2018 14:34 Fwd: Vragen aan Provinciale Staten Utrecht tav luchtvervuiling/ houtstook EYE

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Overzicht presentatie Luchtkwaliteit getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van stikstofdioxide en fijn stof De nieuwste

Nadere informatie

Stoken is een keuze, ademen niet

Stoken is een keuze, ademen niet Stoken is een keuze, ademen niet Burgers en politiek overtuigen, een lastige klus De noodzaak van de Stichting Netwerk Houtrook 2014 03 14_Leefmilieu_VincentvdHeiden 1 Voorstellen Vincent van der Heiden

Nadere informatie

Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v. de gemeentesecretaris. Betreft: Standpunt Longfonds over houtrook ten behoeve van de VNG- enquête

Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v. de gemeentesecretaris. Betreft: Standpunt Longfonds over houtrook ten behoeve van de VNG- enquête Longfonds (voorheen Astma Fonds) Postbus 627 3800 AP Amersfoort t (033) 434 12 12 info@longfonds.nl www.longfonds.nl ING 55055 K.v.K. Gooi en Eemland nr. 40506839 Aan alle Nederlandse gemeenten t.a.v.

Nadere informatie

Houtrook en Gezondheid

Houtrook en Gezondheid Houtrookoverlast, wat kun je doen? Houtrook en Gezondheid 21 september 2018 Longfonds Missie: Samen strijden om longziekten de wereld uit te krijgen en van belang zijn voor de patiënt van vandaag. Ambities:

Nadere informatie

Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma

Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP. onderzoeksprogramma Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP onderzoeksprogramma Fijn stof in Nederland: stand van zaken en beleidsimplicaties na het tweede BOP onderzoeksprogramma

Nadere informatie

In het kort een weergave van waar we met z'n allen kunnen zorgen voor een betere luchtkwaliteit en omarming van het green-city-concept.

In het kort een weergave van waar we met z'n allen kunnen zorgen voor een betere luchtkwaliteit en omarming van het green-city-concept. Van: @gmail.com> Verzonden: maandag 17 december 2018 15:27 Onderwerp: 1) Actie voor een schone lucht - Houtstook hoort daar niet bij en 2) Implementatie Green City Concept bij nieuwbouw 3) Compensatie

Nadere informatie

Geachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven aan de raadsleden, en het college van B&W? Tevens vragen om rookhinder tegen te gaan:

Geachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven aan de raadsleden, en het college van B&W? Tevens vragen om rookhinder tegen te gaan: Van: Aan: Datum: Onderwerp: Bijlagen: "B. Dijk" "Gemeente Tytsjerksteradiel" 16-10-2015 11:49:46 Houtrook en gezondheid GGD Fryslân, Drenthe en Groningen presentatie-stookinstallaties-houtrook-en-gezondheid-1.pdf

Nadere informatie

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling

Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling Eerste kaart roetconcentraties Nederland Roet aanvullende maat voor gezondheidseffecten luchtvervuiling RIVM/DCMR, december 2013 Roet is een aanvullende maat om de gezondheidseffecten weer te geven van

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Luchtverontreiniging groot probleem gezondheid Elk jaar sterven wereldwijd zo n 6,5 miljoen mensen aan de gevolgen van luchtverontreiniging en in Nederland zorgt dit jaarlijks zeker voor 13.000 vroegtijdige

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Zeist

Luchtkwaliteit in Zeist Luchtkwaliteit in Zeist Inleiding In een eerder artikel is gesproken over Samen het milieu in Zeist verbeteren en de vier pijlers onder het uitvoeringsplan, zie het artikel op deze website van 7 juni en

Nadere informatie

Postbus AA Zevenbergen. F. Wozniak / CDA

Postbus AA Zevenbergen. F. Wozniak / CDA Moerdijk Aan het college van B en W gemeente Postbus 4 4760 AA Zevenbergen Onderw erp: kenmerk: Datum: Gewone vragen over Houtstook/APV Geacht College, F. Wozniak / CDA 17 januari 2017 Milieu is een belangrijk

Nadere informatie

Geachte statengriffie van de provinciale staten, griffie van de gemeente lelystad en wethouders van Lelystad.

Geachte statengriffie van de provinciale staten, griffie van de gemeente lelystad en wethouders van Lelystad. Geachte statengriffie van de provinciale staten, griffie van de gemeente lelystad en wethouders van Lelystad. Graag deze email doorsturen aan alle leden van de provinciale staten Flevopolder en aan de

Nadere informatie

Nu is het moment om een verschil te maken voor het Schone Lucht Akkoord voor Goede timing is altijd hebt beste. Het is nu of nooit.

Nu is het moment om een verschil te maken voor het Schone Lucht Akkoord voor Goede timing is altijd hebt beste. Het is nu of nooit. From: Gemeente Beuningen Sent: Thursday, December 20, 20188:36:14 AM To: Postregistrator Cc: Subject: FW: 1) Actie voor een schone lucht - Houtstook hoort daar niet bij en 2) Implementatie Green City Concept

Nadere informatie

Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies

Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies Ten behoeve van doelgroepen overleg VROM maart 2008 www.ecn.nl Inhoud 1. Nederlandse situatie 2. Positie BEES B ten

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling

Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten. Joost Wesseling Luchtkwaliteit in Nederland: cijfers en feiten Joost Wesseling Inhoud: Doorsneden door de luchtkwaliteit Concentraties: de laatste decennia; EU normen; Nederland in de EU. Luchtkwaliteit en gezondheid.

Nadere informatie

Houtrook en gezondheid. Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND

Houtrook en gezondheid. Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND Sjoerd van den Berg, arts Medische milieukunde GGD FLEVOLAND Inhoud - Houtkachelgebruik in Nederland - Houtrook - Gezondheidseffecten - Onderzoek GGD-en Noord NL - Oplossingen Nederland aardgasland. Toename

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté

Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Luchtkwaliteit en lozingen in de lucht in het Vlaamse Gewest Koen Toté Overzicht presentatie Waarom luchtmetingen in Vlaanderen? Evolutie van de laatste decennia Toetsen van de luchtkwaliteit aan de heersende

Nadere informatie

Ervaringen uit Groningen

Ervaringen uit Groningen Ervaringen uit Groningen Trinette Janssen trinettejanssen@zonnet.nl Nijmegen, 14 maart 2014 Bijeenkomst Leefmilieu: Overlast houtstook: hoe nu verder? Inhoud presentatie Wat is het probleem Mijn ervaringen

Nadere informatie

Ik breng u bij deze een dringend advies uit voor 100% duurzaam bouwen van nieuwe zwembaden.

Ik breng u bij deze een dringend advies uit voor 100% duurzaam bouwen van nieuwe zwembaden. Heidy Super-Kuiper Van: Gemeente Westerwolde Verzonden: vrijdag 9 maart 20188:10 Aan: Griffie Westerwolde; Bestuurssecretariaat Westerwolde; Mark Scheper Onderwerp: FW: Zwembad op Biomassa onnodig - Zie

Nadere informatie

Houtrook en gezondheid. Frans Duijm, milieuarts Bunnik Netwerkdag Slimme en Gezonde Stad

Houtrook en gezondheid. Frans Duijm, milieuarts Bunnik Netwerkdag Slimme en Gezonde Stad Houtrook en gezondheid Frans Duijm, milieuarts 2016-02-18 Bunnik Netwerkdag Slimme en Gezonde Stad Houtkachels Houtkachels incl. open haarden in Nederland: aanwezig: 1.300.000 (CBS) in gebruik: 800.000

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM

Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest. Koen Toté - VMM Luchtkwaliteit in het Vlaamse Gewest Koen Toté - VMM Overzicht presentatie Luchtkwaliteit 2017 getoetst aan de normen Impact van deze luchtkwaliteit op onze gezondheid Bespreking van fijn stof en stikstofdioxide

Nadere informatie

MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL

MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL MEER WETEN OVER DE GREEN DEAL Na de ondertekening van de Green Deal op 22/10/18 heb je als (toekomstige) gebruiker van een kachel misschien een aantal vragen. We geven je graag wat tips om samen van de

Nadere informatie

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012

MEMO. Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 MEMO Aan/To: Van/From: Datum/Date: RAI Vereniging Chris van Dijk 18 september Onderwerp/Subject: Analyse rapport RIVM Luchtkwaliteit 2012 Ieder jaar publiceert het RIVM een jaaroverzicht van de meetresultaten

Nadere informatie

Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten.

Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten. Fijn stof. Nieuwe feiten en realiteiten. Ademloos, Horta-avond. 7 feb 2012 Prof. Dirk Avonts.Universiteit Gent. dirk.avonts@ugent.be Wat is gekend? Hoe fijner het fijn stof, hoe schadelijker. Hoe verder

Nadere informatie

Roetmemo Roetkaart december 2014

Roetmemo Roetkaart december 2014 Roetmemo Roetkaart december 2014 Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Ontwikkelorganisatie/ sector Milieu & Mobiliteit Afdeling Expertise Milieu Auteur Wiet Baggen Projectnaam Roetmemo - Roetkaart Datum 18

Nadere informatie

2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven?

2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven? -----Oorspronkelijk bericht----- Van: B. Dijk [mailto:mailuitingen@gmail.com] Verzonden: vrijdag 16 oktober 2015 22:47 Onderwerp: Houtrook en gezondheid GGD Geachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Margreet van Zanten Met dank aan Jan Aben, Wilco de Vries en Rob Maas 1 Luchtkwaliteit: korte historie Jaargemiddelde NO 2 concentratie is tussen 2010 en 2015 5 microgram

Nadere informatie

Info- en intervisiemoment

Info- en intervisiemoment Info- en intervisiemoment Agenda onthaal stook je gezondheid niet op handhaving bij stoken pauze intervisie lunch Stook je gezondheid niet op Inhoud Inleiding Een onschuldig vuurtje? Lokale aanpak: sensibilisering

Nadere informatie

Slappe normen voor luchtkwaliteit zijn gevaar voor de gezondheid

Slappe normen voor luchtkwaliteit zijn gevaar voor de gezondheid Slappe normen voor luchtkwaliteit zijn gevaar voor de gezondheid Adviesbureau Royal HaskoningDHV (RHDHV) heeft in opdracht van Milieudefensie onderzocht hoeveel bescherming verschillende normen (wettelijke

Nadere informatie

Houtstook door huishoudens. Gemeente Den Haag (DSB)

Houtstook door huishoudens. Gemeente Den Haag (DSB) Begrijpen Beleven Bouwen www.steda.nl Houtstook door huishoudens Verschijning rapportage: 11 april 2016 Gemeente Den Haag (DSB) Inleiding Houtstook door huishoudens is een thema binnen het Actieplan Luchtkwaliteit

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht

Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Luchtkwaliteit in de provincie Utrecht Margreet van Zanten Met dank aan Jan Aben, Wilco de Vries en Rob Maas 1 Luchtkwaliteit: korte historie Jaargemiddelde NO 2 concentratie is tussen 2010 en 2015 5 microgram

Nadere informatie

Graag inboeken als ingekomen stuk voor de gemeenteraad van Oudewater. Met vriendelijke groet, Arjen van der Lugt Raadsgriffier

Graag inboeken als ingekomen stuk voor de gemeenteraad van Oudewater. Met vriendelijke groet, Arjen van der Lugt Raadsgriffier From: Lugt, Arjen van der Sent: maandag 13 mei 2019 19:00:09 To: OW-Info Cc: Subject: FW: rapport Basis voor beleid houtrookoverlast en luchtkwaliteit Attachments:05-2019 Rapport Basis voor beleid

Nadere informatie

Verkeer en luchtverontreiniging

Verkeer en luchtverontreiniging Verkeer en luchtverontreiniging gezondheidsschade Dr Ir Miriam Gerlofs-Nijland RIVM 1 Positie RIVM Onderzoeksinstituut rijksoverheid Onafhankelijk van politiek en beleid Verbindt wetenschap en beleid Maakt

Nadere informatie

Luchtkwaliteit in Menen. 9 februari 2017

Luchtkwaliteit in Menen. 9 februari 2017 Luchtkwaliteit in Menen 9 februari 2017 Meetnet in Menen Meetpost dioxines/pcb Meetpost fijn stof 2 Overzicht Deel I: dioxines en PCB s 1. Wat zijn dioxines en PCB s? 2. Wetgeving 3. Meetstrategie VMM

Nadere informatie

Zie http://www.rtvnoord.nl/nieuws/155534/lopend-vuur-ik-heb-last-van-houtkaehels

Zie http://www.rtvnoord.nl/nieuws/155534/lopend-vuur-ik-heb-last-van-houtkaehels Page 1 of 3 Tjoelker, Nicolien Onderwerp: FW: Houtrook Bijlagen: Longfonds Verklaring Houtrook met logo.pdf Van: B. Dijk [mailto:nnailuitingen@gmail.com] Verzonden: vrijdag 6 november 2015 21:11 Onderwerp:

Nadere informatie

Reg.nr. : GroenLinks (Astrid Janssen) Amersfoort2014 (Stoelinga)

Reg.nr. : GroenLinks (Astrid Janssen) Amersfoort2014 (Stoelinga) INITIATIEFVOORSTEL Van : ChristenUnie (Femke van de Kolk) Reg.nr. : 5505171 GroenLinks (Astrid Janssen) Amersfoort2014 (Stoelinga) Aan : Gemeenteraad Datum : 26 april 2017 Portefeuillehouder : M. Tigelaar

Nadere informatie

Monique Meijerink 30 maart 2009. Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten

Monique Meijerink 30 maart 2009. Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten Monique Meijerink Relatie luchtkwaliteit - gezondheidsaspecten Krantenkoppen liegen er niet om Bewoners eisen recht op schone lucht Niks aan de hand, gewoon deuren en ramen dicht Megastal bedreiging voor

Nadere informatie

Aanpak van houtrookoverlast in Helmond. Helder Helmond

Aanpak van houtrookoverlast in Helmond. Helder Helmond Vragen van gemeenteraadsleden Gemeenteraad Onderwerp: Aanpak van houtrookoverlast in Helmond Datum 25 oktober 2018 Partij: Helder Helmond Bijlage: 49 Ingekomen brief griffie: 29 oktober 2018 Antwoord college

Nadere informatie

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer

NO, NO2 en NOx in de buitenlucht. Michiel Roemer NO, NO2 en NOx in de buitenlucht Michiel Roemer Inhoudsopgave Wat zijn NO, NO2 en NOx? Waar komt het vandaan? Welke bronnen dragen bij? Wat zijn de concentraties in de buitenlucht? Maatregelen Wat is NO2?

Nadere informatie

Samen maken we Nederland aardgasvrij

Samen maken we Nederland aardgasvrij Samen maken we Nederland aardgasvrij Martien Visser, Lector Energietransitie & Netwerken Hanzehogeschool, Groningen Donderdag, 28 september, Bakkeveen Achtergrond Klimaatverdrag van Parijs: well below

Nadere informatie

ASPB - 20 november keep the fire burning

ASPB - 20 november keep the fire burning ASPB - 20 november 2010 keep the fire burning Even voorstellen Eric Smit is werkzaam als product development engineer bij Interfocos BV En verder: Nederlands vertegenwoordiger binnen de Europese normalisatie

Nadere informatie

RAADSINFORMATIEAVOND HOUTSTOOK. 3 maart 2015 Jos Merks houtrook.nl en houtrook.com

RAADSINFORMATIEAVOND HOUTSTOOK. 3 maart 2015 Jos Merks houtrook.nl en houtrook.com RAADSINFORMATIEAVOND HOUTSTOOK 3 maart 2015 Jos Merks houtrook.nl en houtrook.com DE LUCHT IN UTRECHT MOET SCHONER Toch is Utrecht al goed bezig De fiets is het belangrijkste vervoermiddel TOCH IS UTRECHT

Nadere informatie

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal

Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Gesjoemel op de weg? Eric Feringa Igor van der Wal Wat kunt u verwachten? Hoe is úw kennis van luchtverontreiniging? Inzicht in normen en techniek Wat is de invloed van sjoemelsoftware? Casestudy A13 Overschie

Nadere informatie

Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen

Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen Fijn stof kost de Vlaming tot 3 gezonde levensjaren. Vlaanderen zal ook in de toekomst moeite hebben om aan de Europese fijn

Nadere informatie

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2009 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende

Nadere informatie

HOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID

HOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID HOUTKACHELS OPEN HAARDEN EN GEZONDHEID GGD IJsselland en GGD Twente Team Milieu en Gezondheid Schadelijke stoffen in de lucht Een houtkachel of open haard brengt sfeer in huis. Nadeel is dat een houtkachel

Nadere informatie

1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4

1. Inleiding. Rapportage Luchtkwaliteit 2012, gemeente Doetinchem 4 Rapport Luchtkwaliteit 2012 Doetinchem Oktober 2013 INHOUD 1. Inleiding... 4 2. Algemeen... 5 2.1 Wet luchtkwaliteit... 5 2.2 Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit... 5 2.3 Bronnen van luchtverontreiniging...

Nadere informatie

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa

Nadere informatie

Verontreiniging door wegverkeer. Peter Hofschreuder

Verontreiniging door wegverkeer. Peter Hofschreuder Verontreiniging door wegverkeer Peter Hofschreuder Hebben we problemen,en met de luchtkwaliteit in Nederland? Verkorting van de levensduur door blootstelling aan fijn stof Verandering van de bekorting

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Fijnstof. Jos van Lent, provincie Noord Brabant

Informatiebijeenkomst Fijnstof. Jos van Lent, provincie Noord Brabant Informatiebijeenkomst Fijnstof Jos van Lent, provincie Noord Brabant Overzicht presentatie Omvang problematiek Brabantse aanpak Saneringsopgave Voorkomen nieuwe overschrijdingen Voorlichting & stimulering

Nadere informatie

Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen

Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen Aanvullende informatie over luchtkwaliteit en metingen Wat doen gemeenten en GGD Amsterdam op het gebied van luchtkwaliteit? De GGD Amsterdam informeert en adviseert de inwoners en het bestuur van Amsterdam

Nadere informatie

Presentatie dd 31 oktober in Riethoven

Presentatie dd 31 oktober in Riethoven Geluid, milieu en klimaat en Eindhoven Airport Presentatie dd 31 oktober in Riethoven Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com www.bjmgerard.nl en www.bvm2.nl Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) Geluid, Milieu

Nadere informatie

Bioketels: duurzaamheid en luchtkwaliteit. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis

Bioketels: duurzaamheid en luchtkwaliteit. Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis Bioketels: duurzaamheid en luchtkwaliteit Voorzitter NBKL Eppo Bolhuis 1 Hernieuwbare energie naar bron, voor warmte in TJ (CBS) 2010 2017 Geothermie 318 3.047 Bodemenergie 2.183 4.079 Buitenlucht 536

Nadere informatie

Luchtkwaliteit. Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!??

Luchtkwaliteit. Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!?? Luchtkwaliteit Een gezonde hoeveelheid luchtvervuiling bestaat niet!!?? Deel 1: Wat is luchtverontreiniging? Emissie, Verspreiding,Blootstelling 1952 2009 3 4 5 Van de bronnen van luchtvervuiling in Nederland

Nadere informatie

Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen

Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen Notitienummer Datum 3 juni 206 Onderwerp Eerste uitkomsten onderzoek luchtkwaliteit langs Nijenoord Allee Wageningen. Inleiding Buro Blauw voert in opdracht van de gemeente Wageningen luchtkwaliteitsmetingen

Nadere informatie

Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht

Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Luchtvervuiling in Nederland in kaart Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage 2013 Luchtvervuiling in Nederland in kaart gebracht Hoofdpunten uit de GCN/GDN-rapportage

Nadere informatie

DUST SENTRY AAN HET WERK

DUST SENTRY AAN HET WERK DUST SENTRY AAN HET WERK Waarom fijnstof meten? DUST SENTRY De atmosfeer van de aarde bevat atmosferische deeltjes, ook wel bekend als deeltjes of fijnstof. Fijnstof wordt vaak gegeven in PM, wat staat

Nadere informatie

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010

Gemeente Ridderkerk. Rapportage. Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Gemeente Ridderkerk Rapportage Berekenen en meten: de Luchtkwaliteit in Ridderkerk 2010 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Monitoring 3 1.2 Berekenen versus meten 3 1.3 NO 2 en PM 10 3 1.4 Tot slot 3 2 Berekende

Nadere informatie

Luchtkwaliteit en gezondheid

Luchtkwaliteit en gezondheid Luchtkwaliteit en gezondheid - Bronnen van fijn stof in de Gelderse Vallei - Rik van de Weerdt, arts medische milieukunde / toxicoloog GGD Gelderland Midden Gezondheidsraad 2018 Volksgezondheid Toekomst

Nadere informatie

Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling

Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling Deelrapport Luchtkwaliteit Aanvulling Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Postbus 299-4600 AG Bergen op Zoom + 31 (0)164 212 800 nieuwesluisterneuzen@vnsc.eu www.nieuwesluisterneuzen.eu Rapport Vlaams

Nadere informatie

Luchtkwaliteit. Inhoud ALBLASSERDAM. 1 Conclusies

Luchtkwaliteit. Inhoud ALBLASSERDAM. 1 Conclusies Luchtkwaliteit ALBLASSERDAM Inhoud 1. Conclusies 2. Figuren en tabellen Verbeteren van de luchtkwaliteit is een belangrijk doel van de gemeente Alblasserdam. Er is daarom een 'Actieprogramma Luchtkwaliteit

Nadere informatie

Aan provinciale staten en aan de griffies van de grotere gemeentes,

Aan provinciale staten en aan de griffies van de grotere gemeentes, Aan provinciale staten en aan de griffies van de grotere gemeentes, Ik breng u bij deze een dringend advies uit voor 100% duurzaam bouwen van nieuwe zwembaden. Additioneel leest u ook hoe bestaande zwembaden

Nadere informatie

Hierbij willen wij uw aandacht vragen voor een probleem dat gestaag in betekenis toeneemt: de overlast door houtstook.

Hierbij willen wij uw aandacht vragen voor een probleem dat gestaag in betekenis toeneemt: de overlast door houtstook. Aan de aan de burgemeester, wethouders en raadsleden Alphen aan de^if n Van : Stichting houtrookvrij 2 4 JUN 2015 / Betreft : Problemen gerelateerd aan het stoken van hout door particulieren r)t\ L Qtf

Nadere informatie

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest

De Legitimiteit Groep. 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest De Legitimiteit Groep 16 juni 2011 Corpus, Oegstgeest Welkom Robbert Reimering Dagvoorzitter De Legitimiteit Groep Agenda 14.30 uur Welkom, Robbert Reimering 14.35 uur Introductie project, Kevin Zuidhof

Nadere informatie

Vlaams beleid luchtverontreiniging en. milieuvergunningsaanvragen

Vlaams beleid luchtverontreiniging en. milieuvergunningsaanvragen Vlaams beleid luchtverontreiniging en milieuvergunningsaanvragen Geert Pillu Adviesverlener LNE afdeling Milieuvergunningen Brugge Vlaams beleid luchtverontreiniging en milieuvergunningsaanvragen Kennis

Nadere informatie

Gerard Reijn 27 november 2018, 19:35

Gerard Reijn 27 november 2018, 19:35 Vattenfall bouwt een superhoutkachel die straks 90 duizend huishoudens kan verwarmen. Een stap op weg naar een klimaatneutrale toekomst, zegt het energiebedrijf. Maar het stoken van hout staat steeds meer

Nadere informatie

Kansen voor gezondheid!

Kansen voor gezondheid! Gaaf Gaaf Gezond Gelderland Gelderland Kansen voor gezondheid! Kern Omgevingsvisie & Gezondheid Bereikbaarheid Mobiliteit Wonen E-transitie Klimaat Ronde tafel Omgevingswet 10-10-2018 Grootste gezondheidswinst

Nadere informatie

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven

Nadere informatie

Wereldgezondheidsorganisatie : fijnstof onderschat

Wereldgezondheidsorganisatie : fijnstof onderschat Wereldgezondheidsorganisatie : fijnstof onderschat In deze publicatie http://tiny.cc/3l493w van de regionale afdeling Europa van de WHO, wordt antwoord gegeven op 24 vragen die alle betrekking hebben op

Nadere informatie

meest vervuilende bron van hernieuwbare energie

meest vervuilende bron van hernieuwbare energie Houtkachels zijn onze grootste maar tegelijk meest vervuilende bron van hernieuwbare energie 21 februari 2018 Niet zonnepanelen of windmolens leveren de meeste groene energie in Vlaanderen, maar wel de

Nadere informatie

Geachte leden der tweede kamer en griffies van de provinciale staten (svp delen aan alle leden van de provinciale PS),

Geachte leden der tweede kamer en griffies van de provinciale staten (svp delen aan alle leden van de provinciale PS), From: @gmail.com> Sent: Wednesday, March 1, 2018 6:50:26 PM To: undisclosed-recipients:; Cc: Subject: Het sprookje van de Nederlands Kachel en Haardenbranche..een storende factor in de bestrijding van

Nadere informatie

PM-problematiek, invloed van diffuus

PM-problematiek, invloed van diffuus PM-problematiek, invloed van diffuus Febem Infodag inerte materialen februari 2010 Mirka Van der Elst Mirka.vanderelst@lne.vlaanderen.be 02 553 11 23 Inhoud 1. Wat is beleidsmatig relevant stof? 2. Oorsprong

Nadere informatie

Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie

Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:10 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,

Nadere informatie

UW OPEN HAARD: OORZAAK VAN LUCHTVERONTREINIGING

UW OPEN HAARD: OORZAAK VAN LUCHTVERONTREINIGING LUCHT/nummer 4 10-08-2006 14:11 Pagina 19 LUCHT IN UITVOERING 19 Rook van het stoken van hout geeft in de wijk veel overlast. UW OPEN HAARD: OORZAAK VAN LUCHTVERONTREINIGING Luchtverontreiniging is slecht

Nadere informatie

Datum 10 juli 2018 Betreft Beantwoording van vragen over de reductie van broeikasgas in relatie tot biomassa

Datum 10 juli 2018 Betreft Beantwoording van vragen over de reductie van broeikasgas in relatie tot biomassa > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres

Nadere informatie

Memo Houtrook GGD Fryslân, team Medische Milieukunde. Auteur: Tim Nonner

Memo Houtrook GGD Fryslân, team Medische Milieukunde. Auteur: Tim Nonner Memo Houtrook GGD Fryslân, team Medische Milieukunde. Auteur: Tim Nonner Juli 2018 Vraag: Hoe kunnen gemeenten omgaan met hinder van houtrook? Aanleiding: De aandacht voor houtrook en gezondheid neemt

Nadere informatie

GGD Amsterdam Afdeling Milieu en Gezondheid. Veelgestelde vragen over luchtkwaliteit en gezondheid

GGD Amsterdam Afdeling Milieu en Gezondheid. Veelgestelde vragen over luchtkwaliteit en gezondheid GGD Amsterdam Afdeling Milieu en Gezondheid Veelgestelde vragen over luchtkwaliteit en gezondheid Gezondheidseffecten 1. Kan luchtverontreiniging gezondheidsklachten veroorzaken? 2. Welke effecten kunnen

Nadere informatie

: mogelijkheden vermindering ultrafijn stof en informatieverstrekking

: mogelijkheden vermindering ultrafijn stof en informatieverstrekking Aan de voorzitter en leden van Provinciale Staten van Limburg Cluster MOA Behandeld Ons kenmerk 2017/4847 Telefoon Uw kenmerk - Maastricht Bijlage(n) 1 Verzonden J.E.M.L. Pijnenburg/ T.C.M. van Dort +31

Nadere informatie

Het beleidsgericht onderzoeksprogramma fijn stof, gefinancierd door het ministerie van

Het beleidsgericht onderzoeksprogramma fijn stof, gefinancierd door het ministerie van lucht in onderzoek 19 Fijn stof komt meer van mensen dan gedacht Het beleidsgericht onderzoeksprogramma fijn stof, gefinancierd door het ministerie van Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

Nadere informatie

Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU

Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU Sheets voor 28 oktober De Speler Utrecht 19.30 uur. Milieuzone ja of nee? SSLU 1. Ook de automobiliteit zal de komende jaren toenemen. Op dit moment gaan dagelijks in totaal ruim 400.000 auto s de stad

Nadere informatie

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 11 december in Vessem

Milieu en klimaat en Eindhoven Airport. Presentatie dd 11 december in Vessem Milieu en klimaat en Eindhoven Airport Presentatie dd 11 december in Vessem Bernard Gerard bjmgerard@gmail.com www.bjmgerard.nl en www.bvm2.nl Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) Milieu en klimaat en

Nadere informatie

Voordelen van houtpellets. ontstaat er een CO2 overschot en dat zorgt weer voor Premium Line

Voordelen van houtpellets. ontstaat er een CO2 overschot en dat zorgt weer voor Premium Line Voordelen van houtpellets Stoken op houtpellets is tot wel 40% goedkoper dan op gas. Het stoken van houtpellets is nagenoeg CO2 neutraal. Geen verspilling van resthout omdat iedere vezel van de boom gebruikt

Nadere informatie

Optimaal genieten. De kachel

Optimaal genieten. De kachel VERANTWOORD STOKEN Optimaal genieten Niets is zo gezellig als de warmte van een houtkachel. Het stoken van hout zorgt naast warmte ook voor een gezellige sfeer. Daarnaast zijn haarden en kachels ook nog

Nadere informatie

Luchtverontreiniging en gezondheid

Luchtverontreiniging en gezondheid Luchtverontreiniging en gezondheid Dr. Ir. Moniek Zuurbier GGD Gelderland-Midden 2 Inhoud presentatie Gezondheidseffecten: longen en hart Gevoelige groepen Blootstelling in Nederland Trends Componenten

Nadere informatie

Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein Hoorn. Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein stadsstrand Hoorn

Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein Hoorn. Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein stadsstrand Hoorn Onderzoek luchtkwaliteit parkeerterrein stadsstrand Hoorn Status definitief Versie 002 Rapport M.2016.1428.00.R001 Datum 19 oktober 2017 Colofon Opdrachtgever Contactpersoon Gemeente Hoorn postbus 603

Nadere informatie