Aan de voorzitters van het college bestuur van mbo-instellingen en coördinatoren van RMC-regio s

Transcriptie

1 >Retouradres Postbus BJ Den Haag Aan de voorzitters van het college bestuur van mbo-instellingen en coördinatoren van RMC-regio s.. Middelbaar Beroeps Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus BJ Den Haag Contactpersoon D.A.P. Verbeek T d.a.p.verbeek@minocw.nl Datum Betreft Oproep inschrijving pilots tweejarige begeleiding van minderzelfredzame mbo-studenten bij hun start op de arbeidsmarkt en startbijeenkomst pilots meer gebruiken van recht op onderwijs door minder zelfredzame jongeren Bijlagen Toelichting op pilot Via deze weg wil ik vragen om uw interesse kenbaar te maken in deelname aan twee pilots gericht op de meest kwetsbare jongeren in het mbo. De ambitie is om beide pilots in een aantal regio s vorm te geven. 1 De eerste pilot kan op korte termijn starten en wordt opgezet naar aanleiding van motie van de Tweede Kamerleden Kwint en Özdil (zie bijlage). In deze motie wordt de regering verzocht om, samen met enkele gemeenten en mboinstellingen een proef vorm te geven om studenten na het behalen van een entreeopleiding of mbo niveau 2-opleiding nog twee jaar te laten begeleiden bij hun start op de arbeidsmarkt. De tweede pilot bevindt zich nog in de opbouwfase en beoogt 18+ers zonder startkwalificatie die niet naar school gaan of werken, alsnog te verleiden hen te bewegen tot het volgen van onderwijs. Jongvolwassenen zijn het overgrote deel van de voortijdig schoolverlaters: van de vsv ers in schooljaar waren er zo n jaar of ouder. Het behalen van een startkwalificatie geeft deze jongeren een steviger fundament om duurzaam te kunnen participeren op de arbeidsmarkt. Deze pilot hangt samen met het voornemen uit het regeerakkoord tot het invoeren van de kwalificatieplicht. Het kabinet werkt daartoe de mogelijkheden nader uit, maar wel is al duidelijk dat wetswijziging noodzakelijk is. In de pilots is de bedoeling om vooruitlopend daarop maximaal gebruik te maken van de mogelijkheden binnen de kaders van de huidige wet- en regelgeving. Veel regio s zijn al aan de slag met onderliggende doelstelling van beide pilots en hebben aangegeven hier ook graag verder mee aan de slag te willen gaan. Die ruimte wil ik ook volop benutten. Beide pilots passen ook goed in het programma Samen, slim en slagvaardig kansen creëren voor minder-zelfredzame jongeren 1 De regio zien we daarbij niet als een vaststaande geografische of bestuurlijkadministratieve eenheid, maar als het gebied dat partijen zelf als de meest effectieve schaal verkiezen om tot oplossingen te komen. De regio is een gemeenschap die zich organiseert rondom het gezamenlijk willen aanpakken van een opgave. Pagina 1 van 6

2 van jaar, waarin we willen werken aan oplossingen voor ervaren knelpunten op regionaal niveau, met ondersteuning van landelijke partners en middels aanpassing van beleid/wet- en regelgeving door het Rijk. Deelname aan deze pilots is één van de mogelijkheden waarop regionaal invulling gegeven kan worden aan de ambities van voornoemd programma. U krijgt bij beide pilots ondersteuning van het ministerie van OCW en haar partners. Heeft u interesse in deelname aan (één van de twee) pilots, dan zou ik u willen verzoeken om uiterlijk vrijdag 22 juni 2018 te reageren op de volgende twee punten: 1. Aanmelden bij regionale mbo-accountmanagers van het ministerie van OCW voor deelname aan de pilot tweejarige begeleiding van minder-zelfredzame mbo-studenten bij hun start op de arbeidsmarkt. Dat kan per telefoon of per mail. Als u nog vragen heeft dan kan de accountmanager die voor u beantwoorden. De voorwaarden voor deelname aan de pilots staan in bijlage Aanmelden bij het secretariaat van de directie mbo voor de informatiebijeenkomst over de pilot meer gebruiken van recht op onderwijs door minder zelfredzame jongeren. Het is de bedoeling om op basis van de startbijeenkomst een vergelijkbare uitvraag onder mbo-scholen en RMCregio s te doen voor deelname aan de daadwerkelijke pilot. Het adres van het secretariaat van de directie mbo is: m.m.henzing@minocw.nl. In bijlage 1 vindt u nadere informatie over de pilot tweejarige begeleiding van minder-zelfredzame mbo-studenten bij hun start op de arbeidsmarkt. Met vriendelijke groet, de directeur Middelbaar Beroeps Onderwijs, Inge Vossenaar Pagina 2 van 6

3 Bijlage: Nadere toelichting op pilot tweejarige begeleiding van minderzelfredzame mbo-studenten bij hun start op de arbeidsmarkt Aanleiding Deze pilots worden opgezet naar aanleiding van motie van de Tweede Kamerleden Kwint en Özdil. In deze motie wordt de regering verzocht om, samen met enkele gemeenten en mbo-instellingen een proef vorm te geven om studenten na het behalen van een entreeopleiding of mbo niveau 2-opleiding nog twee jaar te laten begeleiden bij hun start op de arbeidsmarkt. Veel regio s zijn al een langere tijd bezig met het versterken van de aansluiting op de arbeidsmarkt voor deze jongeren, ook voor jongeren in mbo niveaus 3 en 4. Al langer is bekend dat zich hierbij meerdere knelpunten voordoen en in veel regio s wordt gewerkt aan het oplossen van knelpunten. Zo is in verschillende regio s ervaring opgedaan met zogenaamde Transitieroutes. 2 We weten van enkele regio s al dat zij enthousiast met het vraagstuk aan de slag zijn en geïnteresseerd zijn om deel te nemen aan de pilots. Vaak is de wil tot samenwerking tussen de partners er wel, maar is er onduidelijkheid over de vraag wie er nou precies verantwoordelijk is voor arbeidstoeleiding van kwetsbare jongeren, schuren de verschillende werelden nog teveel of weet men elkaar simpelweg niet goed te vinden. We moeten voorkomen dat jongeren én professionals daardoor tegen muren oplopen. Het is van belang om elkaar op te zoeken en over de grenzen van de eigen wereld heen te stappen. Dit is voor de jongeren van belang maar ook voor de betrokken instanties. Gemeenten hebben belang bij duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt omdat jongeren anders een beroep op bijstand gaan doen, bedrijven omdat zij baat hebben bij de beschikbaarheid van goed voorbereide arbeidskrachten en het biedt mbo-instellingen kansen om de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt samen met partners in het werkveld vorm te geven. Dit vraagt partnerschap en commitment van alle benodigde partijen. Dit lukt alleen als we lef tonen, ruimte pakken en creëren en door samen te leren wat er werkt door te doen. Wat Het voornemen is om meerdere pilots te starten in meerdere regio s. In de regio werken gemeentelijke actoren en mbo-instellingen samen aan oplossingen, vaak in samenwerking met werkgevers/leerbedrijven. De betrokkenheid van partijen en de wijze waarop de samenwerking wordt ingericht, kan per regio verschillen. De pilot vereist in ieder geval van meerdere partijen betrokkenheid en een stapje over de eigen grenzen heen. We vinden het van belang dat de pilot de samenwerking tussen regionale partners zal versterken en werkzame mechanismen en succesfactoren zal blootleggen die tot concrete opbrengsten voor de doelgroep kunnen leiden. 2 In 2017 is al best-practice onderzoek gehouden naar zogenaamde transitieroutes : manieren van integraal samenwerken tussen scholen en gemeenten, vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid en visie rondom het oplossen van problematiek voor kwetsbare jongeren (onderzoek KBA: Eimers, 2017). De Minister van OCW heeft richting de Tweede Kamer aangegeven dat een Transitieroute een goede oplossing is voor mbostudenten met een beperking die moeite hebben met het afronden van een opleiding en het vinden van werk. Pagina 3 van 6

4 We roepen de mbo-instellingen en RMC-regio s op om hun interesse kenbaar te maken. Zoals aangegeven weten we van enkele regio s al dat zij graag mee zouden willen doen. We willen door middel van deze brief de mbo-instellingen en RMC-regio s in staat stellen om hun interesse expliciet aan ons kenbaar te maken. We zouden ook graag horen welke partij daarbij als trekker wil fungeren en welke partijen er precies gaan deelnemen. We streven naar de inrichting van 8 pilots. De trekkers zijn in de betreffende regio de hoofdaannemers, die een verbindende rol in de regio spelen om met alle andere betrokken partijen uitvoering aan de motie te geven. We vragen u dus om bij het kenbaar maken van uw interesse onderling alvast goede afspraken te hebben gemaakt over het trekkerschap. We zoeken in ieder geval naar een aantal trekkende RMC-regio s en mbo-instellingen. Het behoort ook tot de mogelijkheden dat een dienst Werk & Inkomen van een gemeente of leerbedrijven (nu of later) aanhaken om regionale pilots te gaan trekken. Van belang is in ieder geval dat regionale energie zo goed mogelijk benut wordt. De precieze vorm van de pilot staat niet van te voren vast. U bent zelf als trekker met uw partners in de gelegenheid om de pilot in te richten, op een wijze die past bij uw regionale context en die tot de meest effectieve samenwerking zal leiden. Hieronder zijn minimale voorwaarden genoemd waaraan de pilots moeten voldoen. Basisvoorwaarden voor deelname De pilot moet in ieder geval voldoen aan de volgende basisvoorwaarden. Indien er meerdere aanmeldingen plaatsvinden, dan kunnen deze een rol gaan spelen in een eventuele selectie: - Er is een duidelijke trekker/hoofdaannemer. U maakt in de regio onderling afspraken over het trekkerschap met partners: dat kunnen naast mboinstellingen en de RMC-functie ook een dienst Werk en Inkomen of een werkgever/leerbedrijf zijn. - De pilot moet de samenwerking tussen de genoemde regionale partners gaan versterken. Bij het aanmelden geeft u aan met welke partijen u overeenstemming over medewerking heeft bereikt. We streven ernaar om met de pilots inzicht te krijgen in gevarieerde en innovatieve vormen van samenwerking. - Er wordt ook ingezet op preventieve werkwijzen die de overgang naar de arbeidsmarkt versoepelen. De inspanningen van de partners vinden dus niet alleen na diplomering plaats, maar ook vóór het behalen van het diploma of bij (voortekenen van) uitval. - De pilot richt zich op het experimenteren met een vernieuwende aanpak en niet louter op het uitvoering geven aan een bestaande praktijk. Daarbij kan indien van toepassing worden voortgebouwd op eerder opgedane ervaringen met bijvoorbeeld de Transitieroutes. - Deelnemers aan de pilot definiëren voorafgaand aan de start van de pilot de gewenste resultaten voor de doelgroep die behoefte heeft aan ondersteuning voor een soepele overgang naar de arbeidsmarkt. De pilots richten zich - conform de motie Kwint/Özdil - in ieder geval op de kwetsbare doelgroep in de entreeopleiding en niveau 2, maar indien een regio daarvoor kiest, dan is de doelgroep ook uit te breiden naar minder-zelfredzame jongeren uit opleidingen op niveau 3 en 4. De deelnemers kunnen bij het afbakenen van Pagina 4 van 6

5 de doelgroep en het formuleren van resultaten worden ondersteund door Ingrado en een onderzoekspartij (zie verderop bij Ondersteuning ). - Eventuele kosten voor de regionale uitvoering van de pilot worden door de regio zelf gefinancierd. Wel wordt de regio op verschillende manieren ondersteund (zie verderop bij Ondersteuning ). - De pilot is meerjarig en loopt van september 2018 tot en met september U kunt binnen deze periode tot betekenisvolle resultaten komen (zie verderop bij Planning, aanmelding en selectie ). - De pilot legt werkzame mechanismen en succesfactoren in de samenwerking bloot. Zo geeft de pilot een antwoord op vragen als: Hoe bepaal je wie extra begeleiding nodig heeft? Welke vorm van ondersteuning werkt het beste (in termen van snelheid baan vinden, niveau baan, behoud baan)? Welke partijen zijn goed in welk deel van de ondersteuning? Welke afspraken moeten partijen met elkaar maken? Waar worden de middelen voor de ondersteuning gevonden? Welke specifieke regionale kenmerken zijn van invloed op de resultaten? Ondersteuning Zoals hierboven is beschreven, hebben de betrokkenen om verschillende redenen belang bij het deelnemen aan een pilot. Toch kan er ook behoefte zijn aan extra ondersteuning. Deze ondersteuning is er niet in de vorm van specifieke projectmiddelen voor de pilots, maar wel op andere manieren: - Zij kunnen het proces aanjagen, helpen bij het afbakenen van doelgroep, het scherp formuleren van ambities en het gebruik van data daarbij, bij het identificeren van knelpunten en het formuleren van hulpvragen. - Ingrado Divosa, Nji, MBO-Raad en SBB kunnen kennis inbrengen, goede voorbeelden aanreiken en verbinding maken met andere regio s en samenwerkingspartners. - Het ministerie van OCW zal een derde (onderzoeks)partij vragen een kader in te richten waarbinnen de resultaten van de pilots worden gemonitord en met elkaar kunnen worden vergeleken. Daarbij hoort het in kaart brengen van een nulmeting, het monitoren van de effecten en het identificeren van werkzame mechanismen. Daarbij wordt rekening gehouden met de beperkte looptijd van de pilots van twee jaar. Het onderzoek zal begeleid worden door een commissie met daarin in elk geval vertegenwoordigd MBO-raad, Ingrado, SBB, VNO/MKB, SZW en OCW. - De pilot zou onderdeel kunnen vormen van de integrale kwaliteitsagenda voor het mbo. Hiervoor zijn door het ministerie van OCW middelen ter beschikking gesteld voor het maken van kwaliteitsafspraken waarbij mboinstellingen de regio betrekken. Daarnaast kunnen vanuit het Regionaal Investeringsfonds MBO initiatieven worden gefinancierd ter versterking van de aansluiting tussen onderwijs en de arbeidsmarkt voor kwetsbare jongeren. Ook bij het RIF-mbo is commitment van meerdere partners in de regio van belang. Planning, aanmelding en selectie - Meld u vóór vrijdag 22 juni 2018 aan voor de pilots. - RMC-regio s en mbo-instellingen kunnen zich melden bij de betreffende regionale mbo-accountmanager van het ministerie van OCW. Dat kan per telefoon of per mail. Als u nog vragen heeft dan kan de accountmanager die voor u beantwoorden. Pagina 5 van 6

6 - We verzoeken u om in uw motivering voor deelname aan de pilot in te gaan op de bovenstaande basisvoorwaarden. Dit hoeft niet te leiden tot een heel uitgebreid plan. Het volstaat om op circa een A4 in te gaan op de basisvoorwaarden voor deelname aan de pilot, die hierboven zijn geschetst. - Op basis van de aanmeldingen zal de minister van OCW voor de zomer een keuze maken welke pilots er kunnen worden gestart. Bij de keuze kan naast het voldoen aan de genoemde basisvoorwaarden ook de regionale spreiding en de mate van draagvlak in de regio de doorslag geven. - Na aanmelding en selectie worden de zomermaanden van 2018 benut voor het voorbereiden van de opstart van de pilots en opzetten van het kader voor de monitoring. - De pilots starten vervolgens in september 2018 en lopen door tot en met september Tekst van de Motie Kwint/Özdil De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat studenten die een entreeopleiding of mbo niveau 2 volgen juist na het behalen van hun diploma een grote stap naar de arbeidsmarkt moeten maken, vaker werkloos zijn of (langdurig) in flexibel verband werken; overwegende dat goede begeleiding van mbo-studenten bijdraagt aan het behalen van het diploma en het vinden van een baan; overwegende dat zowel de student als de samenleving langdurig profiteert, als een net afgestudeerde mbo-student de baan ook behoudt; verzoekt de regering om, samen met enkele gemeenten en MBO's een proef vorm te geven om studenten na het behalen van een entreeopleiding of mbo niveau 2-opleiding nog twee jaar te laten begeleiden bij hun start op de arbeidsmarkt en hierover in de jaarlijkse brief over voortijdig schoolverlaten en jongeren in een kwetsbare positie voorjaar 2018 over te rapporteren; en gaat over tot de orde van de dag. Kwint/Özdil kst viii-120 ISSN 's-gravenhage 2018 Tweede Kamer, vergaderjaar , VIII, nr. 120 Pagina 6 van 6