Beroepscompetentieprofiel Dakdekker bitumen en kunststof

Transcriptie

1 Beroepscompetentieprofiel Dakdekker bitumen en kunststof Ontwikkeld door: Fundeon Vastgesteld: 7 mei 2014 Sociale partners: VEBIDAK, FNV bouw en CNV vakmensen Dakdekker bitumen en kunststof 1

2 Inhoudsopgave 1. Typering beroep Loopbaanperspectief Trends en innovaties Algemene informatie Overzicht van het beroepscompetentieprofiel Beschrijving van de kerntaken en werkprocessen Uitwerking van de kerntaken en werkprocessen Proces-competentie-matrix Kerntaak Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak Proces-competentie-matrix Kerntaak Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak Legitimering beroepscompetentieprofiel dakdekker bitumen en kunststof: Dakdekker bitumen en kunststof 2

3 1. Typering beroep De dakdekker bitumen en kunststof is werkzaam in kleine, middelgrote of grote dakbedekkingsbedrijven met één of meerdere vestigingen. De hoofdactiviteit van de bedrijven bestaat uit het bedekken van de uitwendige scheidingsconstructie met bitumineuze- en kunststof materialen. In sommige bedrijven worden ook nevenactiviteiten uitgevoerd, zoals vegetatiedaken aanleggen, het dakdekken met leien/pannen/stalen daksystemen en golfplaten, loodgieterwerkzaamheden, gevelbekleding aanbrengen, zonnepanelen plaatsen en veiligheidssystemen aanbrengen. Niet alleen gespecialiseerde dakbedekkingsbedrijven voeren dakbedekkingswerkzaamheden uit. Er zijn ook loodgietersbedrijven en kleine bouwbedrijven die dakbedekkingswerkzaamheden als nevenactiviteit hebben. De dakdekkers die in de installatiebranche werkzaam zijn, bedekken óók daken met bitumen en/of kunststof. Deze beroepsbeoefenaars ((assistent) dakbedekkings-monteur en de monteur installatietechniek) onderscheiden zich echter van de dakdekker in de bitumineuze- en kunststofdakbedekkingsbranche door dat ze ook daken met metaal bedekken. Zij zijn werkzaam in vooral kleine bedrijven en verrichten meestal geen werkzaamheden in de utiliteit. De bitumineuze- en kunststof dakbedekkingswerkzaamheden worden voornamelijk in de marktsegmenten woningbouw en de utiliteitsbouw uitgevoerd. De aard van de werkzaamheden is voornamelijk nieuwbouw, onderhoud en renovatie. Een klein deel van de werkzaamheden bestaat uit restauratie. De producten en diensten worden vooral geleverd aan particulieren, aannemers, woningbouwverenigingen en (semi) overheidsinstellingen. Daardoor komt de dakdekker bitumen en kunststof in contact met allerlei mensen uit diverse bouwdisciplines maar ook particulieren. De dakdekker bitumen en kunststof bedekt voornamelijk platte daken met bitumen of kunststof. Hij werkt samen met collega-dakdekkers in een ploeg van meestal 2 tot 4 dakdekkers. Hij is veelal in het bezit van een BHV-diploma. Hij hanteert de voor het bedrijf geldende arbo- en milieuvoorschriften en maakt op voorgeschreven wijze gebruik van de veiligheidsregels. Hij gebruikt persoonlijke beschermingsmiddelen zoals handschoenen, veiligheidsschoenen, een helm en brand veilige kleding. Verder zorgt hij dat er een brandblusapparaat en een veiligheidsbox op de werkplek aanwezig zijn. De belangrijkste werkzaamheden van de dakdekker bitumen en kunststof zijn: - werkplek en werkzaamheden voorbereiden - dakwerkzaamheden uitvoeren - sloopwerkzaamheden uitvoeren - repareren en onderhouden van het dak. De dakdekker bitumen en kunststof staat het grootste deel van de dag in de buitenlucht, soms op grote hoogte, op het dak. Bij de uitvoering van de werkzaamheden is hij altijd afhankelijk van het weer. Wanneer het vriest, hard waait, regent of te warm is kan hij het werk niet binnen de gestelde tijd afkrijgen. Soms moet de dakdekker zwaar tilwerk verrichten. Het is dus van belang dat hij fysiek sterk is en geen last heeft van hoogtevrees. Door de diversiteit aan opdrachtgevers, komt de dakdekker met verschillende mensen in contact op verschillende locaties (bijvoorbeeld bij de particulier thuis of op een groot project). De professionele houding van de dakdekker bitumen en kunststof wordt gekenmerkt door een grote mate van discipline en veiligheidsbewustzijn. Hij werkt nauwkeurig, is kwaliteitsbewust en resultaatgericht. Hij is bekend met de regelgeving op het gebied van veiligheid, arbo en milieu en handelt daar ook naar. Hij is zich bewust van welke risico s het niet naleven van deze regelgeving met zich mee brengt. Dakdekker bitumen en kunststof 3

4 2. Loopbaanperspectief De dakdekker bitumen en kunststof kan doorgroeien naar de functie van eerste dakdekker of voorman en daarna naar een kaderfunctie zoals uitvoerder. Vanuit de laatst genoemde functie zijn weer andere carrièrestappen in de branche denkbaar. Dakdekker bitumen en kunststof 4

5 3. Trends en innovaties Hieronder worden enkele, voor het in dit beroepscompetentieprofiel beschreven beroep relevante ontwikkelingen beschreven. Het gaat hierbij om ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de beroepspraktijkvorming, ontwikkelingen in wetgeving en overheidsregulering en ontwikkelingen in de beroepsuitoefening zelf (b.v. technologische veranderingen of marktontwikkelingen in de sector). Dakdekker bitumen en kunststof 5

6 Arbeidsmarkt Het aantal bedrijven waarop de cao voor de bitumineuze en kunststof dakbedekkingsbedrijven (cao BIKUDAK) van toepassing is, nam in de periode af van ruim 480 naar 420. Het aantal werknemers daalde in diezelfde van naar (uitvoerend op het dak en UTA), terwijl het aantal zzp ers wel toenam. Het aandeel van zzp ers in de totale werkgelegenheid is toegenomen van ruim 5% in 2000 tot 20% in Volgens APG (voorheen Cordares) waren eind maart 2014 het aantal werkgevers 364, aantal cao-werknemers uitvoerend op het dak 2386 en aantal UTA-werknemers 786. De gemiddelde omzet van een bitumineus/kunststof dakbedekkingsbedrijf van personen bedraagt zo n 1,8 miljoen euro in De totale omzet in dat jaar bedraagt ongeveer 501 miljoen. De omzet wordt voor 40 procent uit nieuwbouw en renovatie gehaald, 60% wordt gehaald uit onderhoud en reparatie. Aannemers zijn de grootste opdrachtgever voor de branche. In de praktijk blijkt dat ruim 70% van de dakbedekkingsbedrijven in 2012 zzp ers hebben ingehuurd. Bij kleine bedrijven ( 10 werknemers) is dat minder (65%) en dan ook vooral incidenteel (40%). Grote bedrijven ( 21 werknemers) maken veel vaker gebruik van zzp ers (88%) en bij ruim de helft van deze bedrijven is de inzet zelfs min of meer structureel. Eén op de tien bedrijven werkte in 2012 bij de uitvoering van dakdekkerswerk met buitenlandse zzp ers/gedetacheerden, voornamelijk Polen. Door de crisis verliezen veel werknemers hun baan, een deel van hen kiest ervoor om als zzp er in de bouw werkzaam te blijven. Het aantal zzp ers loopt hierdoor op. De dakbedekkingsbedrijven bitumen en kunststof maken steeds meer gebruik van het toenemende aanbod van zzp ers, door hen in te lenen of werk uit te besteden. De flexibele schil van bedrijven wordt hierdoor groter, maar het komt de kwaliteit van het personeel niet altijd ten goede. De genoemde trend zorgt ook voor een verkleining van de grondslag waarop de collectieve voorzieningen (zoals afspraken over scholing en arbeidsomstandigheden) worden bekostigd. Tevens zorgt de trend ervoor dat er minder leerlingplaatsen bij dakbedekkingsbedrijven beschikbaar zijn. Daarnaast is de vergrijzing een belangrijke ontwikkeling die als gevolg heeft dat ervaren vakmensen de arbeidsmarkt verlaten. Door de vergrijzing zal de bouw in het algemeen en daarmee ook dakbedekkingsbranche kampen met een vraag naar kwalitatief goed personeel. Als daarbij ook de lage instroom vanuit de bouwopleidingen in ogenschouw wordt genomen, is het niet verwonderlijk dat de grootste zorg voor de dakbedekkingsbranche bitumen & kunststof de komende jaren het tekort aan kwalitatief goed personeel is. Buitenlandse dakbedekkingsbedrijven zijn in toenemende mate actief op de Nederlandse markt en vormen een serieuze bedreiging voor de binnenlandse bedrijven. Europa ontwikkelt steeds actiever beleid op het gebied van energiebesparing en duurzame energie, één van de vijf zogenaamde 2020 doelstellingen. Het EU-initiatief BUILD UP Skills draagt hieraan bij door te werken aan verbeteringen van de kwalificaties en vaardigheden van Europese werknemers die te maken hebben met deze doelstellingen. Naast goed vakmanschap is samenwerking in de bouwsector (ketensamenwerking) essentieel om deze doelstellingen te bereiken. Ketensamenwerking is een begrip dat in de bouw langzamerhand vaste voet aan de grond krijgt. Partijen in de bouw zijn zich meer bewust van de voordelen die met ketensamenwerking behaald kunnen worden. Het aanbieden van onderhoudsovereenkomsten zal dan ook in belang gaan toenemen. Dakdekker bitumen en kunststof 6

7 Wetgeving en regelgeving Ontwikkelingen in de beroepsuitoefening De dakdekker bitumen en kunststof zal in de toekomst meer te maken krijgen met strengere eisen vanuit de opdrachtgevers als het gaat om duurzaamheid. Ook de wetten en regels hieromtrent zullen steeds strenger worden. In het Energieakkoord van juli 2013 is zelfs overeengekomen dat Nederland de komende decennia moet overstappen op duurzame energie. In 2020 moet bijvoorbeeld 14% van de energie duurzaam zijn opgewekt. Er zullen steeds meer veiligheids- en gezondheidsplannen van de dakbedekkingsbedrijven bitumen & kunststof worden vereist. Mede vanwege de duurzaamheidseisen die worden gesteld, zullen in de toekomst materialen en (hulp)middelen ontstaan die als doel hebben om het werkproces duurzamer te maken en een duurzame en energiebesparende scheidingsconstructie opleveren. Ontwikkelingen die de komende jaren in belang zullen toenemen zijn de toepassing van zonnepanelen, zonnecollectoren en zelfklevende dakbedekkingsmaterialen en bijzondere daken zoals parkeerdaken, daktuinen en groene daken. Steeds meer bedrijven maken gebruik van machines waar mee de dakbedekkingmaterialen op het dak worden afgeleverd, de lichamelijke belasting van de dakdekker wordt hierdoor beperkt. Er is een constante doorontwikkeling van dakbedekkingproducten en middelen. Voor de dakdekker bitumen & kunststof betekent dit dat hij continu op de hoogte moet blijven van deze ontwikkelingen omdat veel van deze innovaties invloed hebben op de manier waarop het werk wordt uitgevoerd. Het is de verwachting dat het belang van kunststof komende jaren zal toenemen. Dakdekker bitumen en kunststof 7

8 4. Algemene informatie Mogelijke functiebenamingen Typerende beroepshouding Rol en verantwoordelijkheden - Aankomend dakdekker - Dakdekker. Voor een optimale taakuitoefening is het noodzakelijk dat de dakdekker een professionele beroepshouding heeft waarbij de volgende eigenschappen en houdingsaspecten van belang zijn: - zelfstandigheid - verantwoordelijkheidsgevoel - nauwkeurigheid - kwaliteitsbewustzijn - veiligheidsbewustzijn - vaktechnisch inzicht - productiegericht - geen hoogtevrees - klantvriendelijkheid. De dakdekker bitumen en kunststof heeft een uitvoerende rol. Hij voert de werkzaamheden uit in opdracht van zijn leidinggevende en overlegt met hem. Hij werkt samen met collega-dakdekkers. Hij is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen werkzaamheden, zijn eigen veiligheid en mede verantwoordelijk voor de veiligheid van zijn collega s. Indien hij onveilige situaties signaleert, meldt hij deze bij zijn leidinggevende. Tijdens de uitvoering van het werk kan hij te maken krijgen met mensen van verschillende disciplines zoals installateurs, timmerlieden en loodgieters maar ook particulieren. Dakdekker bitumen en kunststof 8

9 Complexiteit Wettelijke beroepsvereisten Branche vereisten Brondocumenten De dakdekker bitumen en kunststof voert voornamelijk routinematige werkzaamheden uit volgens vaste procedures. Hij gebruikt hiervoor algemene basiskennis en basisvaardigheden. Hij brengt zowel bitumen als kunststof volgens de norm aan op uitwendige scheidingsconstructies. Hij brengt met de juiste snelheid, temperatuur en/of lijmhoeveelheid de banen bitumen en kunststof aan. Het uitvoeren van de aansluitdetails en het aanbrengen van componenten vallen onder de meer complexe werkzaamheden. Hij moet in enkele situaties dakdoorvoeringen maken en timmerwerkzaamheden verrichten. Werken op hoogte in wisselende weersomstandigheden heeft tot gevolg dat relatief eenvoudige werkzaamheden zich als complex kunnen voordoen. Onjuist handelen kan grote schade of ongevallen tot gevolg hebben. Nee - Cursus gezond en veilig werken op het dak. - Vakbekwaamheidseisen dakdekker bitumen en kunststof, niveau 2 WEB. - Periodieke bijscholing, 2 dagen per jaar. - Beroepscompetentieprofiel dakdekker bitumen en kunststof, Bouwradius LOB 3 februari Onderzoeksrapportage de dakdekker bitumen en kunststof, heden en toekomst, USP, juni Rapportage Arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie, Fundeon, april Brancheprofiel GA 2013 dakdekken bitumen en kunststof, Fundeon. - Duurzame inzetbaarheid van arbeid, EIB september Structuuronderzoek bitumineuze en kunststof dakdekkers 2013, EIM. Dakdekker bitumen en kunststof 9

10 5. Overzicht van het beroepscompetentieprofiel In deze matrix wordt het overzicht gegeven van de kerntaken en werkprocessen behorend bij dit beroepscompetentieprofiel. Dakdekker bitumen en kunststof Kerntaak 1. Dekt uitwendige scheidingsconstructies 2. Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies Werkproces 1.1 Richt werkplek in 1.2 Controleert gereedschappen, materiaal en materieel 1.3 Verdeelt materialen 1.4 Bereidt de ondergrond voor 1.5 Brengt componenten aan 1.6 Brengt bedekking aan 1.7 Ruimt werkplek op 2.1 Richt werkplek in 2.2 Controleert gereedschappen, materiaal en materieel 2.3 Inspecteert de dakbedekkingsconstructie 2.4 Sloopt dakbedekkingsconstructiedelen 2.5 Repareert en onderhoudt dakbedekkingsconstructieonderdelen 2.6 Ruimt werkplek op Dakdekker bitumen en kunststof 10

11 6. Beschrijving van de kerntaken en werkprocessen Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies Beschrijving kerntaak: De dakdekker bitumen en kunststof slaat de te verwerken materialen, het materieel en de gereedschappen op het bouwterrein op. Hij bouwt zo nodig de rolsteiger en stelt het overige materieel op. Hij brengt klimvoorzieningen aan en maakt de transportmiddelen gebruiksklaar. Hij brengt veiligheids- en doorwerkvoorzieningen aan. Hij beschermt de omgeving en stelt de afvalcontainers op. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. De dakdekker bitumen en kunststof controleert gereedschappen, materiaal en materieel voor het dakdekken op hoeveelheid, soort en kwaliteit. Hij controleert gereedschappen en materieel op beschadigingen en keuringsdatum. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. De dakdekker bitumen en kunststof verdeelt de te verwerken materialen op het dak en/of de steiger. Hij slaat lasten aan, instrueert de kraanmachinist en bedient de transportmiddelen. Werkprocessen bij kerntaak Richt werkplek in 1.2 Controleert gereedschappen, materiaal en materieel 1.3 Verdeelt materialen 1.4 Bereidt de ondergrond voor 1.5 Brengt componenten aan 1.6 Brengt bedekking aan 1.7 Ruimt werkplek op De dakdekker bitumen en kunststof beoordeelt de kwaliteit van de ondergrond. Hij brengt de ondergrond voor de dakbedekking aan. Hij brengt voorzieningen aan bij veranderende weersomstandigheden om lekkage en schade te voorkomen. Hij maakt het dakvlak schoon en verwijdert oneffenheden. Hij brengt als ondergrond voor de dakbedekking de onderdelen voor de dakbedekkingsconstructie aan zoals dampremmende laag, isolatiemateriaal en onderlaag. Hij brengt de onderdelen volgens de voorschriften aan. De dakdekker bitumen en kunststof brengt dak- en gevelcomponenten aan. Hij monteert de dak- en gevelcomponenten en voert aansluitdetails uit. Hij plaatst de componenten eventueel met behulp van transportmiddelen. Hij werkt volgens de voorschriften. De dakdekker bitumen en kunststof snijdt het bitumen en of knipt de kunststof op maat en brengt dit strak en vlak zonder plooien of blazen aan en bevestigt dit volgens de norm. Afhankelijk van het materiaal dat hij verwerkt, hanteert hij verschillende werkmethoden en gebruikt hij de bijbehorende bevestigingstechnieken zoals mechanisch bevestigen, branden, gieten, zelf kleven, föhnen of lijmen. Hij brengt met de juiste snelheid, temperatuur of hoeveelheid (bij lijm) de banen bitumen of kunststof aan op het dak. Wanneer hij de materialen mechanisch bevestigt, gebruikt hij schroeven, nieten en nagels van het geschikte formaat en brengt deze op de juiste afstand van elkaar aan. Hij brengt loodslabben aan en maakt aansluitdetails zoals bij dakdoorvoeringen, dakranden en lichtkoepels. Hij voert de aansluitdetails waterdicht uit. Hij controleert de kwaliteit van zijn werk en brengt indien nodig de ballastlaag aan. Hij levert het dak schoon en waterdicht op. Hij werkt volgens opdracht, vakrichtlijnen en kwaliteitseisen. De dakdekker bitumen en kunststof ruimt gedurende de werkzaamheden zijn werkplek op en laat aan het eind van de werkdag een opgeruimde en veilige werkplek achter. Aan het eind van het project ruimt hij het afval op en voert dit gescheiden af. Hij voert de overgebleven materialen af. Hij breekt de doorwerkvoorzieningen af, verwijdert de veiligheids- en klimvoorzieningen en demonteert zo nodig de rolsteiger. De dakdekker verwijdert de beschermingsmiddelen en voert al het gereedschap en materieel af. Hij onderhoudt dagelijks het gereedschap en materieel. Dakdekker bitumen en kunststof 11

12 Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies Beschrijving kerntaak: De dakdekker bitumen en kunststof slaat de te verwerken materialen, het materieel en de gereedschappen op het bouwterrein op. Hij bouwt zo nodig de rolsteiger op en stelt het overige materieel op. Hij brengt klimvoorzieningen aan en maakt de transportmiddelen gebruiksklaar. Hij brengt veiligheids- en doorwerkvoorzieningen aan. Hij beschermt de omgeving en stelt de afvalcontainers op. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. De dakdekker bitumen en kunststof controleert gereedschappen, materiaal en materieel voor het dakdekken op hoeveelheid, soort en kwaliteit. Hij controleert gereedschappen en materieel op beschadigingen en keuringsdatum. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. De dakdekker bitumen en kunststof inspecteert de dakbedekkingsconstructie en signaleert, inventariseert en analyseert gebreken, mogelijke oorzaken van lekkage, slijtage plekken en andere onvolkomenheden. Hij signaleert toekomstige problemen. Hij beoordeelt de kwaliteit van dakbedekkingsconstructiedelen en inventariseert welke delen gerepareerd of vervangen moeten worden. Hij beoordeelt welke delen na sloop nog hergebruikt kunnen worden. Hij informeert zijn leidinggevende over zijn bevindingen. Werkprocessen bij kerntaak Richt werkplek in 2.2 Controleert gereedschappen, materiaal en materieel 2.3 Inspecteert de dakbedekkingsconstructie 2.4 Sloopt dakbedekkingsconstructiedelen 2.5 Repareert en onderhoudt dakbedekkingsconstructieonderdelen 2.6 Ruimt werkplek op De dakdekker bitumen en kunststof sloopt aan de hand van de opdracht de te vervangen delen van het dak. Hij demonteert dakcomponenten, verwijdert waar nodig de ballastlaag en maakt het dak vrij van water. Tijdens het slopen van het dakbedekkingspakket gaat hij voorzichtig te werk, zodat hij geen schade aan de onderliggende constructiedelen, ruimtes of aan de omgeving toebrengt of overlast veroorzaakt. Wanneer hij gebreken signaleert, zoals rotte plekken in onderconstructie of vermoedens heeft over asbest, waarschuwt hij zijn leidinggevende. Indien mogelijk lost hij de problemen zelfstandig op. Hij maakt het dak schoon en voert het afvalmateriaal volgens bedrijfsvoorschrift (gescheiden) af. Hij sloopt niet méér dan dat de weersomstandigheden toelaten. Hij dekt het dak en de materialen af wanneer het gaat regenen en voorkomt dat er spullen van het dak waaien. De dakdekker bitumen en kunststof controleert de hemelwaterafvoeren en goten. Hij maakt het dakvlak schoon, verwijdert vuil/aanslag en bladeren. Hij repareert of vervangt beschadigde dakbedekkingsconstructiedelen. Hij vervangt componenten en repareert beschadigde aansluitingen. Hij verhelpt lekkages. Hij brengt algen- en moswerende middelen aan. De dakdekker bitumen en kunststof ruimt gedurende de werkzaamheden steeds zijn werkplek op en laat aan het eind van de werkdag een opgeruimde en veilige werkplek achter. Aan het eind van het project ruimt hij het afval op en voert dit gescheiden af. Hij voert de overgebleven materialen af. Hij breekt de doorwerkvoorzieningen af, verwijdert de veiligheids- en klimvoorzieningen en demonteert zo nodig de rolsteiger. De dakdekker verwijdert de beschermingsmiddelen en voert al het gereedschap en materieel af. Hij onderhoudt dagelijks het gereedschap en materieel. Dakdekker bitumen en kunststof 12

13 7. Uitwerking van de kerntaken en werkprocessen 7.1 Proces-competentie-matrix Kerntaak 1 Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Werkprocessen Beslissen en activiteiten initiëren Aansturen Begeleiden Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen Ethisch en integer handelen Relaties bouwen en netwerken Overtuigen en beïnvloeden Presenteren Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Creëren en innoveren Leren Plannen en organiseren Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Omgaan met verandering en aanpassen Met druk en tegenslag omgaan Gedrevenheid en ambitie tonen Ondernemend en commercieel handelen Bedrijfsmatig handelen 1.1 Richt werkplek in X X X X 1.2 Controleert gereedschappen, materiaal en materieel X X X 1.3 Verdeelt materialen X X X X 1.4 Bereidt de ondergrond X X X voor 1.5 Brengt componenten aan X X X 1.6 Brengt bedekking aan X X X X 1.7 Ruimt werkplek op X X X Dakdekker bitumen en kunststof 13

14 7.1.1 Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak 1 Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.1 werkproces Richt de werkplek in Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof slaat de te verwerken materialen, het materieel en de gereedschappen op het bouwterrein op. Hij bouwt zo nodig de rolsteiger en stelt het overige materieel op. Hij brengt klimvoorzieningen aan en maakt de transportmiddelen gebruiksklaar. Hij brengt veiligheids- en doorwerkvoorzieningen aan. Hij beschermt de omgeving en stelt de afvalcontainers op. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. Gewenst resultaat: De te verwerken materialen, het materieel en de gereedschappen zijn opgeslagen volgens de voorschriften van de leverancier en beschermd tegen diefstal en beschadiging. Het benodigde materieel en de veiligheidsvoorzieningen zijn volgens de veiligheidsvoorschriften opgebouwd en gebruiksklaar opgesteld. Schade aan de omgeving wordt voorkomen. De werkplek is gereed om veilig en efficiënt te kunnen werken. Onvolkomenheden zijn gemeld. Samenwerken en Proactief informeren overleggen Vakdeskundigheid Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Gevoel voor ruimte en richting tonen Materialen en Geschikte materialen en middelen kiezen middelen inzetten, Instructies en procedures opvolgen, Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 14

15 Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.2 werkproces Controleert gereedschappen, materiaal en materieel Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof controleert gereedschappen, materiaal en materieel voor het dakdekken op hoeveelheid, soort en kwaliteit. Hij controleert gereedschappen en materieel op beschadigingen en keuringsdatum. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. Gewenst resultaat: De materialen voldoen aan de gewenste specificaties. Het benodigde gereedschap en materieel kunnen veilig ingezet worden. Onvolkomenheden zijn gemeld. Samenwerken en Proactief informeren overleggen Materialen en Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen middelen inzetten Instructies en Werken conform veiligheidsvoorschriften procedures opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.3 werkproces Verdeelt materialen Omschrijving: Hij verdeelt de te verwerken materialen op het dak en/of de steiger. Hij slaat lasten aan, instrueert de kraanmachinist en bedient de transportmiddelen. Gewenst resultaat: De te verwerken materialen zijn in de juiste hoeveelheden op de juiste plek gezet. De materialen staan gereed om verwerkt te worden. Samenwerken en Afstemmen overleggen Vakdeskundigheid Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Gevoel voor ruimte en richting tonen Materialen en Materialen en middelen doeltreffend gebruiken middelen inzetten Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Instructies en Werken conform veiligheidsvoorschriften procedures opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 15

16 Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.4 werkproces Bereidt de ondergrond voor Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof beoordeelt de kwaliteit van de ondergrond. Hij brengt de ondergrond voor de dakbedekking aan. Hij brengt voorzieningen aan bij veranderende weersomstandigheden om lekkage en schade te voorkomen. Hij maakt het dakvlak schoon en verwijdert oneffenheden. Hij brengt als ondergrond voor de dakbedekking de onderdelen voor de dakbedekkingsconstructie aan zoals dampremmende laag, isolatiemateriaal en onderlaag. Hij brengt de onderdelen volgens de voorschriften aan. Gewenst resultaat: De ondergrond is volgens de kwaliteitsnormen voorbereid. Zonodig zijn voorzieningen voor ongunstig weer aangebracht. Vakdeskundigheid Vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Materialen en middelen inzetten Instructies en procedures opvolgen Gevoel voor ruimte en richting tonen Materialen en middelen doelmatig gebruiken Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.5 werkproces Brengt componenten aan Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof brengt dak- en gevelcomponenten aan. Hij monteert de dak- en gevelcomponenten en voert aansluitdetails uit. Hij plaatst de componenten eventueel met behulp van transportmiddelen. Hij werkt volgens de voorschriften. Gewenst resultaat: De componenten zijn aangebracht en gemonteerd. Vakdeskundigheid Vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Materialen en Materialen en middelen doelmatig gebruiken middelen inzetten Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Instructies en procedures opvolgen Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 16

17 Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.6 werkproces Brengt de bedekking aan Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof snijdt het bitumen en of knipt de kunststof op maat en brengt dit strak en vlak zonder plooien of blazen aan en bevestigt dit volgens de norm. Afhankelijk van het materiaal dat hij verwerkt, hanteert hij verschillende werkmethoden en gebruikt hij de bijbehorende bevestigingstechnieken zoals mechanisch bevestigen, branden, gieten, zelf kleven, föhnen of lijmen. Hij brengt met de juiste snelheid, temperatuur of hoeveelheid (bij lijm) de banen bitumen of kunststof aan op het dak. Wanneer hij de materialen mechanisch bevestigt, gebruikt hij schroeven, nieten en nagels van het geschikte formaat en brengt deze op de juiste afstand van elkaar aan. Hij brengt loodslabben aan en maakt aansluitdetails zoals bij dakdoorvoeringen, dakranden en lichtkoepels. Hij voert de aansluitdetails waterdicht uit. Hij controleert de kwaliteit van zijn werk en brengt indien nodig de ballastlaag aan. Hij levert het dak schoon en waterdicht op. Hij werkt volgens opdracht, vakrichtlijnen en kwaliteitseisen. Gewenst resultaat: Bitumen of kunststof is strak en vlak aangebracht volgens de gewenste bevestigingsmethode en kwaliteitsrichtlijnen. De aansluitdetails zijn waterdicht en strak uitgevoerd, de componenten zijn correct ingedekt en het gedekte dak is waterdicht en schoon. Vakdeskundigheid Vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Materialen en middelen inzetten Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Materialen en middelen doelmatig gebruiken Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Systematisch werken Kwaliteitsniveaus halen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 17

18 Kerntaak 1 Dekt uitwendige scheidingsconstructies 1.7 werkproces Ruimt de werkplek op Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof ruimt gedurende de werkzaamheden zijn werkplek op en laat aan het eind van de werkdag een opgeruimde en veilige werkplek achter. Aan het eind van het project ruimt hij het afval op en voert dit gescheiden af. Hij voert de overgebleven materialen af. Hij breekt de doorwerkvoorzieningen af, verwijdert de veiligheidsen klimvoorzieningen en demonteert zo nodig de rolsteiger. De dakdekker verwijdert de beschermingsmiddelen en voert al het gereedschap en materieel af. Hij onderhoudt dagelijks het gereedschap en materieel. Gewenst resultaat: Het materieel gedemonteerd en afgevoerd. De overgebleven materialen, het gereedschap en materieel zijn afgevoerd. De bouwplaats is schoon achtergelaten. Het gereedschap en materieel zijn onderhouden. Vakdeskundigheid Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Gevoel voor ruimte en richting tonen Materiaal en Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen middelen inzetten Instructies en procedures opvolgen Instructies opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 18

19 7.2 Proces-competentie-matrix Kerntaak 2 Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies Competenties A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Beslissen en activiteiten initiëren Aansturen Begeleiden Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen handelen Relaties bouwen en netwerken g Presenteren g beïnvloeden Werkprocessen 2.1 Richt werkplek in X X X X rapporteren Vakdeskundigheid Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Creëren en innoveren Leren Plannen en organiseren Kwaliteit leveren Op de behoeften en verwachtingen van de klant richten 2.2 Controleert X X X gereedschappen, materiaal en materieel 2.3 Inspecteert de X X X dakbedekkingsconstructie 2.4 Sloopt dakbedekkingsconstructiedelen X X X 2.5 Repareert en onderhoudt X X X X dakbedekkingsconstructieonderdelen 2.6 Ruimt werkplek op X X Instructies en procedures opvolgen Omgaan met verandering en aanpassen Met druk en tegenslag omgaan Gedrevenheid en ambitie tonen Ondernemend en commercieel handelen Bedrijfsmatig handelen Dakdekker bitumen en kunststof 19

20 7.2.1 Detaillering proces-competentie-matrix Kerntaak 2 Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies 2.1 werkproces Richt de werkplek in Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof slaat de te verwerken materialen, het materieel en de gereedschappen op het bouwterrein op. Hij bouwt zo nodig de rolsteiger op en stelt het overige materieel op. Hij brengt klimvoorzieningen aan en maakt de transportmiddelen gebruiksklaar. Hij brengt veiligheids- en doorwerkvoorzieningen aan. Hij beschermt de omgeving en stelt de afvalcontainers op. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. Gewenst resultaat: De te verwerken materialen, het materieel en de gereedschappen zijn opgeslagen volgens de voorschriften van de leverancier en beschermd tegen diefstal en beschadiging. Het benodigde materieel en de veiligheidsvoorzieningen zijn volgens de veiligheidsvoorschriften opgebouwd en gebruiksklaar opgesteld. Schade aan de omgeving wordt voorkomen. De werkplek is gereed om veilig en efficiënt te kunnen werken. Onvolkomenheden zijn gemeld. Samenwerken en Proactief informeren overleggen Vakdeskundigheid Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Gevoel voor ruimte en richting tonen Materialen en Geschikte materialen en middelen kiezen middelen inzetten Instructies en procedures opvolgen Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 20

21 Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies 2.2 werkproces Controleert gereedschappen, materiaal en materieel Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof controleert gereedschappen, materiaal en materieel voor het dakdekken op hoeveelheid, soort en kwaliteit. Hij controleert gereedschappen en materieel op beschadigingen en keuringsdatum. Onvolkomenheden meldt hij aan zijn leidinggevende. Gewenst resultaat: De materialen voldoen aan de gewenste specificaties. Het benodigde gereedschap en materieel kunnen veilig ingezet worden. Onvolkomenheden zijn gemeld. Samenwerken en Proactief informeren overleggen Materialen en Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen middelen inzetten Instructies en Werken conform veiligheidsvoorschriften procedures opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies 2.3 werkproces Inspecteert de dakbedekkingsconstructie Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof inspecteert de dakbedekkingsconstructie en signaleert, inventariseert en analyseert gebreken, mogelijke oorzaken van lekkage, slijtage plekken en andere onvolkomenheden. Hij signaleert toekomstige problemen. Hij beoordeelt de kwaliteit van dakbedekkingsconstructiedelen en inventariseert welke delen gerepareerd of vervangen moeten worden. Hij beoordeelt welke delen na sloop nog hergebruikt kunnen worden. Hij informeert zijn leidinggevende over zijn bevindingen. Gewenst resultaat: Schades en oorzaken van lekkages zijn opgespoord. Er is geïnventariseerd welke delen van de dakbedekkingsconstructie gerepareerd of vervangen moeten worden. De leidinggevende kan een actieplan opstellen. Samenwerken en Proactief informeren overleggen Vakdeskundigheid Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Instructies en Werken conform veiligheidsvoorschriften procedures opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 21

22 Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies 2.4 werkproces Sloopt dakbedekkingsconstructiedelen Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof sloopt aan de hand van de opdracht de te vervangen delen van het dak. Hij demonteert dakcomponenten, verwijdert waar nodig de ballastlaag en maakt het dak vrij van water. Tijdens het slopen van het dakbedekkingspakket gaat hij voorzichtig te werk, zodat hij geen schade aan de onderliggende constructiedelen, ruimtes of aan de omgeving toebrengt of overlast veroorzaakt. Wanneer hij gebreken signaleert, zoals rotte plekken in onderconstructie of vermoedens heeft over asbest, waarschuwt hij de direct leidinggevende. Indien mogelijk lost hij de problemen zelfstandig op. Hij maakt het dak schoon en voert het afvalmateriaal volgens bedrijfsvoorschrift (gescheiden) af. Hij sloopt niet méér dan dat de weersomstandigheden toelaten. Hij dekt het dak en de materialen af wanneer het gaat regenen en voorkomt dat er spullen van het dak waaien. Gewenst resultaat: Dakbedekkingsconstructiedelen zijn verwijderd. Herbruikbare delen zijn gesorteerd, het afval is gescheiden in diverse fracties. Het dak is gereed om opnieuw bedekt te worden. Vakdeskundigheid Vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Materialen en Materialen en middelen doelmatig gebruiken middelen inzetten Instructies en procedures opvolgen Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen Dakdekker bitumen en kunststof 22

23 Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies 2.5 werkproces Repareert en onderhoudt dakbedekkingsconstructieonderdelen Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof controleert de hemelwaterafvoeren en goten. Hij maakt het dakvlak schoon, verwijdert vuil/aanslag en bladeren. Hij repareert of vervangt beschadigde dakbedekkingsconstructiedelen. Hij vervangt componenten en repareert beschadigde aansluitingen. Hij verhelpt lekkages. Hij brengt algen- en moswerende middelen aan. Gewenst resultaat: De dakbedekkingsconstructie is zorgvuldig onderhouden, beschadigde onderdelen zijn vervangen of gerepareerd. Vakdeskundigheid Vakspecifieke manuele vaardigheden aanwenden Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Materialen en middelen inzetten Kwaliteit leveren Instructies en procedures opvolgen Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Materialen en middelen doelmatig gebruiken Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Goed zorgdragen voor de toe te passen materialen en middelen Systematisch werken Kwaliteitsniveaus halen Werken conform veiligheidsvoorschriften Werken overeenkomstig de wettelijke richtlijnen Kerntaak 2 Repareert en onderhoudt uitwendige scheidingsconstructies 2.6 werkproces Ruimt de werkplek op Omschrijving: De dakdekker bitumen en kunststof ruimt gedurende de werkzaamheden steeds zijn werkplek op en laat aan het eind van de werkdag een opgeruimde en veilige werkplek achter. Aan het eind van het project ruimt hij het afval op en voert dit gescheiden af. Hij voert de overgebleven materialen af. Hij breekt de doorwerkvoorzieningen af, verwijdert de veiligheidsen klimvoorzieningen en demonteert zo nodig de rolsteiger. De dakdekker verwijdert de beschermingsmiddelen en voert al het gereedschap en materieel af. Hij onderhoudt dagelijks het gereedschap en materieel. Gewenst resultaat: Er wordt dagelijks een opgeruimde en veilige werkplek achter gelaten, die geen overlast voor de omgeving veroorzaakt. Aan het eind van het project is het materieel volgens de voorschriften gedemonteerd en afgevoerd. De overgebleven materialen, het gereedschap en materieel zijn afgevoerd. Gereedschap en materieel zijn onderhouden. De bouwplaats is schoon achtergelaten. Vakdeskundigheid Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Vakspecifieke fysieke kwaliteiten tonen Gevoel voor ruimte en richting tonen Dakdekker bitumen en kunststof 23

24 Instructies en procedures opvolgen Instructies opvolgen Werken conform voorgeschreven procedures Dakdekker bitumen en kunststof 24

25 8. Legitimering beroepscompetentieprofiel dakdekker bitumen en kunststof: Het beroepscompetentieprofiel Dakdekker bitumen en kunststof is ontwikkeld door Fundeon, het kennis- en adviescentrum voor het opleiden en ontwikkelen van personeel in de bouw, infra en gespecialiseerde aannemerij. De ontwikkeling van het beroepscompetentieprofiel was in opdracht van de dakbedekkingsbranche bitumen en kunststof, in het bijzonder van de brancheorganisatie VEBIDAK. De basis voor dit beroepscompetentieprofiel is de onderzoeksrapportage De dakdekker bitumen en kunststof, heden en toekomst, uitgevoerd door USP, juni De legitimeringscommissie, waarin zowel werkgevers- als werknemers vertegenwoordigd waren, heeft dit beroepscompetentieprofiel vastgesteld in de vergadering van 7 mei De legitimeringscommissie bestond uit de volgende personen: De heer Batenburg, Tectum De heer Eilers, Olster Dakwerken namens FNV-bouw De heer Feenstra, Feenstra dakbedekking De heer Van t Veer, Boko dakbedekkers De heer De Voest, Tectum De heer Vorstenbosch, CNV-vakmensen De heer Woortman, VEBIDAK. De legitimeringscommissie heeft het beroepscompetentieprofiel vastgesteld onder voorwaarde dat de tijdens de vergadering overeengekomen wijzigingen zijn verwerkt, zie verslag met kenmerk Kbb4/011/tebeu/2014/ask. Het verslag van de legitimeringsvergadering en het aangepaste beroepscompetentieprofiel Dakdekker bitumen en kunststof zijn op 2 juni 2014 via de mail teruggekoppeld naar de legitimeringscommissie. Daarop zijn vanuit de legitimeringscommissie geen opmerkingen/correcties gekomen. Het verslag en beroepscompetentieprofiel zijn op 12 juni 2014 definitief gemaakt. Dakdekker bitumen en kunststof 25