Beroepscompetentieprofiel: Straler (niveau 2)

Transcriptie

1 Beroepscompetentieprofiel: Straler (niveau 2) Algemene informatie Datum: 25 oktober 2004 versie: 3 Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven Ontwikkeld door: Bron document(en) Legitimering BCP door: - op format vereisten - op de inhoud Bouwradius Bouwradius Onderwijssupport 1. Concept lijst beroepscompetentieprofielen van KBB Bouwradius, d.d. 6 februari Loopbaanperspectief in de branches metselen, voegen en gevelbehandeling, d.d. 19 december 2003 Bouwradius Onderwijssupport d.d. 22 oktober 2004 Vereniging Nederlandse Voegbedrijven (VNV) d.d. 1 november 2004 Mogelijke functiebenamingen straler Beroepsbeschrijving Beroepscontext/ werkzaamheden De straler werkt bij een gespecialiseerde aannemer van steenachtige gevelwerken, veelal voegbedrijf genoemd. Het voegbedrijf valt onder de gespecialiseerde aannemerij en werkt meestal voor de B&U- en soms de GWW-sector. Er zijn bedrijven met één of enkele werknemers maar ook bedrijven met 40 a 50 werknemers in loondienst. Bedrijven richten zich op het voegwerk in de nieuwbouw, renovatie en of restauratie. Meeste bedrijven zijn gespecialiseerde bedrijven maar er zijn ook bedrijven die alle disciplines in huis hebben. Dat zijn over het algemeen de grotere bedrijven die beschikken over gespecialiseerde ploegen. Er zijn ook bedrijven die naast het voegwerk gevelreiniging in hun pakket hebben. Binnen de bedrijven zijn over het algemeen verschillende onderdelen herkenbaar: bedrijfsleiding en acquisitie, werkvoorbereiding, de projectbegeleiding, werkploegen en de administratie. Bij bedrijven met kleinere omvang kunnen onderdelen zijn samengevoegd. Opdrachtgevers zijn over het algemeen aannemers, vastgoedbeheerders en particulieren. De straler werkt vooral aan renovatie- en restauratiegevels. Over het algemeen werkt hij in ploegen van 2 mensen en wordt aangestuurd door een meewerkend voorman. De straler heeft als taak het reinigen van gevels door stralen. Daartoe beheerst hij de gebruikelijke straaltechnieken. De straler monteert en demonteert ook steigers, meestal ten behoeve van projecten met kleinere omvang. Rol en verantwoordelijkheden Complexiteit De straler is in het bezit van de volgende aanvullende diploma s: steigerdiploma A VCA* noodzakelijke diploma s en of certificaten met betrekking tot hulpapparatuur De straler werkt in een ploeg van gevelbehandelaars. Hij werkt zelfstandig en is verantwoordelijk voor zijn eigen takenpakket. De straler wordt functioneel en hiërarchisch aangestuurd door de meewerkend voorman van de ploeg. De straler werkt in ploegverband. Hij is een vakman die hoogwaardige straalwerkzaamheden kan uitvoeren. De straler werkt vanuit (mondelinge en schriftelijke) instructies en tekeningen. Hij beheerst straaltechnieken waarbij afhankelijk van de mate van vervuiling en de ST/1

2 Typerende beroepshouding Trends/innovaties Marktontwikkelingen Wetgeving/ overheidsregulering Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische Ontwikkelingen Internationale Ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden steensoort specifieke straalmiddelen worden ingezet. Voor een optimale beroepsuitoefening zijn voor de straler de volgende gedragskenmerken van belang: 1. zelfstandig 2. verantwoordelijk 3. kwaliteitsbewust 4. teamgeest 5. prestatiegericht. Verplichting voor VCA** gecertificeerde bedrijven om te werken met VCA-gecertificeerde bedrijven. Wet- en regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu wordt strenger. De RIE en bijbehorende plan van aanpak krijgt steeds meer aandacht. Er vindt aanscherping plaats van de MACwaardes, wat leidt tot problemen bij de uitvoering en dus boetes tot gevolg heeft. De liberalisering van de sociale wetgeving heeft invloed op de kostprijs. Tevens worden steeds meer gereedschappen en hulpmiddelen gebruikt die de arbeidsomstandigheden verbeteren. Innovaties wat betreft hulpmiddelen om te kunnen voldoen aan de gestelde MACwaardes. Door strengere regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu is er sprake van een toename van de administratieve last. Bedrijven gaan zich meer profileren als aannemer van gevelwerken in plaats van voegwerk; het gaat om totale gevelbehandeling. Door de groeiende Europese eenwording komen buitenlandse bedrijven hier werken tegen concurrerende tarieven. Tevens zullen bedrijven steeds meer buitenlandse werknemers in dienst nemen door het tekort aan arbeidskrachten op de binnenlandse markt. De eenwording biedt ook mogelijkheden voor bedrijven om in het buitenland te gaan werken. De straler kan doorgroeien naar allround gevelbehandelaar. Kerntaken van het beroep 1. monteert en demonteert steigers 2. straalt gevel Kerntaak 1 Monteert en demonteert steigers De straler monteert, vooral bij renovatiewerkzaamheden van beperkte omvang, het steigermateriaal. Hij levert een bijdrage aan de opbouw van de steiger, die in ploegverband wordt opgebouwd. Hij werkt volgens mondelinge en schriftelijke instructies, tekening(en) en geldende voorschriften. De straler zorgt voor een stabiele ondergrond. Hij plaats en monteert de poten van de steigerconstructie en bouwt vervolgens de constructie verder op. Al bouwend controleert hij alle gebruikte onderdelen die worden toegepast in de steiger. Gedurende het bouwen zorgt de straler voor optimale stabiliteit van de steiger waarbij hij zich laat leiden door de instructies en zo nodig afstemt met de leidinggevende. Als de steiger volledig gemonteerd is brengt de straler eventueel de overige de veiligheids- en zonodig beschermingsvoorzieningen aan. Bij demontage wordt de steiger door de straler (in ploegverband) laag voor laag gedemonteerd en getransporteerd naar de opslag op de bouwplaats. Rol/verantwoordelijkheden De straler werkt mee in een ploeg. Hij monteert en demonteert steigers voor projecten van beperkte omvang. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden. Complexiteit De straler heeft een uitvoerende, producerende taak. Hij vertaalt de ST/2

3 Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat Keuzes en dilemma s Kerntaak 2 Straalt gevel Rol/verantwoordelijkheden Complexiteit Betrokkenen (Hulp-)middelen Kwaliteit van proces en resultaat instructie naar een efficiënte en veilige steigerconstructie, die laag voor laag wordt gemonteerd en op dezelfde wijze weer wordt gedemonteerd. Inzicht in steigerconstructies, de krachten die spelen, is essentieel. Hij is zich bewust van mogelijke risico s en vermijdt deze door veilige werkmethoden toe te passen. De ploeg waarin hij werkt kan bestaan uit een meewerkend voorman, een of enkele allround gevelbehandelaars en een of enkele stralers. Instructies en tekeningen, montagegereedschap, verticale en horizontale transportmiddelen De straler werkt volgens de instructies en voorschriften die gelden voor de steigerbouw. Hij controleert het materieel dat wordt gebruikt voor de opbouw van de steiger. Hij past veilige werkmethoden toe. De straler draagt bij aan de bouw van een efficiënte en veilige steiger. Het resultaat is een steiger die optimaal geschikt is voor de bedoelde gevelwerkzaamheden. voldoet steiger, onderdeel aan de gestelde veiligheidseisen? De straler behandelt een gevel op basis van instructie. Deze werkzaamheden worden meestal in ploegverband uitgevoerd. De straler reinigt de gevel met behulp van softstraaltechniek waarbij afhankelijk van de mate van vervuiling en de steensoort een specifiek straalmiddel wordt gebruikt. Hij beschermt de omgeving. De apparatuur wordt geplaatst, aangesloten en gevuld. De straler gebruikt de voorgeschreven persoonlijke beveiligingsmiddelen. Indien nodig maakt de straler vooraf een proefvlak. Na beoordeling door de opdrachtgever behandelt de straler de gevel volgens instructie. De straler werkt mee in een ploeg. Volgens instructie verricht hij voorbereidende werkzaamheden en behandelt de gevel met behulp van softstraaltechniek. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen werkzaamheden. De straler heeft een uitvoerende, producerende taak en werkt volgens instructie. Voor het uitvoeren van deze kerntaak is inzicht in gevelbehandeling middels softstraaltechniek belangrijk; wat is de aard en mate van vervuiling en welk straalmiddel past daar het beste bij. Welke werkwijze moet gehanteerd worden. Verder is het kunnen instellen en bedienen van de apparatuur van belang. Het continue beoordelen van de uitwerking van de acties en zonodig aanpassen van de instelling van de apparatuur of wijze van werken bepaalt in hoge mate het vakmanschap. De ploeg waarin hij werkt kan bestaan uit een meewerkend voorman, een of enkele allround gevelbehandelaars en een of enkele stralers. Softstraalapparatuur, gereedschappen en hulpmiddelen, persoonlijke beschermingsmiddelen, beschermingsmiddelen voor de omgeving De werkzaamheden worden volgens de instructies en geldende voorschriften uitgevoerd. De straler heeft alle beschermings- en beveiligingsmaatregelen getroffen. De straalwerkzaamheden worden zo uitgevoerd dat het maximale beoogde resultaat wordt verkregen waarbij het oorspronkelijk aanzicht van de gevel niet of minimaal wijzigt. Het resultaat is conform de gestelde eisen (bijvoorbeeld het proefvlak). De afvalstoffen worden conform de voorschriften opgevangen en afgevoerd. Keuzes en dilemma s Is de omgeving voldoende afgeschermd? Is de keuze voor het straalmiddel juist? Zijn de omstandigheden van het weer zodanig dat er behandeld kan worden? Kwaliteit versus kwantiteit ST/3

4 Kernopgaven straler Kernopgave 1: De straler staat voor de opgave om zich als ploeggenoot op te stellen en zich mede verantwoordelijk te voelen voor het goed verlopen van de werkzaamheden. Door bijvoorbeeld elkaar te ondersteunen en ook alert te reageren op zaken die niet goed dreigen te gaan wordt op een prettige en doelmatige wijze gewerkt wat zich direct vertaalt in resultaat. Overzichtsschema beroepscompetenties Beroepscompetenties Kerntaken monteert en demonteert steigers behandelt gevel Kernopgave opstellen als ploeggenoot Vakmatig-methodisch (VM) Lezen van instructies en tekeningen X X X 2. Monteren steigers X X 3. Demonteren steigers X X 4. Schoonmaken gevel X 5. Softstralen gevel X X 6. Dagelijks onderhouden X X X gereedschappen, hulpmiddelen en machines 7. Opruimen bouwplaats X X X 8. Bedienen hulpapparatuur X X X 9. Werken volgens KAM-voorschriften X X X Bestuurlijk-organisatorisch en strategische (BOS) 10. Registreren werkzaamheden X X X Sociaal-communicatieve (SC) 11. Samenwerken X X X Ontwikkelings (ON) Leeg ST/4

5 Beroepscompetentie 1. Lezen van instructies en tekeningen Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze instructies en tekeningen te lezen en te interpreteren Leest en interpreteert instructies en of tekeningen en haalt er de relevante informatie uit voor de uit te voeren werkzaamheden Maakt zonodig duidelijke aantekeningen in instructies en of op tekeningen In staat zijn relevante informatie uit instructies en of tekeningen te halen 2. Monteren steigers Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze steigers op te monteren Ontvangt instructie en eventueel tekeningen van leidinggevende Beoordeelt de situatie Beoordeelt visueel steigeronderdelen op tekortkomingen Monteert de meest gangbare systeem- en of traditionele steigers Neemt maatregelen om de stabiliteit van de steiger te verhogen Monteert werkvloeren in steigers Dicht eventueel de steiger af met zeilen, netten en of kappen Controleert de steiger Meldt verrichte werkzaamheden bij leidinggevende Bouwt steiger conform de eisen 3. Demonteren steigers Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze steigers te demonteren Ontvangt instructie van leidinggevende Beoordeelt de situatie Verwijdert eventueel gebruikte zeilen, netten en of kappen Demonteert de meest gangbare systeem- en of traditionele steigers Demonteert werkvloeren in steigers Houdt de stabiliteit van de steiger gedurende de demontage in de gaten Beoordeelt visueel het gedemonteerde steigermateriaal Merkt beschadigd materieel en maakt er aantekeningen van Sorteert materieel Zet beschadigd, niet meer bruikbaar steigermateriaal, apart Zet steigermateriaal op de daarvoor bestemde plaats transport klaar Meldt verrichte werkzaamheden bij leidinggevende Deels gedemonteerde steiger Of volledig gedemonteerde steiger Gerangschikt steigermateriaal staat transportklaar op de juiste plaats 4. Schoonmaken gevel Beroepscompetentie De allround gevelbehandelaar is in staat op adequate wijze een gevel voldoende schoon te maken en of te reinigen Ontvangt de instructie van de leidinggevende Stelt vragen bij onduidelijkheden Methode afspoelen (onder lage druk) -Legt de waterslang uit van de werkplek naar het aftappunt -Sluit de waterslang aan op het water aftappunt -Brengt indien nodig opvangvoorzieningen aan -Maakt gebruikt van de voorgeschreven beschermingsmiddelen -Spoelt de gevel af met water, onder lage druk -Voert afval af Methode technisch reinigen (onder hoge druk) plaatselijk vervuilde gevel -Beschermt omgeving -Controleert indien nodig machine met betrekking tot olie, brandstof, water -Stelt machine op praktische/logische plaats op ST/5

6 -Sluit indien nodig machine aan op een elektrische voeding -Legt de waterslangen uit -Koppelt waterslangen aan water aftappunt, machine en spuitpistool -Brengt opvangvoorzieningen aan -Gebruikt de voorgeschreven beschermingsmiddelen -Stelt machine conform instructie in -Stelt machine afhankelijk van de omstandigheden bij -Reinigt vervuilt geveldeel -Zorgt voor natuurlijke overgang naar overig geveldeel -Voert afval af Een volgens instructie schoon gemaakte gevel, klaar om verder te bewerken Een volgens instructie gereinigde gevel wat betreft plaatselijke vervuiling 5. Soft stralen gevel Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze de gevel te soft stralen Ontvangt de instructie van de leidinggevende Stelt vragen bij onduidelijkheden Beschermt omgeving Controleert indien nodig machine met betrekking tot olie, brandstof, water Stelt machine op praktische/logische plaats op Sluit indien nodig machine aan op een elektrische voeding Legt de slangen uit Koppelt slangen aan machine en hulpstuk(ken) Brengt opvangvoorzieningen aan Vult machine volgens instructie met water en het straalmiddel (olivide zand of een ander straalmiddel) Maakt gebruikt van de voorgeschreven beschermingsmiddelen Stelt machine conform instructie in Stelt machine afhankelijk van de omstandigheden bij Maakt indien nodig proefvlak Reinigt gevel Voert het afval af naar een opvangtank Voert afval af Een volgens instructie gemaakt proefvlak Een volgens instructie gestraalde gevel(deel), indien van toepassing conform het proefvlak. 6. Dagelijks onderhouden gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines dagelijks te onderhouden Controleert voor gebruik gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Maakt gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines na gebruik schoon Gaat zorgvuldig om met gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Signaleert mogelijke potentiële problemen bij gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Signaleert en rapporteert benodigd preventief onderhoud aan gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Verhelpt kleine storingen Controleert bij elk gebruik de snoeren van elektrische machines Bergt indien van toepassing gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines na de werkzaamheden op een juiste wijze op Goed onderhouden gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines Na werkzaamheden op juiste wijze opgeborgen gereedschappen, hulpmiddelen, beveiligingsmiddelen en machines ST/6

7 7. Opruimen werkplek Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze de werkplek op te ruimen Ruimt afval regelmatig op Voert afvalstoffen af Houdt werkplek overzichtelijk en schoon Ruimt werkplek na afronding van het werk op Overzichtelijke en schone werkplek Na afronding van het werk, een opgeruimde en schone situatie 8. Bedienen hulpapparatuur Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze de hulpapparatuur te bedienen Bedient op juiste wijze verticale transportmiddelen voor goederen Gebruikt en bedient op juiste wijze hoogwerker Laadt en lost op juiste wijze verticale transportmiddelen Gebruikt op juiste wijze apparatuur voor reiniging, sofstralen en hydrofoberen Gaat op juiste en veilige wijze om met hulpapparatuur 9. Werken volgens KAM-voorschriften Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze volgens KAM-voorschriften te werken Gebruikt de juiste gereedschappen, materieel, hulpmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen Past de juiste materialen en of materieel volgens voorschriften/instructies toe Past veilige werkmethoden toe, brengt zichzelf en anderen niet in gevaar Zorgt voor een juiste lichamelijke werkhouding Zet hulpmiddelen in bij het verplaatsen van zware lasten Spreekt collega s aan op onjuist KAM-gedrag Signaleert en rapporteert onveilige situaties Houdt de werkplek opgeruimd en overzichtelijk Voert afvalmateriaal volgens voorschrift af Er wordt gewerkt volgens KAM-voorschriften 10. Registreren werkzaamheden Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate zijn werkzaamheden te registreren Vult dagelijks de gewerkte uren en verrichte werkzaamheden in op zijn urenbriefje Houdt uren bij die worden besteed aan niet opdrachtconforme werkzaamheden Houdt materiaal- en of materieelverbruik bij Draagt urenverantwoording over aan leidinggevende Juiste registratie van gewerkte uren 11. Samenwerken Beroepscompetentie De straler is in staat op adequate wijze samen te werken in een ploeg Werkt in goede harmonie met collega s en leidinggevende en draagt bij aan een positieve werksfeer Stelt zich flexibel op Stemt werkzaamheden met collega s af Stelt zich collegiaal op en helpt collega s als dat nodig is Gedraagt zich correct naar klanten en of opdrachtgevers Luistert naar instructies van leidinggevende en volgt instructie op Vraagt hulp als het nodig is Staat open voor aanwijzingen en kritiek Efficiënt en prettig samenwerkende ploeg ST/7