Zienswijzennota Projectbesluit Natuurbegraafplaats Lijst van indieners van zienswijzen 1. Indiener 1 (identificeerbaar natuurlijk persoon) 2. Indiener 2 (identificeerbaar natuurlijk persoon) 3. Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen Zienswijzennota in tabelvorm In onderstaande tabel zijn de ingediende zienswijzen weergegeven. De indieners staan opgesomd in de Lijst van indieners van zienswijzen. Het nummer van de indieners in de lijst correspondeert met het nummer van de zienswijze. De letter verwijst naar een specifiek onderdeel van de zienswijze. In verband met de Wet bescherming persoonsgegevens, die van toepassing is op het projectbesluit met bijbehorende bijlage(n), zijn de persoonsgegevens van identificeerbare natuurlijke personen geanonimiseerd opgenomen in deze zienswijzennota. Zienswijze 1. Indiener 1 1.a. De natuurbegraafplaats is een bedrijfsmatige activiteit die niet past bij het karakter van het natuurgebied. Niemand mag ten eigen bate geld verdienen aan het natuurgebied. 2. Indiener 2 2.a. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat het gebied zichtbaar en hoorbaar is vanaf de vaarverbinding tussen het Oldambtmeer en het Winschoterdiep, Blauwe Diep, Oostereindeplas en Reiderdiep. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat er langs het gebied vaarrecreatie plaatsvindt. Reactie gemeente Reiderwolde is een EHS-gebied, dat wordt beheerd door particulieren. De opzet van particulier natuurbeheer is juist dat de beheerders ten dele zelf de financiën bij elkaar zoeken om het gebied te beheren. Dat er in dat kader ook winst kan worden gemaakt is niet strijdig met de kerngedachte van particulier natuurbeheer. De locatie van de begraafplaats wordt een bebost gebied. Hierdoor zal een groot deel van de begraafplaats niet in het zicht liggen. Ook is de stemming op een begraafplaats en de bijbehorende plechtigheid ingetogen. Het weinige geluid dat ervan te horen zal zijn is dus zeer gedimd. Bovendien is het de vraag of het geluid de aanwezige vaarrecreanten zal bereiken, omdat het geluid toch enige afstand zal moeten overbruggen om de vaarrecreanten te bereiken. Verder zal het aantal begrafenissen in het gebied over een periode van 30 jaar gemiddeld 33 per jaar bedragen. Dat is minder dan één begrafenis per week. Voorts duurt een 1
begrafenis niet de hele dag, maar heeft een relatief korte duur. De kans dat een recreant een rouwstoet of een begrafenis ziet of hoort vanaf het water is daarmee heel klein. Tot slot overweegt de gemeente dat de dood en begraven een onderdeel van het leven vormen. Dat er naast een plek waar begraven wordt vaarrecreatie plaatsvindt is geen een abnormaal verschijnsel. In grote steden en dan met name in parken, komt het veel vaker voor dat een begraafplaats is te vinden naast een plaats waar men op het water recreëert. 2.b. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat het gebied hiermee een bestemming krijgt die niet in het verlengde ligt van recreatie. Het EHS-gebied Reiderwolde is ingericht volgens het Inrichtingsplan Reiderwolde EHS-gebied in de zuidoosthoek van de Ring Blauwe Stad van 9 september 2006. Recreatief medegebruik In dit plan staat dat recreatief medegebruik uitgangspunt is voor het recreatief gebruik. Hiermee wordt het gebied op beperkte schaal toegankelijk voor de bewoners en bezoekers van het gebied. Het is daarbij zo dat Reiderwolde bedoeld is als een rustig gebied. Men dient rekening te houden met de EHS. De aanwezigheid van een natuurbegraafplaats zal bevorderen dat beheerst met het gebied wordt omgegaan. Emotionele lading begraafplaats binnen gebied waar ook gerecreëerd wordt Een begraafplaats vestigt de aandacht op een treurig aspect van het leven. Of dit past in een gebied waar ook gerecreëerd wordt kan tot verschil van mening leiden. Het is daarbij niet mogelijk om iedereen tevreden te stellen. Wel wordt rekening gehouden met gevoelens. Zo wordt de locatie van de natuurbegraafplaats duidelijk aangeduid met een open poort, zodat men de keuze heeft of men gebruik wil maken van de extra wandelmogelijkheden die er zijn. Indien men toch het gebied ingaat, dan zullen de graven 2
niet opvallen omdat ze op afstand van de paden zijn gesitueerd en met heel kleine bordjes worden aangegeven. Verder is de doelstelling van het natuurbegraven juist het doorbreken van het taboe van de dood. De dood hoort bij het leven en dus kun je gerust recreëren op een natuurbegraafplaats. Tot slot zij opgemerkt dat het aantal begrafenissen in het gebied over een periode van 30 jaar gemiddeld 33 per jaar zal bedragen. Dat is minder dan één begrafenis per week. 2.c. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat de geplande uitkijktoren zicht geeft op het terrein en plechtigheid. 2.d. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat er een rouwstoet te zien zal zijn via het bestaande fietspad richting de pond van Aart (tussen 80 en 100 keer per jaar). Wat betreft het zicht vanaf de toren op de begraafplaats, dit zal worden weggenomen door het bos op de begraafplaats. Het aantal begrafenissen in het gebied zal over een periode van 30 jaar gemiddeld 33 per jaar bedragen. Dat is minder dan één begrafenis per week. Voorts duurt een begrafenis niet de hele dag, maar heeft een relatief korte duur. De kans dat een recreant een rouwstoet of een begrafenis ziet of hoort is daarmee heel klein. Verder overweegt de gemeente dat de dood en begraven een onderdeel van het leven vormen. Dat er naast een plek waar begraven wordt gefietst is niet een abnormaal verschijnsel. In grote steden en dan met name in parken, komt het veel vaker voor dat een begraafplaats is te vinden naast een plaats waar men wandelt of fietst. 2.e. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat het gebied geen uitnodigend karakter krijgt voor geen belanghebbenden, de confrontatie van de dood geeft geen vrolijk beeld. Gezien de gelijke strekking wordt voor de beantwoording van deze zienswijze verwezen naar het antwoord op zienswijze 2.b. 3
2.f. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat recreanten zich dienen te houden aan bepaalde gedragsregels met betrekking tot plechtigheden, hetgeen onmogelijk tot uitvoer is te brengen, laat staan te handhaven. 2.g. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat er een spanningsveld kan ontstaan tijdens of na de plechtigheid tussen bezoekers/ recreanten en nabestaanden. In antwoord op deze zienwijze wordt verwezen naar de antwoord onder 2.b.. Hier wordt aan toegevoegd dat rouwenden en nabestaanden met de keuze van een graf op de natuurbegraafplaats accepteren, dat de begraafplaats ook bezocht wordt door fietsers, wandelaars en andere recreanten. Zie voor de beantwoording het antwoord op zienswijze 2.d. Bovendien accepteren rouwenden en nabestaanden met de keuze van een graf op de natuurbegraafplaats, dat de begraafplaats ook bezocht wordt door fietsers, wandelaars en andere recreanten. Verder is het niet ongewoon dat men in het dagelijks leven een rouwstoet tegenkomt. 2.h. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat geen economisch belang is aangetoond. Omliggende bedrijven zullen niet van de begraafplaats profiteren. 2.i. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat recreanten het gebied en het fietspad zullen mijden om niet geconfronteerd te worden met de begrafenisstoet (tussen 80 en 100 keer per jaar), meer dan één keer per week. 2.j. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat het een negatieve inpact heeft op de verkoop en de prijsontwikkeling van kavels in het Wold omdat niemand naast een kerkhof wil wonen. Een natuurbegraafplaats in het gebied kan een positieve economische dynamiek geven die pas zichtbaar wordt als de begraafplaats er is. Overigens hoeft een project geen economisch belang te hebben voor omliggende bedrijven. Voor de beantwoording van deze zienswijze wordt verwezen naar het antwoord onder 2.d.. Een natuurbegraafplaats is een nieuwe ontwikkeling. Weinig valt te zeggen over het effect op de verkoop van kavels in Het Wold. Wel is het zo dat de afstand van de kavels aan Het Wold tot aan de plaats van de begraafplaats minimaal 200 meter bedraagt en dat de begraafplaats gelegen zal zijn in een bebost gebied, waardoor er vanaf die afstand 4
niets zal zijn waar te nemen van de begraafplaats. Mogelijk zullen potentiële kopers ook nog terugdeinzen omdat er gemiddeld 33 maal per jaar een rouwstoet te zien zal zijn. Tegenover deze effecten staan ook veel positieve. Op de inloopavond over natuurbegraven die gehouden is op 8 juni 2010 hebben een aantal bewoners van de Blauwestad bijvoorbeeld aangegeven dat ze heel graag gebruik zouden willen maken van een natuurbegraafplaats als die er komt. Verder werd er vaak positief op de plannen gereageerd. 2.k. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat het een goedkope manier van begraven is. 2.l. Natuurbegraven past niet in het gebied omdat er geschikte alternatieve locaties zijn zoals het Midwolderbos. 3. De provincie Groningen 3.a. De sluiting van de begraafplaats 30 jaar na ingebruikname is een essentiële voorwaarde, waarmee wordt bereikt dat geen significante inbreuken plaatsenvinden op natuurwaarden van het EHS-gebied. Na afloop van deze 30 jaar is het gebied zodanig ontwikkeld dat verder begraven schadelijk zal zijn voor deze waarden. De Of natuurbegraven al dan niet goedkoop is, is niet relevant voor de ruimtelijke belangenafweging of in het gebied een natuurbegraafplaats kan worden gevestigd. Wel relevant is of het past binnen het landschap. De natuurbegraafplaats is aan strenge beperkingen gebonden die ervoor moeten zorgen dat de begraafplaats opgaat in het landschap. Zo mogen alleen natuurlijke materialen zoals bomen worden gebruikt om de graven te markeren. Deze wijze van markeren is wellicht goedkoper, maar markering met bomen past juíst in het gebied. De aanvraag die voorligt heeft betrekking op het zuidelijk deel van het gebied Reiderwolde en niet op het Midwolderbos. In het projectbesluit staat nu als besluitpunt dat het begraven dient te worden gestaakt 30 jaar na ingebruikname van de begraafplaats. Naar aanleiding van deze zienswijze wordt het projectbesluit aangepast. De ruimtelijke onderbouwing blijft hetzelfde. 5
periode van 30 jaar is nu opgenomen als overweging maar niet als afzonderlijk beperkend besluitpunt. Gedeputeerde Staten van de provincie Groningen doet het verzoek dat deze voorwaarde als besluitpunt in het projectbesluit wordt opgenomen. 3.b. Aan een projectbesluit mogen voorschriften en beperkingen worden verbonden en geen bestemmingsplanregels. De regels zijn omgezet naar voorschriften en geschrapt voor zover ze niet konden worden verbonden aan het projectbesluit. Naar aanleiding van deze zienswijze worden het projectbesluit en de ruimtelijke onderbouwing aangepast. 3.c Artikel 3.2 van de als voorschriften opgenomen regels waarna wordt verwezen in besluitpunt 3 worden gebouwtjes met een oppervlakte van maximaal 10 m2 en bouwwerken mogelijk gemaakt. De locatie (situering), de oppervlakte (ruimtebeslag) en de bouwhoogte van deze gebouwtjes en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, is niet in alle gevallen nader bepaald. De locatie, oppervlakte en bouwhoogte van deze gebouwtjes en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, dienen daarbij als voorschriften en beperkingen aan het projectbesluit te worden toegevoegd. Op deze wijze wordt voorkomen dat binnen het hele projectgebied dergelijke bouwwerken kunnen worden opgericht, wat afbreuk kan doen aan de essentiële kenmerken en waarden van de Ecologische Hoofdstructuur. Wij verzoeken u het projectbesluit op dit punt in overeenstemming te brengen met artikel 4.31, lid 1, van de Verordening. 3.d Het is niet mogelijk een aanlegvergunningenstelsel op te nemen ten behoeve van een projectbesluit. Wij verzoeken u datgene wat het aanlegvergunningenstelsel beoogte te regelen, als voorwaarde en/ of beperking op te nemen in het projectbesluit en het projectbesluit daarmee in overeenstemming te brengen met artikel 4.31, lid 1, van de Verordening. 3.e Het aanleggen van parkeervoorzieningen met toeleidende De bepaling met betrekking tot de bouw van gebouwtjes is geschrapt. Het bouwen van zulke gebouwtjes is niet toegestaan. Ingevolge de aangepaste regels is het nu toegestaan één bouwwerk, geen gebouw zijnde, te bouwen met een hoogte van 2 meter en een oppervlakte van 3 vierkante meter. Naar aanleiding van deze zienswijze worden het projectbesluit en de ruimtelijke onderbouwing aangepast. Het aanlegvergunningenstelsel is uit het projectbesluit geschrapt. Naar aanleiding van deze zienswijze wordt het projectbesluit aangepast. De bepalingen aangaande het aanleggen van parkeervoorzieningen zijn geschrapt. 6
wegen moet geheel worden uitgesloten. Naar aanleiding van deze zienswijze wordt het projectbesluit aangepast. 7