Een zorgjob Ik ga ervoor! Boordtabellenset 2015-2016 Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid



Vergelijkbare documenten
Boordtabellenset Provincie Antwerpen

Boordtabellenset Provincie West-Vlaanderen

OVERZICHTSTABEL VERKORTE OPLEIDINGEN ZORGKUNDIGE IN DE CENTRA VOOR VOLWASSENENONDERWIJS OPLEIDINGSPROFIEL ZORGKUNDIGE 2011

OVERZICHTSTABEL VERKORTE OPLEIDINGEN ZORGKUNDIGE IN DE CENTRA VOOR VOLWASSENENONDERWIJS OPLEIDINGSPROFIEL ZORGKUNDIGE 2011

OVERZICHTSTABEL VERKORTE OPLEIDINGEN ZORGKUNDIGE IN DE CENTRA VOOR VOLWASSENENONDERWIJS OPLEIDINGSPROFIEL ZORGKUNDIGE 2011

OVERZICHTSTABEL VERKORTE OPLEIDINGEN ZORGKUNDIGE IN DE CENTRA VOOR VOLWASSENENONDERWIJS OPLEIDINGSPROFIEL ZORGKUNDIGE 2011

Boordtabellenset Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid

OCMW-raad van maandag 17 september 2018.

STEM monitor Juni 2016

Aan de verantwoordelijke beheersinstanties van de rusthuizen

Kwalificatiebewijs voor kinderbegeleider (gezinsopvang en groepsopvang) en voor verantwoordelijke van maximaal 18 opvangplaatsen

aantal zorg- STEM aantal lichte STEM

Werkzoekende schoolverlaters in Vlaanderen Kiezen voor TSO, it makes Se-n-Se Provincie Antwerpen

BACHELOR IN DE PEDAGOGIE VAN HET JONGE KIND ARTEVELDEHOGESCHOOL

Studieaanbod binnen het studiegebied Personenzorg

Boordtabellenset Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid

IMK Dilsen-Stokkem. Imk Lanklaar Rotem. Jeugd- en gehandicaptenzorg 3 de graad

PERSONENZORG. Ingrid Molein, Eef Rombaut en Tine Van Severen. voor directies en leraren studiegebied Personenzorg UITNODIGING

We hopen dat deze brochure jou en je ouders zal helpen bij het maken van je studiekeuze.

INTERN DOCUMENT TOEKOMST SO: WELZIJN EN MAATSCHAPPIJ. 1 Beschrijving van het studiedomein

Studiekeuze voor de leerlingen van 1A en 1B

Boordtabellenset Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid

Hoofdstuk 1. Gezinsopvang en groepsopvang

S E C U N D A I R O N D E R W I J S in beeld

Hoofdstuk 1. Inleidende bepalingen

Geef je opleiding een STEM

Onderwijs en vorming leerlingen. Streekpact Cijferanalyse

Brochure 1e graad A. Info en inschrijvingen 1e jaar vrijdag 10 maart u. Opendeurdagen alle jaren vrijdag 21 april u.

Aandachtspunten schooljaar

Onderwijs SAMENVATTING

Technisch onderwijs West-Vlaanderen Werkt 3, 2009

Europese verpleegkundigen anno 2020 Vertaling binnen het onderwijs

Een goede opleiding werkt baanbrekend

Selectieprocedure voor de functie van Zorgkundige C1-C2 (m/v) ten behoeve van het woonzorgcentrum Sint-Gerardus van het OCMW van Menen

Vlaanderen is onderwijs & vorming. STEM monitor. juni 2016 DEPARTEMENT ONDERWIJS & VORMING.

Bijlage: Planningscriteria Vrij Katholiek Secundair Onderwijs

7de JAAR TSO EEN STUDIEKEUZE DIE BIJ JOU PAST. Algemeen TSO BSO

JOBSTUDENTEN BUITENSCHOOLSE KINDEROPVANG De Bengeltjes & De Petteflet

Doelgroepsimulatie: stand van zaken maart Huidige doelgroep: leerlingen en leraren (TTT) Extra doelgroepen?

VR DOC.0107/5

DE JOBSTUDENTEN DIENEN AAN VOLGENDE VOORWAARDEN TE VOLDOEN: 2. Jobstudenten opvang moeten één van volgende kwalificatiebewijzen hebben:

Aandachtspunten schooljaar

IMK Dilsen-Stokkem. Imk Lanklaar Rotem. Verzorging-voeding, 2 de graad Verzorging, 3 de graad

Bijna leerlingen en hun ouders kiezen voor katholiek basis- en secundair onderwijs

Hoofdstuk 1. Inleidende bepalingen

BASISONDERWIJS Leerlingen. ALGEMEEN Schoolbevolking. 1 Schoolbevolking in het Vlaams onderwijs. 2 Evolutie schoolbevolking per onderwijsniveau

Peiling wiskunde in de derde graad secundair onderwijs

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.4 - Januari

STEM monitor 2015 SITUERING DOELSTELLINGEN

Aandachtspunten schooljaar

vrij katholiek onderwijs schooljaar Resultaten van de spoedtelling

afkortingen VGO Gesubsidieerd Vrij Onderwijs

DBM-Essen INFOBROCHURE DBM-Essen Kloosterstraat Essen - tel. 03 /

INFORMATIEBUNDEL VERKORTE TRAJECTEN. Bachelor PEDAGOGIE VAN HET JONGE KIND. Arteveldehogeschool

Bijlage: functiebeschrijving- en profiel zorgkundige FUNCTIE 14 : ZORGKUNDIGE DIENST : RVT O.C.M.W. NIVEAU : C WEDDESCHAAL : C1 - C2

Een zorgjob: ik ga ervoor! Juni 2012 Lon Holtzer, zorgambassadeur

Aandachtspunten schooljaar

2 e en 3 e graad. Economie en maatschappij DBG HDC HHH HHK MIN PAR SAL. 2 e graad. 3 e graad

TABELLEN. Deel 1. LEERLINGEN. Buitengewoon lager onderwijs : Schoolbevolking naar type... 88

Aanvraag tot vrijstelling van een of meerdere modules

Gelet op de artikelen 127, 128, 135, 136, 163, 166 en 178 van de gecoördineerde grondwet van 17 februari 1994;

vrij katholiek onderwijs schooljaar Resultaten van de spoedtelling D

BACHELOR IN DE VERPLEEGKUNDE VRIJSTELLINGEN ACADEMIEJAAR

L E S S E N T A B E L L E N

Aanvraag tot vrijstelling van een of meerdere modules

STEM monitor april 2015 RITA DUNON

Studieaanbod Turnhout Arendonk

IMK Verzorging-voeding, 2 de graad

Studieaanbod binnen het studiegebied Fotografie

ANTWOORD. Vraag nr. 572 van 1 september 2011 van KATHLEEN DECKX

Vraag nr. 220 van 27 mei 2005 van mevrouw VERA JANS. het 7e specialisatiejaar Thuis- en Bejaardenzorg,

Lerarentekort? Handvaten voor een berekeningsmodel. Wim Herremans Steunpunt Werk

TABELLEN. Deel 1. LEERLINGEN

Tweede en derde graad TSO

Studieaanbod. 1 e graad DBG HDC HHH HHK MIN PAR SAL. 1 e leerjaar A. 1 e leerjaar B. 2 e leerjaar Basisopties. 2 e beroepsvoorbereidend leerjaar

2. AZ Jan Palfijn. Walter Siau directeur verpleegkunde Semra Kubat - vroedvrouw

Hoofdstuk 3 : Secundair onderwijs. Deel 1 SCHOOLBEVOLKING Gewoon secundair onderwijs

Aandachtspunten schooljaar

TABELLEN. Deel 1. LEERLINGEN

NOTULEN VAN DE RAAD VOOR MAATSCHAPPELIJK WELZIJN. PROVINCIE // ARRONDISSEMENT // OCMW Vlaams-Brabant Leuven Bierbeek ZITTING VAN 15 FEBRUARI 2011

Data: wat leren ze ons? Onderwijsbeleid en cijfers: een uitdaging!

Tempus Fugit. Een aggiornamento van toekomstverkenningen voor de zorgberoepen in de Vlaamse Gemeenschap

TABELLEN. Blz. Blz. Deel 1. LEERLINGEN

[Centrumgids] Welkom. Campus Centrum staat voor. Inschrijvingen. Onze-Lieve-Vrouwcollege II Campus Centrum STUDIEAANBOD. 7de specialisatiejaren

MEDEDELINGEN PERSONENZORG

INFORMATIEBUNDEL VRIJSTELLINGEN SWITCH-trajecten. Bachelor in het onderwijs: KLEUTERONDERWIJS. Arteveldehogeschool

VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN. Vraag nr. 426 van 9 april 2014 van ANN BRUSSEEL

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Jongeren helpen met een juiste studiekeuze: inleefdagen in het Ziekenhuis Maas en Kempen. ZMK en KaSOMK - Mosa-ic

Handleiding Milieuzorg in de gezondheidszorg

IVV Sint-Vincentius. Iets voor jou? Sociale en Technische Wetenschappen 2de en 3de graad TSO Jeugd- en Gehandicaptenzorg 3de graad TSO

Profiel kandidaat Examencommissie secundair onderwijs

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.1 - Oktober

BASISONDERWIJS Leerlingen. HOGER ONDERWIJS Studenten. A Hoger beroepsonderwijs. B Hogescholen/universiteiten

07/05/2003 2e leerjaar van de 2e graad A.S.O.

Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen

STUDIEGEBIED PERSONENZORG SINT-MARIA-INSTITUUT GEEL

B.S.T. Beperkte statistische telling van de studenten in het hoger onderwijs op 31 oktober Academiejaar

Overwegende dat beide functies ook geschrapt mogen worden uit de referteweddenschalen;

Afdeling 1. Attest van kennis van organisatorisch beheer

Transcriptie:

Een zorgjob Ik ga ervoor! Boordtabellenset 2015-2016 Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid 1

Prognose bevolking 2

18-jarigen 1991 2000 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050 2055 2060 2061 BHG 11.472 11.001 12.108 12.246 12.272 12.391 12.232 12.476 12.694 12.540 12.960 13.143 13.283 14.729 15.356 15.141 16.191 16.396 16.737 17.096 17.369 17.404 Vlaams Gewest 77.035 73.758 75.750 75.610 73.860 71.107 70.885 70.936 71.253 69.954 69.176 69.708 68.348 74.219 76.533 74.168 78.636 77.657 77.920 80.019 81.180 81.289 Vlaanderen 88.507 84.759 87.858 87.856 86.132 83.498 83.117 83.412 83.947 82.494 82.136 82.851 81.631 88.948 91.889 89.309 94.827 94.053 94.657 97.115 98.549 98.693 Bron: Federaal Planbureau; FOD Economie - Algemene Directie Statistiek (1991-2014: waarnemingen, ADS; 2015-2061: vooruitzichten, FPB en ADS) 3

Bron: Federaal Planbureau; FOD Economie - Algemene Directie Statistiek (1991-2014: waarnemingen, ADS; 2015-2061: vooruitzichten, FPB en ADS) 4

Evoluties in de richting personenzorg in TSO en BSO 5

Inschrijvingen Personenzorg* BSO en TSO 28.000 26.000 24.000 22.000 20.000 BSO TSO 18.000 16.000 14.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Aantal Inschrijvingen BSO TSO 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 % 2014 tov 2013 tot % evo gemid % groeifactor 2014 tov 2013 tot evo gemid abs evo 2de gr 6.670 6.548 7.056 7.502 7.476 7.417 7.372-0,6% 10,5% 1,7% -45 702 117 3de gr 9.297 9.721 9.678 9.795 10.089 10.771 11.299 4,9% 21,5% 3,3% 528 2.002 334 modulair 896 905 835 792 749 705 673-4,5% -24,9% -4,7% -32-223 -37 BSO 16.863 17.174 17.569 18.089 18.314 18.893 19.344 2,4% 14,7% 2,3% 451 2.481 414 2de gr 11.456 11.220 11.802 11.891 11.856 12.054 12.149 0,8% 6,0% 1,0% 95 693 116 3de gr 12.267 12.851 12.772 12.597 12.930 13.264 13.450 1,4% 9,6% 1,5% 186 1.183 197 TSO 23.723 24.071 24.574 24.488 24.786 25.318 25.599 1,1% 7,9% 1,3% 281 1.876 313 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 6

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met groot aantal inschrijvingen 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 TSO Sociale en technische wetenschappen 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 19.238 19.644 20.357 20.456 20.715 21.054 21.199 Verzorging-voeding 6.670 6.548 7.056 7.502 7.476 7.417 7.372 Verzorging 6.276 6.377 6.227 6.196 6.504 7.035 7.305 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 7

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met middelgroot aantal inschrijvingen 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 TSO TSO 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Gezondheids- en welzijnswetenschappen 2.451 2.511 2.437 2.338 2.398 2.440 2.478 Jeugd- en gehandicaptenzorg 1.654 1.546 1.396 1.300 1.272 1.364 1.401 Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 1.003 1.230 1.309 1.424 1.523 1.628 1.775 Kinderzorg 1.166 1.177 1.206 1.182 1.104 1.142 1.214 Organisatiehulp 677 766 773 775 758 732 807 Verzorgende 785 767 712 661 617 562 590 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 8

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met klein aantal inschrijvingen 450 400 350 300 250 200 150 100 50 TSO TSO TSO TSO 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Leefgroepenwerking 314 285 304 312 296 352 408 Organisatie-assistentie 209 234 229 272 252 286 239 Begeleider in de kinderopvang 65 56 50 71 70 81 31 Tandartsassistentie 5 27 36 29 49 44 70 Internaatswerking 28 36 24 38 32 39 31 Animatie in de ouderenzorg 33 22 20 15 24 25 12 Log. assistent ziekenhuizen en zorginst. 12 19 7 6 10 10 11 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 9

Inschrijvingen Personenzorg* volgens studierichting TSO en BSO inschrijvingen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 % 2014 tov 2013 tot % evo gemid % groeifactor Sociale en technische wetenschappen 14.743 14.969 15.439 15.400 15.644 15.923 16.060 0,9% 8,9% 1,4% 137 1.317 220 Verzorging 5.740 5.820 5.655 5.605 5.882 6.311 6.524 3,4% 13,7% 2,2% 213 784 131 Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 914 1.103 1.182 1.263 1.375 1.470 1.593 8,4% 74,3% 9,7% 123 679 113 Verzorging-voeding 5.956 5.842 6.264 6.673 6.628 6.512 6.456-0,9% 8,4% 1,4% -56 500 83 Organisatiehulp 541 592 572 574 544 530 612 15,5% 13,1% 2,1% 82 71 12 Tandartsassistentie 3 27 35 27 46 41 68 65,9% 2.166,7% 68,2% 27 65 11 Kinderzorg 1.114 1.128 1.157 1.141 1.063 1.088 1.158 6,4% 3,9% 0,6% 70 44 7 Leefgroepenwerking 266 219 238 245 232 259 304 17,4% 14,3% 2,3% 45 38 6 Organisatie-assistentie 168 185 189 208 189 215 173-19,5% 3,0% 0,5% -42 5 1 Internaatswerking 15 23 12 25 17 20 16-20,0% 6,7% 1,1% -4 1 0 Log. assistent ziekenhuizen en zorginst. 8 15 4 6 8 6 9 50,0% 12,5% 2,0% 3 1 0 Gezondheids- en welzijnswetenschappen 2.086 2.144 2.063 1.985 2.009 2.029 2.083 2,7% -0,1% -0,0% 54-3 -1 Animatie in de ouderenzorg 30 16 15 11 21 22 12-45,5% -60,0% -14,2% -10-18 -3 Begeleider in de kinderopvang 64 56 47 69 68 76 29-61,8% -54,7% -12,4% -47-35 -6 Verzorgende 713 699 646 592 533 502 512 2,0% -28,2% -5,4% 10-201 -34 Jeugd- en gehandicaptenzorg 1.342 1.242 1.114 1.025 1.013 1.087 1.099 1,1% -18,1% -3,3% 12-243 -41 Personenzorg 33.703 34.080 34.632 34.849 35.272 36.091 36.708 1,7% 8,9% 1,4% 617 3.005 501 2014 tov 2013 tot evo gemid abs evo * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 10

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met groot aantal inschrijvingen - Vrouwen 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Sociale en technische wetenschappen 14.743 14.969 15.439 15.400 15.644 15.923 16.060 Verzorging-voeding 5.956 5.842 6.264 6.673 6.628 6.512 6.456 Verzorging 5.740 5.820 5.655 5.605 5.882 6.311 6.524 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 11

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met middelgroot aantal inschrijvingen - Vrouwen 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Gezondheids- en welzijnswetenschappen 2.086 2.144 2.063 1.985 2.009 2.029 2.083 Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 914 1.103 1.182 1.263 1.375 1.470 1.593 Jeugd- en gehandicaptenzorg 1.342 1.242 1.114 1.025 1.013 1.087 1.099 Kinderzorg 1.114 1.128 1.157 1.141 1.063 1.088 1.158 Verzorgende 713 699 646 592 533 502 512 Organisatiehulp 541 592 572 574 544 530 612 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 12

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met klein aantal inschrijvingen Vrouwen 350 300 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Leefgroepenwerking 266 219 238 245 232 259 304 Organisatie-assistentie 168 185 189 208 189 215 173 Begeleider in de kinderopvang 64 56 47 69 68 76 29 Tandartsassistentie 3 27 35 27 46 41 68 Internaatswerking 15 23 12 25 17 20 16 Animatie in de ouderenzorg 30 16 15 11 21 22 12 Log. assistent ziekenhuizen en zorginst. 8 15 4 6 8 6 9 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 13

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met groot aantal inschrijvingen - Mannen 5.200 5.000 4.800 4.600 4.400 4.200 4.000 Sociale en technische wetenschappen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 4.495 4.675 4.918 5.056 5.071 5.131 5.139 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 14

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met middelgroot aantal inschrijvingen - Mannen 1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Verzorging-voeding 714 706 792 829 848 905 916 Verzorging 536 557 572 591 622 724 781 Gezondheids- en welzijnswetenschappen 365 367 374 353 389 411 395 Jeugd- en gehandicaptenzorg 312 304 282 275 259 277 302 Organisatiehulp 136 174 201 201 214 202 195 Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 89 127 127 161 148 158 182 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 15

Personenzorg* BSO en TSO richtingen met klein aantal inschrijvingen Mannen 120 100 80 60 40 20 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Leefgroepenwerking 48 66 66 67 64 93 104 Verzorgende 72 68 66 69 84 60 78 Organisatie-assistentie 41 49 40 64 63 71 66 Kinderzorg 52 49 49 41 41 54 56 Internaatswerking 13 13 12 13 15 19 15 Animatie in de ouderenzorg 3 6 5 4 3 3 Log. assistent ziekenhuizen en zorginst. 0 4 4 3 2 4 2 Begeleider in de kinderopvang 1 3 2 2 5 2 Tandartsassistentie 2 1 2 3 3 2 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 16

Aantal inschrijvingen studierichtingen Personenzorg * vrouwen inschrijvingen vrouwen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Sociale en technische wetenschappen % 2014 tov 2013 tot % evo gemid % groeifactor 2014 tov 2013 tot evo gemid abs evo 14.743 14.969 15.439 15.400 15.644 15.923 16.060 0,9% 8,9% 1,4% 137 1.317 220 Verzorging 5.740 5.820 5.655 5.605 5.882 6.311 6.524 3,4% 13,7% 2,2% 213 784 131 Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 914 1.103 1.182 1.263 1.375 1.470 1.593 8,4% 74,3% 9,7% 123 679 113 Verzorging-voeding 5.956 5.842 6.264 6.673 6.628 6.512 6.456-0,9% 8,4% 1,4% -56 500 83 Organisatiehulp 541 592 572 574 544 530 612 15,5% 13,1% 2,1% 82 71 12 Tandartsassistentie 3 27 35 27 46 41 68 65,9% 2.166,7% 68,2% 27 65 11 Kinderzorg 1.114 1.128 1.157 1.141 1.063 1.088 1.158 6,4% 3,9% 0,6% 70 44 7 Leefgroepenwerking 266 219 238 245 232 259 304 17,4% 14,3% 2,3% 45 38 6 Organisatie-assistentie 168 185 189 208 189 215 173-19,5% 3,0% 0,5% -42 5 1 Internaatswerking 15 23 12 25 17 20 16-20,0% 6,7% 1,1% -4 1 0 Log. assistent ziekenhuizen en zorginst. Gezondheids- en welzijnswetenschappen 8 15 4 6 8 6 9 50,0% 12,5% 2,0% 3 1 0 2.086 2.144 2.063 1.985 2.009 2.029 2.083 2,7% -0,1% -0,0% 54-3 -1 Animatie in de ouderenzorg 30 16 15 11 21 22 12-45,5% -60,0% -14,2% -10-18 -3 Begeleider in de kinderopvang 64 56 47 69 68 76 29-61,8% -54,7% -12,4% -47-35 -6 Verzorgende 713 699 646 592 533 502 512 2,0% -28,2% -5,4% 10-201 -34 Jeugd- en gehandicaptenzorg 1.342 1.242 1.114 1.025 1.013 1.087 1.099 1,1% -18,1% -3,3% 12-243 -41 Personenzorg 33.703 34.080 34.632 34.849 35.272 36.091 36.708 1,7% 8,9% 1,4% 617 3.005 501 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 17

Aantal inschrijvingen studierichtingen Personenzorg* mannen inschrijvingen mannen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Sociale en technische wetenschappen gemid % % 2014 tov 2013 tot % evo 2014 groeifacto tov 2013 tot evo r gemid abs evo 4.495 4.675 4.918 5.056 5.071 5.131 5.139 0,2% 14,3% 2,3% 8 644 107 Verzorging 536 557 572 591 622 724 781 7,9% 45,7% 6,5% 57 245 41 Verzorging-voeding 714 706 792 829 848 905 916 1,2% 28,3% 4,2% 11 202 34 Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 89 127 127 161 148 158 182 15,2% 104,5% 12,7% 24 93 16 Organisatiehulp 136 174 201 201 214 202 195-3,5% 43,4% 6,2% -7 59 10 Leefgroepenwerking 48 66 66 67 64 93 104 11,8% 116,7% 13,8% 11 56 9 Gezondheids- en welzijnswetenschappen 365 367 374 353 389 411 395-3,9% 8,2% 1,3% -16 30 5 Organisatie-assistentie 41 49 40 64 63 71 66-7,0% 61,0% 8,3% -5 25 4 Verzorgende 72 68 66 69 84 60 78 30,0% 8,3% 1,3% 18 6 1 Kinderzorg 52 49 49 41 41 54 56 3,7% 7,7% 1,2% 2 4 1 Internaatswerking 13 13 12 13 15 19 15-21,1% 15,4% 2,4% -4 2 0 Begeleider in de kinderopvang 1 3 2 2 5 2-60,0% 100,0% 12,2% -3 1 0 Tandartsassistentie 2 1 2 3 3 2-33,3% 0,0% 0,0% -1 0 0 Log. assistent ziekenhuizen en zorginst. 4 4 3 2 4 2-50,0% -50,0% -10,9% -2-2 0 Animatie in de ouderenzorg 3 6 5 4 3 3-100,0% -100,0% -100,0% -3-3 1 Jeugd- en gehandicaptenzorg 312 304 282 275 259 277 302 9,0% -3,2% -0,5% 25-10 2 Personenzorg 6.883 7.165 7.511 7.728 7.828 8.120 8.235 1,4% 19,6% 3,0% 115 1.352 225 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 18

aantal behaalde studiebebewijzen Personenzorg Vrouwen 5.800 5.600 5.400 5.200 5.000 4.800 4.600 4.400 4.200 4.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 BSO 4.815 5.108 5.263 5.249 5.304 5.695 TSO 4.301 4.487 4.644 4.416 4.529 4.624 aantal behaalde studiebewijzen Vrouwen % 2013 tov 2012 tot % evo gemid % groeifactor 2013 tov 2012 tot abs evo gemid absolute evo BSO 7,4% 18,3% 3,4% 391 880 176 TSO 2,1% 7,5% 1,5% 95 323 65 aantal behaalde studiebebewijzen Personenzorg Mannen 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 BSO 431 462 514 532 558 649 TSO 1.107 1.122 1.248 1.223 1.255 1.316 aantal behaalde studiebewijzen Mannen % 2013 tov 2012 tot % evo gemid % groeifactor 2013 tov 2012 tot abs evo gemid absolute evo BSO 16,3% 50,6% 8,5% 91 218 44 TSO 4,9% 18,9% 3,5% 61 209 42 Bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 19

Aantal behaalde studiebewijzen Personenzorg* BSO en TSO per studierichting aantal studiebewijzen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 % 2013 gemid % tov 2012 tot % evo groeifact or Sociale en technische wetenschappen Thuis- en bejaardenzorg/zorgkundige 2013 tov 2012 tot evo gemid absolute evo 3.388 3.572 3.903 3.785 3.922 4.007 2,2% 18,3% 3,4% 85 619 124 934 1.128 1.210 1.333 1.413 1.521 7,6% 62,8% 10,2% 108 587 117 Verzorging 2.658 2.749 2.743 2.659 2.721 2.978 9,4% 12,0% 2,3% 257 320 64 Verzorgende 59 74 90 85 77 156 102,6% 164,4% 21,5% 79 97 19 Organisatie-assistentie 188 222 218 249 231 273 18,2% 45,2% 7,7% 42 85 17 Tandartsassistentie 4 24 26 20 36 37 2,8% 825,0% 56,0% 1 33 7 Gezondheids- en welzijnswetenschappen 1.059 1.072 1.087 1.006 1.003 1.084 8,1% 2,4% 0,5% 81 25 5 Begeleider in de kinderopvang 44 38 38 57 58 62 6,9% 40,9% 7,1% 4 18 4 Leefgroepenwerking 237 214 242 240 254 251-1,2% 5,9% 1,2% -3 14 3 Organisatiehulp 298 294 367 311 359 310-13,6% 4,0% 0,8% -49 12 2 Internaatswerking 22 30 18 27 23 26 13,0% 18,2% 3,4% 3 4 1 Animatie in de ouderenzorg 25 18 15 12 20 19-5,0% -24,0% -5,3% -1-6 -1 Kinderzorg 1.065 1.065 1.111 1.087 1.003 1.044 4,1% -2,0% -0,4% 41-21 -4 Jeugd- en gehandicaptenzorg 673 679 601 549 526 516-1,9% -23,3% -5,2% -10-157 -31 * Personenzorg BSO en TSO beperkt tot de 2de en 3de graad en het modulair secundair onderwijs. De in 2012 stopgezette studierichtingen gezinsmanagement en polyvalente gezinscoach worden niet meegenomen. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 20

Evoluties verpleegkunde, vroedkunde en vervolgopleidingen verpleeg-en vroedkunde 21

Evolutie inschrijvingen HBO5 en professionele bachelor verpleegkunde 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 verpleegkunde HBO5* Prof bachelor verpleegkunde Totaal 4.000 2.000 0 2008* 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** inschrijvingen 2008* 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** % 2015 totale % evo gemid % abs 2015 groeifactor totale abs evo verpleegkunde HBO5* 4.772 5.271 5.837 6.255 6.869 7.383 7.402 7.584 2,5% 58,9% 6,0% 182 2.812 402 Prof bachelor verpleegkunde gemid absolute evo 5.566 6.302 7.099 7.786 8.120 8.383 8.672 9.162 5,7% 64,6% 6,4% 490 3.596 514 Totaal 10.338 11.573 12.936 14.041 14.989 15.766 16.074 16.746 4,2% 62,0% 6,2% 672 6.408 915 * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. ** De cijfers voor 2015 zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). Voor HBO5 verpleegkunde werd het voorlopige cijfer (bevraging sept 2015) aangepast op basis van de verschillen tussen de voorlopige cijfers en de cijfers van het Beleidsdomein Onderwijs en Vorming in de periode 2008-2014. De evolutiecijfers zijn eveneens berekend op basis van de voorlopige cijfers 2015**. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 22

56,0% 55,5% 55,0% 54,5% 54,0% 53,5% 53,0% 52,5% 53,8% % aandeel inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde 54,5% 54,9% 55,5% 54,2% 53,2% 54,0% 54,7% 52,0% 2008* 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** % aandeel inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde % aandeel prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde 2008* 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** 53,8% 54,5% 54,9% 55,5% 54,2% 53,2% 54,0% 54,7% * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. De cijfers voor 2015** zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). Voor HBO5 verpleegkunde werd het voorlopige cijfer aangepast op basis van de verschillen tussen de VLHORA cijfers en de cijfers van het Beleidsdomein Onderwijs en Vorming in de periode 200-2014. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 23

% aandeel inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde per provincie 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 2008* 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** Brussel-Hoofdstad 71,1% 69,9% 72,6% 77,0% 79,3% 79,4% 78,6% 79,5% P.Antwerpen 63,1% 63,9% 62,0% 63,8% 63,0% 62,6% 64,7% 63,7% P.Limburg 35,1% 38,9% 40,5% 41,5% 39,6% 39,1% 39,4% 41,5% P.Oost-Vlaanderen 55,8% 56,1% 56,3% 55,2% 53,0% 51,4% 51,4% 52,7% P.Vlaams-Brabant 65,6% 68,5% 68,1% 66,4% 67,0% 64,8% 67,1% 66,5% P.West-Vlaanderen 46,2% 45,7% 47,8% 49,2% 48,3% 47,1% 46,9% 47,3% * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. De cijfers voor 2015** zijn berekend op basis van de voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). Voor HBO5 verpleegkunde werd het voorlopige cijfer aangepast op basis van de verschillen tussen de VLHORA cijfers en de cijfers van het Beleidsdomein Onderwijs en Vorming in de periode 200-2014. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 24

Inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde per provincie 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** Brussel-Hoofdstad 298 309 395 431 503 538 518 539 P.Antwerpen 1.751 1.937 2.004 2.242 2.310 2.424 2.688 2.896 P.Limburg 556 724 852 954 1.021 1.065 1.111 1.228 P.Oost-Vlaanderen 1.312 1.479 1.730 1.844 1.871 1.883 1.891 1.969 P.Vlaams-Brabant 555 626 714 713 725 723 758 833 P.West-Vlaanderen 1.094 1.227 1.404 1.602 1.690 1.750 1.706 1.697 inschr Prof bachelor verpleegkunde % 2015 tov 2014 totale % evo gemid % abs 2015 tov groeifactor 2014 totale abs evo gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad 4,1% 80,9% 7,7% 21 241 34 P.Antwerpen 7,7% 65,4% 6,5% 208 1.145 164 P.Limburg 10,5% 120,9% 10,4% 117 672 96 P.Oost-Vlaanderen 4,1% 50,1% 5,2% 78 657 94 P.Vlaams-Brabant 9,9% 50,1% 5,2% 75 278 40 P.West-Vlaanderen -0,5% 55,1% 5,6% -9 603 86 De cijfers voor 2015** zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). De evolutiecijfers zijn berekend op basis van de voorlopige cijfers 2015. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 25

Verdelingactieveinschrijvingenin de professionelegerichtebachelor verpleegkunde(brugprogramma PBA incl.) per provincievan de instellingho naar onderwijsvorm uit het secundair onderwijs en hbo5 40,00% 35,00% 30,00% 29% 25,00% Percentage 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 2008 2009 2010 2011 2012 2013 TSO 35,00% 35,00% 34,50% 36,20% 37,70% 37,40% ASO 29,20% 28,40% 28,70% 28,30% 28,20% 29,00% SO niet gekend 29,70% 29,20% 27,90% 25,50% 23,70% 22,30% BSO 5,70% 6,70% 8,00% 9,00% 8,70% 8,50% KSO 0,60% 0,60% 0,70% 0,80% 0,90% 1,00% HBO 0,00% 0,00% 0,20% 0,80% 0,90% 1,80% * SO niet gekend: inschrijvingen waarvan we geen onderwijsvorm gevonden hebben in het Vlaams onderwijs (bijv. buitenlandse studenten, DBSO, oudere studenten) Bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 26

Inschrijvingen HBO5 verpleegkunde per provincie 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2008* 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** Brussel-Hoofdstad 121 133 149 129 131 140 141 139 P.Antwerpen 1.023 1.095 1.226 1.272 1.357 1.447 1.465 1.648 P.Limburg 1.026 1.138 1.252 1.346 1.559 1.657 1.706 1.733 P.Oost-Vlaanderen 1.039 1.159 1.344 1.496 1.659 1.779 1.785 1.769 P.Vlaams-Brabant 291 288 334 361 357 393 371 419 P.West-Vlaanderen 1.272 1.458 1.532 1.651 1.806 1.967 1.934 1.892 inschr HBO5 verpleegkunde % 2015 tov 2014 totale % evo gemid % groeifactor abs 2015 tov 2014 totale abs evo gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad -1,2% 15,2% 1,8% -2 18 3 P.Antwerpen 12,5% 61,1% 6,1% 183 625 89 P.Limburg 1,6% 68,9% 6,8% 27 707 101 P.Oost-Vlaanderen -0,9% 70,3% 6,9% -16 730 104 P.Vlaams-Brabant 13,0% 44,0% 4,7% 48 128 18 P.West-Vlaanderen -2,2% 48,7% 5,1% -42 620 89 * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. De cijfers voor 2015** zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). Voor HBO5 verpleegkunde werd het voorlopige cijfer aangepast op basis van de verschillen tussen de VLHORA cijfers en de cijfers van het Beleidsdomein Onderwijs en Vorming in de periode 200-2014. De evolutiecijfers zijn eveneens berekend op basis van de voorlopige cijfers 2015**. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 27

Inschrijvingen HBO5 verpleegkunde en Prof Bachelor verpleegkunde per provincie 5.000 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** Brussel-Hoofdstad 419 442 544 560 634 678 659 678 P.Antwerpen 2.774 3.032 3.230 3.514 3.667 3.871 4.153 4.544 P.Limburg 1.582 1.862 2.104 2.300 2.580 2.722 2.817 2.961 P.Oost-Vlaanderen 2.351 2.638 3.074 3.340 3.530 3.662 3.676 3.738 P.Vlaams-Brabant 846 914 1.048 1.074 1.082 1.116 1.129 1.252 P.West-Vlaanderen 2.366 2.685 2.936 3.253 3.496 3.717 3.640 3.589 inschr HBO en Prof Bachelor verpleegkunde % 2015 totale % evo gemid % groeifactor abs 2015 tov 2014 totale abs evo * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad 2,9% 61,9% 6,2% 19 259 37 P.Antwerpen 9,4% 63,8% 6,4% 391 1.770 253 P.Limburg 5,1% 87,1% 8,1% 144 1.379 197 P.Oost-Vlaanderen 1,7% 59,0% 6,0% 62 1.387 198 P.Vlaams-Brabant 10,9% 48,0% 5,0% 123 406 58 P.West-Vlaanderen -1,4% 51,7% 5,3% -51 1.223 175 De cijfers voor 2015** zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). Voor HBO5 verpleegkunde werd het voorlopige cijfer aangepast op basis van de verschillen tussen de VLHORA cijfers en de cijfers van het Beleidsdomein Onderwijs en Vorming in de periode 200-2014. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 28

Inschrijvingen Prof bachelor vroedkunde 2.100 2.000 1.900 1.800 1.700 1.600 1.500 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** inschrijvingen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** Prof bachelor vroedkunde % 2015 tov 2014 totale % evo gemid % groeifactor abs 2015 tov 2014 totale abs evo gemid absolute evo 1.570 1.781 1.824 1.962 1.936 1.805 1.887 1.979 4,9% 26,1% 2,9% 82 409 58 De cijfers voor 2015** zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). De evolutiecijfers zijn eveneens berekend op basis van de voorlopige cijfers 2015**. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 29

900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015** Brussel-Hoofdstad 129 146 175 197 195 200 214 220 P.Antwerpen 536 598 619 655 658 628 712 815 P.Limburg 115 134 129 145 141 139 164 213 P.Oost-Vlaanderen 363 391 396 420 409 373 367 321 P.Vlaams-Brabant 174 223 204 247 224 187 160 147 P.West-Vlaanderen 253 289 301 298 309 278 270 263 inschr Prof bachelor vroedkunde Inschrijvingen Prof bachelor vroedkunde per provincie % 2015 tov 2014 totale % evo gemid % groeifactor abs 2015 totale abs evo gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad 2,8% 70,5% 6,9% 6 91 13 P.Antwerpen 14,5% 52,1% 5,4% 103 279 40 P.Limburg 29,9% 85,2% 8,0% 49 98 14 P.Oost-Vlaanderen -12,5% -11,6% -1,5% -46-42 -6 P.Vlaams-Brabant -8,1% -15,5% -2,1% -13-27 -4 P.West-Vlaanderen -2,6% 4,0% 0,5% -7 10 1 De cijfers voor 2015** zijn voorlopige cijfers van VLHORA (telling oktober). Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 30

410 390 370 350 330 310 290 270 250 inschrijvingen schakelprogramma verpleegen vroedkunde 271 287 335 344 362 377 390 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 900 850 800 750 700 650 600 550 500 inschrijvingen Bachelor na bachelor verpleegen vroedkunde 489 560 628 744 704 764 837 Schakelprogr 450 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 390 370 350 330 inschrijvingen Master na prof bachelor verpleeg-en vroedkunde 357 361 374 375 1.700 1.600 1.500 Ba na bachelor Totaalinschrijvingenvervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde 1.445 1.427 1.515 1.602 310 290 270 250 291 293 290 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 1.400 1.300 1.200 1.100 1.000 1.051 1.140 1.253 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ma na prof bachelor Totaal vervolgopleidingen Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 31

Inschrijvingen vervolgopleidingen * verpleeg- en vroedkunde inschr vervolgopleidingen * verpleeg- en vroedkunde 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 % 2014 tov 2013 totale % evo gemid % groeifactor abs 2014 tov 2013 totale abs evo gemid absolute evo Ba na bachelor 489 560 628 744 704 764 837 9,6% 71,2% 8,0% 73 348 58 Ma na prof bachelor 291 293 290 357 361 374 375 0,3% 28,9% 3,7% 1 84 14 Schakelprogr 271 287 335 344 362 377 390 3,4% 43,9% 5,3% 13 119 20 Totaal 1.051 1.140 1.253 1.445 1.427 1.515 1.602 5,7% 52,4% 6,2% 87 551 92 * Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 32

Inschrijvingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma verpleegkunde per provincie 700 600 500 400 300 200 100 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Brussel-Hoofdstad 54 49 19 9 18 27 15 P.Antwerpen 338 377 439 506 467 518 632 P.Limburg 60 59 57 71 91 82 70 P.Oost-Vlaanderen 320 377 435 465 442 448 401 P.Vlaams-Brabant 198 207 208 290 329 379 401 P.West-Vlaanderen 81 71 95 104 80 61 83 inschr vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde % 2014 tov 2013 totale % evo gemid % groeifactor abs 2014 tov 2013 totale abs evo gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad -44,4% -72,2% -16,7% -12-39 -7 P.Antwerpen 22,0% 87,0% 9,4% 114 294 49 P.Limburg -14,6% 16,7% 2,2% -12 10 2 P.Oost-Vlaanderen -10,5% 25,3% 3,3% -47 81 14 P.Vlaams-Brabant 5,8% 102,5% 10,6% 22 203 34 P.West-Vlaanderen 36,1% 2,5% 0,3% 22 2 0 * Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 33

Gemiddelde leeftijden van studenten verpleeg-en vroedkunde 34

Gemiddelde leeftijd bij inschrijving HBO5 verpleegkunde en Prof bachelor verpleegkunde gemiddelde leeftijd bij inschrijving gemiddelde leeftijd bij inschrijving gemiddelde leeftijd bij inschrijving 26,5 26,0 25,5 25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 22,5 22,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Prof bachelor verpleegkunde verpleegkunde HBO5 26,0 25,5 25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 22,5 22,0 21,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 man 26,5 26,0 25,5 25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 22,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 vrouw gemiddelde leeftijd bij inschrijving gemiddelde leeftijd bij inschrijving 26,5 26,0 25,5 25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man Vrouw 25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 22,5 22,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor verpleegkunde verpleegkunde HBO5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 23,2 23,6 24,0 24,1 24,0 24,2 24,1 Vrouw 23,8 24,2 24,5 24,5 24,5 24,6 24,4 M+V 23,7 24,1 24,4 24,4 24,5 24,5 24,4 Man 24,2 24,7 25,3 25,4 25,2 25,5 25,6 Vrouw 24,5 25,2 25,8 25,8 25,7 26,1 26,1 M+V 24,5 25,2 25,7 25,7 25,7 26,0 26,1 verpleegkunde HBO5 Prof bachelor verpleegkunde Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 35

Aantal inschrijvingen HBO5 verpleegkunde en Prof bachelor verpleegkunde per leeftijdsgroep (leeftijd bij inschrijving) 5.000 1.900 900 4.500 1.700 800 4.000 1.500 700 3.500 1.300 600 3.000 1.100 500 2.500 900 400 2.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 700 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 300 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 <21 jr 22-25 jr 26-29 jr 2.100 20 1.900 1.700 1.500 1.300 1.100 900 18 16 14 12 10 8 6 4 2 Prof bachelor verpleegkunde verpleegkunde HBO5 700 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 30-54jr >= 55 jr Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 36

Gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor vroedkunde 22,00 21,90 21,80 21,70 21,60 21,50 21,40 21,30 21,20 21,10 21,00 Gemiddelde leeftijd bij inschrijving 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Prof bachelor vroedkunde 31,00 29,00 27,00 25,00 23,00 21,00 Mannen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 22,00 21,80 21,60 21,40 21,20 21,00 Vrouwen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming Man 29,8 24,0 22,4 25,1 27,6 26,0 26,9 Vrouw 21,5 21,3 21,4 21,5 21,6 21,9 21,9 Prof bachelor vroedkunde 21,6 21,3 21,4 21,5 21,6 21,9 21,9 37

29,0 28,5 28,0 27,5 27,0 26,5 26,0 25,5 25,0 2008200920102011201220132014 Gemiddelde leeftijd bij inschrijving vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde Ba na bachelor Ma na prof bachelor Schakelprogr 32,0 31,0 30,0 29,0 28,0 27,0 26,0 25,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 mannen 28,5 28,0 27,5 27,0 26,5 26,0 25,5 25,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 vrouwen 29,0 33,0 33,0 28,0 31,0 31,0 27,0 26,0 25,0 2008200920102011201220132014 Bachelor na bachelor Man Vrouw 29,0 27,0 25,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Master na prof bachelor 29,0 27,0 25,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Schakelprogramma * Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming gemiddelde leeftijd bij inschrijving 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 27,4 27,7 27,8 28,1 26,9 26,2 26,5 Vrouw 26,2 26,5 26,7 26,3 25,6 25,3 25,5 Ba na bachelor 26,5 26,8 26,9 26,7 25,9 25,5 25,7 Man 29,9 30,9 29,1 28,3 28,5 29,6 28,4 Vrouw 27,8 28,0 28,1 27,2 27,5 27,6 27,5 Ma na prof bachelor 28,3 28,7 28,3 27,4 27,7 28,0 27,7 Man 30,8 29,1 27,8 26,8 29,0 28,2 27,4 Vrouw 26,8 26,9 26,3 26,9 26,6 26,3 26,2 Schakelprogr 27,6 27,3 26,6 26,9 27,0 26,6 26,4 38

De uitstroom uit het onderwijs: evolutie qua aantal diploma s verpleeg-en vroedkunde 39

Aantal diploma's HBO5 verpleegkunde en Prof bachelor verpleegkunde 4.000 3.550 3.500 3.000 2.844 3.115 2.500 2.000 1.500 1.000 500 2.439 2.440 1.329 1.478 1.110 962 1.881 1.659 1.185 1.234 2.033 1.517 Totaal Prof bachelor verpleegkunde verpleegkunde HBO5 0 2008 2009 2010 2011 2012 Aantal diploma's 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo gemid absolute evo verpleegkunde HBO5 1.110 962 1.185 1.234 1.517 22,9% 36,7% 6,4% 283 407 102 Prof bachelor verpleegkunde 1.329 1.478 1.659 1.881 2.033 8,1% 53,0% 8,9% 152 704 176 Totaal 2.439 2.440 2.844 3.115 3.550 14,0% 45,6% 7,8% 435 1.111 278 * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 40

% aandeel diploma s Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde 62% 61% 60% 60,6% 60,4% 59% 58,3% 58% 57,3% 57% 56% 55% 54,5% 54% 53% 52% 51% 2008 2009 2010 2011 2012 % aandeel diploma's Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde % aandeel Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 54,5% 60,6% 58,3% 60,4% 57,3% * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 41

% aandeel diploma's Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde per provincie 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% verpleegkunde HBO5 Prof bachelor verpleegkunde 20% 10% 0% 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 2008 2009 2010 2011 2012 Brussel-Hoofdstad P.Antwerpen P.Limburg P.Oost-Vlaanderen P.Vlaams-Brabant P.West-Vlaanderen % aandeel diploma's Prof bachelor verpleegkunde t.o.v. HBO5 verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 Aandeel prof bachelor Aandeel prof bachelor Aandeel prof bachelor Aandeel prof bachelor Aandeel prof bachelor Brussel-Hoofdstad 76,8% 70,3% 75,7% 67,3% 73,8% P.Antwerpen 71,3% 77,0% 73,0% 67,2% 64,9% P.Limburg 42,1% 44,1% 41,7% 49,6% 41,9% P.Oost-Vlaanderen 45,6% 54,0% 55,2% 58,9% 57,4% P.Vlaams-Brabant 68,1% 73,2% 70,0% 70,9% 68,8% P.West-Vlaanderen 43,9% 50,8% 50,3% 57,4% 53,6% * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 42

Aantal diploma's professionele bachelor verpleegkunde 600 500 400 300 200 100 0 2008 2009 2010 2011 2012 Brussel-Hoofdstad 73 78 84 70 76 P.Antwerpen 457 542 498 514 571 P.Limburg 159 153 171 244 228 P.Oost-Vlaanderen 236 273 374 402 488 P.Vlaams-Brabant 139 131 168 188 187 P.West-Vlaanderen 265 301 364 463 483 Aantal diploma's Prof bachelor verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad 73 78 84 70 76 8,6% 4,1% 0,8% 6 3 1 P.Antwerpen 457 542 498 514 571 11,1% 24,9% 4,6% 57 114 29 P.Limburg 159 153 171 244 228-6,6% 43,4% 7,5% -16 69 17 P.Oost-Vlaanderen 236 273 374 402 488 21,4% 106,8% 15,6% 86 252 63 P.Vlaams-Brabant 139 131 168 188 187-0,5% 34,5% 6,1% -1 48 12 P.West-Vlaanderen 265 301 364 463 483 4,3% 82,3% 12,8% 20 218 55 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 43

Aantal diploma's HBO5 verpleegkunde 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 Brussel-Hoofdstad 22 33 27 34 27 P.Antwerpen 184 162 184 251 309 P.Limburg 219 194 239 248 316 P.Oost-Vlaanderen 282 233 303 280 362 P.Vlaams-Brabant 65 48 72 77 85 P.West-Vlaanderen 338 292 360 344 418 aantal diploma's HBO5 verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo gemid absolute evo Brussel-Hoofdstad 22 33 27 34 27-20,6% 22,7% 4,2% -7 5 1 P.Antwerpen 184 162 184 251 309 23,1% 67,9% 10,9% 58 125 31 P.Limburg 219 194 239 248 316 27,4% 44,3% 7,6% 68 97 24 P.Oost-Vlaanderen 282 233 303 280 362 29,3% 28,4% 5,1% 82 80 20 P.Vlaams-Brabant 65 48 72 77 85 10,4% 30,8% 5,5% 8 20 5 P.West-Vlaanderen 338 292 360 344 418 21,5% 23,7% 4,3% 74 80 20 * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 44

1.000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2008 2009 2010 2011 2012 Brussel-Hoofdstad 95 111 111 104 103 P.Antwerpen 641 704 682 765 880 P.Limburg 378 347 410 492 544 P.Oost-Vlaanderen 518 506 677 682 850 P.Vlaams-Brabant 204 179 240 265 272 P.West-Vlaanderen 603 593 724 807 901 aantal diploma's HBO5 en Prof bachelor verpleegkunde Aantal diploma's Prof bachelor verpleegkunde en HBO5 verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo Brussel-Hoofdstad 95 111 111 104 103-1,0% 8,4% 1,6% -1 8 2 P.Antwerpen 641 704 682 765 880 15,0% 37,3% 6,5% 115 239 60 P.Limburg 378 347 410 492 544 10,6% 43,9% 7,6% 52 166 42 P.Oost-Vlaanderen 518 506 677 682 850 24,6% 64,1% 10,4% 168 332 83 P.Vlaams-Brabant 204 179 240 265 272 2,6% 33,3% 5,9% 7 68 17 P.West-Vlaanderen 603 593 724 807 901 11,6% 49,4% 8,4% 94 298 75 gemid absolute evo * Het cijfer voor 2008 vermeld onder HBO5 verpleegkunde betreft het aantal cursisten 4de graad verpleegkunde in het secundair onderwijs. Op 1 september 2009 werd deze 4de graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht in het hoger beroepsonderwijs (HBO5). HBO5 valt juridisch onder het Hoger Onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 45

2008 2009 2010 2011 2012 Brussel-Hoofdstad 27 26 28 41 32 P.Antwerpen 103 121 96 150 132 P.Limburg 29 35 29 36 29 P.Oost-Vlaanderen 71 71 80 77 84 P.Vlaams-Brabant 31 51 44 69 46 P.West-Vlaanderen 44 50 64 64 75 aantal diploma's Prof bachelor vroedkunde 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Aantal diploma's prof bachelor vroedkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo Brussel-Hoofdstad 27 26 28 41 32-22,0% 18,5% 3,5% -9 5 1 P.Antwerpen 103 121 96 150 132-12,0% 28,2% 5,1% -18 29 7 P.Limburg 29 35 29 36 29-19,4% 0,0% 0,0% -7 0 0 P.Oost-Vlaanderen 71 71 80 77 84 9,1% 18,3% 3,4% 7 13 3 P.Vlaams-Brabant 31 51 44 69 46-33,3% 48,4% 8,2% -23 15 4 P.West-Vlaanderen 44 50 64 64 75 17,2% 70,5% 11,3% 11 31 8 Prof bachelor vroedkunde gemid absolute evo 305 354 341 437 398-8,9% 30,5% 5,5% -39 93 23 46

Aantal diploma's vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde (Bachelor na bachelor, Master na prof bachelor en Schakelprogramma) 400 380 360 340 320 300 280 260 240 aantal diploma's Bachelor na bachelor verpleeg- en vroedkunde 242 280 280 388 381 190 180 170 160 150 140 130 120 aantal diploma's Master na Prof bachelor verpleeg- en vroedkunde 137 145 138 165 177 80 70 60 50 40 30 20 aantal diploma's Schakelprogramma verpleeg- en vroedkunde 46 74 650 600 550 500 450 400 Aantal diploma's vervolgopleidingen * 220 110 10 350 200 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ba na bachelor 100 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ma na prof bachelor 0 2008 2009 2010 2011 2012 Schakelprogramma 300 2008 2009 2010 2011 2012 aantal diploma's vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo Ba na bachelor 242 280 280 388 381-1,8% 57,4% 9,5% -7 139 35 Ma na prof bachelor 137 145 138 165 177 7,3% 29,2% 5,3% 12 40 10 Schakelprogr 46 74 60,9% 26,8% 28 Totaal 379 425 418 599 632 5,5% 66,8% 10,8% 33 253 63 gemid absolute evo *Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 47

Aantal diploma's vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde (Bachelor na bachelor en Master na prof bachelor) 400 380 360 aantal diploma's Bachelor na bachelor verpleeg- en vroedkunde 388 381 190 180 170 aantal diploma's Master na Prof bachelor verpleeg- en vroedkunde 177 165 340 160 320 300 280 260 240 220 200 280 280 242 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ba na bachelor 150 140 130 120 110 100 145 137 138 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ma na prof bachelor aantal diploma's vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot abs evo Ba na bachelor 242 280 280 388 381-1,8% 57,4% 9,5% -7 139 35 Ma na prof bachelor 137 145 138 165 177 7,3% 29,2% 5,3% 12 40 10 Totaal 379 425 418 553 558 0,9% 47,2% 8,04% 5 179 45 gemid absolute evo *Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 48

300 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 Brussel-Hoofdstad 8 20 6 7 7 P.Antwerpen 123 133 135 244 266 P.Limburg 29 25 27 28 29 P.Oost-Vlaanderen 91 107 109 149 134 P.Vlaams-Brabant 82 102 87 105 144 P.West-Vlaanderen 46 38 54 66 52 aantal diploma's vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde Aantal diploma's vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor Brussel-Hoofdstad 8 20 6 7 7 0,0% -12,5% -2,6% 0-1 0 P.Antwerpen 123 133 135 244 266 9,0% 116,3% 16,7% 22 143 36 P.Limburg 29 25 27 28 29 3,6% 0,0% 0,0% 1 0 0 P.Oost-Vlaanderen 91 107 109 149 134-10,1% 47,3% 8,0% -15 43 11 P.Vlaams-Brabant 82 102 87 105 144 37,1% 75,6% 11,9% 39 62 16 P.West-Vlaanderen 46 38 54 66 52-21,2% 13,0% 2,5% -14 6 2 abs 2012 tov 2011 tot abs evo gemid absolute evo * Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 49

Gemiddelde leeftijd bij behalen diploma verpleegkunde HBO5 en Prof bachelor verpleegkunde 27,5 27,0 27,5 27,0 26,5 27,0 26,5 26,0 25,5 25,0 Prof bachelor verpleegk HBO5 26,0 25,5 25,0 26,5 26,0 25,5 25,0 24,5 24,5 24,5 24,0 2008 2009 2010 2011 2012 24,0 2008 2009 2010 2011 2012 24,0 2008 2009 2010 2011 2012 mannen vrouwen 27,5 27,0 26,5 26,0 25,5 25,0 24,5 24,0 2008 2009 2010 2011 2012 Prof bachelor verpleegkunde Man Vrouw 28,0 27,0 26,0 25,0 24,0 23,0 22,0 2008 2009 2010 2011 2012 HBO5 verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 Man 25,7 25,2 25,8 26,2 26,6 Vrouw 25,2 26,3 26,8 27,3 26,9 Prof bach 25,3 26,1 26,7 27,1 26,8 Man 24,9 24,3 25,4 26,3 26,2 Vrouw 24,1 25,0 26,6 27,3 27,1 HBO5 24,2 24,9 26,4 27,2 27,0 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 50

23,6 23,5 23,4 23,3 Gemiddeldeleeftijdbijbehalendiploma Prof bachelor vroedkunde 37,0 35,0 33,0 Gemiddeldeleeftijdbijbehalendiploma Prof bachelor vroedkunde 23,2 31,0 23,1 23,0 22,9 22,8 22,7 29,0 27,0 25,0 23,0 Man Vrouw 22,6 2008 2009 2010 2011 2012 21,0 2008 2009 2010 2011 2012 40,0 23,6 35,0 30,0 23,4 23,2 23,0 25,0 22,8 20,0 2008 2009 2010 2011 2012 mannen 22,6 2008 2009 2010 2011 2012 vrouwen gemiddelde leeftijd bij behalen diploma 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming Man 36,0 36,0 23,0 23,0 Vrouw 23,2 23,5 23,0 23,1 23,5 Prof bachelor vroedkunde 23,2 23,5 23,0 23,1 23,5 51

Gemiddelde leeftijd bij behalen diploma vervolgopleidingen* verpleeg- en vroedkunde 30,0 29,0 28,0 27,0 26,0 25,0 24,0 23,0 2008 2009 2010 2011 2012 Bachelor na bachelor Man Vrouw 33,0 32,0 31,0 30,0 29,0 28,0 27,0 26,0 25,0 24,0 2008 2009 2010 2011 2012 Master na prof bachelor gemiddelde leeftijd bij behalen diploma 2008 2009 2010 2011 2012 Man 27,4 28,2 26,8 29,5 27,5 Ba na bachelor Vrouw 25,6 26,0 26,0 26,1 25,4 Ba na bachelor 26,0 26,6 26,1 26,9 25,8 Man 30,9 32,3 30,0 29,6 27,8 Ma na prof bachelor Vrouw 28,4 28,0 28,0 27,7 27,4 Ma na prof bachelor 28,9 29,0 28,3 28,0 27,5 * Vervolgopleidingen verpleeg- en vroedkunde omvatten de opleidingen bachelor na bachelor, master en schakelprogramma Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 52

Overzicht van inschrijvingen voor alle professionele bachelors in zorg en welzijn 53

Professionele bachelors in welzijn en zorg inschrijvingen Prof bachelor welzijn- en zorgopleidingen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* % 2015* tov 2014 tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs ergotherapie 1.379 1.502 1.654 1.785 1.978 2.177 2.476 2.547 2,9% 84,7% 8,0% 71 1.168 157 gezinswetenschappen 866 922 917 956 945 887 847 688-18,8% -20,6% -2,8% -159-178 -3 logopedie en audiologie 1.136 1.136 1.229 1.323 1.305 1.325 1.372 1.391 1,4% 22,4% 2,6% 19 255 34 maatschap veiligheid 174 200 209 205 219 231 236 242 2,5% 39,1% 4,2% 6 68 9 medische beeldvorming 141 157 187 201 211 239 267 299 12,0% 112,1% 9,9% 32 158 18 medische laboratoriumtechnologie 1.172 1.313 1.465 1.615 1.765 1.960 2.109 2.289 8,5% 95,3% 8,7% 180 1.117 134 optiek en optometrie 51 74 104 114 126 139 161 177 9,9% 247,1% 16,8% 16 126 16 orthopedagogie 3.487 3.675 3.779 4.065 4.156 4.412 4.612 4.567-1,0% 31,0% 3,4% -45 1.080 161 orthopedie 83 76 84 91 112 146 200 274 37,0% 230,1% 16,1% 74 191 17 pedagogie van het jonge kind 229 454 670 672 699 4,0% 205,2% 25,0% 27 699 168 podologie 92 110 168 189 242 298 318 366 15,1% 297,8% 18,8% 48 274 32 sociaal werk 6.073 6.255 6.412 6.611 6.656 6.805 6.878 6.690-2,7% 10,2% 1,2% -188 617 115 sociale readaptatiewetsch 28 264 470 692 737 6,5% 2.532,1% 92,3% 45 737 173 toegepaste psychologie 1.639 1.863 1.998 2.041 1.972 2.010 2.082 2.235 7,3% 36,4% 4,0% 153 596 63 verpleegkunde 5.566 6.302 7.099 7.786 8.120 8.383 8.672 9.162 5,7% 64,6% 6,4% 490 3.596 514 voeding en dieetk 1.014 1.065 1.174 1.217 1.274 1.306 1.373 1.474 7,4% 45,4% 4,8% 101 460 51 vroedkunde 1.570 1.781 1.824 1.962 1.936 1.805 1.887 1.979 4,9% 26,1% 2,9% 92 409 45 Prof bachelor 24.443 26.431 28.303 30.418 31.735 33.263 34.854 35.816 2,8% 46,5% 5,6% 962 11.373 1.625 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA). De evolutiecijfers zijn o.a. berekend op deze voorlopige cijfers 2015. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 54

10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 Prof bachelor met groot aantal inschrijvingen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* verpleegkunde 5.566 6.302 7.099 7.786 8.120 8.383 8.672 9.162 sociaal werk 6.073 6.255 6.412 6.611 6.656 6.805 6.878 6.690 orthopedagogie 3.487 3.675 3.779 4.065 4.156 4.412 4.612 4.567 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 55

Prof bachelor met middelgroot aantal inschrijvingen 2.700 2.500 2.300 2.100 1.900 1.700 1.500 1.300 1.100 900 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* toegepaste psychologie 1.639 1.863 1.998 2.041 1.972 2.010 2.082 2.235 ergotherapie 1.379 1.502 1.654 1.785 1.978 2.177 2.476 2.547 vroedkunde 1.570 1.781 1.824 1.962 1.936 1.805 1.887 1.979 medische laboratoriumtechnologie 1.172 1.313 1.465 1.615 1.765 1.960 2.109 2.289 logopedie en audiologie 1.136 1.136 1.229 1.323 1.305 1.325 1.372 1.391 voeding en dieetk 1.014 1.065 1.174 1.217 1.274 1.306 1.373 1.474 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 56

Prof bachelor met klein aantal inschrijvingen 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* gezinswetenschappen 866 922 917 956 945 887 847 688 sociale readaptatiewetsch 28 264 470 692 737 pedagogie van het jonge kind 229 454 670 672 699 podologie 92 110 168 189 242 298 318 366 medische beeldvorming 141 157 187 201 211 239 267 299 maatschap veiligheid 174 200 209 205 219 231 236 242 orthopedie 83 76 84 91 112 146 200 274 optiek en optometrie 51 74 104 114 126 139 161 177 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 57

aantal inschr Prof bachelor generatiestudenten 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* % 2015* tov 2014 tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs ergotherapie 414 445 492 499 584 598 718 657-8,5% 58,7% 5,9% -61 243 35 Gezinswetenschappen** 623 193 186 198 184 147 156 120-23,1% -80,7% -18,6% -36-503 -72 logopedie en audiologie 323 299 353 360 299 303 339 357 5,3% 10,5% 1,3% 18 34 5 maatschap veiligheid 44 41 52 49 67 64 68 97 42,6% 120,5% 10,4% 29 53 8 medische beeldvorming 50 42 56 63 48 51 63 75 19,0% 50,0% 5,2% 12 25 4 medische laboratoriumtechnologie 289 316 354 410 391 429 490 586 19,6% 102,8% 9,2% 96 297 42 optiek en optometrie 11 26 34 22 33 35 51 31-39,2% 181,8% 13,8% -20 20 3 orthopedagogie 972 1.066 1.087 1.237 1.074 1.130 1.246 1.162-6,7% 19,5% 2,3% -84 190 27 orthopedie 21 16 23 29 31 39 51 79 54,9% 276,2% 18,0% 28 58 8 pedagogie van het jonge kind 98 130 131 111 118 6,3% 20,4% 3,8% 7 20 5 podologie 16 30 45 56 58 49 67 83 23,9% 418,8% 22,8% 16 67 10 sociaal werk 1.350 1.475 1.409 1.439 1.361 1.515 1.450 1.420-2,1% 5,2% 0,6% -30 70 10 sociale readaptatiewetsch 8 127 163 173 143-17,3% 1.687,5% 78,0% -30 135 34 toegepaste psychologie 438 559 533 511 470 503 547 576 5,3% 31,5% 3,5% 29 138 20 verpleegkunde 1.564 1.809 1.995 2.075 2.025 2.026 2.300 2.454 6,7% 56,9% 5,8% 154 890 127 voeding en dieetk 287 264 306 286 294 273 300 334 11,3% 16,4% 1,9% 34 47 7 vroedkunde 489 575 507 540 527 460 578 632 9,3% 29,2% 3,3% 54 143 20 Totaal 6.891 7.156 7.432 7.930 7.793 7.979 8.803 8.924 1,4% 29,5% 3,3% 121 2.033 290 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) De Professionele bachelor Gezinswetenschappen werd voor het eerst ingericht in 2008. Voordien was het een opleiding aan een Centrum voor Volwassenenonderwijs en dit verklaart het hoge aantal generatiestudenten in 2008. Een generatiestudent is een student die zich, in een bepaald academiejaar, voor het eerst inschrijft met een diplomacontract voor een professioneel of academisch gerichte bachelor in het Vlaams hoger onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 58

Prof bachelor opleidingen met een groot aantal inschrijvingen door generatiestudenten 2.600 2.400 2.200 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* verpleegkunde 1.564 1.809 1.995 2.075 2.025 2.026 2.300 2.454 sociaal werk 1.350 1.475 1.409 1.439 1.361 1.515 1.450 1.420 orthopedagogie 972 1.066 1.087 1.237 1.074 1.130 1.246 1.162 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 59

Prof bachelor opleidingen met een middelgroot aantal inschrijvingen door generatiestudenten 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* ergotherapie 414 445 492 499 584 598 718 657 vroedkunde 489 575 507 540 527 460 578 632 toegepaste psychologie 438 559 533 511 470 503 547 576 medische laboratoriumtechnologie 289 316 354 410 391 429 490 586 logopedie en audiologie 323 299 353 360 299 303 339 357 voeding en dieetk 287 264 306 286 294 273 300 334 gezinswetenschappen 623 193 186 198 184 147 156 120 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 60

Prof bachelor opleidingen met een klein aantal inschrijvingen door generatiestudenten 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 1 2 3 4 5 6 7 8 sociale readaptatiewetsch 8 127 163 173 143 pedagogie van het jonge kind 98 130 131 111 118 maatschap veiligheid 44 41 52 49 67 64 68 97 medische beeldvorming 50 42 56 63 48 51 63 75 podologie 16 30 45 56 58 49 67 83 optiek en optometrie 11 26 34 22 33 35 51 31 orthopedie 21 16 23 29 31 39 51 79 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 61

Analyse per bacheloropleiding in zorg en welzijn Aantal inschrijvingen, Generatie vsniet generatiestudenten, Man vsvrouw Gemiddelde leeftijd bij inschrijving ergotherapie Gezinswetenschappen** logopedie en audiologie maatschap veiligheid medische beeldvorming medische laboratoriumtechnologie optiek en optometrie orthopedagogie pedagogie van het jonge kind podologie sociaal werk sociale readaptatiewetsch toegepaste psychologie verpleegkunde voeding en dieetk vroedkunde orthopedie 62

3.000 Inschrijvingen Prof bachelor ergotherapie 2.500 2.000 1.500 1.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* ergotherapie 1.379 1.502 1.654 1.785 1.978 2.177 2.476 2.547 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs ergotherapie 2,9% 84,7% 8,0% 71 1.168 167 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 63

2.000 Inschrijvingen Prof bachelor ergotherapie 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 965 1.057 1.162 1.286 1.394 1.579 1.758 1.890 generatiestudent 414 445 492 499 584 598 718 657 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 7,5% 95,9% 8,8% 132 925 132 generatiestudent -8,5% 58,7% 5,9% -61 243 35 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 64

Inschrijvingen Prof bachelor ergotherapie 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 134 153 196 256 322 378 456 467 Vrouw 1.245 1.349 1.458 1.529 1.656 1.799 2.020 2.080 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 2,4% 248,5% 16,9% 11 333 48 Vrouw 3,0% 67,1% 6,6% 60 835 119 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 65

20,5 20,0 19,5 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor ergotherapie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 ergotherapie 19,9 19,9 19,9 20,1 20,1 20,4 20,4 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 20,5 20,6 20,5 20,6 20,8 21,1 21,1 generatiestudent 18,4 18,3 18,5 18,7 18,5 18,5 18,7 20,6 20,4 20,2 20,0 19,8 19,6 19,4 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 17,0 16,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 20,2 20,3 20,2 20,3 20,2 20,5 20,5 Vrouw 19,8 19,9 19,9 20,0 20,1 20,3 20,4 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 66

1.000 950 900 850 800 750 700 650 600 550 Inschrijvingen Prof bachelor gezinswetenschappen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* gezinswetenschappen 866 922 917 956 945 887 847 688 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* tov groeifactor 2014 tot abs gemid abs gezinswetenschappen -18,8% -20,6% -2,8% -159-178 -25 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 67

Inschrijvingen Prof bachelor gezinswetenschappen 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 243 729 731 758 761 740 691 568 generatiestudent 623 193 186 198 184 147 156 120 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs niet-generatiestudent -17,8% 133,7% 11,2% -123 325 46 generatiestudent -23,1% -80,7% -18,6% -36-503 -72 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) De Professionele bachelor Gezinswetenschappen werd voor het eerst ingericht in 2008. Voordien was het een opleiding aan een Centrum voor Volwassenenonderwijs en dit verklaart het hoge aantal generatiestudenten in 2008. Een generatiestudent is een student die zich, in een bepaald academiejaar, voor het eerst inschrijft met een diplomacontract voor een professioneel of academisch gerichte bachelor in het Vlaams hoger onderwijs. Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 68

1.000 800 600 400 200 0 Inschrijvingen Prof bachelor gezinswetenschappen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 106 120 106 102 89 83 81 63 Vrouw 760 802 811 854 856 804 766 625 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man -22,2% -40,6% -6,3% -18-43 -6 Vrouw -18,4% -17,8% -2,4% -141-135 -19 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 69

36,0 35,0 34,0 33,0 32,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor gezinswetenschappen 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 gezinswetenschappen 35,3 34,7 34,4 33,6 33,6 33,5 33,8 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 27,7 34,6 33,9 33,4 32,9 33,2 33,6 generatiestudent 38,4 30,6 31,4 30,6 31,4 29,8 29,4 36,0 35,0 34,0 33,0 32,0 31,0 41,0 36,0 31,0 26,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 34,7 33,0 33,8 33,4 33,7 34,1 35,1 Vrouw 35,4 35,0 34,5 33,6 33,5 33,4 33,6 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 70

Inschrijvingen Prof bachelor logopedie en audiologie 1.450 1.400 1.350 1.300 1.250 1.200 1.150 1.100 1.050 1.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* logopedie en audiologie 1.136 1.136 1.229 1.323 1.305 1.325 1.372 1.391 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs logopedie en audiologie 1,4% 22,4% 2,6% 19 255 36 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 71

Inschrijvingen Prof bachelor logopedie en audiologie 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 813 837 876 963 1.006 1.022 1.033 1.034 generatiestudent 323 299 353 360 299 303 339 357 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs nietgeneratiestudent 0,1% 27,2% 3,1% 1 221 32 generatiestudent 5,3% 10,5% 1,3% 18 34 5 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 72

1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 Inschrijvingen Prof bachelor logopedie en audiologie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 43 35 58 55 47 48 56 48 Vrouw 1.093 1.101 1.171 1.268 1.258 1.277 1.316 1.343 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs Man -14,3% 11,6% 1,4% -8 5 1 Vrouw 2,1% 22,9% 2,6% 27 250 36 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 73

gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor logopedie en audiologie 21,0 20,5 20,0 19,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 logopedie en audiologie 19,9 20,0 20,0 20,0 20,2 20,3 20,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 20,7 20,6 20,7 20,6 20,7 20,9 21,1 generatiestudent 18,1 18,4 18,3 18,4 18,4 18,3 18,6 25,0 23,0 21,0 19,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 17,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 22,2 22,8 20,9 21,0 22,1 21,8 22,0 Vrouw 19,9 19,9 19,9 20,0 20,1 20,3 20,5 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 74

Inschrijvingen Prof bachelor maatschappelijke veiligheid 260 240 220 200 180 160 140 120 100 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* maatschap veiligheid 174 200 209 205 219 231 236 242 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs maatschap veiligheid 2,5% 39,1% 4,2% 6 68 10 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 75

Inschrijvingen Prof bachelor maatschappelijke veiligheid 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 130 159 157 156 152 167 168 145 generatiestudent 44 41 52 49 67 64 68 97 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs nietgeneratiestudent -13,7% 11,5% 1,4% -23 15 2 generatiestudent 42,6% 120,5% 10,4% 29 53 8 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 76

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Inschrijvingen Prof bachelor maatschappelijke veiligheid 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 100 122 132 146 159 166 176 175 Vrouw 74 78 77 59 60 65 60 67 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs Man -0,6% 75,0% 7,2% -1 75 11 Vrouw 11,7% -9,5% -1,2% 7-7 -1 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 77

22,5 22,0 21,5 21,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor maatschappelijke veiligheid 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 maatschap veiligheid 21,6 21,9 22,2 22,2 21,7 22,1 21,9 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 22,1 21,9 22,5 22,6 22,4 22,8 22,5 generatiestudent 20,3 22,0 21,2 20,9 20,2 20,1 20,2 23,0 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 24,0 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 21,2 21,8 22,5 21,9 21,5 22,0 21,8 Vrouw 22,2 22,0 21,7 22,8 22,5 22,1 22,1 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 78

Inschrijvingen Prof bachelor medische beeldvorming 350 300 250 200 150 100 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* medische beeldvorming 141 157 187 201 211 239 267 299 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs medische beeldvorming 12,0% 112,1% 9,9% 32 158 23 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 79

Inschrijvingen Prof bachelor medische beeldvorming 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 91 115 131 138 163 188 204 224 generatiestudent 50 42 56 63 48 51 63 75 inschrijvingen % 2015* nietgeneratiestudent tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs 9,8% 146,2% 11,9% 20 133 19 generatiestudent 19,0% 50,0% 5,2% 12 25 4 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 80

200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Inschrijvingen Prof bachelor medische beeldvorming 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 52 61 76 71 86 98 104 113 Vrouw 89 96 111 130 125 141 163 186 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 8,7% 117,3% 10,2% 9 61 9 Vrouw 14,1% 109,0% 9,7% 23 97 14 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 81

21,0 20,5 20,0 19,5 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor medische beeldvorming 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 medische beeldvorming 20,1 20,3 20,3 20,1 20,4 20,4 20,6 21,5 21,0 20,5 20,0 19,5 19,0 18,5 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 21,0 20,9 21,1 20,7 20,7 20,9 21,1 generatiestudent 18,5 18,6 18,5 18,6 19,6 18,6 19,0 21,0 20,5 20,0 19,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 20,4 20,8 20,8 20,6 20,6 20,8 20,9 Vrouw 20,0 20,0 20,0 19,8 20,3 20,2 20,4 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 82

Inschrijvingen Prof bachelor medische laboratoriumtechnologie 2.500 2.000 1.500 1.000 500 medische laboratoriumtechnologie 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 1.172 1.313 1.465 1.615 1.765 1.960 2.109 2.289 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs medische laboratoriumtechnologie 8,5% 95,3% 8,7% 180 1.117 160 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 83

Inschrijvingen Prof bachelor medische laboratoriumtechnologie 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 883 997 1.111 1.205 1.374 1.531 1.619 1.703 generatiestudent 289 316 354 410 391 429 490 586 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 5,2% 92,9% 8,6% 84 820 117 generatiestudent 19,6% 102,8% 9,2% 96 297 42 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 84

Inschrijvingen Prof bachelor medische laboratoriumtechnologie 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 409 483 564 612 691 725 764 796 Vrouw 763 830 901 1.003 1.074 1.235 1.345 1.493 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 4,2% 94,6% 8,7% 32 387 55 Vrouw 11,0% 95,7% 8,8% 148 730 104 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 85

gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor medische laboratoriumtechnologie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 medische laboratoriumtechnologie 20,2 20,2 20,3 20,3 20,4 20,5 20,6 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 20,8 20,6 20,4 20,2 20,0 19,8 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 20,8 20,7 20,9 20,9 21,0 21,1 21,1 generatiestudent 18,4 18,5 18,4 18,6 18,4 18,6 18,7 21,0 20,5 20,0 19,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 20,4 20,3 20,5 20,5 20,6 20,5 20,6 Vrouw 20,1 20,1 20,2 20,2 20,3 20,5 20,6 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 86

Inschrijvingen Prof bachelor optiek en optometrie 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* optiek en optometrie 51 74 104 114 126 139 161 177 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs optiek en optometrie 9,9% 247,1% 16,8% 16 126 18 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 87

Inschrijvingen Prof bachelor optiek en optometrie 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 40 48 70 92 93 104 110 146 generatiestudent 11 26 34 22 33 35 51 31 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 32,7% 265,0% 17,6% 36 106 15 generatiestudent -39,2% 181,8% 13,8% -20 20 3 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 88

Inschrijvingen Prof bachelor optiek en optometrie 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 11 16 22 25 26 37 33 34 Vrouw 40 58 82 89 100 102 128 143 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 3,0% 209,1% 15,1% 1 23 3 Vrouw 11,7% 257,5% 17,3% 15 103 15 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 89

22,5 21,5 20,5 19,5 21,0 20,5 20,0 19,5 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor optiek en optometrie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 optiek en optometrie 20,5 20,5 20,3 20,4 20,5 20,6 20,2 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 20,9 21,6 20,9 20,9 21,0 21,1 21,0 generatiestudent 19,1 18,4 19,2 18,5 19,0 18,9 18,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 21,5 21,1 20,6 20,0 20,2 21,2 20,6 Vrouw 20,2 20,3 20,3 20,5 20,6 20,4 20,1 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 90

4.800 4.600 4.400 4.200 4.000 3.800 3.600 3.400 3.200 3.000 Inschrijvingen Prof bachelor orthopedagogie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* orthopedagogie 3.487 3.675 3.779 4.065 4.156 4.412 4.612 4.567 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs orthopedagogie -1,0% 31,0% 3,4% -45 1.080 154 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 91

Inschrijvingen Prof bachelor orthopedagogie 3.700 3.200 2.700 2.200 1.700 1.200 700 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 2.515 2.609 2.692 2.828 3.082 3.282 3.366 3.405 generatiestudent 972 1.066 1.087 1.237 1.074 1.130 1.246 1.162 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 1,2% 35,4% 3,9% 39 890 127 generatiestudent -6,7% 19,5% 2,3% -84 190 27 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 92

4.200 3.700 3.200 2.700 2.200 1.700 1.200 700 200 Inschrijvingen Prof bachelor orthopedagogie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 504 522 543 580 608 671 700 713 Vrouw 2.983 3.153 3.236 3.485 3.548 3.741 3.912 3.854 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 1,9% 41,5% 4,4% 13 209 30 Vrouw -1,5% 29,2% 3,3% -58 871 124 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 93

21,0 20,0 19,0 21,5 21,0 20,5 20,0 19,5 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor orthopedagogie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 orthopedagogie 20,1 20,1 20,2 20,3 20,4 20,6 20,6 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 20,7 20,7 20,8 20,9 20,9 21,1 21,2 generatiestudent 18,7 18,8 18,7 18,8 18,9 19,0 19,1 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 20,9 20,9 20,9 21,0 21,1 21,1 21,2 Vrouw 20,0 20,0 20,1 20,2 20,3 20,5 20,5 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 94

Inschrijvingen Prof bachelor orthopedie 300 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* orthopedie 83 76 84 91 112 146 200 274 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs orthopedie 37,0% 230,1% 16,1% 74 191 27 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 95

Inschrijvingen Prof bachelor orthopedie 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 62 60 61 62 81 107 149 195 generatiestudent 21 16 23 29 31 39 51 79 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 30,9% 214,5% 15,4% 46 133 19 generatiestudent 54,9% 276,2% 18,0% 28 58 8 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 96

Inschrijvingen Prof bachelor orthopedie 160 140 120 100 80 60 40 20 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 51 35 39 40 55 77 106 141 Vrouw 32 41 45 51 57 69 94 133 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 33,0% 176,5% 13,6% 35 90 13 Vrouw 41,5% 315,6% 19,5% 39 101 14 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 97

gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor orthopedie 23,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 orthopedie 20,7 21,5 22,2 22,1 21,9 21,9 21,2 23,5 22,5 21,5 20,5 19,5 24,0 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 21,5 21,8 22,3 23,0 22,8 22,3 21,6 generatiestudent 18,4 20,2 21,8 20,3 19,5 20,9 20,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 20,7 21,5 21,7 20,9 20,6 21,1 21,2 Vrouw 20,8 21,4 22,5 23,1 23,2 22,8 21,2 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 98

Inschrijvingen Prof bachelor pedagogie van het jonge kind 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2011 2012 2013 2014 2015* pedagogie van het jonge kind 229 454 670 672 699 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs pedagogie van het jonge kind 4,0% 205,2% 25,0% 27 470 118 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 99

Inschrijvingen Prof bachelor pedagogie van het jonge kind 700 600 500 400 300 200 100 0 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 131 324 539 561 581 generatiestudent 98 130 131 111 118 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 3,6% 343,5% 34,7% 20 450 113 generatiestudent 6,3% 20,4% 3,8% 7 20 5 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 100

800 700 600 500 400 300 200 100 0 Inschrijvingen Prof bachelor pedagogie van het jonge kind 2011 2012 2013 2014 2015* Man 10 23 23 20 29 Vrouw 219 431 647 652 670 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs Man 45,0% 190,0% 23,7% 9 19 5 Vrouw 2,8% 205,9% 25,1% 18 451 113 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 101

23,0 18,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor pedagogie van het jonge kind 2011 2012 2013 2014 pedagogie van het jonge kind 19,9 20,9 21,7 22,0 22,5 21,5 20,5 19,5 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 20,5 21,3 22,1 22,5 generatiestudent 19,1 20,1 19,9 19,4 2011 2012 2013 2014 Man 20,9 21,3 21,5 21,9 Vrouw 19,9 20,9 21,7 22,0 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 102

Inschrijvingen Prof bachelor podologie 400 350 300 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* podologie 92 110 168 189 242 298 318 366 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs podologie 15,1% 297,8% 18,8% 48 274 39 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 103

Inschrijvingen Prof bachelor podologie 300 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 76 80 123 133 184 249 251 283 generatiestudent 16 30 45 56 58 49 67 83 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs niet-generatiestudent 12,7% 272,4% 17,9% 32 207 30 generatiestudent 23,9% 418,8% 22,8% 16 67 10 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 104

Inschrijvingen Prof bachelor podologie 250 200 150 100 50 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 20 31 48 53 75 106 115 144 Vrouw 72 79 120 136 167 192 203 222 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs Man 12,7% 272,4% 17,9% 32 207 30 Vrouw 23,9% 418,8% 22,8% 16 67 10 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 105

22,0 21,5 21,0 20,5 22,0 21,5 21,0 20,5 20,0 19,5 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor podologie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 podologie 21,5 21,5 21,0 21,3 21,1 21,1 20,8 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 22,0 22,6 21,8 22,1 21,8 21,7 21,4 generatiestudent 19,0 18,5 18,8 19,5 18,8 18,4 18,7 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 21,5 21,5 20,6 20,8 20,5 21,0 20,5 Vrouw 21,5 21,5 21,1 21,5 21,3 21,2 21,0 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 106

7.000 Inschrijvingen Prof bachelor sociaal werk 6.500 6.000 5.500 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* sociaal werk 6.073 6.255 6.412 6.611 6.656 6.805 6.878 6.690 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs sociaal werk -2,7% 10,2% 1,2% -188 617 88 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 107

6.000 Inschrijvingen Prof bachelor sociaal werk 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 4.723 4.780 5.003 5.172 5.295 5.290 5.428 5.270 generatiestudent 1.350 1.475 1.409 1.439 1.361 1.515 1.450 1.420 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs niet-generatiestudent -2,9% 11,6% 1,4% -158 547 78 generatiestudent -2,1% 5,2% 0,6% -30 70 10 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 108

5.500 5.000 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 Inschrijvingen Prof bachelor sociaal werk 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 1.688 1.668 1.732 1.726 1.733 1.749 1.748 1.646 Vrouw 4.385 4.587 4.680 4.885 4.923 5.056 5.130 5.044 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs Man -5,8% -2,5% -0,3% -102-42 -6 Vrouw -1,7% 15,0% 1,8% -86 659 94 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 109

22,5 21,5 20,5 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor sociaal werk 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 sociaal werk 21,0 21,1 21,2 21,3 21,4 21,4 21,5 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 20,0 19,5 19,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 21,5 21,7 21,7 21,8 21,9 21,9 22,0 generatiestudent 19,4 19,3 19,4 19,5 19,8 19,7 19,6 22,0 21,5 21,0 20,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 21,4 21,4 21,5 21,5 21,5 21,6 21,5 Vrouw 20,9 21,0 21,1 21,2 21,4 21,4 21,5 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 110

Inschrijvingen Prof bachelor sociale readaptatiewetenschappen 800 700 600 500 400 300 200 100 0 2011 2012 2013 2014 2015* sociale readaptatiewetsch 28 264 470 692 737 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs sociale readaptatiewetenschappen 6,5% 2.532% 92,3% 45 709 177 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 111

700 600 500 400 300 200 100 0 Inschrijvingen Prof bachelor sociale readaptatiewetenschappen 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 20 137 307 519 594 generatiestudent 8 127 163 173 143 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs niet-generatiestudent 14,5% 2.870% 97,0% 75 574 144 generatiestudent -17,3% 1.687% 78,0% -30 135 34 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 112

Inschrijvingen Prof bachelor sociale readaptatiewetenschappen 700 600 500 400 300 200 100 0 2011 2012 2013 2014 2015* Man 10 56 87 114 106 Vrouw 18 208 383 578 631 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs Man -7,0% 960% 60,3% -8 96 24 Vrouw 9,2% 3.405% 103,7% 53 613 153 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 113

26,0 24,0 22,0 20,0 18,0 28,5 23,5 18,5 26,0 24,0 22,0 20,0 18,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor sociale readaptatiewetenschappen 2011 2012 2013 2014 sociale readaptatiewetsch 24,0 19,8 19,7 20,1 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 23,8 20,6 20,3 20,6 generatiestudent 24,6 19,0 18,5 18,7 2011 2012 2013 2014 Man 24,7 20,9 20,1 20,6 Vrouw 23,6 19,5 19,6 20,0 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 114

Inschrijvingen Prof bachelor toegepaste psychologie 2.300 2.200 2.100 2.000 1.900 1.800 1.700 1.600 1.500 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* toegepaste psychologie 1.639 1.863 1.998 2.041 1.972 2.010 2.082 2.235 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs toegepaste psychologie 7,3% 36,4% 4,0% 153 596 85 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 115

1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 Inschrijvingen Prof bachelor toegepaste psychologie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 1.201 1.304 1.465 1.530 1.502 1.507 1.535 1.659 generatiestudent 438 559 533 511 470 503 547 576 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs niet-generatiestudent 8,1% 38,1% 4,1% 124 458 65 generatiestudent 5,3% 31,5% 3,5% 29 138 20 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 116

2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 Inschrijvingen Prof bachelor toegepaste psychologie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 269 352 360 353 334 353 392 410 Vrouw 1.370 1.511 1.638 1.688 1.638 1.657 1.690 1.825 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs Man 4,6% 52,4% 5,4% 18 141 20 Vrouw 8,0% 33,2% 3,6% 135 455 65 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 117

gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor toegepaste psychologie 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 20,0 22,0 21,0 20,0 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 toegepaste psychologie 20,5 20,6 20,8 20,9 21,1 21,1 21,3 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 21,1 21,2 21,4 21,5 21,6 21,7 21,9 generatiestudent 18,8 19,2 19,2 19,1 19,3 19,3 19,5 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 21,0 21,0 20,9 21,1 21,4 21,5 22,2 Vrouw 20,4 20,5 20,8 20,8 21,0 21,0 21,1 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 118

9.500 9.000 8.500 8.000 7.500 7.000 6.500 6.000 5.500 5.000 Inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* verpleegkunde 5.566 6.302 7.099 7.786 8.120 8.383 8.672 9.162 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs verpleegkunde 5,7% 64,6% 6,4% 490 3.596 514 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 119

Inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 4.002 4.493 5.104 5.711 6.095 6.357 6.372 6.708 generatiestudent 1.564 1.809 1.995 2.075 2.025 2.026 2.300 2.454 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs niet-generatiestudent 5,3% 67,6% 6,7% 336 2.706 387 generatiestudent 6,7% 56,9% 5,8% 154 890 127 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 120

Inschrijvingen Prof bachelor verpleegkunde 8.600 7.600 6.600 5.600 4.600 3.600 2.600 1.600 600 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 986 1.185 1.285 1.441 1.468 1.478 1.561 1.563 Vrouw 4.580 5.117 5.814 6.345 6.652 6.905 7.111 7.599 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs Man 0,1% 58,5% 5,9% 2 577 82 Vrouw 6,9% 65,9% 6,5% 488 3.019 431 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 121

25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor verpleegkunde 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 verpleegkunde 23,6 24,1 24,4 24,4 24,4 24,5 24,4 25,0 24,5 24,0 23,5 23,0 26,0 25,0 24,0 23,0 22,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 24,0 24,5 24,8 24,9 24,9 25,0 25,0 generatiestudent 22,7 23,2 23,4 23,0 23,2 23,1 22,7 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 23,2 23,6 24,0 24,1 24,0 24,2 24,1 Vrouw 23,7 24,2 24,5 24,5 24,5 24,6 24,4 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 122

Inschrijvingen Prof bachelor voeding en dieetkunde 1.600 1.500 1.400 1.300 1.200 1.100 1.000 900 800 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* voeding en dieetkunde 1.014 1.065 1.174 1.217 1.274 1.306 1.373 1.474 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs voeding en dieetkunde 7,4% 45,4% 4,8% 101 460 66 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 123

1.200 Inschrijvingen Prof bachelor voeding en dieetkunde 1.000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 727 801 868 931 980 1.033 1.073 1.140 generatiestudent 287 264 306 286 294 273 300 334 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs niet-generatiestudent 6,2% 56,8% 5,8% 67 413 59 generatiestudent 11,3% 16,4% 1,9% 34 47 7 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 124

Inschrijvingen Prof bachelor voeding en dieetkunde 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 104 119 146 149 171 186 211 248 Vrouw 910 946 1.028 1.068 1.103 1.120 1.162 1.226 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs Man 17,5% 138,5% 11,5% 37 144 21 Vrouw 5,5% 34,7% 3,8% 64 316 45 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 125

gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor voeding en dieet 23,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 voeding en dieetkunde 20,5 20,9 20,9 21,0 21,5 21,8 22,1 22,5 22,0 21,5 21,0 20,5 20,0 24,0 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 21,2 21,5 21,7 21,5 22,2 22,5 22,8 generatiestudent 18,8 19,0 18,5 19,2 19,4 19,3 19,4 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 21,0 21,5 21,2 21,0 21,9 22,3 22,2 Vrouw 20,5 20,8 20,8 21,0 21,5 21,7 22,1 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 126

2.500 Inschrijvingen Prof bachelor vroedkunde 2.000 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* Man 9 12 8 8 7 8 9 6 Vrouw 1.561 1.769 1.816 1.954 1.929 1.797 1.878 1.973 inschrijvingen % 2015* tot % abs gemid % 2015* groeifactor tot abs gemid abs Man -33,3% -4,9% -300,0% -3 0 21 Vrouw 26,4% 3,0% 9.500,0% 412 59 45 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 127

2.100 Inschrijvingen Prof bachelor vroedkunde 2.000 1.900 1.800 1.700 1.600 1.500 1.400 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* vroedkunde 1.570 1.781 1.824 1.962 1.936 1.805 1.887 1.979 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tot abs gemid abs vroedkunde 4,9% 26,1% 2,9% 92 409 58 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 128

Inschrijvingen Prof bachelor vroedkunde 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* niet-generatiestudent 1.081 1.206 1.317 1.422 1.409 1.345 1.309 1.347 generatiestudent 489 575 507 540 527 460 578 632 inschrijvingen % 2015* tot % gemid % groeifactor abs 2015* tov 2014 tot abs gemid abs niet-generatiestudent 2,9% 24,6% 2,8% 38 266 38 generatiestudent 9,3% 29,2% 3,3% 54 143 20 * Het aantal inschrijvingen voor 2015 zijn voorlopige cijfers van de Vlaamse Hogescholenraad (VLHORA) Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 129

gemiddelde leeftijd bij inschrijving Prof bachelor vroedkunde 22,0 21,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 vroedkunde 21,5 21,3 21,4 21,5 21,6 21,9 21,9 23,0 22,0 21,0 20,0 19,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 niet-generatiestudent 22,2 22,3 22,2 22,2 22,2 22,5 22,7 generatiestudent 20,0 19,3 19,5 19,6 19,9 20,2 20,2 33,0 28,0 23,0 18,0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Man 29,8 23,9 22,4 25,1 27,6 26,0 26,6 Vrouw 21,5 21,3 21,4 21,5 21,6 21,9 21,9 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming 130

Evolutie aantal diploma s professionele bacheloropleidingen in zorg en welzijn 131

Evolutie aantal diploma's professionele bachelor welzijn- en zorgopleidingen aantal diploma's Prof Bachelor 2008 2009 2010 2011 2012 % 2012 tov 2011 tot % evo gemid % groeifactor abs 2012 tov 2011 tot evo gemid absolute evo ergotherapie 280 315 356 368 397 7,9% 41,8% 7,2% 29 117 29 gezinswetenschappen 180 177 175 208 150-27,9% -16,7% -3,6% -58-30 -8 logopedie en audiologie 286 269 255 286 314 9,8% 9,8% 1,9% 28 28 7 maatschap veiligheid 29 38 33 38 29-23,7% 0,0% 0,0% -9 0 0 medische beeldvorming 32 26 36 41 46 12,2% 43,8% 7,5% 5 14 4 medische laboratoriumtechnologie 260 261 316 330 327-0,9% 25,8% 4,7% -3 67 17 optiek en optometrie 12 15 10 32 27-15,6% 125,0% 17,6% -5 15 4 orthopedagogie 917 808 834 847 883 4,3% -3,7% -0,8% 36-34 -9 orthopedie 12 21 27 16 14-12,5% 16,7% 3,1% -2 2 1 podologie 15 19 24 27 31 14,8% 106,7% 15,6% 4 16 4 sociaal werk 1.547 1.494 1.491 1.478 1.546 4,6% -0,1% -0,0% 68-1 -0 sociale readaptatiewetsch 28 26-7,1% 92,9% -3,6% -2 26 26 toegepaste psychologie 352 330 391 417 447 7,2% 27,0% 4,9% 30 95 24 verpleegkunde 1.329 1.478 1.659 1.881 2.033 8,1% 53,0% 8,9% 152 704 176 voeding en dieetk 200 193 220 251 243-3,2% 21,5% 4,0% -8 43 11 vroedkunde 305 354 341 437 398-8,9% 30,5% 5,5% -39 93 23 Totaal 5.756 5.798 6.168 6.685 6.911 3,4% 20,1% 3,7% 226 1.155 289 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 132

Prof bachelor met groot aantal behaalde diploma's 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 verpleegkunde 1.329 1.478 1.659 1.881 2.033 sociaal werk 1.547 1.494 1.491 1.478 1.546 orthopedagogie 917 808 834 847 883 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 133

2008 2009 2010 2011 2012 toegepaste psychologie 352 330 391 417 447 vroedkunde 305 354 341 437 398 ergotherapie 280 315 356 368 397 medische laboratoriumtechnologie Prof bachelor met middelgroot aantal behaalde diploma's 500 450 400 350 300 250 200 150 100 260 261 316 330 327 logopedie en audiologie 286 269 255 286 314 voeding en dieetk 200 193 220 251 243 gezinswetenschappen 180 177 175 208 150 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 134

Prof bachelor met klein aantal behaalde diploma's 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2008 2009 2010 2011 2012 medische beeldvorming 32 26 36 41 46 maatschap veiligheid 29 38 33 38 29 podologie 15 19 24 27 31 optiek en optometrie 12 15 10 32 27 orthopedie 12 21 27 16 14 sociale readaptatiewetsch 28 26 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 135

2.000 Top 5 diploma's Prof bachelor Vrouwen 400 Top 5 diploma's Prof bachelor Mannen 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 350 300 250 200 800 150 600 100 2008 2009 2010 2011 2012 verpleegkunde 1.121 1.239 1.404 1.612 1.736 sociaal werk 1.169 1.183 1.143 1.176 1.217 orthopedagogie 807 722 747 757 797 vroedkunde 304 352 340 436 398 toegepaste psychologie 400 200 0 311 286 331 360 392 2008 2009 2010 2011 2012 sociaal werk 378 311 348 302 329 verpleegkunde 208 239 255 269 297 medische labtechnologie 75 81 92 113 124 orthopedagogie 110 86 87 90 86 toegepaste psychologie 50 0 41 44 60 57 55 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 136

Prof bachelor met middelgroot aantal diploma's (exclusief top 5) Vrouwen 400 350 300 250 200 150 100 2008 2009 2010 2011 2012 ergotherapie 264 289 330 344 365 logopedie en audiologie 281 259 247 284 304 medische lab-technologie 185 180 224 217 203 voeding en dieetk 188 175 199 231 216 gezinswetenschappen 163 155 153 188 143 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 137

Prof bachelor met middelgroot aantal diploma's Mannen 35 30 25 20 15 10 5 0 2008 2009 2010 2011 2012 ergotherapie 16 26 26 24 32 voeding en dieetk 12 18 21 20 27 maatschap veiligheid 17 19 15 22 19 gezinswetenschappen 17 22 22 20 7 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 138

Prof bachelor met klein aantal diploma's Vrouwen 35 30 25 20 15 10 5 0 2008 2009 2010 2011 2012 medische beeldvorming 24 17 25 29 30 podologie 12 15 17 23 23 optiek en optometrie 10 11 6 29 24 maatschap veiligheid 12 19 18 16 10 orthopedie 3 12 13 10 9 sociale readaptatiewetsch 18 17 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 139

Prof bachelor met klein aantal diploma's Mannen 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2008 2009 2010 2011 2012 medische beeldvorming 8 9 11 12 16 orthopedie 9 9 14 6 5 logopedie en audiologie 5 10 8 2 10 podologie 3 4 7 4 8 sociale readaptatiewetsch 10 9 optiek en optometrie 2 4 4 3 3 vroedkunde 1 2 1 1 Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Beleidsdomein Onderwijs en Vorming. 140

Evolutie aantal geregistreerde zorgverleners in Vlaanderen en Brussel 141

21 % meer beroepsbeoefenaars in de gezondheidszorg op 4 jaar tijd 140.000 Beroepsbeoefenaars in Vlaanderen + Brussel 120.000 100.000 80.000 Astitel 60.000 40.000 20.000 0 Verpleegkundigen Zorgkundigen Kiné Huisartsen Tandartsen Vroedvrouwen Apothekers 2010 110.129 43.611 18.005 9.510 11.644 6.435 10.909 2014 124.667 66.377 20.013 10.014 12.507 7.477 12.653 142

en Brussel aantal geregistreerde huisartsen 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen 9.510 9.580 9.697 9.858 10.014 vrouw en 3.195 3.290 3.423 3.595 3.758 mannen 6.315 6.290 6.274 6.263 6.256 % vrouw en 33,6% 34,3% 35,3% 36,5% 37,5% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 143

en Brussel aantal geregistreerde huisartsen in opleiding 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen 424 489 547 555 607 vrouw en 308 363 402 404 431 mannen 116 126 145 151 176 % vrouw en 72,6% 74,2% 73,5% 72,8% 71,0% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 144

en Brussel aantal geregistreerde tandartsen 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen 11.644 11.814 12.040 12.254 12.507 vrouw en 5.330 5.472 5.646 5.778 5.960 mannen 6.314 6.342 6.394 6.476 6.547 % vrouw en 45,8% 46,3% 46,9% 47,2% 47,7% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 145

en Brussel aantal geregistreerde tandartsen in opleiding 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen 322 296 320 348 384 vrouw en 210 184 198 238 254 mannen 112 112 122 110 130 % vrouw en 65,2% 62,2% 61,9% 68,4% 66,1% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 146

en Brussel aantal geregistreerde kinésitherapeuten 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen 18.005 18.284 18.819 19.247 20.013 vrouw en 10.754 10.959 11.301 11.611 12.130 mannen 7.251 7.325 7.518 7.636 7.883 % vrouw en 59,7% 59,9% 60,1% 60,3% 60,6% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 147

en Brussel Aantal geregistreerde verpleegkundigen 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen en Brussel 110.129 114.060 117.123 120.597 124.067 12,7% vrouwen 95.356 98.739 101.274 104.201 107.148 12,4% mannen 14.773 15.321 15.849 16.396 16.919 14,5% % vrouwen 86,6% 86,6% 86,5% 86,4% 86,4% -0,3% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 148

en Brussel aantal geregistreerde vroedvrouw en 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaande re n 6.841 6.715 7.129 7.477 vrouw en 6.754 6.645 7.059 7.406 mannen 87 70 70 71 % vrouw en 98,7% 99,0% 99,0% 99,1% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 149

en Brussel aantal geregistreerde zorgkundigen 2010 2011 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen en Brussel 43.611 48.047 54.704 60.058 66.377 52,2% vrouwen 40.822 44.806 50.829 55.614 61.232 50,0% mannen 2.789 3.241 3.875 4.444 5.145 84,5% % vrouwen 93,6% 93,3% 92,9% 92,6% 92,2% -1,4% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 150

en Brussel aantal geregistreerde ergotherapeuten 2012 2013 2014 Totaal Vlaanderen 5.428 6.533 6.999 vrouw en 4.947 5.937 6.343 mannen 481 596 656 % vrouw en 91,1% 90,9% 90,6% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 151

aantal geregistreerde Medisch laboratorium technologen 2014 Prov Antw erpen 693 Prov Brussels hoofdstedelijk gew est 316 Prov Limburg 280 Prov Oost-Vlaanderen 519 Prov Vlaams Brabant 492 Prov West-Vlaanderen 486 Totaal Vlaanderen 2.786 aantal geregistreerde Medisch laboratorium technologen 2014 Totaal Vlaanderen 2.786 vrouw en 2.267 mannen 519 % vrouw en 81,4% aantal geregistreerde Medisch laboratorium technologen 2014 vrouw en mannen % vrouw en Prov Antw erpen 579 114 83,5% Prov Brussels hoofdstedelijk gew est 231 85 73,1% Prov Limburg 240 40 85,7% Prov Oost-Vlaanderen 444 75 85,5% Prov Vlaams Brabant 374 118 76,0% Prov West-Vlaanderen 399 87 82,1% Bron: Departement Welzijn Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu 152

Aantal actieve verzorgenden 20.000 17.458 17.547 17.852 18.046 18.318 18.000 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Koppen VTE Koppen VTE Koppen VTE Koppen VTE Koppen VTE 31/12/2012 30/06/2013 31/12/2013 30/06/2014 31/12/2014 GESCO, Soc. Maribel en andere 673 543 607 482 610 490 653 525 648 522 Regulier geregistreerde verzorgenden 16.785 12.534 16.940 12.690 17.242 12.973 17.393 13.084 17.670 13.321 Bron: Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid 153

Aantal vacatures in zorg en welzijn bij de VDAB aantal vacatures 2013 2014 Normaal economisch circuit 16.834 17.501 Uitzendopdrachten 2.381 2.342 Totaal vacatures 19.215 19.843 aantal vacatures 2013 2014 knelpuntberoep 11.459 11823 geen knelpuntberoep 7756 8.020 % knelpunt op totaal vacatures 59,6% 59,5% aantal vacatures* 2013 2014 Apotheker 211 136 Arts 304 210 Audioloog audicien 45 52 Bandagist orthesist prothesist 95 107 Begeleid activ dagelijks leven 576 717 Begeleid cult en recreat activ 562 412 Begeleid recreat activ kinderen 41 255 Begeleider kinderopvang 1.242 1.366 Consulent welzijnswerk 156 150 Dentaaltechnicus 73 100 Dietist 132 152 Ergotherapeut 591 568 Farmaceut-tech assistent 124 123 Gezinshelper 88 32 Kinderverzorger 806 868 Kinesitherapeut 617 591 Klinisch bioloog 13 14 Logopedist 157 190 aantal vacatures* 2013 2014 Maatschappelijk werker 1.172 1.208 Med lab technoloog 241 263 Medewerker zorginstel 418 442 Med-tech assistent 267 273 Monitor-begeleid soc economie 284 353 Opticien 189 266 Opvoeder begeleider 1.823 1.749 Opvoeder in onderwijsinstel 336 372 Orthoptist 11 6 Osteopaat chiropractor 6 1 Podoloog 11 6 Psycholoog 292 354 Psychomotorisch therapeut 26 37 Technoloog med beeldvorming 46 120 Verpleegkundige 4.785 4.980 Verzorgende 1.402 851 Vroedvrouw 34 48 Zorgkundige 2.039 2.471 * evolutie 2013-2014 blauw gemarkeerd voor vacatures knelpuntberoepen 2014 Bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Studiedienst VDAB. 154

Opleidingen met een VDAB contract werkzoekenden die met succes een opleiding volgden* 2013 2014 man vrouw Totaal man vrouw Totaal aantal aantal aantal % vrouwen aantal aantal aantal % vrouwen kinderopvang 9 142 151 94,0% 0 115 115 100,0% medisch-tech ondersteuning 36 219 255 85,9% 16 161 177 91,0% opvoedkunde 250 590 840 70,2% 267 644 911 70,7% verpleegkunde 370 2.191 2.561 85,6% 398 2.437 2.835 86,0% verzorging 127 966 1.093 88,4% 136 891 1.027 86,8% zorgkunde 66 859 925 92,9% 78 1.205 1.283 93,9% Totaal 858 4.967 5.825 85,3% 895 5.453 6.348 85,9% werkzoekenden* die met succes een opleiding volgden 2013 2014 man vrouw Totaal man vrouw Totaal aantal aantal aantal % vrouwen aantal aantal aantal % vrouwen OKOT-opleiding** 519 2.433 2.952 82,4% 566 2.761 3.327 83,0% geen OKOT-opleiding 339 2.534 2.873 88,2% 329 2.692 3.021 89,1% Totaal 858 4.967 5.825 85,3% 895 5.453 6.348 85,9% * Exclusief werkzoekenden waarvan de opleidingsinformatie en het geslacht omwille van de privacy niet wordt weergegeven: 14 in 2013 en 23 in 2014. Met succes een opleiding volgden betekent dat ze deze beëindigden en slaagden ofwel hebben stopgezet wegens tewerkstelling. Alleen de meest recente opleiding per werkzoekende per jaar wordt in rekening gebracht. ** OKOT- onderwijskwalificerend opleidingstraject Bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Studiedienst VDAB 155

werkzoekenden* die met succes een opleiding volgden volgens opleidingsdetail Opleidingen 2013 2014 man vrouw Totaal man vrouw Totaal aantal aantal aantal % vrouwen aantal aantal aantal % vrouwen CVO 0 123 123 100,0% 0 148 148 100,0% Graduaat 117 337 454 74,2% 132 365 497 73,4% Hoger Beroepsonderwijs 218 1.492 1.710 87,3% 226 1.695 1.921 88,2% Modulair 10 293 303 96,7% 9 217 226 96,0% Prof bachelor 141 540 681 79,3% 148 618 766 80,7% Secundair na secundair 0 15 15 100,0% 12 12 100,0% Tweedekansonderwijs 0 0 0 nvt 64 126 190 66,3% Vooropleiding 26 304 330 92,1% 38 324 362 89,5% Opleidingsdetail niet gekend 346 1.863 2.209 84,3% 278 1.948 2.226 87,5% Totaal 858 4.967 5.825 85,3% 895 5.453 6.348 85,9% * Exclusief werkzoekenden waarvan de opleidingsinformatie en het geslacht omwille van de privacy niet wordt weergegeven: 14 in 2013 en 23 in 2014. Met succes een opleiding volgden betekent dat ze deze beëindigden en slaagden ofwel hebben stopgezet wegens tewerkstelling. Alleen de meest recente opleiding per werkzoekende per jaar wordt in rekening gebracht. ** OKOT-opleiding onderwijs kwalificerende opleiding Bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Studiedienst VDAB 186

Opleidingen werkzoekenden die met succes een opleiding volgden* volgens opleidingsfinaliteit 2013 2014 man vrouw Totaal man vrouw Totaal aantal aantal aantal % vrouwen aantal aantal aantal % vrouwen opleiding beëindigd beroepsgericht 309 2.448 2.757 88,8% 294 2.585 2.879 89,8% doorstroming 169 519 688 75,4% 210 568 778 73,0% opleiding nog niet voltooid beroepsgericht 250 1.386 1.636 84,7% 268 1.690 1.958 86,3% oriëntatie 130 614 744 82,5% 123 610 733 83,2% Totaal 858 4.967 5.825 85,3% 895 5.453 6.348 85,9% werkzoekenden die met succes een opleiding volgden* volgens opleidingsfase opleiding beëindigd opleiding nog niet voltooid 2013 2014 man vrouw Totaal man vrouw Totaal aantal aantal aantal % vrouwen aantal aantal aantal % vrouwen 2de jaar 103 103 100,0% 10 112 122 91,8% 3de jaar 124 634 758 83,6% 130 607 737 82,4% 4de jaar 8 35 43 81,4% 9 37 46 80,4% modulair 177 1.676 1.853 90,4% 145 1.829 1.974 92,7% 1ste jaar 86 86 100,0% 218 1.189 1.407 84,5% 2de jaar 144 625 769 81,3% 186 864 1.050 82,3% modulair 405 1.808 2.213 81,7% 197 815 1.012 80,5% Totaal 858 4.967 5.825 85,3% 895 5.453 6.348 85,9% * Exclusief werkzoekenden waarvan de opleidingsinformatie en het geslacht omwille van de privacy niet wordt weergegeven: 14 in 2013 en 23 in 2014. Met succes een opleiding volgden betekent dat ze deze beëindigden en slaagden ofwel hebben stopgezet wegens tewerkstelling. Alleen de meest recente opleiding per werkzoekende per jaar wordt in rekening gebracht. ** OKOT-opleiding onderwijs kwalificerende opleiding Bron: Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, bewerking data Studiedienst VDAB 157

158

159

160

161

162

163