Visualisatie van visuele beperkingen



Vergelijkbare documenten
Websites en het visueel systeem van ouderen

Maculadegeneratie, nieuwe inzichten. Oogbewegingen

Opsporen van visuele verwerkingsproblemen bij jong en oud

Visuele problematiek bij de ouder wordende cliënt In het bijzonder bij de dementerende cliënt

HET VISUEEL PROFIEL. Een onderzoek naar visuele perceptie, visuele activiteiten, participatie, probleemgedrag en opvoedingskenmerken

Jaarcongres Ergotherapie

Onderzoek en behandeling bij kinderen met visuele problemen door stoornissen in hersenfuncties. Informatie voor verwijzers

Module D Slechtziendheid

Visuele stoornissen bij Parkinson en MS. 18 april 2019 Iris van der Lijn

Dingen zien die er niet zijn bij psychotische stoornissen. Even voorstellen.. Inhoudsopgave. Introductie. Doel onderzoek.

Voor wie? Als u ouder bent van een kind met een visuele beperking, dan is het Journal bedoeld om te helpen bij

Nederlandse samenvatting (Dutch Summary)

NVA najaarsvergadering De bijdrage van tekst uit een automatische spraakherkenner aan het verstaan van spraak in ruis

De Nederlanders en Europa

APPENDIX 3. Visueel voetmodel ter simulatie van voetkinematica aan de hand van planetaire drukdata (Friso Hagman)

AMA Guides for Permanent Impairment: Kritische kanttekeningen van een oogarts op het voornamelijk oogheelkundige deel

TECHNISCHE HULPBRON Remote Banner Control

Zelfstandig van A naar B met een visuele beperking. 5 de Themadag Oog en Werk, 8 maart 2013, Amersfoort Else Havik

Visuele stoornissen bij de ziekte van Parkinson

Plan van Aanpak. Christophe Deloo, Roy Straver & Machiel Visser. Versie 4 ( )

Oogheelkunde. Maculadegeneratie.

Richtlijn Opsporing visuele stoornissen (2010)

Electrofysiologie van het slechtziende kind Het OT en Zien Congres 2012

Oogheelkunde. adviezen. Maculadegeneratie. na een hernia-operatie. ZorgSaam

Simultane Product en Productieontwikkeling

Hoe maak je een 3D-printer gebruiken

Klik om de stijl te Digitale toegankelijkheid

Hoorcollege 1 datavisualisatie

Epidemiologie van visuele beperkingen en een demografische verkenning. Een studie in opdracht van Stichting InZicht

4C/ID symposium Voorstellen. Start project

Macula Degeneratie. Oogheelkunde

Richtlijn indicatie bilaterale cochleaire implantatie voor doofblinde volwassenen

WerkWijzer 2.0 WerkWijzer 2.0 erkwijzer 2.0

Hulpmiddelen bij visuele problemen

Leerstoelvoorlichting

Oog voor het oog. Focus op oogheelkundige implantaten

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Beleidsregels UWV vergoeding computers in het regulier onderwijs

maandag 19 maart 2012

Onderzoek en behandeling bij volwassenen met visuele problemen door hersenletsel. Informatie voor verwijzers

Low Vision. Project plan. Fundashon Pro Bista Corrieweg 16 Willemstad

FLEMOSI WORKSHOP. wordt gefinancierd door

APPENDIX 13. Visueel voetmodel ter simulatie van voetkinematica aan de hand van plantaire drukdata (Friso Hagman)

Welkom! Verkorten tunnelafsluiting door virtueel testen

Uitgebreid eindwerkvoorstel Lokaliseren van personen en objecten met behulp van camera s

HumanWare ProDigi (0182) HumanWare Prodigi Personal Vision Assistant (PVA) Bel voor persoonlijk advies direct(0182)

GEBRUIKERSHANDLEIDING MATH4ALL

Maculadegeneratie. Deze brochure geeft u algemene informatie over maculadegeneratie.

Experimentele analyse van de impact van beperkte gezichtsscherpte op het rijgedrag via een rijsimulatorexperiment R NL

het zien zicht op van uw leerlingen Oogproblemen: U kunt ze vaak bij uw leerlingen herkennen. Zorg dat een vervolgstap geïnitieerd wordt!

Systems Engineering Lesplan Verificatie en Validatie Management (V&V) Werkgroep opleidingen, Eric Holtrop, Bert van Wersch, Ron Beem

Moleculaire Dynamica en Monte Carlo Simulaties Case Study 17 Solid-Liquid Equilibrium of Hard Spheres. Joost van Bruggen juli 2004

Foto s en Videobewerking

is front-end kennis relevant voor een UX designer

Eye tracking analyse van de visuele impact van windturbines in het landschap

Maculadegeneratie (MD)

Xedule: stimulator en simulator voor de verbetering van plannen én roosteren

Quartz Dashboard. Productinformatie. Quartz is onderdeel van Minerall, the automation suite

Slechtziend zijn. ervaar het maar!

Daidalos bouwfysisch ingenieursbureau

Avastin injecties in het oog

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015

CVI Experience. Florine Pilon

Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) Afdeling Oogheelkunde

Qlik Sense Healthcare. Document 16052

Lichtcondities in ziekenhuizen.

Revalidatiecentrum voor slechtzienden en blinden

Development of simplified molecular tools for the diagnosis of kinetoplast diseases

Arbeidsparticipatie en re-integratie. Hans Ritmeester Manager Visio Zicht op Werk Ton van Schie Arbeidsdeskundige Koninklijke Visio

Koninklijke Visio voor mensen die slechter zien door een afwijking in de macula (gele vlek)

SE + BIM = integraal BIM?

FF Training teaser Ton Knegt Sr. Project Manager STC Group

De mogelijkheden van Adobe Acrobat 8 voor het maken van toegankelijke PDF documenten

D 2-1. D 2 Hulpmiddelen

Steden in Zicht. donderdag 8 december

ZieZo Observatiemethode Handleiding

Strooilicht in het Oog. Tom van den Berg fysicus; NIN/KNAW Amsterdam

(Nieuwe) opleiding hbo master. Bas Bauland (HAN Kwaliteitszorg) HAN Kwaliteitszorg, t.a.v. Bas Bauland Postbus EJ Arnhem

Geautomatiseerde meting van de SRT in ruis

Communicatie in de thuiszorg van de toekomst

Werkgroep Ergoftalmologie

Computer Vision: Hoe Leer ik een Computer Zien?

Autodesk Digital Prototyping Solution for Industrial Machinery

blur Aukje Fleur Janssen & Roos Gomperts Volvo Design Challange

Introductie Rekensoftware RFEM

J a a r c o n f e r e n t i e

Gmax: Animatie toevoegen aan een object.

Maculadegeneratie. Oogheelkunde. alle aandacht

PointCarré, een nieuwe e-leeromgeving

Alternatieve materialen

Maculadegeneratie. Oogheelkunde

De system engineer: succesfactor in het ontwikkelproces

OPENBAAR EIND RAPPORT

Beoordelingsmodel stage A1 - Coachend gedragsveranderen Leerverslag (20%) Beoordeling: Beoordeling: Beoordeling: Beoordeling:

Toetsenbord met grote letters

USER EXPERIENCE ONDERZOEK Gastcollege 9 maart 2015

OEE in batch processen

Advies over leven, leren, wonen en werken met een visuele beperking

Zien is een creatieve bezigheid. Geertrui Peirens Kinderneurologe COS Leuven CVI kliniek Centrum Ganspoel. van oog tot hersenen

Personen met een lichamelijke beperking zijn voor technische ontwerpers zeer

Maculadegeneratie. Oogheelkunde. alle aandacht

Transcriptie:

Visualisatie van visuele beperkingen door Maarten Hogervorst TNO mmv Wim van Damme Ignace Hooge Berry den Brinker Stichting InZicht (Sensis) (Psychonomie, Univ.Utrecht) (VUA) Stagiaires: Jacco van Elst, Nico Bogaards, Nils van Dijk, studenten TUE (Dept of Biomedical Engineering)

Overzicht Inhoud voordracht Introductie Experimentele onderbouwing Implementatie Demonstratie Software Tool Conclusies 2

Intro Nut De simulatie software geeft normaalzienden inzicht in de visuele beperkingen van slechtzienden, met als voornaamste doelgroepen: personen die in directe relatie staan met visueel gehandicapten, w.o. familie en vrienden, mensen werkzaam in de hulpverlening, revalidatie, zorg en onderwijs. designers, experts en planologen zonder visuele handicap zodat deze situaties beter kunnen aanpassen aan visueel gehandicapten, o.a. verkeerssituaties, bewegwijzering, signalering, design van visuele hulpmiddelen. 3

Intro Gevalideerde visualisatie vs. Artist Impressions cataract retinopatie macula degeneratie kokervisus Minder bruikbaar voor beoordeling situatie 4

Intro ` Drie soorten simulaties Origineel Simulatie 1 Simulatie 2 Simulatie 3 fix onafhankelijk fix afhankelijk strooilicht objectherkenning zoeken / detectie 5

Experimentele onderbouwing Methodiek Verwijderen informatie die niet beschikbaar / zichtbaar is Na verwijderingen informatie (beeldelementen) -> geen verschil met origineel zichtbaar (drempel) Bewerkte plaatje geeft aan welke (beeld)informatie beschikbaar is voor de slechtziende 6

Experimentele onderbouwing Aanpak Beelden transformeren (informatie verwijderen) totdat het verschil zichtbaar wordt (bepaling van 75% correct drempels), b.v. Welk beeld is verslechterd (links of rechts)? 7

Experimentele onderbouwing Relatie met oogheelkundige testen Testen: Visus Contrast gevoeligheid Perimetrie Maakt simulatie van individuele stoornissen mogelijk Simulatie van representatieve gevallen voor diverse stoornissen 8

9

Belangrijkste resultaat 1. Acuity 2 1 0.80.6 0.4 0.2 0.1 0.060.04 10 8 6 B B B J G B lur arcmi n 4 3 2 1 0.8 0.6 0.4 0.3 Sc05 S Rc03 Rc01 Sc01 N Rc05 R Oc05 Sc03 O N L N Mu Mu Mu H C Oc01 Qu D Ou H C Oe2 Qu Se2 D Oc03 Qu Ou K Ou Oe4 I Klft I Lu Lu Lu Oe8 Se4 Pu Pu Pu F F F Se8 A A A Groepen slechtzienden (macula degeneratie, glaucoma, cataract, diabetic retinopathy) normaalzienden en bijzienden gereduceerd contrast (50%, 25%, 12.5%) perifeer kijken (2, 4, 8 graden eccentrisch) 0.2 S 1 2 3 4 6 8 10 20 30 40 1 Acuity arcmin 10

Belangrijkste resultaat 2. Acuity 2 1 0.80.6 0.4 0.2 0.1 0.060.04 10 8 6 B B B J G B lur arcmi n 4 3 2 1 0.8 0.6 0.4 0.3 Sc05 S Rc01 Rc03 Sc01 N Rc05 Nc05 R Oc05 Oc05 Sc03 O N L N Mu Mu Mu H C Oc01 Qu D Ou H C Oe2 Qu Se2 D Oc03 Qu Ou K Ou Oe4 I Klft I Lu Lu Lu Oe8 Se4 Pu Pu Pu F F F Se8 A A A 0.2 S 1 2 3 4 6 8 10 20 30 40 1 Acuity arcmin 11

Effect van contrastverlaging 10 Sigma blur (arcmin) 1 Average NB MAH MvdH NvD 0.1 0.1 1 10 MAR (arcmin) 12

Effect van perifeer kijken metingen bij 0, 2, 4, 8 graden Sigma blur (arcmin) 10 1 NB MAH NvD 0.1 0.1 1 10 MAR (arcmin) 13

Experimentele onderbouwing Belangrijkste resultaten Relatie blurdrempel visus is onafhankelijk van de oorzaak van de verlaagde visus: (type) stoornis, contrastverlaging, perifere waarneming Relatie is grotendeels onafhankelijk van de inhoud van het plaatje. 14

Implementatie Simulaties van slechtziendheid Fixatie onafhankelijke simulatie: Plaatsafhankelijke blur die afhangt van het locale contrast (met gebruik van curve visus vs. contrast) 15

Implementatie Simulaties van slechtziendheid Fixatie afhankelijke simulatie: Plaatsafhankelijke blur afgeleid van de locale visus 100 both eyes, setup 1 RE, setup 2, 180 RE, setup 2, 225 RE, setup 2, 270 setup2 model MAH MAR (arcmin) 10 1 1 10 100 Eccentricity (deg) 16

Implementatie Simulaties van slechtziendheid Lichtverstrooiing: Plaatsafhankelijke lichtsluier gebaseerd op gevalideerde CIE formules Vlight Veye Vfix 17

Demonstratie Software Tool File Beeld laden... Resultaat opslaan... Printen... Resolutiekaart opslaan... Exit Transformaties Fixatie onafhankelijk... Fixatie afhankelijk... Lichtverstrooiing... Origineel beeld Getransformeerd beeld 18

Demonstratie Software Tool Transformaties Fixatie onafhankelijk... 19

Demonstratie Software Tool 20

Demonstratie Software Tool Transformaties Fixatie afhankelijk... 21

Demonstratie Software Tool 22

Demonstratie Software Tool 23

Demonstratie Software Tool 24

Demonstratie Software Tool Transformaties Lichtverstrooiing... 25

Demonstratie Software Tool 26

Demonstratie Software Tool File Resultaat opslaan... Beeld laden... Transformaties Fixatie onafhankelijk... 27

Demonstratie Software Tool 28

Demonstratie Software Tool Gebruik met de Visual Field Simulator Fixatie afhankelijke simulatie Dynamisch Te koppelen aan muis oogbewegingen 29

Conclusies Ontwikkeld: software pakket voor visualisatie Gevalideerd Publiekelijk toegankelijk Promotie gebruik, aantonen nut in de praktijk 30

Referenties http://www.sensis.nl/87.php Hogervorst, M.A., van Damme, W.J.M. (2006) Visualizing visual impairments. TNO report (see www.sensis.nl); Hogervorst, M.A., van Damme, W.J.M. (2006, in press) Visualizing visual impairments. Gerontechnology Hogervorst, M.A., van Damme, W.J.M. (submitted) Visualizing the limits posed by visual impairments in detecting small and lowcontrast details in natural images. Journal of the Optical Society of America A http://www.svi.cps.utexas.edu/visual_field_simulator.htm Perry, J.S., Geisler, W.S. (2002) Gaze-contingent real-time simulation of arbitrary visual fields. In B. Rogowitz and T. Pappas (Eds.), Human Vision and Electronic Imaging, SPIE Proceedings, Vol. 4662, p. 57-69, San Jose, CA. 31