Visuele problematiek bij de ouder wordende cliënt In het bijzonder bij de dementerende cliënt
|
|
- Barbara Kuiper
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Visuele problematiek bij de ouder wordende cliënt In het bijzonder bij de dementerende cliënt Greetje Koevoets, ambulant begeleidster
2 Gezellig? Dit is de titel van de presentatie pagina 2
3 Visuele beperkingen Veel voorkomend probleem bij Verstandelijk Gehandicapten Toenemend bij ouder worden Kunnen vaak zelf niet aangeven dat zij minder zien Hierdoor afwijkend gedrag Vaak toegeschreven aan de handicap of een gedragsstoornis Dit is de titel van de presentatie pagina 3
4 WHO-normen: iemand is slechtziend als: de visus (gezichtsscherpte) van het beste oog, ondanks optimale brilcorrectie, lager is dan 0.3 en/of het gezichtsveld kleiner is dan 30 niet slechtziend slechtziend functioneel blind blind Gezichtsscherpte > 0.3 < 0.3 en > 0.05 < 0.05 geen lichtperceptie Gezichtsveld >30 < 30 en > 10 < 10 afwezig Dit is de titel van de presentatie pagina 4
5 Gezichtsscherpte 1.0 Lage gezichtsscherpte Kokerzien Dit is de titel van de presentatie pagina 5
6 Visuele problemen bij ouderen Meest voorkomende aandoeningen van het oog: Macula degeneratie (slijtage gele vlek netvlies) Cataract (staar) Glaucoom (te hoge oogdruk) Diabetische retinopathie (netvliesproblemen t.g.v. DM) Cerebrale visuele stoornissen Dit is de titel van de presentatie pagina 6
7 Oogheelkundige aandoeningen bij VG Neurologisch: b.v. aantasting papil (oogzenuw) en/of netvlies Stofwisseling: b.v. netvliesdegeneratie, cataract Automutilatie Bij Downsyndroom: Strabismus (scheel zien) Cataract (staar) Keratoconus (vervorming hoornvlies) Dit is de titel van de presentatie pagina 7
8 Macula degeneratie Amslertest Dit is de titel van de presentatie pagina 8
9 Maculadegeneratie: 3% bij 70-74, 20% bij 80+ (USA, 2004) Dit is de titel van de presentatie pagina 9
10 Cataract Dit is de titel van de presentatie pagina 10
11 Strooilichtgevoeligheid bij cataract en keratoconus Dit is de titel van de presentatie pagina 11
12 Glaucoom Dit is de titel van de presentatie pagina 12
13 Cerebrale visuele stoornissen Aanlegstoornis van de hersenen Perinatale problematiek Niet aangeboren hersenaandoening: Cerebro Vasculair Accident Dementie Tumor Trauma Epilepsie Degeneratieve aandoeningen Medicatie / Vergiftiging Dit is de titel van de presentatie pagina 13
14 WAAR-route (dorsale route) overzicht selectie plaatsbepaling integratie motoriek bewegingen in de ruimte waar kijk je naar sturing van de oogbewegingen WAT-route (ventrale route) archivering vormherkenning gezichtsherkenning begrijpen van mimiek oriëntatie Dit is de titel van de presentatie pagina 14
15 Cerebrale waarnemingsstoornissen Stoornis in de herkenning van voorwerpen (objectagnosie) Stoornis in de herkenning van gezichten (prosopagnosie) Stoornis in het lezen (alexie) Stoornis in het waarnemen van meerdere informatie tegelijkertijd (simultaanagnosie) Stoornis in het waarnemen van kleuren (kleurenagnosie) Gezichtsvelduitval en/of neglect Dit is de titel van de presentatie pagina 15
16 Gevolgen van Alzheimer Dementie Stoornissen (in): Ruimtelijke cognitie: cliënt durft niet meer over te steken Dieptezien: cliënt durft niet de taxibus uit te stappen Bewegingszien: een bal vangen lukt niet meer Simultaanagnosie en crowding: het broodbeleg vinden op de drukgedekte tafel gaat niet Visuele vorm- en objectperceptie: de pictogrammen worden niet meer begrepen Kleurenzien: een blauwe afbeelding op een gele ondergrond wordt niet goed waargenomen Dit is de titel van de presentatie pagina 16
17 Gestoord Dieptezien Niet kunnen inschatten diepte/hoogte Kleurverschillen in vloer lijken diepte/hoogte Niet kunnen inschatten van gevaar Dit uit zich in moeilijkheden bij het lopen, fietsen en traplopen Dit is de titel van de presentatie pagina 17
18 Gestoord Bewegingszien Heel veel moeite om in te schatten hoe een bewegend voorwerp door de ruimte gaat Veel problemen bij het spontaan bewegen Dit is de titel van de presentatie pagina 18
19 Crowding en simultaanagnosie Afzonderlijk aangeboden prikkels worden beter waargenomen dan gezamelijk aangeboden prikkels Dit is de titel van de presentatie pagina 19
20 Anderen vormen van dementie/nah Dementie bij subcorticale aandoeningen Met name gevolgen voor de visueel-ruimtelijke perceptie Lewy-Body Dementie Gevolgen voor visueel-ruimtelijke perceptie en visuele hallucinaties Vasculaire Dementie Gevolgen zeer divers Fronto-temporale dementie Bijzonder kijkgedrag, bijvoorbeeld niet kunnen richten van de blik CVA Gevolgen zeer divers o.a. hemianopsie kwadrantanopsie -neglect Dit is de titel van de presentatie pagina 20
21 Hemianopsie (halfzijdige gezichtsvelduitval) versus neglect (aandachtstoornis) hemianopsie neglect Dit is de titel van de presentatie pagina 21
22 Moeilijke diagnostiek Cliënt is moeilijk te testen Differentiaal diagnostiek, bijvoorbeeld: o Gehoor o ADHD o Sensorische integratie problematiek o Dementie o Depressie o Autisme o Algemene achteruitgang lichamelijk functioneren o Compensatiemogelijkheden nemen af Dit is de titel van de presentatie pagina 22
23 Diagnostiek Visueel Functie Onderzoek Visus - Gezichtsveld - Oogheelkundig Observatie - Vragenlijst Visueel Perceptie Onderzoek Screeningstest: Cortical Vision Screening Test (CORVIST) Dit is de titel van de presentatie pagina 23
24 Gedragskenmerken die kunnen wijzen op Cerebrale Visuele Stoornissen Angstig zijn bij het voortbewegen / botsen / struikelen Schrikreacties Voorwerpen van tafel stoten Geen belangstelling voor de omgeving Passiviteit: bijv. niet meer lezen / handwerken / puzzelen / tv kijken Geen oogcontact bijzonder kijkgedrag Sterk wisselende visuele prestaties Dit is de titel van de presentatie pagina 24
25 Ervaringen gedrag Cliënt heeft vaak een vaag bewustzijn van falen; bij te hoge eisen: Angst Onrust Frustratie Agressie Afhaken Passiviteit Dit is de titel van de presentatie pagina 25
26 Algemene omgangsadviezen Recht van voren benaderen en verbaal contact maken; contact tenslotte expliciet afsluiten Plaats voorwerpen binnen gezichtsveld Maak gebruik van compensatiemogelijkheden: gehoor, tast, geur, smaak en geheugen Pas het tempo aan Houd een vaste dagstructuur en vaste handelingen aan Houd rekening met de behoefte aan herkenbaarheid en voorspelbaarheid Correct brilgebruik: denk ook aan de leesbril Neem (visuele) pauzes! Dit is de titel van de presentatie pagina 26
27 Kennismaken, benaderen Bewust zijn via welk zintuigkanaal Oogcontact? Auditief; praten, zingen? Aanraken? Dit is de titel van de presentatie pagina 27
28 Tips voor de fysiotherapeut Wees bewust via welk zintuigkanaal je een opdracht aanbiedt: Visueel voordoen: geen reactie Auditief aangeven: geen reactie Visueel en auditief tegelijk: geen reactie Samen doen: geleid actief: opdracht lukt Dit is de titel van de presentatie pagina 28
29 Algemene omgevingsadviezen Veel, niet hinderlijk licht Kleurcontrasten Visueel rustige en overzichtelijke omgeving Materiaalkeuze 3D versus 2D: pictogrammen? Vaste plek voor materiaal Bewust zijn van achtergrondgeluiden Geen obstakels in de loopruimtes Dit is de titel van de presentatie pagina 29
30 Loopruimtes Bewust zijn van kleurverschil in de vloerbedekking Bewust zijn van de hoeveelheid licht per ruimte: zeker bij overgangen, drempels en trappen Trappen: Eerste en laatste trede markeren Geen grote open ruimtes oversteken Dit is de titel van de presentatie pagina 30
31 Gezellig? Dit is de titel van de presentatie pagina 31
32 Dit is de titel van de presentatie pagina 32
33 Dit is de titel van de presentatie pagina 33
34 Contrast 2 Dit is de titel van de presentatie pagina 34
35 Contrast Contrast 1 Dit is de titel van de presentatie pagina 35
36 Contrast 3 Dit is de titel van de presentatie pagina 36
37 Vragen? Contactpersoon: Greetje Koevoets Bedankt en tot ziens! Dit is de titel van de presentatie pagina 37
Als het niet aan de ogen ligt
Contactgegevens Als het niet aan de ogen ligt Visuele problemen ten gevolge van dementie gkoevoets@bartimeus.nl Ellen.Zomer@beweging3.nl Suzanne.Lavaleije@beweging3.nl Greetje Koevoets, Ambulant begeleidster
Nadere informatieSlechtziend zijn. ervaar het maar!
Slechtziend zijn. ervaar het maar! Visuele beperkingen bij ouderen Verenso congres 25-11-2011 Marianne Pietersen ambulant begeleider Bartiméus www.bartimeus.nl Programma Hoe vaak komt een visuele beperking
Nadere informatieCVI Experience. Florine Pilon
CVI Experience Simulatie van visuele verwerkingsproblemen, om inzicht te geven in de gevolgen van cerebrale visusstoornissen bij kinderen, jongeren en volwassenen Florine Pilon 1 Colofon Bartiméus wil
Nadere informatieMeten is weten Uitdagingen in diagnostiek bij moeilijk te onderzoek cliënten
Meten is weten Uitdagingen in diagnostiek bij moeilijk te onderzoek cliënten Elly Chatrou (Visio) en Noor van Iersel (Kentalis) 28-11-2016 Inhoud: Kennismaking Introductie: ervaringen met diagnostiek bij
Nadere informatieEven voorstellen. Berna de Vree Psycholoog. Edith van Schoot Orthoptist. Ann-José van Rossum Ergotherapeut
Even voorstellen Berna de Vree Psycholoog Edith van Schoot Orthoptist Ann-José van Rossum Ergotherapeut Programma: Visueel functieonderzoek Visuele percepiestoornissen Ergotherapie casuïstiek Vragen Verwijsindicaties
Nadere informatieCerebrale Visuele Stoornissen. Jij maakt het verschil!
Cerebrale Visuele Stoornissen Weet bij jij kinderen wat ik zie? Weet jij wat ik zie? Jij maakt het verschil! Studiedag Carantegroep 20-05-2011 Even voorstellen Marieke Steendam ergotherapeut VVB-team Koninklijke
Nadere informatieOnderzoek en behandeling bij kinderen met visuele problemen door stoornissen in hersenfuncties. Informatie voor verwijzers
Onderzoek en behandeling bij kinderen met visuele problemen door stoornissen in hersenfuncties Informatie voor verwijzers Zie jij wat ik zie? Kinderen met CVI Visuele problemen en beperkingen in het dagelijks
Nadere informatieVisuele stoornissen bij Parkinson en MS. 18 april 2019 Iris van der Lijn
Visuele stoornissen bij Parkinson en MS 18 april 2019 Iris van der Lijn Ziekte van Parkinson Multiple sclerose (MS) 2 Symptomen Ziekte van Parkinson Motorische symptomen Tremor Rigiditeit Bradykinesie
Nadere informatieCVI Experience. CVI is de belangrijkste oorzaak voor slechtziendheid bij kinderen in de westerse landen.
Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling geen De betrokken relaties bij dit project zijn: B3 De CVI-experience Florine Pilon Greetje Koevoets Sponsoring of onderzoeksgeld: Honorarium
Nadere informatieJaarcongres Ergotherapie
Goed licht in de ouderenzorg Het meest onderschatte hulpmiddel! Nicole Toebak en Frouck de Boer Jaarcongres Ergotherapie 22 maart 2019 Opbouw workshop Introductie licht begin! Awareness Kennis en inzicht
Nadere informatieOnderzoek en behandeling bij volwassenen met visuele problemen door hersenletsel. Informatie voor verwijzers
Onderzoek en behandeling bij volwassenen met visuele problemen door hersenletsel Informatie voor verwijzers Mijn ogen zijn goed, maar ik zie de stoeprand niet Meer dan 50% van de mensen met niet-aangeboren
Nadere informatieMotoriek van de verstandelijk beperkte mens
3 juni 2010 Studiedag FVG Motoriek van de verstandelijk beperkte mens Inleidingen: Bijdrage Dr. W.H.E. (Wil) Buntinx, GZ-psycholoog/ FAAIDD, Universiteit van Maastricht (Gouverneur Kremers Centrum). Kwaliteit
Nadere informatieTips voor goed zicht en gezonde ogen, ook bij het ouder worden.
Ti d i ht d Tips voor goed zicht en gezonde ogen, ook bij het ouder worden. Programma Waaraan kan ik slechter zien herkennen? Wat zien ik..niet! ( 4 oogziekten) Wat kan ik zelf doen? Waar kan ik naar toe?
Nadere informatieInleiding. Wat is afasie?
Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw
Nadere informatieCVI Begeleiding van kinderen met CVI in de basisschoolleeftijd
CVI Begeleiding van kinderen met CVI in de basisschoolleeftijd Irmgard Bals, e.a. Bartiméus wil kennis en ervaring over de mogelijkheden van mensen met een visuele beperking vastleggen en verspreiden.
Nadere informatieZien is een creatieve bezigheid. Geertrui Peirens Kinderneurologe COS Leuven CVI kliniek Centrum Ganspoel. van oog tot hersenen
Van oog tot hersenen Zien is een creatieve bezigheid Geertrui Peirens Kinderneurologe COS Leuven CVI kliniek Centrum Ganspoel Van oog tot hersenen Van oog tot hersenen visuele banen corticale verwerking
Nadere informatieVisuele stoornissen bij de ziekte van Parkinson
Visuele stoornissen bij de ziekte van Parkinson Inge Bouwman, klinisch neuropsycholoog Margot Apeldoorn, optometrist Koninklijke Visio Inhoud presentatie Inleiding Visuele stoornissen Visueel cerebrale
Nadere informatieDelier voor de patiënt. Inhoud presentatie delier. Delier. Symptomen. Diagnose delier 21-6-2012. n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt
Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie Inhoud presentatie delier Wat is een delier Wat zijn de gevolgen van een delier Wat zijn risicoverhogende en
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase. Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ
Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie
Nadere informatieDelier in de palliatieve fase
Delier in de palliatieve fase Marlie Spijkers Specialist ouderengeneeskunde Consulent Palliatieve zorg IKZ Delier voor de patiënt n droom woar de geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie
Nadere informatieAandachtspunten. voor ondersteuning van personen met een visuele en (zeer) ernstige verstandelijke beperking
Aandachtspunten voor ondersteuning van personen met een visuele en (zeer) ernstige verstandelijke beperking Inleiding Personen met zowel een visuele als verstandelijke beperking hebben meer ondersteuning
Nadere informatieBreincafé Horn maart 2019
Breincafé Horn maart 2019 1 Visuele stoornissen bij NAH Henry Honné Master Neurorevalidatie en Innovatie Fysiotherapeut/Handtherapeut 2 3 Herkennen van visuele problemen die kunnen duiden op hersenletsel
Nadere informatieMensen met een niet zichtbare beperking
Mensen met een niet zichtbare beperking MEE in het kort 1. Onafhankelijke cliëntondersteuning aan mensen met een kwetsbaarheid of beperking *, en hun omgeving, met als doel hen in hun eigen kracht te versterken.
Nadere informatieKinderneurologie.eu. Cerebrale visusstoornis
Cerebrale visusstoornis Wat is een cerebrale visusstoornis? Een cerebrale visusstoornis is een aandoening waarbij kinderen of volwassenen problemen hebben met zien doordat de hersenen de signalen die ze
Nadere informatieRetinitis pigmentosa. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Retinitis pigmentosa Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat u een oogaandoening heeft die retinitis pigmentosa genoemd wordt. Dit
Nadere informatieCoördinator Hersenletsel Zeeland
Inhoud Presentatie Even voorstellen Wat doet Zeeuwse Zorgschakels? Wat verwacht u vandaag? Wat is hersenletsel? Hoe werken je hersenen? Zichtbare en onzichtbare gevolgen van Hersenletsel Hoe ga je daar
Nadere informatieKoninklijke Visio voor mensen met visuele problemen door niet-aangeboren hersenletsel
Koninklijke Visio voor mensen met visuele problemen door niet-aangeboren hersenletsel Samen helpen we u verder U bent bij de oogarts, omdat u visuele klachten heeft. Dit kan komen door een oogafwijking,
Nadere informatieMaculadegeneratie (MD) is een ingrijpende oogaandoening waarbij het gezichtsvermogen in het centrale deel (het scherpe zien) achteruit gaat.
Achter in het oog ligt het netvlies. Het netvlies dient als scherm waarop beelden worden getoond, net zoals dat gebeurt bij een fototoestel. Het middelpunt van het netvlies heet de macula of gele vlek.
Nadere informatieCVI cerebrale visuele inperking
CVI cerebrale visuele inperking 1. Medische achtergrond. 1.1. Visueel systeem. Het visueel systeem bestaat uit het oog, de optische zenuwbanen en het centrale zenuwstelsel. Een lichtprikkel komt binnen
Nadere informatieOogheelkunde. Maculadegeneratie. www.catharinaziekenhuis.nl
Oogheelkunde Maculadegeneratie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat is de macula?... 3 Wat zijn de gevolgen van MD?... 3 De belangrijkste typen MD... 4 Seniele MD... 4 Juveniele MD... 4 Waaruit bestaat
Nadere informatieKijken met voelsprieten uit de sensorische informatieverwerking. Bianca Pastoors, fysiotherapeut Mariska van Riel, ergotherapeut
Kijken met voelsprieten uit de sensorische informatieverwerking Bianca Pastoors, fysiotherapeut Mariska van Riel, ergotherapeut Inhoud Wat is si? Zintuigen Prikkelverwerking SI bij ouderen Alertheid Inzet
Nadere informatieNAH heb je samen!? Werkconferentie Gluren bij de buren Annemieke Engele, Ergotherapie Carmen Zwaga, Maatschappelijk werk
NAH heb je samen!? Werkconferentie Gluren bij de buren. 07-10-2015 Annemieke Engele, Ergotherapie Carmen Zwaga, Maatschappelijk werk autoongeluk val op hoofd tumor NAH beroerte infectie zuurstofgebrek
Nadere informatieKenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma
Kenniscentrum Palliatieve Zorg Stichting Prisma In deze presentatie Kenmerken van dementie Kenmerken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) Kenmerken van dementie bij mensen met een VB Herkennen
Nadere informatieRichtlijn Opsporing visuele stoornissen (2010)
Richtlijn Opsporing visuele stoornissen (2010) Inleiding Het belang van een richtlijn visuele stoornissen De jeugdgezondheidszorg (JGZ) rekent het tot zijn taak afwijkingen in de ontwikkeling van kinderen
Nadere informatie"Een goede oude dag, zo doen wij dat..."
Slechter zien en slechter horen; kijk en luister naar de cliënt een goede oude dag, zo doen wij dat Conny van den Brand, logopediste Sara Clappers, gedragsdeskundige Inhoud Voorstellen Visus: - Visuele
Nadere informatieVergeetachtig of dement?
Dementie Riëtte Oudenaarden, verpleegkundig specialist geriatrie Vergeetachtig of dement? 2 1 Vergeetachtig of dement? 3 Dementie is meer dan vergeten Verstoring op meerdere domeinen. Lichamelijke problemen
Nadere informatiePatiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek
Patiënteninformatie Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek U bent door een specialist van het ziekenhuis verwezen
Nadere informatieToetsingsformulier Bijzondere Gezichtshulpmiddelen
Toetsingsformulier Bijzondere Gezichtshulpmiddelen Algemeen Gegevens cliënt Naam: Geboortedatum: Verzekeringsnummer: BSN: Telefoonnummer: Gegevens onderzoek Datum onderzoek: Onderzoeker: Leverancier: Telefoonnummer:
Nadere informatieHerkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking
Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Doelgroep s Heeren Loo, Almere: Alle leeftijden: kinderen, jongeren & volwassenen (0 100 jaar) Alle niveaus van verstandelijke
Nadere informatieEerste Hulp Bij Hemianopsie
Eerste Hulp Bij Hemianopsie Tips en trucs wanneer je plotseling met de gevolgen van hemianopsie moet gaan leven. 1 Wanneer je plotseling wordt geconfronteerd met een hemianopsie en de helft van je blikveld
Nadere informatieDementie in de palliatieve fase
Dementie in de palliatieve fase Wie zijn wij? Marielle Rooijakkers Karin van Mersbergen Dementie Verzamelnaam voor een combinatie van symptomen waarbij de hersenen, informatie niet meer goed kunnen verwerken.
Nadere informatieCommunicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel
Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel Communicatie en hersenletsel: begrijpen wij elkaar? September 2010 Voorstellen Vakantie
Nadere informatieOpbouw praatje. Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie
DEMENTIE Opbouw praatje Wat is dementie? Vormen van dementie Diagnose dementie Behandeling van dementie De verloop van dementie Conclusie Definitie dementie Dementie is een syndromale diagnose, een ziekte
Nadere informatie6 e mini symposium Ouderenzorg
6 e mini symposium Ouderenzorg Aanvullende diagnostiek bij dementie in de 1 e lijn Suzanne Boot, specialist ouderengeneeskunde, kaderarts psychogeriatrie i.o. 28-09-2015 Pagina 1 6 e Mini symposium ouderenzorg
Nadere informatieMacula degeneratie. Albert Schweitzer ziekenhuis polikliniek Oogheelkunde augustus 2014 pavo 0536
Macula degeneratie Albert Schweitzer ziekenhuis polikliniek Oogheelkunde augustus 2014 pavo 0536 Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat u een oogaandoening heeft die macula degeneratie genoemd
Nadere informatieDelier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.
Workshop Delier in de palliatieve fase 11 oktober 2012 Hedi ter Braak Monique van den Broek 1 Delier voor de patiënt n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie 1 Inhoud workshop
Nadere informatieAntonius College: Dementie
Antonius College: Dementie Sprekers Karel van Wieringen internist ouderengeneeskunde Doetie Visser verpleegkundig specialist geriatrie Polikliniek Klinische Geriatrie Specifiek gericht op ouderen, maar
Nadere informatieAvastin-injecties bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem
Avastin-injecties bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem Albert Schweitzer ziekenhuis Polikliniek Oogheelkunde mei 2012 pavo 0642 Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld
Nadere informatieVerschil tussen Alzheimer en Dementie
Verschil tussen Alzheimer en Dementie Vaak wordt de vraag gesteld wat precies het verschil is tussen dementie en Alzheimer. Kort gezegd is dementie een verzamelnaam voor een aantal verschijnselen. Deze
Nadere informatieAvastin-injecties. bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem
Avastin-injecties bij natte maculadegeneratie en macula-oedeem Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld kan worden met Avastin-injecties. In deze folder leest u meer over
Nadere informatieMaculadegeneratie Aandoening van de gele vlek
Maculadegeneratie Aandoening van de gele vlek Oogheelkundig centrum Locatie Eindhoven Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)? Maculadegeneratie is een aandoening die meestal begint na het 50e
Nadere informatieInleiding Mensen met een verstandelijke beperking.
Inleiding Mensen met een verstandelijke beperking. Aly Waninge Fysiotherapeute Koninklijke Visio De Brink Lector Participatie en gezondheid van mensen met een visuele en verstandelijke beperking Hanzehogeschool
Nadere informatieMaculadegeneratie. Afdeling Oogheelkunde
Maculadegeneratie Afdeling Oogheelkunde Algemeen Maculadegeneratie (MD) is de meest voorkomende oogaandoening die leidt tot ernstige slechtziendheid. De macula (= gele vlek) is het centrale deel van het
Nadere informatiePatiënteninformatie. Medische Psychologie. Informatie over neuropsychologisch onderzoek
Patiënteninformatie Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek Medische Psychologie Informatie over neuropsychologisch onderzoek U bent door een specialist van het ziekenhuis verwezen
Nadere informatieChapter 9. Samenvatting
Chapter 9 Samenvatting Samenvatting Voor de meeste mensen is zien een van de meest vanzelfsprekende zaken die er bestaan. Om goed te kunnen zien hebben we behalve goede ogen en voldoende licht ook een
Nadere informatieHerkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase?
Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij (oudere) mensen met een verstandelijke beperking Is er vaker sprake van angst en depressie in de palliatieve fase? Kennis over angst en depressie Risicofactoren
Nadere informatieWorkshop Zien met één oog WELKOM. Thérèse Beemsterboer, orthoptist, Koninklijke Visio, Nederland
Workshop Zien met één oog WELKOM Thérèse Beemsterboer, orthoptist, Koninklijke Visio, Nederland Missie van Visio Expertise, revalidatiecentrum voor blinden en slechtzienden om hen zo zelfstandig mogelijk
Nadere informatieMaculadegeneratie, nieuwe inzichten. Oogbewegingen
Postbus 10417, 6000 GK Weert Maculadegeneratie, nieuwe inzichten & Oogbewegingen Symposiumbundel 2011 Een uitgave van de Vereniging voor Revalidatie bij Slechtziendheid Onder redactie van B.J.M. Melis-Dankers,
Nadere informatieKoninklijke Visio voor mensen die slechter zien door een afwijking in de macula (gele vlek)
Koninklijke Visio voor mensen die slechter zien door een afwijking in de macula (gele vlek) Samen helpen we u verder De oogarts heeft bij u een afwijking in de macula (gele vlek) van het netvlies geconstateerd
Nadere informatieSlecht zien voor even, niet zoals voor het leven.
Slecht zien voor even, niet zoals voor het leven. Slechtziendheid, een zware handicap Een slechtziende persoon heeft ook met een bril of lenzen, of zelfs na een oogoperatie, een beperkt zicht. Daar hij
Nadere informatiePosterieure Corticale Atrofie
Posterieure Corticale Atrofie Diagnostiek en ondersteuning 18 juni 2019 Vivianne Teeuwen Verpleegkundig consulente dementie Hoeveel bekendheid is er met PCA? Posterieure Corticale Atrofie Neurodegeneratief
Nadere informatieMaculadegeneratie. Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)?
30-8-2018 1009 Maculadegeneratie Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD)? Maculadegeneratie is een aandoening van het centrale gedeelte van het netvlies, de macula lutea, of gele vlek. Vaak wordt
Nadere informatieZien of niet zien. Informatie voor spreekbeurt of werkstuk. Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen
Zien of niet zien Informatie voor spreekbeurt of werkstuk Koninklijke Visio, expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen Wat is zien nu eigenlijk? Kunnen zien lijkt heel gewoon. Maar ogen zitten
Nadere informatieInhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering
Inhoud Dementie: Symptomen en vroegsignalering Marian Maaskant Stg. Pergamijn Universiteit Maastricht / GKC Rianne Meeusen Geestelijke Gezondheidszorg Eindhoven en De Kempen Marian Maaskant Casus Wat is
Nadere informatieToelichting algemene en anamnese lijst PPA
Toelichting algemene en anamnese lijst PPA Bij verdenking van PPA kan de logopedist de volgende documenten (algemene vragenlijst en anamneselijst) gebruiken als leidraad voor systematisch onderzoek. Gestart
Nadere informatieMaculadegeneratie (MD)
Maculadegeneratie (MD) Deze folder is samengesteld door de oogartsen prof.dr. C. B. Hoyng en prof.dr. J.E.E. Keunen. Inleiding In deze folder vindt u informatie over de leeftijdsgebonden maculadegeneratie
Nadere informatieEven voorstellen. komt een autist bij de dokter. Medische aspecten aan autisme. Is autisme een ziekte?
Even voorstellen komt een autist bij de dokter Inservice Autisme2016 Arts voor Verstandelijk Gehandicapten Lunet zorg in Eindhoven Autisme Roemenië Medische aspecten aan autisme Hersenontwikkeling en hersenfunctie
Nadere informatieKennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016
Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke
Nadere informatieLeer- en leesproblemen
Visuele training voor Leer- en leesproblemen De enige manier om informatie op te nemen is via onze zintuigen. De informatie op school/werk wordt tegenwoordig voor het overgrote deel visueel aangeboden
Nadere informatieHet belang van Levensverhalen bij Dementie
Het belang van Levensverhalen bij Dementie 24 februari 2015 Inge van Rooij (coördinerend begeleider, Lunet zorg) Willem Lemmens (gedragsdeskundige, Lunet zorg) Ouder worden! Veroudering = Levensloop! Mensen
Nadere informatieNeuropsychologisch onderzoek en behandeling door de psycholoog in het ziekenhuis
Neuropsychologisch onderzoek en behandeling door de psycholoog in het ziekenhuis Inleiding In deze folder kunt u lezen over neuropsychologie in het Gemini Ziekenhuis. Aan de orde komen onder meer: met
Nadere informatieBeschermende factoren voor dementie
Beschermende factoren voor dementie Pieter Jelle Visser, arts-onderzoeker EMIF-AD 90+ study Onderdeel Europese studie naar ontstaan ziekte van Alzheimer European Medical information framework for Alzheimer
Nadere informatieInformatie. Intravitreale injecties WWW.ELKERLIEK.NL. Bloedvaten Pupil. Lens. Netvlies. Macula. Regenboogvlies (iris)
Informatie Intravitreale injecties Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld kan worden met injecties. In deze folder geven we u informatie over de oogaandoe-ningen Macula
Nadere informatieOogheelkunde. adviezen. Maculadegeneratie. na een hernia-operatie. ZorgSaam
Oogheelkunde adviezen Maculadegeneratie na een hernia-operatie ZorgSaam 1 2 Wat is maculadegeneratie? Maculadegeneratie is een oogaandoening waardoor de gezichtsscherpte afneemt. We zullen verder de afkorting
Nadere informatieOuder worden Wat achtergronden en proefjes. Marianne Hibbeln Astrid den Boer
Ouder worden Wat achtergronden en proefjes. Marianne Hibbeln Astrid den Boer programma Even voorstellen Wat voor beeld heb je van veroudering? Plussen en minnen Fien bespreken (zie casus) Achtergrond informatie
Nadere informatieHet neuropsychologisch onderzoek. Informatie voor de patiënt en verwijzer
Het neuropsychologisch onderzoek Informatie voor de patiënt en verwijzer Wat is neuropsychologie en wat is een neuropsycholoog? De neuropsychologie is het vakgebied dat de relatie bestudeert tussen het
Nadere informatieHet geheugen en dementie. Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie
Het geheugen en dementie Presentatie gemaakt door M.J. te Hennepe-van Vulpen MSc. ing. Preventiefunctionaris/psycholoog GGNet Preventie Lezing over Geheugen en Dementie Programma: Hoe zit het geheugen
Nadere informatieWat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) Afdeling Oogheelkunde
Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) Afdeling Oogheelkunde Wat is leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) Maculadegeneratie is een aandoening van het centrale gedeelte van het netvlies, de
Nadere informatieSPORTERS MET EEN BEPERKING?
LESGEVEN AAN SPORTERS MET EEN BEPERKING? Vlabus geeft tips! SPORT ZOALS HET HOORT 01. ALGEMENE TIPS & INFORMATIE 03. DOVE & SLECHTHORENDE SPORTERS 05. SPORTER MET EEN PSYCHISCHE AANDOENING 02. BLINDE &
Nadere informatieDementie per leeftijdscategorie 6-1-2010. Dementie Dementiesyndroom. = ontgeesting. Omvang dementie in Nederland. Matthieu Berenbroek
Dementie Dementiesyndroom de-mens = ontgeesting Matthieu Berenbroek Fontys Hogeschool Verpleegkunde Omvang dementie in Nederland 2005 180.000 / 190.000 dementerenden 2050 400.000 dementerenden Bron CBO
Nadere informatieSensorische Integratie. Betere interactie met jezelf en omgeving door juiste waarneming én beweging. www.stichtingnovo.nl
Sensorische Integratie Betere interactie met jezelf en omgeving door juiste waarneming én beweging www.stichtingnovo.nl Inleiding Deze folder is bedoeld voor ouders, verzorgers en begeleiders van mensen
Nadere informatieHet OMC licht u graag uitgebreid voor over: Macula Degeneratie
Het OMC licht u graag uitgebreid voor over: Macula Degeneratie Wat is macula degeneratie Macula degeneratie is een aandoening van het centrale gedeelte van het netvlies, de macula (gele vlek), waardoor
Nadere informatie07-04-15. Herkennen van en omgaan met. Angst en Depressie. Na vanmiddag. bij ouderen met een verstandelijke beperking
Na vanmiddag Herkennen van en omgaan met Angst en Depressie bij ouderen met e Weet u hoe vaak angst en depressie voorkomen, Weet u wie er meer risico heeft om een angststoornis of depressie te ontwikkelen,
Nadere informatieSignalering van visusproblemen
Artikelen Signalering van visusproblemen bij kinderen met een auditieve beperking Anneke Antonissen en Kim de Gooijer Visusproblemen komen bij kinderen met een auditieve beperking relatief vaak voor. Voor
Nadere informatieHerkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?
Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Wie zijn wij? Samantha van Engeland & Marianne Stevens Even voorstellen... Maar dan net even anders... Knelpunten voor mensen met een licht verstandelijke
Nadere informatieAvastin-injecties. bij natte maculadegeneratie en maculaoedeem. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Avastin-injecties bij natte maculadegeneratie en maculaoedeem Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld
Nadere informatieIntravitreale injecties in het oog
Intravitreale injecties in het oog Uw behandelend oogarts heeft in samenspraak met u besloten te starten met intravitreale injecties in het oog met Avastin of Lucentis. In deze folder vindt u informatie
Nadere informatieRetinitis Pigmentosa (RP) Poli Oogheelkunde
00 Retinitis Pigmentosa (RP) Poli Oogheelkunde Inleiding Retinitis pigmentosa (ook wel TRD (tapetoretinale dystrofie) genoemd) is eigenlijk niet één ziekte maar een verzamelnaam voor een groep ziekten
Nadere informatieIntravitreale injecties. Bloedvaten. Pupil. Lens. Netvlies. Regenboogvlies (iris) Macula
Intravitreale injecties Inleiding Uw oogarts heeft met u besproken dat uw oogaandoening behandeld kan worden met injecties. In deze folder geven we u informatie over de oogaandoeningen Macula degeneratie
Nadere informatieZIEN EN WAARNEMEN > PROBLEMEN MET ZIEN EN WAARNEMEN HERSENZ SPECIAL > PROBLEMEN MET ZIEN EN WAARNEMEN
HERSENZ SPECIAL ZIEN EN WAARNEMEN > PROBLEMEN MET ZIEN EN WAARNEMEN > VOORKOMENDE PROBLEMEN > HEMIANOPSIE > OORZAKEN > NEGLECT > BEHANDELING > Z IEN EN WAARNEMEN VAN YVONNE > ANNE-KIRSTEN KUIPER, BEHANDELAAR
Nadere informatiehet zien zicht op van uw leerlingen Oogproblemen: U kunt ze vaak bij uw leerlingen herkennen. Zorg dat een vervolgstap geïnitieerd wordt!
zicht op het zien van uw leerlingen Oogproblemen: U kunt ze vaak bij uw leerlingen herkennen. Zorg dat een vervolgstap geïnitieerd wordt! Informatie voor leerkrachten van basis, voortgezet en speciaal
Nadere informatieNeuropsychologisch onderzoek
Neuropsychologisch onderzoek V1_2011 Naam cliënt: Afdeling: U hebt een afspraak op Met: U wordt opgehaald van de afdeling voor bovenstaande afspraak. Waarom een neuropsychologisch onderzoek? Een neuropsychologisch
Nadere informatieDementie bij mensen met een verstandelijke beperking
Dementie bij mensen met een verstandelijke beperking In deze presentatie Kenmerken van mensen met een verstandelijke beperking (VB) Kenmerken van dementie bij mensen met een VB Herkennen van dementie bij
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Oogaandoening. Glaucoom
PATIËNTEN INFORMATIE Oogaandoening Glaucoom 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de oogaandoening glaucoom. U wordt geadviseerd deze informatie
Nadere informatieDEMENTIE. Stadia en symptomen van dementie. Er zijn drie hoofdstadia van dementie.
DEMENTIE De term dementie beschrijft een verzameling symptomen waaronder, in de meeste gevallen, verlies van verstandelijk vermogen - het geheugen laat na, denken en redeneren wordt moeilijker. Als zodanig
Nadere informatieWat is niet aangeboren hersenletsel
Wat is niet aangeboren hersenletsel Wat zijn de symptomen en de onzichtbare problematiek. Danielle Driessen Revalidatiearts revalidatiecentrum Blixembosch Inhoud 1. Wat is NAH 2. Oorzaken 3. Hoe vaak komt
Nadere informatieOver mensen met psychische of psychiatrische problematiek. Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009
Over mensen met psychische of psychiatrische problematiek Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009 Programma 19.30 uur Opening 19.35 uur Inleiding door Gertie
Nadere informatieVerschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen
Verschijningsvormen van dementie op jonge leeftijd, verschillen en overeenkomsten Freek Gillissen Verpleegkundig consulent dementie Alzheimercentrum VUMC Herkenning preseniele dementie Vroege verschijnselen:
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Oogaandoening. Macula degeneratie
PATIËNTEN INFORMATIE Oogaandoening Macula degeneratie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over de oogaandoening macula degeneratie. U wordt geadviseerd
Nadere informatieStoornis in praktisch handelen. Dit bemoeilijkt de uitvoering van bijvoorbeeld koken, autorijden of hobby s.
Dementie 2 Dementie in de Nederlandse bevolking Dementie is een aandoening die vooral ouderen treft, maar het kan ook voorkomen op jongere leeftijd. In Nederland zijn er naar schatting ongeveer 300.000
Nadere informatie