Allah Kariem God zorgt P.O.Box 15, Salt 19110, Jordanië Tel. + 962 5 3554953 Fax + 962 5 3554951 E-mail HLID@go.com.jo Wat er was vanaf het begin, wat wij gehoord hebben, wat wij met eigen ogen gezien en aanschouwd hebben, wat onze handen hebben aangeraakt, dat verkondigen wij; het Woord dat leven is... 1 Johannes 1: 1 Beste Vrienden, Het mens-geworden Woord van God is hoorbaar, zichtbaar, tastbaar. Wat een geweldig idee, om het ook te kunnen zien en aan te raken. We leven in een wereld van woorden. Dat is natuurlijk tevens de voornaamste reden waarom ook gehoorgestoorde kinderen leren lezen en schrijven, en - zo mogelijk en met behulp van gehoorapparaten - leren horen en spreken. Een vloed van woorden vliegt in enorme hoeveelheden en met steeds grotere snelheden heen en weer. E- mail komt al bijna aan nog voordat het geschreven is; en telefoon- en Skypegesprekken geven je de indruk dat je bij de buren zit. Eindelijk hebben ook Dove mensen de gelegenheid om elkaar te bellen en, onafhankelijk van tolken of andere hulp, over lange afstanden met elkaar te communiceren door SMS-boodschappen. We zien elkaar met webcams, en spoedig kunnen we ook via onze mobiele telefoontjes met elkaar in Gebarentaal communiceren. Echter, wat te doen als er moeilijke woorden zijn die we haast niet begrijpen? Of als woorden uitdrukking geven aan dingen die we eigenlijk niet willen horen; als ze afstotend zijn of schade aanbrengen of als het er eenvoudigweg veel te veel zijn. Wat te doen als we niet uit onze woorden kunnen komen? Soms verlangen we er naar ons hart te laten spreken zonder al die woorden die soms zo gebrekkig lijken. Dan zouden we liever met iemand willen lachen of huilen; samen proberen om dingen te ZIEN en te VOELEN; samen iets DOEN of AANRAKEN. Ik geloof dat de Almachtige God ons dit verlangen heeft meegegeven toen hij ons schiep naar Zijn beeld. Wel interessant natuurlijk dat Hij de oplossing niet in technologie vond, ondanks de enorme In dit nummer: Wat zeggen die handen? Allah Kariem - God zorgt! Vooruitzichten voor Dove studenten Aline en Matthew verlaten instituut 2009 nr. 1 1
Brief mogelijkheden. Hij werd zelf Woord, een levend Woord in de vorm van een mens die bij ons woonde; om ons te leren, maar vooral om in en door ons heen te leven; De Messias als het Woord van God, zo wordt ons in de Boeken des Hemels verteld. Misschien zijn de momenten zonder gesproken woorden juist bedoeld om ons wat tijd te geven voor momenten met het levende Woord. Natuurlijk leren dove kinderen om te lezen en te schrijven, te horen en (een beetje?) te spreken, maar dit kon wel eens het allerbelangrijkste zijn wat we hen willen meegeven, en wat we ook graag met u willen delen. Met hartelijke groeten voor deze lentetijd, namens kinderen en medewerkers. Hoogachtend, Broeder Andrew Algemeen nieuws Allah Kariem - God zorgt! Dat God voor ons gezorgd heeft in 2008 is aan het eind van dat jaar overduidelijk zichtbaar geworden. Ondanks een plotselinge stijging in kosten van levensonderhoud, van soms 50% tot 100%, was het noch nodig om de kwaliteit van zorg voor de kinderen te verminderen, noch salarissen in te korten. Integendeel - Allah Kariem - was het voor het eerst in de geschiedenis van het instituut mogelijk dat iedere medewerker met Kerst een extra bonus kreeg van 120 Euro. Enkele van de vele voorbeelden laten zien hoe goed God heeft gezorgd. De dag nadat de overheid een enorme brandstoffenprijsstijging aankondigde, maakte mevrouw Samawi uit Jordanië haar gift bekend van een nieuw gebouw voor de beroepsopleiding. Diezelfde dag schonk een nieuwe vriend in Engeland, meneer Urwick jr., onverwachts van de liefdadigheidsrekening van zijn bedrijf een bedrag van ruim 28.000 Euro voor het meest noodzakelijke. Net voordat de prijzen omhoog schoten, waren alle brandstoftanken gevuld. Pas toen de prijzen gedurende afgelopen herfst weer omlaag gingen, was het nodig ze opnieuw te vullen. Het nieuwe beroepsopleidingsgebouw. Br. Andrew, Aartsbisschop Tutu en de heer Ewan Harper met enige scholieren bij de dankdienst in Canterbury. 2
Algemeen nieuws In Engeland vierde de United Church Schools Trust, een Anglicaanse organisatie van aan kerk gebonden scholen, haar 125-jarig bestaan. Kinderen van een aantal van deze scholen hebben geld bijeengebracht om het instituut te helpen meer dove onderwijzers voor Doven op te leiden in de Arabische wereld. De opbrengst bedroeg bijna 23.000 Euro. In opdracht van de koning heeft de Jordaanse overheid een Hogere Raad voor Gehandicaptenzaken opgericht om diverse nationale diensten voor gehandicapten te ondersteunen en te ontwikkelen. Het instituut heeft ook gulle toelagen ontvangen voor haar werk met dove kinderen en in de buitendienstprogramma s. Het Ministerie van Onderwijs heeft voordat het koud werd alle kinderen een nieuwe warme jas gegeven. De kinderen vonden het heerlijk om de kleur van de jas zelf uit te mogen zoeken. Zelfs doofblinde Mohammed probeert te voelen welke jas hij het liefst heeft. Eén van de omstanders, die de kinderen niet kent, is sprakeloos als hij ziet hoe Mohammed in staat is zelfstandig te bewegen, te praten in gebarentaal en zelf een keus te maken. Vrolijke kinderen met hun nieuwe jassen. Doofblinde Noer en Mohammed met hun onderwijzeressen bij het verdelen. Noemi, een twaalfjarig meisje uit Zwitserland past regelmatig op kinderen om zakgeld te verdienen. Ze heeft de helft van haar verdiensten, een bedrag van 135 Euro, aan de kinderen in Salt gegeven. Allah Kariem - God zorgt. Noemi. 3
Kinderen De sporthal, getekend door de elfjarige Mohammed uit klas twee. Hij komt uit een arm vluchtelingengezin en in zijn familie zijn veel Doven. Zijn jongere broertje en drie neefjes zitten ook op school in Salt. Mohammed is vooral praktisch begaafd, maar gaat op school ook goed vooruit. Als hij ergens mee bezig is, gaat hij er helemaal in op en geniet er intens van. De 18-jarige Ala is samen met haar zusje Goefraan één van de prettigste leerlingen op school. Als Palestijnse vluchteling werkt haar vader heel hard om voor zijn acht kinderen te zorgen, maar het blijft armoede. Ala werkt uitstekend in klas tien en zorgt heel goed voor de kleintjes in het internaat. Ze vond het prachtig om de nieuwe ingang van het internaat mooi te maken met planten en heeft dat getekend. De bijna 16-jarige Najah en haar zus Athier, zijn niet alleen Doof, maar lijden ook aan een toenemende vernauwing van hun gezichtsveld. In hun familie lijden veel mensen aan dit zogenoemde Usher Syndroom dat vaak blindheid tot gevolg heeft. Toch leren ze zó goed dat ze in januari een klas verder mochten. En Najahs tekening van de speelplaats zit vol levensvreugde. 4
Kinderen De tienjarige Widjdaan was zo verwilderd en gestoord toen ze zes jaar geleden op school kwam, dat niemand dacht, dat ze iets zou kunnen begrijpen. Heel langzaam is ze tot rust gekomen. Het duurde jaren voordat ze leerde praten met gebaren en nu zit ze echt al in de derde klas van de kleuterschool. Ze speelt nu graag met de andere kinderen en heeft dat getekend. De nu 18-jarige Walied was thuis zo geslagen en verwaarloosd, dat hij de eerste jaren op school mentaal gehandicapt leek. Zijn gedrag werd langzaam aan normaler en toen begon hij ook te leren. In de zesde klas gaat hij langzaam vooruit, want door het Usher Syndroom ziet hij steeds minder. s Avonds helpt hij graag de kleine jongens bij het naar bed gaan en laat met zijn tekening zien dat hij de nieuwe badkamer prachtig vindt. De 18-jarige, dove Salah kwam pas met twaalf jaar bij ons op school en moest veel inhalen. De 13 hoofden tellende familie is arm, want de vader en drie kinderen zijn gehandicapt. Salah ziet maar met één oog maar is een goede leerling in de zevende klas en in de houtbewerkingsopleiding. Hij tekende het nieuwe beroepsopleidingsgebouw op de garage en de metaalbewerking, met de heuvels van Gilead op de achtergrond. 5
Interview Ik wil een professional zijn Vooruitzichten voor Dove studenten Onderwijs voor dove en doofblinde kinderen; dat is waar het in de school in Salt allemaal om draait. Maar wat betekent dit in realiteit? Ahmed (25), Ma an (28), Fida (20) en Asma (23) delen met u hun antwoorden op deze vraag. Ahmed was vier jaar oud toen hij op de school in Salt kwam; nu, 21 jaar later en met een afgeronde HBO-opleiding op zak, geeft hij les in computervaardigheden op diezelfde school. Als kind woonde hij in een vluchtelingenkamp, waar zijn vader over de Dovenschool in Salt hoorde. Vanaf de kleuterschool tot en met de zesde klas verbleef hij in het internaat. Gedurende het voortgezet onderwijs (klas zeven tot twaalf) woonde hij thuis en kwam naar school als dagleerling. Ahmed: Van alle vakken vond ik Arabisch het minst leuk; Engels en wiskunde waren mijn favorieten. Toen ik dertien was, wist ik dat ik docent wilde worden. Ahmed volgde de industriële richting in het voortgezet onderwijs en haalde daarna een diploma binnenhuisarchitectuur aan het Balqa College in Salt. Ondertussen heeft hij zijn ICDL (Internationaal Computerrijbewijs) behaald. Na zijn diploma lukte het Ahmed in eerste instantie niet om werk te vinden. Ahmed: Broeder Andrew belde me op een dag op en vroeg me naar het instituut te komen om een IT-cursus te volgen gericht op technische ontwikkelingen en mogelijkheden op maat voor mensen met een handicap. Ahmed: Docent computervaardigheden Ahmeds doel: Ik wil een professional worden op het gebied van computervaardighedenonderwijs en de Doven hier helpen. Hij leert kleine kinderen met een computer omgaan. Oudere studenten krijgen les in tekstverwerken, het maken van spreadsheets en PowerPointpresentaties en er zijn lessen voor gevorderden in diverse andere programma s. Werken met dove leerlingen vraagt soms veel geduld, maar ik hoop dat het bijdraagt aan gelijke kansen voor Doven. Ahmed leert Geith tekstverwerken op de computer. 6
Interview Ma an: Bouwkundig tekenaar Ma an toont één van zijn technische tekeningen voor het nieuwe beroepsopleidingsgebouw op de achtergrond. Ma an, die opgroeide met drie verwante families en diverse dove volwassenen en negen dove kinderen, was acht jaar toen hij naar de school kwam. Zijn favoriete vakken waren Engels, Arabisch en wiskunde. Tijdens zijn schooltijd woonde hij in het internaat. Als kind wilde hij metaalbewerker, automonteur of timmerman worden. Nadat hij van school af kwam, ging hij binnenhuisarchitectuur studeren aan het Balqa College in Salt. Na zijn diploma ging hij aan de slag als bouwkundig tekenaar bij ingenieur Joerg, een toenmalige vrijwilliger uit Duitsland. Op dit moment werkt hij met Broeder Andrew aan bouwprojecten van het instituut en onderwijst technisch tekenen in de beroepsopleiding. Na zijn opleiding heeft hij twee maanden in een bakkerij gewerkt. Broeder Andrew belde me toen op om voor het instituut te komen werken en hem te helpen met bouwprojectenontwikkeling. Ik ben meteen gestart met onderwijzen van technisch tekenen en soms help ik mijn collega Ahmed met de computerklassen. Ik ben er trots op hier te werken en de kleintjes te kunnen helpen. Ma an maakt nu technische tekeningen voor bouwprojecten van het instituut met behulp van computerprogramma s. Zo heeft hij meegeholpen om het nieuwe beroepsopleidingsgebouw voor meisjes te ontwerpen, evenals andere projecten. Zijn doel: Ik wil een vakman worden in architectuur of civiele techniek en mijn ideeën invullen op een moderne manier. Broeder Andrew onderzoekt momenteel mogelijkheden voor mij om een opleiding architectuur of civiele techniek aan een universiteit voort te zetten. 7
Interview 8 Fida : Toekomstige directrice van een instituut? Fida kwam in het jaar 2000 op twaalfjarige leeftijd naar de school in Salt. Daarvóór had ze de basisschool afgerond (zesde klas) in haar geboortestad Irbid. Maar in Salt moest ze in de vijfde klas beginnen. Een jaar geleden heeft ze de middelbare beroepsopleiding (klas twaalf) afgemaakt met een gemiddelde van 71%. Maar voor toelating tot de universiteit had ze twee extra vakken nodig. In januari 2009 heeft ze de extra vakken scheikunde en biologie gehaald, waarna de weg naar de universiteit open lag. Fida: Ik wil Doven helpen zoveel mogelijk te kunnen leren zodat ze in de maatschappij gelijke kansen hebben. Mijn doel is om directrice te worden van een instituut voor Doven, net zoals Broeder Andrew. Hij is mijn grote voorbeeld. Vanwege haar doofheid begrepen mensen thuis haar meestal niet en contact met anderen was toen erg moeilijk. Maar nu heeft ze een aantal oplossingen: Met Doven kan ik communiceren via Gebarentaal en ik kan het geschreven Arabisch van horende mensen lezen. Al zal ze voor de universiteit in ieder geval wel een tolk nodig hebben. In 1999, toen ze veertien jaar oud was, kwam Asma naar de school in Salt. Daarvóór zat ze op dezelfde Dovenschool in Irbid als Fida en moest eveneens een klas terug. Als kind wilde ze altijd dokter Fida en Asma hebben heldere doelen; respectievelijk manager of directrice van iets wat met Doven te maken heeft en werken met doofblinde kinderen. worden, maar toen ze ouder Asma: werd, realiseerde ze zich dat een Bijzonder onderwijs dove dokter als beroep geen optie was. Op school hield ze het meest van de vakken Engels en bijzonder onderwijs. Een jaar geleden is ze begonnen aan een studie bijzonder onderwijs aan het Princess Rahmah College in Salt en uiteindelijk zou ze heel graag een specialisatie in doofblindenonderwijs willen volgen in het buitenland. Asma: Ik wil graag werken met doofblinde mensen in Jordanië en ook reizen naar andere Arabische landen om Doven en doofblinden te helpen. Ahlam, werkzaam bij de afdelingen HEAR (audiologie) en STRIDE (training) en het internaat van het instituut, is haar grote voorbeeld. Asma heeft net als Fida ook moeilijkheden gekend met haar familieleden die haar Gebarentaal niet begrepen. Maar daar heeft ze mee leren omgaan. Ik heb geleerd om Arabisch te liplezen en schrijven en kan zo met de horenden communiceren.
Medewerkers en vrijwilligers Tamara met doofblinde Bashier, haar grote liefde. Een onverwachte verrassing was de komst van Ria Lammers uit Eibergen (NL). Ze nam een maand onbetaald verlof om in het instituut te helpen waar het maar nodig mocht zijn. Haar kundige hulp kwam heel goed van pas bij het voorbereiden van de volgende sponsorpost, inclusief foto s van de kinderen. Al na een paar dagen voelde ze zich helemaal thuis in de schoolfamilie. Tamara, die al eerder twee jaar lang vrijwilligster was en diverse vakanties in het instituut doorbracht - en daarbij voor de hand liggende werkzaamheden verrichtte, heeft in de kerstvakantie opnieuw prachtig werk geleverd. Ahlam - Doof, en verantwoordelijk in het internaat - en de oudere leerlingen vonden het erg fijn dat Tamara hielp met het zorgen voor de kleintjes, net toen de oudere leerlingen moesten studeren voor hun tussentijdse toetsen. De kinderen waren blij met Ria. Een ander voorbeeld van Gods trouw was de komst in januari van Howard uit Engeland. Vanuit zijn zware slechthorendheid voelt hij zich sterk betrokken bij de opdracht van het instituut en geniet enorm van het leren van de Jordaanse gebarentaal samen met de leerlingen. Hij is een ervaren organisator, manager en fondsenwerver met uitgebreide ervaring op gebied van zending en ontwikkelingshulp en zal daarom een belangrijk aandeel hebben in de toekomstige ontwikkeling van het instituut. We danken God dat Hij ons bij elkaar gebracht heeft en wensen hem veel sterkte. Enid en Chris kwamen ook als een geschenk uit de hemel. Twee jaar geleden waren ze een enorme hulp in Jofeh en met het schilderwerk van de schoolklassen. Ze kregen de trappenhuizen niet af, maar besloten later terug te komen en ze te betegelen in plaats van te schilderen, met sterke en mooie tegels. Thuis in Engeland begonnen ze met geld inzamelen voor dit project en tussen januari en maart hebben ze een groot gedeelte van het hoofdtrappenhuis betegeld. Ze hopen in september terug te komen om alles af te maken. Enid en Chris. 9
Medewerkers en vrijwilligers Aline en Matthew verlaten het instituut In december 2008 zijn Matthew en Aline vertrokken bij het instituut. En ook al hebben ze hun beslissing al een jaar geleden aangegeven; we ervaren hun vertrek als een groot verlies. Acht jaar geleden is Elisabeth met de doofblindengroep gestart, waarna al snel Aline haar kwam versterken. Tijdens de periode dat zij er werkte, breidde de unit zich uit van twee naar zes doofblinde kinderen, met nog twee op de wachtlijst, en van drie medewerkers naar negen. In 2008 heeft Aline een master gehaald in doofblindenonderwijs op basis van haar onderzoek naar verhalende communicatie bij doofblinde kinderen. Matthew heeft negen jaar voor het instituut gewerkt in een administratieve functie. De laatste vijf jaar heeft hij ook CBM (Christoffel Blind Mission)-Duitsland vertegenwoordigd in het Midden-Oosten. Matthew en Aline gebruiken hun sabbatsjaar om na te denken over hun toekomst en ook om vrienden en familie te bezoeken. Woorden schieten te kort om onze dankbaarheid uit te drukken; daarom willen we hen van ganser harte Gods zegen toewensen. Matthew en Aline gaan een nieuwe toekomst tegemoet. Doofblindengroep Doofblindengroep verhuisd In mei 2008 is de doofblindengroep verhuisd naar een ander gebouw dat veel meer ruimte biedt. Die ruimte was nodig vanwege de huisvesting van de twee nieuwe meisjes Kawthar (4) en Hadiel (5) en de geplande uitbreiding met nog twee kinderen. Ook al is er meer plaats voor kinderen, het blijft moeilijk om geschikte en/of getrainde medewerkers te vinden die voor de kinderen zorgen en hen kunnen Afdelingen onderwijzen. Toch zijn we erg dankbaar voor de nieuwe jonge onderwijzeressen die sinds kort bij de unit zijn komen werken. Vertrek We missen Elisabeth, die trouw de nachtdiensten werkte en daarnaast administratieve verantwoordelijkheden had. De 24-jarige Mariam, een lokale jonge vrouw uit de Jordaanvallei die bijzonder onderwijs studeerde aan het Balqa College in Salt, heeft vijf nachtdiensten per week 10
Afdelingen nicht van Mariam, er voor de nachten bijgekomen en zoeken we vervanging voor Mariam. Zij wil overdag gaan werken om, na het overlijden van haar moeder, de nachten thuis te blijven om voor haar zieke vader te zorgen. Mariam bereidt Noer voor om naar bed te gaan. overgenomen. Haar werk is zeer gewaardeerd. Intussen is Nihayeh, een Buitendienst Nieuwe schooltassen: die kregen leerlingen van het Community Rehabilitation Centre - (centrum voor revalidatie binnen de leefgemeenschap) in Jofeh, in de Jordaanvallei. De donatie is afkomstig van vrijwilligers van het Britse HIGHWAY project. In de schooltassen zaten een etui, liniaal, puntenslijper, notitieblokken en andere schoolspullen. (September 2008) Thuis Bashier brengt nu de weekenden en vrije dagen thuis door. Medewerkers van de doofblindengroep hebben eerst zijn familie hierop voorbereid. Ze begonnen met een paar dagen en toen dat goed ging, is hij in de zomervakantie zelfs drie weken lang thuis geweest. Van september tot december 2008 zijn plaatselijke leerlingen getraind voor hun ICDL-diploma (Internationaal Computerrijbewijs) in het Community Rehabilitation Centre in Jofeh. Het is de eerste keer dat deze cursus is gegeven in de Jordaanvallei. 11
Nieuw beroepsopleidingsgebouw voor meisjes Op 12 maart s avonds om 23:30 uur werden, na heel veel hindernissen, de laatste ramen en deuren ingebouwd. Vooral de oudere leerlingen wilden meteen enthousiast met het inruimen van de nieuwe lokalen beginnen, zelfs terwijl het midden in een toetsenweek viel. Dagenlang liepen er steeds jonge vrouwen, geholpen door de jonge mannen als het echt te zwaar was, met meubels, onderwijsmateriaal en dozen met wol, stoffen en borduurmateriaal over de speelplaats. Er kwam zelfs een hele keukeninrichting over, omdat de kooklessen nu ook in het nieuwe gebouw zullen plaatsvinden. School Haya en Tonio in het nieuwe gebouw. In opslagruimtes stonden al kasten, tafels, stoelen en banken te wachten om het geheel gezellig te kunnen maken. Zo heeft het al een heel eigen karakter, waar de leerlingen en hopelijk bezoekers zich thuis kunnen voelen. Tonio, de Duitse vrijwilliger, heeft dit jaar heel goed werk geleverd met de oudere jongens in de werkplaatsen en met de kleine kinderen op de speelplaats. Maar hij had er helemaal geen bezwaar tegen om een keer met de oudere meisjes de kleine weefstoelen en andere zware zaken te verhuizen. In April maakte hij ook een interessante video over school en begon bij de doofblinde kinderen mee te helpen. Adressen van de Stichting Allah Kariem Holland Voorzitter: B.A. Luijendijk, Melissekade 274, 3544 CX Utrecht, tel. 030 6666399 Secretaresse: Mw Y. Bergwerf, Zegwaartseweg 25 A, 2722 PN, Zoetermeer, tel. 079 3312957 email: wy.reitberg@planet.nl, nederland@allah-kariem.org Sponsorsecretaresse: Mw W. Belt, Moddermanstraat 2, 2313 GR, Leiden, tel. 071-5418137 email: wilmabelt@hetnet.nl Penningmeester: Dhr A. Aalderink, Galjoenkade 15, 2725 CA, Zoetermeer, teksttel. 079 341 58 70 (horenden eerst 0900 8410 bellen), emailfax: +31 84 224666, email: aleidus@xs4all.nl Betaalrekening 715515 t.n.v. penningmeester Allah Kariem te Zoetermeer, BIC: INGBNL2A, IBAN: NL58INGB0000715515 Bezoek eens onze website: www.allah-kariem.org 12