Discussie aan de hand van stellingen Tijdsduur 20 a 30 minuten Doel Deelnemers leren een eigen mening te vormen over seksueel grensoverschrijdend gedrag, genderongelijkheid en sekse Werkvorm Discussie aan de hand van stellingen (zie voor stellingen laatste bladen) Middelen Een ruimte waarin de deelnemers kunnen rondlopen Werkwijze 1. De zaal wordt ingedeeld in twee delen, eens en oneens. 2. Lees stelling voor en vraag de deelnemers een antwoord te kiezen door naar een kant van de zaal te lopen. 3. Vraag aan een aantal deelnemers waarom zij voor een bepaalde hoek kiezen. Daag vervolgens de deelnemers uit om met elkaar in discussie te gaan en uit te leggen waarom ze een andere mening hebben. 4. Maak na iedere vraag een korte samenvatting van wat er zoal gezegd is en of deelnemers van mening zijn veranderd. 5. Maak op het einde van de discussie een grotere samenvatting. Nabespreking Vraag aan een aantal deelnemers waar zij door deze oefening over na zijn gaan denken. Zijn zij van mening veranderd? Aandachtspunten Kies de stellingen die passen bij wat jij wilt bereiken. Houd de tijd in de gaten. Kies er een paar stellingen uit. Zorg dat de deelnemers elkaar laten uitspreken. Geef iedereen evenveel gelegenheid om zijn zegje te doen. Laat verschillende zienswijzen aan het woord. Ook al je het er zelf niet mee eens bent! Toon waardering voor de inbreng van de deelnemers. Probeer vooroordelen niet weg te nemen maar vraag vooral door. Waarom heeft deze deelnemer deze mening? Wat is zijn/haar motivatie? Vraag door als de bedoeling van een uitleg van een deelnemers niet duidelijk is. Bijvoorbeeld: o Kun je uitleggen wat je daarmee bedoeld? of: o Ik begrijp het niet helemaal. Kun je het nog een keer proberen uit te leggen? Vat de discussie samen als die dreigt te stokken. Wanneer deelnemers over geheel andere thema s gaan praten, is het belangrijk hen er op te wijzen dat dit niet bij de discussie hoort.
Stellingen plaatsen bij de juiste criteria (toestemming, vrijwilligheid, gelijkwaardigheid, leeftijdsadequaat, contextadequaat en zelfrespect) Tijdsduur 20 minuten Doel Deelnemers leren eigen mening te vormen over seksueel grensoverschrijdend gedrag Werkvorm Discussie aan de hand van de zes criteria en stellingen. Middelen Licht de zes criteria toe Kies een aantal stellingen (zie achter blad, kopieer ze op een blaadje, zonder erbij bij welk criterium ze horen. Print ook de criteria op een A4tje). Deel de groep op in 4 a 5 personen Werkwijze Aan deelnemers wordt een aantal stellingen voorgelegd met de opdracht deze te plaatsen onder het juiste criterium. Voorwaarde is dat zij uitleg hebben gekregen over de zes criteria. Hiervoor gebruik je de is de PPP over de grens. Plenair: Laat de groepjes aan elkaar presenteren welke stelling ze onder welk criteria hebben geplaatst. Vergelijk en ga in op de verschillen en overeenkomsten. Nabespreking Vraag aan een aantal deelnemers waar zij door deze oefening over na zijn gaan denken. Zijn zij van mening veranderd? Aandachtspunten Kies de stellingen die passen bij de zes criteria Probeer af te wisselen zodat alle criteria aan bod komen Loop langs de groepjes en stel tussendoor vragen Sluit het plenair af Dilemmaspel Doel Oplossingen inventariseren, wegen en kiezen Tijdsduur 45 minuten Groepsgrootte 6 tot 10 mensen, of meer als je het plenair doet Werkvorm Werkopdracht Middelen Post-its, stiften Werkwijze Deel post-its uit, stiften of kaartjes en leidt het thema/dilemma wat je wilt bespreken/probleem waarvoor je een oplossing wilt in. Opdracht: Laat iedere deelnemer 1 of meer tips over de oplossing op post-its noteren. De tips kunnen uit literatuur komen maar ook op basis van eigen ervaringen. Laat de deelnemers de post-its op een flap/muur plakken. Laat de deelnemers samen vervolgens minstens 10 tips kiezen die interessant zijn voor de discussie. Discussieer over de haalbaarheid van iedere tip Nabespreking Vragen wat het opleverde voor de deelnemers. Aandachtspunten Houd er rekening mee dat er bij beginnende deelnemers en bij onbekendheid met het onderwerp minder ideeën komen. Bij deelnemers met veel ervaring en bij grotere groepen is er meer tijd nodig voor discussie.
Stellingen bij de 6 criteria Over de Grens (zie ook presentatie over de grens ) (bij o.a. plaats stellingen bij juiste criteria) Toestemming 1. Wie A zegt, moet ook B zeggen 2. Giechelen is een teken dat ze het leuk vindt 3. Niets zeggen betekent dat iemand vast wel wil 4. Als ik alcohol drink, heb ik sneller zin in sex 5. Jongens willen altijd, overal en met iedereen seks 6. Ik heb onze vrijpartij opgenomen op de cam, zonder dat hij/zij dat weet. Wat niet weet wat niet deert. Vrijwilligheid 1. Als ik een drankje aanneem moet ik eigenlijk wel met hem zoenen 2. Zeuren om seks moet kunnen/iemand het bed inpraten moet kunnen 3. Mijn vriend(in) heeft gezegd dat hij/ze mijn zusje wat aandoet als ik het uitmaak 4. Jaloezie is altijd een teken van liefde 5. Als ik nou zwanger van hem wordt, of net doe alsof ik zwanger ben, dan blijft hij vast bij mij Gelijkwaardigheid 1. Leeftijdsverschil? Ach daar voel je toch niets van! 2. Als ik (13 jaar) wil vrijen met mijn vriendje (17 jaar) moet ik dat zelf weten 3. Het is toch juist leuk als een jongen door een volwassen vrouw verleid en ontmaagd wordt? 4. Mijn docent(e) is een lekker ding, die ga ik eens versieren Contextadequaat 1. In de klas laat iemand een plaatje van een aanranding zien op de smart Phone 2. Mijn ouders willen niet dat ik met dat meisje/die jongen omga, dus doe ik het stiekem 3. Mijn buurjongen van 6 loopt in een t-shirt met de afbeelding van play boy erop 4. Op mijn kamer heb ik posters van blote vrouwen/mannen. Dat moet ik toch zelf weten? 5. Foto s waar ik zoenend opsta zet ik op facebook Leeftijdsadequaat 1. Ik (14 jaar) droom van jong moeder/vader worden, een baby tje lijkt me zo leuk 2. Ik wil voor mijn 15e ontmaagd zijn, anders loop ik achter op de rest 3. Het is beter dat je eerst jezelf leert kennen voordat je het met een ander doet 4. Porno kijken kan geen kwaad, het maakt niet uit hoe oud je bent. Zelfrespect 1. Mijn profielfoto moet wel sexy zijn 2. Met mijn vrienden(innen) doe ik wedstrijdjes wie het meeste jongens/meisjes heeft gehad 3. Als een willekeurig jongen graag gepijpt wil worden, heb ik daar niet zoveel problemen mee (15 jaar) 4. Ik geloof in de liefde, als het uit is doe ik alles om die persoon terug te krijgen 5. Een striptease voor de webcam kan geen kwaad 6. Bij de 1e keer is altijd even doorbijten als het vrijen een beetje pijn doet. Dat hoort erbij.
Stellingen genderverschillen en geseksualiseerde samenleving In relatie tot dagelijks leven: 1. Schelden doet geen pijn 2. Het is intimiderend/gewoonweg vervelend als je wordt nagefloten op straat 3. Seksistische grapjes op verjaardagen moet je niet al te serieus nemen. 4. Ik heb er geen probleem mee dat ik op allerlei formulieren mijn sekse in moet vullen 5. Met zo n rokje vraagt ze er om! In relatie tot (fysiek) geweld 1. Als jij een klap krijgt van je vriendje/vriendinnetje, ga je meteen bij hem/haar weg 2. In iedere relatie valt wel eens een klap 3. Maar hij/zij bedoelde het niet zo. (na een klap) 4. Hij/zij houdt gewoon van ruwe seks (iemand heeft wel erg veel blauwe plekken na een vrijpartij) 5. Een jongen die zich laat misbruiken is een lozer! Dat laat je je toch niet gebeuren! In relatie tot seksualiteit 1. Meisjes willen liefde, jongens seks 2. Jongens willen altijd wel seks! En als ze dat niet willen, zeggen ze dat toch! 3. Jongens hebben geen grenzen, meisjes wel 4. Meisjes die andere meisjes zoenen, doen dat om jongens op te geilen 5. Homo s zijn geen echte mannen In relatie tot media: 1. Ik vind het niet raar dat een onbekende op MSN een foto vraagt 2. Ik vind dat het verboden moet worden dat rappers in hun clips vrouwen zo denigrerend neerzetten 3. Mijn profielfoto moet wel sexy zijn In relatie tot volwassen leven 1. Om meer vrouwen aan de top te krijgen (bedrijfsleven en politiek) zou een quotum ingesteld moeten worden 2. Het wordt tijd dat mannen zich emanciperen, zich meer inzetten in huishouden en zorg voor kinderen 3. Mannen die een pappa-dag willen doen dat meestal omdat dat van hun vrouw moet 4. Moeders kunnen van nature beter voor de kinderen zorgen dan vaders. 5. Citaat boer Henk van Boer zoekt vrouw: Op het platteland wordt toch wel verwacht van de vrouw iedere dag zeg maar kookt en de boodschappen doet. Wat vind jij, daarvan? In relatie tot relaties 1. Ik wil later een rijke man/rijk worden 2. Als ik maar niet zo wordt als mijn eigen moeder/vader 3. Ik mag thuiskomen met wie ik wil 4. Romantiek vind ik belangrijk 5. Seks hoort bij een relatie
Dilemma s over de grens Je bent op een verjaardagsfeestje en je speelt: Durven en doen. Je wordt uitgedaagd om bij een meisje haar borsten aan te raken/een jongen in zijn kruis te voelen. Jij doet dat voorzichtig maar iedereen om je heen roept dat je steviger moet beetpakken. Wat doe je? Je broertje van 8 is gek van Gers Pardoel. Hij zingt luid de teksten mee: Ben gevallen voor je ogen en je sexy stijl, je lijkt de vrouwelijke Gerssie wel, en de volgende morgen en het was niet te geloven, die chick die was weg en had me voor gelogen, en ik had dr nog wel zo lekker genomen Wat doe je als je dat hoort? Je bent op een feestje samen met je date. Hij/zij wil graag zoenen en betast je. Je zegt: sorry, ik heb niet zo n zin nog. Hij/zij geeft je een pilletje en zegt: neem deze maar, then the party can start, Je bent wel nieuwsgierig. Wat doe je? Op het schoolplein sta je bij een groepje dat je broer belachelijk zit te maken omdat ie nog geen seks heeft gehad op zijn 16 e. Hoe reageer je? Je klasgenoot van 14 vertelt je dat hij/zij naar bed is geweest heeft met de buurman/vrouw van 32. Hoe reageer je? Wat zou je doen als je denkt dat die jongens/dat meisje het thuis niet leuk heeft, en misschien wel mishandeld wordt? Dilemma s genderongelijkheid en geseksualiseerde samenleving Een groepje van jongens van 6/7 jaar scheldt elk meisje en vrouw die voorbij komt uit voor slet en hoer. Jij staat op een afstandje te kijken. Wat doe je? Je hebt het gevoel dat je docent jongens voortrekt omdat hij denkt dat jongens slimmer zijn. Hij maakt daar af en toe ook opmerkingen over. Wat doe je? Je beste vriend/vriendin vertelt je dat hij op jongens/zij op meisjes valt en verliefd is op iemand anders uit jullie vriendengroepje. Hoe reageer je? Je vriend wil dat je vaker sexy kleding draagt als jullie uitgaan, hij vindt het vet zoals vrouwen er uit zien in videoclips van rappers. Wat doe je? Je vriendin wil graag dat je je meer gedraagt als een man, als een echt macho. Bijvoorbeeld de deur voor je open houden, maar ook andere jongens op afstand houden als jullie uit zijn en al het initiatief nemen bij zoenen en vrijen. Wat vind je daarvan?