in control Persbericht Datum: 14 januari 2013. Titel: Heel Noord-Holland Noord pakt alcohol- en drugsmisbruik onder jongeren aan Vanaf 2013 slaan de regio's Noord-Kennemerland, Kop van Noord-Holland en West-Friesland de handen ineen om alcohol- en drugsgebruik onder jongeren verder terug te dringen. Het is een topprioriteit, omdat een overweldigende meerderheid van 90 "A van de inwoners vindt dat er extra geld en tijd ingestoken mag worden. GGD Holland Noorden en het Programmabureau Integrale Veiligheid van Politie Noord-Holland Noord zijn daarom gevraagd een integraal programma samen te stellen. De kracht van het programma is een preventieve én een repressieve aanpak voor de gemeenten in de drie regio's. Eerdere bemoedigende projectresultaten zijn een stimulans om op de ingeslagen weg door te gaan en de krachten te bundelen onder de noemers 'In control of alcohol' en 'In control of drugs'. Nieuwe aanpak Er zijn in de gezamenlijke aanpak tot 2016 activiteiten opgenomen die in de afgelopen jaren succesvol bleken. ok zijn er veel nieuwe activiteiten, zoals interactieve theatervoorstellingen voor jongeren in het speciaal voortgezet onderwijs en voor hun ouders en er zijn elektronische lesmethoden alcohol en drugs voor het voortgezet onderwijs. Met behulp van de nieuwe Drank en Horecawet kan 'In control of alcohol' jongeren onder de 16 jaar er op wijzen dat alcoholbezit strafbaar is en geeft de wet nieuwe handvatten om het verstrekken van alcohol beter te handhaven. Mystery guest-onderzoeken met jongeren onder de 16 jaar ondersteunen die aanpak. Sociale media zijn nieuwe middelen om in contact te komen met jongeren en ze te betrekken in het programma. Daar maken ze veel gebruik van, zoals via Facebook: Facebook.com/incontrol of via Twitter: @incontrolofalc. Unieke samenwerking Het is uniek dat gemeenten in een financieel moeilijke tijd gezamenlijk extra geld beschikbaar stellen en voor het eerst dat er een dergelijke grote samenwerking is met zowel preventieve als repressieve activiteiten samen. Die samenwerking trok daarom ook landelijk de aandacht van het ministerie VWS en van het Trimbos Instituut. Een voortrekkersrol hebben de stuurgroepvoorzitters van Noord-Kennemerland, Kop van Noord-Holland en West-Friesland, respectievelijk: Martin Hagen (tot 10-1-13 wethouder gemeente Alkmaar), Gerrit Westerink (waarnemend burgemeester gemeente Schagen) en nno van Veldhuizen (burgemeester gemeente Hoorn). Hun rol leidde er toe dat er extra geld en ambtelijke inzet is. De gemeenteraad van Heiloo heeft nog niet besloten. Goede resultaten In 2007 startte de uitvoering van het project 'Westfrisse Jeugd' in West-Friesland. Later volgde het project 'Helder in de Kop' in de Kop van Noord-Holland en 'Nuchter Noord Kennemerland' in Noord-Kennemerland. Aanleiding waren de verontrustende cijfers van kinderen die steeds jonger, vaker en meer alcohol dronken. Door die afzonderlijke projecten zijn in vijfjaar tijd al goede resultaten geboekt, zoals: -toenemende bewustwording onder jongeren, ouders en alcoholaanbieders over de risico's en gevolgen van alcoholgebruik onder jongeren; -hogere startleeftijd van beginnende drinkers van 12.1 naar 12,8 jaar; -afname van het aantal alcoholdrinkende jongeren onder de 16 jaar van 70 0 7o naar 55 0 Zo; -groeiende inspanningen bij alcoholverstrekkers om de naleving van de wetgeving te verbeteren. Noot voor de redactie: De voorzitter van de stuurgroep West-Friesland, burgemeester nno van Veldhuizen van de gemeente Hoorn, is bereid u persoonlijk uitgebreide toelichting te geven over het programma. Zie hieronder de contactgegevens. p 7 maart as. is er op initiatief van het ministerie VWS een bijeenkomst waarin de integrale aanpak van 'In control of alcohol' voor het voetlicht komt (zie bijlage). Graag nodigen wij u uit om hierbij ook aanwezig te zijn. Het programma In control of alcohol is een initiatief van alle gemeenten van de regio's West Friesland, Noord Kennemerland en de Kop van Noord-Holland. Het bestaat uit preventieve en repressieve interventies om overmatig alcoholgebruik onder jongeren te voorkomen en om de sociale veiligheid te vergroten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken, Provincie Noord-Holland, Politie Noord-Holland Noord en het penbaar Ministerie ondersteunen het programma. Voor meer Informatie over het programma In control of alcohol: Kees van der Veer, 6GD Hollands Noorden, kveer@ggdhn.nl, 06-12738758, 0224-720544 C C D ^ Integrale Veiligheid Hollands Noorden H * * *.» * N 00,d
programmabureau Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord Colleges B&W Subregio Kop van Noord-Kennemerland Alkmaar, 9 januari 2013 Kenmerk: 13/0000198 Betreft: definitieve kadernota Jeugd, Alcohol&Drugs 2012-2015 en uitvoeringsprogramma Noord- Kennemerland. Geachte colleges, Als voorzitter van de stuurgroep Jeugd, Alcohol en Drugs in Noord-Kennemerland heb ik mij samen met u en de mede-stuurgroepleden de afgelopen jaren mogen inzetten voor het terugdringen van het overmatig gebruik van alcohol onder onze jongeren. Met vele partners is gewerkt aan een brede, integrale gezamenlijke aanpak, variërend van voorlichting op scholen, themabijeenkomsten voor ouders, afspraken met alcoholverstrekkers tot aan repressieve maatregelen tegen uitgaansgeweld. De bestrijding van alcoholgebruik onder jongeren gaat ons allemaal aan. Met bezorgdheid hebben wij de afgelopen jaren kennis genomen van het hoge alcoholgebruik onder onze jeugd en de desastreuze gevolgen daarvan voor hun gezondheid. Tot vorig jaar steeg nog jaarlijks het aantal jonge "comazuipers" dat werd opgenomen in het ziekenhuis. Nog zorgelijker was het dat dit misbruik niet incidenteel bleek te zijn, maar structureel, breed ingeburgerd en sterk verbonden met onze cultuur. Het vergt een lange investering van ons allen om dit om te buigen. Gelukkig zijn we op de goede weg: de eerste resultaten van ons project zijn bemoedigend en laten een voorzichtige kentering in gedrag zien. Nu is het echter belangrijk om door te pakken. Het mag niet blijven bij een incidentele projectmatige aanpak. Vorig jaar mei mocht ik u de kadernota Jeugd en Gezondheid 2012-2015 aanbieden waarin aan u een doorstart werd voorgesteld van het project Jeugd, Drugs en Alcohol. Ik ben blij en trots u te kunnen melden dat de gemeenten in de regio Noord-Holland Noord met instemming hebben gereageerd en bereid zijn daar energie in te steken door structureel een bedrag van 50 cent per inwoner in de begroting vrij te maken. Nu investeren in de gezondheid van onze jongeren is een investering in de toekomst. Ik zie er naar uit om met u de strijd tegen het overmatig alcohol- en drugsmisbruik voort te zetten. De stuurgroep zal u daar de komende jaren met hetzelfde enthousiasme bij ondersteunen samen met alle betrokken partners. Met genoegen bied ik u hierbij namens de stuurgroep de definitieve kadernota aan met het uitvoeringsprogamma voor de subregio Noord-Kennemerland. Met vríende groet. Postbus 211 1800 AA ļ Alkmaar T. 06-21 80 92 95
Jeugd, Gezondheid en Veiligheid in Noord-Holland Noord Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 Praktijkteam Commissie Criminaliteitsbeheersing, penbare orde en Veiligheid programmabureau r\ ' Integrale Veiligheid Noord-Holland Noord CCD Hollands Noorden Samen werken äan gezond leven
1. Doorgaan op de ingeslagen weg Succesvol samenwerken Alcohol en drugs vormen bij overmatig gebruik een gevaar voor het individu en zijn omgeving. Alle interventies die dat gevaar helpen voorkomen - en daarop richt deze kadernotitie zich - dragen bij aan het beschermen van de individuele gezondheid, het vergroten van sociale- en maatschappelijke veiligheid en het terugdringen van nodeloze maatschappelijke schade en kosten. Dat is wat de gemeenten in Noord-Holland Noord willen bereiken. Aanpak van schadelijk alcoholgebruik is ook een prioriteit van het landelijk gezondheidsbeleid. Daarbij adviseert het kabinet gemeenten om jeugd als belangrijke doelgroep voor het lokaal gezondheidsbeleid benoemen. Naast bevordering van (het aanleren van) een gezonde leefstijl, vroege signalering van risico's en inzet op weerbaarheid om dagelijkse verleidingen te weerstaan, vindt het kabinet dat het stellen van grenzen en het stimuleren van een gezonde basis bij de jeugd gerechtvaardigd is. Met de minister van Veiligheid en Justitie hebben we afgesproken verder samen te werken in de aanpak van risicovol middelengebruik door jongeren en daarmee te bereiken dat:» gezondheidsschade door alcohol en drugs wordt voorkomen;» overlast afneemt en de dagelijkse door: leefomgeving veiliger wordt;» een gesloten keten van preventie, signalering en hulp- en zorgverlening én toezicht, opsporing en handhaving. We willen daarmee volhouden, volharden en volbrengen. Stap voor stap. Drie regio's met een eenduidige aanpak De gemeenten in Noord-Kennemerland zijn in maart 2008 gestart met het project 'Mee(r) werken aan minder alcohol onder de jeugd', dat in 2009 een vervolg kreeg met het project 'Naar een nuchter Noord Kennemerland', primair gericht op jongeren onder de 16 jaar. In november 2008 spreken gemeenten in de Kop van Noord-Holland en de GGD Hollands Noorden af concrete afspraken te maken voor regiobreed beleid voor alcoholmatiging onder jongeren. De aanpak is beschreven in het projectvoorstel 'Helder in de Kop'. Tijdens een conferentie op 20 juni 2007 hebben de West-Friese gemeenten de basis gelegd voor het project 'Westfrisland'. Het Rijk heeft het project aangemerkt als één van de vijf landelijke pilots gericht op specifieke jongerenproblematiek. Alcoholmatiging was speerpunt. In 2009 is daaraan de repressieve aanpak van de drugsproblematiek toegevoegd. De projecten hebben een gemeenschappelijk doel: toenemende bewustwording onder jongeren, ouders en alcoholaanbieders van het alcoholgebruik onder jongeren en de risico's en gevolgen hiervan. Gericht op jongeren onder de 16 jaar (en hun ouders) zijn dezelfde interventies ingezet in het basisonderwijs en in het voortgezet onderwijs. De provincie Noord-Holland heeft daaraan een belangrijke financiële bijdrage geleverd. Het Rijk heeft vooral bijgedragen in de kosten van onderzoek en communicatie. p 16 maart 2011 heeft het Rijk met alle gemeenten afgesproken op de ingeslagen weg door te gaan. We ronden de projecten af. Werkzaam gebleken interventies en werkbaar gebleken samenwerkingsverbanden zullen we voortzetten en borgen. nze aanpak kent de twee sporen: 1. Doorgaan met wijzen op de schadelijke gevolgen en de gezondheidsrisico's en de keuzemogelijkheid om verstandig met alcohol en drugs om te gaan. 2. Terugdringen van de beschikbaarheid en het bezit van alcohol en drugs, en intensiveren van het toezicht op en het handhaven van de regels daarvoor. Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 1
nze opgave ligt in het: «voortzetten van preventieve en repressieve maatregelen. En wat dat laatste betreft in het bijzonder: «voorbereiden op en implementeren van de nieuwe gemeentelijke taken volgens de gewijzigde Drank- en Horecawet. Met de samenwerkingsovereenkomst met de minister van Veiligheid en Justitie als vertrekpunt is deze kadernotitie ook een uitvloeisel van nationaal beleid, en daarbij een bouwsteen voor:» de regionale veiligheidsagenda; «het lokaal, integraal veiligheidsbeleid; «het lokaal gezondheidsbeleid. Gemeenten kunnen naar eigen inzicht aanvullende maatregelen en interventies inzetten. Werkende weg willen tot de top 5 van de veiligste regio's in Nederland behoren. Jaarlijks 3,7 miljard euro maatschappelijke schade In een laatst bekende en daarmee meest recente studie heeft KPMG in 2001 de maatschappelijke kosten van alcohol op een rij gezet. Toen kostte het de maatschappij ruim C 2.58 miljard euro per jaar. Meer dan de helft hiervan komt door arbeidsverzuim, een derde door de gevolgen van misdrijven en overtredingen. Gecorrigeerd voor inflatie (296 per jaar) kost alcohol de maatschappij nu 3,7 miljard euro per jaar. Kosten voor door alcohol veroorzaakte kanker en verkeersongelukken zijn hierbij niet meegerekend. In de EU bedragen de alcohol gerelateeerde ongeveer 270 miljard euro per jaar. De grootste kostenposten zijn:» verlies aan arbeidsproductiviteit» criminaliteit» verkeersongevallen» gezondheidszorg» verslavingszorg Maatregelen die nodig zijn om de totale Europese kostenpost met een derde (90 miljard euro) te laten dalen, zouden ongeveer 1,3 miljard euro kosten. 2. Bemoedigende resultaten geven stimulans nze projecten zijn als pioniers van start gegaan om ook voor anderen effectieve werkwijzen uit te proberen. Er is ook goed rond gekeken naar voorbeelden en werkwijzen van anderen. Zo is dankbaar gebruik gemaakt van ideeën, methoden, technieken en 'toolkits' van bijvoorbeeld het Trimbos Instituut, STAP, NC*NSF. De gemeenten Den Helder, Texel, Hoorn, Enkhuizen, Medemblik en pmeer hebben deelgenomen aan de 'pilot toezicht Dranken Horecawet', vooruitlopend op de aanstaande wetswijziging, en daarbij belangrijke ervaringen opgedaan met toezicht en handhaving. Weliswaar arbeidsintensief, maar met betrekkelijk weinig geld worden onze Bronnen: KPMG 2001; Loketgezondleven.nl; Jellinek januari 2011 projecten uitgevoerd. Dat is en wordt zichtbaar gemaakt met de verantwoordingen aan subsidiënten en gemeenteraden. Samen aanpakken, ontschotten, uitwisselen en van elkaar leren heeft vooral ook tijd en geld bespáárd. Het is alleen nooit becijferd. We hebben ook niet becijferd welke maatschappelijke kosten zijn voorkomen door de adequate hulpverlening aan hen die bij het meldpunt zijn aangedragen. Dat preventie niet alleen werkt, maar ook loont is door anderen aangetoond. Daarin ligt voldoende reden om op de ingeslagen weg door te gaan. Intussen zijn bemoedigende resultaten geboekt waar het gaat om de:» toenemende bewustwording onder jongeren, ouders en alcoholaanbieders van het gebruik onder jongeren en de risico's en gevolgen hiervan; «hogere startleeftijd van beginnende drinkers; Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 2
» afname van het aantal alcohol drinkende jongeren onder de zestien jaar.» groeiende inspanningen bij verstrekkers om de naleving van wetgeving te verbeteren. 3. Aanpak op hoofdlijnen Blijven bouwen aan bewustwording en draagvlak We blijven inzetten op vooral preventie en daarnaast regelgeving en handhaving. Repressie is 'iets achter de hand'. Voorkomen is immers beter dan genezen. Bij die aanpak hoort het gesprek door alle partners mét alle denkbare betrokkenen en belanghebbenden: jongeren, ouders, horeca ondernemers, bestuurders en vrijwilligers in het maatschappelijk leven (sportclubs, buurten clubhuizen). In gesprek gaan is goed Rendement van preventie becijferd Investeren in preventie loont. 30 september 2010 - Iedere euro die geïnvesteerd wordt in de preventie van roken, overmatig alcoholgebruik en obesitas, brengt een substantieel rendement voor de samenleving met zich mee. Dat blijkt uit het onderzoek "prevention pays for everyone" van PwC. Een ongezonde levensstijl alleen al is verantwoordelijk is voor eentiende van alle gezondheidskosten. Preventie van overmatig alcoholgebruik: positief rendement ongeacht leeftijd vermatig alcoholgebruik heeft een flinke impact op de maatschappij. Zo wordt alleen al 144 miljoen euro per jaar uitgegeven aan het aanpakken van alcoholgerelateerde misdaad en ongelukken. (...) Voor het tegengaan van overmatig alcoholgebruik wijst PwC op een interventiepakket bestaande uit een verbod op adverteren, het beperken van de toegang tot alcohol voor jongeren, het voeren van een actief beleid in de zorg richting alcoholisten en het verhogen van de accijnzen met 25 procent. Daarbij levert een beperkte inzet van deze interventies een rendement van 60 procent, terwijl het meest optimistische scenario leidt tot een rendement van 280 procent. uitvoerbaar, en in onze anonieme digitale en gebureaucratiseerde samenleving o, zo Veel ouders onbekend met gedrag van hun kind p de basisschool heeft 2896 van de leerlingen uit groep 7 en of 8 wel eens alcohol gedronken. In de onderbouw van het voortgezet onderwijs (klas 1 t/m 3) drinkt 2796 al regelmatig alcohol, steekt 1096 regelmatig een sigaret op en blowt 396. p hun vijftiende gebruikt respectievelijk 6096 van de kinderen regelmatig alcohol, rookt 3196 en blowt 1096. Veel ouders denken ouders dat hun kind 'slechts' 1 glas alcohol in het weekend drinkt, terwijl de kinderen zelf aangeven dat ze 5 glazen achterover slaan. Bij de vraag of ze ooit gerookt hebben, antwoordt 2996 van de kinderen ja, terwijl slechts 1296 van de ouders denkt dat hun kind ooit gerookt heeft. Het blowgedrag neemt toe vanaf 14 jaar. Van de 14-16-jarige kinderen die wel eens geblowd hebben, is slechts 1 op de 6 ouders hiervan op de hoogte. Bron cijfers: HBSC 2009 (alcohol en cannabis), Roken Jeugd Monitor 2011 (roken). belangrijk en zeer effectief. We zullen vooral ouders en opvoeders ondersteunen waar dat nodig en gewenst is. We spannen ons maximaal in om in de komende jaren opnieuw gunstiger cijfers te kunnen noteren. nze twee-sporen aanpak komt tot uitdrukking in:» maatregelen en activiteiten met een preventief karakter en gericht op bewustwording via: - programma's op scholen voor basisen voortgezet onderwijs; - trainingen voor barpersoneel in commerciële en paracommerciële horeca; - diverse communicatieactiviteiten. «maatregelen en activiteiten gericht op signalering en zorg (opvang en behandeling); Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 3
1. Alcoholgebruik < 16 jaar oudertolerantie startleeftijd 2005 2009 2013 2015 1...a 7596 3756 25% 12,1 jaar 12,8 jaar 13,5 jaar uitbouw van het (aanvankelijk 1596 14 jaar voor West-Friesland ingestelde) meldpunt voor laagdrempelige vroegsignalering en adequate hulpverlening; bevorderen dat de ziekenhuizen in Alkmaar en Den Helder zich aansluiten bij en werken volgens het protocol van de landelijke alcoholpoli's; aanscherpen, uniformeren en intensiever toepassen en handhaven van de regelgeving; maatwerk in de aanpak van 'hokken en keten', waarbij in elk geval de commercieel geëxploiteerde en/of overlastgevende worden gesloten; gebruik van alle voorhanden zijnde landelijke en lokale juridische instrumenten om te voorkomen dat productie, handel, het voor handen hebben en het gebruik van drugs de openbare orde, de veiligheid en het woon- en leefklimaat (verder) aantast door op te treden tegen: - drugspanden; - straatdealers;» verkenning van een efficiënt en werkzaam model voor regionaal toezicht. De doelbereiking wordt getoetst door onderzoek en metingen op basis van: «cijfers van de politie; «tweejaarlijkse veiligheidsmonitor;» resultaten van reguliere onderzoeken van de GGD zoals EMV (eerstvolgend meetmoment in 2013) en Jeugdmonitor; «aanvullende specifieke metingen en onderzoeken, waaronder nalevingsonderzoek met 'mysteryshoppers'. Gesloten keten van preventie, signalering en hulp- en zorgverlening én opsporing en handhaving We leggen ons hierbij vooralsnog niet vast op alleen geregistreerde gegevens en daarbij horende cijfers. Het voorzien in een bestendige, gesloten ketenaanpak is voorlopig belangrijker. Niettemin spannen we ons maximaal in om samen met onze partners het middelengebruik door onze jongeren verder omlaag te brengen. Het voorkomen van 'comazuipen' heeft topprioriteit. 2. Alcoholgebruik jongeren tot 23 jaar 5».16 jaar WÍÈÊsiiĘĚĒÊÊÊå 2005 2009 2013 2015 2005 2009 2013 2015 ooit alcohol gedronken 7096 5596 «4596 8996 8996 «SK <75% l actueel alcohol gebruik er/o 40% 0596 <30% 8596 8196 ^596 overmatig alcoholgebruik 3996 2896 ^096 <15% 6836 6696 ^096 ^096 afgelopen maand dronken 2596 1796 *:1596 «cl096 5596 4996 0596 ^596 Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 4
3. Naleving leeftijdsgrens alcoholverkoopverbod < 16 jr Kennemer -land Noord- West- Friesland Kop van Noord Holland gemiddeld NHN 2010/2011 2013 2015 supermarkten 3396 4896 3396 3896 6096 7596 slijterijen 6396 6396 8896 7196 8096 9096 cafés/ discotheken 2996 2296 4096 3096 6096 7596 cafetaria's 3296 2896 2096 27* 6096 7596 sportkantines 2596 4496 1696 2896 6096 7596 Daarbij zorgen we ervoor dat: «de ketenpartners, inclusief de horeca, eikaars kennis en gegevens onmiddellijk delen en daarnaar adequaat en gericht handelen wanneer dat noodzakelijk is;» wanneer situaties dat rechtvaardigen: - het penbaar Ministerie strafrechtelijk optreedt; - de burgemeesters onmiddellijk overgaan tot bestuursrechterlijke maatregelen. Drugs De aanpak gaat uit van het goed kunnen handhaven van de 'bestaande norm': harddrugs zijn verboden, softdrugs worden onder omstandigheden gedoogd. Waar overlast is moet die minstens 596 afnemen. Waar men geen overlast ervaart mag die niet ontstaan. We zullen bewoners betrekken in het signaleren en aanpakken van problemen. Ranking van drugs Aanscherpen, uniformeren, toepassen van de regelgeving Beleid voor paracommerciële instellingen wordt afgestemd beleid. Het vergunningenbestand wordt geactualiseerd. p strikte naleving van wet- en regelgeving wordt streng gecontroleerd. Eén van de meest bediscussieerde maatregelen is het vervroegen van het uitgaansleven door het instellen van een uiterste toegangtijd voor de horeca. Het boek met 'voors' en 'tegens' is na intensief onderzoek, overleg en debat gesloten. Waar de uiterste toegangstijd op 01:00 u is vastgesteld blijft deze van kracht. Sluitingstijden kunnen worden vervroegd. Het uitgaansbeleid en de openingstijden van de horeca wordt in heel Noord-Holland Noord afgestemd. "Alcohol en tabak scoren hoog op de schaal van schadelijkheid voor de volksgezondheid en zijn daarmee relatief schadelijker dan veel andere soorten drugs. Heroïne en crack blijken samen met alcohol en tabak relatief het meest schadelijk te zijn. Paddo's, LSD en khat scoren relatief laag op deze lijst. Het gebruik van cannabis en ecstasy valt in deze rangschikking op individueel niveau in de middencategorie, maar scoren vanwege de omvang van het gebruik hoger als je naar de schadelijkheid voor de gehele bevolking kijkt." "De rangschikking is bepaald op basis van de driedeling: hoe giftig is het middel (op korte en lange termijn), hoe verslavend is het, en wat is de maatschappelijke schade. Voorbeelden van de laatste factor zijn agressie, verkeersonveiligheid, arbeidsverzuim en zijn zowel op individueel niveau gemeten als op het niveau van de samenleving in zijn geheel. Bezien vanuit de gehele samenleving stijgt de schadelijkheid van deze middelen als ze veel worden gebruikt. De maatschappelijke schade gaat dan zwaarder wegen." Bron: Ranking van drugs. Een vergelijking van de schadelijkheid van drugs RIVM-rapport 3400010/09 Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 5
We maken onderscheid tussen softdrugs en harddrugs. Bij dat onderscheid is het volgende van belang:» we accepteren in onze regio onder geen voorwaarde productie en beschikbaarheid van harddrugs;» we accepteren in onze regio onder geen voorwaarde illegale hennepteelt noch enige andere productievorm van (soft)drugs;» softdrugs mogen alleen worden verstrekt in de daarvoor aangewezen coffeeshops. In overleg met politie en penbaar Ministerie gaan we al het mogelijke doen om overlast op straat als gevolg van drugshandel en drugsgebruik aan te pakken. We willen zoveel mogelijk politiecapaciteit inzetten op: «locaties waar regelmatig gebruikt wordt (bestrijden van blowen op straat);» locaties waar drugsdeals plaatsvinden. We zullen nagaan in hoeverre extra capaciteit aan toezicht en controle door de gemeenten zelf kan worden ingezet met opsporingsambtenaren. Rond de exploitatie van zogenoemde 'smartshops', 'headshops' en 'growshops' hangt een negatief imago. Het komt voor dat in dergelijke shops ook verboden waar wordt verkocht. m elk risico op het ontstaan van nieuwe verkooppunten van drugs en drugsgerelateerde middelen te voorkomen zullen wij dergelijke shops weren, hetzij via het bestemmingsplan, hetzij via het vergunningenstelsel en/of toepassing van de wet BIBB. We gaan met horeca-exploitanten afspraken maken over hun bijdrage aan meer en beter inzicht in de aard en omvang van het drugsgebruik. Zij kunnen ons en de ketenpartners helpen probleemsituaties met alcohol en drugs tijdig te signaleren. AHJG-criteria Landelijk gelden voor gedoogde coffeeshops minimaal de zogenaamde AHJG-criteria. Ze gelden voor alle coffeeshops in Nederland. Het is niet mogelijk om als gemeente van deze voorwaarden af te wijken. Dat betekent dat het verboden is:» te Afficheren (reclame te maken voor hasj en wiet);» Harddrugs te verhandelen;» verlast te veroorzaken; «Jeugdigen onder de 18 jaar in de coffeeshop toe te laten of aan hen te verkopen;» Grote hoeveelheden te verhandelen (niet meer dan 5 gram per keer verkopen) of op voorraad te hebben (niet meer dan 500 gram). Naast deze criteria kunnen gemeenten aanvullende voorwaarden vastleggen. Bij vergunningverlening voor evenementen en (pop)festivals geldt: «verbod op het in bezit hebben van drugs;» gerichte controles op drugsgebruik en drugshandel; «snelrecht bij overtreding via M en Halt ('lik-op-stuk');» organisatoren moeten huisreglementen hebben waaruit inzet en medewerking hieraan blijkt. 4. Voorwaarden rganisatie In lijn met de afspraak uit de overeenkomst met het Rijk functioneert de Commissie Criminaliteitsbeheersing, penbare orde en Veiligheid (de Commissie CV) als praktijkteam. In de commissie CV zijn de besturen van gemeenten, politie, penbaar Ministerie en GGD vertegenwoordigd. De commissie: «bewaakt de voortgang;» stemt af tussen de subregio's; «stuurt op resultaat. Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 6
p subregionaal niveau doen gemeenten dat in de daarvoor gevormde stuurgroepen en organiseren daarvoor de noodzakelijke menskracht. Deze stuurgroepen worden gevormd door bestuurders uit alle gemeenten. De hierin vertegenwoordigde portefeuillehouders sturen binnen de eigen gemeente op implementatie van het programma. Zij worden daarbij door de programmaleiding ondersteund en gevoed met informatie. uit dat voortzetting van werkzaamheden mogelijk is met een structurele bijdrage per gemeente van C 0,50 per inwoner. Voor eventueel specifieke campagnes, onderzoek e.d. zullen we wanneer nodig opnieuw subsidies verwerven. De GGD en het Programmabureau Integrale Veiligheid verzorgen de programmaleiding en de uitwerking van deze kadernotitie in uitvoeringsprogramma's. Zij vormen werkgroepen met ambtenaren en vertegenwoordigers van betrokken instanties om op de verschillende programmaonderdelen voorgang te boeken. De GGD coördineert daarbij de aanpak en uitvoering voor de preventieve activiteiten en de communicatie. Het Programmabureau Integrale Veiligheid doet dat voor het repressieve spoor. m het risicovol alcohol- en drugsgebruik een halt toe te roepen willen we bij onze jongeren en hun opvoeders merkbare resultaten bereiken. Daarvoor is de inzet van henzelf en de medewerking van vele anderen nodig. Dat vraagt vooral veel communicatieve inzet. Het bereiken van de jongeren en hun ouders en/of opvoeders staat voorop. Maar daarnaast willen we iedereen mobiliseren die op enigerlei wijze kan bijdragen aan het signaleren van situaties waarop tijdig moet worden gereageerd. We sluiten zoveel mogelijk aan bij campagnes die landelijk worden ontwikkeld en zullen die toespitsen op de problematiek in onze regio. Financiën De lopende projecten in de subregio's zijn gefinancierd met incidenteel geld van gemeenten, provincie, Rijk en soms ook private organisaties. p grond van de ervaringen uit de projecten gaan we ervan Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 7
4. Hoofdelementen Programma 2012-2015 preventie en hulpverlening Gerichte aanpak met onderscheid naar drie doelgroepen: * jongeren onder de 16 jaar» jongeren tussen de 16 en 23 jaar (vaak uitgaande jongeren)» ouders/verzorgers van deze jongeren Deze doelgroepen worden bereikt via verschillende settings» onderwijs» vrije tijd (uitgaan en sport). De doelgroepen jongeren tussen de 16 en 23 jaar en ouders/verzorgers worden betrokken bij de ontwikkeling van innovatieve trajecten. De aanpak wordt onderdeel van het gemeentelijk gezondheidsbeleid 2013-2016. regelgeving, toezicht en handhaving Implementatie nieuwe Drank- en Horecawet:» Beleid, verordeningen en conceptraadsvoorstellen;» Toezicht 8Í Handhaving, voorstel voor gemeentelijk werkproces; o Toezicht SÍ Handhaving, onderzoek naar regionale harmonisatie werkproces;» Toezicht S Handhaving, onderzoek naar mogelijkheden regionale samenwerking;» Sanctiebeleid, onderzoek naar mogelijkheden regionale harmonisatie. Contacten en contracten met de drankverstrekkers» Intensieve samenwerking met Paracommerciële horeca, reguliere horeca, supermarkten en slijterijen» Horeca-convenant;» Afspraken over openingstijden;» Nalevingsonderzoek m.b.v. mysteryguests. p jongeren gericht repressie» HALT afdoening;» Regionalisering van succesvolle projecten als 'wakkere ouders';» ntzeggingenbeleid; Drugsbestrijding aanbieders» Integrale aanpak hennepteelt; «Regionaal afgestemd sluitingsbeleid;» Regionaal afgestemd coffeeshopbeleid;» Integrale Controles Growshops. Drugsbestrijding gebruikers» Convenant veilige school (kluisjescontrole); «Regionaal aanpak "drugsgebruik op straat" (piumwet 13c). communicatie Interregionale communicatie d.m.v. nieuwsbrieven voor interne doelgroepen in de subregio's, zoals:» bestuurders gemeenten «raadsleden (via griffier) «beleidsambtenaren gemeenten, provincie» beleidsmedewerkers/management GGD» beleidsmedewerkers PIV en M o communicatieadviseurs (t.b.v. verdere verspreiding) Regionaal advies en ondersteuning bij gerichte preventieve en repressieve aanpak doelgroepen, zoals:» jongeren onder de 16 jaar» jongeren tussen 16-23 jaar» ouders/verzorgers jeugdigen» alcoholverstrekkers «leerkrachten/jeugdleiders» drugs(middelen)verstrekkers Nieuwe campagneconcept 'In Control...' met gebruik van multimediale (voorlichtings-) middelen, sociale netwerken, posters e.d. vooral bij evenementen. Persberichten /samenwerken met regionale en lokale media (dag- en weekbladen, radio en televisie). Contacten met landelijke politiek en betrokken Ministeries. Delen van best practises met andere regio's. Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 8
Indicatieve meerjaren raming Jeugd, Alcohol en Drugs - Noord-Holland Noord 2013-2015 jaarlijks t.b.v. Noord-Holland Noord Kop van Noord- Noord-Holland Kennemerland West-Friesland gemeenten andere bronnen rganisatie en onvoorzien 1094 31.800,00 8.300,00 13.500,00 10.000,00 Projectcoördinatie en ondersteuning werkgroepen, stuurgroepen en praktijkteam Preventie en hulpverlening 60 o Zo 190.800,00 49.800,00 81.000,00 60.000,00 Diverse interventies op scholen voor basisonderwijs en middelbaar onderwijs en vrijetijdsomgeving Trainingen 'Leren Signaleren' Meldpunt en opschalen kan opnieuw voordragen voor provinciaal subsidie Dat drinkt niet'; gastles door leerlingen 4-VW op basisscholen sponsoring Regelgeving, toezicht en handhaving 159ž 47.700,00 12.450,00 20.250,00 15.000,00 Implementeren nieuwe Drank en Horecawet Nalevingsonderzoeken met mysteryguests bijdragen retail en horeca Communicatie J.5% 47.700,00 12.450,00 20.250,00 15.000,00 Websites en nieuwsbrieven Diversen campagne 'In Control...'met gebruik ophoging mogelijk met van multimediale (voorlichtings-) middelen, bijdragen derden w.o. retail en horeca sociale netwerken, posters e.d. C 318.000,00 C 83.000,00 C 135.000,00 C 100.000,00 Beschikbaar C 318.000,00 C 83.000,00 C 135.000,00 C 100.000,00 inwoners * C 0,50 C 82.877,00 C 134.906,00 C 100.028,00 Jeugd, Gezondheid en Veiligheid; Kadernotitie aanpak jeugd, alcohol en drugs 2012-2015 9
in control ôfalcé'í+l Gezamenlijke aanpak Jeugd, Alcohol en Drugs NRD-HLLAND NRD in control programmabureau ^J^J^^ Integrale Veiligheid Hollands Noorden Noord-Holland Noord.,,, Samen werken aan gezond leven januari 2013 Gea Breebaart/Kees van der Veer/Nico Modder GGD Hollands Noorden, Programmabureau Integrale Veiligheid
Het programma Jeugd, Alcohol en Drugs Noord-Holland Noord is een samenwerking tussen de gemeenten (burgemeesters, wethouders en betreffende ambtenaren) en wordt ondersteund door:» Brijder Verslavingszorg «GGZ Noord-Holland Noord «Halt Noord-Holland Noord» Politie Noord-Holland Noord» nderwijsbesturen» GGD Hollands Noorden «Ziekenhuizen NHN «Programmabureau Integrale Veiligheid 2
Inhoudsopgave: 1. Inleiding pag. 5 1.1 Doorgaan op de ingeslagen weg pag. 5 1.2 Doelgroepen pag. 5 2. Bemoedigende resultaten geven stimulans pag. 6 2.1 Wat hebben we geleerd? pag. 6 2.2 Gezamenlijke doelen pag. 7 3. Gezamenlijke aanpak pag. 8 3.1 Structuur en werkwijze gezamenlijke aanpak pag. 8 3.1.1 Projectorganisatie en programmasturing pag. 8 3.1.2 Actoren pag. 8 3.1.3 Regionale stuurgroep pag. 9 3.1.4 Subregionale stuurgroepen pag. 9 3.1.5 Projectgroep pag. 9 3.1.6 Werkgroep preventie pag. 10 3.1.7 Werkgroep regelgeving en handhaving pag. 10 3.1.8 Werkgroep communicatie pag. 10 3.1.9 Gemeentelijke (intersectorale) werkgroep pag. 10 3.2 Financiering pag. 11 4 Het gezamenlijke uitvoeringsplan pag. 11 4.1 Preventie pag. 11 4.2 Regelgeving, toezicht en handhaving pag. 12 4.3 Communicatie pag. 12 4.4 Evalueren pag. 12 bijlage 1: organogram programma Jeugd, Alcohol en Drugs bijlage 2: begroting programma Jeugd, Alcohol en Drugs bijlage 3: uitvoeringsplan preventie programma 'In control of Alcohol' NHN 2013-2014 bijlage 4: uitvoeringsplan communicatie programma 'In control of Alcohol' NHN 2013-2016 bijlage 5: uitvoeringsplan Drank en Horecawet 'In control of Alcohol' NHN 2013-2016 3
1. Inleiding In 2007 startte de uitvoering van het project Westfrisse Jeugd in West-Friesland. Later volgde het project Helder in de Kop in de Kop van Noord-Holland en Nuchter Noord Kennemerland in Noord- Kennemerland. Aanleiding waren de verontrustende cijfers en berichten van kinderen die steeds jonger, vaker en meer alcohol dronken. Dit ging ook gepaard met de zorg die werd geuit over het aantal suïcides in West-Friesland in relatie tot alcohol en drugs. De projecten duurden vier jaar. Door middel van de Emovo-resultaten van de GGD Hollands Noorden is te zien dat de startleeftijd waarop de jeugd alcohol is gaan drinken de afgelopen jaren is verhoogd van 12.1 jaar naar 12.8 jaar. We zien ook dat er een daling is van het drinkgedrag van jongeren onder de 16 jaar. In 2005 dronk 70 o Zo van de jongeren ooit alcohol en dat is in 2009 gedaald naar 55 0 zó. ok verbiedt één op de 14 ouders alcoholgebruik onder de 16 jaar. (Zie bijlage 1, factsheet Jeugd en Alcohol Noord-Holland Noord). De bemoedigende resultaten geven een stimulans om vooral verder te gaan op Noord-Holland Noord niveau. We zijn er echter nog lang niet. Het beleid heeft een lange adem nodig en daar zet een ieder zich voor in, zowel bij gemeenten als bij de betrokken organisaties. 1.1 Doorgaan op de ingeslagen weg In de kadernotitie Jeugd, Gezondheid en Veiligheid in Noord-Holland Noord 2012-2015 van april 2012 is het uitgangspunt van alle gemeenten in Noord-Holland Noord als volgt: Alle interventies die het overmatig gebruik van alcohol en drugs helpen voorkomen dragen bij aan het beschermen van de individuele gezondheid, het vergroten van sociale en maatschappelijke veiligheid en het terugdringen van nodeloze maatschappelijke schade en kosten. De interventies die hiervoor ingezet worden beginnen al ôp jonge leeftijd. Vooral ten aanzien van het bevorderen van een gezonde leefstijl, vroege signalering van risico's en inzet op weerbaarheid om de dagelijkse verleidingen te kunnen weerstaan. De aanpak richt zich ook vanaf 2013 op twee sporen, namelijk: 1. Doorgaan met het wijzen op de schadelijke gevolgen, de gezondheidsrisico's en de keuzemogelijkheid om verstandig met alcohol en drugs om te gaan; 2. Terugdringen van de beschikbaarheid en het bezit van alcohol en drugs en het intensiveren van het toezicht op en het handhaven van de regels daarvoor. Deze twee sporen worden integraal uitgevoerd met behulp van preventie, regelgeving en handhaving en communicatie met als doel: Geen alcohol voor je 16? jaar en zeer matig na je 1 ff jaar. 1.2 Doelgroepen In de kadernotitie zijn de volgende doelgroepen beschreven:» Jongeren onder de 16 jaar (o.a. jongeren speciaal voortgezet onderwijs)» Jongeren tussen de 16 en 23 jaar (vaak uitgaande jongeren)» uders/verzorgers van deze jongeren» Alcohol- en drugsverstrekkers «Leerkrachten, mentoren, jongerenwerkers Het bereiken van deze doelgroepen gebeurt in verschillende omgevingen zoals onderwijs, sport, uitgaan (bijvoorbeeld de horeca) en dergelijke. 1 Vanaf 1 januari 2013 gaat de leeftijd van alcoholgebruik en alcoholbezit van 16 jaar naar 18 jaar. 5
2. Bemoedigende resultaten geven stimulans De meeste projecten en activiteiten zijn de afgelopen jaren voortvarend van start gegaan. Vaak zonder gedegen uitgewerkte projectplannen, maar wel met visie en veel enthousiasme. Er is dankbaar gebruik gemaakt van allerlei ideeën, methoden en toolkits van verschillende landelijke gezondheidsbevorderende instituten. ok zijn er initiatieven ontwikkeld waar 'blinde vlekken' werden gesignaleerd. Gemeenten hebben zich onder andere ingezet voor projecten op scholen, er is deelgenomen aan de pilot 'Toezicht Drank en Horecawet' en er is ervaring opgedaan met communicatietrajecten ter ondersteuning van preventie, regelgeving en handhaving. In de afgelopen jaren zijn daarmee bemoedigende resultaten geboekt waar het gaat om de:» toenemende bewustwording van alcoholgebruik en de risico's daarvan onder jongeren, ouders en alcoholaanbieders;» hogere startleeftijd van beginnende drinkers;» afname van het aantal alcoholdńnkende jongeren onder de 16 jaar;» groeiende inspanningen bij verstrekkers om de naleving van wetgeving te verbeteren. Dat betekent dat in de gezamenlijke aanpak verschillende activiteiten worden opgenomen die ook in de afgelopen jaren zijn uitgevoerd (evidence based best practises), wel of niet aangepast aan de actualiteit en nieuwe inzichten. De samenwerkingsverbanden die de afgelopen jaren zijn ontstaan worden hier weer voor ingezet of uitgebreid. ok worden er nieuwe activiteiten ontwikkeld en uitgevoerd bijvoorbeeld voor jongeren in het speciaal voortgezet onderwijs en krijgen ouders een interactieve 'ouderavond' aangeboden. Sociale media zijn het middel om vooral de jongeren te bereiken en ook interactief te betrekken. Na inventarisatie van gewenste activiteiten die moeten blijven of er bij moeten komen, bleek dat bijna alle activiteiten door álle drie regio's gedeeld worden. Dit is zeker een positief uitgangspunt. In het gezamenlijke plan van aanpak Jeugd, Alcohol en Drugs wordt aandacht besteed aan drugs. De meeste aandacht komt vanuit uit de repressiekant. In de preventie is er aandacht voor drugs bij de EL modules blowen voor het Voortgezet nderwijs en bij de theatervoorstellingen voor ouders en leerlingen. 2.1 Wat hebben wij geleerd?» Een mix van maatregelen/activiteiten is effectiever dan alleen voorlichting of campagnes; «Het betrekken van andere gemeentelijke beleidsterreinen zoals sport, onderwijs en/of veiligheid zorgt voor een integrale implementatie van de beoogde doelen;» Een samenwerking van alle gemeenten in Noord-Holland Noord is efficiënter. Door die samenwerking is er krachtiger eenduidigheid in de communicatieboodschap naar de doelgroepen en zijn de meeste activiteiten in alle gemeenten hetzelfde;» Inzet van regionale/lokale instellingen zoals Brijder Verslavingszorg, GGZ Noord-Holland Noord, GGD Hollands Noorden, Halt, politie, onderwijsbesturen zo veel mogelijk benutten, geplande activiteiten versterken en eventueel gezamenlijk ontwikkelen; «Uitvoer van interventies op plaatsen waar veel jongeren zijn. Dus niet alleen op scholen, zoals voorheen het geval was, maar ook via sportverenigingen, uitgaansgelegenheden en jongerenwerk. En acties richting ouders via het basis- en voortgezet onderwijs alsook via puber-oudercursussen;» In verband met de nieuwe Drank- en Horecawet, die in 2013 ingaat, wordt een nieuwe gezamenlijke uitwerking van zowel de gemeenten als van de activiteiten van preventie, regelgeving en handhaving en communicatie gevraagd; «Uit ervaring is geleerd dat het moeilijk is in te schatten hoeveel interventies uitgevoerd worden. Hier wordt flexibel mee omgegaan, afhankelijk van de keuzes van de regio's. Per kwartaal wordt hier een overzicht van gegeven inclusief de financiële verantwoording; 6
» Aan het eind van ieder kalenderjaar vindt er een evaluatie plaats. De uitkomst van de evaluatie is input voor het volgende kalenderjaar. Dit wordt besproken in zowel de stuurgroepen als de werkgroepen;» De mogelijkheid om samen te werken met de private en publieke sector (Rabobanken, woningbouwverenigingen, horeca, spoorwegen e.d.) toe te passen. Dit zal de komende jaren verder uitgewerkt worden. Extra activiteiten kunnen hierdoor gefinancierd worden bijvoorbeeld voor de sociale media, een evenement en/of Dat drinkt Niet!. 2.2 Gezamenlijke doelen Gestimuleerd door de bemoedigende resultaten zijn in de kadernotitie zeer ambitieuze doelen voor 2013 en 2015 geformuleerd. Een hele uitdaging om deze doelen te behalen, maar het kan lukken als iedereen zich hier 100 o 7o voor inzet. Met elkaar gaan wij voor de onderstaande doelen in 2013. Na een evaluatie worden de doelen daarna opnieuw bepaald voor 2015. Alcohol «De gemiddelde leeftijd waarop jongeren voor het eerst alcohol drinken, is van 12.8 jaar in 2009 verhoogd naar 13.5 jaar in 2013;» Meer dan driekwart van de (bereikte) ouders of verzorgers is van plan om de norm 'geen alcohol onder de 16' te hanteren. udertolerantie is verlaagd van 37 a Zo in 2009 naar 25 0 7o in 2013; «Het percentage jongeren onder de 16 jaar van het voortgezet onderwijs in Noord-Holland Noord dat ooit alcohol heeft gedronken is gedaald van 55 0 7o in 2009 naar 45 D 7o in 2013;» Het percentage jongeren onder de 16 jaar van het voortgezet onderwijs in Noord-Holland dat actueel alcohol gebruikt is van 45 0 7o in 2009 gedaald naar 35 0 X) in 2013; «Het percentage jongeren onder de 16 jaar van het voortgezet onderwijs in Noord-Holland Noord dat de afgelopen vier weken overmatig alcohol heeft gebruikt (5 of meer glazen tijdens minimaal één gelegenheid/tijdsduur de afgelopen vier weken) is van 28 0 zó in 2009 gedaald naar 20 o 7o in 2013;» Het percentage jongeren boven de 16 jaar Noord-Holland Noord dat de afgelopen 4 weken overmatig alcohol heeft gebruikt (5 of meer glazen tijdens minimaal één gelegenheid/tijdsduur de afgelopen 4 weken) is van 66 D 7o in 2009 gedaald naar SX in 2013. Drugs» Het percentage jongeren in Noord-Holland Noord dat de afgelopen maand wel eens softdrugs heeft gebruikt is van 18 0 7o in 2009 gedaald naar 16 0 7o in 2013. «Het percentage jongeren in Noord-Holland Noord dat de afgelopen maand wel eens harddrugs heeft gebruikt is 3Vo gedaald naar 2 0 7o in 2013.» Het percentage jongeren in Noord-Holland dat in de afgelopen maand softdrugs heeft gebruikt is van 8 0 7o in 2009 gedaald naar 6 0 7o in 2013.» Het percentage jongeren in Noord-Holland dat in de afgelopen maand harddrugs heeft gebruikt is van ìvo in 2009 gelijk gebleven in 2013. In 2013 wordt het EMV (1 x per 4 jaar) door de GGD Hollands Noorden opnieuw uitgevoerd in het voortgezet onderwijs alsook in het beroepsonderwijs MB en RC. De resultaten zullen in het voorjaar 2014 bekend zijn. Deze resultaten hebben betrekking op eerder genoemde doelen omdat het EMV voor de derde keer wordt uitgevoerd. In de kadernotitie zijn ook doelstellingen beschreven voor 2015. Hoe dit precies kan worden gemeten ten aanzien van alcohol en drugs, moet verder uitgewerkt worden. Dan zou misschien ook de leeftijd van 18 jaar meegenomen kunnen worden. 7
3. Gezamenlijke aanpak in de kadernotitie Jeugd, Gezondheid en Veiligheid 2012-2015 is aangegeven dat er blijvende inzet nodig is op het gebied van bewustwording en draagvlak met behulp van huidige en ook nieuwe activiteiten op het gebied van preventie, regelgeving en handhaving en communicatie. De aanpak middels twee sporen kan leidend zijn op het gebied van:» maatregelen en activiteiten met een preventief karakter en gericht op bewustwording via interventies op scholen (basis-, voortgezet- (speciaal) en middelbaar beroepsonderwijs) en daarbij behorende ouders, leerkrachten en andere belanghebbenden; «het betrekken van de sportverenigingen bij de invoer van een alcoholbeleid;» het betrekken van het jongerenwerk bij het ontwikkelen en uitvoer van verschillende interventies vooral gericht op jongeren boven de 18 jaar (uitgaanscircuit);» trainingen voor barpersoneel in commerciële (barcode cursus) en paracommerciële horeca (IVA trainingen voor vrijwilligers);» diverse communicatieactiviteiten speciaal gericht op de (uitgaande) jongeren via sociale media; «aanscherpen, uniformeren en intensiever toepassen en handhaven van de regelgeving;» maatwerk in de aanpak van 'hokken en keten' waarbij in elk geval de commercieel geëxploiteerde en/of overlastgevende 'hokken en keten' worden gesloten;» gebruik van alle voorhanden zijnde landelijke en lokale juridische instrumenten door op te treden tegen: drugspanden, straatdealers en hennepteelt om te voorkomen dat de productie, de handel, het voor handen hebben en het gebruik van drugs de openbare orde, de veiligheid en het woon- en leefklimaat verder aantast;» verkenning van een efficiënt en werkzaam model voor regionaal toezicht. Bovenstaande is ook beschreven in de kadernotitie. De vertaalslag van de drie hoofdelementen op het gebied van preventie, regelgeving, toezicht en handhaving en communicatie naar interventies, doel, doelgroep, aantallen, verantwoordelijkheden, communicatie (als integraal onderdeel) en financiën is beschreven in het bijgesloten gezamenlijke uitvoeringsplan. 3.1 Structuur en werkwijze gezamenlijke aanpak In dit subhoofdstuk wordt nader ingegaan op de projectorganisatie, aansturing en begroting, met andere woorden: wie is voor welk onderdeel verantwoordelijk? Het is de bedoeling dat deze projectorganisatie zal voortbestaan in de jaren 2013, 2014 en 2015. Het jaar 2015 geldt als een overgangsjaar. In dat jaar zal na evaluatie worden bezien of de projectorganisatie kan doorgaan of dat de taken overgenomen worden door de reguliere organisaties. 3.1.1 Projectorganisatie en programmasturing Het programma is bedoeld voor verschillende sectoren: jeugd, onderwijs, volksgezondheid, veiligheid en communicatie en het bevat uiteenlopende elementen, zoals lesprogramma's, communicatiemiddelen en (thematische) bijeenkomsten. Er zijn veel organisaties bij betrokken zoals gemeenten, GGD, GGZ, ziekenhuizen, scholen en de politie waardoor het organisatorisch complex is. Dat vraagt om een goede afstemming tussen de ambtenaren en bestuurders, lokaal en (sub) regionaal. ok een goed samenspel tussen de gemeenten en de projectorganisatie is essentieel. Dit lijkt een open deur, maar de praktijk heeft geleerd dat dit niet vanzelfsprekend is; er moeten enkele randvoorwaarden ingevuld worden. Hieronder zijn van de deelnemers aan de projectorganisatie de taken benoemd en vervolgens zijn de overleggen opgesomd, (zie bijlage 1) 3.1.2 Actoren GGD Hollands Noorden:» projectleiding voor de onderdelen preventie/bewustwording en communicatie 8
«voorzitterschap en coördinatie werkgroepen preventie en communicatie «coördinatiepunt voor werkzaamheden van GGZ, Brijder, Trimbos, scholen» beheer van het projectbudget Programmabureau Integrale Veiligheid NHN:» projectleiding onderdelen regelgeving en handhaving «voorzitterschap projectgroep Gemeenten (19): «bestuurlijke deelname stuurgroep» ambtelijke deelname werkgroepen» verantwoordelijk voor lokale activiteiten en communicatie 3.1.3 Regionale Stuurgroep Er is een regionale commissie Jeugd en Sociale Veiligheid, die ressorteert onder het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio. Deze commissie is niet eindverantwoordelijk voor het project, dit ligt immers bij de stuurgroepen in de drie subregio's, maar de commissie is wel belast met de regionale samenhang. Deze commissie, waarin sinds 2012 een afvaardiging van burgemeesters, wethouders uit het GGD-bestuur en vertegenwoordigers van M en politie zitting hebben is tevens stuurgroep van het Programmabureau. Vanuit deze commissie wordt gerapporteerd aan het AB. De rol van deze commissie beperkt zich tot strategische hoofdlijnen. De commissie vergadert zesmaal per jaar. Het secretariaat wordt verzorgd door het PIV. Taken in het project:» bewaking voortgang op niveau van de Veiligheidsregio;» afstemming tussen de sectoren zorg en veiligheid (jeugd) op veiligheidsregioniveau;» advisering over regionale besluitvorming, eventueel agendering;» aansturing van de projectorganisatie via GGD en PIV. 3.1.4 Subregionale stuurgroepen Er zijn en blijven drie stuurgroepen actief: Noord-Kennemerland, Kop van Noord-Holland en West-Friesland. De stuurgroepen bestaan uit bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeenten, een mix van burgemeester, wethouders en deskundigen vanuit verschillende preventieve organisaties. Elke gemeente levert één vertegenwoordiger in de stuurgroep. De stuurgroepen vergaderen viermaal per jaar, het secretariaat is in handen van het PIV in samenwerking met de GGD. De projectleiders van de GGD en PIV wonen de stuurgroepvergaderingen bij en leggen daar verantwoording af over de stand van zaken. Deze stuurgroepen hebben de volgende taken:» aansturing van het programma op niveau van de subregio;» aansturing van eventuele acties in de eigen gemeente in overleg met de werkgroepen;» ambassadeurschap en perscontacten (voorzitters). 3.1.5 Projectgroep De projectorganisatie is een co-productie van de GGD en het Programmabureau Integrale Veiligheid (PIV). De GGD is eindverantwoordelijk voor de projectorganisatie en levert de projectleiding op de onderdelen preventie en communicatie. Deze onderdelen vormen de kern van het project. De projectleiding voor het onderdeel regelgeving en handhaving berust bij het Programmabureau. De drie projectleiders vormen met elkaar een projectteam. De taken van het projectteam zijn:» coördinatie van alle projectactiviteiten; «afstemming tussen de projectonderdelen;» voorbereiding van de stuurgroepvergaderingen en regionale besluiten;» monitoring van het budget. 9