Personeel- en organisatiebeleid Leidt u de dans? Marijke De Lange en Katleen Janssens VVSG-stafmedewerkers personeel
1. Lokaal bestuur als werkgever
Wie is werkgever? Secretaris = hoofd van personeel Functiebeschrijving, evaluatie Dagelijks personeelsbeheer (bijv. individuele verlofaanvragen) delegeerbaar naar gemeentelijk diensthoofd Kan aanstellingsbevoegdheid krijgen van college College resp. OCMW-voorzitter Stuurt secretaris aan College: bevoegd om gewoon personeel aan te werven Raad Financiële repercussies Wijzigingen aan personeelsformatie Wijzigingen aan personeelsreglementen (Gemeenten): (enkel) aanstelling topfuncties secretaris, financieel beheerder/ontvanger, leden managementteam
Werkgeverschap in openbare sector Overheidsbeslissing heeft kracht van wet Maar geen willekeur Gelijke toegang tot openbaar ambt Objectieve werving en selectie Motiveringsverplichting en openbaarheid van bestuur Algemene beginselen behoorlijk bestuur Administratief toezicht en rechtbanken Specifiek sociaal overleg in openbare sector Geen CAO s! Uitdaging: soepel personeelsbeleid voeren en steeds verantwoording kunnen afleggen
Werkgeverschap in openbare sector Openbare sector (voorbeelden) De gemeente Brandweer, gemeentelijk onderwijs, culturele centra, zwembaden, bibliotheken Het OCMW OCMW-Rust- en verzorgingsthuis, OCMW-ziekenhuis, thuiszorgdiensten, poetsdiensten Lokale politiezone Eengemeentezone, meergemeentezone OCMW-vereniging met publiekrechtelijke vorm, opgericht om OCMW-opdrachten uit te voeren (hoofdstuk XII OCMW-wet) Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden Autonoom gemeentebedrijf Gemeentelijk havenbedrijf Private sector (voorbeelden) Gemeentelijke extern verzelfstandigde agentschappen naar privaat recht Vennootschappen (vroegere gemeentelijke regieën ) Stichtingen VZW s (de gemeentelike vzw ) OCMW-ziekenuis volgens privaat recht met vzw-structuur (Hoofdstuk XIIbis OCMW-wet) OCMW-vereniging met sociale doeleinden (hoofdstuk XIIter OCMWwet) Vzw s VSO
Rechtspositie van personeel Statutaire of contractuele tewerkstelling Statutaire aanwerving Algemene regel Eenzijdige beslissing bestuur Contractuele aanwerving uitzondering => 60% van personeelsbestand Individuele arbeidsovereenkomst Opgelet! Statutair Vastbenoemd Vastbenoemden op proef benoemden en contractanten (Grote) verschillen bij ziekte- en invaliditeit, werkloosheid, pensioen Vastbenoemden: ten laste van het bestuur Op proef benoemden en contractanten: uitkering sociale zekerheid
2. Het personeel motiveren
Hoe personeel motiveren? Ervaringen? Knelpunten? Imago lokaal bestuur en lokale ambtenaar? Gemakkelijk om personeel gemotiveerd te krijgen? Gemakkelijk om personeel aan te trekken?
Hoe personeel motiveren? Verlonen Salarisschalen ingedeeld in 5 niveaus, volgens vereiste scholingsgraad 7 verplichte toelagen en vergoedingen Facultatieve toelagen en vergoedingen: limitatief opgesomd OCMW-personeel? Opgedane ervaring bij vorige werkgever Presteren en evalueren Personeelslid krijgt feedback over functioneren Verplichte evaluatie Evaluatie secretaris en financieel beheerder door bijzondere gemeenteraadscommissie, na verslag college en rapport externe deskundige(n)
Hoe personeel motiveren? (2) Vorming en opleiding: recht én plicht Carrièremogelijkheden Functionele loopbaan Promotie maken Verlofmogelijkheden Limitatief opgesomd maar toch uitgebreide mogelijkheden Verschillen tussen statutairen en contractanten => worden grotendeels weggewerkt Andere incentives Uitvoeringsbesluit rechtspositie op komst Onderhandelingen bezig in Vlaams comité C tussen Vlaamse overheid, vakbonden en werkgeversorganisaties
3. Arbeid organiseren
Arbeid organiseren Wat wil u als mandataris bevoegd voor personeel realiseren deze legislatuur? Hoe klantvriendelijk zijn uw gemeentelijke of OCMW-diensten? Samenwerking gemeente met OCMW, gemeente/ocmw met andere gemeente(n)/ocmw s, met private partners?
Arbeid organiseren (2) Visie op dienstverlening bepaalt arbeidsorganisatie Arbeidstijd, feestdagen Verschillende regelingen voor administratie, OCMW-rusthuis, zwembad en sporthal, containerpark Welzijn op het werk Interne dienst preventie en bescherming op het werk Preventieadviseur Aanvullend beroep op externe dienst PBW Hoog Overlegcomité (HOC) heeft bevoegdheden Comité PBW privésector Doen we alles zelf? In eigen beheer of niet? Interne/externe verzelfstandiging, samenwerking Eigen personeel of niet? Interimarbeid, terbeschikkingstelling
Arbeid organiseren (3) Instrumenten Personeelsformatie Arbeidsreglement Disciplineregeling Deontologische code personeel (gemeenteraad) Tucht (statutairen) Aanstellende overheid = tuchtoverheid (gemeenten) Disciplinair stelsel (contractanten)
Personeelsformatie Totstandkoming personeelsformatie gemeente Secretaris stelt voorontwerp op in overleg met managementteam College legt ontwerp vast Overleg met vakbonden Eventueel advies van OCMW-raad (voor diensten met sociale doelstelling) Gemeenteraad stelt personeelsformatie vast verplichte koppeling aan financiële nota meerjarenplan Kopie van besluit met dossier naar toezichthoudende overheid (gouverneur) Controle door administratief toezicht: respect wet & financiële haalbaarheid
Personeelsformatie (2) Totstandkoming personeelsformatie OCMW s OCMW-raad stelt personeelsformatie vast op basis van Personeelsbehoeftenplan (incl functiebeschrijvingen) Organogram Bewezen financiële haalbaarheid Voorafgaand advies van college (OCMW-voorzitter in college) of van overlegcomité gemeente-ocmw Voorafgaand overleg met vakbonden Kopie besluit naar gouverneur en eventueel naar college (overlegcomité geen gunstig advies in consensus) Controle door administratief toezicht
4. Communiceren met personeel en vakbonden
Communiceren met personeel en vakbonden Hoe communiceert u met het personeel? Hoe is de relatie met de vakbonden? Zorgt het sociaal overleg voor een betere verstandhouding met het personeel?
Communiceren Communicatie van bestuur met personeel gaat via secretaris Verplichting tot onderhandelen of overleggen met representatieve vakorganisaties vooraleer bestuur algemene personeelsmaatregel treft Akkoord (na onderhandeling) of met redenen omkleed advies (na overleg) heeft louter politiek karakter bindt bestuur juridisch niet ( CAO) Bij niet-akkoord of boycot vakbonden kan bestuur toch rechtsgeldig beslissing nemen
Bijzonder Onderhandelingscomité en Hoog Overlegcomité Overheidsdelegatie Gemeente- en OCMW-personeel burgemeester = voorzitter; OCMW-voorzitter = ondervoorzitter; burgemeester kiest andere leden overheidsdelegatie Bevoegd om het lokaal bestuur te verbinden Maximum 7 (Bijzonder Onderhandelingscomité) Afzonderlijk comité voor gemeentelijk onderwijspersoneel (weddebetoelaagd); burgemeester = voorzitter Vakbondsdelegatie Van de plaatselijk representatieve vakorganisaties Stelt vrij haar delegatie samen (maximum 3 per vakbond) Elk personeelslid mag vakbondsafgevaardigde zijn Uitzondering: secretaris en financieel beheerder (ontvanger) Geen sociale verkiezingen in de openbare sector
Actiemiddelen Vakbondsprerogatieven Erkende vakbond (erkenning is loutere formaliteit) Representatieve vakbond: ACV-Openbare Diensten, ACOD en VSOA Vakbondsverlof (Enkel) voor 4 soorten vakbondsactiveiten Vakbondsvrijgestelden Naar de vakbond gedetacheerde personeelsleden Vakbond betaalt bruto personeelskost terug aan moederbestuur Van rechtswege met vakbondsverlof Wie teveel vakbondsverlof aanvraagt => moet erkenning (laten) vragen als vakbondsvrijgestelde Mogen opkomen voor belangen elk personeelslid lokaal/provinciaal bestuur in Vlaanderen
Einde