Centrum voor Ambulante Revalidatie Accent vzw Lagaeplein 12/14 8501 Kortrijk-Heule Jaarverslag 2014



Vergelijkbare documenten
Centrum voor Ambulante Revalidatie Accent vzw Lagaeplein 12/ Kortrijk-Heule. Jaarverslag 2012

Jaarverslag Centrum voor Ambulante Revalidatie Accent vzw Lagaeplein 12/ Kortrijk-Heule

Jaarverslag Centrum voor Ambulante Revalidatie ACCENT VZW. Lagaeplein 12/ Kortrijk-Heule

1) In hoeverre is het instrument in uw organisatie gebruikt geweest?

Centrum voor Ambulante Revalidatie Accent vzw Lagaeplein 12/ Kortrijk-Heule. Jaarverslag 2011

ADHD-werking binnen CAR Accent

CAR netwerk Waas & Dender

Hoofdstuk 1. Hoe vind ik mijn weg in de map 'Leerzorg'? Handleiding

Als er eentje anders is

GON- BEGELEIDING Informatiebrochure voor ouders

Doordat bewegen en uitvoeren van activiteiten moeilijker gaat, voelt een kind met DCD zich soms onzeker. Ook kan het activiteiten spannend vinden.

Orthopsychiatrie en ambulante forensische kinderen jeugdpsychiatrie. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers

Centra voor Ambulante Revalidatie

Maak er werk van! Een overzicht van ons aanbod voor (jong)volwassenen, ouders, professionelen en werkgevers & collega s

De Onthaalouderacademie: onthaalouders sterker maken

Vroegbegeleiding. Vroegbegeleiding. Onthaalbrochure

MDT - HET VEER - CAR HOE KAN ONS MDT U HELPEN?

Behandeling in de algemene kinder- en jeugdpsychiatrie. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers

Vacature Kinderneuroloog/kinderpsychiater. Plaats: Revalidatiecentrum Noorderkempen. Nieuwmoersesteenweg 113A Wuustwezel

STUDIEDAG IN SAMENSPRAAK PROJECT DIENST ONDERSTEUNINGSPLAN DIENSTEN GEZINSZORG PROVINCIE OOST-VLAANDEREN

ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Kinder- en jeugdpsychiatrie

Informatie voor patiënten van Ziekenhuis Rijnstate/Zevenaar. Het ADHD-team

Intimiteit en seksualiteit na NAH

ZELFSTANDIG PSYCHOLOOG/ TOEGEPASTE PSYCHOLOOG (M/V)

EXECUTIEVE FUNCTIES. Congres DONDERDAG 5 JUNI 2014 JAARBEURS UTRECHT

Voorwoord. Nienke Meijer College van Bestuur Fontys Hogescholen

Wanneer in deze folder wordt gesproken over ouders en kinderen worden daar uiteraard ook respectievelijk verzorgers en jongeren mee bedoeld.

2. Identificatiegegevens van de patiënt. Handtekening van de patiënt* De patiënt verklaart akkoord te zijn met de organisatie van dit overleg

Voorstelling van nieuwe tests. TMMR 2-6, Test Meten en Me tend Rekenen 2e - 6e lj ST 1-6, Spellingstest 1e - 6e lj BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

Limburgse Stichting Autisme

Limburgse Stichting Autisme

Adviesburo Comenius bestaat al ruim 20 jaar en is in Midden Nederland bij ouders, scholen en huisartsen inmiddels een begrip.

Samenvatting van het projectverslag. Passend onderwijs voor hoogbegaafde leerlingen met sociaal-emotionele problemen en/of een ontwikkelingsstoornis

Patiënt Educatie Programma Parkinson (PEPP) Een oppepper voor patiënt én partner Revalidatiecentrum Breda

MDT - HET VEER - CAR HOE KAN ONS MDT U HELPEN? In deze brochure leest u hoe multidisciplinair team Het Veer

BuSO Binnenhof SSP2 Performing for Success najaar 2013

Aanmeldingsformulier

Samenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,6 8,7 8,7 8,6

MDT HET VEER CAR HOE KAN ONS MDT U HELPEN? Minderjarigen. Eerste aanvraag ZORG IMB PAB

S TA G E S L I J N 5

CGG De Drie Stromen. Kinder- en Jongerenteam Dendermonde, Wetteren

De huid en het brein. Multidisciplinaire expertise bij ontwikkeling, leren en gedrag van kinderen en jongeren met neurofibromatose type 1

3/12/2013. Zorgmanagement ADHD: een taak voor ouders. ADHD vraagt life time zorg

Het CCE biedt scholing voor zorgprofessionals

Infobundel studenten verpleegkunde PAAZ (A-dienst)

Behandeling bij Jongeren en Middelengebruik. Kinderen en Jeugdigen. Informatie voor ouders/verzorgers

BSBO Wilgenduin. GON- BEGELEIDING. Informatiebrochure voor scholen en CLB

MDT HET VEER CAR HOE KAN ONS MDT U HELPEN? Volwassenen. Indienen van een aanvraag bij het Vlaams agentschap voor personen met een handicap.

Bruggen bouwen bij dementie

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum

Inleiding psycho-educatie ASS bij volwassenen

Nieuwsbrief. Interactieve werkvormen in de klaspraktijk. Onderzoeksresultaten en tips voor de praktijk

Forum Opvoedingsondersteuning Westhoek Jonkershove (Houthulst)

Koninklijk Atheneum Keerbergen Afstemming tussen school, CLB en andere partners

MDT - HET VEER - CAR HOE KAN ONS MDT U HELPEN?

training van basis naar brug

JAARVERSLAG Karel Lodewijk Dierickxstraat Gent - 09/ Fax 09/ info@centrumimpuls.be - Riziv nr

BuSO GON-BEGELEIDING VANUIT BUSO TEN DRIES LANDEGEM ALGEMENE LEIDRAAD

Zorg op K.S.T.S. Temse-Velle

vormingsaanbod

Alle verslagen van Zorginspectie worden overgemaakt aan het VAPH en/of Jongerenwelzijn.

Wanneer in deze folder wordt gesproken over ouders en kinderen worden daar uiteraard ook respectievelijk verzorgers en jongeren mee bedoeld.

VR DOC.1387/1BIS

Tweedelijnspijnzorg vanuit de praktijk

Onderbouw je ergotherapie-praktijk met gevalideerde meetinstrumenten

Open onderwijsdag 6/02/2014

. In een notendop. . Over de auteur (s)

EACD recommendations DCD. EACD recommendations. EACD recommendations DCD. EACD recommendations DCD. What s new? EACD recommendations DCD

Diagnostisch centrum

Revalidatie. Klinisch (dienst LSPR) T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6.

Open onderwijsdag 20/04/2016

De doelstellingen van directie en personeel worden expliciet omschreven in een beleidsplan en worden jaarlijks beoordeeld door de directie.

Algemene informatie genderdysforie Adolescenten

ADHD-werking binnen C.A.R. Accent

1. Inleiding. Ons traject berust op 3 principes :

Hoofdstuk 2. Project Leerzorg. Achtergrond

Het zorgbeleid in het Pierenbos

Welkom bij Centrum Jeugd. Informatie voor kinderen, jongeren en hun familieleden

TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING. Professioneel Handelen

Expertise. Visie op problematiek

Gedragsverandering na NAH ERGOTHERAPIE BIJ ROUW EN PALLIATIEVE ZORG

SURPLUS. het clubbegeleidingsproject van de Vlaamse Liga Gehandicaptensport vzw. Blijf niet surplace maar kies voor SURPLUS

Opleidingen tot vertrouwenspersoon in het onderwijs - Stand van zaken

. In een notendop. . Over de auteur

GES. GEM. VRIJE BULO-SCHOOL GON-BEGELEIDING. GON TYPE 9 (autisme) GON BASISAANBOD

Project: Strenghtening Resilience Against Violent Radicalisation

RESULTATEN TEVREDENHEIDSONDERZOEK

Postmaster opleiding spelpsychotherapie. De docenten hebben veel ervaring, staan dichtbij het werkveld en halen het beste in je naar boven.

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie

INTENTIEVERKLARING PALLIATIEVE ZORG

GGzE centrum autisme volwassenen

Praktijktoets. Vragen van CLB. NIEUWSBRIEF 3-5 december Geachte directie, Beste CLB-verpleegkundige en CLB-arts, Beste VWVJ-lid of sympathisant,

Het multidisciplinaire team

Inhoud Voorwoord Hoofdstuk 1 Proces, instrumenten, beoordeling en besluitvorming Hoofdstuk 2 Aanvraag, hulpvraaganalyse en eerste contact

Zorgregio s uw toekomst?

BEVORDERING VAN DE COMMUNICATIE TUSSEN ZORGVERLENERS BETROKKEN BIJ DE ZORG VOOR OUDERE AFHANKELIJKE PERSONEN EINDRAPPORT - PERIODE : 2007

Vlaams Indicatoren Project VIP² GGZ: Vlaamse Patiënten Peiling psychiatrische afdeling

Autismespectrumstoornis?

JAARVERSLAG Karel Lodewijk Dierickxstraat Gent - 09/ Fax 09/ info@centrumimpuls.be - Riziv nr

Transcriptie:

Centrum voor Ambulante Revalidatie Accent vzw Lagaeplein 12/14 8501 Kortrijk-Heule Jaarverslag 2014

INHOUDSTAFEL Inhoudstafel pagina 2 Woord vooraf pagina 3 Accent en de medewerkers pagina 4 Interne organisatie van Accent pagina 6 Onze units pagina 9 Dienst peuter- en kleuterwerking pagina 9 Dienst autiwerking pagina 11 Dienst leerstoornissen pagina 12 Dienst ADHD pagina 15 Cijfermateriaal pagina 18 Tevredenheidsonderzoek belangrijkste stakeholders pagina 25 Verplichtingen i.v.m. het kwaliteitshandboek pagina 34 Gevolgde bijscholingen pagina 38 Vooruitzichten 2015 pagina 39 2

WOORD VOORAF Welkom in ons jaarverslag 2014. 2014 werd een jaar waarin al onze inspanningen van de laatste jaren duidelijker gestalte kregen en resulteerden in duidelijk waarneembare vorderingen. Reeds geruime tijd werd op verschillende vlakken werk gemaakt van de reconversie. In enkele jaren tijd het type patiënten dat je behandelt volledig veranderen én verder kwaliteit blijven aanbieden, is een heel zware opdracht. Wij menen dat we daarin geslaagd zijn. Dit ging niet zonder slag of stoot: tal van bijscholingen, interne reorganisatie, focus op andere werking, er moesten heel wat hindernissen genomen worden. Onze nieuwe organisatie, aangepast aan de nieuwe doelgroepen, staat nu min of meer op punt. Al is dergelijke opdracht nooit volledig af. Steeds weer opnieuw moeten wij ons aanpassen aan nieuwe wetenschappelijke inzichten, aan nieuwe regelgeving, aan veranderende maatschappelijke factoren Over deze zaken kunt u meer te weten komen in dit jaarverslag. Hierin laten wij vooral de therapeuten zelf aan het woord. Het zijn immers zij die al deze zaken realiseren en door hun inzet kunnen wij u op vandaag dit werk afleveren. Wij hopen dat wij op deze manier u kunnen overtuigen dat hulpverleners, doorverwijzers, ouders, scholen, CLB s die op onze diensten beroep doen, ervan overtuigd zijn dat wij kwalitatief hoogstaande diensten aanbieden. Yvan Winne Directeur 3

ACCENT EN DE MEDEWERKERS Personeelsverloop is een uitstekende barometer om de tevredenheid van de werknemers te peilen. Op dit vlak scoort Accent zeer hoog: ook dit jaar werden geen verschuivingen genoteerd. We kregen 5 uur extra via sociale maribel die toevertrouwd werden aan Dursin Sofie. Zij is psychologe en halftijds in dienst in het centrum De Klinker te Ieper. Deze weliswaar geringe opdracht wordt gebruikt om de intakes en de onderzoeken vlotter te laten verlopen. Daarnaast kwam Staila Malica ons onderhoudsteam aanvullen. Zij komt hier werkervaring opdoen voor de duur van 1 jaar onder het statuut van artikel 60. Zij zal een groot deel van haar tijd spenderen aan het begeleiden van kinderen van school naar het centrum en terug. Belangrijk is ook dat wij op 31/12/2014 moesten voldoen aan de eis om een kinderpsychiater in dienst te hebben. Wie deze niet heeft, verliest op termijn het recht om verder de doelgroep ASS te diagnosticeren en te behandelen. Met Sarah-Ann Van Lysebeth beschikken wij over deze discipline. Zonder haar zouden wij deze belangrijke doelgroep niet verder mogen behandelen. Het grote pijnpunt blijft het tekort aan administratieve uren. De veelheid aan administratieve opdrachten is totaal in wanverhouding met het aantal uur dat wij krijgen om deze taken allemaal af te werken. Daarnaast blijft het probleem bestaan dat wij sinds de reconversie veel complexere stoornissen behandelen maar dat dit met hetzelfde therapeutisch team dient te gebeuren. U vindt hier een overzicht van alle mensen die actief zijn in Accent en die garant staan voor onze dienstverlening. 4

1) Beernaert Sylvia, logistiek 2) Vergote Inès, sociaal assistente 3) Gheysen Véronique, logopediste 4) Verdonckt Sibylle, ergotherapeute 5) Lust Nele, kinesitherapeute 6) Dursin Sofie, psychologe 7) Clarysse Nel, ergotherapeute 8) Parmentier Hendrieke, logistiek 9) Verbauwhede Arabelle, logopediste 10) Vanthuyne Marian, logopediste 11) Verraes Karolien, logopediste 12) Meersman Guy, medisch directeur 13) Wolfcarius Karen, psychologe 14) Feryn Kaat, ergotherapeute 5

15) Van Lysebeth Sarah-Ann, kinder- en jeugd psychiater 16) Pollentier Rita, kinesitherapeute 17) Persyn Katrien, ergotherapeute 18) Verbeke Tim, psycholoog 19) Vandekerkhove Mieke, logopediste 20) Winne Yvan, directeur INTERNE ORGANISATIE VAN ACCENT Onze werking is de laatste jaren volledig gereorganiseerd. Onze klassieke diensten zoals logopedie, ergotherapie, e.a. bestaan nog altijd maar zijn voor een groot deel geïntegreerd in units die meer gebaseerd zijn op de verschillende doelgroepen die we behandelen. Dit zorgt ervoor dat we op een meer gerichte en meer professionele wijze onze werking organiseren. Er zijn wekelijks subteams (dit zijn vergaderingen met mensen uit dezelfde discipline), multidisciplinaire teams (dit zijn vergaderingen met mensen die éénzelfde kind begeleiden) en dan zijn er nog unitvergaderingen (dit zijn vergaderingen met mensen die zich specialiseren rond één bepaalde doelgroep). 6

Multidisciplinair team Subteam logo Logopedisten Unit ADHD Subteam ergo Ergotherapeuten Unit Autisme Subteam PM Psychomotore therapeuten Unit Leerstoornissen Subteam Psycho Psychologen Kleuterwerking Als we vanuit deze benadering onze werking bekijken naar de kinderen toe, stellen wij vast dat wij veel meer dan vroeger ook werken met ouders en hun betrekken in onze werking. Dit kunnen we verduidelijken via onderstaand schema. Ook de samenwerking met andere actoren die evenzeer betrokken zijn bij het kind, verdienen meer en meer onze aandacht. In eerste instantie denken we hier aan scholen, CLB s en andere externe diensten (Centra voor Ontwikkelingsstoornissen, Diensten Geestelijke Gezondheidscentra, Referentiecentra, ). 7

Individueel Het kind Logopedie Ergotherapie Psychomotore therapie Psychotherapie In groep Kleuterwerking: De viersprong Psycho-educatiegroep ADHD: Zo snel als Perspectiefnemingsvaardigheden voor kinderen met ASS Sociale vaardigheden voor kinderen met ASS Individueel De ouders Individuele ouderbegeleiding Therapie samen met het kind In groep Oudergroep voor ouders van kinderen met ADHD: Zet mij even op pauze! Oudergroep voor ouders van kinderen met ASS. De School school Externe hulpverleners CLB 8

UNIT PEUTER-EN KLEUTERWERKING De zevensprong Evaluatie van het afgelopen werkjaar Werking: Dit schooljaar zijn we met twee geheel nieuwe groepjes aan de slag gegaan. De latere start van onze werking heeft geenszins te maken met het feit dat er niet voldoende kleuters in aanmerking kwamen voor algemene ontwikkelingsstimulering in groep. Integendeel zelfs! Er waren heel wat praktische problemen, vooral dan inzake vervoer. Het niet eigenhandig voor vervoer kunnen instaan, bleek vaak uiteenlopende redenen te hebben. De meeste ervan zijn echter eigen aan de sociale achtergrond van het gezin (niet over een auto beschikken, geen sociaal netwerk hebben om op te steunen, zwakke vaardigheden ouder, ) daar toch wel een heel aantal kinderen met een ontwikkelingsachterstand opgroeien in een kansarm milieu. Voor ons therapeuten blijft het schrijnend te moeten ervaren dat opgroeien in een sociaal zwak gezin nefaste gevolgen heeft voor de psychosociale ontwikkeling van het kind. Als centrum kunnen wij wel vervoer organiseren binnen haalbare grenzen (naburige scholen), maar feit blijft dat heel wat kinderen uit de boot blijven vallen voor vroegtijdige hulpverlening en zo de achterstand die ze oplopen tijdens de eerste levensjaren vaak niet meer kunnen inhalen. Therapiefrequentie blijft op tweemaal per week. Aanvullend is er mogelijkheid tot individuele therapie. Afhankelijk van het gedrag en het algemeen functioneringsniveau van de kinderen en de samenstelling van de groep moeten de klemtonen, de inhoud en aanpak telkens herbekeken worden en verder bijgestuurd worden tijdens het schooljaar. Tot eind vorig schooljaar werd iedere sessie een blad met concrete doelstellingen en activiteiten meegegeven, bestemd voor de ouders en de juf. Omdat regelmatig ingespeeld werd op wat de kleuters zelf aanbrachten, kwam het vooropgestelde niet steeds aan bod. De kleuters van de nieuwe groepjes functioneren op een lager niveau dan de kleuters van vorige jaren. Bij aanbod van het themamateriaal is er nog meer nood om het te leren kennen en ermee te experimenteren. Ze zijn nog erg egocentrisch ingesteld. Ze zijn het meest gefocust als aangesloten wordt bij hun handelingen en spel. Daarna kunnen die uitgebreid worden. Er werd overlegd hoe de info over doelstellingen en activiteiten het best kan overgedragen worden naar de ouders en de 9

kleuterleidster. Er werd voor het volgende geopteerd. Bij een nieuw thema wordt een lijst van doelstellingen - waarbij vaste en variabele - van de verschillende disciplines meegegeven. Een beperkt aantal activiteiten wordt concreet uitgewerkt op papier en doorgegeven. Zijn die afgewerkt, dan worden nieuwe activiteiten vooropgesteld. Bijscholing: Het voorbije jaar werden geen specifieke studiedagen en/of opleidingen gevolgd. Aankopen: Het boek Spel en ontwikkeling. Spelen en leren in de onderbouw van Frea Janssen-Vos werd aangekocht. Dit boek is een onderdeel van het onderwijsconcept Ontwikkelingsgericht onderwijs zoals het werd uitgewerkt door het Nederlandse onderwijsbureau APS. Ouderwerking: De ouders worden uitgenodigd om enkele sessies bij te wonen met het oog op: - Inzicht te verwerven in de verschillende doelstellingen en de structuur van de groepstherapie. - Meegeven van concrete tips om thuis toe te passen. - Samen beleven en samen ontdekken met het kind, genieten van de ouderkindrelatie. Dit wordt door de ouders als positief ervaren. Samenwerking met leerkrachten: In functie van zowel stimulatie als opvolging en evaluatie van de ontwikkeling vindt regelmatig een multidisciplinair overleg plaats. Daarnaast worden ook systematisch klasobservaties gedaan om meer zicht te krijgen op het functioneren van het kind in de klassituatie. De leerkrachten worden uitgenodigd om een sessie bij te wonen om meer zicht te krijgen op het functioneren van het kind in een kleine groep. Deze bovenstaande momenten zijn tevens ook gelegenheden om informatie uit te wisselen. Het kleuterteam, Ergotherapeute, Katrien Persyn Logopediste, Marian Vanthuyne Psychomotorisch therapeute, Nele Lust Psychologe, Karen Wolfcarius. 10

UNIT AUTIWERKING 2014 was een werkjaar waarin met de unit heel wat praktisch werk werd verricht. Het diagnostisch proces in Accent bij vermoeden van autismespectrumstoornis staat op punt, is uitgebreid en volgt de recentste aanbevelingen uit de literatuur. Dit proces werd onder andere met succes getoetst aan de richtlijnen van de hoge gezondheidsraad (zie advies van de hoge gezondheidsraad nr 8747). De nood tot het verder op punt stellen en ontwikkelen van een specifiek behandelaanbod drong zich op. We willen als centrum immers een zo kwalitatief mogelijk en wetenschappelijk verantwoord therapieaanbod bieden aan kinderen met autisme en hun ouders. In dit licht werd ook het recente rapport van het federaal kenniscentrum voor de gezondheidszorg: Behandeling van autisme bij kinderen en jongeren: klinische praktijkrichtlijn binnen de unit besproken. Naast het reeds bestaande individuele en groepsaanbod werden dit werkjaar concreet 3 nieuwe behandelprogramma s ontwikkeld en geïmplementeerd. Vorig jaar werd een vorming gevolgd rond het Impact-programma van Ingersoll & Dvortcsak, een behandelprogramma specifiek gericht op jonge kinderen met autisme en hun ouders. Dit werkjaar werd het programma reeds met één jongen en zijn ouders doorlopen, Ondertussen loopt het programma ook bij andere kinderen. We zijn erg enthousiast over dit programma omwille van een aantal redenen: Het programma is wetenschappelijk goed onderbouwd, het biedt een mogelijkheid om met (zeer) jonge kinderen te werken, er wordt gewerkt met zowel het kind als de ouders en het is behoorlijk gemakkelijk te implementeren in onze huidige werking. We proberen om deze specifieke expertise dan ook door te geven onder de collega s. Daarnaast werd een nieuw groepsprogramma ontwikkeld voor kinderen met autisme. Het reeds eerder bestaande groepsprogramma richt zich op oudere kinderen en omvat vooral complexe sociale vaardigheden, het nieuwe programma gaat naar de basis van sociale- en perspectiefnemingsvaardigheden en is gericht naar jongere kinderen. Net zoals de groep voor oudere kinderen wordt opnieuw vertrokken vanuit het groepsgebeuren. Een eerste groep is momenteel lopend. In het kader van dit programma volgden een aantal therapeuten een specifieke opleiding rond perspectiefnemingsvaardigheden. Als laatste werd een oudercursus, specifiek voor ouders van kinderen met autisme, uitgewerkt. Binnen deze cursus wordt informatie verschaft over de diagnose en de specifieke aanpak en is er ruimte om dit met andere ouders te bespreken. De ouders die deze eerste groep volgden, evolueerden het programma positief. 11

UNIT LEERSTOORNISSEN De meeste kinderen in Accent hebben een complexe ontwikkelingsproblematiek zoals ADHD of autismespectrumstoornis (ASS). Leermoeilijkheden op verschillende vlakken zijn inherent aan deze problematieken en vergen een individuele aanpak. Ook zien we specifieke leerstoornissen zoals dyscalculie of dyslexie en DCD vaak in comorbiditeit met ADHD en ASS. We gingen verder in onze zoektocht naar een optimale behandeling. Werkgroep SIG dienst logopedie Het voorbije werkjaar is naar gewoonte vruchtbaar geweest. Het afnemende ledenaantal betekent geenszins een verminderde inzet. Er kwamen een aantal boeiende onderwerpen aan bod. Christel presenteerde met trots haar werkbundel voor begrijpend lezen. Ze stelde de mooie theoretische en praktische opbouw aan ons voor. Het is inderdaad een aanwinst voor de logopedische praktijk geworden. Geertrui stelde het materiaal Spellingsprint voor, Françoise besprak de onderwerpen van het TOLcongres, Kathleen bracht een boekverslag over Als Joonas Jonas wordt. Het psycholinguïstisch model van Stackhouse en Wells kwam nogmaals ter sprake en het gebruik van tablets en apps in de logopedische praktijk kwam ook even aan bod. Christel vroeg ons ook nog om opmerkingen ter verbetering te geven op de spellingtest die in de maak is. Dank aan alle leden voor de waardevolle inbreng en opmerkingen tijdens de vergaderingen. Volgend werkjaar zullen we een meer praktische aanpak hanteren waardoor theorie en casussen geïntegreerd behandeld worden. Werkgroep SIG dienst ergotherapie We hebben dit werkjaar binnen de werkgroep de tekst Comorbiditeit bij dyscalculie afgewerkt. Het zal een werkdocument blijven, omdat het onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd is. Daarnaast hebben we de scripties in verband met metend rekenen opgevolgd en bijgestuurd. Als rode draad hadden we dit jaar het grondig uitdiepen van de afzonderlijke workshops van de studiedag elk cijfertje telt van de Arteveldehogeschool. In dit kader is Veerle Van Vooren haar presentatie komen voorstellen in verband met Rika Tika, een web-based educatieve softwareapplicatie voor kloklezen. Uitgeverij Boom uit Amsterdam stelde twee tests omtrent dyscalculie voor in de werkgroep: de NDS (Nederlandse Dyscalculie Screener) en de 3DM Dyscalculie (diagnostisch instrument dyscalculie). Principieel konden we niet ingaan op de vraag van de uitgeverij om mee te werken aan de Vlaamse normering van de tests in samenspraak met Annemie Desoete, aangezien het hier een betalende normering betreft (net zoals bij de TTA) 12

Werkgroep SIG dienst psychomotoriek Het voorbije werkjaar zijn we tijdens de intervisiewerkgroepen gestart met onze eigen sterktes en specialisaties kort naar voor te brengen. Zo kwamen we aan enkele interessante nieuwe onderwerpen. Gaby De Meyer gaf aan de hand van een powerpointvoorstelling informatie over epilepsie en de behandeling ervan, waarbij motoriek als doel of als middel gebruikt kan worden. Kathy Goetmaeckers gaf uitleg bij een zelfgemaakte lijst voor de screening van de motoriek bij kinderen met ASS (enerzijds kwalitatieve tekorten, anderzijds afwijkend motorisch gedrag). Ook het gebruik van de vragenlijst Sensorisch Profiel-NL werd besproken. Pieter Doom stelde de ASS-groepswerking SOCMOT voor. Davy Witdouck had het over gehoor en motoriek. Katrien Vancuyck gaf uitleg over muziek en ritme bij kinderen met gehoorproblemen. De laatste twee bijeenkomsten sneden we het onderwerp lateralisatie aan. Het (door iedereen gelezen) boek Ik zie het anders (M. Litière) werd overlopen en ook de Sig-studiedag over lateralisatie kwam ter sprake. Dit thema is zeker nog niet afgerond en wordt volgend werkjaar verder afgewerkt. In juni organiseerden we een volledige praktijkdag. Kwamen aan bod: enkele grootmotorische tests (BOT-2, GET, KTK-NL, PDMS-2) en oefeningen i.v.m. relaxatie/impulscontrole, proprioceptie/ kracht/ vormspanning en motorische lateralisatie. Het komende werkjaar zullen we onder andere ingaan op: Verschillende vormen van groepstherapie in de centra, oriëntatie in de grote ruimte, stretching en CP, ADHD. Studiedagen dienst logopedie De bijeenkomsten van de werkgroep leesstoornissen zijn steeds leerrijke momenten. Op regelmatige basis komen coördinatoren bijeen om over ervaringen te praten. Naar aanleiding daarvan werd een studievoormiddag gevolgd rond het naar voor brengen van casussen tijdens een intervisiewerking. SIG vroeg aan Joris Ghysels om ons wegwijs te maken op dit vlak. Het werd al gauw duidelijk dat het coördineren in dit geval geen sinecure is en ervaring vereist. De inhoud van de studievoormiddag voelde daarom slechts als een aanzet tot verdere verdieping. Studiedagen dienst psychomotoriek Er werd deelgenomen aan de terugkomdag van de workshop die eind 2013 gevolgd werd over CO-OP en NTT (twee manieren van therapie voor kinderen met DCD). Studiedagen dienst ergotherapie Naast het bijwonen van de leerrijke intervisievergaderingen omtrent rekenstoornissen werd ook aangesloten bij de bijscholing omtrent valkuilen bij casusbesprekingen, de uiteenzetting gegeven door Joris Ghysels. Stagiaires dienst logopedie Net als elk jaar worden logopedisten in opleiding door het logopedische team van Accent begeleid. Momenteel wordt er gewerkt met de hogeschoolopleidingen Kahog Gent, de Universiteit Gent en de hogeschoolopleiding KHBO Brugge. Er wordt dit jaar enkel gewerkt met derdejaars bachelor en laatstejaars master stagiaires. 13

Niettegenstaande de hoge belasting voor het lopende werk, zijn de contacten met de opleidingen ook nuttig. Er kan immers steeds beroep gedaan worden op de docenten voor opzoekingswerk, informatie over lopende onderzoeken, nieuwe theorieën en dergelijke. Bovendien nodigt het werk met de stagiaires uit tot kritische reflectie over de eigen therapie. Stagiaires dienst ergotherapie Opnieuw werd vastgehouden aan de traditie van onze samenwerking met de Hogeschool West-Vlaanderen, opleiding ergotherapie. Het voorbije jaar kozen we ervoor een studente uit het eerste jaar de kans te geven een observatiestage van een maand bij ons te lopen. Daarnaast werden afspraken gemaakt met een studente uit het tweede jaar om haar te begeleiden in het realiseren van haar proefschrift. Vanaf september waren er reeds contacten op regelmatige basis. De uiteindelijke stageperiode in dit verband start pas eind januari 2015. Het ondersteunen van studenten blijft voor ons een belangrijk kanaal om de wederzijdse uitwisseling van kennis en inzichten te bestendigen. Zo blijven we op de hoogte van wat leeft en evolueert in de opleiding, zowel nationaal als internationaal. Wat wij aan de opleiding kunnen bieden, is een kennismaking met het domein wiskundige initiatie, reken- en ontwikkelingsproblemen en fijne motoriek bij kinderen, maar ook met de specifieke problematieken als dyscalculie, ADHD en ASS. Concreet omvat dit het verkennen van de dienst, de wetenschappelijk onderbouwde methodes die gehanteerd worden en de positie van de ergotherapeut binnen het multidisciplinair team. Daarnaast leren de studenten verantwoordelijkheden opnemen via het uitwerken van specifieke opdrachten. Veranderingen in het wettelijk kader, RIZIV-voorwaarden en dergelijke kunnen van hieruit aan de opleiding doorgegeven worden. Vanuit de school worden wij systematisch op de hoogte gehouden over de nieuwe ontwikkelingen binnen de opleiding en het wettelijk kader. Stagiaires dienst psychotherapie Het afgelopen jaar liep een stagiaire orthopedagogie stage in Accent. Het betrof een studente van de Universiteit Gent. De langere duur van de stage zorgde ervoor dat de studente zich uitgebreid kon inwerken. De invalshoek vanuit de opleiding orthopedagogie is enigszins anders dan deze vanuit de opleiding psychologie en dit vormde een meerwaarde in de samenwerking, zowel voor de stagiaire als voor de dienst. 14

Proefschriftbegeleiding dienst logopedie Er werd verder gewerkt aan het project rond het opstellen en normeren van De Vlaamse Spellingtest. Dit kwam als antwoord op een dringende vraag binnen het werkveld voor het ontwikkelen van een nieuw Vlaams onderzoeksinstrument voor spelling. Het project wordt gestuurd door Christel Van Vreckem van de Katholieke Hogeschool Gent, in samenwerking met de leden van de werkgroep leesstoornissen van het SIG. Het werk verloopt goed, maar neemt, vanzelfsprekend, de nodige tijd in beslag. Daarnaast loopt een proefschrift rond het begeleiden van kinderen met ASS op vlak van sociale communicatie en narratieve vaardigheden. Er is voor dit proefschrift een samenwerking met de bacheloropleiding in Brugge. De bachelorproef bespreekt de mogelijkheden binnen de logopedie om kinderen met ASS tekenend te ondersteunen tijdens de sociale communicatie. Uiteraard sluit dit proefschrift naadloos aan met de huidige manier van werken binnen Accent. Binnen het logopedisch aanbod is deze manier van werken een waardevolle vernieuwing en uitbreiding van onze mogelijkheden. Er loopt ook nog een proefschrift rond het aftoetsen van een protocol dyslexie kleuters, groep 1 en 2, naar Nederlands model. De kleuters worden in het midden en op het einde van het schooljaar getoetst omtrent een aantal predictieve signalen voor een latere dyslectische/ dysorthografische ontwikkeling. Ook dit proefschrift loopt in samenwerking met de Arteveldehogeschool, met als interne begeleidster Christel Van Vreckem. Proefschriftbegeleiding dienst ergotherapie Zoals hoger vermeld, begeleiden we vanaf september een derdejaarstudente bij het realiseren van haar bachelorproef. Het onderwerp wordt dit keer iets ruimer gezien dan louter binnen het kader van leerstoornissen. Vanuit de nood aan een efficiënt hulpmiddel voor kinderen met ADHD of ASS om zichzelf zelfstandiger te kunnen sturen in tal van situaties (bij ADL, huistaken, plannen en organiseren van andere taken) wordt gewerkt aan een wijzer om hieraan tegemoet te komen. Doelstellingen Het blijft de doelstelling van deze werkgroep om de nieuwste wetenschappelijke bevindingen op het gebied van leerstoornissen en leermoeilijkheden op te volgen, te bespreken en vooral te bekijken wat de implicaties zijn voor diagnostiek en therapie in Accent. De verankering in de verschillende werkgroepen van het SIG kunnen hier zeker verder toe bijdragen. Daarnaast zullen ook in de toekomst studenten worden begeleid in hun stage en proefschriften. Volgend werkjaar kunnen wij door praktische omstandigheden tijdens ons wekelijks overleg niet meer rekenen op de stem vanuit de 15

dienst psychotherapie. Vanzelfsprekend kunnen wij nog steeds beroep doen op die steun en vakkennis. Voor de dienst logopedie, Veronique Gheysens Voor de dienst ergotherapie, Kaat Feryn Voor de dienst psychomotoriek, Nele Lust Voor de dienst psychotherapie, Tim Verbeke UNIT ADHD Actiepunt 1: optimaliseren groepstraining voor ouders van kinderen met ADHD Er werd verder gebruik gemaakt van een bestaande werkmethode en boek Zo snel als een van Tirtsa Ehrlich en Jacqueline Hilbers. De cursus is een psychoeducatiecursus. Dat houdt in dat de kinderen in de cursus meer inzicht krijgen in de problematiek. We leren hen op een positieve manier omgaan met hun ADHD. Visualiseren bleek erg belangrijk bij één van de groepen. Groepsregels werden aangepast en theoretische stukken werden geïllustreerd door foto- en filmmateriaal. We spelen hiermee in op de noden van elke groep. Dit jaar werden tweewekelijks activiteiten georganiseerd met een groepje van twee kinderen. Doelen zijn gericht op het samenwerken en planmatig werken. Dit werd door de meeste kinderen als heel positief ervaren. Actiepunt 2: oudertraining Dit jaar bleek het moeilijk een groep samen te stellen omwille van verschillende redenen: liever geen groepsgebeuren, praktisch niet haalbaar, het engagement om tweewekelijks tijd vrij te maken. Meer ouders gingen in op individuele oudertraining. Actiepunt 3: samenstellen infopakket voor ouders De informatiebundel die vroeger reeds werd samengesteld, wordt verder aangevuld en meegegeven met de ouders die dit wensen. De infobundel Een gids over ADHD voor ouders en familie wordt meegegeven met de kinderen die de groepstraining volgen. Lidmaatschap Zit Stil Het lidmaatschap werd vernieuwd. De tijdschriften werden gelezen en de belangrijkste artikels werden doorgegeven. Overleggroep drietrapsraket 16

Sinds de opstart van de drietrapsraket is ons revalidatiecentrum een vast lid. Dit jaar waren er vier bijeenkomsten waarbij onze directeur actief lid is. Folder: een infobundel bij vermoeden ADHD. Opvolgen nieuwste ontwikkelingen Met het team wordt ernaar gestreefd om de laatste nieuwe ontwikkelingen op vlak van ADHD op te volgen. Dit door het doornemen van interessante artikels, sites en boeken. Dit jaar waren we in november 2014 met twee leden aanwezig op het symposium ADHD. Aankopen Volgende aankopen werden gedaan: Boek: Vergeten, kwijt en afgeleid van Joyce Cooper-Kahn en Laurie Dietzel Boek: Overprikkeld van Carolyn Dalgliesh Boek: Draakje druk van Mylo Freeman Boek: Executieve functies versterken op school van Joyce Cooper en Margaret Foster Website: Een nieuwe tekst werd op de website geplaatst met betrekking tot de doelgroep ADHD. DOELSTELLINGEN 2015 Verder organiseren van oudertraining, afhankelijk van de interesse van de ouders. Verder organiseren en optimaliseren groepstraining bij kinderen met ADHD. Uitbreiden met een aantal sessies in functie van sociale vaardigheden. Opvolgen van de recente ontwikkelingen. Het ADHD team is samengesteld uit: Karen Wolfcarius (psychologe), Karolien Verraes (logopediste) en Sibylle Verdonckt (ergotherapeute). 17

Afkomst revalidanten Woonplaats aantal % in dezelfde fusiegemeente v an het centrum 62 56,36 in dezelfde prov incie in aangrenzende gemeente v an de fusie in niet-aangrenzende gemeente v an de fusie in andere prov incie 18 16,36 29 26,36 in aangrenzende gemeente v an de fusie 1 0,91 in niet-aangrenzende gemeente v an de fusie 0 0,00 in buitenland 0 0,00 TOTAAL 110 100,00 Stoornis geslacht leeftijd STOORNIS GESLACHT Geregistr. LEEFTIJD totaal % Indexst. ICD M V bij VAPH 0-3 4-6 7-9 10-12 13-18 19-21 22-30 31-40 41-50 51-65 > 65 F70 8 4 0 0 6 3 3 0 0 0 0 0 0 0 12 11,11 F80 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 F800 1 1 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1,85 F801 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 F802 4 2 0 0 1 3 1 1 0 0 0 0 0 0 6 5,56 F813 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 F82 0 1 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 F84 2 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1,85 F840 11 7 0 0 2 8 8 0 0 0 0 0 0 0 18 16,67 F848 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 F90 1 1 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 2 1,85 F900 24 9 0 0 0 18 15 0 0 0 0 0 0 0 33 30,56 F941 1 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 geen 18 8 0 1 11 9 5 0 0 0 0 0 0 0 26 24,07 R94 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0,93 Totaal 73 35 0 1 26 46 34 1 0 0 0 0 0 0 108 % 67,59 32,41 0,93 24,07 42,59 31,48 0,93 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 100,00 Stoornis comorbiditeit Aantal # met comorb aantal 0 0 # met comorb aantal 1 72 # met comorb aantal 2 33 # met comorb aantal 3 3 Totaal 108 18

Aanmeldingsklacht initiatiefnemer tot verwijzing Aanmeldingsklacht aandacht- en concentratieproblemen eigen initiatief Initiatiefnemer tot verwijzing Arts Onderwijs huisarts specialist (clb en/of school) Totaal % 3 17 20 31.75 andere 1 1 1.59 hyperkinetische problemen 3 3 4.76 leerproblemen 3 3 4.76 ontwikkelingsretardatie 20 20 31.75 pervasieve ontwikkelingsstoornis 2 13 15 23.81 taal/spraakproblemen 1 1 1.59 Totaal 5 58 63 % 0.00 0.00 7.94 92.06 100.00 Aanmeldingsklacht geslacht leeftijd AANMELDINGSKLACHT Geslacht Leeftijd TOTAAL % aandacht- en concentratieproblemen M V 0-3 4-6 7-9 10-12 13-18 19-21 18 8 0 2 20 4 0 0 0 0 0 0 0 26 29.21 22-30 31-40 41-50 51-65 > 65 andere 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1.12 hyperkinetische problemen 3 1 0 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 4 4.49 leerproblemen 5 2 0 0 6 1 0 0 0 0 0 0 0 7 7.87 ontwikkelingsretardatie 16 9 3 20 2 0 0 0 0 0 0 0 0 25 28.09 pervasieve ontwikkelingsstoornis 16 8 4 7 8 5 0 0 0 0 0 0 0 24 26.97 taal/spraakproblemen 2 0 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 2.25 TOTAAL 60 29 8 33 38 10 0 0 0 0 0 0 0 89 % 67.42 32.58 8.99 37.08 42.70 11.24 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 100.00 19

Aanmelding in 2014 en gevolg op aanmelding Aanmeldingsklacht aandacht- en concentratieproblemen afgehaakt voor oz geen onderzoek afgehaakt tijdens oz therapie gestart onderzoek in huidig jaar wachten op Totaal % onderzoek op 31.12 7 8 11 26 29.21 andere 1 1 1.12 hyperkinetische problemen 1 1 2 4 4.49 leerproblemen 1 6 7 7.87 ontwikkelingsretardatie 1 1 9 14 25 28.09 pervasieve ontwikkelingsstoornis 1 1 18 4 24 26.97 taal/spraakproblemen 2 2 2.25 TOTAAL 10 3 38 38 89 % 11.24 0.00 3.37 42.70 42.70 100.00 Onderzoek in 2014 en gevolg op onderzoek Aanmeldingsklacht onderzocht + geen voorstel revalidatie niet verwezen verwezen onderzocht + voorstel revalidatie therapie gestart in onderzoek wachtlijst op 31.12 Totaal % 1 1 2 2.53 aandacht- en concentratieproblemen 1 8 7 5 21 26.58 gedragsproblemen 1 1 2 2.53 hyperkinetische problemen 1 1 2 1 5 6.33 leerproblemen 1 1 1.27 ontwikkelingsretardatie 5 3 6 3 1 18 22.78 pervasieve ontwikkelingsstoornis 3 3 14 6 2 28 35.44 taal/spraakproblemen 1 1 2 2.53 Totaal 13 7 33 18 8 79 % 16.46 8.86 41.77 22.78 10.13 100.00 20

Relatie aanmeldingsklacht en stoornis Aanmeldingsklacht F70 F802 F84 F840 F90 F900 R94 Totaal % aandacht- en concentratieproblemen 1 1 2 11.11 gedragsproblemen 1 1 5.56 ontwikkelingsretardatie 6 1 1 8 44.44 pervasieve ontwikkelingsstoornis 2 4 1 7 38.89 Total 6 1 4 4 1 1 1 18 % 33.33 5.56 22.22 22.22 5.56 5.56 5.56 100.00 Wachttijd tussen aanmelding en revalidatie Leeftijd Gemid. wachttijd (in mnd) <= 2m > 2-4m >4-6m >6-9m >9-12m 2 jaar 4 0 1 0 0 0 0 4 jaar 4 2 2 1 0 1 0 5 jaar 6 0 3 1 1 1 0 6 jaar 5 0 2 2 1 0 0 7 jaar 4 1 1 2 1 0 0 8 jaar 15 0 1 0 0 2 3 9 jaar 13 0 1 0 0 2 1 10 jaar 9 0 0 1 2 2 1 11 jaar 7 0 0 1 1 0 0 12 jaar 2 1 0 0 0 0 0 Totaal 4 11 8 6 8 5 >12m % 9.52 26.19 19.05 14.29 19.05 11.90 21

Reden stopzetting en indexstoornis STOORNIS Indexstoo rnis ICD REVALIDATIE AFGEWERKT Reva af voor einde maximaal voorziene perio de bij einde max.peri ode T.G.V. REGELGEVING maxim um voorzie ne period e uitgep ut ge en mul ti max. leefti jd REDEN STOP OP INITIATIEF VAN HET CENTRUM geen motiva tie finan c. rede n afgebroke n om inhoudelijk e reden (bv. problemat iek vereist andersoor tige hulp...) OP INITIATIEF VAN DE REVALID ANT omwille van onderbre king van de revalidati e Tota al Aant al 1 1 3.85 F70 1 1 2 7.69 F800 1 1 3.85 F801 1 1 2 7.69 F802 2 1 1 4 15.3 F810 2 2 8 7.69 F813 1 1 3.85 F82 1 1 2 7.69 F840 1 1 1 3 11.5 4 F88 1 1 3.85 F900 2 1 3 11.5 F91 1 1 4 3.85 R418 1 1 3.85 R94 2 2 7.69 Totaal 15 2 5 4 26 % 57.69 0.00 7.69 0.00 0.00 0.00 0.00 19.23 15.38 0.00 100. 00 % 22

STOORNIS Indexstoornis ICD nomenclatuur geconv centrum ander F70 1 F800 1 F802 2 F82 1 F840 4 F88 1 F90 1 F900 2 R94 1 Totaal 1 13 % 7.14 0.00 92.86 Bijlage1 : Lijst voorkomende icd-stoornissen in 2014 F70 F801 F802 F84 F840 F90 F900 R94 Lichte zwakzinnigheid [debiliteit] Expressieve taalstoornis Receptieve taalstoornis Pervasieve ontwikkelingsstoornissen Vroegkinderlijk autisme Hyperkinetische stoornissen Stoornis van activiteit en aandacht Afwijkende uitslagen van functie-onderzoek 23

24

TEVREDENHEIDSONDERZOEK BELANGRJKSTE STAKEHOLDERS Ouders, scholen en Centra voor leerlingenbegeleiding zijn heel belangrijke actoren als het gaat om tevredenheidsonderzoek. Het is dan ook de logica zelve dat we dit jaarlijks onderzoeken en dat wij veel belang hechten aan hun reacties. TEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHOLEN De directies van de scholen kregen volgende vragen te beantwoorden. Vraag 1: Accent biedt via de therapie een duidelijke meerwaarde aan de kinderen van mijn school die op therapie komen. Vraag 2: De school is tevreden over de inhoud van de verslaggeving die van Accent wordt doorgegeven aan de school. Vraag 3: De school is van mening dat zij op regelmatige tijdstippen op de hoogte wordt gebracht van de resultaten van de therapie. Vraag 4: De school is van mening dat Accent steeds op elke vraag tot overleg ingaat. Vraag 5: De school krijgt steeds correcte informatie op haar vragen. Vraag 6: Telefonische contacten verlopen steeds vlot en op een vriendelijke manier. Vraag 7: De school is van mening dat wanneer medewerkers in Accent ontvangen worden, dit op een vriendelijke en professionele manier gebeurt. Vraag 8: De school is tevreden over de werking van Accent en is van plan om in de toekomst verder beroep te doen op haar diensten. 25

Globaal scoren wij heel hoog bij de scholen. Het laagste cijfer bedraagt 83% tevredenheid, het hoogste cijfer zelfs 96%. In 2014 waren de scholen dus heel tevreden over onze werking en onze samenwerking. TEVREDENHEIDSONDERZOEK CLB S CLB-medewerkers kregen volgende vragen te beantwoorden. Vraag 1: Accent biedt via de therapie een duidelijke meerwaarde aan de kinderen die op therapie komen. Vraag 2: Ik ben tevreden over de inhoud van de verslaggeving die van Accent wordt doorgegeven. Vraag 3: Ik ben van mening dat Accent steeds op elke vraag tot overleg ingaat. Vraag 4: Ik krijg steeds correcte informatie op mijn vragen. Vraag 5: Telefonische contacten verlopen op een vriendelijke en professionele manier. Vraag 6: Ik vind het positief dat Accent vervoer organiseert om kinderen te vervoeren tussen de school en het centrum. Vraag 7: Ik word in Accent steeds ontvangen op een vriendelijke en professionele manier. Vraag 8: Ik ben tevreden over de werking van Accent en ik ben van plan om in de toekomst verder beroep te doen op haar diensten. 26

Besluit: zeer, zeer goede cijfers vanwege onze CLB-collega s. Naast dit cijfermateriaal werden ook opmerkingen aangereikt. Men vraagt met heel sterke aandrang om het vervoer van kinderen van school naar het centrum uit te breiden omdat het voor veel ouders zo goed als onmogelijk is om hun kind zelf twee tot drie keer per week te brengen en af te halen. Hiervoor ontbreken bij ons echter de financiële middelen en daarnaast verbiedt de reglementering van onderwijs betreffende afwezigheid tijdens de lesuren, waarbij ook de verplaatsingstijd in rekening moet gebracht worden, om verre verplaatsingen te organiseren. Vervoer is ook de cruciale factor om meer mensen uit kansarme middens de kans te bieden hun kinderen revalidatie te laten volgen. Wanneer zal de overheid het belang hiervan inzien? 27

TEVREDENHEIDSONDERZOEK OUDERS Ouders zijn de belangrijkste parameters om te weten of we die diensten aanbieden waarop zij daadwerkelijk rekenen. Vandaar dat wij hen dan ook uitgebreid bevragen en heel wat tijd en energie steken in het verwerken van de gegevens. Deze zijn immers cruciaal voor onze evaluatie. De ouders kregen 22 vragen te beantwoorden waarop ze konden antwoorden met volledig akkoord (groen), akkoord (blauw), geen mening (paars), niet akkoord (oranje) en volledig niet akkoord (rood). De laagste score was voor vraag 15 waarbij nog 64 % positief antwoordde. Het cijfer werd voor een stuk naar beneden gehaald omdat veel ouders op die vraag antwoordden met geen mening. Ouders zouden graag meer contact hebben met de dokters van het centrum. Dit is echter niet zo evident gezien ons beperkte aantal uren dokters die we ter beschikking hebben. Daarnaast moeten we er ook rekening mee houden dat dokters ook heel wat tijd spenderen voor de kinderen zonder dat de ouders hierbij aanwezig zijn: teamvergaderingen, overleg met therapeuten, verslaggeving,.. Daarnaast moeten we rekening houden met 3% die (vraag 5) menen dat ze onvoldoende informatie krijgen. Dit lijkt ergens in tegenspraak met het feit dat er bij aanvang gesteld wordt dat ouders ten allen tijde bijkomende informatie kunnen vragen, steeds een gesprek met een therapeut of de therapeutisch coördinator kunnen krijgen, dat er regelmatig ouderavonden zijn,.. ons lijkt het dat wij deze informatie beter moeten kenbaar maken aan de ouders bij aanvang van de therapie en dat wij hen daar vaker moeten op wijzen. Dit sluit hoe dan ook aan bij één van onze targets voor 2015, met name de ouders meer betrekken op een actieve manier in het therapeutisch gebeuren. 28

88,83 % van de ouders reageert positief op onze vragen (reeks 1 en 2) 1,19 % van de ouders reageert negatief op onze vragen (reeks 4 en 5) 10,38% van de ouders reageert met geen mening. Accent en de medewerkers mogen terugblikken op een jaar met grote oudertevredenheid!! 29

Tevredenheidsonderzoek eigen medewerkers Medewerkers reageren heel positief over onze werking naar buiten toe. Een globale score van 83,54%. Medewerkers zijn tevreden over de ondersteuning die zij krijgen vanuit de administratie. De globale score van 86,85 is des te opmerkelijker omdat wij over heel weinig administratieve uren beschikken en er dus veel moet veel gebeuren met weinig 30

personeelsmiddelen. Zeker in vergelijking met grotere centra worden wij op dit domein niet erg verwend. Om maar te zeggen gediscrimineerd. Medewerkers zijn met een globale score van 81.03 % lovend over de inspanningen die gedaan worden om onze werkomgeving net te houden. 90,00 Personeel en personeelssamenstelling 78,37 % 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Vraag 1 Vraag 2 Vraag 3 Vraag 4 Vraag 5 Vraag 6 Vraag 7 Vraag 8 Reeks1 63,85 83,08 83,08 80,77 83,85 88,46 79,23 64,62 Medewerkers kunnen leven met de personeelssamenstelling hoewel er tijdens functioneringsgesprekken duidelijk wordt gesteld dat er veel meer zou kunnen 31

gerealiseerd worden mits meer personeelsuren. Meer uren logopedie en psychologische omkadering zijn ten zeerste gewenst. Door het feit dat het vooral therapeuten zijn die in deze bevraging aan het woord komen, dreigt het probleem van te weinig administratieve omkadering minder naar voor te komen. Dit is nochtans een niet gering probleem. Een therapeutisch coördinator heeft het niet onder de markt en heeft inhoudelijk een grote verantwoordelijkheid. Niettemin meent het personeel dat deze taak goed uitgevoerd wordt. Met een score van 79% kan men terugkijken op een positief gebeuren. 32

De relatie tussen medewerkers en directie is in een klein centrum zeer belangrijk. Met een globale score van 86,63 % mogen we stellen dat dit in Accent op een positieve manier verloopt. Globale evaluatie i.v.m. de personeelsleden: algemene tevredenheid. Wanneer minpunten gesignaleerd worden, heeft dit meestal of bijna uitsluitend te maken met factoren extern aan de instelling: te weinig personeelsuren, te weinig omkaderend personeel. 33

VERPLICHTINGEN I.V.M. HET KWALITEITSHANDBOEK EVALUATIE MISSIE EN VISIE De medewerkers krijgen 13 vragen die allemaal verband houden met onze missie en visie. Op die manier proberen wij te achterhalen of wij werken conform onze basisopdrachten. Men mag zijn appreciatie uitdrukken met een cijfer tussen 1 en 10. Wanneer op een vraag minder dan 5 gescoord wordt, evalueert men dit als negatief en wordt het thema rond deze vraag prioritair het volgend jaar behandeld. Wanneer men een score haalt van 5 of 6, wordt dit thema als aandachtspunt behandeld. Scores van 7 tot 10 worden als positief geëvalueerd. Besluit: de medewerkers zijn er van overtuigd dat wij handelen conform onze missie en visie. Geen enkele vraag scoorde gemiddeld minder dan 7,5. Als totaal gaf men 8,3/10, hetgeen wijst dat wij effectief werken aan onze beoogde doelstellingen. Mening personeel inzake missie en visie 8,3 9,0 8,5 8,0 7,5 7,0 6,5 vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag vraag 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Reeks1 7,8 8,2 8,2 8,5 8,2 7,5 8,2 7,8 8,8 8,4 8,7 8,9 8,4 34

EVALUATIE KWALITEITSPLANNING 2014 - SharePoint: verdere verfijning van onze intranettoepassing. Hier werden geen fundamentele stappen vooruit gerealiseerd. Enerzijds werkt het systeem goed, anderzijds werd gehoopt op samenwerking met studenten informatie via een CERAproject maar dit kwam niet van de grond. - CareManager als bruikbare tool: dit blijft een zorgenkind. Care kan onze werking ondersteunen maar het kan de hoge verwachtingen die bij aanvang gesteld werden, niet waarmaken. Grootste zorg is dat het informaticasysteem heel erg traag werkt en zo voor heel wat tijdverlies zorgt tijdens de administratieve verwerking. - Reconversie: bij de doelgroep kinderen met ASS behalen wij de kritische massa van 2080. Een heus huzarenstukje voor een klein centrum als het onze. Een kritische massa halen, ongeacht de grootte van het centrum, is en blijft een zeer discutabel onderwerp. Centra die 3,4 of zelfs 5 keer zo groot zijn als wij, moeten maar hetzelfde aantal behalen op vandaag is ruim 25 % van onze kinderen ingedeeld in deze doelgroep. Bij velen volstaat 10 tot 15% van de totale groep om deze target te halen. - Verdere verfijning van de implementatie van het ICF-model: ook hier werd vooruitgang geboekt. Meer en meer worden teambesprekingen gehouden waarbij het ICF-model centraal staat en als leidraad dient. - Naambekendheid in Heule opdrijven. Een aantal initiatieven werden genomen. Er kwam een gans blad in het weekblad De Weekbode, er kwam een artikel in een plaatselijk blad van Heule en tevens werd er voor NEOS (Netwerk Ondernemende Senioren) een voorlichtingsvergadering gehouden. 35

KWALITEITSPLANNING 2015 - Informatisering: wij willen in 2015 een doorbraak inzake software voor onze werking. Dit kan via het huidig pakket CARE en indien dit niet lukt, wordt een overstap naar een andere softwarefirma overwogen. Daarnaast gaan we verder digitaliseren met vooral speciale aandacht voor verdere digitalisering van het patiëntendossier. - Reconversie: hier is de basis gelegd en gaan we verder finetunen met speciale aandacht voor meer groepswerking zoals oudergroepen, groepen voor broers en zussen,. Daarnaast zal er werk gemaakt worden van meer betrokkenheid van ouders in het therapeutisch gebeuren te realiseren. - Overgang naar Vlaanderen: op 1 juli 2014 werd de officiële overgang naar Vlaanderen ondertekend maar dient van nabij opgevolgd te worden welke wegen men met ons wil inslaan. Tot 2017 blijft het Riziv ons operationeel beheren. LIDMAATSCHAPPEN EN NETWERKING SOM: het vroegere VSOG is een pluralistische werkgeverskoepel die zich richt tot alle initiatiefnemers in de preventieve, curatieve somatische en geestelijke gezondheidszorg in het Vlaamse Gewest en het Brussels Hoofdstedelijke Gewest. Federatie van Centra voor Ambulante Revalidatie: is een federale organisatie die zich richt tot de Centra voor Ambulante Revalidatie (CAR) in België. S.I.G.: Er is een werking voor professionele hulpverleners waarop wij vooral beroep doen voor het volgen van bijscholingen die typisch zijn voor onze sector. Drietrapsraket: initiatief in Zuid West-Vlaanderen over alles wat verband houdt met ADHD. Overleg Kortrijkse revalidatiecentra: 3 centra die samenkomen wanneer men dit nodig acht. Overlegplatform: forum van vertegenwoordigers werkgeversorganisaties en Federatie. Overleg revalidatiecentra CLB regio Kortrijk: komen samen wanneer de omstandigheden dit vereisen. 36

V.V.L.: Vlaamse Vereniging voor Logopedie. Zit Stil: Vlaamse vereniging voor ouders van kinderen met aandachtstoornissen, impulsief en overbeweeglijk gedrag. Autisme Centraal: staat in voor vorming, informatieverspreiding over autisme en ondersteuning van autismevriendelijke projecten. Samenwerkingsverband ASSen van SEN: SEN is een steunpunt dat professionelen wil ondersteunen. OVERZICHT VOORSTELLEN IDEEËNBUS - Water in de wachtzaal: daar wordt niet op ingegaan omwille van het feit dat we vrezen dat kinderen tijdens de lesuren zonder begeleiding van ouders dit niet zullen gebruiken zoals het hoort. Daarnaast kan het voor vertraging zorgen wanneer kinderen van de ene naar de andere therapeut gaan. - Drankautomaat in de wachtzaal: daar wordt niet op ingegaan omwille van het feit dat veel kinderen behoren tot doelgroepen waarvoor deze suikerrijke dranken niet aan te raden zijn. - Bank buiten: dit werd wel gerealiseerd. Ouders die wachten, kunnen dan bij eventueel mooi weer genieten van het zonnetje. Ook komen we zo tegemoet aan de mensen die willen roken. BEOORDELING KWALITEITSHANDBOEK DOOR DE DIRECTIE 2014 was wat betreft de bijwerking van het kwaliteitshandboek een heel rustig jaar. Zoals eerder gezegd, ging de aandacht vooral naar andere, heel dringende materies. Een centrum als het onze met zo weinig als geen administratieve omkadering dient prioriteiten te stellen en dit betreuren wij. Een goed onderbouwd en actueel handboek kan een serieuze meerwaarde bieden. Helaas hebben wij daarvoor onvoldoende personeelsmiddelen. 37

GEVOLGDE BIJSCHOLINGEN Medewerker: Opleiding: Opleidingsinstelling: Duurtijd: Clarysse Nel Epilepsie Accent 3 Clarysse Nel Training van de perspectiefnemingsvaardigheden van kinderen met ASS SIG 8 Clarysse Nel Sterk! in autisme Autisme centraal 8 Feryn Kaat mogelijkheden en valkuilen in het kader van intervisie SIG 4 Feryn Kaat intervisie rekenstoornissen SIG 20 Feryn Kaat Epilepsie Accent 3 Feryn Kaat lenteforum autisme Arteveldehogeschool 8 Feryn Kaat casusoverdracht SIG 3 Gheysen Véronique Epilepsie Accent 3 Gheysen Véronique Werkgroep leesstoornissen SIG 3 Gheysen Véronique Werkgroep leesstoornissen SIG 3 Gheysen Véronique Werkgroep leesstoornissen SIG 3 Gheysen Véronique Werkgroep leesstoornissen SIG 3 Gheysen Véronique Werkgroep leesstoornissen SIG 3 Gheysen Véronique coördinatorenoverleg SIG 3 Gheysen Véronique casusoverdracht SIG 3 Lust Nele Epilepsie Accent 3 Lust Nele Perspectiefnemingsvaardigheden trainen bij kinderen met ASS. SIG 8 Persyn Katrien Epilepsie Accent 3 Pollentier Rita Epilepsie Accent 3 Vandekerkhkove Maria Epilepsie Accent 3 Vandekerkhkove Maria training van de perspectiefnemingsvaardigheden SIG 6 Vanthuyne Marian Epilepsie Accent 3 Verbauwhede Arabelle Epilepsie Accent 3 Verbeke Tim Intervisiewerkgroep Autisme SIG 4 Verbeke Tim Intervisiewerkgroep ASS SIG 4 Verbeke Tim Intervisiewerkgroep ASS SIG 8 Verbeke Tim Intervisiewerkgroep ASS SIG 4 Verbeke Tim Intervisiewerkgroep ASS SIG 4 Verbeke Tim Intervisiewerkgroep ASS SIG 4 Verbeke Tim Epilepsie Accent 3 Verbeke Tim (R)evolutie in de kinder- en jeugdpsychiatrie: naar een nieuwe organisatie van de GGZ voor kinderen en jongeren Prof. Dr. M. Danckaerts 1 Verbeke Tim Hersenen in beeld: het gebruik van neuro-imaging binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie. Prof. Dr. L. De Waele 1 Verbeke Tim Routine Outcome Monitoring in de kinder- en jeugdpsychiatrie: een ontwikkelingsperspectief. Prof. Dr. F. Boer 1 Verbeke Tim Een (h)echte band tussen kind, ouder en begeleider. Inzichten in gehechtheid en perspectieven op verandering. Dr. G. Geenen 1 Verbeke Tim Ervaringsgericht leren: een grensverleggend parcours naar een sterkere 'ik'. Dr. P. Vandebriel 1 Verbeke Tim coördinatorenoverleg SIG 3 Verdonckt Sibylle Epilepsie Accent 3 Verdonckt Sibylle Neurologische aspecten ADHD AZ Groeninge 2 Verdonckt Sibylle symposium ADHD Zit Stil 8 Vergote Inès Epilepsie Accent 3 Verraes Karolien Epilepsie Accent 3 Verraes Karolien Neurologische aspecten ADHD AZ Groeninge 2 Winne Yvan Epilepsie Accent 3 Winne Yvan CRM microsoft ESC 4 Winne Yvan Optimaliseer de werking van uw raad van bestuur VOCA 2 Winne Yvan Draaitabellen in excel Escala 1 Winne Yvan Timemanagement en outlook Escala 2 Winne Yvan Inpsirerende apps Escala 1 Winne Yvan Van functionele diagnostiek tot moleculaire verklaring Dr. Ann Oostra 1 Winne Yvan Ontwikkelingsstoornissen in de DSM-5 Prod. dr. Herbert Roeyers 1 Winne Yvan Signalen van coördinatieproblemen in motoriek en spraak Nina Vens 1 Winne Yvan (R)evolutie in de kinder- en jeugdpsychiatrie: naar een nieuwe organisatie van de GGZ voor kinderen en jongeren Prof. Dr. M. Danckaerts 1 Winne Yvan Hersenen in beeld: het gebruik van neuro-imaging binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie. Prof. Dr. L. De Waele 1 Winne Yvan Routine Outcome Monitoring in de kinder- en jeugdpsychiatrie: een ontwikkelingsperspectief. Prof. Dr. F. Boer 1 Winne Yvan Een (h)echte band tussen kind, ouder en begeleider. Inzichten in gehechtheid en perspectieven op verandering. Dr. G. Geenen 1 Winne Yvan Ervaringsgericht leren: een grensverleggend parcours naar een sterkere 'ik'. Dr. P. Vandebriel 1 Winne Yvan Evaluatie raden van bestuur Acerta 2 Winne Yvan Bedrijfseerstehulpverlener Rode Kruis 24 Winne Yvan Neurologische aspecten ADHD AZ Groeninge 2 Wolfcarius Karen Epilepsie Accent 3 38

Aanwezigheden langdurige opleiding of speciale werkgroepen Intervisiewerkgroep leerstoornissen (Veronique Gheysen/ voorzitter) Intervisiewerkgroep rekenstoornissen (Kaat Feryn) Intervisiewerkgroep psychomotoriek (Lust Nele) Intervisiewerkgroep autismespectrumstoornissen (Verbeke Tim) VOORUITZICHTEN 2015 In 2014 werd de overdracht van onze sector van België naar Vlaanderen officieel getekend. Het Riziv zal echter nog tot 2017 onze werking blijven beheren. Welke rol Zorg Vlaanderen ondertussen zal vervullen, is nog onzeker. In dit verband wachten we met spanning af. Daarnaast kunnen wij de impact van de invoering van het M-decreet in Onderwijs nog niet inschatten. In welke mate zal dit gevolgen hebben voor onze werking? Ondertussen doen wij ijverig verder. De reconversie inhoudelijk afwerken, is onze belangrijkste streefdoel. Hierbij gaat onze grootste aandacht naar het meer betrekken van de ouders in het therapeutisch gebeuren. Het volstaat al lang niet meer om enkel het kind therapie te geven; de volledige omgeving dient in het gebeuren te worden betrokken, zeker met onze nieuwe doelgroepen Dat dit nog steeds met dezelfde personeelsploeg dient te gebeuren, zorgt ervoor dat wij ons (telkens weer) dienen te overtreffen Daarnaast moet er eindelijk eens een doorbraak gerealiseerd worden inzake goede ondersteuning via een degelijk softwarepakket om onze veel te geringe administratieve ploeg te ondersteunen. Goede software is en blijft echter een tool; je hebt nog steeds mensen nodig om die te bedienen en die hebben wij te weinig. Yvan Winne directeur 39