Gemeente Ede Memo Aan Gemeenteraad Van College van burgemeester en wethouders Opgesteld door J.H. Smeding, afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling Datum 3 december 2013 Registratienummer 8136 Bijlagen 1. Verleende incidentele subsidies 2. Cultuur en uitgaan in Ede 2013 Onderwerp Tweede voortgangsrapportage Nota Continu Cultuur 2011-2014 periode september 2012 augustus 2013 Deze memo bestaat uit de volgende onderdelen: tweede voortgangsrapportage van de Nota Continu Cultuur 2011-2014 en Uitvoeringsprogramma 2012/2013, per thema; resultaten Cultuurmonitor 2013; voorstel bespreking. 1. Uitvoeringsprogramma 2012/2013 Thema 1 Stedelijke Ontwikkeling Frisokazerne In de afgelopen periode is de voorbereiding van de verbouwing van de Frisokazerne verder voortgezet. Stichting Akoesticum en Kunst en Cultuur Gelderland zijn hier als toegekomstige gebruikers bij betrokken. Naar verwachting zal de Frisokazerne in de tweede helft van 2014 worden geopend. Exposeum Er is een uitvraag geweest voor de exploitatie van het Exposeum eventueel in combinatie met horeca. Er zijn 30 belangstellenden geweest op informatiebijeenkomsten en uiteindelijk hebben 6 partijen een voorstel ingediend. Met 4 daarvan zijn gesprekken geweest en 2 partijen is gevraagd om hun voorstel nader uit te werken. Aan de hand van gepresenteerde businesscases is een uiteindelijke keuze gemaakt voor 1 partij. Echter voordat we deze partij konden presenteren aan de gemeenteraad hebben de inschrijvers zich terug getrokken. De reden hiervoor was met name de vertraging in de verbouwing van het station dat dicht tegen de Frisokazerne aan ligt en het feit dat er op korte termijn geen andere culturele initiatieven te verwachten waren op de kazerneterreinen. Dit zou volgens hen betekenen dat zij te lang als stand-alone organisatie in een gebied in ontwikkeling zouden moeten starten. Dit risico werd te groot geacht. Daarna heeft het college aan de raad voorgesteld om het haalbaarheidsonderzoek van het World Food Center af te wachten en aan de hand daarvan te besluiten of en zo ja hoe een voorziening uitgaande van de combinatie kunst en voeding nader ingevuld kan worden. Hierbij zou een gedeelte van de Frisokazerne als locatie nog steeds mogelijk zijn. Dit haalbaarheidsonderzoek wordt eind 2014 verwacht. Stadswinkel Een Stadswinkel is een plek waar (nieuwe) inwoners allerlei informatie kunnen opvragen, zowel over nieuwbouwprojecten, toeristische informatie als over culturele activiteiten. Hierdoor krijg je een goede indruk van wat Ede allemaal te bieden heeft. Nieuwbouw Info Ede, Het Veluws Bureau voor Toerisme ( hierna VBT), het cultuurloket van Cultura en het binnenstadsmanagement nemen deel aan de stadswinkel, die is gerealiseerd in de hal van Cultura en na een verbouwing op 28 september 2013 is geopend. Door de gezamenlijke huisvesting is de verwachting dat partijen makkelijker samen en ook met citymarketing, diverse thema s gezamenlijk kunnen oppakken.
Kröller-Müller museum In genoemde periode is de samenwerking tussen museum en gemeente geëvalueerd. Beide partijen zijn tevreden over de samenwerking en zien daarin toegevoegde waarde. Er is een Edes project in het kader van 75 jaar Kröller-Müller Museum ontwikkeld waarbij er diverse uitgekozen stukken van het KMM op borden in het park bij het gemeentehuis tentoon werden gesteld (www.edekijktkunst). Er is een digitale scheurkalender ontwikkeld voor scholen waarbij werken van het KMM worden gekoppeld aan de geschiedenis van Ede. Er wordt onderzocht of het mogelijk is om busvervoer te regelen om Edese scholen te stimuleren het KMM te bezoeken. Het KMM is betrokken geweest bij de promotie van de Edese plannen rond het World Food Center. Tot slot worden, samen met een netwerkgroep cultuur en vrije tijd, binnen de gemeente projecten rond Van Gogh Europe uitgewerkt. Van Gogh Europe is een Europees project dat het gedachtengoed van Vincent Van Gogh meer bekendheid wil geven. Diverse landen, waaronder Frankrijk en België en diverse regio s in Nederland nemen deel. Thema 2 Jeugd en Jongeren In de afgelopen periode is het jongerencentrum Peptalk verhuist en herdoopt in Linqed, inmiddels gewijzigd in Perron 31. Cultura is incidenteel betrokken bij de voorbereiding van de culturele programmering voor het jongerencentrum. Verder zijn er diverse contacten geweest met de jongerenraad over o.a. de samenwerking rond 75 jaar KMM, de mogelijkheid van studieplekken in Cultura en het platform Uit in Ede. Voor de Kenniscampus is met scholieren een film gemaakt ter voorbereiding op Kunst in de openbare ruimte op de campus. Thema 3 Breed en afgestemd aanbod podiumkunsten UIT in Ede De website UIT in Ede geeft een overzicht van het toeristische en culturele aanbod in Ede. Diverse aanbieders kunnen hun gegevens aanleveren en die worden door het VBT op de site gezet. Hoewel de website nog wat aanloopproblemen kent, sluit de opzet van een breed aanbod, aan bij de behoefte van publiek en aanbieders. In de komende tijd zal het gebruik van de website door aanbieders beter worden ondersteund en zal de PR rond de website worden uitgebreid. Reehorst en Cultura Als onderdeel van de verdiepingsonderzoeken in het kader van de bezuinigingen is aan een extern bureau opdracht gegeven voor een onderzoek naar de theaterfuncties in theater De Reehorst en het theater in Cultura. Als voorbereiding op dit onderzoek is een overleg geweest met de theaters en gemeenten in de regio over de ontwikkeling van de theatermarkt in deze regio. De uitkomsten van het externe onderzoek zullen in het najaar van 2014 gereed zijn en worden betrokken in de bezuinigingsvoorstellen. Revitalisering Openluchttheater De plannen voor een verbouwing van het Openluchttheater zijn in de afgelopen periode nader uitgewerkt. Dit betreft een restauratie van het groen en de gebouwen, een ontvangstgebouw en een uitbreiding van de programmering van het theater. Een voorstel met een investeringsbegroting en een verhoging van de exploitatiesubsidie is recent aan de raad gestuurd. De besluitvorming hierover wordt afgewacht. De totale kosten van de renovatie zijn geraamd op 3,5 miljoen, waarvan 1,75 beschikbaar is gesteld door de provincie Gelderland. Thema 4 Amateurkunst en kunsteducatie Modernisering muziekonderwijs De omvorming van het muziekonderwijs is door Cultura in gang gezet. Het aantal leerlingen neemt hierdoor toe (zie onderstaand schema). Als onderdeel hiervan is ook het project muziek in de klas gestart. Dit zorgt ook voor een toenemende belangstelling voor instrumentale muziekles. De subsidieregeling voor muziekonderwijs door Hafabraverenigingen is opgesteld en is gestart met een bedrag van 10.000 per jaar (in 2013 met 5.000 vanwege de ingang halverwege het jaar). De samenwerking tussen Cultura en de verenigingen is nog niet optimaal. Het blijkt voor verenigingsbestuurders niet altijd makkelijk om hiervoor tijd te maken. Met concrete projecten worden nu geprobeerd om resultaten te boeken. 2
De realisatie van het plan van aanpak Toekomst Muziekeducatie in Ede verloopt volgens plan en ziet er per 1 juli 2013 als volgt uit. Aantal leerlingen muziekonderwijs 1-7-2013 resultaat 2018 * % 1-7-2012 Basisvorming 1.258 3.000 42% nvt onder schooltijd Basisvorming na 452 650 70% 114 schooltijd Instrumentale 901 1060 85% 867 (groeps)lessen Toptalentklas 8 24 33% nvt Cultuurmakelaar Cultura De cultuurmakelaar voor het onderwijs bij Cultura is geëvalueerd. Hieruit bleek dat scholen tevreden zijn over deze functie en er ook steeds meer gebruik van maken. In het project Cultuureducatie met Kwaliteit, dat in samenwerking met scholen is opgesteld wordt de doorgaande leerlijn in kunsteducatie versterkt. Hierin heeft de cultuurmakelaar ook een belangrijke rol. In het kader van de regeling combinatiefunctionarissen sport en cultuur is deze functie uitgebreid naar 1,5 fte. Regeling Cultuureducatie met kwaliteit Doel van de rijksregeling Cultuureducatie met kwaliteit (opvolger regeling Fonds Cultuurparticipatie) is een intensivering van cultuureducatie in het primair onderwijs en voor versterking van de educatiefunctie van culturele instellingen. In het project, dat in samenwerking met de scholen is opgesteld, wordt de doorgaande leerlijn in kunsteducatie versterkt. De cultuurmakelaar regisseert en coördineert de uitvoering van de regeling, die uitgevoerd wordt in het primair onderwijs door o.a. Muziek In de Klas en de Bibliotheek op school. Er is samenwerking gezocht met EduArt en kunstinstellingen in Arnhem, Apeldoorn en Nijmegen voor de scholing van de ontwikkelarrangeur. Als onderdeel van de regeling zullen de Edese musea samen met de cultuurmakelaar activiteiten ontwikkelen die goed aansluiten bij de doorgaande leerlijn van scholen. Herhuisvesting Popschool De afgelopen tijd zijn er diverse contacten geweest tussen de eigenaar van Popschool Novea en de gemeente over mogelijkheden voor andere huisvesting. Op dit moment wordt een concrete locatie nader onderzocht. Thema 5 Museumbeleid en erfgoed In de afgelopen periode is een concept museumvisie ontwikkeld. In dit kader zijn diverse overleggen geweest met de Edese musea. Er is in september 2013 een voortgangsnotitie Museumbeleid gepresenteerd op de Politieke Dag. De volgende stap is gericht op de vaststelling van de museumvisie 2013-2016 door de gemeenteraad in oktober 2013. Hiermee worden de beleidskaders en -doelen vastgelegd gericht op verdere samenwerking tussen en kwaliteitsverbetering van de musea. Kort gezegd worden in de visie de volgende uitgangspunten voorgesteld: de collectie Edes cultuurhistorisch erfgoed blijft behouden voor toekomstige generaties en een groot en breed publiek neemt kennis van een interessant en waardevol Edes museaal aanbod. Bij de uitwerking hiervan worden de volgende beleidsdoelen voorgesteld: A. Het Edese erfgoed wordt verzameld, beheerd en behouden voor de huidige en voor toekomstige generaties B. Realiseren van meer publieksbereik en kennisoverdracht van de Edese musea C. Hoge kwaliteit van de kernfuncties en meer cultureel ondernemerschap bij de Edese musea realiseren De insteek is om de komende periode de uitgangspunten in de visie samen met de musea te vertalen in subsidiecriteria. Hierbij zal ook het fonds voor gezamenlijke activiteiten van de musea worden betrokken. Dit fonds is ingevoerd na een bezuiniging op de budgetten van de musea en bedoeld om gezamenlijke projecten ter verbetering van de kwaliteit te verbeteren. 3
Herhuisvesting musea De problemen van de herhuisvesting van het Tegelmuseum en het Historisch Museum Ede worden al enige tijd besproken tussen musea en gemeente. De uitgangspunten zoals verwoord in de museumvisie worden daarbij meegenomen. Het Tegelmuseum is bezig met een berekening van de kosten van het opknappen van haar huidige locatie in Otterlo. Daarover zal besluitvorming worden voorbereid. Met het HME zijn diverse gesprekken over de inrichting van hun toekomstige functie. Het HME heeft hierover ook zelf onderzoek gedaan. Hierbij zijn ook de uitgangspunten zoals ontwikkeld in de visie betrokken. In beginsel wordt niet gekozen voor een nieuwe stand-alone uitvoering, maar samenwerking met andere (historische) instellingen. Als één van de opties wordt de mogelijkheid onderzocht tot een gezamenlijke voorziening met het gemeentearchief, de archeologische dienst van de gemeente en HME. Het HME moet in 2015 haar huidige locatie verlaten, dus voor die tijd moet worden besloten over een alternatieve invulling. Ontwikkeling Goudsberg De subsidieverlening voor de Goudsberg is afgerond en de uitvoering is in handen van de afdeling Ruimtelijke Projecten. Er is een kwaliteitsteam opgetuigd met o.a. SB4 landschapsarchitecten, bureau Kinkorn voor een vaste opstelling in Museum Oud Lunteren (en goede verbinding met het buitengebied) en Abel Derks voor marketingcommunicatie. Kunstenaar Rob Sweere is geselecteerd (door een team met o.a. Lunterse inbreng) voor de realisatie van een community arts project als eerste van de geplande landschapsobjecten. Aan dat kwaliteitselement draagt de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed via de VER nadrukkelijk bij. In november 2013 zal een bestuurlijke en een publieke kick-off plaats vinden. Bospoort In samenhang met de vernieuwing van de riolering in de Bospoort wordt een kunstproject uitgevoerd van kunstenaar Michiel Kluiters. Dit kunstwerk bestaat uit 48 grondspots met afbeeldingen die een relatie hebben met de geschiedenis van de Bospoort. Over de uitvoering is overleg gevoerd met betrokken buurtbewoners. De uitvoering is gepland in het najaar van 2013. Verder is de Noorderkerk op particulier initiatief na een verbouwing heropend voor het publiek. Het is een ondernemerscentrum met mogelijkheden voor concerten en exposities. Het komende jaar wordt ervaring opgedaan met het organiseren van culturele evenementen. Thema 6 Beeldende Kunst en atelierbeleid Regeling Beeldende Kunst en Vormgeving Ede ontvangt op dit moment een decentralisatie-uitkering in het gemeentefonds ten behoeve van activiteiten op het terrein van beeldende kunst en vormgeving. Mogelijk dat deze regeling bij de herijking van het gemeentefonds in 2015 zal veranderen. Door het rijk wordt overwogen om de grotere gemeenten een hogere bijdrage uit het gemeentefonds te geven in plaats van afzonderlijke uitkeringen. Het bestedingsprogramma van de huidige regeling loopt in 2014 af. Activiteiten die hierin zijn opgenomen bevatten onder andere de tweejaarlijkse beeldende kunst manifestatie, het beschikbaar stellen van atelierruimten en activiteiten in het kader van het Van Goghproject. Kunstuitleen In november 2012 is voor de derde maal de manifestatie Beeldende Kunst gehouden. Dit evenement wordt eens in de twee jaar uitgevoerd. De openingsavond en het tentoonstellingsprogramma de maand er na trok een groot aantal bezoekers. Ook heeft Artlease in 2012 een tentoonstellings- en een aanvullend activiteitenprogramma in Cultura vormgegeven. In juli 2013 is de kunstuitleen van Artlease in Cultura gestopt vanwege faillissement. Met Cultura wordt bekeken hoe de organisatie van de kunstuitleen, de manifestatie Beeldende Kunst van de gezamenlijke expositieruimtes en het aanvullende expositieprogramma kan worden voortgezet in 2014. Atelierruimte Veluwse Poort Sinds 2012 is op de Mauritskazerne een gebouw beschikbaar gesteld met atelierruimtes voor kunstenaars. De verhuur hiervan verloopt via SLAK. Het aantal verhuurde ruimtes stijgt. 4
Kunst in de openbare ruimte In verband met kunst voor Kenniscampus is door theatergroep De Waterlanders de film HET Verhaal gemaakt. In de film komen leerlingen en studenten aan het woord over onder meer studie/school, vrije tijd en de toekomstverwachting. De film dient als basis voor kunstopdrachten. Het kunstwerk Ander van Hans van Houwelingen is geplaatst in de Wilhelminalantaarn aan het Maandereind. Het Harmsen van der Vliet-Ameshofffonds schenkt wederom een kunstwerk. Dit keer een werk van de Koreaanse kunstenaar LIM Dong Lak. Locatie: Grotestraat tussen toren Oude Kerk en I- centre. Het monument op de Paasberg (1961) is vervangen door een nieuw monument naar een ontwerp van Linda Swaap. In verband met de troonswisseling is een bronzen kop van de koning voor de raadzaal in voorbereiding. Voor de centrale hal van het gemeentehuis wordt een opdracht verstrekt voor een schilderij van het koninklijk paar. Het gehuurde kunstwerk Krachtmeting (Stieren) van Jits Bakker wordt eigendom van de gemeente. Er is een huurkoop regeling overeengekomen. Thema 7 Communicatie Na diverse opties te hebben onderzocht is besloten tot het instellen van een platform Vrije tijd, waarbij diverse partijen zijn uitgenodigd zowel vanuit het culturele veld, als vanuit toerisme. De diverse partijen waren enthousiast voor deze opzet en hebben direct diverse projecten gestart, o.a. rond het thema Van Gogh. In deze periode is door het VBT de website UIT in Ede gelanceerd, waar alle aanbod vanuit cultuur, vrije tijd, sport en toerisme kan worden aangeboden. De website kent nog wat aanloopproblemen, maar die worden nader opgepakt. Eind 2013 wordt deze opzet geëvalueerd. Overig beleid Lokale Omroep Ede Door de gemeenteraad is een budget beschikbaar gesteld voor de kosten van de digitalisering en de verhuizing van de LOE naar Cultura. In de nieuwe huisvesting zullen faciliteiten worden gerealiseerd die digitalisering van de uitzendingen mogelijk maakt. De huisvesting zal beschikbaar zijn voor de lokale omroepdienst die de zendtijdtoewijzing heeft voor gemeente Ede. Hierin worden ook huidige faciliteiten en inventaris van de LOE en toekomstige investeringen opgenomen. De LOE heeft aangegeven graag te willen meewerken aan een dergelijke oplossing. Doordat in Cultura ook de Stadswinkel werd gerealiseerd kon de verbouwing ten behoeve van de LOE niet tegelijkertijd plaatsvinden. Dit zal direct na september 2013 worden opgepakt. Bibliotheek In de afgelopen periode heeft Cultura voorbereidingen getroffen voor de herinrichting van de centrale bibliotheek. Met de herinrichting is de selfservice in de centrale bibliotheek een feit en wordt de collectie gepresenteerd volgens het retailprincipe. Met deze aanpassingen kan de bezuinigingstaakstelling van 1,5 ton vanaf 2015 worden gerealiseerd. Door een efficiëntere manier van werken (samenwerkingsverbanden binnen de provincie) kan de bibliotheek met minder formatie de vernieuwingsslag maken. De uitleen- en ledencijfers laten zien dat de uitleningen en ledenaantallen in totaliteit daalden, maar dat de uitleningen van de jeugd gestegen zijn. Cultura ziet de jeugd als belangrijke doelgroep voor de toekomst. Incidentele culturele subsidies Er is uitvoering gegegeven aan de beleidsregels voor incidentele activiteiten op gebied van Popmuziek, Beeldende Kunst en Algemene Culturele Aangelegenheden. In de bijlage is terug te vinden welke activiteiten hieruit zijn gesubsidieerd. 5
2. Cultuurmonitor 2013 Bij deze evaluatie zijn ook de uitkomsten van de Cultuurmonitor 2013 gevoegd. Dit onderzoek is de afgelopen periode elke 2 jaar gehouden. De opzet is afgestemd met de verantwoording in het kader van de Regeling van het Fonds Cultuurparticipatie. Deze regeling is inmiddels afgelopen en er is in de loop van de tijd behoefte aan een andere opzet, dus dit is de laatste keer in deze vorm. Opzet onderzoek in vergelijking met eerdere jaren Bij dit onderzoek is op een aantal punten een afwijkende methode gehanteerd ten opzichte van de eerdere versies. Er is meer telefonisch contact geweest in plaats van schriftelijk, de groep respondenten had een wat andere samenstelling en een aantal vragen werd wat anders gepresenteerd. Deze factoren leiden ertoe dat in het onderzoek van 2013 voor de bekendheid van en het bezoek aan / gebruik van een aantal instellingen, voorzieningen en informatiebronnen lagere percentages worden gerapporteerd dan in voorgaande jaren, terwijl het onwaarschijnlijk is dat de bekendheid, bezoek en gebruik in werkelijkheid (in die mate) gedaald zijn. In de rapportage staat vermeld waar dit aan de orde is. Overigens heeft dit (vrijwel) geen invloed op de vergelijkbaarheid tussen groepen respondenten in het onderzoek van 2013 (bijvoorbeeld de vergelijking tussen Ede-stad en de dorpen, of de vergelijking tussen leeftijdsgroepen. Uitkomsten op hoofdlijnen De algemene conclusie is dat het aantal inwoners dat een kunstzinnige activiteit beoefent de afgelopen drie jaar redelijk stabiel gebleven. Een muziekinstrument spelen wordt het meest gedaan, gevolgd door zingen en fotografie/film/video. Qua bezoek van culturele- en uitgaansvoorzieningen staat de bioscoop nog steeds bovenaan de top 5. Bezoek culturele en uitgaansvoorzieningen 61% van de Edenaren is het afgelopen jaar naar de film geweest. Hiermee is de bioscoop net als voorgaande jaren de populairste culturele voorziening. Maar ook het bezoek aan musea, theater en bezienswaardige gebouwen en popmuziek is een geliefde culturele activiteit. Vooral voor bezienswaardige gebouwen en musicals gaat men vaak naar andere steden. Voor filmbezoek blijven inwoners meestal in Ede. Waardering van het cultuuraanbod De Edese culturele voorzieningen krijgen gemiddeld een rapportcijfer 6,7. Ruim de helft van de inwoners vindt het aanbod (een beetje) interessant. Eén op de zes inwoners vindt het aanbod niet interessant en bijna een derde heeft geen mening. De behoefte aan meer festivals en popoptredens is iets afgenomen. Zelf beoefenen van culturele activiteiten Vier op de tien Edenaren doet een of meer kunstzinnige activiteiten in zijn vrije tijd, dat is ongeveer gelijk aan 2010. Deze activiteiten worden zowel samen met anderen (bijvoorbeeld in verenigingsverband) als individueel gedaan. De top drie van meest beoefende activiteiten bestaat uit een muziekinstrument bespelen, zingen en fotografie/film/video. Historische informatie Bijna de helft van de inwoners is geïnteresseerd in historische informatie, minder dan in 2010. Ook het aantal inwoners dat gebruik maakt van het gemeentearchief is gedaald (10%). Mogelijke verklaring hiervoor is de crisis, waardoor het aantal verleende bouwvergunningen gehalveerd is, wat weer heeft geleid tot een forse afname van het raadplegen van het gemeentearchief voor een bouwvergunning / bouwtekening. Lokale Omroep Ede (LOE) 55% van de inwoners geeft aan de Lokale Omroep Ede (LOE) thuis te kunnen ontvangen op radio en/of televisie. Een derde van de Edenaren kijkt lokale tv en een vijfde luistert lokale radio. Vooral 65-plussers kijken en luisteren naar de LOE. Het rapport Cultuur en uitgaan in Ede 2013 is te downloaden via de website van de gemeente Ede. 6
In het vervolg willen we vragen over behoefte aan cultuuraanbod combineren met andere onderwerpen en bijvoorbeeld per wijk onderzoeken. Idee is om het onderzoek van de gemeenten meer aanvullend te maken aan de klanttevredenheidsonderzoeken van de instellingen. Dit zou betekenen dat de gemeente meer onderzoekt waarom inwoners geen gebruik maken van het huidige aanbod en waar eventueel wél behoefte aan is. 3. Voorstel bespreking Zoals weergegeven zijn er diverse vormen van contact geweest met culturele partners en met raadsleden. Een evaluatie als deze wordt schriftelijk aan de raad ter informatie aangeboden. Maar zoals ook bij het vernieuwen van de subsidieafspraken is aangegeven, is het van belang om naast schriftelijke verantwoording ook een goed gesprek te hebben met elkaar. Om te kijken wat goed is gegaan, maar ook om leerpunten te benoemen. Via mondeling contact gaat dat soms makkelijker en uitgebreider dan schriftelijk. Vandaar het voorstel om naar aanleiding van deze voortgangsrapportage een informeel overleg te plannen met raadsleden en betrokken culturele partners. 7
Verleende incidentele subsidies 2013 op basis van 3 regelingen: culturele activiteiten, popmuziek en beeldende kunst Aanvrager Toegekend Omschrijving Empatische Jongeren 700,00 onder de kersenbloesems Stichting Hexagon Ensemble 5.000,00 De Verbeelding J. Jordan 5.000,00 Uit 't Niets/Levende topstukken Werkgroep Kunst in de Kerk 667,00 expositie "Psalmen" Kunstmarkt Ede 1.850,00 kunst zien en kunst kopen Stichting Comité Nationale Feestdagen Ede 1.265,00 Oranje taptoe Stichting Comité Nationale Feestdagen Ede 1.060,00 Show Kids Werkgr. Duizend en één gedachte 1.450,00 Duizend en één gedachte, poëzie in alle talen Chr. Gemengd Koor The Joy 1.700,00 Jubileumconcert 20 april 2013 St. Koorschool Midden-Gelderland 5.000,00 Uitvoering Mattheuspassie Bach 2014 Stichting Het Luntersche Buurtbosch 1.000,00 Evenementenkalender 2013 De Koepel Lunteren Stichting SEC Kunstwerkplaats 14.000,00 Eetbaar Ede Jessica Koomen 4.140,00 Sunday Jazzcafé Stichting Live Stages Marnix 2.990,00 Singer-songwriterspodium Live Stage Marnix Novae Popschool EDE 4.600,00 Pop in Uitvoering 2013 Novae Popschool EDE 3.450,00 Popjam Nights
Cultuur en uitgaan in Ede 2013
Cultuur en uitgaan in Ede 2013
Inhoudsopgave Kort overzicht van de resultaten... 5 Opzet van het onderzoek... 6 Actieve cultuurparticipatie... 8 Passieve cultuurparticipatie... 9 Bezoek + bekendheid cultuuraanbod Ede... 10 Algemene waardering cultuuraanbod... 13 Informatiebronnen en kortingskaarten... 15 Historische informatie en LOE... 17 Bijlage 1... 19 Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 3
KORT OVERZICHT VAN DE RESULTATEN Vergelijkbaarheid resultaten met vorige jaren enigszins beperkt Bij vragen naar bekendheid van/bezoek aan/gebruik van instellingen, voorzieningen en informatiebronnen is vergelijkbaarheid met vorige jaren beperkt. Dit komt door methodologische factoren die in het rapport nader worden toegelicht. Beperkingen staan ook in de tekst vermeld. Actieve cultuurparticipatie % Inwoners dat zegt een kunstzinnige activiteit te beoefenen, is sinds 2010 redelijk stabiel. Het samen met/bij anderen beoefenen van activiteiten ligt lager dan in 2010, maar vrijwel gelijk aan 2008 en 2006. Het aanbod kunstzinnige activiteiten om zelf te doen ervaren de inwoners over het algemeen als voldoende. Passieve cultuurparticipatie Filmbezoek is nog altijd het populairst, op ruime afstand gevolgd door musea, theater en bezienswaardige gebouwen. Een vergelijking in de tijd is bij deze vraag niet goed mogelijk (toelichting: zie p.7 en 19). Inwoners wijken net als voorgaande jaren voor cultuurbezoek vaak uit naar andere steden, met uitzondering van filmbezoek. Bezoek en bekendheid cultuuraanbod Ede CineMec is net als voorgaande jaren het meest bezocht voor voorstellingen / tentoonstellingen, gevolgd door Cultura. Een vergelijking in de tijd is bij deze vraag niet goed mogelijk. Toch is duidelijk dat bezoek aan de Reehorst sterk gedaald is, vanwege afname van het aanbod van voorstellingen. CineMec is het hoogst gewaardeerd, net als voorgaande jaren. Algemene waardering cultuuraanbod Cultureel aanbod Ede krijgt gemiddeld een rapportcijfer 6,7. Ruim de helft van de inwoners zegt het cultuuraanbod (een beetje) interessant te vinden, één op de zes niet interessant (rest: geen mening), ongeveer evenveel als in vorige jaren. Behoefte aan meer festivals en popoptredens in Ede is iets afgenomen. Informatie en kortingskaarten De Uitkrant in Ede-stad is de bekendste en meest gebruikte informatiebron voor cultuur onder de inwoners. Website Cultuurwijzer en het informatiepunt Cultuurwijzer in Cultura laten qua bekendheid te wensen over. Bezit van Sport- en cultuurpas/voordeel met je biebpas is gedaald volgens het onderzoek. De Voordeel met je biebpas kent geen financiële vergoeding die wel bestond bij de Sporten Cultuurpas Mogelijk is dit van invloed op het gebruik. Onder de bezitters is bovendien de gebruiksfrequentie afgenomen. Historische informatie Minder inwoners geven in dit onderzoek aan interesse te hebben in historische informatie. Aantal inwoners dat zegt het gemeentearchief te kennen en te gebruiken is iets lager dan voorgaande jaren. Mogelijke verklaring is de crisis, waardoor het aantal verleende bouwvergunningen sinds 2008 is gehalveerd, wat weer heeft geleid tot een forse afname van het raadplegen van het gemeentearchief voor een bouwvergunning / bouwtekening. Belang van digitale informatievoorziening door het gemeentearchief wordt steeds groter. Lokale Omroep Ede Minder respondenten dan in 2010 zeggen de LOE thuis te kunnen ontvangen. Bovendien geven respondenten die de LOE kunnen ontvangen aan minder te kijken en te luisteren dan in het onderzoek van 2010. Ook geven zij een lagere waardering dan in 2010. Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 5
OPZET VAN HET ONDERZOEK Aanleiding In het Actieplan Cultuurbereik en de opvolgende Regeling Fonds Cultuurparticipatie is met de rijksoverheid een aantal outputdoelstellingen afgesproken. Deze outputdoelstellingen zouden moeten leiden tot een aanzienlijk hoger publieksbereik. Om te kunnen constateren of de doelstellingen worden gehaald is er in 2006 een nulmeting gehouden onder de inwoners van de gemeente Ede, en in 2008 en 2010 een tweede en derde meting. In 2013 is de laatste meting uitgevoerd, om de resultaten van het Actieplan / Regeling Fonds Cultuurparticipatie te kunnen volgen. Doelstelling Inzicht in de deelname aan culturele en kunstzinnige activiteiten en veranderingen hierin ten opzichte van 2010 en 2008. Probleemstelling In hoeverre nemen inwoners van de gemeente Ede deel aan culturele en kunstzinnige activiteiten en op welke wijze kan de cultuurparticipatie worden verhoogd? Onderzoeksvragen Hoeveel en welke inwoners nemen deel aan kunstzinnige en culturele activiteiten? Is de cultuurparticipatie toe-/afgenomen ten opzichte van 2010 en 2008? Wat vinden inwoners van het aanbod van kunst en cultuur in de gemeente Ede? Welke suggesties hebben inwoners voor het verbeteren van het aanbod van kunst en cultuur? Methode Combinatie van een online, schriftelijke en telefonische enquête. Respons 33%: 504 van de 1525 uitgenodigde inwoners (50% telefonisch, 48% internet en 2% papier). Tabel 1: Responsoverzicht naar leeftijdsklasse, Ede-stad en dorpen (absoluut en procentueel) EDE-STAD DORPEN Respons Populatie Respons Populatie Aantal % % Aantal % % 15-24 jaar 22 9% 17% 27 11% 18% 25-44 jaar 60 23% 33% 54 22% 26% 45-64 jaar 103 39% 33% 92 37% 33% 65-plus 73 28% 18% 73 30% 23% Totaal 258 100% 100% 246 100% 100% De resultaten zijn gewogen naar geslacht, leeftijd en woonplaats (Ede-stad/dorpen). Zo is gecorrigeerd voor de oververtegenwoordiging van ouderen en inwoners van de dorpen in de responsgroep. 6
Vergelijkbaarheid met voorgaande jaren De vergelijkbaarheid van de onderzoeksresultaten met de resultaten van voorgaande jaren wordt in belangrijke mate beïnvloed door drie factoren: de verhouding tussen telefonische, internet en schriftelijke respons in de verschillende jaren (aanzienlijk meer telefonie en aanzienlijk minder schriftelijk in 2013 dan in voorgaande jaren), de samenstelling van de groep respondenten die heeft meegewerkt aan het onderzoek (iets minder hoog opgeleiden in 2013 dan in voorgaande jaren), de afwijkende presentatie van enkele vragen in de internetvragenlijst van 2013 in vergelijking met voorgaande jaren. Dit is vooral van toepassing bij de vragen naar de bekendheid van en het bezoek aan / gebruik van instellingen, voorzieningen en informatiebronnen. Deze factoren leiden ertoe dat in het onderzoek van 2013 voor de bekendheid van en het bezoek aan / gebruik van een aantal instellingen, voorzieningen en informatiebronnen lagere percentages worden gerapporteerd dan in voorgaande jaren, terwijl het onwaarschijnlijk is dat de bekendheid, bezoek en gebruik in werkelijkheid (in die mate) gedaald zijn. In de rapportage staat vermeld waar dit aan de orde is. In bijlage 1 staat een uitgebreide toelichting op de beperkte vergelijkbaarheid in de tijd van sommige vragen. Overigens heeft dit (vrijwel) geen invloed op de vergelijkbaarheid tussen groepen respondenten in het onderzoek van 2013 (bijvoorbeeld de vergelijking tussen Ede-stad en de dorpen, of de vergelijking tussen leeftijdsgroepen). Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 7
ACTIEVE CULTUURPARTICIPATIE 1 Actieve cultuurparticipatie stabiliseert 39% van de inwoners beoefent zelf één of meer vormen van kunst en cultuur (in 2010 40%; in 2008 46%). Laagopgeleide inwoners doen relatief weinig aan kunstzinnige activiteiten (32%). Actieve deelname aan kunst en cultuur is het hoogst in leeftijdsgroep 15-24 jaar (48%). Actieve deelname in Ede-stad iets hoger dan in dorpen (41% respectievelijk 34%). Meest beoefende activiteiten zijn: muziekinstrument bespelen (14%), zingen (11%) en fotografie/film/video (11%) (Figuur 1). Figuur 1: % Respondenten dat één of meer vormen van kunst en cultuur beoefent, uitgesplitst naar activiteit, 2006 2013 Muziekinstrumenten bespelen Zingen Fotografie / film / video (geen vakantie of familiefoto's / Tekenen, schilderen, grafisch werk Werken met textiel, wandkleden maken Websites ontwerpen Muziek/games maken op de computer Toneel, musical, mime Verhalen / gedichten schrijven Beeldhouwen, boetseren, pottenbakken, sieraden (Volks)dans, (jazz)ballet 2013 2010 2008 2006 0% 5% 10% 15% 20% Beoefening kunstzinnige activiteiten zowel gezamenlijk als alleen; gezamenlijk vooral in Ede Ruim de helft (53%) van de inwoners die aan kunstzinnige activiteiten doen, beoefent activiteiten meestal samen met/bij anderen (66% in 2010; 52% in 2008 en 55% in 2006); waarvan 62% bij een vereniging of instelling (in 2010 64% en in 2008 54%). 72% van de gezamenlijke cultuuractiviteiten vindt in Ede plaats. Dit is minder dan in 2010 (81%), vrijwel gelijk aan 2008 (73%) en meer dan in 2006 (67%). Aanbod kunstzinnige activiteiten om zelf te doen als voldoende ervaren Bijna de helft van de inwoners (48%) vindt het aanbod kunstzinnige activiteiten om zelf te doen in de gemeente Ede voldoende of veel. Volgens 4% is er te weinig aanbod; en 47% heeft geen mening. 1 Onder actieve cultuurparticpatie verstaan we in dit onderzoek het zelf beoefenen van één of meer vormen van kunst en cultuur 8
PASSIEVE CULTUURPARTICIPATIE 2 Filmbezoek populairste vorm van uitgaan Film staat net als in voorgaande jaren op 1 in de top 5 cultuurbezoek. In het onderzoek geeft 61% van de respondenten aan dat ze het afgelopen jaar naar de film zijn geweest (Tabel 2). Musea, theater en bezienswaardige gebouwen volgen op ruime afstand. Een vergelijking in de tijd is bij deze vraag niet goed mogelijk (toelichting: zie p.7 en 19). Redenen voor het niet bezoeken zijn vooral: Geen tijd/te druk, en voor theaterbezoek ook Te duur geworden (21%), Minder geld te besteden (20%) en Er was niets leuks (24%). Tabel 2: Top 5 meest bezochte vormen van cultuur en uitgaan en % respondenten dat er een bezoek aan heeft gebracht Film 61 Museum 35 Theater 26 Bezienswaardig gebouw 24 Pop/wereldmuziek 18 Filmbezoek daalt sterk met de leeftijd, museumbezoek is voor alle leeftijden Bezoek aan film en musical neemt sterk af met de leeftijd; bezoek aan pop/wereldmuziek stopt vrijwel bij 65. Bezoek aan klassieke muziek en opera neemt toe met de leeftijd. Museumbezoek is populair in alle leeftijdscategorieën. Bezoek aan vrijwel alle vormen van cultuur en uitgaan stijgt aanzienlijk met het opleidingsniveau. Bezoek onder inwoners Ede-stad is iets hoger (80%) dan in de dorpen (72%). % Vooral voor musicals en bezienswaardige gebouwen naar andere steden Voor filmbezoek blijven inwoners meestal in Ede (Tabel 3). Met name voor musicals en bezienswaardige gebouwen gaan inwoners net als voorgaande jaren naar andere steden. Reden hiervoor is vooral: Het was niet in Ede te bezoeken. Bezoek bezienswaardige gebouwen en musea worden daarnaast vaak gecombineerd met andere dingen in die stad. Tabel 3: % Respondenten dat vormen van cultuur en uitgaan in/buiten Ede heeft bezocht Bezocht Alleen in Ede bezocht Onder andere in Ede bezocht Buiten Ede bezocht Theater 26% 8% 6% 12% Klassieke muziek 11% 2% 3% 6% Opera / operette 2% 1% 0% 1% Cabaret / kleinkunst 13% 3% 2% 8% Museum 35% 6% 12% 17% Pop / wereldmuziek 18% 3% 4% 11% Jazz / blues 4% 1% 1% 2% Film 61% 46% 11% 4% Musical 16% 2% 0% 14% Bezienswaardig gebouw 24% 1% 4% 19% 2 In dit onderzoek is passieve cultuurparticipatie : het bezoek aan culturele en/of uitgaansvoorzieningen. Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 9
BEZOEK + BEKENDHEID CULTUURAANBOD EDE CineMec blijft meest bezocht en hoogst gewaardeerd CineMec is net als voorgaande jaren het meest bezocht voor voorstellingen / tentoonstellingen, gevolgd door Cultura (Figuur 2) 3. Minder respondenten dan in voorgaande jaren geven aan CineMec te hebben bezocht, maar deze uitkomst is niet goed te vergelijken met vorige jaren (toelichting: zie p.7 en 19). Het bezoek aan de Reehorst is sterk gedaald, volgens het onderzoek. Verklaring hiervoor is de afname van het aanbod van voorstellingen in de Reehorst. De werkelijke omvang van de daling is vermoedelijk minder groot dan in dit onderzoek wordt gerapporteerd. Voorstellingen in Cultura en Huis Kernhem worden vooral door 45-plussers bezocht; bij jongeren is CineMec verreweg favoriet. CineMec krijgt ook in 2013 de hoogste waardering (7,6), net als voorgaande jaren (Tabel 4). Goede rapportcijfers zijn er ook voor Huis Kernhem (7,4) en cursussen in Cultura (7,4). Figuur 2: % Respondenten dat een culturele instelling in Ede heeft bezocht, naar instelling, 2006 2013 Bezoek CineMec Bezoek Cultura (2013 excl. bibliotheek) Bezoek Reehorst Bezoek Openluchttheater Bezoek Huis Kernhem Bezoek Open podia Bezoek Artlease (kunstuitleen) 2013 2010 2008 2006 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Tabel 4: Gemiddeld rapportcijfer van bezoekers voor culturele voorzieningen in Ede, 2006 2013 2006 2008 2010 2013 Voorstelling theater Cultura - - - 7,0 Tentoonstelling Cultura/bibliotheek - - - 6,9 Cursus Cultura/bibliotheek - - - 7,4 Cultura (incl. bibliotheek) 6,8 7,3 7,1 - Reehorst - 6,9 6,8 6,9 CineMec 7,7 7,6 7,5 7,6 Openluchttheater - *6,6 *6,6 7,1 Huis Kernhem - *7,2 *7,3 7,4 Artlease (kunstuitleen) 6,6 **5,5 **7 **7,1 Open podia - *6,4 **7,1 **7,1 * = Uitkomst is minder nauwkeurig, want gebaseerd op minder dan 30 respondenten ** = Uitkomst is aanzienlijk minder nauwkeurig, want gebaseerd op minder dan 10 respondenten 3 Bezoek aan Cultura is niet te vergelijken met voorgaande jaren, vanwege de gewijzigde vraagstelling. 10
Kröller-Müller museum meest bekende en bezochte instelling 93% van de inwoners kent het Kröller-Müller museum (Figuur 3). Het Kijk- en Luistermuseum in Bennekom, het Historisch Museum Ede en het Tegelmuseum zijn ook bij het merendeel van de inwoners bekend. Kröller-Müller is ook de meest bezochte instelling, gevolgd door Museonder Otterlo en Kijken Luistermuseum Bennekom. Een vergelijking in de tijd is bij deze vraag niet goed mogelijk (toelichting: zie p.7 en 19). Bezoek aan de meeste culturele voorzieningen neemt toe met de leeftijd. Het Kijk- en Luistermuseum wordt door opvallend veel jongeren bezocht. Kröller-Müller blijft het hoogst gewaardeerde museum in de gemeente Ede (Tabel 5). Figuur 3: % Respondenten dat Edese musea en andere culturele voorzieningen kent, naar voorziening, 2006-2013 Kröller-Müller Museum, Otterlo Kijk & Luister Museum, Bennekom Historisch Museum Ede, Ede Nederlands Tegelmuseum, Otterlo Museonder, Otterlo Museum Oud Lunteren Ede uit de Kunst/Roots in the Woods Culturele Vereniging De Kijkdoos, Bennekom Jac. Gazenbeek Stichting Museumpark Harskamp Museum Tute Natura, Bennekom PEK (Platform Edese Kunstenaars) Zondagmiddagconcerten Oude Kerk, Bennekom Concerten stadsbeiaardier, Ede 2013 2010 2008 2006 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Tabel 5: Gemiddeld rapportcijfer voor Edese musea en andere culturele voorzieningen, 2006 2013 2006 2008 2010 2013 Kröller-Müller Museum, Otterlo 7,9 7,8 8,1 8,1 Kijk & Luister Museum, Bennekom 7,8 7,7 7,7 7,5 Nederlands Tegelmuseum, Otterlo 7,5 7,0 6,9 *7,5 Museum Oud Lunteren - 7,3 6,9 7,7 Historisch Museum Ede, Ede - 6,8 7,0 6,8 PEK (Platform Edese Kunstenaars) - *6,2 **6,6 *7,3 Museum Tute Natura, Bennekom - - *6,2 - Museumpark Harskamp - - *7,2 *7,9 Jac. Gazenbeek Stichting - - **6,4 *7,4 Museonder, Otterlo - 7,9 7,9 Culturele Vereniging De Kijkdoos, Bennekom - **5,6 *6,7 7,5 Zondagmiddagconcerten Oude Kerk, Bennekom - - *6,9 *8,3 Concerten stadsbeiaardier, Ede - - *6,4 **7,5 Festival Ede uit de Kunst 6,9 6,7 7,2 7,6 * = Uitkomst is minder nauwkeurig, want gebaseerd op minder dan 30 respondenten ** = Uitkomst is aanzienlijk minder nauwkeurig, want gebaseerd op minder dan 10 respondenten Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 11
Kunstmarkt Ede bekendste beeldende kunstactiviteit in Ede Bijna een kwart van de inwoners kent de kunstmarkt Ede (Tabel 6). Atelierroute Lunteren heeft ook een relatief brede bekendheid (18%). In de dorpen kent 28% de Atelierroute Lunteren en 26% de kunstmarkt Bennekom. Kunstmarkt Ede en kunstmarkt Bennekom zijn de meest bezochte activiteiten. De kunstmarkt Ede wordt ongeveer evenveel bezocht door inwoners van de dorpen als door inwoners van Ede-stad. De beeldende kunstactiviteiten in Bennekom en Lunteren worden vooral door inwoners van de dorpen bezocht. Tabel 6: % Respondenten dat beeldende kunstactiviteiten in Ede kent en bezocht heeft, naar activiteit, 2013 bekend Bezocht Kunstmarkt Ede 22% 6% Kunstmarkt Bennekom 15% 8% Atelierroute Lunteren 18% 4% Open Ateliers route Bennekom 8% 3% Expositie(s) beeldende kunst 10% 2% Beeldenroute Groene Blaadjes en Oude Stenen 6% 3% 12
ALGEMENE WAARDERING CULTUURAANBOD Ruim helft inwoners: cultuuraanbod (ruim) voldoende en (beetje) interessant Cultureel aanbod Ede krijgt gemiddeld een rapportcijfer 6,7. Voorheen is dit niet gevraagd. Volgens 58% van de inwoners is het cultuuraanbod (meer dan) voldoende (Figuur 4). 15% van de inwoners vindt het cultuuraanbod onvoldoende. 53% vindt het cultuuraanbod (een beetje) interessant (in 2010 56%) en volgens 17% is het cultuuraanbod niet interessant (in 2010 19%) (Figuur 5). Hoe hoger de leeftijd, hoe minder vaak het cultuuraanbod niet interessant ervaren wordt. Hoe hoger opgeleid, hoe vaker inwoners het aanbod interessant vinden. Inwoners van Ede-stad vinden het aanbod vaker (een beetje) interessant (59%) dan inwoners van de dorpen (41%). Redenen om het aanbod niet of weinig interessant te vinden zijn vooral: Ik doe liever andere dingen (35%) en Ik heb geen belangstelling voor kunst en cultuur (30%). Figuur 4: % Respondenten dat aanbod kunst/cultuur voldoende vindt Figuur 5: % Respondenten dat aanbod kunst/cultuur interessant vindt Geen mening 27% Geen mening 30% Interessant 23% Voldoende aanbod 53% (Te) w einig aanbod 15% Veel aanbod 5% Niet interessant 17% Een beetje interessant 30% Gewenste verandering Volgens 23% zou er iets moeten veranderen in Ede op het gebied van cultuur en uitgaan. Als gewenste veranderingen noemen inwoners vooral betere informatie/promotie, meer muziekoptredens, meer activiteiten op zondag, prijsverlaging, meer bekende artiesten, meer activiteiten voor jongeren, breder/groter aanbod op theatergebied (Figuur 6). Figuur 6: Door respondenten gewenste veranderingen in het cultuuraanbod* *Hoe groter de term weergegeven, hoe vaker het genoemd is door de respondenten Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 13
Verandering inkomen lijkt van invloed op cultuurparticipatie 59% van de respondenten zou bezuinigen op kunst en cultuur wanneer hun inkomen daalt (Figuur 7). 27% zou meer gaan doen aan kunst- en cultuuractiviteiten wanneer het inkomen zou toenemen. Dat geldt in veel sterkere mate voor middelbaar en hoog opgeleiden dan voor laag opgeleiden. Volgens een derde zouden er meer festivals en popoptredens in Ede moeten komen (in 2010 was dat 40%). Relatief veel middelbaar opgeleiden zijn deze mening toegedaan. De wens is bovendien sterker in Ede-stad dan in de dorpen. Figuur 7: % Respondenten dat het eens / oneens is met onderstaande stellingen, 2013 Onderwijsinstellingen moeten meer aandacht besteden aan kunst en cultuur Er zouden meer popoptredens in Ede moeten komen Er zouden meer festivals in Ede moeten komen Ik ga liever naar 'klassieke' cultuur dan naar 'populaire' cultuur Er zou meer populaire kunst en cultuur (pop, wereldmuziek, film, audiovisueel, etc.) in Ede moeten komen Ik ga liever naar de bioscoop dan naar toneelvoorstellingen Als de prijzen van films lager zouden zijn, zou ik vaker gaan Als de prijzen van culturele voorstellingen lager zouden zijn, zou ik vaker gaan Als ik meer ga verdienen, ga ik meer aan kunst en cultuur doen Als ik minder inkomen heb, bezuinig ik op kunst en cultuur 0% 20% 40% 60% 80% 100% (helemaal) eens niet eens / niet oneens (helemaal) oneens weet niet / geen mening 14
INFORMATIEBRONNEN EN KORTINGSKAARTEN Uitkrant in Ede Stad bekendste informatiebron cultuur in Ede 59% kent de Uitkrant in Ede Stad. Verder is een aanzienlijk deel van de respondenten bekend met de Gelderlander en VVV (Tabel 7). Website Cultuurwijzer en het informatiepunt Cultuurwijzer in Cultura zijn relatief onbekend. Vergelijking met voorgaande jaren is niet mogelijk (toelichting: zie p.7 en 19). Bekendheid informatiebronnen is doorgaans het hoogst bij mensen van middelbare leeftijd. Jongeren zijn relatief vaak bekend met de website Cultuurwijzer. Bekendheid van bronnen verschilt nauwelijks tussen inwoners van Ede-stad en inwoners van de dorpen. Alleen informatiepunt Cultuurwijzer en VVV zijn bekender bij inwoners van Ede-stad, terwijl lokale/regionale radio meer bekendheid geniet in de dorpen. De Uitkrant is ook de bron waarin het vaakst informatie over kunst en cultuur is gevonden (door 36% van de respondenten). Tabel 7: % Respondenten dat bekend is met lokale bronnen voor cultuurinformatie en er informatie heeft gevonden, naar informatiebron, 2013 bekendheid bronnen informatie gevonden Uitkrant in Ede Stad 59% 36% Website Cultuurwijzer 11% 5% Het informatiepunt Cultuurwijzer in Cultura 10% 7% Gelderlander 56% 16% Website gemeente Ede (www.ede.nl) 44% 9% Lokale / regionale radio 30% 8% Lokale / regionale tv 38% 11% VVV 49% 12% Bezit Sport- en cultuurpas gedaald 17% van de inwoners heeft een Sport- en cultuurpas/voordeel met je biebpas (in 2010 en 2008 was dit 24%) (Figuur 8). Een mogelijke verklaring voor de afname is dat de Voordeel met je biebpas geen financiële vergoeding kent, die wel bestond bij de Sport- en Cultuurpas. Bezit Museumjaarkaart gelijk gebleven (13%). Figuur 8: % Respondenten dat een kortingskaart voor cultuur en uitgaan bezit, 2008 2013 Sport- en cultuurpas Ede / Voordeel met je biebpas Cultuurkaart (vroeger CKV-pas) Cultureel Jongeren Paspoort (CJP) Museumjaarkaart 2013 2010 2008 0% 10% 20% 30% Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 15
65-plussers en hoogopgeleiden bezitten relatief vaak een Museumjaarkaart. Eenderde van de jongeren heeft een Cultureel Jongeren Paspoort. Jongeren hebben ook relatief vaak een Cultuurkaart of een Sport- en cultuurpas/voordeel met je biebpas. Het bezit van een Sport- en cultuurpas/voordeel met je biebpas is aanmerkelijk groter onder inwoners van Ede-stad (22%) dan onder inwoners van de dorpen (9%). Sport- en cultuurpas minder vaak gebruikt 70% van de bezitters van de sport- en cultuurpas heeft de pas de afgelopen 12 maanden gebruikt (in 2010 77%). 13% gebruikte de sport- en cultuurpas vaker dan twaalf keer (in 2010 27%) en 29% gebruikte de pas 5 tot 12 keer (in 2010 17%); 28% gebruikte de pas minder dan 5 keer. 16
HISTORISCHE INFORMATIE EN LOE Interesse in historische informatie neemt licht af 48% van de respondenten geeft aan geïnteresseerd te zijn in historische informatie. Dat betekent dat de dalende trend doorzet (57% in 2010, 62% in 2008, 60% in 2006) (Figuur 9). Hoog opgeleiden zijn veel vaker geïnteresseerd in historische informatie (69%) dan laag opgeleiden (37%). 5% van de respondenten is lid van een historische vereniging, vrijwel gelijk aan voorgaande jaren. In de dorpen zijn drie keer zoveel respondenten lid van een historische vereniging (9%) dan in Ede-stad (3%). Gebruik gemeentearchief daalt licht 59% van de respondenten heeft wel eens gehoord van het gemeentearchief Ede, iets minder dan in voorgaande jaren (62% in 2010 en 64% in 2008). Bekendheid in de dorpen (65%) is groter dan in Ede-stad (56%). Men kent het gemeentearchief vooral van horen zeggen (49%) en via een krant (36%). Eén op de tien respondenten geeft aan wel eens gebruik te hebben gemaakt van het gemeentearchief, minder dan in voorgaande jaren (18% in 2010 en 14% in 2008). Er is vrijwel geen verschil in gebruik tussen Ede-stad en de dorpen. Mogelijke verklaring van het afgenomen gebruik van het archief is de halvering van het aantal verleende bouwvergunningen sinds 2008, aangezien als verreweg de belangrijkste reden voor het gebruik van het gemeentearchief wordt genoemd: bouwvergunning / bouwtekening (ongeveer de helft van de gebruikers in de periode 2006-2010). Gebruikers van het gemeentearchief komen net als in voorgaande jaren behalve voor een bouwvergunning/bouwtekening, vooral voor beeldmateriaal en lokale geschiedenis. Verreweg de belangrijkste reden voor respondenten om geen gebruik te maken van het gemeentearchief is dat zij geen informatie nodig hadden (64%); 21% heeft geen interesse, andere redenen spelen vrijwel geen rol. Figuur 9: % Respondenten met interesse in historische informatie, 2006 2013 Ja, over mijn woonomgeving Ja, over de lokale geschiedenis van Ede 2013 2010 2008 2006 Ja, informatie over stamboom / genealogie Ja, iets anders Nee 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% Digitale informatie gemeentearchief belangrijkste behoefte Digitale toegang tot informatie en in het bijzonder digitale informatie over lokale geschiedenis, zijn veruit de belangrijkste zaken die aanwezig moet zijn bij het gemeentearchief, aldus 63% van de respondenten die het gemeentearchief kennen. Andere items die veel respondenten noemen, zijn: informatie over lokale geschiedenis op papier, begeleiding bij het zoeken naar informatie en parkeergelegenheid (Figuur 10). Cultuur- en uitgaansmonitor Ede 2013 17
Figuur 10: % Respondenten dat vindt dat bepaalde zaken aanwezig moeten zijn in het gemeentearchief, 2013 (respondenten die gemeentearchief kennen) Digitale toegang tot informatie Informatie digitaal over lokale geschiedenis Informatie over de lokale geschiedenis op papier Begeleiding bij het zoeken naar informatie Parkeermogelijkheid Werkplekken om de informatie te bestuderen Toegang voor rolstoel Tentoonstelling over lokale geschiedenis Cursussen Iets anders Lunchmogelijkheid 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Bekendheid website gemeentearchief afgenomen, bezoek stabiel Ruim een vijfde van de respondenten zegt de website van het gemeentearchief te kennen en bijna de helft van hen heeft de website weleens bezocht. In 2010 was de bekendheid groter (ruim eenderde van de respondenten), maar het aandeel respondenten dat de website heeft bezocht is vrijwel gelijk; 10% in 2013 en 12% in 2010. Gemiddeld rapportcijfer voor de website van het gemeentearchief is met 6,7 lager dan 2010 (7,0), maar hoger dan 2008 (6,6). De meest gewenste digitale informatie op de site van het gemeentearchief is behalve openingstijden (69%) en bereikbaarheid (60%) foto s (55%), informatie over lokale geschiedenis (54%), informatie over de eigen woonomgeving (54%) en kaarten (48%). Bereik en populariteit LOE afgenomen 55% van de respondenten geeft aan de Lokale Omroep Ede (LOE) thuis te ontvangen, waarvan het overgrote deel zowel op de televisie als op de radio. In 2010 gaf 69% van de respondenten aan thuis LOE-tv/radio te ontvangen. Eenderde van de respondenten in het onderzoek zegt het afgelopen jaar naar de LOE op tv te hebben gekeken (2010: 52%) en één op de vijf heeft de LOE op de radio beluisterd (2010: 27%). 7% bezocht de website. In Ede-stad wordt iets meer naar de lokale tv gekeken (37%) dan in de dorpen (29%). Voor de radio en de website is er geen verschil. Vooral 65-plussers kijken en luisteren naar de LOE. Van deze groep kijkt 18% minimaal één keer per week. Van de inwoners jonger dan 65 jaar is dat 4%. Met een 6,2 voor de radio en tv-programma s scoort de LOE lager dan in 2010 (6,8 voor de radio en 6,6 voor de tv). De website van de LOE krijgt van bezoekers een 5,9 (6,6 in 2010). 18