Hoofdstuk 17 Cultuurparticipatie

Transcriptie

1 Hoofdstuk 17 Cultuurparticipatie Samenvatting Culturele voorstellingen en voorzieningen Evenals voorgaande jaren hebben circa acht op de tien Leidenaren in de afgelopen 12 maanden één of meer culturele voorstellingen of voorzieningen bezocht. Vooral Leidenaren van 24 tot 35 jaar, hogere inkomens en hoger opgeleiden bezoeken vaker een culturele voorstelling, 65-plussers en lager opgeleiden juist minder vaak. De bioscoop is veruit het meest populair, bijna zes op de tien Leidenaren zijn in het afgelopen jaar naar de film geweest, op afstand gevolgd door festivals, concerten voor pop- of wereldmuziek, toneelvoorstellingen en cabaret en kleinkunst. Festivals zijn dit jaar veel meer bezocht, maar ook pop- en wereldmuziekconcerten, een dance- of houseparty of een lezing over kunst. De musical heeft iets aan populariteit ingeleverd. Bezoekers hebben gemiddeld 12 keer een voorstelling bezocht. Omgerekend naar alle Leidenaren komt dit neer op circa negen keer. De bioscoop en een dance- of houseparty worden relatief vaak bezocht. Beoordeling aanbod concerten en voorstellingen Wanneer het aanbod aan concerten en voorstellingen moet worden beoordeeld dan scoren de hoeveelheid zalen en de kwaliteit van de concerten en voorstellingen met een 7,3 het hoogst op de voet gevolgd door de kwaliteit (7,2) en de variatie (7,1) in het aanbod. Circa een kwart van de Leidenaren geeft aan nog iets te missen. Men denkt daarbij vooral aan meer, grotere of betere concerten met beroemde artiesten. Culturele plekken Circa zes op de tien Leidenaren hebben het afgelopen jaar een museum bezocht, vijf op de tien bezocht bezienswaardige gebouwen/dorpen, circa een vijfde een galerie of atelier en 7% een archief. De bezoeken vinden vrijwel evenveel in Leiden als buiten Leiden plaats. Vergeleken met voorgaande jaren is het bezoek aan bezienswaardige gebouwen weer toegenomen. Culturele instellingen. Leiden kent een grote diversiteit aan culturele instellingen. De Leidse Schouwburg, het LAKtheater, de Lakenhal, het Molenmuseum De Valk en de Pieterskerk zijn het best bekend: circa acht tot negen op de tien Leidenaren kennen deze culturele instellingen. De Leidse Schouwburg wordt met 38% bezoekers het meest bezocht, gevolgd door BplusC (33%), de Lakenhal (28%), het LAKtheater (23%) en de Pieterskerk (23%). Hoger opgeleiden en Leidenaren uit de hogere inkomensklassen bezoeken relatief vaker één of meerdere van de culturele instellingen. Festivals Van de Leidse festivals zijn Werfpop, het Leids Cabaret Festival, de Leidse Jazzweek, het Rapenburgconcert en het Leids Filmfestival het best bekend: ruim de helft tot driekwart van de Leidenaren kent deze. Het Rapenburgconcert is het best bezocht (19%), gevolgd door de Leidse Jazzweek (15%), de kunstroute (15%) en Werfpop (14%). Lager opgeleiden, 65-plussers en jongeren van 18 tot 25 jaar bezoeken relatief minder vaak een cultureel festival. De verschillende festivals kennen hun eigen doelgroep. Cultuur in de wijk Naast de grotere Leidse voorstellingen, tentoonstellingen en festivals worden er ook in de wijken zelf op kleinere schaal vergelijkbare activiteiten georganiseerd. Circa één op de tien Leidenaren kan één of meer van deze wijkgerichte activiteiten noemen die ze in het afgelopen jaar zelf hebben bezocht. Wijkfeesten of een kunst- of cultuuractiviteit zijn hierbij het meest naar voren gebracht. 1

2 Van de inwoners die een of meer wijkgerichte activiteiten hebben bezocht, geeft twee derde aan deze activiteiten ook te bezoeken als ze in het centrum zouden worden georganiseerd. Culturele activiteit Vergelijkbaar met eerdere jaren, beoefenen circa vier op de tien Leidenaren zelf een culturele activiteit. Tekenen of schilderen, het bespelen van een muziekinstrument, fotografie/film, zingen en dansen zijn het meest populair. Vergeleken met voorgaande jaren lijkt de interesse voor de meeste culturele activiteiten te zijn toegenomen, vooral voor tekenen of schilderen, zingen en dansen. Jongeren van 18 tot 35 jaar en hoger opgeleiden beoefenen vaker zelf een culturele activiteit, 65- plussers en lager opgeleiden juist minder vaak. Van alle Leidenaren is 14% aangesloten bij een instelling of vereniging, meestal in Leiden. Culturele activiteiten die niet vaak in een instelling of bij een vereniging worden gedaan, zijn muziek maken op de computer, het ontwerpen van websites, fotograferen/film, tekenen/schilderen en verhalen/gedichten schrijven. Toneel, dansen, zingen en beeldhouwen gebeuren juist wel vaak in georganiseerd verband. Vragenlijst Om een zo aantrekkelijk mogelijk aanbod van culturele activiteiten te kunnen bieden voor iedereen wil de gemeente graag weten waar behoefte aan is onder de burgers. De volgende vragen gaan hierover. CL1. Kunt u aangeven welke van de volgende voorstellingen u in de afgelopen 12 maanden heeft bezocht en hoe vaak? Het gaat hier om het totaal aantal keren in Nederland, en vervolgens hoe vaak daarvan in Leiden. Bezocht? Hoeveel keer totaal in Nederland? Hoeveel keer in Leiden? Toneelvoorstelling Cabaret of kleinkunst Concert klassieke muziek Opera of operette Uitvoering van een koor Concert harmonie, fanfare, brassband Concert pop- / wereldmuziek Jazz- / bluesconcert Dance- / houseparty Musical Ballet- / dansvoorstelling Film in bioscoop of filmhuis Literaire bijeenkomst Lezing over kunst / kunstgeschiedenis Festival (muziek, theater, kunst, poëzie) 2

3 CL2. Hieronder staan verschillende culturele plekken. Bent u hier in de afgelopen 12 maanden geweest en zo ja, hoe vaak? Het gaat hier weer in eerste instantie om het totaal aantal keren in Nederland, en vervolgens hoe vaak daarvan in Leiden. Bezocht? Hoeveel totaal in Nederland? Hoeveel keer in Leiden? Museum (zowel bezoeken aan vaste collecties als aan speciale tentoonstellingen) Galerie of atelier (een plaats waar men kunstvoorwerpen kan bekijken en kopen) Archief (bijvoorbeeld voor stamboomonderzoek of streekgeschiedenis) Bezienswaardige gebouwen (zoals kastelen, kerken, monumenten), dorpen of stadsdelen CL3. Nu volgt een aantal Leidse instellingen. Kunt u aangeven of u ze van naam kent en zo ja of u deze instelling in de afgelopen 12 maanden ook bezocht heeft? Bekend Bezocht Scheltemacomplex (hierbij gaat het om een bezoek aan tentoonstellingen, voorstellingen en debatten en niet om een bezoek aan het restaurant of voor feesten of partijen) LVC Leidse Schouwburg Molenmuseum de Valk LAK-Theater Stedelijk museum de Lakenhal De Pieterskerk als locatie voor concerten Theater Imperium De Q-bus (concertzaal van het Muziekhuis) BplusC (Bibliotheek plus Centrum voor kunst en cultuur is een samenvoeging van de bibliotheek, muziekschool, het Leidse Volkshuis en de Volksuniversiteit K&O) De Waag als locatie voor concerten Kunstcentrum Haagweg 4 CL4. Kunt u het aanbod aan concerten en voorstellingen beoordelen met een rapportcijfer op de volgende drie aspecten? Rapportcijfer De hoeveelheid zalen in Leiden voor concerten en voorstellingen De kwaliteit van de concerten en voorstellingen De variatie van het aanbod aan concerten en voorstellingen 3

4 CL5. Het geheel aan concerten en voorstellingen overziend: mist u nog iets in Leiden? CL6. Kunt u van de volgende Leidse culturele festivals aangeven of u ze van naam kent en of u deze in de afgelopen 12 maanden ook heeft bezocht? Bekend Bezocht Werfpop Tam Tam festival Leids Cabaret Festival Leids Filmfestival Gouden Pet festival Rapenburgconcert Openlucht Poëziemanifestatie Kunstroute Leidse Draaiorgeldag Leidse Jazzweek NS Try Out festival Popronde Key of Life Leidse Muziek Play In Museumnacht Stukafest Scratch muziekdagen CL7. Naast de grotere Leidse voorstellingen, tentoonstellingen en festivals, worden er ook in de wijken op kleinere schaal vergelijkbare activiteiten georganiseerd. Kunt u voorbeelden hiervan in uw wijk geven die u in de afgelopen 12 maanden heeft bezocht? Ja Nee NAAR VRAAG CL10 CL8. Welke culturele activiteiten waren dit?

5 CL9. Als deze activiteiten in de binnenstad zouden worden georganiseerd, zou u dan ook komen? Ja Nee CL10. Welke van de volgende kunstzinnige activiteiten heeft u de afgelopen 12 maanden in uw vrije tijd beoefend? Hoeveel keer heeft u dat dan gedaan en was dit in georganiseerd verband en/of op individuele basis is? (Met georganiseerd verband bedoelen we dat u lid bent van een vereniging / club of dat u een cursus volgt) Beoefend? Hoeveel keer?* en/of individueel Tekenen, schilderen, grafisch werk Beeldhouwen, boetseren, pottenbakken, sieraden maken Werken met textiel (textiele werkvormen), wandkleden maken, weven Zingen Muziekinstrument bespelen Toneelspelen Dansen Fotografie / film / video (geen vakantie- of familiekiekjes of familie filmpjes) Verhalen / gedichten schrijven Muziek maken op de computer Websites ontwerpen Iets anders, namelijk: Geen van deze activiteiten * een cursus van bv. 10 dagdelen geldt voor 10 keer Vraag CL11 hoeft u alleen te beantwoorden als u bij vraag CL10 één of meer georganiseerde activiteiten heeft aangekruist, anders kunt u door naar het VOLGEND HOOFDSTUK. CL11. Bent u voor één of meer van de bovenstaande activiteiten ingeschreven bij een culturele instelling (muziekschool, centrum voor kunst en cultuur, e.d.), of lid van een vereniging of gezelschap? Was dit in Leiden of daarbuiten? Het gaat om de afgelopen 12 maanden. Ja, in Leiden Ja, buiten Leiden Nee Bij instelling voor kunstzinnige vorming (muziekschool, balletschool, toneelschool, creativiteitscentrum, e.d. ) Als lid van een vereniging, club, gezelschap 5

6 Uitkomsten De bekendheid en het gebruik van de diverse culturele voorzieningen, instellingen, plekken en festivals staan centraal in dit hoofdstuk. Daarnaast wordt ingegaan op de mate waarin de Leidenaren zelf culturele activiteiten ondernemen. De vragen komen grotendeels overeen met de landelijke standaardvragenlijst Richtlijn Cultuurparticipatie Onderzoek (RCO) Culturele voorstellingen en voorzieningen Van de Leidenaren hebben er acht van de tien in de afgelopen 12 maanden één of meer culturele voorstellingen of voorzieningen binnen of buiten Leiden bezocht. De bioscoop, waar bijna zes op de tien Leidenaren het afgelopen jaar naartoe zijn gegaan, is veruit het meest populair. Het bezoek aan één of meerdere voorstellingen is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Meer Leidenaren hebben het afgelopen jaar een festival bezocht, maar ook een concert voor pop- of wereldmuziek, een dance- of houseparty of een lezing over kunst. De musical heeft iets aan populariteit ingeleverd bij de Leidenaren. Grafiek 17.1.a Bezoek aan culturele voorstellingen en voorzieningen de afgelopen 12 maanden, *, in procenten Totaal participatie 78% Film in bioscoop of filmhuis Festival (muziek, theater, kunst, poëzie) Concert pop- / wereldmuziek Toneelvoorstelling Cabaret of kleinkunst Concert klassieke muziek Musical Uitvoering van een koor J azz- / bluesconcert Lezing over kunst / kunstgeschiedenis Ballet- / dansvoorstelling Dance- / houseparty Literaire bijeenkomst Concert harmonie, fanfare, brassband Opera of operette 29% 27% 27% 26% 20% 17% 14% 11% 9% 8% 8% 6% 5% 5% 58% % 25% 50% 75% 100% * Tot en met 2009 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). 6

7 Bezoekfrequentie en verdeling van bezoeken binnen en buiten Leiden Leidenaren is gevraagd hoe vaak ze naar een voorstelling zijn geweest. Alle Leidenaren die het afgelopen jaar één of meer voorstellingen hebben bezocht, zijn gemiddeld bijna 12 keer naar een voorstelling geweest. Als het gemiddelde wordt berekend over alle Leidenaren (inclusief de niet-bezoekers) dan bedraagt het gemiddeld aantal bezoeken aan voorstellingen ongeveer negen. Bezoekers gaan relatief vaak naar de bioscoop (gemiddeld zes keer per jaar) of naar een dance- of houseparty (gemiddeld zes keer per). Omgerekend naar alle Leidenaren is het gemiddeld aantal bezoeken aan een bioscoop 3,6 per jaar en aan een dance- of houseparty 0,5 per jaar. Dat komt omdat veel meer Leidenaren een bioscoop bezoeken dan een dance- of houseparty. Iets meer dan de helft van de bezoeken aan een culturele voorstelling vindt in Leiden plaats. Bij een lezing over kunst of kunstgeschiedenis, een concert voor harmonie, fanfare of een brassband, een jazz- of bluesconcert, cabaret of kleinkunst, een uitvoering van een koor en een literaire bijeenkomst ligt dit aandeel op minimaal twee derde. Musicals en opera s worden vaker buiten Leiden bezocht. Tabel 17.1.b Bezoek aan culturele voorstellingen, frequentie van bezoek en verdeling van het bezoek binnen en buiten Leiden, in procenten* Totaal bezoek (in en buiten Leiden) Min. 1x culturele voorstelling bezocht (A) Frequentie bezoek per jaar door bezoekers (B) Frequentie bezoek per Leidenaar (A*B) Verdeling aantal bezoeken in en buiten Leiden** In Leiden Buiten Leiden Totaal Totaal 78% 11,6 9x 55% 45% 100% Film in bioscoop of filmhuis 58% 6x 3,6x 60% 40% 100% Festival 29% 2x 0,7x 52% 48% 100% Concert pop- /wereldmuziek 27% 3x 0,9x 50% 50% 100% Toneelvoorstelling 27% 4x 1,0x 56% 44% 100% Cabaret of kleinkunst 26% 2x 0,6x 72% 28% 100% Concert klassieke muziek 20% 4x 0,8x 41% 49% 100% Musical 17% 2x 0,3x 25% 75% 100% Uitvoering van een koor 14% 2x 0,3x 69% 31% 100% Jazz- /bluesconcert 11% 3x 0,3x 75% 25% 100% Lezing over kunst/ kunstgeschiedenis 9% 3x 0,3x 84% 16% 100% Ballet- /dansvoorstelling 8% 2x 0,2x 28% 72% 100% Dance- /houseparty 8% 6x 0,5x 47% 53% 100% Literaire bijeenkomst 6% 3x 0,2x 65% 35% 100% Concert harmonie, fanfare, brassband 5% 2x 0,1x 81% 19% 100% Opera of operette 5% 2x 0,1x 28% 72% 100% * Voor de minder bezochte voorstellingen zijn het percentage bezoek in Leiden en de gemiddelde bezoekfrequentie iets indicatiever ** Het aandeel van Leiden is bepaald door het gemiddeld aantal bezoeken aan Leiden af te zetten tegen het totaal aantal bezoeken 7

8 Bezoek naar doelgroep In tabel 17.1.c is het bezoek aan een culturele voorstelling weergegeven per doelgroep. Op hoofdlijnen valt op dat 24 tot 35-jarigen, hoger opgeleiden en hogere inkomens vaker naar een culturele voorstelling gaan dan gemiddeld en met name 65-plussers en lager opgeleiden minder vaak. Meer specifiek geldt dit voor een bezoek aan de bioscoop. Ook festivals kennen een meer selectief publiek: meer Leidenaren tot 35 jaar en minder 65-plussers. Voorgaande jaren was dat ook het geval. Tabel 17.1.c Bezoek aan culturele voorstellingen, naar leeftijd, opleiding, huishoudinkomen en sekse, in procenten Totaal jr jr jr jr 65+ jr Lager Middel baar Hoger < > Man Vrouw Totaal participatie (= minimaal 1 voorstelling 78% 86% 91% 82% 76% 53% 49% 80% 90% 69% 80% 90% 76% 80% bezocht) Film in bioscoop of filmhuis 58% 78% 78% 63% 45% 24% 28% 58% 71% 50% 56% 71% 54% 63% Festival 29% 42% 40% 27% 24% 11% 14% 36% 32% 31% 31% 28% 27% 31% Concert pop- /wereldmuziek 27% 27% 34% 37% 24% 8% 10% 31% 32% 22% 28% 35% 28% 26% Toneelvoorstelling 27% 26% 30% 27% 29% 22% 9% 21% 37% 21% 28% 33% 22% 32% Cabaret of kleinkunst 26% 32% 32% 27% 20% 17% 11% 28% 30% 19% 20% 37% 25% 26% Concert klassieke muziek 20% 24% 16% 15% 22% 22% 4% 20% 26% 17% 22% 24% 20% 19% Musical 17% 19% 14% 19% 22% 10% 16% 20% 17% 14% 17% 20% 12% 22% Uitvoering van een koor 14% 11% 11% 10% 17% 22% 9% 12% 17% 16% 12% 17% 12% 16% Jazz- /bluesconcert 11% 15% 13% 11% 10% 7% 6% 10% 13% 10% 13% 13% 12% 10% Lezing over kunst/ kunstgeschiedenis 9% 4% 8% 5% 11% 18% 4% 3% 14% 7% 11% 10% 8% 10% Ballet- /dansvoorstelling 8% 7% 6% 8% 12% 5% 0% 6% 12% 3% 8% 12% 5% 10% Dance- /houseparty 8% 21% 15% 4% 1% * 3% 12% 8% 9% 5% 9% 9% 7% Literaire bijeenkomst 6% 7% 2% 6% 7% 8% 1% 4% 9% 5% 4% 7% 6% 6% Concert harmonie, fanfare, brassband 5% 1% 4% 4% 9% 10% 8% 5% 5% 4% 7% 5% 6% 4% Opera of operette 5% 2% 6% 4% 4% 6% 1% 3% 8% 2% 5% 7% 4% 5% * minder dan 1% 8

9 17.2 Beoordeling van het aanbod aan concerten en voorstellingen Het aanbod aan concerten en voorstellingen is op drie aspecten beoordeeld. Over de hoeveelheid zalen en de kwaliteit van de concerten of voorstellingen zijn Leidenaren het meest te spreken. Bijna de helft van de Leidenaren geeft een 8 of hoger hiervoor. De variatie in het aanbod scoort iets minder goed. De gemiddelde rapportcijfers variëren van een 7,1 voor de variatie, een 7,2 voor de kwaliteit van het aanbod tot een 7,3 voor de hoeveelheid zalen. Grafiek 17.2.a Beoordeling van het aanbod aan concerten en voorstellingen op drie aspecten, (excl. geen mening), in procenten Variatie aanbod concerten/ voorstellingen 12% 14% 32% 34% 8% Kwaliteit concerten/ voorstellingen 6% 12% 37% 39% 6% Hoeveelheid zalen 6% 11% 36% 40% 7% 0% 25% 50% 75% 100% 5 of lager of hoger Jongeren van 18 tot 24 jaar zijn minder positief over de hoeveelheid zalen en de variatie in het aanbod. Ook lager opgeleiden hebben meer moeite met de variatie in het aanbod. Tabel 17.2.b Beoordeling van drie aspecten van het aanbod aan concerten en voorstellingen, naar leeftijd, opleiding, huishoudinkomen en sekse, gemiddeld rapportcijfer * jr jr jr jr. 65+ jr. Lager Middel baar Hoger < > Man Vrouw Kwaliteit concerten/voorstellingen Variatie aanbod concerten/voorstellingen 7,2 7,2 7,1 7,4 7,1 7,4 7,1 7,1 7,2 7,3 7,1 7,3 7,2 7,1 7,3 7,2 7,1 6,7 7,3 7,0 7,2 7,1 6,8 6,9 7,2 6,8 7,2 7,2 6,9 7,2 Hoeveelheid zalen 7,0 7,3 7,0 7,4 7,2 7,4 7,2 7,0 7,1 7,4 7,3 7,3 7,3 7,2 7,3 * Tot en met 2009 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). Circa een kwart van de Leidenaren geeft aan nog iets te missen in het aanbod aan concerten en voorstellingen. De meeste vinden dat er in Leiden meer, grotere of betere concerten zouden mogen plaatsvinden met bekende artiesten (21% van de Leidenaren die hebben aangegeven iets te missen). Andere opmerkingen die vaker zijn gemaakt, zijn een grote zaal of podium (9%), meer uitgaansgelegenheden, dansgelegenheden of discotheken (9%), meer bioscopen of een grotere bioscoop (6%) en het behoud van de Groenoordhallen (5%). 9

10 17.3 Cultureel erfgoed Leidenaren is gevraagd of zij een bezoek hebben gebracht aan de volgende vier culturele plekken: musea, bezienswaardige gebouwen/stadsdelen, galerieën en archieven. Uit de resultaten blijkt dat zeven op de tien Leidenaren het afgelopen jaar één of meer van deze plekken hebben bezocht. Musea worden het meest bezocht, archieven het minst. Bijna twee derde van de Leidenaren is het afgelopen jaar naar een museum geweest, 7% naar een archief. Grafiek 17.3.a Bezoek aan het cultureel erfgoed in de afgelopen 12 maanden, *, in procenten Totaal participatie 70% Museum Bezienswaardigheid gebouw/ stadsdeel Galerie/ atelier Archief 7% 22% 50% 62% % 25% 50% 75% 100% * Tot en met 2009 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). Bezoekfrequentie en verdeling van bezoeken binnen en buiten Leiden Leidenaren die het afgelopen jaar één of meer instellingen voor cultureel erfgoed hebben bezocht, zijn her afgelopen jaar gemiddeld elf keer geweest. Afgezet tegen alle Leidenaren (inclusief de niet-bezoekers) komt dit neer op gemiddeld acht bezoeken het afgelopen jaar. Bezienswaardige gebouwen, dorpen of stadsdelen zijn het meest bezocht, archieven het minst. De voorzieningen zijn vrijwel even vaak binnen als buiten Leiden bezocht. Tabel 17.3.b Bezoek aan het cultureel erfgoed, bezoekfrequentie en verdeling van bezoeken binnen en buiten Leiden, in procenten Totaal bezoek (in en buiten Leiden) Minimaal 1x culturele plek bezocht (A) Frequente bezoek per jaar door bezoekers (B) Frequentie bezoek per Leidenaar (A*B) Verdeling aantal bezoeken in en buiten Leiden In Leiden Buiten Leiden Totaal Totaal 70% 11x 8x 50% 50% 100% Museum 62% 5x 3x 52% 48% 100% Bezienswaardige gebouwen, dorpen, stadsdelen 50% 7x 3x 46% 54% 100% Galerie/atelier 22% 5x 1x 48% 52% 100% Archief (voor stamboomonderzoek of streekgesch) 7% 3x 0,2x 53% 47% 100% 10

11 Bezoek naar doelgroep Hoe hoger de opleiding en het inkomen, hoe vaker Leidenaren gemiddeld een bezoek brengen aan cultureel erfgoed. Voor het bezoeken van archieven geldt dit echter niet. Tabel 17.3.c Bezoek aan het cultureel erfgoed, naar leeftijd, opleiding, huishoudinkomen en sekse, In procenten Totaal jr jr jr jr. 65+ jr. Lager Middel baar Hoger < > Man Vrouw Totaal participatie (minimaal 1 culturele plek bezocht) Bezoek per culturele plek: 70% 74% 66% 71% 76% 62% 41% 66% 85% 64% 68% 81% 68% 72% Museum 62% 62% 56% 66% 67% 58% 34% 55% 77% 55% 57% 74% 59% 64% Bezienswaardige gebouwen, dorpen, stadsdelen. 50% 50% 50% 42% 58% 48% 24% 44% 63% 41% 55% 60% 49% 50% Galerie/atelier 22% 13% 16% 23% 32% 25% 8% 16% 31% 13% 21% 31% 23% 21% Archief 7% 4% 3% 6% 9% 12% 7% 4% 8% 8% 9% 6% 8% 6% 17.4 Culturele instellingen en plekken Leiden kent een grote diversiteit aan culturele instellingen. Van de voorgelegde instellingen zijn de Leidse Schouwburg, het LAKtheater, de Lakenhal, het Molenmuseum De Valk en de Pieterskerk het bekendste. De Leidse Schouwburg is het meest bezocht, gevolgd door BplusC, de Lakenhal, het LAKtheater en de Pieterskerk. De bekendheid van vrijwel alle culturele instellingen is gedaald vergeleken met voorgaande jaren. Dit zou te maken kunnen hebben met de gewijzigde vorm van enquêteren: digitaal/schriftelijk in plaats van telefonisch. Ook het aandeel Leidenaren dat een bezoek heeft gebracht aan een culturele instelling in Leiden ligt lager. Alleen BplusC en LVC zijn iets vaker bezocht. Tabel 17.4.a Bekendheid van en bezoek aan culturele instellingen en plekken, , in procenten Bekendheid Bezoek * * Leidse Schouwburg - 98% 97% 87% 34% 39% 36% 38% LAKTheater - 91% 93% 83% - 20% 26% 23% Stedelijk museum de Lakenhal - 92% 95% 83% 24% 25% 33% 28% Molenmuseum De Valk - 91% 94% 81% - 11% 15% 11% De Pieterskerk (als concertlocatie)* - 97% 93% 80% - 46% 29% 23% LVC - 81% 76% 69% 11% 12% 11% 14% De Waag (als concertlocatie) % 61% % 11% BplusC % 59% % 33% Scheltemacomplex - 53%* 65% 55% - 23%* 24% 17% Kunstcentrum Haagweg % 50% % 9% De Q-bus - 37% 32% 30% - 7% 6% 6% Theater Imperium % 24% - - 3% 4% * In 2005 alleen gevraagd naar de Pieterskerk; in 2008 naar het Scheltemacomplex ** Tot en met 2009 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). 11

12 Bezoek naar doelgroep Leidenaren met een hoger inkomen en hoger opgeleiden bezoeken meer dan gemiddeld één of meer culturele instellingen per jaar. Lager opgeleiden doen dit het minst vaak. Daarnaast gaan 65-plussers minder vaak naar een culturele instelling. Dit geldt echter niet voor de Lakenhal en de Pieterskerk, waar 65-plussers vaker naartoe gaan en Leidenaren tot 35 jaar duidelijk minder vaak. Jongeren van 18 tot 25 jaar bezoeken vaker het LVC. De Leidse Schouwburg, het Scheltema-complex en BplusC worden meer dan gemiddeld bezocht door hoger opgeleiden. Tabel 17.4.b Bezoek aan culturele instellingen/plekken naar leeftijd, opleiding, huishoudinkomen en sekse, in procenten Totaal jr jr jr jr. 65+ jr. Lager Middel baar Hoger < > Man Vrouw Totaal participatie (minimaal 1 cult. inst. 68% 66% 72% 69% 71% 56% 45% 64% 79% 63% 60% 83% 67% 68% bezocht) Bezoekers per instelling Leidse Schouwburg 38% 35% 35% 44% 40% 34% 23% 35% 46% 31% 31% 53% 34% 42% LAKTheater 23% 25% 18% 20% 30% 24% 14% 17% 30% 22% 18% 27% 18% 28% Stedelijk museum de Lakenhal 28% 14% 17% 25% 37% 49% 21% 21% 33% 26% 28% 32% 27% 28% Molenmuseum De Valk 11% 4% 9% 15% 10% 14% 11% 7% 12% 9% 8% 13% 11% 10% De Pieterskerk (als concertlocatie) 23% 14% 22% 14% 33% 36% 18% 16% 29% 20% 23% 27% 23% 23% LVC 14% 31% 17% 13% 7% 3% 7% 19% 15% 21% 13% 13% 17% 12% De Waag (als concertlocatie) 11% 7% 7% 11% 18% 15% 10% 9% 13% 11% 10% 14% 13% 9% BplusC 33% 22% 28% 42% 36% 34% 21% 29% 40% 31% 30% 43% 30% 36% Scheltemacomplex 17% 8% 19% 14% 26% 14% 7% 11% 22% 12% 10% 28% 14% 19% Kunstcentrum Haagweg 4 9% 2% 3% 9% 17% 11% 9% 8% 10% 11% 7% 10% 8% 9% De Q-bus 6% 8% 6% 8% 7% 4% 3% 7% 7% 6% 7% 7% 8% 5% Theater Imperium 4% 3% 3% 4% 7% 3% 2% 3% 6% 4% 4% 5% 4% 4% * minder dan 1% 12

13 17.5 Culturele festivals Naast culturele instellingen en voorzieningen kent Leiden ook verschillende culturele festivals. Dit jaar zijn 17 festivals voorgelegd aan de Leidenaren met de vraag of zij de festivals kennen en of zij deze de afgelopen 12 maanden hebben bezocht. De meest bekende festivals zijn Werfpop, het Leids Cabaret Festival, de Leidse Jazzweek, het Rapenburgconcert, het Leids Filmfestival en Museumnacht. Minimaal zes van de tien Leidenaren kent deze festivals. Vergeleken met voorgaande jaren is de bekendheid van vrijwel alle festivals gedaald. Dit zou te maken kunnen hebben met de gewijzigde vorm van enquêteren: digitaal/schriftelijk in plaats van telefonisch. De meest bezochte festivals zijn het Rapenburgconcert, de Leidse Jazzweek, de Kunstroute en Werfpop. Naast de bekendheid is ook het bezoek aan de meeste festivals afgenomen, zij het veel minder sterk. Ook dit kan samenhangen met de gewijzigde manier van enquêteren. De bezoekaandelen aan Werfpop, het Leids Filmfestival, de Kunstroute en de Popronde zijn vrijwel gelijk gebleven. Tabel 17.5.a Bekendheid van en bezoek aan culturele festivals, , in procenten Bekendheid Bezoek * * Totaal (minimaal 1 festival bekend, resp. bezocht) - 96% 98% 92% - 42% 55% 51% Werfpop 84% 84% 83% 76% 20% 11% 13% 14% Leids Cabaret Festival 71% 6% Leidse Jazzweek % 65% % 15% Rapenburgconcert - 77% 82% 63% - 20% 24% 19% Leids Filmfestival % 62% % 10% Museumnacht % 9% Kunstroute - 41% 61% 44% - 10% 15% 15% Leidse Draaiorgeldag - 38% 58% 38% - 5% 10% 7% NS Try Out festival % % Gouden Pet festival 46% 41% 44% 31% 14% 11% 13% 9% Scratch muziekdagen % % Tam Tam festival 16% 29% 29% 23% 2% 2% 4% 3% Stukafest % % Openlucht Poëziemanifestatie - 27% 29% 17% - 4% 6% 4% Popronde % 10% - - 1% 1% Key of Life % % Leidse Muziek Play In % % * Tot en met 2009 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk(zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). 13

14 Bezoek naar doelgroep Lager opgeleiden, 65-plussers maar ook jongeren van 18 tot 25 jaar bezoeken relatief minder vaak een cultureel festival. Er is wel een verschil naar type festival. Zo gaan jongeren van 18 tot 25 jaar meer dan gemiddeld naar het NS Try Out festival. Leidenaren van 50 tot 65 jaar bezoeken meer dan gemiddeld de kunstroute, het Rapenburgconcert en het Gouden Petfestival. 65-Plussers bezoeken vaker de Leidse Draaiorgeldag. Dit geldt ook voor lager opgeleiden. Tabel 17.5.b Bezoek aan culturele festivals, naar leeftijd, opleiding, huishoudinkomen en sekse, in procenten Totaal jr jr jr jr. 65+ jr. Lager Middel baar Hoger < > Man Vrouw Totaal participatie (min. 1 festival 51% 43% 57% 46% 60% 43% 39% 44% 61% 46% 54% 57% 50% 51% bezocht) Werfpop 14% 16% 21% 11% 15% 7% 12% 17% 13% 13% 20% 11% 19% 10% Leids Cabaret Festival 6% 8% 7% 7% 6% 2% 3% 6% 8% 5% 5% 6% 5% 7% Leidse Jazzweek 15% 14% 18% 17% 14% 8% 9% 16% 16% 13% 15% 16% 17% 13% Rapenburgconcert 19% 7% 19% 17% 30% 17% 13% 13% 24% 15% 21% 24% 20% 17% Leids Filmfestival 10% 3% 16% 10% 12% 6% 4% 5% 15% 9% 9% 15% 12% 8% Museumnacht 9% 11% 15% 7% 8% 5% 4% 5% 14% 11% 9% 7% 9% 10% Kunstroute 15% 3% 9% 16% 27% 15% 9% 10% 19% 11% 12% 20% 12% 17% Leidse Draaiorgeldag 7% 2% 4% 4% 11% 15% 12% 7% 5% 7% 7% 6% 7% 7% NS Try Out festival 12% 21% 17% 9% 10% 6% 4% 12% 16% 14% 10% 15% 10% 14% Gouden Pet festival 9% 3% 3% 9% 18% 12% 11% 9% 9% 6% 13% 10% 9% 10% Scratch muziekdagen 5% 2% 2% 4% 6% 13% 3% 3% 7% 3% 5% 9% 3% 7% Tam Tam festival 3% * 1% 3% 4% 3% 5% 3% 2% 2% 5% 1% 3% 2% Stukafest 3% 13% 3% * 2% 2% 2% 3% 4% 8% 1% 1% 4% 2% Openlucht Poëziemanifestatie 4% * 2% 5% 9% 4% 2% 1% 7% 5% 4% 6% 4% 5% Popronde 1% 1% * 2% 1% * 1% 2% 1% 1% 1% 1% 1% 1% Key of Life 1% * 1% 1% 2% 1% 1% * 1% 1% 2% 1% 1% 1% Leidse Muziek Play In 1% * * 1% 2% * 1% * 1% 0% 1% 1% * 1% * minder dan 1% 14

15 17.6 Cultuur in de wijk Naast de grotere Leidse voorstellingen, tentoonstellingen en festivals worden er ook in de wijken zelf op kleinere schaal soms vergelijkbare activiteiten georganiseerd. Circa één op de tien Leidenaren kan één of meer van dergelijke wijkgerichte culturele activiteiten noemen die ze in het afgelopen jaar zelf hebben bezocht. Inwoners van het Stevenshofdistrict en Binnenstad-Zuid noemen relatief vaker één of meer bezochte wijkgerichte activiteiten. Een wijkfeest of een kunst/cultuuractiviteit worden hierbij het meest naar voren gebracht. Tabel 17.6 Deelname aan een culturele activiteit in de wijk, naar district, in procenten (n=707) Binnenstad-Zuid 18% Binnenstad-Noord 8% Leiden Noord 11% Roodenburgerdistrict 12% Bos- en Gasthuisdistrict 11% Morsdistrict 9% Merenwijkdistrict 2% Stevenshofdistrict 22% Totaal Leiden 11% Van de inwoners die hebben aangegeven één of meer wijkgerichte activiteiten te hebben bezocht, geeft twee derde aan (69%) deze activiteit(en) ook te bezoeken indien ze in het centrum van Leiden zouden worden georganiseerd. 15

16 17.7 Culturele activiteiten Evenals voorgaande jaren beoefenen ruim vier op de tien Leidenaren (43%) zelf een culturele activiteit. Tekenen of schilderen, muziek maken (instrument bespelen of zingen), fotografie/film/ video, zingen en dansen zijn het meest populair. Vergeleken met voorgaande jaren lijkt de interesse voor de meeste culturele activiteiten te zijn toegenomen, vooral voor tekenen of schilderen, zingen en dansen. Grafiek 17.7.a Uitoefenen van culturele activiteiten, *, in procenten Totaal participatie 43% Tekenen, schilderen 16% Muziekinstrument bespelen 14% Fotografie, film, video 11% Zingen 11% Dansen 10% Verhalen en gedichten schrijven 7% Beeldhouwen, pottenbakken 6% 2002 Werken met textiel 5% 2005 Websites ontwerpen 4% Muziek maken op de computer 3% Toneelspelen 2% 0% 25% 50% 75% 100% * Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). Sommige culturele activiteiten vinden veelal in georganiseerd verband plaats (toneel, dansen, zingen en beeldhouwen), andere veelal individueel (muziek maken op de computer, websites ontwerpen, fotografie/film/video, tekenen/schilderen en verhalen schrijven). 16

17 De intensiteit waarin culturele activiteiten worden beoefend, varieert nogal. Het bespelen van een muziekinstrument wordt het meest intensief beoefend, werken met textiel en het ontwerpen van websites vaker incidenteel. Tabel 17.7.b Frequentie van en wijze waarop culturele activiteiten worden beoefend, in procenten Incidenteel (1-11x) Onregelmatig (12-60x) Regelmatig (61-120x) Intensief (> 121 x) Totaal Alleen georganiseerd Alleen individue el Beide Totaal Tekenen, schilderen 57% 35% 2% 6% 100% 14% 84% 2% 100% Muziekinstrument bespelen 28% 37% 8% 27% 100% 13% 67% 20% 100% Fotografie, film, video 52% 41% 1% 6% 100% 15% 84% 1% 100% Zingen 42% 38% 8% 12% 100% 36% 53% 11% 100% Dansen 46% 49% 4% 1% 100% 49% 35% 16% 100% Verhalen en gedichten schrijven 55% 28% 6% 11% 100% 12% 81% 7% 100% Beeldhouwen, pottenbakken 63% 28% 2% 7% 100% 34% 63% 3% 100% Werken met textiel 80% 17% 3% * 100% 14% 78% 8% 100% Websites ontwerpen 76% 11% 3% 10% 100% 3% 90% 7% 100% Muziek maken op de computer 48% 37% * 15% 100% * 95% 5% 100% Toneelspelen 46% 28% 13% 13% 100% 50% 43% 7% 100% * minder dan 1% Een derde van de beoefenaars van één of meer culturele activiteiten staat ingeschreven bij een instelling voor kunstzinnige vorming of een vereniging, meestal in Leiden. Omgerekend naar alle Leidenaren, dus ook Leidenaren die geen culturele activiteiten uitoefenen, betekent dit dat circa 14% van alle Leidenaren aangesloten is bij een culturele instelling of vereniging. Dit aandeel ligt wat lager dan voorgaande jaren. Tabel 17.7.c Wijze waarop en plaats waar de culturele activiteiten worden uitgeoefend, *, in procenten In % alle Leidenaren In % alle beoefenaars culturele activiteiten * * Bij instelling kunstzinnige vorming, vereniging of 10% 14% 10% 24% 33% 23% club in Leiden 17% Bij instelling/vereniging/club, maar alleen buiten 3% 3% 4% 8% 7% 10% Leiden maar niet bij een instelling/ vereniging/ club % % Alleen individueel 26% 28% 26% 24% 68% 60% 55% Doet geen culturele activiteit 57% 59% 57% 57% Totaal 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% * Tot en met 2010 zijn de gegevens telefonisch gevraagd, in 2011 via internet en schriftelijk. Hierdoor is de vergelijking van 2011 met voorgaande jaren (soms) niet goed mogelijk (zie ook bijlage A Onderzoeksverantwoording). 17

18 Culturele activiteiten naar doelgroep Jongeren van 18 tot 25 jaar en hoger opgeleiden beoefenen vaker een culturele activiteit dan lager opgeleiden en 65-plussers. Jongeren van 18 tot 35 jaar zingen vooral vaker en beoefenen vaker een muziekinstrument. Fotografie wordt meer dan gemiddeld gedaan door Leidenaren met een hoger inkomen, terwijl lagere inkomens relatief vaak aan zang doen. Tabel 17.7.d Uitoefenen van culturele activiteiten naar leeftijd, opleiding, huishoudinkomen en sekse, in procenten Totaal jr jr jr jr. 65+ jr. Lager Middel baar Hoger < > Man Vrouw Totaal participatie (beoefent min. 1 activiteit) 43% 55% 44% 40% 48% 28% 24% 37% 54% 48% 35% 51% 41% 45% Beoefenaars per activiteit Tekenen, schilderen 16% 19% 13% 16% 17% 13% 10% 14% 19% 19% 13% 18% 13% 19% Muziekinstrument bespelen 14% 24% 14% 12% 11% 9% 8% 15% 15% 14% 11% 16% 16% 11% Fotografie, film, video 11% 7% 8% 17% 13% 8% 7% 9% 14% 8% 10% 16% 13% 9% Zingen 11% 22% 12% 9% 10% 5% 5% 11% 14% 16% 6% 13% 10% 13% Dans, ballet 10% 14% 11% 12% 7% 3% 2% 9% 13% 12% 7% 12% 5% 13% Verhalen en gedichten 7% 9% 9% 9% 5% 5% 2% 4% 11% 9% 4% 9% 7% 8% schrijven Beeldhouwen, pottenbakken 6% 4% 5% 9% 8% 5% 4% 5% 8% 7% 6% 5% 1% 11% Werken met textiel 5% 3% 4% 5% 6% 3% 1% 2% 7% 4% 5% 5% 1% 8% Websites ontwerpen 4% 5% 3% 6% 4% 1% 2% 3% 5% 6% 4% 4% 6% 2% Muziek maken op de 3% 8% 1% 2% 1% 1% 1% 5% 2% 2% 2% 5% 5% 1% computer Toneel 2% 6% 3% 1% 3% * 1% 3% 3% 4% 1% 2% 2% 3% * minder dan 1% 18