CYCLUS 6 (WEEK JULI 2015)

ALGEMENE INFORMATIECYCLUS PROGRAMMA CYCLUS 6 (WEEK JULI 2015) DEEL I: VORMING WEEK 1 VAN MAANDAG 06/07/2015 OM 08u30 TOT DONDERDAG 09/07/2015 OM 18u00 WEEK 2 VAN MAANDAG 13/07/2015 OM 09u00 TOT DONDERDAG 16/07/2015 OM 18u00 PLAATS: JEUGDHERBERG GÉNÉRATION EUROPE OLIFANTSTRAAT 4, 1080 SINT-JANS-MOLENBEEK DEEL II : EXAMEN MONDELING EXAMEN :24/07/2015 (AVOND) OF 25/07/2015 OF 26/07/2015 (OVERDAG) OF 31/08/2015(AVOND) OF 01/08/2015 OF 02/08/2015 (OVERDAG)

DEEL I : VORMING Procesbegeleiders: Caroo TORFS en Joris DE BEER voor de Nederlandstalige groep en Emilie NOËL en Florence KOHNEN voor de Franstalige groep. WEEK 1 MAANDAG 06/07/2015 08u30 09u00 Onthaal Receptie De procesbegeleiders, Caroo TORFS en Joris DE BEER, en de logistiek medewerker Arnaud DUBOIS staan in voor het onthaal van de deelnemers en zorgen voor de eerste praktische regelingen. 09u00 09u45 IJsbreker: Fotodating Zaal Strasbourg De deelnemers leren elkaar kennen en ontdekken wat anderen verstaan onder mondiale uitdagingen en actief mondiaal burgerschap. 09u45 10u15 Inleiding tot de infocyclus Het Infocyclusteam van BTC verwelkomt de deelnemers en geeft toelichting bij de doelstellingen van het programma. 10u15 10u30 Koffiepauze 10u30 12u30 Aid in a changing world Nadia MOLENAERS, Professor aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en Beheer, Universiteit Antwerpen, schetst in deze sessie hoe de snel veranderende wereld grote uitdagingen schept voor ontwikkelingshulp (OH). OH kampt met heel wat problemen, en de valstrikken of tekortkomingen van OH kan je enkel begrijpen als je het grotere plaatje in acht neemt: diplomatie, internationale relaties en de veelheid van actoren met verschillende belangen. 12u30 Maaltijd Eetzaal 2

13u30 14u45 Kennismaking en introductie visies op ontwikkeling Vast lokaal De deelnemers en de procesbegeleiders van de kleine groepen maken kennis met elkaar. De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende les zal over gaan. 14u45 15u00 Koffiepauze Eetzaal 15u00 17u00 Visies op ontwikkeling vroeger en nu In deze sessie schetst Sarah VAES, hoofd van de onderzoeksgroep ontwikkelingssamenwerking aan HIVA KU Leuven, hoe een reeks van maatschappelijke veranderingen onze wereld op hun kop zetten, en wat dat betekent voor ontwikkelingssamenwerking. In een wereld waar alles met elkaar verbonden is en waar ondertussen iedereen wel een beetje met mondiale ontwikkeling bezig is, worden er veel kritische vragen gesteld over het instrument ontwikkelingssamenwerking. We proberen enkele grote lijnen te ontdekken in dit verhaal en verkennen samen welke recepten voor een meer relevante ontwikkelingssamenwerking op dit moment op tafel liggen. 18u00 Maaltijd Eetzaal 19u30 21u30 Spel Politiki Alle zalen De bevolking heeft geen vertrouwen meer in de inspanningen van de politieke macht voor de ontwikkeling van het land. Als vertegenwoordigers van de politieke partijen, zullen jullie oplossingen moeten bedenken voor de uitdagingen waar uw regio mee kampt om zo het vertrouwen van de bevolking te herstellen. Zullen jullie er in slagen om de uitdagingen op vlak van ontwikkeling succesvol aan te pakken? Zal de bevolking weer een reden hebben op te lachen zodat jullie politieke partij weer zal stijgen in de peilingen? La population n a plus confiance dans le pouvoir politique pour œuvrer au développement du pays. En tant que représentant des partis politiques, vous devrez trouver des solutions aux défis de votre région, la développer et restaurer la confiance de votre population. Allez-vous réussir à relever les défis de développement? A redonner le sourire à votre population? et à grimper dans les sondages? Deelnemers hebben de keuze om het spel te spelen in het Frans (2 groepen), Nederlands (1 groep) of gemengd Nederlands/Frans (1 groep). 3

DINSDAG 07/07/2015 9u00 10u15 Kennismaking met actoren en beleid Vast Lokaal De deelnemers verkennen samen met de begeleiders het beleid en de praktijk van een aantal actoren die betrokken zijn bij mondiale uitdagingen. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Inleiding tot de Belgische Ontwikkelingssamenwerking Anne MEERMANS, HR partner bij BTC, schetst tijdens deze presentatie het algemene kader waarbinnen de Belgische ontwikkelingssamenwerking opereert en geeft een overzicht van de belangrijkste actoren. 12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 Keuze tussen verschillende actoren Humanitaire actoren bij natuurrampen Jaarlijks worden er wereldwijd honderden miljoenen mensen getroffen door natuurrampen, crisissen en conflicten. Maar wie zijn nu die humanitaire organisaties die te hulp schieten? Wanneer komen ze in actie? En hoe gaan ze te werk? Tijdens deze les geeft Bie VAN GIEL, Stafmedewerker dienst Advocacy Internationale Samenwerking Rode Kruis-Vlaanderen, je een blik achter de schermen van de wereld van de humanitaire hulp. Je krijgt een beter inzicht in de principes, mechanismen en actoren en we ontkrachten een aantal hardnekkige mythes over humanitaire hulp. Of EU en Ontwikkelingssamenwerking: Foyer 2 kenmerken, innovaties en uitdagingen ECDPM focust op de relaties van de EU met de ontwikkelingslanden met een bijzondere aandacht voor Afrika. Er wordt dieper ingegaan op de politieke en institutionele hervormingen van de EU in het kader van het Lissabon Verdrag die de EU in staat zou moeten stellen om een meer prominente rol te spelen op het wereldtoneel. De innovaties en de uitdagingen van het Europese externe en ontwikkelingsbeleid worden onder de loep genomen, met name in haar relaties met Afrika. Willem VERVAEKE, Junior Policy Officer bij het European Centre for Development Policy Management (ECDPM), verzorgt deze sessie. 4

15u00 15u15 Koffiepauze Eetzaal 15u15 16u45 Keuze tussen verschillende actoren NGO's Annemie DEMEDTS, medewerkster van de ngo-federatie (Vlaamse beroepsvereniging van ngo s voor ontwikkelingssamenwerking) kadert het belang en de rol van ngo s in sociale verandering. Na een korte inleiding die het landschap van de +100 Belgische ngo s schetst, bespreken we een aantal voorbeelden hoe ngo s werken en hoe ze zich verhouden tot andere actoren in ontwikkelingssamenwerking (o.a. de overheid en private sector). Een kritische blik op de toekomst wordt niet geschuwd en de deelnemers worden uitgenodigd om mee te reflecteren. Of De 4e pijler onder de loep Foyer 2 Ontwikkelingssamenwerking is een huis met vele kamers. In dat huis zijn 4de pijlerinitiatieven relatief nieuwe bewoners met hun eigen specificiteit. Het zijn Vlamingen die zelf de handen uit de mouwen steken voor het Zuiden. Tijdens deze interactieve sessie geeft Luc CALLAERTS, Ondersteuner 4de Pïjlerinitiatieven bij 11.11.11, je een beeld van de diversiteit van de 4de pijler. Kenmerken, sterktes en valkuilen van de 4de pijler worden bekeken en de 4de pijler krijgt een plaats binnen het landschap van ontwikkelingssamenwerking. De sessie wordt afgesloten met een groepsdiscussie. 16u45 17u00 Pauze Eetzaal 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 18u00 Maaltijd Eetzaal 19u30 21u30 AIDépendence Klimpaal Pendant plus d un an, les cinéastes Alice Smeets (Baelen) et Frederic Biegmann (Eupen) ont vécu et travaillé à Haiti. Ils se sont intéressés de près aux effets engendrés par l aide internationale: La République d Haïti abrite proportionnellement plus d O.N.G. que tout autre pays au monde. Mais, à moyen ou à long terme, presque tous les projets échouent. Comment est-ce possible? AIDependence jette un regard critique, voire 5

iconoclaste, sur la relation ambiguë qu entretiennent depuis des décennies le peuple d Haïti et les organisations d aide internationales. WOENSDAG 08/07/2015: Themadag Migratie 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Migratie Vast Lokaal De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Migratie en ontwikkeling: een inleiding Tom DE BRUYN, Senior onderzoeker bij het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving, bespreekt de verbanden tussen beide concepten en besteedt specifieke aandacht aan de geldtransfers van migranten (de zogenaamde remittances), migrantenorganisaties als actoren in ontwikkelingssamenwerking en het brain drain debat. Migratie en ontwikkeling is sinds een tiental jaar een thema dat aanzienlijke aandacht heeft gekregen in beleids- en academische middens. 12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 Groep Groen Zuidwerking stad Antwerpen: hoe betrekt de stad Antwerpen de diaspora uit Congo, Ghana en Marokko bij haar beleid ontwikkelingssamenwerking? Foyer 2 De stad Antwerpen doet aan ontwikkelingssamenwerking in landen met een grote gemeenschap in Antwerpen: Congo, Ghana en Marokko. De stad werkt hiervoor samen met een Antwerps netwerk van actoren met etnisch-culturele minderheidsverenigingen of diaspora-organisaties actief in het land van herkomst, de Associatie van Universiteit en Hogescholen Antwerpen, ontwikkelingsorganisaties, en het bedrijfsleven. Daan SANDERS, Diensthoofd dienst ontwikkelingssamenwerking stad Antwerpen, zoomt in op de doelstellingen, de methodiek en de concrete projecten in Congo en Marokko. Kwaku ACHEAMPONG, sleutelfiguur van de Ghanese organisatie Okyeman en de koepelorganisatie Ghana Council en werkzaam bij de ngo FOS, belicht de Ghanese gemeenschap in Antwerpen en de water-, educatie- en gezondheidsprojecten in Ghana. 6

13u30 15u00 Migratie: een getuigenis Groep Rood Valon HALIMI, diensthoofd bij IOM (International Organisation for Migration), schetst een migratieproces vanuit zijn perspectief als migrant en deskundige. Hij staat stil bij actuele trends, push en pull factoren, migratiegeschiedenis en tendensen 15u00 15u15 Koffiepauze 15u15 16u45 Zuidwerking stad Antwerpen: hoe betrekt de Groep Rood stad Antwerpen de diaspora uit Congo, Ghana en Marokko bij haar beleid ontwikkelingssamenwerking? Daan SANDERS en Kwaku ACHEAMPONG hernemen dezelfde sessie. 15u15 16u15 Migratie: een getuigenis Foyer 2 Groep Groen Valon HALIMI herneemt dezelfde sessie. 16u45 17u00 Pauze 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 18u00 Maaltijd Eetzaal 19u30 21u30 Keuze Documentaire of Spel Zaal Strasbourg Documentary: The art of becoming The art of becoming is a poetical documentary on three unaccompanied minors from Afghanistan, Syria and Guinea, who hope for a stable future in Europe. Through their stories the entire cycle of migration is portrayed, from the unrealistic projections of Europe to the specific life in a care-center or the relentless struggle to avoid deportation. The art of becoming is a touching and at times funny movie about three youngsters who resemble their European peers more than they differ from them. With its witty portrayal of daily life the movie adds both authentic and universal content to the complex phenomenon of migration, that is too often reduced to statistics and ideological discourse. Aansluitend volgt een debat over de documentaire in aanwezigheid van co-director Catherine VUYLSTEKE. 7

Of Diamond, FR Ce jeu éclaire les relations Nord-Sud par le biais des ressources naturelles. Notre Terre regorge de ces ressources indispensables à notre survie quotidienne. Parmi celles-ci, certaines sont considérées comme particulièrement précieuses, soit parce qu elles sont rares, soit parce qu elles sont difficiles à obtenir. C est le cas du diamant, qui provient entre autres de la République Démocratique du Congo, un des pays les plus pauvres de la planète. Comment comprendre ce paradoxe entre la valeur du diamant et la pauvreté des congolais? Qui sont les acteurs impliqués dans le commerce des ressources naturelles et quels sont les rapports de force entre eux? Et nous, au Nord, quel est notre rôle? DONDERDAG 09/07/2015: Themadag Mondiale Publieke Goederen: Optie A: Voedsel en duurzame landbouw 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Mondiale Publieke Goederen: Voedsel en duurzame landbouw Foyer 2 De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Landbouw, voeding & globalisering Foyer 2 Landbouw en voeding staan opnieuw centraal in het duurzaamheidsdebat. 70% van het voedsel wereldwijd wordt geproduceerd door familiale landbouw. Maar ook 70-75 % van hen die met minder dan 1,25 US $ moeten rondkomen zijn boeren. 75 % van het waterverbruik gaat naar irrigatie, onze voedselsystemen nemen de helft van de CO² uitstoot voor hun rekening, de milieulast van landbouw is hoog. De wereldbevolking gaat naar 9 miljard, vleesproductie stijgt in opkomende economieën. De complexiteit van het voedselsysteem vereist systeemdenken en actie van zowel overheden, private sector, maatschappelijke actoren en burgers. Caroline HUYGHE, Programme advisor bij Vredeseilanden, verzorgt deze sessie. 12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 16u15 Inleefatelier Bolivië Oxfam In dit levensgroot driedimensionaal decor van 300m² wordt de negatieve impact van de klimaatverandering op de voedselveiligheid in Bolivia belicht. Ondanks de bescheiden ecologische voetafdruk die Bolivia achterlaat, is het één van de grootste slachtoffers van de klimaatverandering. De deelnemers kruipen via een inleefspel in de huid van de Bolivianen en nemen deel aan een klimaattop over de rechten van Moeder Aarde. Ook de alternatieven die door de bevolking aangereikt worden komen aan bod, zoals een duurzame, familiale en solidaire landbouw. Deze sessie wordt verzorgd door Emma KRUG. 8

17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. DONDERDAG 09/07/2015: Themadag Mondiale Publieke Goederen: Optie B: Grondstoffen 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Mondiale Publieke Goederen: Grondstoffen De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Grondstoffen: van vitaal belang Grondstoffen zijn van vitaal belang. We eten ze, we maken er kleren van, we bouwen er steden mee, die ook op grondstoffen draaien. Met dit thema gaan we aan de slag. We bekijken welke grondstoffen er zijn. We zoeken uit waar ze vandaan komen, en reconstrueren de keten tot bij de consument. Zo identificeren we ook de actoren en hun respectievelijke belangen, en staan we stil bij de praktijken die deze sector tekenen. Hij ondervindt schokken maar brengt ook schokken teweeg. 80% van de grondstoffen bedient een minderheid van de mensheid. Terwijl de wereldbevolking groeit. Zo te zien staat er voor onze grondstoffen veel op het spel. Deze sessie wordt verzorgd door Raf CUSTERS, onderzoeker en journalist bij GRESEA (Groupe de Recherche pour une Stratégie Economique Alternative). 12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 De uitdagingen voor een transitie naar duurzaam materialenbeheer Wereldwijde schaarsheid en milieuschade dwingen ons om duurzamer met materialen om te gaan. Deze sessie gaat in op vier sleutelaspecten voor duurzaam materialenbeheer: de nood aan duurzaam materialenbeheer en bijhorend beleid, de milieu-impact van het Europees materialenverbruik waarbij ontginning grotendeels buiten Europa gebeurt, de economische incentives die nodig zijn om meer duurzaamheid in ons gedrag te krijgen, en de export van afval en tweedehandsgoederen zoals elektronica en auto s naar Afrika. Maarten DUBOIS, medewerker Ernst & Young en KU Leuven, verzorgt deze sessie. 9

15u00 15u15 Koffiepauze Eetzaal 15u15 16u45 De strijd om de bossen. Stel je voor je huis zonder hout. De constructie, meubels, ramen, trappen, keuken, nergens bespeur je hout! Het kán, allemaal in plastiek of steen of ijzer en toch kiezen we meestal voor het warme hout, een allround grondstof. Voor 300 miljoen mensen, meestal inheemse volkeren, is het bos hun huis, tuin, medicijnkast, cultuurpaleis, maar er zijn veel kapers op de kust. Industriële landbouw, veeteelt, houtexploitatie, woonuitbreidingen, infrastructuur bedreigen de overblijvende bossen, zijn bewoners, maar ook ons leefklimaat. Isabelle VERTRIEST, International programs coordinator bij WWF Belgium, verzorgt deze sessie. 16u45 17u00 Pauze Eetzaal 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. WEEK 2 MAANDAG 13/07/2015:Themadag: Optie A: Economie en Handel 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Economie en Handel De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 De bouwstenen van een geglobaliseerde economie Hoe werkt een economie? Wat zijn de belangrijkste spelers? Welke rol spelen handel en buitenlandse investeringen? Lode SMETS, medewerker bij KUL (LICOS), geeft tijdens deze sessie een eerste aanzet tot antwoord op deze vragen. Eerst wordt de rol van huishoudens, bedrijven en de overheid aangehaald en wordt er nagedacht hoe een economie te organiseren. Daarna is er ruimte om aan de hand van de documentaire Around the World with Joe Stiglitz te discussiëren over de voor- en nadelen van internationale handel en buitenlandse investeringen. 10

12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 Eerlijke handel? In deze sessie zal, Evert NICOLAI, jongerencoördinator bij Oxfam Wereldwinkels, een pleidooi houden voor eerlijkere handelsregels. Handel kan immers een krachtige motor van ontwikkeling zijn. Maar enkel op voorwaarde dat de ziektes van de internationale handel ernstig behandeld worden. Op bepaalde schakels in de handelsketen zijn vandaag te weinig concurrerende spelers actief. Minder concurrentie betekent dat grote spelers de macht hebben om prijzen in hun eigen voordeel te beïnvloeden. Daarnaast blijven rijke landen ondanks allerlei internationale regels hun markten afschermen voor invoer van buitenaf. Dit heeft niet alleen hoge kosten voor boeren in het Zuiden (ontwikkeling wordt actief geremd) maar levert ook kosten op voor consumenten en burgers in het Noorden. 15u00 15u15 Koffiepauze 15u15 16u45 Maatschappelijk verantwoord ondernemen, sociaal ondernemerschap en nieuwe business modellen als motor voor het halen van de duurzame ontwikkelingsdoelen (2016-2030): goede praktijken en uitdagingen Geen duurzame wereld (het halen van de UN Sustainable Development Goals in 2030) zonder duurzame steden (Smart Cities) en geen duurzame steden zonder duurzaam en maatschappelijk ondernemerschap (Corporate Social Responsibility, Social Business & New Business Models) is de uitdagende basisstelling van deze sessie die verzorgd wordt door, Peter WOLLAERT, medewerker UNITAR en General Manager Antwerp- ITCCO. Welke zijn de bouwstenen van duurzame steden en maatschappelijk ondernemerschap en hoe kunnen zij bijdragen tot een mondiale duurzame ontwikkeling? Aan de hand van enkele video s van concrete bedrijfsinitiatieven in lageloonlanden bespreken we de opportuniteiten en uitdagingen voor de toekomst. 16u45 17u00 Pauze 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 18u00 Maaltijd Eetzaal 11

19u30 21u30 Informatieve spelen Alle lokalen CIS Wereldhandelspel, NL Het Wereldhandelsspel staat stil bij de ongelijke verhoudingen die de wereldhandelssituatie kenmerkt. De klemtoon ligt op het productievoordeel dat landen met een hoog aantal fabrieken ervaren tov landen die het met minder of zonder fabrieken moeten redden. Of CIS Wereldcasino, NL Wereldcasino toont de sociale gevolgen van financiële speculatie en de groeiende macht van de financiële spelers aan. Of Ethica (FR) Devenez banquiers, épargnants,... avec Ethica, le jeu de la finance responsable et solidaire! Une mise en situation qui permet aux participants d'expérimenter différents comportements financiers et de visualiser leurs impacts économiques, sociaux et environnementaux, qu'il s'agisse d'épargne, d'investissement ou d'emprunt. Ethica propose également des pistes pour agir ou modifier positivement notre comportement. Ce jeux sera animé par Laurence ROLAND et Rosa STUCKI, de Financité. MAANDAG 13/07/2015:Themadag: Optie B: Mondiale Financiële Stromen 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Mondiale Financiële Stromen Foyer 2 De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Mondiale financiële stromen Foyer 2 Vanuit ontwikkelingsperspectief moet een goed werkend internationaal monetair en financieel systeem ervoor zorgen dat mondiale financiële stromen gaan naar waar ze het meest nodig zijn zonder dat ze in het ontvangende land (of mondiaal) financiële crisissen veroorzaken. In deze uiteenzetting toont Dennis ESSERS, econoom en onderzoeker aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer (IOB) van de Universiteit Antwerpen, in eerste instantie aan waarom zo weinig van de mondiale stromen spontaan naar 12

minder-ontwikkelde landen gaan, en wat de ontvangende landen zelf en officiële ontwikkelingshulporganisaties, zoals de Wereldbank, (kunnen) doen om dit te verbeteren. De evolutie van de mondiale financiële stromen wordt tevens gekaderd binnen de huidige werking van het internationaal monetair systeem, en de sleutelrol van de VS (en de dollar) daarin. Tenslotte schetsen we de rol van organisaties zoals het IMF in het vermijden dat dit alles leidt tot (mondiale) financiële crisissen. 12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 Investering in de private sector als hefboom voor ontwikkeling Foyer 2 In deze sessie gaat Lotje DE RIDDER, Communicatiemedewerker bij de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO) in op de vraag hoe investeringen in de private sector kunnen bijdragen tot ontwikkeling. We bespreken eerst de hindernissen die ervoor zorgen dat onvoldoende geïnvesteerd wordt in ontwikkelingslanden. Vervolgens gaan we dieper in op de rol van de zogenaamde development finance institutions (DFI s) binnen het investeringslandschap. Bijzondere aandacht zal besteed worden aan de activiteiten en ontwikkelingsdoelstellingen van BIO, de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden. 15u00 15u15 Koffiepauze 15u15 16u45 Microfinanciering en Foyer 2 ontwikkelingssamenwerking Kurt MOORS, Programma-coördinator van BRS VZW, neemt de deelnemers mee op reis door het verscheiden landschap van microfinanciering en laat ze kennis maken met de ontwikkelingsrelevantie van microfinanciering en coöperaties. Hij toont niet alleen de mooie hoofdwegen maar ook de mogelijke valkuilen en duistere zijwegen. 16u45 17u00 Pauze 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 18u00 Maaltijd Eetzaal 13

19u30 21u30 Informatieve spelen Alle lokalen CIS Wereldhandelspel, NL Het Wereldhandelsspel staat stil bij de ongelijke verhoudingen die de wereldhandelssituatie kenmerkt. De klemtoon ligt op het productievoordeel dat landen met een hoog aantal fabrieken ervaren tov landen die het met minder of zonder fabrieken moeten redden. Of CIS Wereldcasino, NL Wereldcasino toont de sociale gevolgen van financiële speculatie en de groeiende macht van de financiële spelers aan. Of Ethica, FR Devenez banquiers, épargnants,... avec Ethica, le jeu de la finance responsable et solidaire! Une mise en situation qui permet aux participants d'expérimenter différents comportements financiers et de visualiser leurs impacts économiques, sociaux et environnementaux, qu'il s'agisse d'épargne, d'investissement ou d'emprunt. Ethica propose également des pistes pour agir ou modifier positivement notre comportement. Ce jeux sera animé par Laurence ROLAND et Rosa STUCKI, de Financité. DINSDAG 14/07/2015: Themadag Mensenrechten 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Mensenrechten Vast Lokaal De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Mensenrechten en ontwikkeling Mensenrechten zijn niet weg te denken uit het ontwikkelingsdiscours, maar blijven ook voor controverse zorgen. We verkennen juridische basisinstrumenten (verdragen), en politieke en juridische mechanismen. En we staan stil bij enkele basisvragen: zijn mensenrechten een voorwaarde voor, of het logisch gevolg van ontwikkeling? Zijn mensenrechten een Westers en neokoloniaal project? Zijn mensenrechten voldoende concreet om mee aan de slag te gaan in de praktijk? Is een mensenrechtenbenadering niet per definitie gericht op confrontatie in plaats van dialoog? Moet goed ontwikkelingswerk niet eerder uitgaan van de realiteit op het terrein dan van abstracte normen? Hoe verzoen je als donor ownership met een mensenrechtenbeleid? Wouter VANDENHOLE, Prof. mensenrechten en kinderrechten, Onderzoeksgroep Recht en Ontwikkeling Universiteit Antwerpen, verzorgt deze sessie. 14

12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 Groep Groen Amnesty International : werken voor en met mensenrechten Foyer 2 Amnesty International is een wereldwijde onafhankelijke en onpartijdige organisatie die de naleving van alle mensenrechten nastreeft door onderzoek en actie. Han VERLEYEN, medewerkster bij Amnesty International, licht toe hoe Amnesty International werkt, en wat de organisatie bereikt. Met voorbeelden van onderzoeksrapporten, standpunten, campagnes en actiemodellen krijg je inzicht in de werking van een internationale mensenrechtenorganisatie. 13u30 15u00 Groep Rood Introductie tot het internationaal humanitair recht In deze sessie zal, Marijke PEYS, stafmedewerker internationaal humanitair recht bij het Rode Kruis- Vlaanderen, een inleiding geven tot het internationaal humanitair recht. Na een toelichting over de bronnen, toepassingsgebied en belangrijkste principes van het IHR, zal er aandacht worden besteed aan het verband tussen mensenrechten en internationaal humanitair recht: hoe verhouden ze zich tegenover elkaar, wat zijn de gelijkenissen en verschillen? De uitdagingen verbonden aan de naleving van het internationaal humanitair recht worden toegelicht. De sessie wordt afgesloten met de bespreking van een actueel thema en/of conflict. 15u00 15u15 Koffiepauze 15u15 16u45 Groep Rood Amnesty International : werken voor en met mensenrechten Han VERLEYEN herneemt dezelfde sessie. 15u15 16u15 Groep Groen Introductie tot het internationaal humanitair recht Foyer 2 Marijke PEYS herneemt dezelfde sessie. 16u45 17u00 Pauze 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 15

18u00 Maaltijd Eetzaal 19u30 21u30 Groepswerk Vast lokaal De deelnemers werken samen in groepjes van 5 aan het groepswerk. WOENSDAG 15/07/2015 9u00 09u30 Wat is engagement? Vast lokaal De procesbegeleiders leiden het laatste weekend in, waarin de deelnemers worden uitgedaagd om concreter in te gaan op actief mondiaal burgerschap en wat dit kan betekenen voor hun eigen engagement. 9u30 10u15 TED talks Alle zalen De deelnemers krijgen de kans om hun ervaringen of ideeën met betrekking tot engagement te delen met anderen. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Groep Rood En Actie! In deze workshop verkennen de deelnemers samen met Nele VERMEULEN, educatief medewerkster bij Studio Globo, op een speelse en interactieve wijze hoe en onder welke voorwaarden sociale acties een sterke bijdrage kunnen leveren tot duurzame maatschappelijke veranderingen wereldwijd. De deelnemers reflecteren rond heel diverse vormen van maatschappelijk engagement in noord en zuid. En het wordt vooral boeiend en interessant te ervaren dat deze bewegingen veel raakvlakken en dus verbindingen met elkaar hebben, wat hun hefboomwerking alleen maar groter kan maken. 10u30 12u30 En Actie! Foyer 2 Groep Groen In deze workshop verkennen de deelnemers samen met Johanna COUVÉE, educatief medewerkster bij Studio Globo, op een speelse en interactieve wijze hoe en onder welke voorwaarden sociale acties een sterke bijdrage kunnen leveren tot duurzame maatschappelijke veranderingen wereldwijd. De deelnemers reflecteren rond heel diverse vormen van maatschappelijk engagement in noord en zuid. En het wordt vooral boeiend en interessant te ervaren dat deze bewegingen veel raakvlakken en dus verbindingen met elkaar hebben, wat hun hefboomwerking alleen maar groter kan maken. 16

12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 16u45 Voorbeelden van engagement Alle zalen Ervaringsdeskundigen uit divers actiedomeinen vertellen vanuit de praktijk over hun engagement. 13u30 15u00 Pieter HAWINKEL en Karolien BROES, vzw Artesanos, NL Zo n 12 jaar geleden ontmoetten twee reizende Belgen een Mexicaanse padre in een buitenwijk van de miljoenenstad Guadalajara. Ze smeedden een plan om de Belgische speelpleintraditie te enten op de Mexicaanse parochiale werking en familiale levenswijze. Bij terugkomst gaven ze hun ervaringen door aan nieuwe generaties Belgische jongeren, Vzw Artesanos was geboren! Tientallen vrijwilligers en honderden spelende kindjes later delen we deze getuigenis: Hoe groeide dit project uit van een toevallig contact tot een kleine goed draaiende organisatie met selectie- en voorbereidingsprocedures, jaarbudgetten en planningsweekends, 100% vrijwillig! Johan VERHOEVEN et Edith WUSTEFELD, Construire l utopie, FR D'octobre 2012 à septembre 2013, Johan et Edith sont partis en Espagne et en Amérique latine, à la rencontre d expériences de vie, de lutte, de production, de services qui pratiquent au quotidien une autre forme de fonctionnement, basé sur la participation de tous et l'empowerment. Entreprises, centres culturels, luttes populaires, communes autant d espaces qui peuvent être gérés de manière collective et démocratique, par les individus qui en font partie! Convaincus que l'autogestion peut apporter des réponses à certaines limites actuels du système, ils terminent actuellement un webdocumentaire sur les différents lieux. Christine VANDER ELST, ACDA, FR C est à un parcours de vie que je vous convie. J ai connu ACDA dès son origine. La vie d une NG n est pas un long fleuve tranquille! ACDA travaille avec des ONG partenaires locales. Actuellement, les projets se déroulent dans les hautes altitudes dans le domaine de la sécurité alimentaire et la participation citoyenne. Je suis bénévole et administratrice déléguée à la gestion quotidienne après en avoir été présidente et trésorière et j ai eu la chance de participer à 20 missions de trois semaines, de quoi nouer de belles amitiés et participer à beaucoup de projets. Je toucherai un mot de l éducation au développement et de l information indispensable à trouver au Sud. L évolution de la coopération depuis 1969 est aussi très riche de remises en question et d apprentissages en tous genres. Le plus gai? Le contact avec les bénéficiaires et les partenaires. Le moins gai? L administration et les dossiers. Le challenge? rester bien informé et toujours apprendre. 15u00 15u15 Koffiepauze Eetzaal 15u15 16u45 Johan VANDENBOSSCHE, Let us change, NL 17

Nepal mei 2015: Na de verwoestende aardbeving komt de hulp traag op gang. Vliegtuigen met hulp geraken niet geland. Wereldwijd vergeten overheden en consortiums dat er al ngo s zijn in Nepal. Ethiopië 2014: Een bedelaarster wilt haar dochtertje bezoeken dat wordt opgevangen door Sisters of Charity. Ze wordt weggeslagen door de bewaker. Let Us Change biedt de vrouw een job. Daar waar overheden en mega-ngo s de wereld kunnen veranderen, zijn het de kleine, lokale projecten die levens veranderen. Let Us Change biedt bedelaars, kinderen en volwassenen de kans om hun eigen wereld te verbeteren. Pieter DE SCHEPPER, Oxfam, NL/ENG In 2006, I was sent off to a remote district in Uganda. Besides being a great introduction to development work, I somehow managed to find romance as well. Honoring the changing gender-patterns, I followed my future wife to Nepal. I started working at Kathmandu University; not exactly Harvard, but an interesting way to get to know Nepal. In addition, I did a few research assignments. Back to Europe, it felt that I had to start afresh. Changed my field of work, but then returned to development. With some luck I started working at Oxfam and eventually ended up at the other side of the interview table. Olivier VERMEULEN, Musée du capitalisme, FR Nous sommes une dizaine de citoyens ayant entre 24 et 33 ans. Nous ne sommes pas des experts du capitalisme. Nous ne sommes ni économistes, ni politologues. Nous vous proposons de venir discuter avec nous du quotidien, du monde qui nous entoure et de vous présenter le Musée du Capitalisme qui est actuellement exposé à St-Gilles. L'idée d'un musée peut paraître étonnante, mais cela nous a semblé intéressant de permettre aux citoyens de se réapproprier ce sujet à travers un lieu de débat où chacun peut prendre le temps de se poser et de réfléchir aux origines, espoirs, limites et alternatives de ce système auquel nous participons (in-)directement tous les jours. Thérèse AUBRY, Faso Lux, FR Dans les années septante, j ai découvert la population africaine lors d un séjour de 3 ans au Zaïre au milieu des lépreux. En 2000 et 2002, j ai saisi l opportunité de revivre l expérience africaine en accompagnant mes élèves rhétoriciens au Burkina Faso. Touchée au profond de moi par ces différentes rencontres, j ai créé une association dont le but est d essayer de construire, dans la solidarité, une vie meilleure pour les familles paysannes du Nord-Ouest du Burkina. 16u45 17u00 Pauze Zaal 205 17u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal Tijdens deze interactieve sessie worden de deelnemers uitgenodigd om samen met de procesbegeleiders verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 18u00 Feestmaaltijd Eetzaal 18

20u00 Vrije avond De activiteiten worden georganiseerd op het initiatief van de deelnemers. DONDERDAG 16/07/2015 9u00 10u15 Groepswerk Vast Lokaal De deelnemers zetten de voorbereiding van hun groepswerk verder. 10u15 10u30 Koffiepauze Eetzaal 10u30 12u30 Wat na de Millenniumdoelstellingen? Op 31 december 2015 valt het doek over de Millenniumdoelstellingen. De afgelopen 15 jaar hebben deze acht doelstellingen de leidraad gevormd voor wereldwijde inspanningen op vlak van armoedebestrijding. Waar komen die doelstellingen vandaan en wat is ervan geworden? Welke lessen kunnen we eruit trekken? Terwijl de deadline van de Millenniumdoelstellingen nadert, werken de Verenigde Naties aan nieuwe Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen voor de periode 2016-2030. Die nieuwe doelstellingen zijn behoorlijk verschillend van de Millenniumdoelstellingen. Zo bevatten ze thema s als ecologische problemen en de groeiende ongelijkheid. Momenteel liggen 17 Sustainable Development Goals (SDG s) op de onderhandelingstafel. Eind september moeten de staats en regeringsleiders van de landen van de Verenigde Naties de nieuwe ontwikkelingsagenda goedkeuren. In welke mate beantwoorden die doelstellingen aan nieuwe uitdagingen in de wereld? Wat is het belang en het potentieel van dergelijke internationale doelstellingen? Hoe verlopen de huidige onderhandelingen rond de Sustainable Development Goals en wat moet er de komende jaren gebeuren? Welke rol heeft ontwikkelingssamenwerking daar nog in te spelen? Bart TIERENS, beleidsmedewerker Post 2015 en Ontwikkelingssamenwerking bij 11.11.11, verzorgt deze sessie. 12u30 Maaltijd Eetzaal 13u30 15u00 Groepswerk en presentatie Alle Zalen De deelnemers beëindigen hun groepswerk en stellen het resultaat aan elkaar voor. 15u00 15u15 Pauze Eetzaal 15u15 16u45 Groepswerk en presentatie Alle Zalen De deelnemers beëindigen hun groepswerk en stellen het resultaat aan elkaar voor. 19

16u45 17u15 Afsluiting en evaluatie Vast lokaal De procesbegeleiders blikken samen met de deelnemers terug op de voorbije weekend. 17u15 18u00 Receptie Eetzaal Tijdens de receptie is er tenslotte nog de mogelijkheid om bij een laatste drankje afscheid te nemen van elkaar en de infocyclus officieel te beëindigen. DEEL II : EXAMEN De informatie omtrent de inhoud van het examen zal u worden meegedeeld op de laatste dag van de vorming. Mondeling examen : 24/07/2015(avond) of 25/07/2015 of 26/07/2015(overdag) of 31/08/2015 of 01/08/2015 of 02/08/2015(overdag) in de burelen van BTC, ingang St. Ghislainstraat 62 te 1000 Brussel. De inschrijvingen voor het mondeling examen worden tijdens de vorming geregeld door de pedagogische begeleiders. POST SCRIPTUM Het programma is wegens het internationale karakter van de sprekers soms aan verandering onderhevig. Daarom worden voor elke week A3 affiches met het effectieve programma uitgeprint en beneden aan de receptie opgehangen. Vertrouw dus telkens op deze versies. 20