Activiteit: Impliciete Associatietest Doelstelling Testen of u onbewuste vooroordelen hebt ten aanzien van mannen en vrouwen in de wetenschap. Materialen Computer met internettoegang Werkmethodes De IAT is een persoonlijke online test op onbewuste vooroordelen. Hierbij wordt de reactiesnelheid gemeten. 15 minuten Ga naar http://www.the-twist-project.eu/nl/ om de test te doen.
Activiteit Architectenspel Doelstelling U en uw team uw eigen vooroordelen laten ervaren. Materialen Verhaal Potlood en papier voor elke deelnemer Voorbereiding Potlood en papier voor elke deelnemer Werkmethode Een verhaal vertellen (in aanwezigheid van alle deelnemers) De deelnemers maken een tekening Resultaten uitwisselen (in aanwezigheid van alle deelnemers) Deze activiteit kan in de klas worden gedaan. Wij vinden het echter ook een waardevolle activiteit voor leerkrachten. Er wordt een verhaal verteld over een architect (zonder geslacht, leeftijd of etnische achtergrond te vermelden). De Leerkrachten tekenen de persoon die ze voor zich zien. Vervolgens vraagt de gespreksleider wie zijn of haar tekening wil laten zien en die wil toelichten. Wie hebben er een man getekend? En wie een vrouw? Hebt u enig idee waarom u dit beeld van een architect hebt? Deze activiteit duurt in totaal 10 minuten. Verhaal Doe uw ogen dicht en stel u voor. Een architect heeft de hele dag nagedacht over een nieuwe brug die moet worden gebouwd. Het verkeer, waaronder grote vrachtwagens, moet de rivier kunnen oversteken. De architect wil een brug maken die niet alleen groot en veilig is, maar ook mooi. Na een lange dag nadenken krijgt de architect een geweldig idee voor de brug. Stel u voor hoe gelukkig en opgewonden de architect er dan uitziet. De architect zegt: "Dit gaat een geweldige brug worden!" Opdracht Teken deze architect.
Klassikaal groepsgesprek Verzamel de tekeningen en hang ze aan de muur. Vergelijk de tekeningen met elkaar en bespreek ze met de leerlingen. Vraag de leerlingen of ze een mannelijke of vrouwelijke architect hebben getekend. Hoe oud is hij of zij? Wat is er nodig om een goede architect te worden? Maakt het uit of je een jongen of een meisje bent? Hebben de leerlingen weleens een architect gezien op tv of in een tijdschrift? Was die architect een man of een vrouw? Is het mogelijk dat hun eigen beeld met dat beeld overeenkomt?
Observatieopdracht: Welke vooroordelen gebruikt u (bewust en onbewust) in de klas? Doelstelling Patronen en acties die anders onopgemerkt zouden blijven, inzichtelijk maken door middel van observatie. Materialen Tips voor meer genderbewustzijn in de klas - stereotypen Pen Een andere klas en een docent die u toestemming geeft om te observeren Werkmethode Uw eigen gedrag observeren en daarover nadenken U observeert een andere leerkracht en denkt na over uw eigen acties. U kunt ook iemand anders uw les laten observeren. Later bespreekt u wat u hebt waargenomen. Lees vóór het observeren 'Tips voor meer genderbewustzijn in de klas - stereotypen'.
Tips om u genderbewustzijn in de klas te bevorderen - stereotypen Literatuur www.heldenvanelkedag.be Encouraging girls into math and science. Diane F. Halpern, Joshua Aronson, Nona Reimer, Sandra Simpkins, Jon R. Star, Kathryn Wentzel. Algemeen Gebruik genderbewuste les- en leesboeken en methodes. Vraag vaders én moeders om te helpen. Taal Vermijd het woord 'man' als deel van een ander woord, in bijvoorbeeld mankracht. Zorg er bij het schrijven van een tekst voor dat deze van toepassing is op beide geslachten. Zorg ervoor dat beide geslachten in de tekst voorkomen. Spreek zowel jongens als meisjes aan. Gebruik mannelijke en vrouwelijke voorbeelden. Doorbreek stereotypen, bijvoorbeeld actief/rustig, intelligent/emotioneel. Beroepen Geef geen stereotype voorbeelden. Geef een genderneutrale beschrijving van beroepen. Zeg bijvoorbeeld 'directeur' in plaats van 'directrice'. Geef beroepsnamen geen gender. Gebruik bijvoorbeeld 'dokter Smit' in plaats van 'mevrouw dokter Smit' of 'meneer dokter Smit'. Beeldmateriaal Gebruik beelden van actieve meisjes en vrouwen. Zorg voor evenveel afbeeldingen van jongens als van meisjes. Gebruik afbeeldingen van mannen en vrouwen die even sterk of fit zijn. Houd er rekening mee dat kleurgebruik ook genderspecifiek is. Leg niet te veel of te weinig nadruk op uiterlijk, make-up, kleding, enzovoort. Weergave van studie en beroep Gebruik niet de vrouwelijke vorm van beroepsnamen (directrice, enzovoort). Benadruk de inspanningen en vaardigheden van succesvolle meisjes en vrouwen.
Exacte vakken Meer les in exacte vakken heeft een positief effect op de houding van zowel jongens als meisjes. Bedenk dat jongens nog meer genderstereotype denkbeelden over exacte vakken hebben dan meisjes. Vergeet niet dat veel meisjes onzeker zijn over exacte vakken. Leerlingen herkennen exacte vakken niet altijd als zodanig, dus maak dat expliciet duidelijk. Behandel de exacte vakken niet los van de rest, maar plaats ze in de context van het dagelijks leven. Verwacht tijdens de les in een exact vak bijdragen van zowel meisjes als jongens. Bied jongens en meisjes evenveel hulp aan. Laat de leerlingen hun projecten tentoonstellen voor hun ouders en de rest van de school; dat werkt motiverend. Bestrijd het mannelijke beeld van technologie: voor elk talentprofiel is er een geschikt technisch beroep. Besteed aandacht aan correct gebruik van gereedschap en terminologie. Deel de leerlingen niet altijd op in gemengde groepen: in een groep met alleen meisjes moet een meisje wel de leiding nemen. Leer de meisjes dat academische vaardigheden zijn aan te leren en te verbeteren. Dat vergroot het vertrouwen van meisjes in hun capaciteiten.