BIBF PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003) SCHRIFTELIJK EXAMEN VAN 30 april 2005 DE ANTWOORDEN DEELDOMEIN BOEKHOUDING /40 A. ALGEMENE BOEKHOUDING /20 A.1. Een garagist vraagt, aan een particulier, een voorschot van 1.000 EUR bij de bestelling van een personenwagen die drie maanden later zal worden geleverd. De koper betaalt deze som in speciën. Geef de volledige boekhoudkundige verwerking. Hij moet een factuur van 1.000 EUR BTW inbegrepen, hetzij 826,45 + 173,55 afleveren. 400 Klanten 1.000,00 @ 46 Ontvangen vooruitbetalingen 826,45 451 Te betalen BTW 173,55 57 Kas 1.000,00 @ 400 Klanten 1.000,00 A.2. Bij het begin van het boekjaar heeft een onderneming 1.000 stuks van artikel A in voorraad voor een totaal bedrag van 1.200 EUR. Bij de inventaris, op het einde van het boekjaar, telt de vennootschap die geen artikelen A gekocht heeft tijdens het jaar 400 stuks in voorraad. Daar artikel A verouderd is, is de marktwaarde gedaald tot 0,92 EUR per stuk. Boek de eindejaarsverrichtingen. Beginvoorraad: 1.200,00 Eindvoorraad, aan boekwaarde 480,00 Eindvoorraad, aan marktwaarde (art. 69 KB 30.01.2001) 368,00 Voorraadwijziging: 720,00 Waardevermindering 112,00 6094 Voorraadwijziging handelsgoederen 720,00 @ 34 Handelsgoederen 720,00 6310 Waardevermindering op voorraden (toevoeging) 112,00 @ 3409 Geboekte waardevermindering op stock 112,00 1
OF/VARIANTE 60940 Beginvoorraad 1.200,00 @ 340 1.200,00 340 480,00 @ 60941 Eindvoorraad 480,00 6310 Waardevermindering op voorraden (toevoeging) 112,00 @ 3409 Geboekte waardevermindering op stock 112,00 A.3. Een verzekeringsmakelaar int de premies m.b.t. de polissen van zijn klanten. Op een premie van 670,45 EUR taksen inbegrepen, betaald door de verzekerde aan de makelaar heeft de makelaar recht op een commissie van 64,04 EUR. Welk bedrag wordt als omzet geboekt in de boekhouding van de verzekeringsmakelaar? De omzet van de verzekeringsmakelaar bestaat enkel uit zijn commissie van 64,04 EUR. A.4. Een machine bestemd voor de productie werd aangekocht met een huurfinancieringsovereenkomst (leasing). Bij het lichten van de optie, vertoont rekening 250 een bedrag van 100.000 EUR en rekening 259 64.000 EUR. De factuur m.b.t. het lichten van de optie bedraagt 15.000 EUR + 21 % BTW. Wat moet worden geboekt bij het lichten van de optie? Boeken van de factuur bij het lichten van de optie 230 Machines en uitrusting 15.000,00 411 Terug te vorderen BTW 3.150,00 @ 44 Leveranciers 18.150,00 Overboeking van de machines in huurfinanciering naar machines en uitrusting 230 Machines en uitrusting 100.000,00 2519 Afschrijving op machines in huurfinanciering 64.000,00 @ 251 Machines in huurfinanciering 100.000,00 239 Afschrijving op machines en uitrusting 64.000,00 051 Crediteuren wegens verplichtingen tot aankoop 15.0000 @ 050 Verplichtingen tot aankoop 15.000 A.5. Een naamloze vennootschap vermindert haar kapitaal door middel van een terug-betaling aan de aandeelhouders ten belope van 40.000 EUR en 10.000,00 EUR om over-gedragen verliezen aan te zuiveren. Geef de boekingen m.b.t. de kapitaalvermindering. Aanzuivering van de overgedragen verliezen 690 Overgedragen verlies van het vorige boekjaar 10.000,00 @ 14 Overgedragen verlies 10.000,00 100 Geplaatst kapitaal 10.000,00 @ 791 Onttrekking aan het kapitaal en de uitgiftepremies 10.000,00 Terugbetaling aan de aandeelhouders na de algemene vergadering 100 Geplaatst kapitaal 40.000,00 @ 489 Andere diverse schulden 40.000,00 Bij de betaling, na het verstrijken van de wachtperiode 489 Andere diverse schulden 40.000,00 @ 550 Bank 40.000,00 2
A.6. Een vennootschap doet onderzoek en stelt een nieuw product op punt. Hoe worden de hierop betrekking hebbende kosten geboekt? De kosten worden in elk geval op de resultatenrekening geboekt. De vennootschap kan de kosten op de resultatenrekening houden. Indien, op basis van de waarderingsregels, de kosten voor onderzoek en ontwikkeling op het actief worden geboekt, gebeurt dit door middel van de volgende boeking : 210 Kosten voor onderzoek en ontwikkeling @ 72 Geproduceerde vaste activa Deze boeking moet de beperkingen van art. 60 KB 30 januari 2001 in acht nemen. B. WETGEVING OP DE BOEKHOUDING EN DE JAARREKENING VAN DEONDERNEMING + OPSTELLEN, ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING /5 B.1.Welk zijn de toepasselijke regels voor het bijhouden van een centraal boek? Artikel 5 van het KB van 12 september 1983 zoals gewijzigd door het KB van 25 januari 2005: 1. Het ongesplitst dagboek en het centraal boek bepaald in artikel 4 van de wet van 17 juli 1975 of de drie dagboeken bepaald in artikel 5 van deze wet, alsmede het dagboek bepaald in artikel 9, 1, kunnen schriftelijk worden gehouden door middel van ingebonden of ingenaaide registers die de gedrukte melding van het aantal bladzijden omvatten of door middel van geïnformatiseerde systemen. Bewaarplicht 10 jaar. B.2. Op basis van de uittreksels van de jaarrekening van de naamloze vennootschap, hierna weergegeven voor vraag C.1, verklaar de bewegingen in het eigen vermogen tijdens het laatste boekjaar. Op het einde van het vorige boekjaar bedroeg het kapitaal 25.424.000,00 EUR en de overgedragen verliezen bereikten 49.355.000,00 EUR. Tijdens het boekjaar werd het kapitaal verhoogd met 35.107.000,00 EUR en de overgedragen verliezen aangezuiverd door een kapitaalvermindering. Bijgevolg, bedraagt het geplaatst kapitaal 11.177.000,00 EUR. Bij het afsluiten van het tweede boekjaar vertoont de resultatenrekening een verlies van 27.006.000,00 EUR dat wordt overgedragen. C. ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET FINANCIEEL BEHEER /10 C.1. In bijlage vindt U uittreksels (pagina s Vol 2 tot Vol 6 en Vol 12) van de jaarrekening van een naamloze vennootschap. Bereken voor beide boekjaren: - het bedrijfskapitaal (uitgedrukt als ratio) - de algemene liquiditeitsratio - de solvabiliteitsratio - de toegevoegde waarde Geef tevens uw opinie over deze vennootschap Jaar 1 : het bedrijfskapitaal: (-23801+7180+28426) : 18444 = 0,64 de algemene liquiditeitsratio: 72625 : 79264 = 0,91 de solvabiliteitsratio: negatief -23801/91069 = -0,26 de toegevoegde waarde: 282817- (231191+20370) = 31256 3
Jaar 2 : het bedrijfskapitaal: (-15699+4324+20144) : 17864 = 0,49 de algemene liquiditeitsratio: 56196 : 65291 = 0,86 de solvabiliteitsratio: negatief -15699 : 74060 = -0,21 de toegevoegde waarde: 251519 (207449 + 16821) = 27249 Opinie : Het bedrijfskapitaal en de algemene liquiditeitsratio zijn beiden kleiner dan 1, wat ongunstig is voor de financiële structuur. Gevolg aan de geleden verliezen, is het eigen vermogen negatief, de solvabiliteitsratio is bijgevolg eveneens negatief. Ondanks de kapitaalverhoging die tijdens het tweede jaar werd doorgevoerd verslechteren het bedrijfskapitaal en de algemene liquiditeitsratio nog. Ook de toegevoegde waarde verslechtert en is onvoldoende om de personeelskosten te dekken. De toestand van de vennootschap is dan ook uiterst zorgwekkend en een belangrijke herstructurering moet op korte termijn worden doorgevoerd. D. ORGANISATIE VAN DE BOEKHOUDING EN DE ADMINISTRATIEVE DIENSTEN VAN DE ONDERNEMING. /5 D.1. Als boekhouder dient U uiteraard uw eigen kantoor te organiseren. Aan welke punten gaat U aandacht besteden om uw permanente dossiers samen te stellen? Welke documenten van uw cliënt dienen hierin opgenomen te worden? Over welke documenten zal de cliënt terug beschikken indien hij van boekhouder verandert? Het permanente dossier van een cliënt bestaat uit twee verschillende delen: - - de officiële documenten - - de werkdocumenten De officiële documenten Het dossier moet minstens volgende documenten bevatten - een origineel exemplaar van de opdrachtbrief (ondertekend door de cliënt) - een kopie van de inschrijving bij het ondernemingsloket, desgevallend ook een kopie van de vestigingsattesten (beheer, toegang tot een beroep..) - inschrijvingsbewijs bij de BTW (formulier 604 A) -volmachten t.a.v. de BTW administratie, de directe belastingen, tax on web. - een kopie van de geregistreerde huurovereenkomst indien de cliënt huurder is. - Een kopie van de aankoopakte van de gebouwen waarin het beroep wordt uitgeoefend indien cliënt eigenaar is. - Een kopie van de verschillende verzekeringspolissen (aansprakelijkheid, brand ) - Een kopie van de leningsakte, financieringen, kredietlijnen geopend bij de banken - Een kopie van de boekhoudkundige staten (inclusief gegeven toelichtingen en commentaren + datum van document) die overgemaakt werden aan banken en kredietinstellingen in het kader van een kredietaanvraag voor investeringen - Een kopie van de BTW aangiftes - Een kopie van de aangifte directe belastingen - Een kopie van de briefwisseling naar de cliënt of in naam van de cliënt - Indien het een vennootschap betreft, kopie van de statuten, van het financieel plan, desgevallend verslagen van de revisor, bankattesten - Voor rechtspersonen: kopie van de formulieren I en II bestemd voor het Belgisch Staatsblad voor publicatie. Alsook kopie van de neergelegde jaarrekeningen bij de NBB. - De beroepsattesten. 4
Werkdocumenten Het betreft diverse voorbereidingen, kladversies.die samen (of voor ) de cliënt werden gemaakt. Indien een financieel plan werd opgesteld worden alle basisdocumenten, op basis waarvan dit plan werd opgesteld,hierin bewaard. Dit is belangrijk om, in geval van betwisting, te bewijzen op welke cijfers de boekhouder zich heeft gebaseerd om het financieel plan op te stellen. (due dillegence) In het kader van de voorbereiding van de fiscale aangifte, kan de boekhouder genoodzaakt zijn om een theoretische omzet te bepalen om de nodige controles uit te voeren of een indiciaire situatie op te maken: deze werkdocumenten dienen tevens bewaard te worden. Best worden ook korte nota s met vermelding van datum bijgehouden van de telefonische contacten met de cliënt. Overdracht van dossier Alle documenten waarvan hierboven sprake is kunnen hetzij op papieren hetzij op elektronische versie bewaard worden. De officiële documenten moeten bij overdracht van dossier steeds overhandigd worden aan de cliënt of zijn opvolger. De werkdocumenten blijven eigendom van de boekhouder. Steeds dient er een gedetailleerde inventaris opgemaakt te worden van de documenten die overhandigd werden aan de cliënt of de opvolgende confrater, dit in 2 exemplaren, ondertekend door beide partijen. Ook deze inventaris zal verder deel uitmaken van het permanent dossier na overdracht, dat de boekhouder bewaart. DEELDOMEIN FISCALITEIT /35 INCLUSIEF BEGINSELEN VAN REGISTRATIE- EN SUCCESSIERECHTEN ALSOOK DE BEGINSELEN INZAKE DOUANE EN ACCIJNZEN. E. BTW /10 Een Belgische kleinhandelaar verkoopt textielproducten in een winkel die hij uitbaat te Kortrijk. Tevens verkoopt hij textielproducten op Belgische kleinhandelsmarkten. Iedere zaterdag begeeft hij zich naar een kleinhandelsmarkt te Tourcoing (Frankrijk), alwaar hij eveneens textielproducten verkoopt aan Franse particulieren die kopen op deze markt. Gelieve de volgende situatie te bespreken met opgave van de respectievelijke vakken van de BTWaangifte en vermelding van alle BTW-verplichtingen ter zake. SITUATIE Op 28/11 vertrekt hij s morgens naar de kleinhandelsmarkt te Tourcoing (Frankrijk), met een voorraad te verkopen textielproducten ter waarde (dit is zijn eigen aankoopprijs) van 1.500,00. Op al zijn textielproducten neemt hij een gelijkmatige winstmarge van 100% zodat de verkoopprijs van deze goederen 3.000,00 bedraagt; Op 28/11 verkoopt hij op de kleinhandelsmarkt te Tourcoing voor 2.500,00 (verkoopprijs); Deze goederen vervoert hij door middel van zijn eigen bestelwagen, waarbij hij tevens zijn uitplooibare verkoopstand meeneemt. 5
Voor alle duidelijkheid wordt vermeld dat betrokken belastingplichtige ertoe gehouden is Belgische kwartaalaangiften in te dienen (onderworpen aan de normale regeling).!!!! Indien de Franse BTW verschuldigd zou zijn, gelieve dit aan te geven!!!. U mag desgevallend verwijzen naar het overeenkomstige vak uit de Belgische aangifte. (vb Franse BTW zoals in vak 00 in België) E.1. Op 28 november brengt de Belgische kleinhandelaar goederen naar Frankrijk (om aldaar op de kleinhandelsmarkt te verkopen) ter waarde van 1.500,00 (aankoopprijs), door middel van zijn eigen bestelwagen. Dit is een overbrenging in de zin van artikel 12bis, eerste lid, van het BTW-wetboek. Een dergelijke overbrenging wordt door artikel 39bis, eerste lid, 4, gelijkgesteld met een vrijgestelde intracommunautaire levering. Bij toepassing van artikel 2, van het koninklijk besluit nummer 1, dient een stuk te worden opgemaakt die deze overbrenging vaststelt, welk stuk de vermeldingen dient te bevatten zoals voorgeschreven door artikel 5, van het voornoemd koninklijk besluit nummer 1. Dit stuk dient door de Belgische belastingplichtige te worden opgenomen als een uitgaande factuur en vermeld te worden in rooster 46 van de BTW-aangifte, voor een bedrag van 1.500,00, zijnde de waarde bedoeld in artikel 33, 1, van het BTW-wetboek. Dit bedrag dient eveneens te worden opgenomen in zijn in te dienen kwartaalopgave van de vrijgestelde intracommunautaire leveringen, met vermelding van het Frans BTWnummer van de Belgische kleinhandelaar. Dit Frans BTW-nummer kan zijn : een nummer bekomen via een individuele aansprakelijke vertegenwoordiger (BTW-wetboek, artikel 55), of een BTW-nummer bekomen via een rechtstreekse identificatie. Onder dat Frans nummer zal in Frankrijk een intracommunautaire verwerving dienen te gebeuren, ten gevolge van de overbrenging van de voornoemde textielgoederen, ter waarde van 1.500,00. E.2. Verkoop op 28/11 op de kleinhandelsmarkt te Tourcoing (Frankrijk). Bij toepassing van artikel 15, 2, eerste lid, vindt de levering plaats in Frankrijk (de plaats waar het goed ter beschikking van de overnemer wordt gesteld) en is de Franse BTW verschuldigd. Bijgevolg dient deze verkoop opgenomen te worden in de Franse BTW-aangifte, in te dienen onder zijn voornoemd Frans nummer. Vakken van de Franse aangifte (in roosters die vergelijkbaar zijn met de Belgische aangifte); Rooster 03 : 2.500,00 Rooster 54 : Franse BTW In de Belgische BTW-aangifte wordt deze verkoop opgenomen in de volgende roosters : Rooster 47 : 2.500,00 Rooster 49 : 1.250,00 E.3. Terugkeer naar België met de resterende niet verkochte goederen. Juist zoals bij punt 1) hierboven, verricht de kleinhandelaar een overbrenging, thans van Frankrijk naar België, voor een waarde van 250,00. In de in Frankrijk in te dienen BTW-aangifte dient deze overbrenging opgenomen te worden in een rooster, vergelijkbaar met ons rooster 46, voor 250,00. 6
Tevens dient deze overbrenging opgenomen te worden in de in Frankrijk in te dienen intracommunautaire opgave, met vermelding van zijn Belgisch BTW- nummer. In de Belgische BTW-aangifte dient een intracommunautaire verwerving te gebeuren ten gevolge van deze overbrenging, als volgt op te nemen : Rooster 86 : 250,00 Rooster 55 : 52,50 Rooster 59 : 52,50 E.4. Overbrenging naar Frankrijk van de bestelwagen en de uitplooibare stand. Bij toepassing van artikel 12bis, tweede lid, 7, hebben we hier te maken met een nietoverbrenging wat de uitplooibare stand betreft. Voor die doeleinden een inschrijving te gebeuren in het register der niet-overbrengingen. De verplichting tot het bijhouden van dit register is opgenomen in koninklijk besluit nummer 1, artikelen 23 en 24. De administratie heeft beslist dat vervoermiddelen die in België geïmmatriculeerd of ingeschreven zijn in een normale reeks, niet moeten opgenomen worden in het voornoemde register der niet-overbrengingen. E.5. Gelieve de bijgevoegd periodieke BTW aangifte in te vullen, rekening houdend met de onderstaande vijf verrichtingen die plaatsvonden gedurende het eerste kwartaal van 2005 door de NV ABC, actief in bouwnijverheid (constructie van onroerend goed) en die gevestigd is op de Legrandlaan 5 te 1050 Brussel. Tel. 02/236.24.56. Het BTW identificatienummer is BE 432.509.426 De aangifte wordt ondertekend op 20 april 2005 door de bestuurder, de Heer Durant. 1) Intracommunautaire verwerving van een auto voor 100.000 exclusief BTW; 2)regularisatie van de taxatie voor een voordeel van alle aard van 1.000 voor het gebruik van een auto volgens de vereenvoudigde formule van 1,0855 zoals voorgesteld door de fiscale administratie; 3) Versturen van een creditnota van 100 exclusief BTW + 21 BTW voor gedeeltelijke korting op een factuur die werd verstuurd naar een cliënt; 4) Facturatie van 10.000 exclusief BTW voor de herstelling van het dak van een magazijn van een detailhandelaar in algemene voedingswaren; 5) Ontvangst van een factuur van 1.500 exclusief BTW verstuurd door de schrijnwerker voor de herstelling van de dakgoot van de garage die dient om de auto onder 1) te stallen. ANTWOORD: zie aangifte Uitleg bij de ingevulde vakken : 1) 83 = 100.000 + 10.500 (BTW niet aftrekbaar) 86 = 100.000 55 = 21.000 59 = 10.500 2) 1.000 : 1,0855 = 931,23 (excl. BTW) 1.000 931,23 = 78,77 in te vullen in vak 61 3) 49 = 100 64 = 21 4) 45 = 10.000 (BTW verschuldigd door medecontractant) 7
5) 82 = 1.500 87 = 1.500 56 = 315 59 = 315 Het totaal van het vak 59 = 10.815 (totaal van de sommen onder antwoord 1) en antwoord 5) = 10.500 + 315 F. PERSONENBELASTING /10 F.1. Een handelaar, die commerciële exploitatiewinsten heeft (industriële of afkomstig uit de landbouw) mag van zijn beroepsinkomsten de sociale bijdragen aftrekken als beroepskosten. Geef een opsomming van deze sociale bijdragen. Volgende sociale bijdragen zijn aftrekbaar : - de wettelijke sociale bijdragen betaald in de loop van het inkomstenjaar - de bijdragen betaald in het kader van het vrij aanvullend pensioen van de zelfstandigen (Wet 24/12/2002) - de betaalde bijdragen aan een erkende mutualiteit in het kader van de vrijwillige verzekering tegen kleine risico s voor de belastingplichtige zelf en de leden van zijn familie. F.2. Bepaalde van de volgende inkomsten zijn vervangingsinkomsten die hernomen worden in de aangifte onder vak IV van de aangifte personenbelasting (Aj 2004). Vervolledig onderstaande tabel door middel van kruisjes (JA betekent vervangingsinkomen, NEEN betekent geen vervangingsinkomen) AARD VAN DE INKOMSTEN JA NEEN 1. Werkloosheidsuitkering X 2. Achterstallen van werkloosheidsuitkering X 3. Vakantiegeld X 4. Wettelijke tegemoetkoming voor tijdelijke invaliditeit X 5. Achterstallige pensioenen X 6. Verplaatsingsvergoedingen X 7. Wettelijke tegemoetkoming voor tijdelijke ziekte X 8.Vervroegd vakantiegeld X 9. Wettelijke tegemoetkoming voor permanente ziekte X 10.Tegemoetkoming voor beroepsziektes X 11. Kinderbijslag X 12.Wettelijke tegemoetkoming voor permanente arbeidsongeschiktheid X 13. Uitkering in het kader van brugpensioen X 14. Moederschapsuitkering X F.3. Hoe worden een meerwaarde belast bij de verkoop van een privé terrein, (voordien aangekocht en later verkocht)? Verduidelijk dit regime en geef tevens het belastingtarief? De meerwaarde bij de verkoop van een privé terrein zijn diverse Het belastingtarief wordt al volgt berekend: inkomsten (Vak X II). Bij normaal beheer privé vermogen: - verkoop binnen de 5 jaar van verwerving 33 % op meerwaarde - verkoop tussen de 5 en 8 jaar 16,5 % - langer dan 8 jaar geen belasting Bij speculatieve handelingen :altijd 33 % 8
F. 4. Welke zijn de roerende inkomsten waarvan de aangifte facultatief is? Inkomsten uit aandelen, kasbons, beleggingen van geld in speciën, obligaties en titels met vaste opbrengst waarvan de inhouding van de roerende voorheffing bevrijdend is. G. VENNOOTSCHAPSBELASTING /10 G.1. De BVBA Xavier werd opgericht met een kapitaal van 18.600 dat geheel werd volstort. Het personeelsbestand bedraagt 9 : 1 secretaresse en 8 arbeiders. Het eigen vermogen op 31/12/2002 bedraagt: 100 Geplaatst kapitaal 18.600 (waarvan begrepen de geïncorporeerde reserve van 2.600 ) 130 Wettelijke reserve 465 131 Onbeschikbare reserve 6.436 132 Belastingvrije reserve 8.500 133 Beschikbare reserve 46.480 141 Overgedragen verlies (Aj. 2003- Ink. 2002) (738 ) In de loop van het jaar 2003 stelt men het volgende vast: 1) Provisies werden aangelegd op het passief van de balans, voor: a) geschatte fiscale schulden (rek 450) 2.750 b) Waardevermindering op schuldvorderingen (rek. 163) 425 c) voorzieningen voor vakantiegeld (rek. 456) 52.766 d) verbrekingsvergoeding te betalen aan een arbeider 4.000 (rek 169) 2) Tijdens een fiscale controle werd de toegepaste afschrijving van 33 % op het materiaal verworpen. Er wordt een afschrijvingsritme van 20 % voorgesteld, de bedrijfsleider aanvaardt dit. Verworpen gedeelte van de afschrijving 1.986 3) De vennootschap heeft een materiaal verkocht dat verworven werd in 1996 voor de prijs van (omgerekend) 150.000. De reeds toegepaste afschrijvingen bedragen 8/10. Dit oude materiaal wordt verkocht voor 60.000. Het nieuwe materiaal wordt aangekocht voor 200.000 en is afschrijfbaar over 10 jaar. 4) De vennootschap heeft de terugbetaling bekomen van de voorheffing en de voorafbetalingen van 2002 voor een bedrag van 2.400 7710 Regularisatie verschuldigde belastingen en voorheffingen 2.400 - De vennootschap heeft voorafbetalingen gedaan (aanslagjaar 2004 inkomsten 2003) voor: ² 1.700 6700 verschuldigde en betaalde belastingen of voorheffingen 1.700 5) De gewone algemene vergadering bespreekt de jaarrekening zoals opgesteld op 31/12/2003 en beslist om, naast de wettelijke reserve, het resultaat van 10.700 als volgt te besteden: - Wettelijke reserve???? - Toegekende dividenden 3.720 - Beschikbare reserves 6.140 - Saldo (dat overgedragen wordt)???? 9
Gelieve de verschillende rubrieken van de bijgevoegde aangifte in de vennootschapsbelasting (Aj 2004) in te vullen en de bewegingen tussen de beide periodes te bepalen. Code 20/21 en 102. Antwoord: zie aangifte bijgevoegd in pdf. G.2. Als U weet dat de BVBA Xavier geen financiële vennootschap is en dat zij geen aandelen aanhoudt in andere vennootschappen en dat de zaakvoerder een bezoldiging heeft ontvangen van 15.000 (voordelen in natura inbegrepen), welk is dan het belastingtarief dat zal toegepast worden? Licht uw antwoord kort toe Alhoewel de vennootschap de 1 miljoen regel respecteert (de belastbare winst bedraagt immers 13.812 terwijl de zaakvoerder een bezoldiging ontving die hoger was nl. 15.000 ), zal er geen verminderd tarief worden toegepast vermits de dividenduitkering hoger ligt dan 13 % van het geplaatst kapitaal. H. BELASTINGPROCEDURES /5 H.1. Een belastingplichtige heeft zijn belastingaangifte voor het aanslagjaar 2003 (inkomsten 2002) tijdig ingediend. Hij ontvangt zijn aanslagformulier op 4 maart 2004 en dient een bezwaarschrift in per aangetekend schrijven op 20 mei 2004. De belastingadministratie bevestigt dat het bezwaar werd ontvangen en werd ingeschreven op datum van 22 mei 2004. Op 1 april 2005 heeft de belastingadministratie nog geen gevolg gegeven aan dit bezwaar. Welke procedure kan ingesteld worden om tot een snellere beslissing te komen? Welk zijn de gevolgen van deze procedure? De belastingprocedure inzake directe belastingen werd gewijzigd bij het KB van 25 maart 1999 betreffende de uitvoering van artikel 7 van de Wet van 23 maart 1999. Volgende circulaires hebben hierop betrekking - CI RH 863/530.827 van 18/09/2000 - CI RH 863/540.857 van 26/03/2001 De nieuwe procedure is van toepassing vanaf aanslagjaar 1999 (inkomsten 1998), dus op het hierboven geciteerde geval. De beslissingen van de gewestelijk directeur of zijn gedelegeerde ambtenaar zijn geen rechterlijke beslissingen, maar wel administratieve beslissingen. De wetgeving voorziet evenwel in geen enkele termijn waarbinnen de gewestelijk directeur een beslissing moet nemen aangaande het bezwaar. De belastingplichtige mag evenwel 6 maanden na de ontvangst van zijn bezwaar door de administratie (9 maanden indien het een aanslag van ambtswege betreft) de bevoegde rechtbank vatten zonder de beslissing inzake zijn bezwaar af te wachten. De termijn wordt voorzien door artikel 1385 undecies van het Ger. Wetboek. De bevoegde rechtbank is de rechtbank van eerste aanleg. De gevolgen hiervan zijn: - de directeur is ontheven van dit bezwaar. Enkel de beslissing van de rechtbank zal toepasselijk zijn - de beslissing van de rechtbank is, in de regel, een strikte interpretatie van het fiscaal recht op het specifieke geval, terwijl de gewestelijk directeur nog een dading of akkoord kan voorstellen dat desgevallend ook nog voor de toekomst kan gelden. - De beroepsinstantie tegen de beslissing van de rechtbank van eerste aanleg is het Hof van beroep. Het beroep tegen de beslissing van de gewestelijk directeur wordt ingesteld bij de rechtbank van eerste aanleg. Men verliest dus een aanleg!! - Een bezwaarschrift bij de gewestelijke directeur schort de nalatigheidintresten op. De procedure voor de rechtbank doet de termijn voor de berekening van eventuele nalatigheidintresten opnieuw lopen. 10
- Inzake onroerende voorheffing: een bezwaar ingesteld in het kader van een aanvraag tot vermindering van de onroerende voorheffing voor improductiviteit schorst de verplichting tot onmiddellijke betaling op tot op het ogenblik van de beslissing. Een procedure voor de rechtbank verhindert niet dat de voorheffing dient betaald te worden in afwachting van het vonnis. DEELDOMEIN VENNOOTSCHAPSRECHT EN ANDERE RECHTSTAKKEN /25 I. VENNOOTSCHAPSRECHT, ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN. /15 I.1. In een BVBA heeft de enige zaakvoerder een tegenstrijdig belang in een overeenkomst die hij met de vennootschap moet afsluiten. Wat moet hij doen? Ofwel is hij zaakvoerder van een BVBA die niet eenhoofdig is; in dat geval voorziet art. 260 W. Venn.: Is er geen college van zaakvoerders en is een zaakvoerder voor een in artikel 259, 1, bedoelde tegenstrijdigheid van belangen geplaatst, dan stelt hij de vennoten daarvan in kennis en de beslissing mag slechts worden genomen of de verrichting mag slechts worden gedaan voor rekening van de vennootschap door een lasthebber ad hoc. Ofwel is hij zaakvoerder en enige vennoot; dan is art. 261 W. Venn. van toepassing: Indien de zaakvoerder de enige vennoot is en hij voor de in artikel 259, 1, bedoelde tegenstrijdigheid van belangen is geplaatst, kan hij de beslissing nemen of de verrichting doen, doch hij moet hierover bijzonder verslag uitbrengen in een stuk dat tegelijk met de jaarrekening moet worden neergelegd. Hij is gehouden, ten aanzien van zowel de vennootschap als van derden, tot vergoeding van de schade die voortvloeit uit een voordeel dat hij ten koste van de vennootschap onrechtmatig zou hebben verkregen. De tussen hem en de vennootschap gesloten overeenkomsten worden, tenzij het courante verrichtingen betreft die onder normale omstandigheden plaatsvinden, opgenomen in het stuk bedoeld in het eerste lid. I.2. Bij een gerechtelijk akkoord, op welk ogenblik is een schuldvermindering juridisch verworven? Tenzij het plan uitdrukkelijk anders bepaalt, wordt de schuldenaar volledig en definitief bevrijd door de volledige uitvoering van het plan voor alle hierin opgenomen schuldvorderingen (art. 35 Wet op het gerechtelijk akkoord). Het is dan ook bij de voltooiing van het herstelplan, op het einde van de definitieve opschorting, dat de schuldvermindering juridisch verworven is. I.3. Een aandeelhouder die reeds 20% van de aandelen van een NV bezit wenst, naar aanleiding van een kapitaalverhoging, een terrein in te brengen in de vennootschap. Er bestaat slechts één soort aandelen. Wat is de procedure? Is deze procedure ook van toepassing binnen het toegestane kapitaal? Welk tarief is toepasselijk voor de inning van de registratierechten? De procedure m.b.t. de kapitaalverhoging bij wijze van inbreng in natura is van toepassing (art. 602 W. Venn.): - Verslag opgesteld door de commissaris of, indien er geen commissaris is, door een bedrijfsrevisor aangewezen door de raad van bestuur; - Bijzonder verslag van de raad van bestuur waarbij o.m. het belang van de inbreng wordt verklaard; - Procedure van kapitaalverhoging te beslissen door de algemene vergadering; een kapitaalverhoging in het kader van het toegestane kapitaal is niet geoorloofd omdat de aandeelhouder meer dan 10% van de stemrechten bezit (art. 606 W. Venn.). Het tarief voor de registratierechten bedraagt 0,5 % omdat het geen woning is. 11
I.4. Een nieuwe cliënt komt bij u langs. Hij vertelt u een nieuwe vennootschap te willen oprichten met zijn zoon. Hij wil dat u met het volgende rekening houdt: - Hij wil slechts een minimumkapitaal volstorten. - Hij heeft 12.000 euro ter beschikking om zijn zaak op te starten, maar hij wil zo weinig mogelijk in de zaak brengen als risicodragend kapitaal - Om zijn zoon te motiveren wil hij dat zijn zoon zo veel als mogelijk mede-eigenaar wordt van de zaak, maar uw cliënt wil voorlopig de enige baas blijven. - De vrouw van uw cliënt vertelt u dat zij absoluut het woonhuis niet willen verliezen a) Welke vennootschapsvorm raadt u de klant aan? Verklaar uw keuze aan de hand van de situatiegegevens. Ik kies voor een BVBA - het minimumkapitaal bedraagt slechts 6.200 euro (geplaatst 18.550 euro) - de aansprakelijkheid van de vennoten is beperkt tot hun inbreng - de cliënt kan statutair zaakvoerder worden benoemd b) Geef met enkele kernwoorden minstens 3 bijkomende kenmerken van de gekozen vennootschapsvorm die u zeker aan uw cliënt zou toelichten - enkel aandelen op naam; elk aandeel heeft recht op gelijk deel in de winst/liquidatieoverschot - overdracht van aandelen behoeft de goedkeuring van de ½ van de vennoten die tezamen ¾ van het kapitaal bezitten - 1 of meerdere vennoten (één- of meerpersoons-bvba) - 1 of meerdere zaakvoerders die statutair (quasi onafzetbaar) of niet-statutair worden benoemd (ontslag bij gewone meerderheid) - zaakvoerder kunnen individueel handelen (tenzij een college van zaakvoerders is ingesteld) c) U raadt uw cliënt aan 30 % van de aandelen te nemen. Leg aan de vader de voordelen uit zowel voor hemzelf als voor zijn zoon - de zoon kan alle beslissingen nemen die bij meerderheid kunnen worden genomen - maar vader kan niet zomaar ontslagen worden door zoon als statutair zaakvoerder; zijn ontslag als statutair zaakvoerder behoeft de toestemming van hemzelf; - de zoon kan de statuten niet wijzigen zonder toestemming van vader. d) Welke stukken zal u dienen klaar te maken ter realisatie van de oprichting door inbreng in geld? - statuten van de vennootschap - financieel plan - bewijs van storting op geblokkeerde rekening (van het minimum te volstorten kapitaal) e) Welke aansprakelijkheid is er op dat moment aan de orde voor de oprichters. Leg uw cliënt kort uit wat dit behelst! - de oprichtersaansprakelijkheid - het financieel plan geeft een overzicht van beschikbare middelen en uitgaven en toont aan dat het kapitaal toereikend is voor de uitoefening van de voorgenomen bedrijvigheden tijdens de eerste 2 jaar na de oprichting; wanneer de vennootschap binnen de 3 jaar na de oprichting failliet gaat, kan de handelsrechter het financieel plan opvragen bij de notaris om na te gaan of het kapitaal bij de oprichting toereikend was. f) Welke formaliteiten zullen er na het verlijden van de oprichtingsakte verricht moeten worden? - Notaris : oprichtingsakte en publicatieformulieren (formulieren I en II) neerleggen ter griffie van de rechtbank van koophandel (de griffie zorgt voor de publicatie in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad) 12
- registratie bij de kruispuntbank van ondernemingen (via ondernemingsloket bij handelsactiviteiten) - inschrijven alle zaakvoerders bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen - BTW registratie g) Leg ook kort uit hoe de vennoten hun aandelen kunnen overdragen. - Zijn er regels na te leven? - Welk zijn volgens u de cruciale artikels in de W.Venn. - Zijn er andere formaliteiten te vervullen bij de overdracht? De vennoten kunnen hun aandelen enkel overdragen wanneer zij daartoe de toestemming verkregen hebben van de helft van de vennoten die ten minsten ¾ van het kapitaal bezitten, zonder rekening te houden met de over te dragen aandelen Art. 249 tot 252 W. Venn. - Inschrijving van de overdracht in het aandelenregister ondertekening door overdrager en overnemer - inleveren van oude certificaten van aandelen en uitgeven van nieuwe certificaten van aandelen door de zaakvoerder J. BEGINSELEN VAN HET ARBEIDS EN SOCIAAL ZEKERHEIDSRECHT../5 J.1. Uw cliënt stelt een bediende tewerk (arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur) met een bruto maandloon van 2500. Uw cliënt ressorteert onder paritair comité 218 en de bediende ontvangt dus een 13de maand. Er worden geen andere voordelen toegekend. Na 7 jaar tewerkstelling is de werkgever niet langer tevreden over de betrokken bediende en wenst deze te ontslaan. Het is 15 januari 2004 en hij wenst vandaag de nodige formaliteiten te vervullen. Hoe dient hij tewerk te gaan en wat zal de minimale opzegtermijn zijn die de werkgever moet geven aan betrokken bediende? De werkgever zal ofwel een aangetekende brief moeten sturen naar de bediende ofwel een deurwaardersexploot laten betekenen. Indien dit gebeurt per aangetekend schrijven, heeft deze uitwerking 3 dagen na postdatum. De opzegtermijn gaat in vanaf de eerste dag volgend op de maand waarin deze geldig werd betekend. In ons geval dus vanaf 1 februari 2004. De brief dient gedateerd en ondertekend te zijn en dient het begin van de opzegtermijn alsook de opzegperiode te bevatten. Jaarloon van de bediende = 2500 x 13, 92 (vakantiegeld inbegrepen) = 34.800. Voor de berekening van de opzegvergoeding Voor de berekening van de opzegtermijn, uitgaande van de werkgever, van een bediende zijn er 3 categorieën te onderscheiden overeenkomstig het bruutjaarloon. Voor 2004 bedroegen deze : (1) jaarloon minder dan 26. 418 : per schijf van 5 jaar dienst : 3 maanden opzegtermijn (2) jaarloon tussen 26.418 en 52.836 : toepassen van formule Claeys (meest gangbare) en minstens een opzegperiode zoals bij (1). De formule Claeys houdt rekening met leeftijd, anciënniteit en jaarloon. Berekening gebeurt ten vroegste na ontslag (3) jaarloon boven de 52.836 : Idem als (2) maar opzegtermijn voor het ontslag worden overeengekomen, zelfs bij ondertekening arbeidsovereenkomst. De betrokken bediende valt dus onder de formule Claeys. Er wordt evenwel de minimale opzegperiode gevraagd, dus kan verwezen worden naar systeem (1). Deze bedraagt dus minimaal 6 maanden vanaf 1 februari 2004. 13
J.2. Wat zou de minimale opzegtermijn zijn indien het ontslag zou uitgaan van de bediende? Minimaal 3 maanden (maximaal 4,5 maanden) J.3. Wat kan de werkgever doen indien hij niet wenst dat deze bediende de opzegtermijn presteert? Hij kan ervoor opteren een verbrekingsvergoeding of opzegvergoeding te betalen die gelijk is met het overeenstemmende loon van de opzegtermijn. J.4. Is de situatie anders wanneer de bediende een zware fout zou gemaakt hebben waardoor elke verdere samenwerking onmogelijk zou worden. Licht uw antwoord summier toe. De werkgever kan de arbeidsovereenkomst opzeggen omwille van een dringende reden. Dit dient tevens te gebeuren via aangetekend schrijven of deurwaardersexploot. De dringende reden moet aangegeven worden ofwel in de ontslagbrief zelf ofwel in een apart brief en dit ten laatste 3 dagen nadat het ontslag werd gegeven. De opzeg gaat onmiddellijk in en er dient geen opzegperiode noch opzegvergoeding of verbrekingsvergoeding te worden betaald. J. 5. In de hypothese van vraag J 1: welk gevolg heeft de ziekte van de bediende tijdens de opzegperiode? De opzegtermijn wordt opgeschort met evenwel een maximum van 6 maanden. Dit is niet het geval indien de opzeg gebeurt door de werknemer. K. PLICHTENLEER./5 K.1. Een klant van U legt klacht neer bij het parket. Er wordt een gerechtelijk onderzoek opgestart. Uw burgerlijke beroepsaansprakelijkheid kan in het gedrang komen ten gevolge van een fout die U beging bij het voeren van zijn boekhouding. Hij heeft hierdoor schade geleden en stelt U hiervoor aansprakelijk. Welke maatregelen zal U nemen vanuit deontologische invalshoek? - de verzekeringsmaatschappij (BA boekhouder) op de hoogte brengen van het bestaan van dit sinister - de bevoegde uitvoerende kamer van het BIBF op de hoogte brengen ingevolge artikel 7 van de plichtenleer. K.2. Mevr. F. De Kwezel is hoofd van de dienst boekhouding van het OCMW van een middelgrote gemeente. Haar echtgenoot is boekhouder en zou om de uitbreiding van het kantoor mede op te vangen willen voorstellen dat zij ook zelfstandig boekhouder BIBF wordt en dit als zelfstandige in bijberoep. Is dit mogelijk? Zijn er bijzondere aandachtspunten? Mogelijk mits diploma en inschrijving lijst stagiairs. Gelet op artikel 22 moet zij toestemming van het OCMW kunnen voorleggen. 14