Terreinorganisatie Spuitenruil Provincie West Vlaanderen Werkjaar 2012 Eindrapport terreinorganisatie Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 1
Omkadering Eindverantwoordelijke project Martine Landuyt: directeur Integrale veiligheid en Samenleven. Piet Dheedene: directeur MSOC. Provinciaal verantwoordelijke project Melissa Herssens: coördinator spuitenruil West Vlaanderen van 1 januari 2012 tot en met 30 september 2012. Emilie Herssens: coördinator spuitenruil West Vlaanderen van 1 oktober tot en met 31 december 2012. 1. Inleiding Het jaarverslag is opgemaakt aan de hand van de activiteiten zoals beschreven in de beheersovereenkomst voor de subsidiëring en erkenning van MSOC Oostende als organisatie met terreinwerking voor spuitenruil bij injecterende druggebruikers afgesloten met de Vlaamse Regering voor de periode 2012 2016. Het jaarverslag wordt ingedeeld in volgende onderdelen: - Inleiding - Inhoudelijke doelstellingen en indicatoren binnen de beheersovereenkomst spuitenruil 2012-2016 - Algemene werking van de spuitenruil - Evaluatie van de planning 2012 Alle doelstellingen en uitgevoerde activiteiten worden opgenomen en besproken in het jaarverslag. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 2
2. Opdrachten van de provinciale coördinator. 1. Implementatie door middel van netwerking, samenwerking en advocacy, naar intermediairen die meewerken aan spuitenruil (zijnde: drughulpverleners, apothekers, straathoekwerkers, huisartsen) 2. Verdelen en recupereren van materiaal aan injecterende druggebruikers tijdens aparte ruilmomenten 3. Verdelen en recupereren van materiaal bij intermediairen die meewerken aan spuitenruil 4. Gezondheidspromotie naar injecterende druggebruikers 5. Aanbieden van informatie, documentatie en advies aan intermediairen die meewerken aan spuitenruil 6. Organiseren van vorming, training en opleiding voor intermediairen die meewerken aan spuitenruil 7. Aanbieden van informatie, documentatie en advies aan diensten die te maken krijgen met zwerfspuiten (gemeenschapswachten, reinigingsdiensten, politiediensten,groendiensten) 8. Aanbieden van vorming, training en opleiding aan diensten die te maken krijgen met zwerfspuiten 9. Verzamelen en analyseren van gegevens voor de Vlaamse Regering. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 3
3. Indicator en doelstellingen uit de convenant spuitenruil 2012-2016. De beheersovereenkomst heeft betrekking op het volgende beleidsthema, doelgroep en geografisch werkgebied: * beleidsthema: beperken van gezondheidsschade door middelengebruik, door het aanbieden van spuitenruil bij injecterende druggebruikers; * doelgroep: injecterende druggebruikers, intermediairen die in contact komen met injecterende druggebruikers, diensten die te maken krijgen met zwerfspuiten; *geografisch werkgebied: provincie West Vlaanderen Art. 2. 1. Met de methodiek spuitenruil worden de volgende algemene doelstelling nagestreefd: Het aanbieden van steriel spuitenmateriaal aan injecterende druggebruikers (verder IDG s te noemen) en het recupereren en vernietigen van gebruikt spuitenmateriaal; Het aanbieden van gezondheidsbevorderende boodschappen en het aanleren van schadebeperkende vaardigheden aan IDG s; Het doorverwijzen van IDG s naar organisatie die relevante infectieziekten opsporen en gepast hulp bieden waaronder (maar niet uitsluitend) drughulpverlening; Het aanbieden van informatie, advies en vorming aan professionals die in contact komen met IDG s of bij hun werk geconfronteerd worden met zwerfspuiten. Resultaatgebieden Art. 5. De resultaatgebieden van deze beheersovereenkomst zijn: 1 het verstrekken van informatie en advies; 2 het implementeren van methodieken. Activiteiten onder resultaatsgebied 1: verstrekken van informatie en advies over spuitenruil aan drughulpverleners,straathoekwerkers, apothekers, huisartsen; verstrekken van informatie en advies over veiligheidsmaatregelen aan diensten die te maken krijgen met zwerfspuiten (stadswachters, politiediensten, buurtopzichters,reinigingsdiensten ) Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 4
Opdracht 1 Via maandelijks georganiseerde overlegmomenten, teamvergaderingen, vormingen en de individuele contacten houden we zicht op het netwerk spuitenruil in de provincie. Deze contacten gebeuren in het teken van verstrekken van informatie aan de verschillende medewerkers, geven van advies aan de partners en het formuleren van het aanbod aan vorming. In 2012 hebben wij de algemene vorming spuitenruil aangeboden aan volgende partners: - nieuwe straathoekwerker in Oostende, - aan de nieuwe teamleden van msoc antennepunt Kortrijk, - aan de nieuwe teamleden van msoc Oostende, - aan de medewerkers van de stedelijke werkhuizen en de groendienst in Oostende, - aan de medewerkers van apothekers in Oostende, - aan de nieuwe gemeenschapswachten in Oostende, - aan de medewerkers van een apotheek in Brugge, HET BESTAANDE PREVENTIEMATERIAAL, dat wordt gebruikt bij het geven van informatie en vorming aan drughulpverleners, straathoekwerkers, apotheken en huisartsen, is: Handboek spuitenruil Preventiefolders - Hepatitis B - Hepatitis C - HIV / Aids - Tuberculose - Prikongevallen - Veiliger spuiten - Overdosispreventie (+ cd - rom Going Over ) - Spuitabcessen - Cocaïne (+ cd rom preventieboodschappen en maagzoutmethode ) - Heroïne - Chinezen - Speed - Snowball - Speedball - Adressenfolder - Methadon - Vrouwen en drugs - MSOC met spuitenruil als onderdeel Affiche Beestjes psychose Affiche Zwerfspuiten Affiche Deel je injectiemateriaal niet Kaartspel met preventieboodschappen Luciferboekje met openingsuren en plaatsen Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 5
Opdracht 2 De prikongevallenvorming werd gegeven aan volgende diensten en medewerkers: - nieuwe straathoekwerker in Oostende, - aan de nieuwe teamleden van msoc antennepunt Kortrijk, - aan de nieuwe teamleden van msoc antennepunt Roeselare, - aan de onthaalmedewerkers van de beide antennepunten msoc, - aan de medewerkers van de nachtopvang Imagine in Oostende, - aan de medewerkers van de jeugddienst en diens technische ploeg in Oostende, - aan de medewerkers van de reinigingsdienst in Oostende, - aan de buurtwerkers in Kortrijk, - aan de medewerkers van de spuitpatrouille in Kortrijk. Resultaatgebied 2: implementeren van methodieken. Opdracht 1 Opdracht 2 Opdracht 3 Aanmoedigen en ondersteunen van (organisaties van) drughulpverleners, apothekers, straathoekwerkers en huisartsen om de spuitenruil op te nemen in hun werking. Intermediairen die meewerken aan spuitenruil voorzien van materiaal (spuitenmateriaal, containers, folders ) Verdelen en recupereren van materiaal bij injecterende druggebruikers tijdens eventuele aparte spuitenruilmomenten en doorverwijzen naar gepaste vormen van screening en hulpverlening. Opdracht 1 Spuitenruil in Veurne: De doelstelling voor 2012 binnen Veurne was meerdere actoren aan te spreken om spuitenruil op te starten. We wachten op een goedkeuring van het stadsbestuur van Veurne en zijn bevoegd Schepen om hiermee te kunnen starten. Spuitenruil in apotheek Brugge: Veel ondersteuning gegeven in een apotheek te Brugge die in 2012 een verhoging kent van het aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten. Spuitenruil in Brugge: Eind 2012 overlegmoment gehad met de coördinator cel drugs van de Stad Brugge met als doel een weg te openen om een afzonderlijk spuitenruilpunt op te starten in Brugge. De coördinator cel drugs van de Stad Brugge zal eerst prospectie doen binnen het bestuur en de diverse hulpverleningsdiensten alvorens de coördinator Spuitenruil terug te contacteren. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 6
Opdracht 2 Jaarlijks wordt een individuele registratie bijgehouden per deelnemende partner in de Provincie. Zo blijven we controle behouden op het aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten en op de voorraad die de partner ter beschikking heeft. Er lopen vaste afspraken en procedures rond het bestellen en leveren van nieuwe materialen en folders. Leveringen in Oostende: Deelnemers Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Ap.Bultynck 300 5 2 0 0 Ap.Develter 1240 48 Ap.Raes 160 10 Ap.Vanhee 5920 55 15 1 Ap.Vuurtoren 1800 30 12 Totaal 9420 148 29 1 Leveringen in Oostende 1800 300 5920 1240 160 Ap.Bultynck Ap.Develter Ap.Raes Ap.Vanhee Ap.Vuurtoren Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 7
Leveringen in Kortrijk: Deelnemers Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Ap.Crocodile 6780 89 28 Straathoekwerk 600 10 2 Stadsdiensten 15 Pattou Pharma 890 20 Totaal 8270 134 30 Leveringen apothekers Kortrijk 8928 6780 Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 8
Leveringen in Roeselare: Deelnemers Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Ap.Matthys 300 10 LOP 300 10 Totaal 600 20 Leveringen apothekers Roeselare 10 300 Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Leveringen in Brugge: Deelnemers Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Ap.Fevery 6600 140 28 Ap.Verschingel 300 12 De Viersprong Totaal 6900 152 28 Leveringen apothekers Brugge 140 28 6600 Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 9
Leveringen in de regio s Knokke, Gistel, Bredene, Nieuwpoort: Deelnemers Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L Ap.Duinen 330 10 Ap.Pharveda NP 300 5 Ap.Cnops 300 5 1 Totaal 900 20 1 Leveringen apothekers regio Bredene & Nieuwpoort 10 330 Spuiten 0,45 L 3 L 4 L 7 L In geval van verlofperiodes, neemt de provinciaal coördinator zelf contact op met de partners om een moment af te spreken waarop er kan geleverd worden. Opdracht 3 De aparte ruilmomenten in de provincie West-Vlaanderen: Stad Oostende: *doorlopende spuitenruil tijdens openingsuren msoc Oostende. maandag van 9h00 tot 12h00 / 13h00 tot 19h00 dinsdag van 9h00 tot 12h00 / 15h00 tot 19h00 woensdag van 9h00 tot 12h00 / 13h00 tot 19h00 donderdag van 9h00 tot 12h00 / 15h00 tot 19h00 vrijdag van 9h00 tot 12h00 / 13h00 tot 19h00 zaterdag van 10h00 tot 12h00 Stad Brugge: *er wordt dagelijks in dagcentum De Sleutel een spuitenruil georganiseerd voor eigen cliënteel. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 10
Stad Roeselare: Stad Kortrijk: Stad Veurne: *doorlopende spuitenruil tijdens de openingsuren van het antennepunt msoc Roeselare. maandag van 9h00 tot 12h30 woensdag van 13h30 tot 17h00 donderdag van 14h30 tot 19h00 *doorlopende spuitenruil tijdens de openingsuren van het antennepunt msoc Kortrijk. maandag van 10h00 tot 12h30 dinsdag van 17h00 tot 19h00 woensdag van 9h00 tot 12h30 vrijdag van 11h00 tot 14h30 *tijdens de openingsuren van De Sleutel in Veurne wordt een spuitenruil georganiseerd. De straathoekwerkers in de provincie depanneren de injecterende druggebruikers in geval van noodsituaties. De medewerkers van het KIDO project (Kinderen van Drugafhankelijke Ouders) depanneren in geval van noodsituatie. Kompas Ieper verstrekt spuiten voor eigen cliënteel. Hierover wordt geen verdere informatie verspreid gelet op het feit dat het stadsbestuur weigerachtig staat tegenover de komst van het spuitenruilproject. Resultaatgebied 3: evalueren van activiteiten. Opdracht 1 Verzamelen en analyseren van gegevens over: De hoeveelheden materiaal die werden verdeeld/gerecupereerd. Het aantal contacten met injecterende druggebruikers. Het aantal en de aard van de doorverwijzingen naar andere vormen van hulpverlening en zorg (op basis van een steekproef). Het profiel van de injecterende druggebruikers die gebruik maken van het aanbod (op basis van een steekproef) Opdracht 2 Verzamelen en analyseren van gegevens over: Het aantal organisaties van drughulpverleners, straathoekwerkers, apothekers en huisartsen dat meewerkt, en aard van de samenwerking Verdeling van het aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten en contacten over de verschillende manieren van aanbieden Het aantal vragen naar informatie, advies en vorming over spuitenruil vanuit organisaties van straathoekwerkers, drughulpverleners, apothekers en huisartsen Het aantal vragen naar informatie, advies en vorming over veiligheidsmaatregelen van diensten die te maken krijgen met zwerfspuiten. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 11
Opdracht 1 Eind 2012 heeft de provinciaal coördinator een digitale vorm van registreren ontworpen zodat de leveringen, verdelingen en recuperatie binnen de 3 MSOC punten op een vlotte en correcte manier kunnen bijgehouden en opgevolgd worden. Midden 2013 plant de provinciaal coördinator een evaluatiemoment voor deze nieuwe vorm van registreren. Registratie msoc Kortrijk: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 19394 22316 295 115.07 Registratie MSOC Kortrijk 295 22316 19394 Verdeling Recuperatie Contacten Registratie msoc Roeselare: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 41920 48344 326 115.32 Registratie MSOC Roeselare 326 48344 41920 Verdeling Recuperatie Contacten Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 12
Registratie msoc Oostende: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 38065 40729 1337 107.00 Registratie MSOC Oostende 1337 40729 38065 Verdeling Recuperatie Contacten Registratie van het apart ruilpunt in Kompas Roeselare: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 0 0 0 0 Registratie van het apart ruilpunt in straathoekwerk Oostende: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 480 32 20 6,67 Registratie straathoekwerk Oostende 32 20 480 Verdeling Recuperatie Contacten Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 13
Registratie van de straathoekwerkers in Kortrijk: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 100 0 3 37,50 Registratie straathoekwerk Kortrijk 0 3 100 Verdeling Recuperatie Contacten Registratie van De Sleutel in Veurne: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 680 1300 14 191,18 Registratie De Sleutel in Veurne 14 680 1300 Verdeling Recuperatie Contacten Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 14
Registratie van alle apotheken in West Vlaanderen: Verdeling Recuperatie Contacten % Totaal 2012 23720 31156 1355 131.35 Registratie apothekers West- Vlaanderen 1355 31156 23720 Verdeling Recuperatie Contacten Totalen registratie 2012 in West Vlaanderen Verdeling Recuperatie Contacten % 2012 124359 143952 3350 115.76 Totalen registratie 2012 in West- Vlaanderen 3350 143952 124359 Verdeling Recuperatie Contacten Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 15
Totalen registratie 2012 per soort actor: : Soort Actor Verdeling Recuperatie Contacten % Ambulante drughv. 100059 112689 1972 112.62 Apotheek 23720 31156 1355 131.35 Straathoekwerk 580 107 23 18.45 Totaal 124359 143952 3350 115.76 120000 Totalen registratie 2012 per soort actor 100000 80000 60000 40000 20000 verdeling recuperatie contacten 0 ambulante drughulpverlening apotheek straathoekwerk Er werden in totaal 3350 contacten geregistreerd in 2012. Gerealiseerde doorverwijzingen vanuit het spuitenruilproject: - naar de therapeuten in het Msoc / Kompas ambulant, - naar de apotheken in functie van spuitenruil, - naar de straathoekwerkers in Oostende / Kortrijk, - naar het aanbod van voedselpakketten (1 ste woensdag van de maand in msoc Oostende), - naar het sociaal huis / OCMW in Kortrijk, Oostende en Roeselare, - naar de msoc - arts in het kader van wondzorg, - naar de msoc - verpleegkundige in het kader van wondzorg, - naar de msoc - arts in het kader van een opstart methadonbehandeling, - naar de nachtopvang in Kortrijk en Oostende, - naar het dispensarium in Oostende (RX thorax), - naar de huurdersbond in Kortrijk - naar het buurthuis in Kortrijk, - naar het ziekenhuis in Roeselare. - naar het KIDO project in Oostende, - naar het henri serruys ziekenhuis in Oostende, Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 16
Weergave van profiel van de IDG die gebruik maakt van spuitenruil, via een jaarlijkse steekproef. Evaluatie onderzoek spuitenruil 2012: Er werden in de provincie West Vlaanderen 25 interviews afgenomen. Demografische gegevens: Geslacht: - 22 mannen: 88% - 3 vrouwen: 12% Leeftijd: - Gemiddelde leeftijd: 35,56 Druggebruik: Type drugs gebruikt: - Opiaten: 12 personen - Opwekkende middelen: 13 personen Welke drugs gebruikt: - Heroïne: 5 personen - Methadon: 7 personen - Cocaïne: 3 personen - Amfetamine: 6 personen - kalmeer slaapmiddelen: 8 personen - cannabis: 11 personen - tripmiddelen: 3 personen - alcohol: 13 personen Welke drugs geïnjecteerd: - Heroïne: 12 personen - Cocaïne: 16 personen - Amfetamine: 9 personen - Steroïden: 2 personen - Cocktail: 1 persoon Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 17
Contacten met drughulpverlening: Screening op besmettelijke aandoeningen: - HIV 12 personen getest 13 personen niet getest - HBV 11 personen getest 14 personen niet getest - HCV 11 personen getest 14 personen niet getest - TBC 4 personen getest 21 niet getest Behandelingen: Overzicht van de behandelingen die ooit werden of nu worden gevolgd: Ooit Aantal Nu Aantal Huisarts 12 Geen behandeling 14 MSOC 8 MSOC 11 CIC 3 Methadon 3 PAAZ 4 Psychiatrisch ziekenhuis 9 Methadon programma 2 TG 6 nooit 3 Conclusie: 14 personen volgen op het moment van de afname een behandeling, 11 personen volgen geen behandeling en 3 personen volgen enkel een substitutietherapie met methadon. Tevredenheid over de spuitenruil: Criteria Tevreden Niet tevreden Geen mening Uren van het spuiten - ruilpunt 21 2 2 Spuitenruil in de drughulpverlening 24 1 De plaats van de ruilpunten 21 2 2 De bereikbaarheid van het punt 21 2 2 Info en advies die worden verstrekt 22 1 2 De preventiefolders 22 1 2 Het spuitmateriaal 25 De anonimiteit 25 Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 18
Opdracht 2 Overzicht van de deelnemende partners in de provincie:. Oostende: - Straathoekwerkers (ruil) - Apothekers (de 3 modaliteiten: ruil, recuperatie en preventief) - Medisch sociaal opvangcentrum (ruil) - CAW diensten (preventiemateriaal en doorverwijsfunctie) - Stedelijke diensten: groendienst, reinigingsdienst, veiligheidsbeambten, (recuperatie en preventief) - Nachtopvang Imagine (recuperatie en preventief) - Sociale huisvestingsmaatschappij (recuperatie) - Jeugddienst en de technische ploeg (recuperatie) Brugge: - Dagcentrum De Sleutel (ruil) - Vindplaatsgerichte werkers (enkel doorverwijsfunctie) - Apothekers (de 3 modaliteiten: ruil; recuperatie, preventief) - De Viersprong (residentieel) (recuperatie en preventief) Roeselare: - Laagdrempelig opvangproject (recuperatie en preventief) - MSOC antennepunt (ruil) - Ambulante drugzorg Kompas (ruil) - Apothekers (ruil) - Ocmw (preventief en doorverwijsfunctie) - Mobiele werker Kortrijk: - Straathoekwerkers (ruil) - MSOC antennepunt (ruil) - Ambulante drugzorg Kompas (ruil) - Apothekers (ruil) - Stedelijke diensten zoals: net en rein, groendienst, jeugddienst, (recuperatie) - Parko (recuperatie) - Spuitpatrouille (preventie en recuperatie) - Buurtwerk (recuperatie en preventief) - Huisartsen Kortrijk en omgeving (doorverwijsfunctie en preventief) Ieper: - Ambulante drugzorg Kompas (ruil voor eigen cliënteel) In de steden Blankenberge, Bredene, Gistel, Oostduinkerke, Knokke, De Panne en Nieuwpoort krijgen we de medewerking van verschillende apothekers. De apothekers hebben de keuze uit drie verschillende modaliteiten om hun medewerking te verlenen. Het merendeel werkt volgens het principe van de volledige ruil of het recupereren van de containers. Een enkeling verkiest om enkel de preventiefolders te verstrekken en te zorgen voor een gerichte doorverwijzing bij contacten met een injecterende druggebruiker. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 19
Overzicht van de aard van de deelname: Overzicht van de actoren met een volledige deelname aan het project spuitenruil. D.w.z. dat zij materiaal verstrekken, recupereren en preventiebrochures verspreiden: - Straathoekwerk Oostende - Straathoekwerk Kortrijk - Mobiele werker in Roeselare - Msoc Oostende - Msoc antennepunt Kortrijk - Msoc antennepunt Roeselare - De Sleutel in Veurne - Kompas in Roeselare - Kompas in Kortrijk - Kompas in Ieper - 12 apotheken in West Vlaanderen Overzicht van de actoren die enkel recupereren en het geven van advies en preventiebrochures: - 15 apotheken in West Vlaanderen - Spuitpatrouille Kortrijk - Laagdrempelig Opvangproject Roeselare - De Viersprong in Brugge - Stedelijke diensten in Oostende, Roeselare en Kortrijk - Sociale huisvestingsmaatschappij De Oostendse Haard - Kido - project Oostende Overzicht van de actoren met een doorverwijsfunctie en verdeling van preventiebrochures: - JAC Oostende - Sociale huisvestingsmaatschappij, De Oostendse Haard - 5 tal apotheken in de provincie - Mobiele werker in Roeselare (depannerende functie bij hoogdringendheid) - vindplaatsgerichte werkers in Brugge - Opvangtehuizen voor mannen en vrouwen in de provincie; De bolle, De Oaze, De Dreve, LOP, De Viersprong,. - Buurtwerk Kortrijk - Huisartsen in de provincie - OCMW Roeselare en Oostende - Kido - project Oostende Overzicht van de actoren die enkel recupereren in kader van zwerfspuiten: - Politie Oostende - Groendiensten Oostende - Gemeenschapswachten Oostende - Reinigingsdienst Oostende - Zorg voor Oostendse straten (Zoroo) - Straathoekwerkdiensten - Buurttoezicht / buurtwerkingen - Parko Kortrijk (enkel op de private parkeerterreinen) - Spuitpatrouille Kortrijk Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 20
Overzicht van het aantal vragen naar informatie, advies en vorming over spuitenruil vanuit de verschillende organisaties: Weergave van de gestelde vragen: o Jaarlijkse bespreking van de resultaten van het eindrapport met de medewerkers van het straathoekwerkteam in Kortrijk en Oostende, o Jaarlijkse bespreking van de resultaten van het eindrapport met de medewerkers van Msoc Oostende, Kortrijk en Roeselare, o Informatiemoment spuitenruil met de medewerkers van het antennepunt De Sleutel in Veurne, o Overlegmomenten met de participerende apotheken in de regio. De apotheken krijgen telkens de gelegenheid om eventuele noden en hiaten aan te kaarten, o Vraag tot advies en ondersteuning en het geven van de prikongevallenvorming aan de medewerkers van de nachtopvang in Kortrijk en Oostende, o Vraag tot advies en ondersteuning en het geven van de prikongevallenvorming aan de medewerkers van de jeugddienst en diens technische ploeg in Oostende, o Vraag tot advies, de vorming prikongevallen en cijfergegevens vanwege de drugcoördinator van stad Kortrijk, o Vraag tot informatie, advies en ondersteuning vanwege de drugcoördinator van stad Oostende, en dit betreffende de opmaak van een informatiemap over middelenmisbruik voor de apotheken. Het stadsbestuur heeft in samenwerking met het preventieteam van het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Noord West -Vlaanderen en de medische werkgroep van het Drugbeleid een informatiemap over middelengebruik gemaakt voor apothekers en artsen, o Vraag tot informatie en advies vanwege het project Vitalsounds, een risicoreductieproject vanwege CAW Stimulans, afdeling Menen. Vanaf 2012 loopt er een samenwerkingsovereenkomst tussen het project Vitalsounds en spuitenruil. o Vraag tot advies en ondersteuning en het geven van de prikongevallenvorming aan de gemeenschapswachten in Brugge, Overzicht van het aantal vragen gesteld vanwege diensten die te maken krijgen met zwerfspuiten: o vraag tot de vorming Prikongevallen van de monitoren van de speelpleinwerking en de dienst Duin en Zee in Oostende, o vraag tot de vorming Prikongevallen van de Directie Openbaar Domein in Oostende. Daartoe behoren de veegdienst, reinigingsdienst en groendienst van stad Oostende, o vraag tot de vorming prikongevallen van de nachtopvang in Oostende, o vraag tot de vorming prikongevallen vanuit de ambulante drughulpverlening, in geval van nieuw personeel (MSOC Oostende) en / of de antennepunten, o vraag tot de prikongevallenvorming van de nieuwe medewerkers van parkeerbedrijf Parko in Kortrijk, o prikongevallenvorming aan de leden van de spuitpatrouille in Kortrijk, o verder krijgen wij vragen tot het geven van advies in diverse situaties met betrekking tot zwerfspuiten. Bvb. eigenaar van een pand wenst te verbouwen en stuit op een groot aantal zwerfspuiten. Adviseren wat er kan gebeuren en dit op een veilige recupereerwijze, o maandelijks verdelen wij folders met uitleg over de bloedoverdraagbare aandoeningen Hepatitis B en C en HIV en de folder over de prikongevallen. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 21
Art. 5. De realisatie van de resultaatgebieden en opdrachten wordt geëvalueerd aan de hand van volgende evaluatiecriteria. Resultaatgebied 1: aanbieden van informatie, documentatie en advies aan intermediairen. Hieronder volgt er een overzicht van ons aanbod aan informatie en documentatie. De materialen worden ontwikkeld vanuit het project spuitenruil en worden algemeen positief onthaald bij de intermediaire en bij de injecterende gebruikers. In onze jaarlijkse bevraging geven we de nodige aandacht aan de mening en tevredenheid van de IDG s over de bestaande informatiefolders. De conclusies betreffende de tevredenheid bij de IDG s vindt u terug bij de weergave van het profiel van de injecterende gebruiker in Art. 3, resultaatgebied 3, opdracht 1. Handboek spuitenruil Preventiefolders - Hepatitis B - Hepatitis C - HIV / Aids - Tuberculose - Prikongevallen - Veiliger spuiten - Overdosispreventie (+ cd - rom Going Over ) - Spuitabcessen - Cocaïne (+ cd rom preventieboodschappen en maagzoutmethode ) - Heroïne - Chinezen - Speed - Snowball - Speedball - Adressenfolder - Methadon - Vrouwen en drugs - MSOC met spuitenruil als onderdeel Affiche Beestjes psychose Affiche Zwerfspuiten Affiche Deel je injectiemateriaal niet Kaartspel met preventieboodschappen Luciferboekje met openingsuren en plaatsen Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 22
Resultaatgebied 2: implementeren van methodieken. Methodiek spuitenruil wordt opgenomen in de werking van het antennepunt De Sleutel in Veurne. Methodiek spuitenruil wordt opgenomen in de werking van een aantal apotheken in de stad Veurne. Methodiek spuitenruil wordt opgenomen in de werking van de spuitpatrouille te Kortrijk. Methodiek spuitenruil wordt opgenomen in de werking van een nieuwe apotheek in Kortrijk. Resultaatgebied 3: evalueren van activiteiten. Het convenant spuitenruil 2012 2016 geldt als enige leidraad en procedure bij het plannen en uitvoeren van onze activiteiten. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 23
4. Algemene werking van het project spuitenruil Deelname aan overlegstructuren: - maandelijks overleg met de directeur van het msoc, - wekelijkse teamvergadering msoc Oostende, - overleg met de Vlaams coördinator spuitenruil, - provinciaal coördinatorenoverleg spuitenruil - overlegmomenten met de medewerkers van het msoc antennepunt in Kortrijk en Roeselare, - overlegmomenten met de medewerkers van ambulante drugzorg Kompas in Roeselare en Kortrijk, - straathoekwerkcel Kortrijk: alle partners uit de drughulpverlening en veiligheidscontracten zijn vertegenwoordigd op deze cel, - maandelijkse individuele contacten en overlegmomenten met de participerende apotheken en alle medewerkers. tussentijdse overlegmomenten met de personeelsleden van LOP (laagdrempelig opvangproject) in Roeselare, - 6 maandelijkse aanwezigheid op de teamvergadering van straathoekwerk Oostende, Algemene opdrachten: - Jaarlijks organiseren van een steekgroep bij de doelgroep van injecterende druggebruiker. - Verder exploreren van het bestaande screeningsaanbod voor HIV, HCV, HBV en tbc. - Opvolgen van de lopende contacten met hulpverleningsorganisaties waar er spuitenruilpunten worden georganiseerd. - Medewerking verlenen aan de ontwikkeling van nieuw preventiemateriaal in samenwerking met de Vlaams coördinator spuitenruil. - Medewerking verlenen aan de ontwikkeling van nieuwe vormingen in samenwerking met de Vlaams coördinator spuitenruil. - Het project spuitenruil bekend maken bij de potentiële doelgroep. - Opvolgen van de lopende contacten met de apothekersgroep. - Opvolgen van de lopende contacten met gemeentelijke overlegstructuren. - Opvolgen van de samenwerkingsafspraken met de straathoekwerkers in Oostende en Kortrijk. - Maandelijkse inventarisatie en registratie van de verdeelde en gerecupereerde materialen en contacten met injecterende gebruikers. - Integratie van aspecten van tertiaire preventie in de werkopdrachten, indien mogelijk. - Volgen van de nodige opleidingen, studiedagen, congressen en vormingen. - Implementeren van de nieuw ontwikkelde materialen binnen de laagdrempelige hulpverlening, apotheken, straathoekwerk - Uitwerken van het voortgangsrapport spuitenruil, de tussentijdse rapporten en het financieel rapport. - Blijvend aanbod van vormingen en sensibilisatie aan alle personen die ambtshalve geconfronteerd kunnen worden met de doelgroep of materialen. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 24
5. Besluit In West Vlaanderen hebben we met het volledige netwerk samen 124359 spuiten verdeeld en daarvan 143952 spuiten gerecupereerd. Daarmee behalen we een recuperatiepercentage van 115.76 %. In totaal hebben we 3350 contacten geteld. We zien een toename van het totaal aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten tegenover de verdeling in 2011. De antennepunten hebben de spuitenruil geïntegreerd in de algemene werking van het msoc en zorgen tevens voor een correcte registratie en dat loont. De injecterende gebruiker blijft net zoals in 2011 de ambulante drughulpverlening consulteren voor wat betreft spuitenruil. De ambulante drughulpverlening behaalt het grootste aandeel in de verdeling en de recuperatie in 2012. De drie msoc s samen hebben 100059 spuiten verdeeld en daarvan 112,62% gerecupereerd. In totaal werden er 1.972 contacten gescoord in de msoc s. Dat komt neer op een verdeling van 50.74 spuiten per contact. Tevens zien we een toename van het aantal verdeelde spuiten tegenover de verdeling in 2011. De 3 msoc s hebben 23116 spuiten meer verdeeld tegenover 2011. Van de drie msoc s zien we dat Roeselare een enorme stijging kent in het aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten. MSOC Roeselare heeft 30510 spuiten meer verdeeld tegenover 2011 en 34444 meer spuiten gerecupereerd. In Waregem is er midden 2012 een zwaar injecterende druggebruiker overleden. Dit zorgt mede voor een daling van het aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten in deze regio. Hierbij moeten we ongeveer 6000 spuiten per jaar rekenen. De apotheken in West Vlaanderen verdeelden allemaal samen 23720 spuiten en recupereerden 131.35%. In totaal werden er 1355 contacten gescoord bij de verschillende apotheken. Dat komt neer op een verdeling van 17,5 spuiten per contact. In dagcentrum De Sleutel in Veurne heeft men 680 spuiten verdeeld en daarvan 196,97% gerecupereerd. Toch blijft het voor de medewerkers van De Sleutel in Veurne een vreemde handeling tijdens hun hulpverleningscontacten. Het is dan ook zeer belangrijk om deze actor te blijven motiveren en ondersteunen, tevens te voorzien van de nodige informatie. Uit de registratiegegevens van de ambulante drughulpverleningpunten van Kompas Roeselare blijkt duidelijk dat er weinig tot geen contacten worden gemaakt in kader van spuitenruil. Eind 2012 hebben ze spuitenruil stopgezet. Dit zou de sterke stijging van het aantal verdeelde en gerecupereerde spuiten binnen msoc Roeselare mede kunnen verantwoorden. Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 25
6. Knelpunten - De registratie bij de externe partners verloopt niet steeds vlekkeloos. Er gaan vaak gegevens verloren door het niet nauwkeurig bijhouden van de registratie. De provinciaal coördinator houdt de leveringen en de leveringsdata bij en kan daarom, bij een nieuwe vraag tot materiaal, nagaan hoeveel materialen er ondertussen verdeeld zouden moeten zijn. In 2012 werden er in totaal 23650 spuiten geleverd bij de apotheken, de eindregistratie toont aan dat er 21280 spuiten werden verdeeld via de apotheek. 2012 vertoont een gunstiger verschil tegenover 2011 maar toch blijft dit een aandachtspunt. Eind 2012 is er een digitaal registratiedocument mogelijk. Bepaalde actoren wensen dit te gebruiken wat misschien kan resulteren in een meer nauwkeurig bijhouden van de registratie. - De resultaten van het evaluatie onderzoek berusten op zelfrapportage van de gebruikers. De resultaten moeten met de nodige voorzichtigheid worden verwerkt. - Er ontbreekt nog steeds elke vorm van compensatie vergoeding aan de participerende apotheken. - Bij de uitvoering van onze inhoudelijke opdrachten en poging tot implementatie van de werking worden we geconfronteerd met de weinig overtuigende rol die we als provinciaal coördinator kunnen opnemen. Nog steeds stellen we vast dat de negatieve advisering van externe partners, diensten, gemeentebesturen, justitiële instanties jegens het spuitenruilproject van overtuigende invloed zijn. Kan er hierin sprake zijn van een meer ondersteunende rol door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap? Jaarverslag Spuitenruil West - Vlaanderen 2012. Pagina 26