Werkprogramma Energie 2011 2014 oktober 2011 Max de Goede (Adviseur Energie Diemen)
Inleiding Voor u ligt het werkprogramma voor de jaren 2011 2014 van de Energie Adviseur van de gemeente Diemen. Het werkprogramma is gebaseerd op een inventarisatie van een aantal energietaakstellingen uit beleidsnota s en plannen waarbij, in aflopende volgorde van urgentievoorrang, het uitvoeringsplan Klimaatbeleid 2009 2012, EN 2040 (De routekaart regio A&M energieneutraal in 2040) en het gemeentelijke milieubeleid leidend zijn. Het werkprogramma beschrijft eerst kort de huidige en gewenste visie op energiebeleid en vervolgens de gemaakte voorrangkeuze voor de verschillende uit te voeren projecten. Daarna worden drie grote overkoepelende projecten (waarbinnen enkele losse energieprojecten worden samengebundeld) uitgebreider toegelicht in een drietal projectbladen. Tot slot is een kort overzicht gegeven van de overige projecten die nog tot en met 2014 zullen worden aangepakt. Huidige beleid van de gemeente Diemen op energiegebied Het collegeprogramma voor de periode 2010-2014 geeft hoge prioriteit aan energiebeleid en duurzaamheid. Het gaat hierbij om energiebesparing en het benutten van duurzame energiebronnen, zowel door de gemeentelijke organisatie zelf als door de burgers en bedrijven van Diemen. Ook werken we samen met de 4 overige A&M regiogemeenten. Het uiteindelijke doel is om als A&M regio in het jaar 2040 energieneutraal te zijn (zoals beschreven in de routekaart A&M energieneutraal 2040). Ook op gemeenteniveau zal worden gestreefd naar een zoveel mogelijk energiearm of energieneutraal Diemen. Dit is het meest ambitieuze van alle mogelijke scenario s. Wat moet de gemeente bereiken en hoe doen we dat? De uiteindelijke doelstelling van de routekaart betekent een reductie van het energiegebruik in de regio met ruim 60% (uiterlijk in 2040). Wat dan nog nodig is aan energie moet in de regio zelf worden opgewekt met duurzame energiebronnen. Door zelf ook in te zetten op energie-efficiëntie, energiebesparing en duurzame energie geeft de gemeente het belang van deze ambitie aan. De zo belangrijke voorbeeld/trekkersrol. Ook zal een inspanning gevraagd worden van alle burgers, bedrijven en organisaties in Diemen. Iedereen in Diemen zal de komende jaren in toenemende mate zich moeten realiseren dat er serieus werk gemaakt wordt van energie- en klimaatbeleid. Dat gebeurt in eerste instantie met communicatie, gefaseerde maatregelen en projecten die betrekking hebben op energiebesparing en opwekking van duurzame energie. Voor de korte termijn komt de nadruk te liggen op energiebesparing omdat daarmee kosteneffectief de grootste vooruitgang te boeken is en er geld beschikbaar komt voor de volgende fasen. Uitbreiding van opwekking en gebruik van duurzame energie in de toekomst vereist dat op dit moment al voorbereidende stappen worden ondernomen voor het lange termijn resultaat. Naast een top down uitvoering van de verschillende beleidsprojecten moet gelijktijdig bewustwording (kennis over duurzaamheid) en een actieve maatschappelijke participatie (breed draagvlak) plaatsvinden. Dit alles gebaseerd op een gedeelde energie- en duurzaamheidsvisie.
Speerpunten Uit praktijkervaring van nu al succesvolle energie neutrale gemeenten blijkt dat drie speerpunten van groot belang zijn voor een succesvolle omschakeling naar een duurzame samenleving. Ten eerste een gedegen communicatieaanpak voor duurzaamheid en energieonderwerpen. De gemeente geeft, door middel van een proactieve communicatie en coaching, aan wat nodig is om tot een energie neutrale gemeente of regio te komen. Hierdoor ontstaan denkkaders voor duurzame ontwikkeling en energiebesparing. De gemeente biedt handelingsperspectief voor duurzame ontwikkeling. De gemeente communiceert regelmatig haar eigen successen op het gebied van duurzaam inkopen en klimaatbeleid. Samen met andere maatregelen, zoals invoering van energiemanagement (structurele energiebesparing), verduurzaming van de eigen wagenpark en zonnepanelen op daken van gemeentelijke gebouwen, is de gemeente een inspirator en sparringpartner voor anderen op het gebied van energie, milieu en duurzaamheid. De energie adviseur is hierbij de spin in het web. Ten tweede gebruik maken van een systeembenadering voor de gewenste verandering. Dat houdt in dat altijd wordt gekeken naar de samenhang en interactie tussen elementen van het systeem. Op gemeentelijk niveau (gemeentelijke organisatie) betekent dit dus dat alle beleidsvelden en afdelingen verbonden zijn wat uitvoering van energie- en duurzaamheidsbeleid betreft (dus niet alleen meer de verantwoordelijkheid van milieuambtenaren). Op het niveau van de lokale samenleving (dorp Diemen) moeten bedrijven, burgers, overheid en overige organisaties ook zoeken naar samenwerkingsverbanden. Economische, ecologische en sociale factoren werken samen (synergie). Het derde speerpunt is de keuze voor het te gebruiken proces voor de gewenste verandering naar gemeentelijke en maatschappelijke duurzaamheid. Hierbij is het proces van een bottom-up aanpak cruciaal. Betrek daarbij zoveel mogelijk burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties en ambtenaren vanaf het begin bij het opstellen van een visie op een duurzame samenleving en het uitstippelen van de benodigde route om het einddoel te kunnen bereiken (duurzame, energie neutrale samenleving). Prioriteitstelling in werkprogramma Energiebeleid Er is gekozen om de grote hoeveelheid aan losse energie- en klimaatprojecten en activiteiten waar mogelijk gestructureerd en logischer te bundelen in een drietal grote overkoepelende themaprojecten. Hierbij wordt wel steeds gelet op de taakstellingen uit het geldende Uitvoeringsplan klimaatbeleid (ook in A&M verband). De overgebleven projecten die niet onder de overkoepelende projecten vallen zullen in de komende jaren uitgevoerd worden (2011 2014+). Daarnaast is in het werkprogramma ruimte gereserveerd voor een flexibele aanpak bij nieuwe projecten (of projecten op ad hoc basis). De beschikbare 18 uur per week (ca. 800 uur op jaarbasis) voor de Energie adviseur wordt voorlopig in 2011 en 2012 als volgt verdeeld: 2011 van september t/m december (300 uur) 1. project 1 Energie in de gemeentelijke organisatie (150 uur) voorbereidingen en opstart project. 2. project 2 Energie en MKB (75 uur.) Opstarten project. 3. project 3 Energiecampagne Diemen (25 uur). Voorbereidingen voor project opstart in 2012 (communicatieplanning campagne). 4. Op flexibele basis werken overige klimaat- en energieprojecten (25 uur) 5. Diverse taken o.a. vergaderen, overleggen, symposia, bijhouden ontwikkelingen (25 uur) 2012 (800 uur) 1. project 1 Energie in de eigen gemeentelijke organisatie (125 tot 150 uur) 2. project 2 Energie en MKB (150 tot 175 uur) 3. project 3 afronden communicatieplan en start energiecampagne Diemen (200 tot 250 uur)
4. Op flexibele en/of ad hoc basis overige projecten (150 tot 200 uur) 5. Diverse taken o.a. vergaderen, overleggen, bijhouden ontwikkelingen (100 uur) In de bijlage vindt u de uitgewerkte projectvoorstelbladen voor de drie belangrijkste overkoepelende projecten (waarbij diverse losse projecten zijn gebundeld). Daarnaast zijn er nog een aantal overgebleven milieu-,klimaat- en A&M projecten die in de loop van 2011 tot 2015 met de nodige flexibiliteit zullen worden opgestart en uitgevoerd. Dat zal gebeuren afhankelijk van de dan geldende prioriteiten en stand van zaken (stand van de techniek, aanwezig draagvlak, knelpunten en kansen, capaciteit enz.). Deze overige kleinere projecten worden kort beschreven en waar mogelijk SMART geformuleerd.
Bijlage 1: 1) Overkoepelend project voor de thema s: Gemeentelijke organisatie en Organisatie versterkende randvoorwaarden Projecttitel Energie in de gemeentelijke organisatie; Eigen energiezaken eerst op orde (voorbeeldrol gemeente) Projectleider Max de Goede Aanspreekpunt Status Welke energieprojecten worden hier ondergebracht? Martin Cornelissen Nog op te starten Het overkoepelend project Energie in de gemeentelijke organisatie bundelt een aantal SLOK klimaatbeleidstaakstellingen (en diverse daaraan gekoppelde milieuprojecten. Zie plan Klimaatbeleid) waaronder: Invoeren energiebeheer in de gemeentelijke organisatie Energiebesparing 3% per jaar en 70% opwekking en/of inkoop duurzame energie in bestaande bouw en bij infrastructurele voorzieningen (o.a. openbare verlichting) In totaal kan een tiental losse energie- en klimaatprojecten ondergebracht worden in één overkoepelend project. Deze bundeling kan een besparing op ureninzet en uitvoeringskosten betekenen. Omschrijving project Activiteiten Het opzetten, uitwerken en inbedden van energiebeleid en energiemanagement in de eigen gemeentelijke organisatie zodat de gemeente haar voorbeeldfunctie op energiegebied kan vervullen (en hiermee breed draagvlak kan creëren bij de diverse doelgroepen). De gemeente heeft een wettelijke verplichting voor energiezorg vanuit milieuwetgeving. Daarnaast leidt energiemanagement tot een structurele kostenbesparing op energiekosten voor gas en elektriciteit die aanzienlijk kan oplopen. Hierbij vormen een viertal deelactiviteiten onderdeel van het overkoepelend project. 1) Opstellen energievisie en bijbehorende energieverklaring voor de gehele gemeentelijke organisatie. 2) Opzetten en uitvoeren van een energiemanagementsysteem voor de gemeentelijke organisatie. 3) Energiebewust maken van collega s middels voorlichting. 4) Het inbedden van de energievisie in de gehele organisatie (als onderdeel van duurzaamheid). Duurzaamheid moet een vanzelfsprekend onderdeel worden van de bedrijfsvoering. (Ook taak van de werkgroep duurzaamheid). Deelnemers Management, directie en als trekker de energie adviseur (als lid van de bestaande ambtelijke werkgroep duurzaamheid). Naast de energie adviseur zal medewerking nodig zijn van (andere) gebouwbeheerders en waar nodig van externe energiespecialisten. De energie adviseur
rapporteert via de ambtelijke werkgroep duurzaamheid naar management, directie en ook via communicatie naar de gehele organisatie. Communicatie Team communicatie i.c.m. adviseur energie Diemen. Doelstellingen Relevantie Dit is in feite het belangrijkste energieproject om mee te beginnen aangezien de gemeente hiermee geloofwaardigheid en draagvlak creëert bij alle overige externe partners (vooral bedrijven maar ook bewoners). Een energiebewuste gemeentelijke organisatie met energiemanagement kan beter voorbereid aan de slag met de doelstellingen van de routekaart A&M energieneutraal 2040. Effecten Blijvende energiebesparing realiseren (met een dalend energieverbruik en grote financiële besparingen) door toepassing van energiemanagement. Kennisvermeerdering van het onderwerp energie en duurzaamheid en inzicht in handelingsmogelijkheden organisatie m.b.t. energie en duurzaamheid. Bekendmaken van resultaten van succesacties op energiebesparingsgebied ( quick wins ). Gezamenlijk streven naar een energiebewuste organisatie. Producten Een gezamenlijk gedragen gemeentelijke visie op energie(beleid) met bijbehorend energiemanagementsysteem plus eventueel concrete inbedding van energiebewustzijn en energieaspecten in alle beleidsvelden. SMART: Vanaf september 2011 t/m eerste kwartaal 2012 wordt de basis gelegd voor opstarten van een energiemanagementsysteem binnen de gemeentelijke organisatie (oriëntatie- en voorbereidingsfase/opstartfase afgerond). Vanaf 2012 (en uiterlijk vóór start van tweede kwartaal 2012) is begonnen met de uitvoeringsfase van een energiemanagementsysteem voor de gemeentelijke organisatie. Gestructureerde aanpak energieverbruik. Eind 2012 is binnen de gemeentelijke organisatie een gemiddeld energiebesparing gerealiseerd van minimaal 10% (t.o.v. peiljaar). Dit is exclusief gebruik energie in openbare verlichting. Gerealiseerd energiebesparing geldt voor minimaal drie gemeentelijke gebouwen (waaronder gemeentehuis). Uiterlijk in 2014 geldig voor alle overige gemeentelijke gebouwen. Binnen twee jaar na de opstartfase (dus uiterlijk eind van eerste kwartaal 2014 is een energiemanagementsysteem in werking dat voldoet aan de ISO 50001 norm (energiemanagementsysteem is volledig ontwikkeld en klaar voor een eventuele certificering).
Beheersvoorwaard en Financiën Nader te bepalen. Ook financieren van extra benodigde energiemaatregelen moet gezamenlijk worden uitgewerkt. Gebouwenbeheer heeft in ieder geval structureel budget voor jaarlijkse onderhouds- en energiemaatregelen. Capaciteit (voor eerste periode tot eind 2012) Projectleider (Energie Adviseur) ca. 300 uur Communicatieadviseur gemeente: ca. ± 50 uur (op jaarbasis) Gebouwenbeheerders ca. ± 75 uur (per gebouw? Per jaar) Tijdsplanning (4 e kwartaal 2011) Opzetfase energiemanagementsysteem. (1 e kwartaal 2012) Daadwerkelijk uitvoering start energiemanagementsysteem vindt plaats. (Overige kwartalen 2012) Continu doorlopende uitvoering energiemanagementsystem en voorlichting en stapsgewijs verbeteringen aanbrengen (Plan, Do, Check, Act cyclus van energiemanagementsysteem doorlopen). Volgens richtlijnen NEN norm. Kritische momenten Wensen organisatie (hoe ver wil men gaan met energiebeleid en besparingsdoelstellingen energie t.o.v. de ambitie van A&M Energieneutraal 2040). Aanwezig draagvlak binnen de verantwoordelijke afdelingen en vooral ook bij Team gebouwen/facilitair. Het wel of niet treffen van energiemaatregelen is nu nog persoonsafhankelijk. Met energiemanagement komt de verantwoordelijkheid te liggen daar waar het hoort, namelijk bij de organisatie zelf. Voordeel hiervan is dat energiezorg in de takenpakketten van de medewerkers komt, dat het voldoen aan energiedoelstellingen afrekenbaar wordt en dat er middelen vrij komen om daadwerkelijk besparingsmaatregelen te treffen. Wat levert dit de organisatie financieel op? Energieverbruik van alle gemeentelijke gebouwen was in 2010 Ca. 1.751.000 kwh en ca. 500.000 m3 (gas). Een besparing van 10% betekent een jaarlijkse kostenbesparing die in de (tientallen) duizenden euro s kan lopen. 2) Overkoepelend project voor het thema: Bedrijven NB Projectblad moet nog verder worden afgerond omdat MKB energieloket/klimaatfonds een andere invulling zal krijgen dan eerst gepland. Projectentitel Duurzaam MKB ((focus op energie). Gemeente Diemen en A&M project Projectleider Max de Goede Aanspreekpunt Martin Cornelissen
Status Welke energieprojecten worden hier ondergebracht? Omschrijving project Moet nog worden uitgewerkt Het overkoepelend project Duurzaam MKB (focus op energie) bundelt een aantal SLOK taakstellingen (en diverse daaraan gekoppelde projecten. Zie plan Klimaatbeleid) waaronder: Energiebesparing bij bedrijven en winkeliers (o.a. Winkelcentrum Diemerplein) Structurele samenwerking met bedrijven op bedrijventerreinen gericht op minimaal 2% energiebesparing per jaar. Gezamenlijke inkoop groene energie MKB Energieloket MKB en eventueel financieringsmogelijkheden van energiemaatregelen faciliteren. Organiseren energiebijeenkomst Energie voor MKB Diemen (op 10-11-11) Besparing en/of verduurzaming brandstoffen met 1% per jaar (bij bedrijven) o.a. elektrische en overige schone mobiliteit stimuleren Activiteiten Energiebesparing en gebruik duurzame energie stimuleren bij MKB ondernemers in Diemen (eventueel voor een deel opschalen in A&M regio). Stimuleren van structurele samenwerking en kennisuitwisseling op het gebied van duurzaam ondernemen en in het bijzonder energiezaken. Naast voorlichting en faciliteren voor energiebesparing en duurzame energie opties zal ook vergunningverlening en handhaving op gebied van energieverbruik nagaan of bij een bedrijf kan worden geoptimaliseerd. Bedrijven proactief stimuleren en enthousiasmeren om actief mee te doen aan duurzaam ondernemen en energiebesparing. Bedrijven worden waar mogelijk ondersteund bij toepassing van energiebesparingsmaatregelen en duurzame energieopties (ook ondersteuning bij eventuele financieringsmogelijkheden). Waar nodig worden achterlopende bedrijven extra gemotiveerd om aan energiebesparing mee te doen vanuit de handhaving op milieugebied (en verplichtingen op gebied van energiemanagement). Uitvoering van dit project zal plaatsvinden met gebruik van een nog nader te bepalen mix van diverse instrumenten, spelers en organisaties: Energieloketfunctie (een informatieve en ondersteunende loketfunctie opzetten voor bedrijven), Milieubarometer, Bedrijvenpanels en Parkmanagement, Winkeliersverenigingen, Bedrijfsverenigingen zoals Ondernemend Diemen. Regionale organisaties zoals KvK en MKB Nederland. Externe experts duurzaam ondernemen en energie voor MKB zoals MVO Nederland, Energiecentrum MKB, Kenniscentrum Duurzaam MKB en Stichting Stimular. Lokale installateurs. Deelnemers Bedrijvencontactpersoon EZ, Wethouder EZ, energie adviseur,
ambtenaren vergunningen en handhaving, vertegenwoordigers bedrijfsleven (bestuurders ondernemersverenigingen), koplopers bedrijfsleven, parkmanagement personeel, externe partijen en (lokale) installateurs. Communicatie Gemeente Diemen en team communicatie (o.a. via sociale media zoals LinkedIn, ondernemers website en ook via een speciale ondernemers rubriek in lokale krant). Bij opschaling energieloket naar regio worden communicatiemedewerkers overige A&M gemeenten ingezet (inclusief A&M communicatiemedewerker). Verder communicatie via de gebruikelijke kanalen bedrijfsverenigingen en gerelateerde partijen (o.a. KvK, MKB NL). Bij de uitvoering van energieprojecten richting MKB speelt communicatie een zeer belangrijke rol. Hiervoor moet zowel op gemeente als A&M niveau een uitgebreid communicatieplan (van aanpak) in gezamenlijk overleg worden uitgewerkt in het laatste kwartaal 2011 met een start uiterlijk eerste kwartaal 2012. Relevantie De gemeente is verantwoordelijk voor handhaving bij bedrijven op o.a. gebied van energie. Dit overkoepelende project combineert een rol van handhaving met een proactieve enthousiasmerende bottom up aanpak waarbij bedrijven eventueel zelf de toegevoegde waarde van duurzaam ondernemen en aandacht voor energiezaken gaan inzien (MKB bedrijven gaan inzien dat duurzaam ondernemen loont). Doelstellingen Effecten Goede informatievoorziening/kennisontwikkeling naar MKB bedrijven op gebied van duurzaam ondernemen en energiezaken. Draagvlak creëren voor uitvoering van energiemaatregelen en toepassen duurzame energieopties zoals zonnen panelen PV en energiedaken. Een meetbare energiebesparing realiseren op bedrijventerreinen in Diemen en vervolgens in A&M regio (gemiddeld minimaal 2% per jaar vanaf eind 2012). Producten Een centraal opgezet energieloket met vertegenwoordiging en input uit diverse bedrijventerrein, bedrijvenvereniging en gemeenten (in combinatie met één centraal online virtueel informatie- en vraagloket). Een energienetwerk opgezet door en voor bewuste ondernemers in Diemen met vervolgens een uitwerking en uitrol naar A&M regio. Hiervoor website, sociale media en netwerken gebruiken. SMART Minimaal 150 bedrijven uit alle MKB bedrijven in de A&M regio doen vóór eind 2012 actief mee aan energiebesparing na
Beheersvoorwaard en gezamenlijke aanpakvoorstellen in samenwerking met de lokale gemeente. Uit alle bedrijven die meedoen wordt gemiddeld per deelnemend bedrijf 2% energiebesparing per jaar gerealiseerd vanaf 2012 t.o.v. 2010 (opstart project in Diemen uiterlijk in tweede kwartaal 2012 en regio uiterlijk vóór eind 2012).. Financiën Regionaal budget is leidend. Er is al een A&M geldbedrag gereserveerd voor uitvoering van een energieloketfunctie. Lokaal is al veel communicatie richting bedrijven mogelijk (via natuurlijke contactmomenten tussen bedrijven en gemeente) waarmee op communicatiekosten kan worden bespaard. Wat de uiteindelijke vorm van een energieloket in A&M opzicht moet worden zal nog worden uitgewerkt in een concreet voorstel vóór eind september 2011. Voorstel wordt eerst gezamenlijk met de overige A&M gemeenten besproken. Besluitvorming moet dan nog plaatsvinden. Capaciteit De projectleider is de energie adviseur van de gemeente Diemen (in 2011 en 2012 250 uur): overige capaciteit nader te bepalen uren (ook inzet uren A&M regio nader te bepalen). Tijdsplanning (4e kwartaal 2011) Gesprekken voeren met partners uit bedrijfsleven en MKB organisaties. Invulling energieloket functie bespreken met A&M collega s en projectvoorstel voor energieloket afronden. Overleg aanpak energiebesparingsmogelijkheden winkelcentrum Diemerplein en mogelijke energieopties inzichtelijk maken. Organisatie MKB bijeenkomst op 10-11-2011 met presentatie energieopties. (1e en 2 e kwartaal 2012) Toepassing van energiemaatregelen via project stimuleren bij lokale MKB in Diemen. Dit een pilotfase om te testen wat goed werkt. (3 e en 4 e kwartaal 2012) Uitrol project naar de A&M regio. Kritische momenten Keuze voor vorm en inhoudt van een energieloket lokaal en regionaal. Bereidwilligheid lokale bedrijven om actief mee te participeren in projectonderdelen. Eerste gesprekken met vertegenwoordigers van bedrijfsleven Diemen laten positieve kansen voor samenwerking zien. Er moet in eerste instantie worden overlegd met bedrijven om kritische massa en draagvlak onder MKB bedrijven te creëren voor project.
3) Overkoepelend project Thema: Woningen Titel Energiecampagne Diemen Projectleider Aanspreekpunt Max de Goede Martin Cornelissen (afdelingsmanager). Team communicatie en eventueel vertegenwoordigers van de overige deelnemende maatschappelijke partners in Diemen (o.a. woningcorporaties,
huurdersverenigingen, Verenigingen van Eigenaren, scholen enz.) Status Geplande start campagne eerste kwartaal 2012 Welke energieprojecten worden hier ondergebracht? Omschrijving project Het overkoepelend project: Energiecampagne Diemen bundelt de volgende SLOK taakstellingen (en diverse daaraan gekoppelde projecten. Totaal ca. 9 losse energieprojecten. Zie plan Klimaatbeleid) waaronder: Verbeteren energetische kwaliteit van de woningvoorraad met gemiddeld 1% per jaar (met o.a. isolatie) Bewonersgedrag beïnvloeden. Minimaal 5% van de huishoudens vertoont energiezuinig gedrag. Grootschalig gebruik van kleinschalige opties voor duurzame energie (o.a. PV zonnepanelen) Realiseren van nieuwbouwwoningen met een met 25% verscherpte EPC (t.o.v. huidige 2011 EPC van 0,6) Voorlichting en stimuleren (particulieren). Activiteiten Een proactieve voorlichtingscampagne over energiebesparing en duurzame energie in Diemen en de regionale ambitie A&M Energieneutraal 2040. Er zal worden gecommuniceerd wat dat precies inhoudt en wat van alle bewoners uiteindelijk verwacht wordt (realiseren van een energiebesparing tot maximaal 60% en vervolgens 100% opwekken van eigen regionale duurzame energie in 2040). Diverse instrumenten worden ter ondersteuning ingezet (o.a. internet, energielekscan/warmtescan en landelijke Bespaar Daar programma). De campagne zal gelijktijdig oplossingen voor energievraagstukken aandragen om bewoners vooral handelingsperspectief te bieden bij energiebesparing en toepassing van duurzame energie opties. Er wordt zoveel mogelijk aangehaakt op en gebruik gemaakt van de al bestaande netwerken en actieve organisaties binnen Diemen. Hier valt te denken aan huurdersverenigingen, woningcorporaties, Vereniging van Eigenaren, wijk- en bewonersgroepen, winkeliers, lokale natuur- en milieugroeperingen zoals IVN en Duurzaam Dorp Diemen, scholen en lokale banken. Extra opmerking Gedurende de energiecampagne kan eventueel de haalbaarheid van het opzetten van een lokaal en/of regionaal duurzame alliantieplatform bekeken worden (alleen als hiervoor voldoende draagvlak onder maatschappelijke partners aanwezig blijkt te zijn). Dit kan ondersteunend en faciliterend werken bij het behalen van de duurzaamheidsambities voor A&M energieneutraal 2040. Dat kan in welke vorm dan ook, bijvoorbeeld: a. een forum, b. interactieve website/webblog, c. werkgroep of netwerkorganisatie, d. een energieraad (zie ook hieronder voor voorbeeld gemeente Arnhem), Voorbeeld: Energieraad Arnhem In de gemeente Arnhem hebben zo n 80 bedrijven, organisaties en
instellingen de Energieraad Arnhem ingesteld. De Energieraad adviseert gevraagd en ongevraagd de deelnemende partijen over de toepassing van innovatie en acties op het terrein van energie, technologie en duurzaamheid, met als gezamenlijk doel bij te dragen aan nieuwe technologieën, nieuwe bedrijvigheid, nieuwe werkgelegenheid en een beter, schoner (leef)milieu in Arnhem. De Energieraad is een afspiegeling van deelnemende partners en bestaat uit zeven leden. De Energieraad komt minimaal twee en maximaal drie keer per jaar bijeen. Deelnemers De gemeente Diemen (energie adviseur en team communicatie). Verder nog nader te bepalen partners uit de samenleving in Diemen. Communicatie De gemeente zal een groot deel van de communicatie zelf moeten verzorgen. Landelijk wordt veel inhoudelijke ondersteuning en informatie aangeboden door overheidsinstanties. Ook betrekken van lokale media en actieve netwerken als communicatiekanaal. Een centrale website met alle relevante informatie over energiebesparing en duurzame energie zou een gewenst onderdeel van de campagne moeten zijn. Dat is dan een website die losstaat van de gemeentewebsite. Een aantrekkelijke en interactieve website met gebruik van overige sociale media middelen zoals LinkedIn en webblog. Doelstellingen Relevantie Naast een top down communicatie aanpak is vooral een bottom-up aanpak zeer gewenst om duurzaamheidsdoelstelling te halen (o.a. energieneutraliteit). Oprichting van een duurzaamheids- of energieplatform geeft een extra mogelijkheid om alle partijen actief en verantwoord gezamenlijk mee te laten werken aan energiedoelen. De gemeente kan een aantal SLOK projecten direct koppelen aan campagne aanpak. Ook nieuwe ideeën en projecten kunnen gekoppeld worden aan de Energiecampagne van Diemen. Dit project biedt een goede aansluiting op de eigen Factor C communicatie aanpak van de gemeente Diemen. Effecten Opstellen en inbedden van een breed gedragen energievisie en uitstippelen van de concreet benodigde stappen met een bijbehorende tijdsplanning. Kennisontwikkeling op het gebied van onderwerpen duurzaamheid en energie en doelstellingen energieneutraal bij alle deelnemers bekend maken. Betrokkenheid van alle deelnemers (groot draagvlak en enthousiasme). Elkaar (beter) leren kennen. Bekendmaken van resultaten van energie- en duurzaamheidsprojecten (ook quick - wins). Input voor bestaande energie en SLOK projecten voor komende jaren.
Ideeën uitwisselen voor (nieuwe) projecten. Jaarlijkse reductie van broeikasgassen en energieverbruik in Diemen en regio en een steeds groter wordend aandeel duurzame energie in de regio. Beheersvoorwaard en Producten Een communicatieplan voor de energiecampagne voor Diemen. Eén quick win energieactie in laatste kwartaal 2011 (bijvoorbeeld aankondiging van invoering van een energiemanagementsysteem in de eigen gemeentelijk organisatie (invulling voorbeeldrol gemeente). Opstartbijeenkomst energiecampagne voor bewoners (eerste helft 2012), Terugkerende rubrieken in media (huurderskranten, Diemer Nieuws, nieuwsbrieven van VvE s en huurdersverenigingen, organiseren van diverse extra energiebijeenkomsten (verschillende energiethema s enkele per jaar). Eventueel een platform oprichten met benodigde middelen/faciliteiten (mits hiervoor vanuit de samenleving voldoende animo bestaat). Financiën Nader te bepalen. Communicatiekosten worden grotendeels betaald uit SLOK gelden. Waar nodig extra middelen aanvragen. Sponsoring van overige projectpartners is ook mogelijk (woningcorporaties, Rabobank, Provincie). Capaciteit Energie adviseur (200 tot 250 uur per jaar) en gemeentelijke werkgroep bestaande uit voornamelijk medewerker(s) communicatie team. Gemeente (60 tot 70 uur per jaar) communicatie/media stagiair voor website en sociale media toepassing in campagne (4 tot 5 maanden). Communicatiespecialisten van overige organisaties in Diemen (woningcorporaties, bank enz.). Tijdsplanning (4 e kwartaal 2011) Besprekingen inhoud en planning campagne met team communicatie en mogelijke lokale partners zoals woningcorporaties enz. (1 e kwartaal 2012) Opstellen communicatieplan energiecampagne samen met team communicatie en in overleg met partners. (2e kwartaal en rest van 2012) Start campagne. Waar mogelijk communicatieactiviteiten koppelen aan bepaalde nationale en internationale natuur- en milieudagen zoals o.a.: warme truien dag (Februari) wereld water dag (Maart) Earth day (April) Solar days (Mei) Wereld Milieudag (Juni) Europese Mobiliteitsweek (september) Week van de smaak (Oktober)
dag van de duurzaamheid (November) Kritische momenten Voldoende draagvlak onder de bevolking en enthousiaste maatschappelijke en zakelijke partners in Diemen. Overige projecten voor uitvoering 2011 t/m 2014
Jaar Wat, wie, urenraming en SMART doelstellingen Handhaving EPC Woningen 2011/201 2 Wat: In overleg met de desbetreffende coördinatoren wordt energie controle (EPC handhaving) opgenomen in nieuw bouwbeleid en handhavingsbeleid en ook uitgevoerd in 2012. Wie: coördinatoren (20 uur) en energie adviseur (20 uur) en vervolgens opleiding/trainingen ambtenaren i.s.m. regio (10 uur) SMART: Vóór eind 2011 concreet opgenomen in beleid. Eind 2012 bij 40 % van de nieuwbouw bouwvergunningen woningen toetsing en handhaving EPC Handhaving EPC Utiliteitsgebouwen 2011/201 2 Zie boven SMART: Voor eind 2011 concreet opgenomen in beleid. Eind 2012 bij 70 % van de nieuwbouw bouwvergunningen utiliteitsgebouwen toetsing en handhaving EPC Biomassa (A&M project) 2011 Wat: Het uitvoeren van een studie naar de haalbaarheid van biomassa als energiebron in de AM regio. In twee fasen: 1) haalbaarheidsonderzoek en 2) beslisfase go/no go moment Wie: regioambtenaren in biomassagroep en externe adviesbureau. Uren energie adviseur 2011 10 uur 2012 (nog onbekend) De verwachting is dat het project voor Diemen weinig concreets zal betekenen. Waarbij de benodigde uren tot een minimum beperkt worden. Wel is lokaal een kleinschalige toepassing voor biomassa mogelijk (dan wel voor verwerking van snoeihout en gft. Bijvoorbeeld kleinschalige vergasser of vergister voor groengas) SMART: er komt binnen 5 jaar minimaal 1 biomassa project(plan) voor gebruik van biomassa in de regio. (Dat kan zowel op grote schaal of kleinschalig plaatsvinden). Europese Mobiliteitsweek 2011t/m 2014 Jaarlijks een informatiedag organiseren rond of tijdens gemeentedag met informatie over schone mobiliteit waaronder elektrische vervoer. Verder fietsen en OV, (groen) gas als brandstof. Zon op dak (scholen) + project duurzame scholen Diemen 2011 opstarten en doorlopen d uitvoeren op scholen in PV installatie geïnstalleerd op minimaal 1 schoolgebouw vóór eind 2012. Een of meerdere scholen in Diemen doen vanaf 2012 mee aan een project om scholen te verduurzamen (aandacht voor energiebesparing, energieopwekking duurzame energie, verbeteren binnenklimaat/luchtkwaliteit en duurzame
Overige gebiedsgericht bouw- en ontwikkelingsprojecten (o.a. Bergwijkpark) Nader te bepalen energieproject Diemen 2012 en 2013 2012 en 2013 ontwikkeling in schoolprogramma opnemen inclusief in educatiepakket). Opnemen van duurzaamheid en energieonderwerpen in ruimtelijke- en ontwikkelingsplannen. Eerst bespreken met projecttrekkers gemeente. Overgebleven of nieuwe energieproject dat nog eerst intern besproken moet worden. Nader te bepalen energieproject Nader te bepalen energieproject Mogelijkheden/haalbaarheid onderzoeken voor oprichten eigen (regionaal/lokaal) duurzaam energiebedrijf of energiecoöperatie. Vervolgens uitwerking wanneer haalbaar. Mobiliteit in de eigen organisatie Diverse terugkerende en nieuwe voorlichtingsactiviteiten zoals Dag van de Duurzaamheid enz. Nader te bepalen project/bundeling projecten 2012 en 2013 2013 en 2014 2012 t/m 2014 2012 t/m 2014 2012 t/m 2014 2014 Nader te bepalen project 2014 Overgebleven of nieuwe energieproject dat nog eerst intern besproken moet worden. Overgebleven of nieuwe energieproject dat nog eerst intern besproken moet worden. Een lokale/regionale kleinschalig energie bedrijf of kleine coöperatie voor opwekking van een mix aan duurzame energieopties (Wind, Zon, biomassa, omgevingswarmte enz.) Zou eventueel via lokale participatie in windpark Diemen. Mobiliteitsmanagement uitwerken gemeentelijke organisatie Jaarlijks terugkerende energie- en duurzaamheids evenementen organiseren. Nader te bepalen project 2014