Rijn en Venen
Inhoudsopgave Schoolpas 4 Groep Ga je mee naar de bibliotheek? 5 Bentje en de bruine beer 5 Schatjesdag 5 Kamishibai 6 Kinderen lezen kinderen voor 6 Botje Bij ~nieuw~ 7 Melle de Muis 7 Groep 3, 4 en 5 Op bezoek in de bibliotheek 8 Lezen is een feest ~nieuw~ 8 Verhalenparel 9 Er was eens 9 Vroeger 10 Juttersbuit 10 Ewout de Eekhoorn 11 MediaMaffia 11 Groep 5 t/m 8 Schrijversbezoek 12 Groep 6, 7 en 8 La Bocca della Verità 12 (De Mond van de Waarheid) Met een koffer door de bieb 13 De Top 6 van oep 6 13 Kinderen lezen kinderen voor 13 Poëzie 14 De Nationale Voorleeswedstrijd 14 Vergeten Oorlog 14 Bureau Meestervervalsers 15 Slim informatie zoeken 15 Crime Scene Alphen junior 16 elab (oep 1 t/m 8) elab intro + uitleg 21st Century Skills 17 LEGO Education StoryTales 18 LEGO Education StoryStarter 18 LEGO Education BuildToExpress 19 LEGO Education Mindstorms 19 StoryTales en/of StoryStarter workshop 20 BuildToExpress workshop 20 Proammeren met Kano 21 Kano workshop voor leerkrachten 21 Voor de school Adviesgesprek met lees-mediaconsulent 22 Saneeradvies schoolbibliotheek 22 Bibliotheek op school 23 Schoolwise 23 Lenen bij Het Startblok ~nieuw~ 23 De VoorleesExpress ~nieuw~ 24 Nieuwsbrief Educatie PO 24 Nieuwsbrief voorleestips ~nieuw~ 24 Open Boek cursus ~nieuw~ 25 Inrichting van uw schoolbibliotheek 25 Tabel Activiteiten per oep / kerndoel 26 Voor de ouders Thema-avond kinderen en nieuwe media 27 Thema-avond op maat ~nieuw~ 27
nieuw beeld Educatief Proamma Primair Onderwijs 2015-2016 Beste lezer, Leesbevordering en mediawijsheid staan hoog in het vaandel bij de Bibliotheek Rijn en Venen. Wij vertellen en adviseren u met plezier over onze mogelijkheden en de inzet hiervan. Elk schooljaar bieden we inspirerende producten en diensten aan die gericht zijn op de leergebieden leesbevordering, mediawijsheid en cultuureducatie. Trots laten wij u dit jaar aag kennismaken met onze proammering gericht op de 21st Century Skills. Nieuw ontwikkelde activiteiten die onder andere plaats vinden in ons nieuwe elab, in combinatie met mediawijsheid. En niet alleen voor de jeugd. Onze proamma s zijn ook gericht op leerkrachten en ouders. Daarnaast bevat ons aanbod voor schooljaar 2015/2016 wederom een breed palet aan boeken, activiteiten en specifieke proamma s rond verschillende thema s. De basis voor onze proammering is de Schoolpas, hiermee heeft u gedurende een heel schooljaar de beschikking over tal van materialen, leesbevorderingsproamma s, advies en informatie. Meer informatie hierover leest u op pagina 4. Heeft u vragen, een suggestie of wilt u aag samen met ons een speciaal afgestemd proamma samenstellen? Neemt u gerust contact met mij op, dan bespreken we samen de mogelijkheden. Ik wens u en uw leerlingen namens het team van de Bibliotheek Rijn en Venen een goed schooljaar toe vol ontdekkingen en ontwikkelingen! Els Bouthoorn Specialist Jeugd en Educatie E e.bouthoorn@bibliotheekrijnenvenen.nl T 0172-475771
SCHOOLPAS www.bibliotheekrijnenvenen.nl Schoolpas 61409970576 De schoolpas is uw toegang tot een specifieke proammering voor het primair onderwijs. U kunt hiermee zelf een pakket van producten en activiteiten samenstellen. Met de schoolpas krijgt u: -> 30 materialen te leen, voor een periode van 12 weken; -> twee proamma s naar keuze per jaar*; -> advies van onze deskundige medewerkers, bijvoorbeeld over materialen of over de diverse leesbevorderende campagnes (op verzoek); -> abonnement op de digitale Nieuwsbrief Educatie PO. Met de materialen kunt u uw lessen ondersteunen; denk hierbij bijvoorbeeld aan de boeken uit de Canon. Er zijn ook leuke voorleesboeken voor alle oepen beschikbaar, boeken over jeugdliteratuur enzovoort. Per abonnementsperiode kunt u zelf kiezen welke twee producten uit ons aanbod u atis* wilt inzetten voor uw school. Bij afname van meer producten betaalt u de aangegeven productprijs. Deze producten kunt u 4 tot 6 weken lenen. Kosten schoolpas 48 (incl. btw) per schooljaar. Aanvragen Vraag de schoolpas online of bij een bibliotheekbezoek aan. *) Twee proamma s t.w.v. 25 atis. Bij duurdere proamma s betaalt u slechts de meerprijs. 4
Groep Ga je mee naar de bibliotheek? Kom gezellig met de kleuters op bezoek bij de bibliotheek. De kinderen maken zo kennis met allerlei mooie prentenboeken en andere materialen, want bij de bibliotheek hebben we ook computers, films, CD s en leuke tijdschriften. Tijdens het ontdekken van de bibliotheek kiezen de kinderen zelf een boek uit en natuurlijk wordt er voorgelezen. Is een kind nog geen lid? Dan krijgt hij of zij direct een atis bibliotheekpas. Kerndoelen 1,2,9,12 Locatie In de bibliotheek Duur 1 uur Kosten 25 per proamma, per oep Bentje en de bruine beer Leren lezen met prentenboeken Aan de hand van het prentenboek van Angela MacAllister worden verschillende thema s uitgewerkt, zoals: seizoenen, speuren, muziek en je knuffel kwijt zijn. De kist bevat naast allerlei prentenboeken een oot berenkopkussen, haasje Bentje met een truitje en een bol wol. Kerndoelen 9, 12 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep Schatjesdag Op zoek naar de schat! Een kleine schatkist met vijf prentenboeken! In vijf opeenvolgende weken staat elke week een prentenboek centraal. Samen met uw leerlingen gaat u op zoek naar de verstopte schat in elk boek. Na afloop van het project liggen er vijf schatten in de schatkist! Kerndoelen 9, 12 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 5
Kamishibai Vertellen met een vertelkastje De Kamishibai is een klein draagbaar verteltheater dat oorspronkelijk uit Japan komt. De verteller brengt zijn verhaal aan de hand van losse vertelplaten die hij in het theater schuift. Deze beeldende vertelwijze zorgt ervoor dat de kleuters worden meegezogen in het verhaal. Een uitstekend middel om de aandacht van jonge kinderen vast te houden. Van verschillende prentenboeken zijn sets met platen beschikbaar die de vertellingen ondersteunen. De uitgebreide handleiding bij deze activiteit beschrijft hoe de leerkracht de vertelling kan voorbereiden, waaraan de verteller moet denken als hij de vertelling uitvoert en hoe de kinderen de vertelling kunnen verwerken. Kerndoelen 9, 12 Locatie Op school Duur 4 weken Kosten 25 per proamma, per oep Kinderen lezen kinderen voor en ze leren er allemaal iets van 2 7 Zie p. 13 voor de beschrijving van dit leuke leesbevorderingsproamma. Kerndoelen 1, 2, 9, 12 Duur 6 weken Locatie Op school Kosten 25 leesbevordering 6
Groep Botje Bij Botje Botje, Botje Bij, ik help jou en jij helpt mij Bij Botje Bij staat het verband tussen ontluikend proammeren, ontluikend (gedichten) lezen en het stimuleren van de verbeelding bij kinderen centraal. Met behulp van de Bee-Bot gaan leerkrachten aan de slag met aansprekende activiteiten. De Bee-Bot is een proammeerbare robot waarmee kinderen zelf een bepaalde route kunnen uitstippelen, instellen en doorlopen. Leerlingen luisteren naar gedichten en verhalen en leren deze te beijpen. Botje Bij stimuleert de verbeelding van leerlingen door lege plekken in gedichten en verhalen op te laten vullen met eigen verhalen. Kerndoelen 1, 2, 9, 26, 35, 37, 45, 50, 54, 58 Locatie Op school Duur 2 lessen van 50 minuten Kosten 25 per proamma, per oep Melle de Muis Een verhaal vertellen zonder te praten... kan dat ook? Het lespakket Melle de Muis begint bij het begin van mediawijsheid: het verhaal. Hoe kun je een verhaal op verschillende manieren vertellen, welke media zijn er? Leerlingen praten samen over verschillende manieren om een verhaal te vertellen. Kan dat bijvoorbeeld ook zonder je stem te gebruiken? Ze mogen het zelf ontdekken door te experimenteren met verschillende uitingsvormen. Een kunstenaar in de klas laat vervolgens zien hoe ook in kunst een verhaal wordt verteld en hoe je kunt kiezen voor een vorm en een medium. De oep sluit het project af met een eigen presentatie: bijvoorbeeld een tentoonstelling, een voorstelling of een filmpje op de website. Kerndoelen 1, 2, 3, 37, 54, 55 Duur 5 lessen van max. 1 uur Locatie Op school Kosten 50 incl. gastles en materiaal mediawijsheid 7
Op bezoek in de bibliotheek Hoera, we kunnen lezen! Maar wat dan allemaal? 3 Tijdens dit oepsbezoek maken de kinderen op een leuke manier kennis met de bibliotheek en de collectie: waar staan de eerste leesboekjes, waar vind ik Heksje Lilly, en hoe vind ik bijvoorbeeld boekjes over dino s? Aan de hand van opdrachtjes komen de verschillende onderdelen aan bod. Kinderen mogen ook zelf een boek lenen, want ieder kind dat nog geen lid van de bibliotheek is, krijgt tijdens dit bezoek een atis bibliotheekpas. Kerndoelen 1, 2, 4, 9, 12 Duur 1 uur Kosten 25 per proamma, per oep Locatie In de bibliotheek Lezen is een feest! Eerste leesboekjes in uw klas 3 U ontvangt van de bibliotheek een kist eerste leesboekjes. Bij de aanvraag geeft u aan welke aantallen van de verschillende niveaus u wenst. Voor elk kind is er een boek. De boekjes kunnen tijdens de uitleenperiode natuurlijk rouleren onder de kinderen. Maar ook voorlezen blijft fijn. Dit project bevat daarom een aantal prentenboeken over lezen en boeken. Voorbeeld: Oh nee, niet weer een boek! van Magali de Frémery. Dit is een appig boek en het laat kinderen zien dat lezen eigenlijk heel leuk is. Kerndoelen 9, 12 Duur 5 weken Locatie Op school Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 8
3 Verhalenparel Trakteer kinderen op magische vertellingen Groep 3, 4 en 5 In de klas staat een schelp met daarin een wonderlijke verhalenparel. Als de leerkracht over de parel wrijft en een spreuk uitspreekt, geeft de parel een rood, oen, blauw of geel licht. Een rood licht betekent verhalen en boeken met het thema liefde. Kleurt de parel oen, dan volgen er verhalen met het thema natuur. Laat de parel een blauw licht zien, dan hebben de verhalen te maken met water. Een geel licht ten slotte, levert verhalen over goud op. Verhalenparel bevat veel mooie verhalen om voor te lezen, en ook genoeg boeken waar de kinderen zelf met plezier in zullen kijken. Kerndoelen 9, 12 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep Er was eens De kracht van sprookjes 4 Met een oot sprookjesboek in de klas worden er in vijf weken vijf verschillende thema s rondom sprookjes geïntroduceerd. Week 1 staat in het teken van bekende sprookjes, hierna volgen de sprookjes uit verre landen, moderne en ook de onbekende sprookjes. Tijdens de laatste week van de Er was eens-periode verzinnen de leerlingen zelf sprookjes. De kinderen kunnen om de beurt ook zelf aan de slag met de zoek- en luisterboeken. Uit de handleiding kiest de leerkracht een introductie en een aantal verwerkingssuggesties. Kerndoelen 9, 12 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 9
Vroeger Het verleden in woord en beeld 4 Vijf historische foto s in een fotoboek laten leerlingen kennismaken met het leven zoals dat 100 jaar geleden was. Elke week staat één foto centraal, waarbij een speciaal geschreven verhaal voorgelezen wordt. De verborgen attributen in het fotoboek brengen het verleden nog een stapje dichterbij. De leerlingen maken ook kennis met verschillende soorten boeken. Kerndoelen 1, 2, 9, 12 Duur 5 weken Locatie Op school Kosten 25 per proamma, per oep Juttersbuit Een ton vol teksten! 5 In de klas staat een geheimzinnige ton. Hierop staat een rebus waarin wordt gevraagd de ton naar de afzender terug te sturen. Maar wie is de afzender? Er zit niets anders op dan de ton open te maken! Juttersbuit laat de kinderen kennismaken met vijf verschillende soorten boeken en teksten: voorleesboeken, leesboeken, informatieve boeken, gedichtenboeken en prentenboeken. Na de introductie van het voorleesboek Juttertje Tim komt het visnet uit de ton in de klas te hangen. In het visnet hangen schatkistkaartjes met een boodschap in de vorm van een raadsel, gedicht of opdracht. De leerlingen ontdekken samen met de leerkracht welke boeksoorten bij de verschillende boodschappen passen. Kerndoelen 1, 2, 9, 12 Duur 5 weken Locatie Op school Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 10
Ewout de Eekhoorn Hoe vertel je een verhaal aan iemand die ver weg is? 3 en 4 Het lespakket Ewout de Eekhoorn begint bij het begin van mediawijsheid: het verhaal. Hoe kun je een verhaal op verschillende manieren vertellen en welke media zijn er? Leerlingen praten samen over verschillende manieren om een verhaal te vertellen. Hoe moet dat bijvoorbeeld als degene aan wie je het wilt vertellen ver weg is? Dit mogen ze zelf ontdekken door te experimenteren met verschillende uitingsvormen, zowel op papier als digitaal. Een kunstenaar in de klas laat vervolgens zien hoe ook in kunst een verhaal wordt verteld en hoe je kunt kiezen voor een vorm en een medium. De oep sluit het project af met een eigen presentatie: bijvoorbeeld een tentoonstelling, een voorstelling of een filmpje op de website. Groep 3, 4 en 5 Kerndoelen 1, 2, 3, 37, 54, 55 Duur 5 lessen van max. 1 lesuur Locatie Op school Kosten 50 incl. gastles en materiaal MediaMaffia Hét spel voor mediawijsneuzen! 5 Welke klas durft de strijd aan? Versla de MediaMaffia, red de school en zet de eerste stappen op het pad van mediawijsheid! MediaMaffia is een spannend en leerzaam spel waarmee leerlingen de (digitale) mediawereld kunnen ontdekken. Zij doen dat aan de hand van vragen, stellingen en zoekopdrachten op internet in zes verschillende mediawijze categorieën. Aan bod komen: veilig surfen, het vinden van betrouwbare bronnen, digitaal pesten, online identiteit en stokoude en splinternieuwe media. Het spel wordt gespeeld met minimaal twee en maximaal zes teams, zodat de leerlingen samen sterker staan tegen de MediaMaffia. Het speelkleed, de pionnen (echte mediamuizen) en de dobbelstenen zijn levensoot. Dit maakt het leren een unieke ervaring, waarbij van elkaar leren centraal staat. Kerndoelen 1, 2, 3, 35, 37 Duur Voorbereidingsles 90 minuten, spel 90 minuten Locatie Op school Kosten 25 per proamma, per oep mediawijsheid 11
Schrijversbezoek Ontmoet de schrijver van je favoriete boek! 5 t/m 8 Welk kind wil dat nu niet? Een echte schrijver leren kennen en volop vragen mogen stellen? U geeft uw schrijverswensen door en de bibliotheek bemiddelt en regelt het bezoek. Vooraf aan het bezoek verdiept u zich met de leerlingen in de schrijver. De bibliotheek verzorgt de boeken en informatie over de schrijver. Kerndoelen 1, 3, 9 Locatie In de bibliotheek of op school Duur 1 uur Kosten Honorarium schrijver plus 25 bemiddelingskosten La Bocca della Verità (De Mond van de Waarheid) Aan de leugendetector 6 Klassikaal wordt het boek Het geheim van de afgebeten vingers samen met tien andere boeken gepresenteerd. Leerlingen geven in het diepste geheim hun top 3 aan op speciale stembriefjes. In de klas staat een replica van het Italiaanse monument La Bocca della Verità, een eeuwenoude leugendetector. De kinderen stoppen het stembriefje met hun hand in de Mond van de Waarheid en ervaren daarbij een spannende sensatie. Na de eerste stemming gaan deze leerlingen de boeken lezen. Daarna geven zij opnieuw hun top 3 door aan La Bocca della Verità. Klassikaal wordt besproken of de verwachting klopt met de uiteindelijke beoordeling. Kerndoelen 2, 3, 9, 12 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 12
Bezoek bibliotheek Met een koffer door de bieb Leren vinden wat je zoekt 6 De leerlingen van oep 6 komen naar de bibliotheek en leren daar fictie- en non-fictiematerialen op te zoeken. De leerlingen krijgen koffertjes met opdrachten waarbij ze op speelse manier leren zoeken naar boeken en informatie, en in de catalogus. Dit oepsbezoek is behalve leuk en leerzaam ook een ideale voorbereiding op het maken van een werkstuk of het houden van een spreekbeurt. Kerndoelen 1, 2, 4, 5, 6, 7, 9 Locatie In de bibliotheek Duur 1 uur Kosten 25 per oep De Top 6 van oep 6 Welk boek is Top en welke Flop? 6 Groep 6, 7 en 8 Wat maakt een informatief boek nu een aantrekkelijk en goed boek? Niet alle boeken zijn echt bruikbaar voor een presentatie De leerlingen gaan dit zelf beoordelen aan de hand van een aantal criteria die van tevoren door de oep zijn vastgesteld. Ze gaan aan de slag met een kist vol informatieve boeken en door middel van opdrachten bepalen zij hun top 6. Kerndoelen 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep Kinderen lezen kinderen voor en ze leren er allemaal iets van 7 2 Zes weken lang lezen kinderen uit oep 7 elke week 20 minuten voor aan kinderen uit oep. De leerkracht geeft met behulp van de handleiding uitleg over het voorlezen aan kleuters. De handleiding bevat ook voorleestips voor de leerlingen uit oep 7. De bibliotheek levert een collectie geschikte prentenboeken. Kerndoelen 1, 2, 9, 12 Locatie Op school Duur 6 weken Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 13
Hebben uw leerlingen zelf gedichten geschreven? Poëzie Ieder kind een dichter! 7 en 8 Wij maken er in de bibliotheek aag een tentoonstelling van. Organiseer een GedichtenVijfdaagse! Begin vijf ochtenden de dag met poëzie. Dit kan uitmonden in een spannende finale op de Gedichtendag van de klas. Aan de hand van lessuggesties wordt er gewerkt met vijf gedichten met als thema: Helden. Door het samen lezen van de gedichten leren de leerlingen poëzie herkennen. Poëzie kan namelijk overal in zitten. Natuurlijk schrijven de leerlingen ook zelf gedichten. Het proamma bevat een tiental poëzieboeken om uit voor te lezen en/of de leerlingen zelf te laten lezen. Kerndoelen 1, 2, 5, 7, 9, 11, 12, 54 Locatie Op school Duur 5 weken Kosten 25 per proamma, per oep De Nationale Voorleeswedstrijd 7 en 8 Ook uw basisschool kan meedoen aan de jaarlijkse Nationale Voorleeswedstrijd voor de oepen 7 en 8. Uw leerlingen ervaren zo op een speelse manier dat voorlezen heel leuk en waardevol is. Bovendien oeit hun zelfvertrouwen. Tot eind november organiseert u een eigen voorleeswedstrijd op school. Per school mag er één deelnemer door naar de (boven)lokale rondes. De bibliotheek organiseert deze in februari 2016 in verschillende vestigingen van de Bibliotheek Rijn en Venen. Gaat uw leerling door naar de regionale, provinciale of zelfs landelijke finale? Kijk voor de aanpak, spelregels en achteronden op denationalevoorleeswedstrijd.nl U ontvangt een atis deelnamepakket, zolang de voorraad strekt. Uw schoolkampioen dient voor 1 december 2015 aangemeld te zijn. Vergeten Oorlog De ongekende verliezers van WOII 8 De oep ontvangt een koffer met zes jeugdboeken over vergeten onderwerpen uit de Tweede Wereldoorlog: de bombardementen op Rotterdam en Middelburg, Sinti en Roma, dwangarbeid, de WOII in Suriname, kinderen van foute ouders en Duitse militairen. Er is ook informatie over WOII in landen waar nieuwe Nederlanders vandaan komen, zoals Marokko, Irak en China. In de kist worden meerdere exemplaren van elke titel geleverd, zodat ieder kind tijdens de periode van zes weken verschillende boeken kan lezen. Kerndoelen 4, 9, 12 Locatie Op school Duur 6 weken Kosten 25 per proamma, per oep leesbevordering 14
Bureau Meestervervalsers Echt of nep, maakt dat iets uit? 6 De leerlingen van oep 6 krijgen van het fictieve Bureau Meestervervalsers het verzoek om mee helpen bij het maken van vervalsingen: dingen mooier maken dan ze in werkelijkheid zijn. Wel moeten ze eerst een proefopdracht doen met een fotobewerkingsproamma. Maar mag dat wel, foto s manipuleren? Dat is het hoofdthema van deze spannende lesmodule: hoe wordt de werkelijkheid vervalst in allerlei bronnen en hoe erg is dit? De module geeft leerlingen inzicht in manipulatie van met name afbeeldingen, maar ook van teksten. Zij worden mediavaardig, doordat zij mediaberichten onderzoeken, zelf beelden manipuleren met het fotobewerkingsproamma Pixlr en op onderzoek gaan naar de manipulaties in beeld en tekst tijdens hun bezoek aan de bibliotheek. Helemaal spannend wordt het, als ze van de bibliotheek de opdracht krijgen om foto s van hun woonplaats te vervalsen om deze nog net iets aantrekkelijker te maken voor toeristen. Kerndoelen 1, 2, 3, 6, 37, 54, 55, 56 Locatie Op school en in de bibliotheek Duur 3 lessen van ca. 90 minuten Kosten lespakket 75 incl. 2 lessen en materiaal Groep 6, 7 en 8 Slimmer informatie zoeken doe je zo! 7 en 8 Kinderen die op de basisschool al leren hoe ze snel en efficiënt de juiste informatie vinden voor hun werkstuk of spreekbeurt hebben daar hun hele leven plezier van. De bibliotheek ondersteunt u bij het aanleren van deze vaardigheid. In twee lessen leren uw leerlingen hoe ze een goede zoekstrategie opstellen en met succes uitvoeren. Slimme zoektips via Google, speciale zoekmachines voor kinderen en de betrouwbaarheid van informatie komen ruimschoots aan bod. De lessen kunnen ook goed gebruikt worden als voorbereiding op de Jeugdkrakercompetitie: een landelijke online zoekwedstrijd voor leerlingen van oep 7 en 8. De beste zoekscholen uit Nederland strijden om een mooie geldprijs. Zie jeugdkrakercompetitie.nl Kerndoelen 2, 3, 4, 6, 7, 8, 12 Duur 2 gastlessen van 1 uur Locatie Op school en/of in de bibliotheek Kosten 75 incl. gastlessen en materiaal mediawijsheid 15
Crime Scene Alphen junior Los een historische misdaad op met je smartphone of tablet! 8 Een waargebeurde historische misdaad oplossen met de hele klas? Dat kan met het project Crime Scene Alphen Junior! In drie lessen krijgen de leerlingen inzicht in de geschiedenis van Alphen aan den Rijn in de 17e en 18e eeuw. In de eerste les gaan ze op school, met behulp van een Powerpointpresentatie, op ontdekkingstocht langs oude en nieuwe stadskaarten van Alphen. Hoe zag Alphen er in de 17e eeuw uit? En stond de plek van hun school toen al op de kaart? Vervolgens richten de leerlingen zich op het centrum van Alphen en Oudshoorn. Met behulp van een ipad mini volgen zij in oepjes een speurtocht. De ipad mini s huurt u van de bibliotheek. Met behulp van een kompas worden de leerlingen langs verschillende plekken in Alphen geleid. Zo ontrafelen ze stukje voor stukje de misdaad. Waar is de misdaad gepleegd? Wat is er eigenlijk gebeurd? Wie is de dader en wie is het slachtoffer? Op iedere plek krijgen ze archiefmateriaal te zien, waarbij ze meerkeuzevragen moeten beantwoorden. De laatste les wordt op school besteed aan de afloop van hun misdaad: welke straf heeft de dader uiteindelijk gekregen? Deze informatie moeten de leerlingen zelf ontdekken in een stukje oud-schrift uit het archief. Kerndoelen 1, 2, 3, 4, 6, 51, 52, 56 Duur 1 voorbereidingsles van 30-45 minuten, 1 les buiten van 60-75 minuten, 1 afsluitende les van 30-45 minuten. Locatie Op school en op verschillende plekken buiten (in Alphen aan den Rijn) Kosten 50 incl. toegang tot de app (Android en ios) en lespakket. Voor de huur van 15 ipad mini s betaalt u een borgsom van 250,-. mediawijsheid 16
elab Een nieuwe tijd vraagt om nieuwe vaardigheden Het elab is dé manier om bibliotheek en onderwijs futureproof te maken. Om te beginnen wordt aangesloten bij het concept van de 21st Century Skills. Hierdoor krijgen leerlingen en leerkrachten de mogelijkheid om toekomstbestendige vaardigheden te ontwikkelen. Bovendien legt het elab een duidelijke relatie met de collectie, die zo op een eigentijdse en aansprekende manier wordt gepresenteerd. Het elab versterkt de positie van de bibliotheek als Huis van de Mediawijsheid: het geheel van competenties uit het model van Mediawijzer komt terug in de proammering. De proammering van het elab wordt maandelijks op bibliotheekrijnenvenen.nl gepubliceerd. Daarnaast houden wij u op de hoogte via onze nieuwsbrief. elab 21st Century Skills Kinderen van nu oeien op in de 21e eeuw. In het onderwijs is steeds meer een transformatie gaande van kennisoverdracht naar kennisconstructie. Niet de leerkracht vertelt wat de kinderen moeten leren en weten, maar kinderen ervaren en ontdekken zelf hoe de wereld in elkaar zit. Dat vergt andere vaardigheden van een leerkracht én van het kind. Vaardigheden zoals presenteren, samenwerken, communiceren, creativiteit, probleemoplossend denken, kritisch denken, ICT-geletterdheid, ondernemerschap en kennisconstructie. Leerkrachten willen aag zelf ervaren hoe 21st Century Skills in de praktijk werken. Daarom verzorgt de bibliotheek trainingen voor leerkrachten, workshops, gastlessen, inspirerende studiedagen en ouderavonden gericht op de ontwikkeling van deze vaardigheden. elab 17
LEGO Education Innovation Studio Een onderdeel van het elab is de LEGO Education Innovation Studio. In deze ruimte komen kinderen van verschillende leeftijden spelenderwijs in aanraking met de 21st Century Skills. Dit gebeurt met proamma s en materiaal van LEGO. Deze proamma s kunnen ook in de klas worden uitgevoerd. LEGO StoryTales LEGO StoryTales, het proamma om kinderen enthousiast te maken over lezen en verhalen vertellen. De kinderen kunnen met dit pakket verschillende scènes (begin, midden en einde van het verhaal) bouwen waar ze zelf een verhaal bij verzinnen. Doel Verhaal (na)vertellen Kerndoelen 1, 2, 9, 12 Locatie Op school, elab Duur 6 weken Kosten 25 per oep* *Inclusief een atis introductieles in het elab voor leerkrachten over de inzet en uitvoering van dit proamma (aanbeveling). LEGO StoryStarter 3, 4 en 5 6, 7 en 8 LEGO StoryStarter stelt leerlingen in staat om samen te werken en geschreven verhalen te maken, te bouwen en te produceren. Met behulp van de bouwplaten, steentjes en speciale elementen creëren de leerlingen hun verhaal scène voor scène en brengen ze hun ideeën tot leven. Met de StoryVisualizer software kunnen de leerlingen hun verhaal in verschillende visuele stijlen beschrijven. De zelfgemaakte beelden van de verschillende scènes worden hierna in het proamma geïmporteerd. Doel Verhaal ontwikkelen en visualiseren Kerndoelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 11, 12 Locatie Op school, elab Duur 6 weken Kosten 25 per oep* *Inclusief een atis introductieles in het elab voor leerkrachten over de inzet en uitvoering van dit proamma (aanbeveling). LEGO Education 18
LEGO BuildToExpress 4 en 5 6, 7 en 8 LEGO Education BuildToExpress is een creatief leermiddel dat de leerlingen stimuleert om hun gedachten en gevoelens creatief te communiceren. Iedereen wordt hierbij betrokken. Leerlingen krijgen de opdracht om modellen te bouwen en om zo te laten zien hoe zij een karakter uit een boek zien of hoe ze een historisch moment visualiseren. Doel Stimuleren van expressieve en communicatieve vaardigheden Kerndoelen 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 Locatie Op school, elab Kosten 25 per proamma* *Inclusief een atis introductieles in het elab voor leerkrachten over de inzet en uitvoering van dit proamma (aanbeveling). LEGO Mindstorms EV3 7 en 8 elab In deze lessen maken de leerlingen zelf een robot en leren zij deze te proammeren en te laten reageren op zijn omgeving. De robots moet een opdracht uitvoeren (bijvoorbeeld iets optillen) of de juiste weg vinden in een parcours. Doel Leren proammeren en robotica Kerndoelen 4, 28, 33, 45 Locatie Op school, elab Duur 6 weken Kosten 25 per oep* *Inclusief een atis introductieles voor leerkrachten over de inzet en uitvoering van dit proamma (aanbeveling). Wij vragen een borg voor de ter beschikking gestelde LEGO materialen. LEGO, The LEGO logo, DUPLO and Mindstorms are trademarks of the LEGO Group. 2015 The LEGO Group. LEGO Education 19
Workshop LEGO StoryTales en/of StoryStarter voor leerkrachten Nieuwsgierig naar wat StoryTales en/of StoryStarter voor u en uw leerlingen kan betekenen? De workshop wordt verzorgd door LEGO Education Academy gecertificeerde trainers. Resultaat n Een kennismaking met StoryTales en/of StoryStarters zonder dat u eerst zelf de producten moet aanschaffen. n U beleeft zelf de visie leren van LEGO Education in de praktijk. n Een leerzame en leuke les op basis van de kernwaarden van het primair onderwijs. Duur Locatie Kosten Een dagdeel Op school, elab Op aanvraag Workshop LEGO BuildToExpress voor leerkrachten BuildToExpress is een uitstekende tool voor reflectie en discussie over onderwerpen waarbij er meerdere oplossingen voor een probleem kunnen zijn of waarbij u verschillende standpunten wilt aanmoedigen. Bij BuildToExpress zijn er geen goede of foute antwoorden. Het is een uitstekende manier om interpersoonlijke situaties die in de klas ontstaan aan te pakken. De workshop wordt verzorgd door LEGO Education Academy gecertificeerde trainers. Resultaat n Het creëren van vaardigheidsontwikkelprocessen voor de leerlingen. n Het ontwerpen en organiseren van eigen BuildToExpress lessen. n Het faciliteren van BuildToExpress processen en lessen. Duur Locatie Kosten Een dagdeel Op school, elab Op aanvraag LEGO Education 20
Proammeren met Kano 7 en 8 Met Kano kunnen leerlingen een eigen computer in elkaar zetten en proammeren. Het proamma bestaat uit een Kano-kit, die ontwikkeld is om de leerlingen in stapjes kennis te laten maken met bouwen van hardware en het ontwikkelen van software. Zo kunnen zij nadat de Kano gebouwd is, spelletjes zoals Snake en Pong proammeren. Zelfs het spelen van een potje Minecraft behoort tot de mogelijkheden. De Kano-kit bestaat uit een Raspberry Pi, een toetsenbord met trackpad, een speaker, een WiFiontvanger en een 8 GB SD-kaart met daarop het Kano-besturingssysteem. Doel Leren proammeren en coderen Kerndoelen 4, 10, 28, 33, 45 Locatie Op school Duur 6 weken Kosten 25 per oep Wij vragen een borg voor de ter beschikking gestelde Kano materialen. elab Workshop proammeren met Kano voor leerkrachten Bent u benieuwd naar de mogelijkheden van Kano voor uw leerlingen en lessen? Neem dan deel aan de workshop proammeren met Kano. Tijdens deze workshop leert u de basis van Kano en wordt er besproken op welke wijze Kano binnen uw schoolsituatie ingezet kan worden. Resultaat n Een kennismaking met Kano, zonder dat u eerst zelf de producten moet aanschaffen. n Inzicht in de mogelijkheden om Kano te verwerken in uw lessen en vakoverstijgende lessen. n Een leerzame en leuke les op basis van de kernwaarden in het (primair) onderwijs. Duur Een dagdeel Locatie Op school, elab Kosten Op aanvraag mediawijsheid elab 21
Adviesgesprek met lees-mediaconsulent voor schooldirectie en leerkrachten Wilt u het lezen voor kinderen extra stimuleren en nóg aantrekkelijker maken? En wilt u de bibliotheekfaciliteiten op uw school professionaliseren? De lees-mediaconsulent kan u en uw school deskundig advies geven over: de (her)inrichting van de schoolbibliotheek; een adequaat boekenuitleenproamma; de toepasbaarheid van verschillende boeken tijdens de les; materialen voor kinderen met leesproblemen; het opzetten van een doordacht leesplan; het opzetten van (een bouwsteen van) de Bibliotheek op school; het verzorgen van gastlessen op het gebied van mediawijsheid. Doelen Duur Locatie Kosten Advies krijgen over de mogelijkheden om leesplezier en leesbevordering te stimuleren en advies krijgen over het inrichten van de Bibliotheek op school, naar de nieuwste richtlijnen 1 tot 2 uur Op school 50 per gesprek Saneeradvies schoolbibliotheek Als school wilt u de bibliotheek aag netjes en up-to-date houden voor de leerlingen. Op verzoek komt een medewerker van de Bibliotheek Rijn en Venen bij u langs voor een saneeradvies voor uw schoolcollectie boeken. Oude materialen maken zo plaats voor nieuwe, waardoor u de leerlingen van alle leeftijden en niveaus weer goed en aantrekkelijk leesvoer te bieden hebt. Duur Een dagdeel van 4 uur Locatie Op school Kosten 180 Voor de school 22
Bibliotheek op school De Bibliotheek op school (dbos) is een landelijk educatief proamma voor het basisonderwijs dat gericht is op het bevorderen van leesplezier en het stimuleren van de taalontwikkeling. Bij het proamma wordt samengewerkt tussen de gemeente, de school en de plaatselijke bibliotheek. dbos kan middels BOUWSTENEN stapsgewijs geïntroduceerd worden, aangepast aan de wensen van de school. Samen met de lees-mediaconsulent van de bibliotheek bepaalt de school welke bouwstenen in welke fasen worden ingevoerd. U kunt hierbij denken aan een lees- en mediaplan dat vastgelegd wordt in een activiteitenproamma. Andere bouwstenen zijn een gevarieerde en actuele collectie, bevordering van het leesplezier, mediawijsheid en het trainen van informatievaardigheden en het monitoren van het leen- en leesgedrag van de leerlingen. Schoolwise Schoolwise is de zogenoemde digitale bouwsteen van dbos. Schoolwise is een digitaal portaal, waarmee u geïnteeerd kunt zoeken in de collecties van uw school, de lokale bibliotheek én in digitale bronnen. Er kan gezocht worden op leeftijds- en op belevingsniveau, leerlingen kunnen een eigen leesblog bijhouden en een verlang-lees-lijstje maken. Leerkrachten kunnen volgen wat de leerlingen doen binnen het systeem. SchoolWise kan worden uitgebreid met baliesoftware, zelfbediening voor leerlingen, een webshop en meer. Kosten Op aanvraag Dave Damen, Projectleider de Bibliotheek op school E-mail: d.damen@bibliotheekrijnenvenen.nl Lenen bij Het Startblok De jeugdbibliotheek in basisschool Het Startblok is een alternatieve voorziening voor de voormalige vestiging Ridderveld, waar veel scholen gebruik van maakten. Deze nieuwe bibliotheek, gevestigd in de wijk Ridderveld, voorziet dan ook in een behoefte aan een aantrekkelijke uitgebreide collectie en proamma op het gebied van leesbevordering en mediawijsheid voor scholen uit de wijk. Voor school Dave Damen, Projectleider de Bibliotheek op school E-mail: d.damen@bibliotheekrijnenvenen.nl Voor de school 23
De VoorleesExpress helpt! 3 en 4 De VoorleesExpress stimuleert de taalontwikkeling en verrijkt de taalomgeving thuis. Wij richten ons op gezinnen met één of meerdere kinderen in oep 1, 2, 3 of 4 (tot 8 jaar) die moeite hebben met de Nederlandse taal en opoeien in een taalarme omgeving. De VoorleesExpress koppelt een getrainde vrijwilliger aan het gezin en hij of zij komt gedurende 20 weken bij hen thuis. De vrijwilliger introduceert allereerst het voorleesritueel bij het gezin. Daarnaast krijgen de ouders/verzorgers handvatten om het voorlezen zelf over te nemen en de taalontwikkeling van hun kind(eren) op andere manieren te stimuleren. Alle voorlezers worden gescreend en overleggen een Verklaring Omtrent Gedrag. Met alle aangemelde gezinnen wordt een intakegesprek gehouden. Kerndoelen 9,12 Locatie Bij gezin thuis Duur 20 weken, 1 uur per week Kosten Voor school geen, voor gezinnen eenmalig 15 Esther Poelmans, Projectleider VoorleesExpress Bereikbaar via rijnenvenen@voorleesexpress.nl, 0172-475771 of 06-11340918 Nieuwsbrief Educatie PO (atis) Altijd op de hoogte In onze Nieuwsbrief Educatie PO leest u over onze nieuwste producten en activiteiten, nieuws uit de wereld van het kinderboek en nog veel meer. En natuurlijk kunt u de berichten, die ook voor de ouders/verzorgers van belang kunnen zijn, gebruiken voor uw eigen schoolkrant. Wilt u op de hoogte zijn en blijven? Meld u aan via de bibliotheekrijnenvenen.nl of stuur een e-mail naar aanmelding@bibliotheekenvenen.nl o.v.v. Nieuwsbrief Educatie PO. Nieuwsbrief leestips PO/dBos (atis) Matilda presenteert en Tom en Pippo lezen een boek Matilda presenteert (6-12 jaar) en Tom en Pippo lezen een boek (peuters en kleuters) geven informatie over de nieuwste boeken en andere media voor kinderen en hun ouders. Deze handige informatie kunt u inzetten voor plaatsing in de schoolkrant, meegeven aan ouders, voor op het prikbord of als informatiebron voor de aanschaf van nieuwe boeken. De leestips verschijnen vier keer per jaar en bieden een uitnodigende keus uit het ote aanbod voor beide doeloepen. En vanzelfsprekend is er daarbij ook aandacht voor de zwakke lezers. Voor de school 24
Deskundigheidsbevordering Open Boek cursus Scholing tot leescoördinator basisonderwijs De cursus Open Boek leidt leerkrachten op tot leescoördinator. De taak van een leescoördinator is gericht op leerbevordering: leesbeleving en interesse, leesmotivatie en literaire competenties. Tijdens de vier themabijeenkomsten wordt er gewerkt naar een realistisch schoolplan voor de eigen school. Duur Vier dagdelen Locatie Locatie in de regio Kosten 300 per deelnemer (incl. lesboek) Wij raden u aan om de cursus met twee leerkrachten per school te volgen. De tweede deelnemer van dezelfde school ontvangt 50 korting. Inrichting van uw schoolbibliotheek Onze lees-mediaconsulente komt bij u op school en adviseert u over nieuw aan te schaffen kinderboeken. Naast leesboeken is het zeker ook interessant om te kijken naar een goed gesorteerde collectie informatieve boeken voor alle oepen. Met een aanvulling een aantal anderstalige kinderboeken is uw schoolbibliotheek helemaal compleet. Een aantrekkelijk aanbod van boeken stimuleert en nodigt de leerlingen eerder uit om een boek uit te kiezen. Voor school Voor de school 25
Groep Activiteit Kerndoelen -> 1, 2, 3, 4 2 en 7 3 3 3 3 en 4 3, 4, 5, 6, 7, 8 4 4 4, 5, 6, 7, 8 5 5 5, 6, 7, 8 6 6 6 6 7 en 8 7 en 8 7 en 8 8 8 8 Ga je mee naar de bibliotheek Bentje en de bruine beer Schatjesdag Kamishibai Botje Bij Melle de Muis LEGO StoryTales VoorleesExpress Kinderen lezen kinderen voor Op bezoek in de bibliotheek Lezen is een feest! Verhalenparel Ewout de Eekhoorn LEGO StoryStarter Er was eens Vroeger LEGO BuildToExpress Juttersbuit MediaMaffia Schrijversbezoek Bureau Meestervervalsers Met een koffer door de bieb La Bocca della Verità De Top 6 van oep 6 Poëzie LEGO Mindstorms Proammeren met Kano Vergeten Oorlog Slim informatie zoeken voor werkstuk of spreekbeurt Crime Scene Alphen junior 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 26 28 33 35 37 45 50 51 52 54 55 56 58 26
Thema-avond over kinderen en nieuwe media Over de kansen én de valkuilen! U wilt ouders goed informeren over nieuwe media? Dan biedt de interactieve presentatie van onze mediacoach een doelmatige, speelse en informatieve invulling van een ouderavond. Tijdens deze lezing informeert de mediacoach over hoe je als opvoeder omgaat met je kind en mediawijsheid. Thema s die aan de orde kunnen komen, zijn: omgaan met internet, social media, privacy, online pesten, enzovoort. In de voorbereiding overlegt de mediacoach met u over wenselijke onderwerpen. Doel Informeren over verantwoord omgaan met nieuwe media Doeloep ouders/verzorgers Locatie Op school Duur ca. 1,5 uur Kosten 100 (excl. btw) U dient de presentatie minimaal zes weken van tevoren aan te vragen. Thema-avond op maat Uiteraard informeren wij ouders/verzorgers en leerkrachten aag ook over andere onderwerpen en thema s. Mocht u op school behoefte hebben aan ene thema-avond over een specifiek onderwerp, neem dan gerust contact met ons op. We bespreken aag onze mogelijkheden met u. Voor de ouders 27 Voor de ouders
Aan de teksten in deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Inhoud en prijzen zijn onder voorbehoud van eventuele wijzigingen. Alle prijzen zijn exclusief btw, behalve de prijs voor de Schoolpas. Meer informatie en advies Els Bouthoorn Specialist Jeugd en Educatie E e.bouthoorn@bibliotheekrijnenvenen.nl T 0172-475771 Direct bestellen? kijk op: bibliotheekrijnenvenen.nl