Educatieve diensten van de bibliotheek voor basisscholen in de gemeenten Rheden en Renkum schooljaar

Transcriptie

1 Educatieve diensten van de bibliotheek voor basisscholen in de gemeenten Rheden en Renkum schooljaar

2 1 De Bibliotheek op school De Bibliotheek op school is een landelijk ontwikkelde en ondersteunde educatieve aanpak voor het basisonderwijs, die zich richt op leesbevordering, taalontwikkeling en mediawijsheid. De basisschool - Lees/mediacoach Elke school krijgt een eigen lees/mediacoach van de Bibliotheek Veluwezoom. De lees/mediacoach stelt een lees/mediaplan op en de bibliotheek gaan een meerjarig samenwerkingsverband met met de leescoördinator, doet suggesties voor projecten, verzorgt elkaar aan. De focus ligt op het stimuleren van vrij lezen, omdat dit een themacollecties en specifieke collectiebehoeften, voert de jaarlijkse bewezen positief effect heeft op woordenschat, spelling, grammatica, monitor uit en is aanspreekpunt voor de school op het gebied van begrijpend lezen en schrijven. Door een kwartier vrij lezen per dag leert lezen en mediawijsheid. Op basis van de wensen van de school plant een kind duizend nieuwe woorden per jaar. de lees/mediacoach projecten en activiteiten voor alle groepen. Hij/ zij zorgt voor het vervoer van de materialen en/of voert zelfstandig leesbevorderende activiteiten uit. De lees/mediacoach heeft voor elke De Bibliotheek op school bestaat uit meerdere, flexibel in te zetten school een vast aantal uren per jaar beschikbaar, afhankelijk van het bouwstenen die de partners in staat stellen samen en op structurele aantal leerlingen van de school. wijze lezen en mediawijsheid in het onderwijs te stimuleren. Het is Omdat u en ik weten dat lezen en voorlezen goed zijn voor de taalontwikkeling van kinderen, ondersteunt de bibliotheek scholen met producten en activiteiten die het leesplezier en de leesmotivatie 2. Expertise-abonnement de school krijgt - groepspassen waarmee leerkrachten en leerlingen zelf materialen geen standaardformule, maar is aan te passen aan de lokale situatie, wensen en behoeften. Doel: aantoonbare verbetering van de resultaten van het onderwijs. Specifieker gaat het om verbeteren van leerlingresultaten op de - Lees/mediaplan De leescoördinator stelt met de lees/mediacoach van de Bibliotheek Veluwezoom jaarlijks een lees/mediaplan op. In dit plan staan de werkvormen en activiteiten die de school wil uitvoeren ten aanzien van van leerlingen vergroten. kunnen komen lenen bij de Bibliotheek Veluwezoom. onderdelen: leesbevordering. De ene school heeft behoefte aan ondersteuning bij het opbouwen en - expertise van een lees/mediacoach: een vastgelegd aantal uren leesvaardigheid onderhouden van een goede collectie in de school en aan projecten en inzet voor activiteiten rond leesbevordering en mediawijsheid. De taalvaardigheid - Digitaal leensysteem activiteiten die het leesplezier stimuleren. Een andere school komt liever school kiest activiteiten en projecten uit, die passen bij hun wensen mediawijsheid V@school is een uitleensysteem waarmee leerlingen boeken kunnen met de leerlingen naar de bibliotheek om daar boeken te lenen en wil en leerdoelen. De lees/mediacoach helpt bij het maken van een De Bibliotheek op school sluit aan op de concepten BoekStart en zoeken, uitlenen, innemen en reserveren. Het biedt daarnaast veel graag advies over geschikte boeken voor kinderen die lezen lastig vinden. goede keuze. BoekStart in de kinderopvang, die specifiek gericht zijn op de (vroege) extra functionaliteiten. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld zelf een De afgelopen jaren constateerden wij dat de manier van werken die we tot nog toe aanboden, te weinig toevoegde aan het leesplezier en de 3. Groepspassen taalontwikkeling van 0 tot 4-jarigen. Daarmee wordt ingezet op een doorgaande leerlijn voor kinderen van 0 tot 14 jaar. profiel aanmaken en daarin bijhouden wat ze gelezen hebben, boeken beoordelen en kijken wat andere kinderen leuke boeken vonden. leesresultaten van leerlingen. Leerkrachten en leerlingen komen zelf materialen lenen in de bibliotheek. Activiteiten en projecten op school zijn bij deze keuze niet Inhoudelijke omschrijving - Monitor inbegrepen. De Bibliotheek op school stimuleert leerlingen om te lezen. Specialisten De geboekte resultaten worden jaarlijks gemeten. We kijken naar Vanaf het schooljaar biedt de Bibliotheek Veluwezoom van de bibliotheek leiden leerkrachten op om kinderen aan het lezen het leen- en leesgedrag van de kinderen, zowel binnen als buiten de daarom een nieuw aantal mogelijkheden. De Bibliotheek op school, Wij bespreken graag welke keuze bij uw school past. te krijgen en te houden. Wát het kind leest, moet aansluiten bij zijn of Bibliotheek op school. De monitor is een digitaal meetinstrument met een landelijk ontwikkelde en bewezen methode, die bestaat uit haar belevingswereld. Het belangrijkste is dát het kind leest. De scholen vragenlijsten voor leerkrachten en leerlingen (vanaf groep 4). De lees/ meerdere, flexibel in te zetten onderdelen, zodat voor iedere school een beschikken met de Bibliotheek op school over een actueel en divers mediacoach bespreekt de resultaten in het team en overlegt welke passend aanbod mogelijk is, een expertise-abonnement en de gewone boekenaanbod. activiteiten bijgestuurd en aangescherpt moeten worden. groepspassen. Elementen van de Bibliotheek op school zijn: Welk aanbod past bij u? 1. de Bibliotheek op school de school krijgt - een eigen schoolbibliotheek: een aantrekkelijke collectie boeken voor gebruik op school en thuis. - lidmaatschap voor alle leerlingen - Collectie De school krijgt een recente, aantrekkelijk gepresenteerde collectie boeken van de Bibliotheek Veluwezoom in bruikleen. Deze collectie is geschikt om op school en thuis te lezen. Bij de samenstelling van de collectie houdt de Bibliotheek Veluwezoom rekening met specifieke wensen van de school. - Leescoördinator de Bibliotheek op school Structurele samenwerking tussen school en bibliotheek (en gemeente) Aantoonbare verbetering van lezen, taal, informatie- en mediavaardigheid van leerlingen Structureel aandacht voor lezen en mediawijsheid Een aantrekkelijke, actuele collectie in, of vlak bij, de school - expertise van een lees/mediacoach: een vastgelegd aantal uren Per school wordt ten minste één leerkracht opgeleid tot leescoördinator. Digitaal uitleensysteem inzet voor activiteiten rond leesbevordering en mediawijsheid. De De leescoördinator is de spil in het schoolteam wat betreft collectie en Jaarlijks lees/mediaplan met doelen en activiteiten school kiest activiteiten en projecten uit, die passen bij hun wensen leesbevordering en het eerste aanspreekpunt voor de lees/mediacoach Alle leerlingen lid van de bibliotheek (zonder te-laat-geld) en leerdoelen. De lees/mediacoach helpt bij het maken van een van de bibliotheek. De leescoördinator volgt binnen de Bibliotheek Materialen beschikbaar voor op school en thuis goede keuze. op school de cursus Open Boek, of heeft een soortgelijke scholing afgerond. De leescoördinator heeft idealiter een vast aantal taakuren per week (2 tot 4 uur) voor de functie. Goede samenwerking tussen leescoördinator (school) en lees/mediacoach (bibliotheek) Resultaten meten (via digitaal uitleensysteem) voor bijsturing en analyse

3 Kosten en voorwaarden de Bibliotheek op school De Bibliotheek Veluwezoom en de school sluiten een samenwerkingsovereenkomst voor drie jaar. De Bibliotheek op school kost 10,25 per leerling (exclusief 6% btw), bij een collectie in de school. De Bibliotheek op school kost 7,- per leerling (exclusief 6% btw), bij een collectie op loopafstand van de school, bijvoorbeeld in een jeugdbibliotheek. De school betaalt jaarlijks ongeveer 325,- (exclusief 6% btw) licentiekosten voor het digitale uitleensysteem De prijs daalt naarmate er meer scholen deelnemen en wordt in de zomer van 2014 definitief vastgesteld. De school krijgt: Collectie - Actuele collectie (ongeveer 5 titels per leerling) - Jaarlijkse aanvulling met actuele boeken ( wisselcollectie ) - Aanvulling met themacollecties (in overleg) - Meubilair voor aantrekkelijke presentatie - Uitleensysteem V@school Expertise Twee tot vier uur per week inzet van een lees/mediacoach De school bepaalt, in overleg met de lees/mediacoach, hoe de uren worden besteed. De projecten en activiteiten waar de school uit kan kiezen, staan op Het aantal uren inzet is gebaseerd op: - inrichting en onderhoud van een schoolbibliotheek - jaarlijks vastleggen van plannen en afspraken in een lees/mediaplan - ten minste 1 project of activiteit per groep (inclusief transport) - Bliksemsnel Boeken Bezoek (boekpromotie) voor alle groepen. - overleg en advies over leesbevordering en mediawijsheid. Cursus Open Boek De cursus leidt leerkrachten op tot leescoördinator. De cursus biedt inzicht in de taken van een leescoördinator en zorgt ervoor dat leesbevordering, taalonderwijs en woordenschatontwikkeling structureel aandacht krijgen binnen uw school. In vier bijeenkomsten en huiswerkopdrachten komen aan bod: - leesbevordering en leesbeleving; - kennis over jeugdliteratuur; - de relatie tussen leesinteresse, begrijpend lezen en werkstukken; - de schoolbibliotheek en professionalisering van het schoolteam op het gebied van (vrij) lezen. Monitor Een jaarlijkse digitale vragenlijst voor leerlingen (vanaf groep 4) en leerkrachten over leesmotivatie. De monitor maakt het mogelijk om te zien wat de effecten van de samenwerking met de bibliotheek zijn op o.a. leengedrag, leesgedrag, leesplezier, leescultuur thuis en leesbevorderende activiteiten op school. De cijfers bieden een basis om leesbevorderingsactiviteiten gerichter in te gaan zetten. Groepspassen - Per groep 1 pas waarop per keer 40 boeken mogen worden geleend. - Lidmaatschap voor alle leerlingen. - Geen te-laat geld voor te laat teruggebrachte boeken. 2 Expertise-abonnement Een expertise-abonnement biedt scholen naast groepspassen, waarmee leerlingen en leerkrachten zelf materialen kunnen komen lenen bij de bibliotheek, specifieke expertise van een lees/mediacoach. Een lees/mediacoach is een soort vakleerkracht lezen die een vastgesteld aantal uren projecten en activiteiten verzorgt om leesplezier en leesmotivatie van de leerlingen te vergroten. De focus ligt op het stimuleren van vrij lezen, omdat dit een bewezen positief effect heeft op woordenschat, spelling, grammatica, begrijpend lezen en schrijven. De school kiest activiteiten en projecten uit die passen bij hun wensen en leerdoelen. De lees/mediacoach helpt bij het maken van een goede keuze. Inhoudelijke omschrijving Elementen van het expertise-abonnement zijn: - Lees/mediacoach Elke school krijgt een eigen lees/mediacoach van de Bibliotheek Veluwezoom. Op basis van de wensen van de school plant de lees/ mediacoach projecten en activiteiten voor alle groepen. Hij/zij zorgt voor het vervoer van de materialen, voert zelfstandig leesbevorderende activiteiten uit en geeft advies over het saneren en aanschaffen van boeken voor de eigen collectie van de school. De lees/mediacoach is een vast aantal uren per jaar beschikbaar, afhankelijk van het aantal leerlingen van de school. - Groepspassen Elke groep krijgt een groepspas, waarmee leerkrachten en leerlingen zelf materialen kunnen komen lenen bij de bibliotheek. Er kunnen maximaal 40 materialen per pas geleend worden en er wordt geen te-laat-geld in rekening gebracht bij te laat inleveren. De groepspas blijft ieder schooljaar bruikbaar, tenzij het abonnement is opgezegd. Als er in de loop van het schooljaar een nieuwe groep bij komt, maakt de bibliotheek een extra pas aan. Expertise-abonnement Samenwerkingsovereenkomst tussen school en lees/mediacoach (bibliotheek). Een vastgesteld aantal uren expertise van een lees/mediacoach. Gericht op verbeteren van lezen, taal, informatie- en mediavaardigheid van leerlingen. Jaarlijks lees/mediaplan met activiteiten op basis van wensen en leerbehoeften van de school. Vervoer van materialen van en naar school. Een eigen pas per groep, waarop 40 materialen geleend kunnen worden en geen te-laat-geld in rekening wordt gebracht bij te laat inleveren. Kosten en voorwaarden expertise-abonnement School met 4 groepen: 30 uur School met 10 groepen: 60 uur Het expertise-abonnement is één jaar geldig en kost 3,- per leerling (exclusief School met 6 groepen: 40 uur School met 12 groepen: 70 uur 6% btw). De school krijgt per jaar: School met 8 groepen: 50 uur School met 14 groepen: 80 uur Expertise Groepspassen een vast aantal uren inzet van een lees/mediacoach - per groep 1 pas waarop per keer 40 boeken mogen worden geleend. De school bepaalt, in overleg met de lees/mediacoach, hoe de uren worden - geen te-laat geld voor te laat teruggebrachte boeken besteed. Het aantal uren inzet is gebaseerd op het maken van een jaarplanning, collectieadvies, overleg en minimaal 1 project of activiteit per groep.

4 3 Groepspassen Wat kan een lees/mediacoach voor u doen? Met een groepspas kunnen leerkrachten en leerlingen zelf materialen komen lenen in een vestiging van de Bibliotheek Veluwezoom. Dit kunnen boeken, luisterboeken en films zijn. Er kunnen Bij deze keuze uit de educatieve dienstverlening voor scholen zijn activiteiten en projecten op school niet inbegrepen (projectkisten, de bibliotheek bezoeken, mini-collecties etc.). Dit is anders dan het eerder Voor leerlingen en leerkrachten in het basisonderwijs kan de lees/mediacoach lessen verzorgen, materialen zoeken, boeken introduceren en advies op maat geven. Als een school een samenwerkingsovereenkomst met de bibliotheek afsluit (de Bibliotheek Centraal prentenboek De bibliotheek heeft van een aantal titels genoeg exemplaren voor de hele klas, zoals Nederland van Charlotte Dematons of de Gruffalo van Julia Donaldson. Alle kinderen krijgen van hun leerkracht een boek en maximaal 40 materialen per pas geleend worden en er wordt geen was! In ons aanbod voor is de combinatie van groepspassen op school of een expertise-abonnement), bespreekt de lees/mediacoach, een eenvoudige opdracht mee naar huis. De ouderbetrokkenheid wordt te-laat-geld in rekening gebracht bij te laat inleveren. De groepspas en activiteiten en projecten op school ondergebracht in het expertise- bij voorkeur met het hele team, wat de wensen, doelstellingen op deze manier gestimuleerd omdat kinderen thuis bezig zijn met een blijft ieder schooljaar bruikbaar, tenzij het abonnement is opgezegd. Als abonnement. en ervaringen van de school zijn op het gebied van leesplezier en boek waar ze op school over praten (groep 1 en 2). er in de loop van het schooljaar een nieuwe groep bij komt, maakt de bibliotheek een extra pas aan. Als u kiest voor deze laatste optie, de meest uitgeklede, en u hebt altijd leesmotivatie. Zomerlezen al groepspassen van de bibliotheek gebruikt, dan kunt u deze ook in het De lees/mediacoach maakt op basis van deze inventarisatie een Kinderen (met name zwakke lezers) kunnen na de zomervakantie nieuwe schooljaar blijven gebruiken. schoolspecifiek jaarplan waarin de activiteiten en projecten staan een terugval hebben in hun leesniveau en leestempo. Om zo n dip opgenomen die gedurende het schooljaar zullen worden uitgevoerd. te voorkomen, krijgen ze tijdens de zomer een boek van Vos en Haas Om een indruk te geven van de mogelijkheden, staat hieronder een mee en een schrift met opdrachten. Het boek is een zogenaamd Kosten en voorwaarden groepspassen Groepspassen kosten 1,- per leerling (exclusief 6% btw). De school krijgt - per groep 1 pas waarop per keer 40 boeken mogen worden geleend - geen te-laat geld voor te laat teruggebrachte boeken beschrijving van een aantal activiteiten. Een uitgebreid en actueel overzicht van alle projecten vindt u op: meegroeiboek, dus oplopend in AVI-niveau. Ouderparticipatie is belangrijk voor het slagen van dit project (groep 3 en 4). Schrijversbezoek Een schrijver vertelt over zijn of haar werk en biedt gelegenheid tot het stellen van vragen. De klas bereidt zich voor op dit bezoek aan de hand van een collectie boeken van de auteur. De kosten voor de schrijver worden apart berekend. Mediawijsheid I Informatie zoeken, beoordelen en presenteren De leerlingen leren waar zij op moeten letten bij het selecteren van goede/juiste informatie voor werkstukken en spreekbeurten en leren presenteren in Powerpoint of Prezi. Collectie: saneer- en aanschafadvies II Sociale media Een actuele en gevarieerde collectie nodigt uit om te lezen. Liever een Leerlingen leren het verschil tussen pesten en plagen en worden zich halfvolle kast met nieuwe en aantrekkelijke boeken dan een volle kast bewust van de gevolgen van (cyber)pesten. Leerlingen denken na over met oude boeken. hun gedrag op internet en zijn zich bewust van de gevolgen van het Bliksemsnel Boeken Bezoek plaatsen van berichten en foto s op sociale media. De lees/mediacoach brengt aan elke groep een Bliksemsnel Boeken Bezoek om de nieuwste boeken te presenteren en kinderen enthousiast te maken om ze te lezen. Themacollectie De lees/mediacoach stelt een collectie boeken samen rondom een algemeen of juist bijzonder thema waarmee de groep of de hele de school werkt. Op bezoek in de bibliotheek Voor kinderen is een bezoekje aan de bibliotheek vaak een goede ervaring waarbij ze veel verschillende soorten boeken zien. De lees/ mediacoach leest voor, vertelt en helpt bij het uitzoeken van een boek.

5 Colofon mei 2014 Dit is een uitgave van de Bibliotheek Veluwezoom Contact: Roselijn de Bruin, specialist educatie jeugd en jongeren T E roselijn.debruin@bibliotheekveluwezoom.nl I T Volg ons ook op twitter Op alle abonnementen is het Algemeen Reglement van toepassing. Het Algemeen Reglement is bindend voor alle gebruikers van de Bibliotheek Veluwezoom. Het reglement is verkrijgbaar bij de klantenservice van de bibliotheek en raadpleegbaar op