Literatuurverwijzing volgens Harvard of APA Als je een tekst opstelt, of dat nu een projectverslag of een studiehandleiding is, onderbouw je je beweringen met bevindingen uit de vakliteratuur. Je doet dit bijvoorbeeld door de ideeën van anderen over te nemen (citeren) of door ze in eigen woorden weer te geven (parafraseren en samenvatten). In beide gevallen moet je nauwkeurig aangeven welke bronnen je gebruikt hebt. Daarmee geef je de auteurs de eer die hen toekomt en maak je het voor de lezer mogelijk, de juistheid van je beweringen na te gaan. Laat je na je bronnen te vermelden, of doe je dit op onzorgvuldige wijze, dan maak je je schuldig aan plagiaat. In deze beknopte handleiding wordt beschreven hoe je naar geraadpleegde literatuur dient te verwijzen. We maken hierbij gebruik van de Harvard of APA referencing. Deze stijl gebruikt Fontys in het onderwijsmateriaal. Het is de bedoeling dat je deze stijl ook hanteert in jouw teksten. In deze handleiding maken we onderscheid in het verwijzen naar een bron in de tekst en in het opstellen van een literatuurlijst (bibliografie) aan het einde van je stuk. Aan het einde van deze handleiding vind je tenslotte ook nog enkele tips hoe je met behulp van Word 2007 naar literatuur kunt verwijzen en een bibliografie kunt opstellen. Verwijzen in de tekst naar 1 of meerdere auteurs In de lopende tekst wordt naar een bron verwezen met vermelding van auteur(s) en publicatiejaar. Hiervoor worden ronde haken gebruikt. Uit onderzoek naar loopbaanbeleid (Van der Linden, 2009) kwam naar voren dat in veel organisaties een specifiek ouderenbeleid ontbreekt. Als de auteur in de tekst genoemd wordt staat alleen het jaar tussen ronde haken. Van der Linden (2009) geeft aan dat het loopbaanbeleid van veel organisaties onvoldoende rekening houdt met de leeftijdsopbouw van de werknemers. Binnen dezelfde alinea wordt bij de volgende verwijzing(en), waarbij de auteur opnieuw in de tekst wordt genoemd, het jaar weggelaten. In een recentelijk uitgevoerd onderzoek concludeerde Jansen (2010) dat regelmatig gebruik van slaapmedicatie bij ouderen leidt tot een toename van valincidenten. Daarnaast vond Jansen dat de incidentie van valincidenten bij ouderen samen hangt met de sociale economische status van deze ouderen (Jansen, 2010). Bij twee auteurs geldt dat je een & gebruikt als de namen van de auteurs tussen ronde haken staan en en gebruikt als de namen van de auteurs in de tekst genoemd worden. In recent onderzoek (Verbeem & van Doren, 2009) bleek dat ouderen die gestimuleerd worden om veel te kauwen., of: Verbeem en van Doren (2009) concludeerden dat ouderen die gestimuleerd worden. Bij meer dan 2 auteurs geldt dat je alleen de eerste auteur vermeld, gevolgd door et al. (Dit staat voor het Latijnse et alii : en anderen). In recent onderzoek (Cox et al., 2009) bleek dat verpleegkundigen moeilijk in staat zijn om een delier bij ouderen te herkennen.
Aan het einde van het stuk geef je een overzicht van de geraadpleegde bronnen, de literatuurlijst of bibliografie. Deze lijst wordt alfabetisch gerangschikt op achternaam van de eerste auteur. Publicaties van dezelfde auteur(s) worden geordend op publicatiejaar (van oud naar recent). Auteursnamen met losstaande voorvoegsels (van, de, in het, etc.) worden gealfabetiseerd op het eerste voorvoegsel of naam, dat met een hoofdletter wordt geschreven. Bers, van M.., 2010. Het Zorg Innovatie Centrum. Een krachtige werkplek? Cardiff, S.., 2010. Person Centred Nursing. a Windmill experience.. In het Zandt, F., 2010. De pragmatische aspecten van de menselijke interactie Vries, de G., 2006. De filosofische uitgangspunten van handelingsonderzoek Welke gegevens zijn nodig om een document te citeren? Auteur(s) of editor(s): de volledige namen; of de naam van de organisatie verantwoordelijk voor de inhoud. Titel van het hoofdstuk of artikel Titel van het boek of naam van het tijdschrift Uitgave (voor boeken) Naam van de uitgever (voor boeken) Plaats van uitgave (voor boeken) Publicatiejaar Volume-nummer en, indien nodig, issue-nummer (voor tijdschriften) Begin en eindpagina (voor tijdschriftartikelen en hoofdstukken) Onderstreepte URL bij elektronische stukken Tijdschriftartikel [Auteur Achternaam, Voorletter(s).], [Publicatiejaar]. [Titel van het Artikel]. [Volledige naam van het tijdschrift], [Volume-nummer] ([Issue-nummer]), [Beginpagina]- [Eindpagina]. Percy, C., 2001. What health care assistants know about clean hands. Nursing Times, 25 May, 97 (22), pp. 63-64. Auteur: Achternaam met een hoofdletter gevolgd door een komma Voorletters: in hoofletters, iedere hoofdletter gevolgd door een punt en achter de laatste hoofdletter een komma. Jaartal: het jaar van de publicatie gevolgd door een punt Titel van het artikel: Volledige titel van het artikel, beginnend met een hoofdletter en goede zelfstandige naamwoorden. Eventuele subtitel: Een dubbele punt na de titel gevolgd door de subtitel gevolgd door een punt. Tijdschrift naam: Volledige naam van het tijdschrift in schuinschrift en een hoofdletter voor ieder key word gevolgd door een komma. Volumenummer Issue-nummer: het issue-nummer tussen haakjes gevolgd door een komma. Paginanummers: voorafgegaan door p. voor een enkele pagina en pp. voor meerdere pagina s gevolgd door een punt. Boek [Auteur Achternaam, Voorletter(s).], [Publicatie jaartal]. [Titel van het boek]. [Editie]. [Plaats van uitgave]: [uitgever] Redman, P., 2006. Good essay writing: a social sciences guide. 3 rd ed. London: Pearson.
De achternaam wordt geschreven met een hoofdletter net als de initialen. Na de achternaam komt een komma. Na elke voorletter een punt en na de laatste voorletter een punt gevolgd door een komma. Het jaartal is het publicatie jaartal. De titel van het boek begint met een hoofdletter en wordt in schuinschrift weergegeven. Als er een subtitel is komt er na de titel een dubbele punt waarna de subtitel in kleine letters volgt, geëindigd door een punt. Naamnotatie bij twee of drie auteurs [Auteur: Achternaam, Voorletter(s). Achternaam, Voorletter(s). & Achternaam, Voorletter.], Barker, R. Kirk, J. & Munday, R.J., 1988. Narrative analysis. 3 rd ed. Bloomington: Indiana University Press. Naamnotatie bij vier auteurs [Auteur: Achternaam, Voorletter(s). et all.], Grace, B. et al., 1986. A history of the World. Princeton: Princeton University Press. Naamnotatie bij geredigeerde boeken: [[Achternaam, Voorletter(s). ed(s).], Het meervoud van ed is eds. Keene. E. ed., 1999. Natural language. Cambridge: University of Cambridge Press. Hoofdstukken uit geredigeerde boeken [Hoofstuk Auteur Achternaam, Voorletter(s).], [ Jaar van het hoofdstuk]. [Titel van het hoofdstuk]. In: [Editor Voorletters en Achternaam (+ ed./eds.) jaar van het boek]. [Titel van het boek]. [Plaats van uitgave]: [uitgever]. [Hoofdstuk nummer of eerste en laatste paginanummers]. Smith. J., 1975. A source of information. In: W. Jones, ed. 2000. One hundred and one ways to find information about health. Oxford: Oxford University Press. Ch.2. (or p. 465-478) Congresliteratuur [Auteur Achternaam, Voorletter(s).], [jaar]. [ Volledige titel van de paper]. In: [Editor naam of organisatie], [Volledige titel van het congres] [plaats; datum, uitgever: plaats van uitgifte]. Brown, J., 2005. Evaluating surveys of transparent governance. In: UNDESA (United Nations Department of Economic and Social Affairs), 6 th Global forum on reinventing government: towards participatory and transparent governance. Seoul, Republic of Korea 24-27 May 2005. United Nations: New York. Proefschrift [Auteur Achternaam, Voorleter(s).], [Publicatiejaar]. [Titel proefschrift]. [Niveau]. [Plaats ]: [Instelling] Richmond, J., 2005. Customer expectations in the World of electronic banking: a case study of the Bank of Britain. Ph. D. Chelmsford: Anglia Ruskin University. Internet/ elektronische/multimedia bronnen Zie Elektronisch tijdschriftartikel
DVD, video of cd-rom: Volledige titel van DVD, video of CD. Distributiejaar. [Medium] Land van oorsprong: Film studio of maker (andere relevante details). Health for all children 3: the video. 2004. [Video] London: Child Growth Foundation. (Narrated by D.B.M. Hall). Elektronisch tijdschriftartikel: Auteur Achternaam, Voorletter(s)., jaartal. Titel van het artikel. Volledige titel tijdschrift, [type medium] Volume nummer (uitgave), paginanummer indien aanwezig. Available at: volledige URL van de website [Accessed date] Hamill. C., 1999. Academic essay writing in the first person: a guide for undergraduates. Nursing standard, [Online] 21 Jul., 13 (44), pp. 38-40. Available at: http:/libweb.anglia.ac.uk/ejournals/333. [Accessed 12 June 2005] Journal Abstract uit een database Auteur Achternaam. Voorletter(s).], Jaartal. Titel van et artikel. Volledige titel van het journal abstract, [medium type] Volumenummer (Issue nummer), Pagina nummers indien aanwezig. Abstract only. Available at: volledige web URL onderstreept [Accessed date]. Boughton, J.M., 2002. The Bretton Woods proposal: an in depth look. Policital Science Quarterly, [e-journal] 42 (6), Abstract only. Available at: BlackwellSciencesynergydatabase http://www.pol.upenn/articles, Blackwell Science Synergy [Accessed 12 June 2005].
Word 2007 Deze instructie geeft weer hoe je literatuurverwijzingen in Word 2007 kunt toevoegen en daarnaast een literatuurlijst op kunt stellen. Open tabblad verwijzingen, klik op bronvermelding invoegen, nieuwe bron toevoegen Er verschijnt een nieuw scherm, bron maken. Selecteer de juiste bron bijvoorbeeld boek (bij het pijltje naast type bron) Vul zoveel mogelijk van de aangegeven (verplichte) velden in.
Daarna OK, dan verschijnt de verwijzing. Deze verwijzing gebruik je om in de tekst aan te geven welke bron je hiervoor hebt geraadpleegd. Als je deze bron verder op in je verslag nogmaals wilt gebruiken in hetzelfde document, klik je op verwijzing, bron invoegen en daar vind je dan de meest recente bronnen op een rijtje. Die klik je aan en je verwijzing verschijnt op de plek waar je cursor staat. Een website vul je als volgt in Daarna OK, dan verschijnt de verwijzing. Deze verwijzing gebruik je om in de tekst aan te geven welke bron je hiervoor hebt geraadpleegd
Voor het maken van een literatuurlijst heb je volledig uitgeschreven bronvermelding nodig. Als je alle bronnen die je gebruikt hebt, hebt ingevoerd, klik je op bibliografie: De volgende lijst wordt dan automatisch opgesteld: Bibliografie MinVWS. (2009, september 1). MinVWS. Opgeroepen op oktober 7, 2009, van http://www.minvws.nl: http://www.minvws.nl Wilkinson, J. (2008). Kritisch denken binnen het verpleegkundig proces. Amsterdam: Pearson Education Benelux B.V.
Aanvullende informatie: Wisselen van stijl (bijv. Chicago) kan bij het pijltje naast Stijl. Bij Fontys maken we gebruik van de Harvard of de daarmee nauw verwante APA stijl. Via Bronnen beheren kun je in een nieuw document boeken/websites/artikels die je al eerder gebruikt hebt kopiëren en dus meteen gebruiken bij dit document