De MATRIX reglement Participatiefonds PO 2013-2014 Dyade P&O Advies, d.d. 5 juni 2013, door drs W. (Wilma) Rijndorp-Kreft, dhr R. (Ronald) van Rooijen, mevr. S. (Sandra) Huijs, mvr.h. (Hanneke) Westening Inleiding Het Reglement Participatiefonds is met ingang van het schooljaar 2013-2014 sterk gewijzigd. Vanaf 1 augustus 2013 vormen de beëindiginggronden uit de CAO voor het primair onderwijs de basis van het Reglement. Door in het Reglement aan te sluiten op de CAO PO is direct helder welke beëindiginggrond van toepassing is met de voorwaarden waaraan moet worden voldaan en de documenten die het Participatiefonds verwacht. Dit zorgt in het reglement Participatiefonds voor 56 soorten beëindiginggronden in het bijzonder onderwijs en 59 soorten beëindiginggronden in het openbaar onderwijs. In deze veelheid aan informatie is het lastig snel de informatie te vinden die noodzakelijk is voor beantwoording van vragen van schoolbesturen. Ook ontbreekt er een totaaloverzicht over de beëindiginggronden. De toets van het Participatiefonds is een toets achteraf. Het is van belang vooraf de juiste stappen te nemen zodat er achteraf, bij het vergoedingsverzoek Participatiefonds, geen problemen en kosten ontstaan. Vanwege de ondoorzichtigheid van het reglement is besloten schoolbesturen in interne medewerkers va Dyade Dienstverlening Onderwijs te ondersteunen door het schematisch weergegeven welke hoofdsoorten en ondersoorten ontslag er zijn. Voorts zijn een aantal opvallende zaken uit het nieuwe reglement aangehaald. Deze notitie voorziet hierin. In onderstaande tabel een schematisch overzicht van de ontslagredenen versus het initiatief voor het ontslag (eigen verzoek, wederzijds goedvinden, initiatief werkgever) en de artikelnummers behorende bij het reglement Participatiefonds 2013-2014. In de linkertabel de artikelnummers voor het bijzonder onderwijs. Aan de rechterkant de artikelnummers voor het openbaar onderwijs. 1
Schematische indeling artikelnummers Reglement Participatiefonds PO 2013-2014 Dyade P&O Advies V = vast T = tijdelijk Voorwaarden reglement Participatiefonds Voorwaarden reglement Participatiefonds Ontslag wegens Bijzonder onderwijs Eigen verzoek werknemer Wederzijds goedvinden Initiatief werkgever Eigen verzoek 4-1 (V) 4-16 (T) Dringende reden 4-2 (V) 4-17(T) Openbaar onderwijs Eigen verzoek werknem er 5-1 (V) 5-17 (T) Wederzijds goedvinden Initiatief werkgever Toelichting Geen vergoeding PF mogelijk, wel UWV en PF informeren. Ontbinding Arbeidsovereenkomst Kantonrechter 4-3 (V) Besluit kantonrechter, 4.3 Onbekwaamheid/ongeschiktheid 4-4 (V) 4-9 (V) 4-19 (T) 5-11 (V) 5-4 (V) 5-19 (T) Ziekte/arbeidsongeschiktheid 4-5 (V) 4-11 (V) 5-10 (V) 5-3 (V) < 35% Ziekte/arbeidsongeschiktheid 4-20 (T) 5-18 (T) tijdelijke medewerker Gewichtige omstandigheden: kwalitatieve fricties 4-6 (V) 4-12 (V) 4-21 (T) 5-13 (V) 5-9 (V) 5-23 (T) Andere met name genoemde gewichtige omstandigheden 4-7 (V) 4-13 (V) 4-22 (T) 5-12 (V) 5-5 (V), 5-20 (T) vrijheidsstraf 5-6 (V), 5-21 (T) opzettelijk verstr. onjuiste/onvoll. inf 5-8 (V), 5-24 (T) Andere gew red 5-7 (V) 5-22 (T) Plichtsverzuim 4-8 (V) 4-18 (T) Geen vacature na afloop 4-10 (V) 5-2 (V) buitengewoon verlof Tussentijdse beëindiging 4-14 (T) 5-14 (T) Anders onmogelijk om onderwijs te verzorgen of taken uit te voeren Belang instelling/onderwijs 2
Leerwerkovereenkomst LIO Einde Leerwerkovereenkomst LIO 4-23 (T) 5-25 (T) Einde Leerwerkovereenkomst OIO 4-24 (T) 5-26 (T) Niet meewerken aan re-integratie ART 20a BZA 4-15 (V) 4-26 (T) 5-15 (V) 5-28 (T), 5-39 (T) Ontbreken onderwijsbevoegdheid, of omdat enig wettelijke bepaling zich daartegen verzet 4-25 (T) 5-27 (T) Afspraken bij aanvang dienstverband Beëindiging vervanging 4-27-4-36 (T) 5-29 5-38(T) Opheffen betrekking (formatie) Ontslagbeleid 4-38 (V) 4-45 (V) 4-52 (T) 5-47(V) 5-40 (V) 5-54 (T) Opheffen betrekking (formatie) formatie werkgelegenheidsbeleid 4-39 (V) 4-46 (V) 4-53 (T) 5-48 (V) 5-41 (V) 5-55 (T) Opheffing betrekking vanwege 4-40 (V) 4-47 V) 5-49 (V) 5-42 (V) reorganisatie Opheffing betrekking vanwege einde Gemeentelijke bijdrage IDbanen (werkgevers met ontslagbeleid) Opheffing betrekking schoonmaakpersoneel, daling materiële bekostiging Opheffen betrekking Centrale Dienst Opheffing betrekking bij einde/daling landelijke subsidie ontslagbeleid 4-54 (T) 5-56 (T) 4-37 (V) 4-44 (V) 5-53 (V) 5-46 (V) 4-41 (V) 4-48 (V) 4-55 (T) 4-42 (V) 4-49 (V) 4-56 (T) 4-43 (V) 4-50 (V) 4-51 (T) 5-50 (V) 5-43 (V) 5-57(T) 5-51 (V) 5-44 (V) 5-58 (T) 5-52 (V) 5-45 (V) 5-59 (T) Let op: - ontslag op basis van wederzijds goedvinden of via kantonrechter kan niet bij tijdelijke dienstverbanden; - ontslag ID-medewerker kan alleen bij werkgevers met ontslagbeleid. Er hoeft bij dit ontslag niet gezocht te worden naar werk bij een andere werkgever; - ook vervangingen moeten nu gemeld worden. Dit betekent dat u de aktes van betreffende medewerkers tijdig paraat moeten hebben; - de loonkosten gemoeid met het ontslag van werknemer(s) moet gelijk of lager zijn dan de ontslagruimte. Omdat deeltijdontslag niet mogelijk is in het onderwijs betekent dit dat een schoolbestuur bij een geringe ontslagruimte geen afvloeiing kan realiseren. 3
Vergoedingsverzoeken De procedure vergoedingsverzoeken is opgenomen in hoofdstuk 3 van het Reglement. Indienen via de module vergoedingsverzoeken via de website van het Participatiefonds (www.participatiefonds.nl). Begin mei 2013 hebben de schoolbesturen die bij het Participatiefonds zijn aangesloten een brief van het Participatiefonds gekregen. In deze brief stond een activeringscode voor de werkgeversportaal waarmee u vanaf 20 mei 2013 vergoedingsverzoeken dient in te dienen en de vraag om een persoon binnen het bestuur toestemming te geven om het indienen van vergoedingsverzoeken mogelijk te maken en het account te beheren. Indien u derhalve uw vergoedingsverzoeken bijvoorbeeld door Dyade laat verzorgen dient uw beheerder ook een Dyade medewerker te autoriseren voor het werkgeversportaal. De termijnen voor werkgevers voor het inleveren van aanvullende informatie en voor het fonds voor besluitvorming zijn gewijzigd van 6 weken naar 8 weken. In het reglement wordt een termijn voor indienen van een vergoedingsverzoek niet genoemd. Bij navraag bij het Participatiefonds is gebleken dat er niet meer verplicht gemeld hoeft te worden bij het fonds. Wij adviseren u echter wel actief een vergoedingsverzoek te doen indien u verwacht dat betreffende medewerker een WW-aanvraag zal indienen. Vanwege achterstanden bij de behandeling van aanvragen door het Participatiefonds kan een verzoek om inlichtingen over een ontslag van het Participatiefonds pas na enkele jaren wordt toegestuurd aan u door het Participatiefonds. Veelal is de informatie over het ontslag dan lastiger te vinden wat de risico s voor schoolbesturen op betaling van de uitkeringskosten vergroot. Wij adviseren bij een verwachte WWaanvraag van een medewerker actief een vergoedingsverzoek Participatiefonds in te dienen in de periode van 1 maand voor tot 1 maand na de ontslagdatum van de medewerker. Er is een nieuw element. Het is op grond van artikel 3-20 mogelijk voorafgaand een toets re-integratieactiviteiten aan te vragen bij het Participatiefonds en wel indien een werkgever andere dan in het reglement Participatiefonds opgenomen instrumenten heeft aangeboden aan een werknemer om elders een werkkring te verwerven. Het advies wordt uiterlijk binnen 16 weken verstrekt door het Participatiefonds. Inspanningsverplichting/ Voorwaarden De structuur van de inspanningsverplichting is als volgt: Voorwaarde 1 => werkgever heeft de reden voor beëindiging dienstverband/niet voortzetten tijdelijk dienstverband aan werknemer kenbaar gemaakt. Voorwaarde 2 => werkgever heeft zich ingespannen om werknemer te behouden voor zijn eigen functies. Voorwaarde 3 => werkgever heeft zich ingespannen om werknemer te behouden voor de organisatie. Voorwaarde 4 => werkgever heeft werknemer hulp geboden bij het vinden van een werkkring elders. Hiernaast gelden er per soort ontslag de nodige inspanningsverplichtingen. Via modelverklaringen, ondertekend door werkgever en werknemer kan gevolg worden gegeven aan de specifieke inspanningsverplichting voor het soort ontslag. Mocht de medewerker niet willen tekenen dan is er per artikel aangegeven wat de werkgever aan moet leveren om te bewijzen dat hij de werknemer wel heeft betrokken bij de te ondertekenen verklaring. Modelverklaringen De volgende modelverklaringen zijn beschikbaar: - modelverklaring gesprekkencyclus; - modelverklaring gesprekkencyclus bij ziekte en arbeidsongeschiktheid; - modelverklaring herplaatsingsonderzoek; 4
- model verklaring aanbod ondersteuning extern; - modelbrief verlengd aanbod ondersteuning extern; - model verklaring daling bekostiging van werkgelegenheidsbeleid; - modelverklaring overgangsbepaling ondersteuning werknemer bij verwerven werkkring buiten eigen organisatie; - modelverklaring herplaatsingsonderzoek bij ziekte en arbeidsongeschiktheid. Outplacement In het vorig reglement was een minimumbedrag outplacement opgenomen van 5.000. Daarbij gold dat outplacement voor minder kon indien werd voldaan aan een aantal voorwaarden. In het reglement 2013-2014 is de definitie van outplacement aangepast aan deze voorwaarden. Bij outplacement in de zin van het Reglement Participatiefonds dient er sprake te zijn van een; - planmatige begeleiding - door een derde - van een met ontslag bedreigde werknemer bij het verwerven van een reguliere betrekking elders, - waarbij een brede oriëntatie op de arbeidsmarkt - en een wezenlijke financiële inspanning van de werkgever kenmerkend zijn. De bedragen voor ingekochte activiteiten/outplacement (zie voor mogelijkheden activiteiten de verklaring 'aanbod ondersteuning extern') zijn in het reglement 2013-2014 in verband gebracht met de duur van het dienstverband. a. minstens 500,-- bij een tijdelijk dienstverband van minder dan 6 maanden; b. minstens 1.000,-- bij een tijdelijk dienstverband van 6 maanden of langer; c. minstens 3.000,-- bij een vast dienstverband van 10 jaar of korter; d. minstens 4.000,-- bij een vast dienstverband langer dan 10 jaar maar korter dan 20 jaar; e. minstens 5.000,-- bij een vast dienstverband van 20 jaar of langer. Daarbij is nog een belangrijk nieuw element toegevoegd. Indien de werknemer niet ingaat op het aanbod van outplacement dan dient de werkgever de medewerker een herhaald aanbod te doen voor ondersteuning bij het verwerven van een werkkring buiten de eigen organisatie tot drie maanden na de eerste dag van werkeloosheid van de werknemer. Bewijslast inzake outplacement is altijd een lastige geweest. Het reglement Participatiefonds verstrekt nu diverse modelverklaringen die gebruikt kunnen worden als bewijslast. Let wel het aanbod voor outplacement moet voor de einddatum van het dienstverband zijn gedaan. Inzake outplacement biedt Agens, partner van Dyade, een gevarieerd aanbod aan mogelijkheden toegespitst op het Primair Onderwijs en de voorwaarden van het reglement Participatiefonds. Klanten van Dyade ontvangen een korting. Meer informatie hierover vindt u op de website en op de pagina voordeelservice in het Dyade Magazine. 5
Loonkostentool Participatiefonds Bij ontslagen vanaf 1 augustus 2013 dient gebruik te worden gemaakt van de tool van het Participatiefonds, de loonkostentool. Deze digitale tool van het Participatiefonds maakt voor de werkgever de vergelijking van de rijksbekostiging personeel en financiële bijdragen van derden en berekent de loonkosten van werknemers van wie het dienstverband niet is voortgezet of eindigt. Dyade Advies baseert zich op de eisen Participatiefonds en kan voorafgaand aan een vergoedingsverzoek prognoses doorrekenen om de ontslagruimte vooraf te bepalen. Dit voorkomt verrassingen achteraf. Uitgestelde beëindiging van het dienstverband (voorheen uitgesteld ontslag) Definitie uitgestelde beëindiging dienstverband Participatiefonds: een dienstverband dat niet is beëindigd of een tijdelijk dienstverband dat is voortgezet per de datum waarop de daling van de rijksbekostiging en financiële bijdragen van derden voor personeel is gedaald, maar waarvan de beëindiging of het niet voortzetten met één jaar is uitgesteld. In dit geval maakt de werkgever een vergelijking van de personele inkomsten over drie schooljaren op in zijn verantwoording. Vervanging Ook beëindiging van een aanstelling ter vervanging dient gemeld te worden als het ontslagen personeelslid een ontslaguitkering aanvraagt. Het betreft uitsluiten aanstellingen ter vervanging in onderstaande situaties. 1. Ziekteverlof als bedoeld in het Besluit Ziekte en Arbeidsongeschiktheid Onderwijspersoneel (BZA); 2. Schorsing als bedoeld in de artikelen 3.13 tot en met 3.17 en 4.11 tot en met 4.16 CAO-PO. 3. Gecompenseerd vakantieverlof indien het zwangerschaps- en bevallingsverlof van de vrouwelijke werknemer gedeeltelijk samenvalt met de verlofperiode in de zomervakantie, zoals deze wordt vastgesteld in de Regeling spreiding zomervakanties van het ministerie van OCW, wordt dit voor maximaal 3 weken gecompenseerd (artikel 8.2.6 CAO-PO). 4. Verlof dat door het bevoegd gezag met toepassing van artikel 8.6 CAO-PO opnieuw wordt verleend. 5. Betaald dan wel onbetaald buitengewoon verlof (artikelen 8.7, 8.8, 8.9, 8.11, 8.12, 8.13 en 8.15 CAO-PO). 6. Buitengewoon verlof als bedoeld in artikel 8.18 CAO-PO voor zover verleend met behoud van salaris. 7. Betaald dan wel onbetaald ouderschapsverlof (artikelen 8.19, 8.20 en 8.21 CAO-PO). 8. Verlof wegens zwangerschap en/of bevalling. 9. Studieverlof van de leraar die gebruik maakt van het Scholingsfonds als bedoeld in het Definitief akkoord Convenant Leerkracht van Nederland van 1 juli 2008. Is er een andere reden voor vervanging dan kunt u deze niet als beëindiging vervangingsaanstelling melden bij het Participatiefonds. Afvloeiingsvolgorde Er zijn soms nog vragen over de afvloeiingsvolgorde. Bijvoorbeeld over het wel niet meenemen van tijdelijke medewerkers. Hierbij de definitie van het Participatiefonds. Definitie afvloeiingsvolgorde Participatiefonds: de volgorde waarin werknemers conform hoofdstuk 10.4 van de CAO PO voor afvloeiing in aanmerking komt. Hierin is tevens het niet voortzetten van een tijdelijk dienstverband betrokken. Hoofdregel is dat eerst alle werknemers met een tijdelijk dienstverband dienen te zijn afgevloeid voordat het dienstverband van werknemers met een vast dienstverband kan worden beëindigd. 6
Let op, dit houdt ook in de beëindiging van payrollcontracten, detacheringen, uitzendwerk en dergelijke op het moment dat een ontslag van een personeelslid in het RDDF wordt geëffectueerd. Gedurende het RDDF-jaar kunnen payroll of andersoortige contracten doorlopen. Bij ontslag van medewerkers die in het RDDF zijn geplaatst dienen echter eerst of tegelijkertijd deze contracten te worden beëindigd. Opheffing betrekking/formatief ontslag Nieuw in het reglement is dat ontslag wegens formatieterugloop in het in het ene schooljaar ten opzichte van het voorgaand schooljaar, de ontslagruimte, alleen mag worden benut voor een bedrag wat gelijk aan of lager is dan het bedrag van de ontslagruimte. Voorheen werd gesteld dat omdat deeltijdontslag niet toegestaan is in het onderwijs, een werkgever een medewerker mag ontslaan die meer kost dan de ontslagruimte. Nu is dat dus niet meer zo! De werkgever mag de volgorde van aanbieden van ontslagen vanwege formatieve redenen zelf bepalen. Aan het vergoedingsverzoek wordt toegevoegd een onderbouwing of de juiste medewerker voor ontslag is aangemeld. Er is voorts een volgorde in aftrek van reeds doorgevoerde ontslagen (en van in dienst houden en in dienst nemen van medewerkers) van de ontslagruimte. Zie voorts de specifieke artikelnummers opheffing betrekking in het reglement voor een nadere toelichting op de eisen die worden gesteld aan het ontslag Kwalitatieve fricties Als definitie van kwalitatieve fricties hanteert het Participatiefonds: het ten koste van werknemers met een bepaalde functie vrijmaken van formatieruimte ten behoeve van werknemers met een andere functie omdat het naar het oordeel van de werkgever anders onmogelijk wordt het gevraagde onderwijs te verzorgen of de verlangde taken uit te voeren. Reorganisatie Wanneer is er sprake van een reorganisatie? Op basis van jurisprudentie is de opheffing van een functie en daardoor ontslag van één medewerker al een reorganisatie. In geval van reorganisatie moeten ook schoolbesturen met ontslagbeleid met de bonden komen tot een sociaal plan. Het reglement Participatiefonds zegt over reorganisatie het volgende. Definitie reorganisatie Participatiefonds: een verandering in de organisatie van één of meer scholen of een centrale dienst, waaronder ook begrepen de opheffing van bestaande en/of de introductie van nieuwe functies, die gepaard gaan met ingrijpende personele gevolgen. Sociaal Plan Een sociaal plan wordt geaccepteerd door het fonds indien het door de werkgever en door tenminste drie van de vier vakcentrales ondertekend is conform artikel 10.3 de CAO PO. Inwerkintreding en overgangsregeling Het reglement loopt van 1 augustus 2013 tot 31 juli 2014. Dit betekent dat ontslagen die aan het einde van dit schooljaar doorgevoerd worden onder het nieuwe reglement vallen. Er is een overgangsbepaling opgenomen in artikel 6:3; Een werkgever die een vergoedingsverzoek indient voor een dienstverband dat op 1 augustus 2013 wordt beëindigd, voldoet aan de voorwaarde ondersteuning werknemer bij verwerven werkkring buiten eigen organisatie als hij blijkens de verklaring overgangsbepaling ondersteuning werknemer bij verwerven werkkring buiten eigen organisatie heeft voldaan aan de inspanningsverplichting uit categorie IV, zoals genoemd in artikel 4.4. en artikel 4.4.1., van het Reglement Participatiefonds voor het schooljaar 2012-2013. 7
Zie voorts Hoofdstuk 1 van het reglement Participatiefonds 2013-2014 voor de overige algemene bepalingen. Bewaren dossier Volgens artikel 3-21 reglement Participatiefonds moet de werkgever de dossiers van ex-werknemer 5 jaar bewaren. Dyade Advies besteedt de uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Desondanks dragen wij geen verantwoordelijkheid voor eventuele foutieve vermeldingen. 8