Beleggen in excellente bedrijven uit groeisectoren en -landen Paul Hermans 16 november 2013 Apple Google Microsoft Samsung Genkersteenweg 388 B-3500 Hasselt T + 32 11 23 25 13 E info@excelco.be W www.excelco.be
De strijd om het beste ecosysteem Traditionele pc's (Dell, HP) worden deels vervangen door tablets en ultrabooks Tablets worden straks in alle scholen en gezinnen gebruikt, een gigantische markt De markt voor tablets groeit exponentieel Het gebruik of het aantal toepassingen stijgt eveneens Voor smarthones en tablets is een ecosysteem onontbeerlijk: hardware, software plus applicaties; softwaremakers produceren nu ook hardware Schrijvers van applicaties hebben een voorkeur voor de meest gebruikte systemen zoals ios van Apple, Android en Windows 8 Apple, Microsoft, Samsung en Google creëren een eigen ecosysteem met veel applicaties Samsung gebruikt zowel Android als Windows 8 Voordelen Windows 8 van Microsoft: compatibiliteit en gebruik van Office op tablet voor invoer van gegevens Cloud computing wordt de nieuwe standaard: elke toepassing kan van op elke plaats en van op elk toestel aangepast worden Apple en Google zijn de innovators Alle vier streven ze naar het binden van de klanten door de uitbouw van een geïntegreerd universum (ecosysteem) waarbij software, hardware en applicaties naadloos op elkaar aansluiten en de toepassingen vanaf eender welk toestel en vanop elke plaats opgeroepen kunnen worden Evolutie van de winst per aandeel: Apple Google Microsoft Samsung Electronics Evolutie in 2013 Omzet Winst Apple + 11%, - 12% Google + 19% + 13% Microsoft + 16% + 19% Samsung + 19% +42 % Producenten die enkel hardware maken, zoals Nokia, zijn kwetsbaarder dan bedrijven die hardware, software en applicaties kunnen integreren in hun aanbod. In technologie is het vaak haasje over. Een bestendig voordeel uitbouwen is quasi onmogelijk. Gespreid beleggen kan een oplossing zijn. Copyright Excelco 2013 2
De toekomst is aan oplossingen die pc, smartphone, tablet, smartwatch en TV naadloos integreren en via de cloud applicaties aanbieden voor elk van die toestellen. Men noemt dat ook wel eens een ecosysteem. De software is bepalend voor de gebruikersvriendelijkheid. Toepassingen bepalen wat je met het apparaat kan doen. In een ecosysteem koop of huur je een applicatie en kan je die op elk van je toestellen en eender waar gebruiken. Je luistert naar een bepaald nummer op je gsm of op je computer. Je bekijkt een film of je speelt een game op je tablet of op je TV. Apple, Microsoft en Google werken daaraan. Samsung gaat ook die weg op maar staat minder ver in applicaties. Samsung werkt aan een eigen operating systeem, om ook volledig op eigen benen te kunnen staan. Apple maakt de beste smartphone en staat het verst in applicaties. Het is hoofdzakelijk actief in de consumentenmarkt. In 2012 zorgde de iphone voor ruim de helft van de totale verkopen en de ipad voor 20%. Apple is dus sterk afhankelijk van het blijvende succes van die twee producten! Apple is met itunes de absolute wereldleider inzake digitale muziek, een miljardenindustrie. Bij itunes download (koop) je een nummer. Het is dan je eigendom en je kan het kopiëren. Het online streamen van muziek neemt een vlucht. Streaming vervangt voor een stuk maar niet helemaal het downloaden. Bij streaming word je geen eigenaar van het nummer maar huur je het. De omzet van bedrijven als Spotify en Pandora stijgt veel sneller dan die van downloadwebsites als itunes. Maar ongeveer 70% ($4 miljard) van de omzet komt van het verkopen (downloaden) van digitale muziek. Google en Microsoft hebben hun eigen diensten gelanceerd, met weinig succes tot hiertoe. Apple blijft in 2013 de voornaamste online muziekretailer met een geschat marktaandeel van 74% volgens studiebureau Asymco. Contentleveranciers zoals sommige mediabedrijven profiteren van die evolutie. Een muziekdienst zoals itunes of Spotify betaalt per afgespeeld nummer een licentie aan de platenmaatschappijen. Spotify maakt daardoor verlies. Adverteren op een iphone brengt 18 keer meer op dan adverteren op een Android-telefoon! Een premiummerk heeft dus voordelen! Microsoft domineert de bedrijvenmarkt met Windows en Office, die voor een continue cashflow en cashberg zorgen. In de bedrijven, waar Microsoft domineert met Windows, heeft de tablet en de smartphone zijn intrede gedaan. Werknemers brengen hun eigen toestellen mee en gebruiken die, zonder toestemming van de IT-afdeling. Dat is een fundamentele bedreiging voor de dominantie van Windows. En Windows is de core-business van Microsoft! Windows 8 maakt het mogelijk voor de IT-afdeling om alle toestellen te integreren en de bedrijfsgegevens toch te beveiligen. Het grote voordeel is dat je als gebruiker van Microsoft s cloud services een werk kunt starten op je PC en het in de trein verder afwerken op je tablet. In september 2013 kondigde Microsoft de opvolger aan van zijn eerste tablet: de surface 2. De Surface 2 heeft een cover met toetsenbord en achtergrondverlichting, is dunner, lichter en krachtiger. Copyright Excelco 2013 3
Om data in te voeren is dat een pluspunt. Andere tablets dienen hoofdzakelijk om data te lezen. De Surface zal als uitstalraam voor Windows 8 dienen. Eigenlijk wordt de Surface gepositioneerd tussen de huidige tablets en de laptops. Daarmee richt Microsoft zich deels tot een ruimer publiek dan dat van de ipad. Microsoft kan het zich niet permitteren om op de markt van smartphones afwezig te blijven. Daarom koopt het de divisie mobiele telefonie van Nokia over, die eerder reeds op Windows 8 overgeschakeld was. De integratie kan dus vlot verlopen. Een deel van de berg cash volstaat. De overname is een koopje! Microsoft diversifieert zijn productengamma, o.a. via activiteiten in cloud computing met Windows Azure, dat computertoepassingen en capaciteit aanbiedt. Windows Azure biedt een volledige waaier aan IT-diensten. Zo levert bijvoorbeeld Barco onderhouds- en klantensupport via Windows Azure. Microsoft zegt dat 41% van de grootste bedrijven wereldwijd hun data opslaan bij Microsoft. Inzake cloud computing reageerde Microsoft zeer snel op de marktevolutie! 25.10.2013: Microsoft zag de verkopen van de Surface in het afgelopen kwartaal stijgen. Tegelijkertijd namen de inkomsten uit de verkoop van advertenties (bij zoekmotor Bing) aanzienlijk toe, terwijl de inkomsten uit Windows licht daalden. Samsung Electronics maakt een breed gamma producten zoals TV's, IT-producten met inbegrip van chips, gsm's, tablets, camera's en tal van huishoudelijke apparaten. De grotere diversificatie en het zich deels richten op het lagere prijssegment leidt tot een lagere winstmarge. In 2013 komt 74% van de bedrijfswinst van smartphones en tablets! In 2010 was dat nog maar 26%. Bijna één op vier gsm's wordt in 2013 door Samsung verkocht. Daarvan wordt 29% in Amerika verkocht, 25% in Europa, 14% in China, 18% in de rest van Azië en Afrika en 14% in Zuid-Korea. Samsung opteert voor de meeste van zijn smartphones voor het besturingssysteem Android van Google. Maar het werkt aan een eigen besturingssysteem Tizen om meer onafhankelijk te worden. Het is de voornaamste concurrent van Apple geworden. Inzake smartphones heeft het allianties met telecomoperatoren. Copyright Excelco 2013 4
Google heeft de meest gebruikte zoekrobot op het internet. Zelf int Google indirect advertentie-inkomsten uit de bijgeleverde diensten. Google verzamelt gegevens over de gebruikers en weet zo meer dan wie ook over de voorkeuren van de vele gebruikers van zijn producten. Die database is van onschatbare waarde in de reclamewereld en laat gerichte publiciteit toe. Google stelt zijn besturingssysteem Android gratis ter beschikking van alle constructeurs van smartphones en tablets. Maar Android wordt door verschillende fabrikanten zoals Samsung gestript van Google-applicaties en voorzien van eigen applicaties. Daardoor verliest Google internettrafiek en reclame-inkomsten. Met Google Maps beschikt het bedrijf over de meest uitgebreide kaartendadabase in de wereld. De nieuwste versie van Google Maps kijkt naar je voorkeuren en stelt plaatsen voor die je wellicht het bezoeken waard zult vinden. In 2013 nam Google Waze over, een Israelische producent van navigatiesoftware waar de gebruikers mee voor de verkeersinformatie zorgen. De videowebsite YouTube is immens populair. Google biedt ook met een eigen tablet aan op basis van Android, de Nexus. De Nexus 7 beschikt over een ruime waaier van applicaties en is relatief goedkoop. Dat houdt in dat de winstmarge laag is. Het is op de eerste plaats een concurrent voor de Kindle van Amazon. De Nexus 10 wordt hoger gepositioneerd. Google Glass, gadget of gamechanger? De Google Glass, een computer die in een bril geïntegreerd is en die met de stem of met vingertoetsen kan bediend worden, zou voor consumenten en sommige beroepen (zoals chirurgie) nieuwe mogelijkheden bieden. De bril zou ook toelaten je vrienden te vinden tussen een massa mensen en een email te versturen via spraaktechnologie. Journalist Sven Spoormakers van Het Laatste Nieuws kon als één van de allereerste Vlamingen 'Google Glass' uitproberen. Zijn conclusie: "Het is waanzinnig. Magisch. Fenomenaal. Betoverend. TechRadar's Alex Roth spent time with the device and said the following: "Is Glass cool and entirely novel? Yes, it certainly is. Is it a device that will change the life of, or even just prove useful to, the average consumer? That's doubtful." Google ondervindt concurrentie van de sociale media, zoals Facebook. Het bedrijf investeert ongelooflijk veel in allerlei R&D, tot 13% van de omzet. Maar het blijft kwetsbaar. En het is de vraag of de investeringen in nieuwe producten zullen leiden tot meer reclame-opbrengsten, de corebusiness van Google. In China is Baidu de grootste in internetreclame. Copyright Excelco 2013 5
Eén, twee, drie of vier winnaars? Sterk Zwak Risico Apple marktleider, applicaties lagere prijssegment afhankelijk van iphone Google zoekmotor, innovatie China sociale media Microsoft bedrijvenmarkt groei, innovatie te weinig app s Samsung focus op marktaandeel diversificatie geen eigen OS De perceptie is dat als één firma groeit dat slecht nieuws is voor de concurrenten. Dat is in deze markt niet zo. Deze markt groeit sterk. Er is dus ruimte voor meerdere spelers om te groeien. In technologie is het evenwel meestal haasje over. Je kan niet voorspellen wie op welk moment een voorsprong neemt. Gespreid beleggen in een groeimarkt is een veilige strategie. In het zog van de grote spelers zullen meerdere toeleveranciers eveneens goed presteren. De uitbouw van een eigen universum vereist dat men zowel hardware als software volledig in eigen handen heeft. Een toestel op zich is niets waard. Het aantal toepassingen telt. Wat dat betreft heeft Apple voorsprong genomen. Een app ontwikkelen is tijdrovend en duur en dus focussen de meeste ontwikkelaars op Apple, want daar kunnen ze het meest verdienen. Portefeuille en portefeuilleanalyse Aankoopdatum Aantal stuks Aankoopkoers Apple 04.01.2010 67 $214,01 Google 04.01.2010 23 $626,75 Microsoft 04.01.2010 466 $30,95 Samsung 30.05.2011 17 KRW884.000,00 Copyright Excelco 2013 6
Samenstelling Kwaliteit van de bedrijven Norm: 10 % 15% 40% 33% 10% 10% Deze vier bedrijven zijn elk afzonderlijk van topkwaliteit. Winstmarge, efficiëntie, rentabiliteit en groei in 2012 Dupont-formule: NW/TA = NW/O*O/TA. Bijv. 6 % = 3% * 2 Hierbij wordt de rentabiliteit van alle activa opgedeeld in nettowinstmarge * omloopsnelheid. Eenvoudig gesteld: rentabiliteit = winstmarge * efficiëntie. Microsoft heeft de hoogste winstmarge en rentabiliteit. Samsung heeft de laagste winstmarge maar de hoogste efficiëntie. Apple groeit het snelst (het grootste ballonnetje) en is ook het meest rendabel. Google is tweede inzake winstmarge en groei. Copyright Excelco 2013 7
Evolutie van de aandelenkoersen Wie is de beste van de vier? Score Koers Waarde Advies Div/K 1. Apple 10 $519,05 $657,06 Kopen 0,5% 2. Google 7 $1.010,59 $907,64 Bijkopen 0,0% 3. Microsoft 2 $37,59 $39,21 Kopen 2,2% 4. Samsung 1 KRW1.428.000,00 KRW1.265.309,92 Houden 0,6% 12.11.2013 De multiples Apple Samsung Microsoft Google K/W 13,21 6,54 12,10 27,25 Koers/omzet 2,79 0,90 3,49 5,49 Koers/boekwaarde 4,10 1,84 3,99 4,61 Koers/cashflow 9,54 5,66 10,92 19,90 EV/CF 9,43 7,23 12,65 19,66 12.11.2013 Copyright Excelco 2013 8
Conclusie De opbouw van een volledig ecosysteem is voor nieuwe toetreders zo goed als uitgesloten. Deze vier spelers hebben zo n grote voorsprong dat die op korte termijn niet in te halen is. Wel zullen andere producenten tablets of smartphones aanbieden met Android of Windows 8 als OS. Hieronder ziet u de evolutie van de totale omzet en winst van deze vier bedrijven. De ecosystemen ontwikkelen zich geleidelijk verder en de bedrijven komen regelmatig met positief en soms met minder goed nieuws. De merknamen van deze vier bedrijven behoren tot de meest waardevolle ter wereld: Apple op één, Google op twee, Microsoft op vijf en Samsung op acht! Apple heeft momenteel het meest volledige ecosysteem: het beschikt over het krachtigste besturingssysteem en over de meeste applicaties, het is nummer één in digitale muziek en het verkoopt de beste smartphone. Apple wil zijn winstmarge hoog houden en mikt op het topsegment van de consumentenmarkt. Microsoft is nummer één in de bedrijven en lijft straks de afdeling mobiele telefoons in van Nokia. Voor het gebruik van professionele software en de integratie tussen computer en tablet staat Microsoft het verst. Copyright Excelco 2013 9