Centrum voor Volwassenenonderwijs HOGER INSTITUUT DER KEMPEN Graduaat Boekhouden Informatiebrochure
Inhoud Even voorstellen: het HIK 1. Situering 2. Onze missie - Aanbod - Doelgroep - Middelen Leertraject 1. Situering van de opleiding Boekhouden - Doelgroep - Doelstelling 2. Studieprogramma - Overzicht van de modules - Inhoud van de modules 3. Praktische informatie - Inschrijven - Vrijstellingen - Kostprijs - Opleidingscheques - Aanwezigheden - Centrumreglement - Verzekering - Studentenkaart - Secretariaat - Contactgegevens Graduaat Boekhouden 1
Even voorstellen 1. Situering Het Katholieke Onderwijs voor Volwassenen (KOV) omvat twee centra: het Centrum voor Volwassenenonderwijs Hoger Instituut der Kempen (CVO HIK) voor het hoger onderwijs en het Centrum voor Volwassenenonderwijs Technisch Instituut Sint-Jozef (CVO TISJ) voor het secundair onderwijs. De opdracht van CVO HIK en CVO TISJ is aan volwassenen omscholing, bijscholing en een diplomagericht hoogstaand onderwijs te bieden. Het KOV telt een 350-tal leerkrachten en om en bij de 6.000 cursisten. Het is verspreid over zeven vestigingsplaatsen: de Katholieke Hogeschool Kempen (KHK) te Geel, de Katholieke Hogeschool Kempen (KHK) te Vorselaar, het Technisch Instituut Sint-Jozef te Geel, het Heilig-Hartinstituut te Tessenderlo, het Sint-Lambertuscollege te Westerlo, het Sint-Claracollege te Arendonk en het Technicum Noord-Antwerpen te Antwerpen. De hoofdzetel is gehuisvest in de moderne campus van de KHK te Geel. Het KOV is een 50 jaar jonge en levendige avondschool, met als motto: Leren, een meerwaarde op elke leeftijd. Het CVO HIK heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot Dé Avondschool van de Kempen!. 2. Onze missie Aanbod Het CVO Hoger Instituut der Kempen biedt een omvangrijk en gevarieerd aanbod aan up-to-date opleidingen in het kader van levenslang en levensbreed leren. Hiermee beantwoordt het aan hoge kwaliteitsnormen en speelt optimaal in op de leerbehoeften van iedere volwassene in de ruime regio. In overleg en in samenwerking met de andere regionale actoren beoogt het aldus een actieve bijdrage te leveren tot de sociale, economische en culturele ontplooiing van de Kempen. 2 Graduaat Boekhouden
Het CVO HIK wil erkend blijven als een toonaangevend centrum voor volwassenenonderwijs, door snel en flexibel in te spelen op de noden van iedere volwassene, zowel op didactisch als op inhoudelijk vlak. Het aanbod aan opleidingen en cursussen wordt permanent verruimd en ge actuali seerd met oog voor alle opportuniteiten die zich aanbieden. Wij willen tevens bijdragen tot de duurzame ontwikkeling van een multiculturele maatschappij waarbij wordt uitgegaan van een christelijk geïnspireerde levensvisie en van de waarden die daaruit voortvloeien. Doelgroep Het Hoger Instituut der Kempen richt zich tot cursisten uit diverse leeftijdscategorieën, die hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt wensen te vergroten of hun persoonlijke ontwikkeling willen verruimen door het behalen van een diploma of het volgen van een opleiding. Zij worden niet alleen gezien als partners, maar in een gemoedelijk klimaat tevens begeleid bij het realiseren van hun persoonlijke doelstellingen. Ook aan organisaties stelt het CVO HIK zijn deskundigheid ter beschikking voor het bij- en omscholen van personeel. Middelen Gemotiveerde, geëngageerde en ervaren lectoren, die voeling hebben en houden met de praktijk, staan borg voor cursussen die zowel inhoudelijk als didactisch up-to-date zijn. Ze zorgen er ook voor dat bij de kennisoverdracht en vorming de nadruk ligt op de eigenheden en behoeften van hun publiek. Om haar opdracht te verwezenlijken, maakt het CVO optimaal gebruik van opportuniteiten in meerdere vestigingsplaatsen in de regio. De centrale vestigingsplaats op de moderne en goed bereikbare campus van de KHK te Geel beschikt over een uitgebreide infrastructuur, een goed imago en dito naambekendheid. Graduaat Boekhouden 3
1. Situering van de opleiding Graduaat Boekhouden Een efficiënt gevoerde boekhouding is noodzakelijk om een degelijk economisch, financieel en fiscaal beleid te voeren. Hiervoor heb je goed geschoolde, vakbekwame medewerkers nodig. Oog voor detail en inzicht, een logische geest, analyseren en interpreteren van cijfers om hieruit beslissingen te nemen, nauwgezetheid en doorzettingsvermogen. Noodzakelijke competenties voor een goede boekhouder. Het zijn precies die professionele kwaliteiten die we onze cursisten, die in de opleiding Boekhouden afstuderen, willen meegeven. Aangezien de boekhouding in feite de kern van elke bedrijfsadministratie is, verzamelt en verstrekt ze alle informatie van financiële aard. Volgens de grootte van het bedrijf wordt de hoofdboekhouder of financieel directeur bijgestaan door een korps van boekhoudkundige bedienden. Om met succes in de functie van hoofdboekhouder te stappen, brengt de opleiding deze mensen een aantal vaardigheden, kennis en attitudes bij. Het profiel van de opleiding is uitgewerkt volgens het BOP van hoofdboekhouder. Doelgroep De opleiding Boekhouden richt zich zowel naar mensen die hun boekhoudkundige kennis op één of meerdere aspecten wil verhogen, als naar diegenen die met een boekhoudkundig diploma aan de slag willen, zowel op de boekhoudafdeling van bedrijven, als in boekhoudkantoren. Het modulaire systeem laat je toe om te kiezen voor het volgen van enkel die modules die je interesseren, waar je je verder in wil vervolmaken of waar je functie je noodzaakt tot bijscholing. Maar je kan ook opteren voor een diploma. Het is voor jou misschien belangrijk om een (bijkomend) diploma te behalen: je hebt om een of andere reden de kans gemist voltijds hoger onderwijs aan te vatten of je studies vroegtijdig stopgezet, je studeerde af in een richting die je nu niet veel mogelijkheden geeft op de arbeidsmarkt, je vindt het aangewezen een diploma te behalen om je kansen op de arbeidsmarkt te verhogen en een job te vinden. Boekhouder is nog steeds een knelpuntberoep! 4 Graduaat Boekhouden
Doelstelling Als afgestudeerde Graduaat Boekhouden sta je in voor de systematische en correcte boekhoudkundige verwerking van elke verrichting die in geld waardeerbaar is. Je zal voldoende kennis verwerven om zonder problemen te kunnen deelnemen aan de ingangsproeven van de verschillende instituten. Je leert de administratieve en commerciële verrichtingen, financiële, fiscale en diverse verrichtingen uitvoeren en controleren, het kostprijs-, kosten- en financieel beleid voorbereiden en de jaarrekeningen opmaken. Daarnaast moet je een boekhoudafdeling kunnen organiseren, coördineren en leiden, belangrijke beslissingen kunnen nemen, en correct met vertrouwelijke informatie omgaan. 2. Studieprogramma Overzicht van de modules De opleiding Boekhouden is modulair opgebouwd zodat je een totaalprogramma kunt samenstellen dat zoveel mogelijk voldoet aan jouw behoeften. Bepaalde modules bouwen verder op andere, wat in het door de bevoegde instanties van het Ministerie van Onderwijs en Vorming goedgekeurde schema wordt aangegeven door pijlen. De meeste modules duren één semester en starten begin september of begin februari. Graduaat Boekhouden 5
Hoger Onderwijs voor Sociale Promotie - Categorie Economisch - Opleiding Boekhouden A. Basistechnieken B. Vennootschappen C. Wetgeving en personenbelasting D. Financi n E. Controle F. Management en organisatie G. Projectwerk A1 Basis dubbel boekhouden B1 Vennootschapsrecht C1 Sociale wetgeving D1 Bank- en beurswezen E1 Financi le analyse F1 Kostenbeleid en budgettering G1 Projectwerk 1 120 lt 3 60 lt 1 80 lt 1 80 lt 2 80 lt 3 60 lt 3 40 lt A2 Aanvullend dubbel boekhouden B2 Vennootschapsboekhouden C2 Personenbelasting D2 Financi le algebra E2 Audit F2 Organisatie en communicatie 2 120 lt 2 80 lt 1 80 lt 2 60 lt 3 60 lt 3 60 lt A3 Computerboekhouden 3 60 lt B3 Vennootschapsbelasting 2 80 lt C3 Burgerlijk, handels- en economisch recht 1 80 lt E3 Kostprijsberekening 3 120 lt A4 BTW E4 Consolidatie 1 80 lt 3 40 lt Diploma Boekhouden 1440 lestijden 6 Graduaat Boekhouden
Inhoud van de modules A. Basistechnieken A1: Basis dubbel boekhouden De basisprincipes van dubbel boekhouden worden aangeleerd. Onder meer het opstellen van een beginbalans en een proef- en saldibalans, het boeken van de commerciële en financiële transacties, boeken van personeelskosten. Tot slot wordt het centraliseren van transacties behandeld. A2: Aanvullend dubbel boekhouden Het basis dubbel boekhouden wordt uitgebreid met de financieringsstromen. Het opstellen van de inventaris, het uitvoeren van regularisaties, de afsluiting van de boekhouding en het opstellen van de jaarrekening komen uitgebreid aan bod. Aan het einde van deze module is de cursist in staat om zelfstandig een dubbele boekhouding te voeren en alle wettelijke verplichtingen in verband hiermee te vervullen. A3: Computer boekhouden Je leert een volledige boekhouding voeren aan de hand van een boekhoudpakket. Thema s die aan bod komen zijn het opstarten van een boekhouding, het boeken van aan- en verkoopfacturen, financiële en diverse verrichtingen en het uitvoeren van de afsluitverrichtingen. A4: BTW De basisprincipes in verband met BTW komen hier aan bod: het principe van de BTW, wie is BTW verschuldigd, hoe wordt de maatstaf van heffing berekend, wat zijn belastbare handelingen en vrijstellingen, waar en wanneer is BTW verschuldigd, welke administratieve verplichtingen moeten vervuld worden. Tot slot wordt het invullen van diverse BTW-formulieren behandeld. Graduaat Boekhouden 7
B. Vennootschappen B1: Vennootschapsrecht De structuur, organisatie en werking van de meest voorkomende vennootschapsvormen (NV, BVBA en CVBA) worden besproken, dit van oprichting tot ontbinding. De andere vennootschappen worden kort behandeld. Er wordt eveneens aandacht besteed aan het interpreteren van wetteksten en juridische problemen met betrekking tot vennootschappen. B2: Vennootschapsboekhouden Het boekhoudkundig verwerken van alle levensfasen wordt besproken. Dit gebeurt aan de hand van een grondige studie van de jaarrekening. De balansrubrieken worden uitgediept. Verder worden een aantal juridische aspecten van de boekhouding behandeld, de adviezen van de commissie voor boekhoudkundige normen komen aan bod. Er is eveneens aandacht voor de internationale standaarden en de plaats daarvan in een enkelvoudige jaarrekening. B3: Vennootschapsbelasting Hier wordt geleerd een aangifte in de vennootschapsbelasting efficiënt in te vullen. Verder komt het bepalen van het fiscale resultaat van de vennootschap en het berekenen van de verschuldigde belastingen aan bod. C. Wetgeving en personenbelasting C1: Sociale wetgeving De geldende reglementering en wederzijdse rechten en plichten van werkgevers en werknemers, zowel bij de totstandkoming van de arbeidsovereenkomst, tijdens de lopende duur als bij de beëindiging van de overeenkomst worden toegelicht. Daarnaast komen de loonberekeningsmethoden, de vrije en verplichte verzekeringen inzake personeel en het opstellen van een sociale balans aan bod. Tot slot worden de belangrijkste elementen van de sociale zekerheidswetgeving behandeld. 8 Graduaat Boekhouden
C2: Personenbelasting Je leert de wettelijke basis van de personenbelasting en kan een aangifte in de personenbelasting op een efficiënte manier invullen. Alle elementen van het belastbaar inkomen (onroerende, roerende, bedrijfs- en diverse inkomsten) komen aan bod. Daarnaast worden de belastingvrije sommen, aftrekbare bestedingen en uitgaven die recht geven op belastingvermindering behandeld. Tot slot worden de belastingberekening en de aangifte- en aanslagformaliteiten uitgewerkt. C3: Burgerlijk, handels- en economisch recht De voor de boekhouder relevante juridische begrippen op het vlak van verbintenissenrecht, huwelijksvermogenstelsels, zakenrecht, gerechtelijk akkoord en faillissement, wet op koophandel, wet op de handelspraktijken, erfrecht, vestigingswet en verzekeringen komen aan bod. Daarnaast leer je eenvoudige contracten opstellen. D. Financien D1: Bank en beurswezen Het economisch belang en de juridische omkadering van het bank- en beurswezen wordt besproken. De verschillende betaalmiddelen en de belangrijkste beleggingsproducten worden dieper besproken. Tot slot worden verschillende kredietvormen overlopen en wordt nagegaan welke het meest aangewezen is per specifiek geval. D2: Financiële algebra Je leert wiskundige formules in verschillende financiële situaties gebruiken en toepassen aan de hand van een rekenmachine of rekenblad, onder meer het berekenen van enkelvoudige en samengestelde intresten, het berekenen van annuïteiten en het opstellen van aflossingsplannen. Graduaat Boekhouden 9
E. Controle E1: Financiële analyse Je leert hoe je financiële informatie uit een jaarrekening kan halen. Meer specifiek komen het berekenen en interpreteren van financiële kengetallen, het uitvoeren van een vermogensstroomanalyse en het bepalen van de financiële gezondheidstoestand aan bod. E2: Audit De verschillende stappen die de boekhouder/revisor/accountant volgt bij het uitvoeren van zijn taken worden besproken, evenals de normen en technieken voor interne en externe controles. Je leert hoe controleprocedures worden opgesteld en opgevolgd, zodat je in staat bent een sluitende controle van de procedures en de jaarrekening uit te voeren. E3: Kostprijsberekening Je krijgt inzicht in de opbouw van een kostprijs, en leert toepassingen uitwerken. De belangrijkste technieken om kostprijzen te berekenen, evenals analytische verwerking en kostprijsboekhouding komen aan bod. E4: Consolidatie De Europese en Belgische wetgeving met betrekking tot consolidatie worden besproken. Daarna worden de belangrijkste consolidatiemethodes aangeleerd en toegepast. Tot slot wordt dieper ingegaan in de geconsolideerde jaarrekening. F. Mannagement en organisatie F1: Kostenbeleid en budgettering Je leert hoe op basis van kostprijsinformatie van een eenvoudige onderneming voorstellen naar het beleid geformuleerd kunnen worden, hoe we budgetten opstellen, controleren en analyseren. Er wordt ook nagegaan welke invloed bepaalde managementbeslissingen hebben op het resultaat. Het opmaken van een liquiditeitsplan en financieel plan komen eveneens aan bod. 10 Graduaat Boekhouden
F2: Organisatie en communicatie Naast de plaats van de boekhoudafdeling in een organisatie, wordt nader ingegaan op principes van personeelsbeleid zoals het motiveren van medewerkers, functieomschrijvingen opstellen, bijscholing, werkoverleg plannen, het voeren van functionerings- en evaluatiegesprekken. Er wordt ook ruim aandacht besteed aan communicatietechnieken, zoals vergaderen, mondeling en schriftelijk rapporteren, stappen bij het voeren van een sollicitatiegesprek, enz. G. Projectwerk G1: Projectwerk De verworven kennis wordt praktisch toegepast. Dat kan aan de hand van case studies, bedrijfsbezoeken, het uitnodigen van sprekers, groepsvoordrachten enz. Meer specifiek zal een geïntegreerde gevallenstudie worden uitgewerkt, waarin de boekhouding van een fictieve onderneming moet worden uitgevoerd, van oprichting tot vereffening. Graduaat Boekhouden 11
3. Praktische informatie Inschrijven en inschrijvingsvoorwaarden Enkele keren per jaar worden er informatiesessies georganiseerd, tijdens welke uitvoerig informatie wordt gegeven over alles wat met de opleiding Graduaat Boekhouden te maken heeft. Je kunt daar dan ook terecht met jouw specifieke en/of persoonlijke vragen. De data van deze informatiesessies vind je op de website van het centrum www.hik.be. Na deze sessies is er gelegenheid om je in te schrijven aan de balie van het CVO HIK. Dit kan tijdens de openingsuren van de school. Het inschrijvingsgeld is afhankelijk van het aantal modules die gevolgd worden. Zowel voor het betalen van het inschrijvingsgeld als voor het betalen van de cursussen kan je opleidingscheques aanvragen en gebruiken. Meer informatie hierover is te vinden via een link op de homepage van ons Centrum voor Volwassenenonderwijs onder de rubriek Info, Opleidingscheques. Om te kunnen starten in deze opleiding moet men een diploma secundair onderwijs kunnen voorleggen. Cursisten die niet aan deze voorwaarden voldoen, kunnen toegelaten worden wanneer ze minstens 3 jaar geleden het secundair onderwijs verlaten hebben en een toelatingsproef afleggen. Vrijstellingen Wie bepaalde vakinhouden al heeft gevolgd in een vorige opleiding van het niveau Hoger Onderwijs kan een vrijstelling aanvragen, zodat deze module niet moet gevolgd worden en uiteindelijk eventueel toch het diploma van gegradueerde kan behaald worden. Daartoe dient men een gedocumenteerde schriftelijke aanvraag tot vrijstelling in te dienen, gericht aan de directeur bij het begin van een semester. Verdere informatie is beschikbaar op een document met toelichting hierover. Kostprijs Als bedrag voor inschrijvings- en investeringskosten wordt 1 euro aangerekend per lesuur. Indien je dit bedrag vermenigvuldigt met het aantal lesuren voor de modules die je wil volgen, dan kan je nagaan hoeveel het inschrijvingsgeld bedraagt. Dit bedrag dient bij de inschrijving voldaan te worden, eventueel met opleidingscheques. Informatie hierover vind je in het volgende punt. 12 Graduaat Boekhouden
Daarnaast zal je ook bij het begin van elk schooljaar een overzicht krijgen van het bedrag dat aangerekend wordt voor cursussen, handboeken, kopieën, enz. Het maximale inschrijvingsgeld bedraagt 400 euro per jaar en 1.200 euro voor de ganse opleiding. Opleidingscheques Alle werknemers, die wonen in Vlaanderen of in het Brusselse gewest, kunnen gebruik maken van de opleidingscheques van de Vlaamse overheid. Op onze website vind je een link naar de desbetreffende website van de VDAB, nl. http://www.vdab.be/opleidingscheques/werknemers.shtml. Aanwezigheden De lessen gaan op een weekavond door van 18u30 tot 22u20. Op een zaterdagvoormiddag gaan de lessen door van 08u30 tot 13u10. Gezien de beperkte lesmomenten rekenen wij op een maximale aanwezigheid. Bij aanvang van ieder lesblok worden door de lectoren de aanwezigheden genoteerd. Als je meent om één of andere ernstige reden een uitzondering te kunnen krijgen op de regel in verband met aanwezigheden, dan kan je hiervoor een aanvraag indienen bij de afdelingscoördinator. Deze zal hierin, samen met de directie, een beslissing nemen. Centrumreglement Het centrumreglement dat door het CVO wordt gehanteerd, vind je op de website of kan je op eenvoudige aanvraag bekomen op het secretariaat. Je vindt er informatie over de evaluatiemodaliteiten, de mogelijke examenvormen en de examenorganisatie. Verzekering Na betaling van het inschrijvingsgeld ben je tijdens contacten en activiteiten ingericht door de opleiding verzekerd voor eigen lichamelijk letsel. Deze verzekering geldt ook op weg van en naar de school en voor burgerrechtelijke aansprakelijkheid: schade aan derden in de school. Studentenkaart Een studentenkaart wordt voor alle cursisten jaarlijks ter beschikking gesteld op data die door het secretariaat zullen worden aangegeven. Graduaat Boekhouden 13
Secretariaat Voor bijkomende inlichtingen en inschrijvingen kan je steeds terecht op het secretariaat van het volwassenenonderwijs. Dit kan je vinden in het A-blok op de eerste verdieping, laatste deur (volg de bewegwijzering OSP). De openingsuren van het secretariaat volwassenenonderwijs vind je op http://www.hik.be. Klik in de bovenste navigatiebalk op de knop Info en selecteer in de keuzelijst Secretariaat. Contactgegevens Adres: Kleinhoefstraat 4 2440 Geel Tel. overdag: 014 56 23 22 Tel. na 18u00: 014 56 23 10 Mailadres: info@hik.be URL: www.hik.be Wegwijs naar de campus 14 Graduaat Boekhouden
Kleinhoefstraat 4-2440 Geel Telefoon 014 56 23 22 Fax 014 58 48 59 www.hik.be info@hik.be