Jaarrekening PO-Raad 2010 2

Jaarrekening 2010

Jaarrekening PO-Raad 2010 2

Jaarrekening 2010 PO-Raad Utrecht, 9 juni 2011

Inhoud Pagina A Toelichting op onderdelen van het financieel jaarverslag 7 A1 Verslag Raad van Toezicht 9 A2 Bestuursverslag 14 B Jaarrekening 33 B1 Grondslagen 34 B2 Geconsolideerde balans per 31 december 2010 36 B3 Geconsolideerde staat van baten en lasten 2010 37 B4 Geconsolideerde kasstroomoverzicht 2010 38 B5 Toelichting geconsolideerde balans 2010 39 B6 Niet in balans opgenomen rechten en plichten 41 B7 Overzicht verbonden partijen 42 B8 Toelichting geconsolideerde staat van baten en lasten 2010 43 Enkelvoudige jaarrekening Vereniging PO-Raad 47 B2 Enkelvoudige balans per 31 december 2010 48 B3 Enkelvoudige staat van baten en lasten 2010 49 B4 Enkelvoudige kasstroomoverzicht 2010 50 B5 Toelichting enkelvoudige balans 51 B8 Toelichting enkelvoudige staat van baten en lasten 53 C Overige gegevens 57 C1 Controleverklaring 58 C2 Voorstel bestemming exploitatieresultaat 60 C3 Gebeurtenissen na balansdatum 61 Bijlage 62 Uitputtingsoverzicht subsidieprojecten 63 Jaarrekening PO-Raad 2010 4

Voorwoord Dit is de Jaarrekening 2010 van de PO-Raad. In dit verslag vindt u de financiële verantwoording van de Vereniging PO-Raad en de Stichting PO-Projecten over het jaar 2010. Voor het eerst worden de jaarrekeningen van de vereniging en de stichting geconsolideerd. In dit jaarverslag treft u de geconsolideerde jaarrekening aan en de enkelvoudige jaarrekening van de Vereniging PO-Raad. De PO-Raad is de sectororganisatie voor het primair onderwijs. De vereniging behartigt de gezamenlijke belangen van de schoolbesturen in het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs. Op 31 december 2010 zijn 871 schoolbesturen aangesloten bij de PO-Raad. Dat is 72% van alle schoolbesturen in Nederland. Zij zijn verantwoordelijk voor 87% van de scholen, 88% van de leerlingen en 86% van de medewerkers in het primair onderwijs. Door het groter worden van de vereniging en door het overnemen van de taken van de WEC-Raad heeft de PO-Raad een duidelijke positie gekregen in het onderwijsveld. We zijn een serieuze gesprekspartner met een krachtige stem. Er wordt met en er wordt over ons gesproken, in het onderwijs, maar ook in de politiek. Door deze positie kunnen we de belangen van onze leden en de belangen van het onderwijs beter behartigen. Op de algemene ledenvergadering van 1 december 2010 is het besluit bekrachtigd om de projectmiddelen voor de PO-Raad onder te brengen in de Stichting PO-Projecten. Daarmee houden we de geldstromen (contributie en projectgelden) gescheiden. Op praktische en juridische gronden presenteren we de jaarrekeningen over 2010 echter wel geconsolideerd. De juridische reden hiervoor ligt in het feit dat de vereniging volledige zeggenschap heeft over de beschikkingen die bij de stichting zijn geadministreerd. Met de Jaarrekening leggen we verantwoording af aan de leden van de PO-Raad over de besteding van de middelen van de Vereniging PO-Raad. De enkelvoudige jaarrekening van de vereniging is daarom ook in dit verslag opgenomen. Over de besteding van de middelen van de Stichting PO-Projecten moeten we verantwoording afleggen aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur & Wetenschap. De jaarrekening van de stichting wordt niet vastgesteld door de algemene ledenvergadering en is daarom niet afzonderlijk in dit verslag opgenomen. 5 Voorwoord

De PO-Raad wil in 2011 verder groeien in de rol van gezaghebbende belangenbehartiger van de sector primair onderwijs. Wij blijven aanjager van innovatieve projecten en kennisdeling. Kwaliteit staat daarbij voorop. Het gaat immers om de toekomst van onze kinderen. En daarmee om de toekomst van Nederland. Bestuur PO-Raad, Kete Kervezee, voorzitter Simone Walvisch René van Harten Wim Ludeke Jaarrekening PO-Raad 2010 6

A Toelichting op onderdelen van het financieel jaarverslag 7 Toelichting

Jaarrekening PO-Raad 2010 8

A1 Verslag Raad van Toezicht 1 Samenstelling van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht werd in 2010 gevormd door: Willem van Leeuwen Voorzitter Raad van Toezicht PO-Raad. Hoofdfunctie en belangrijkste nevenfuncties: Directeur CS&G Consultancy B.V. (Civil Society & Governance). Bestuurder a.i. Stichting Werkorganisatie (vanaf mei 2010). Bestuurder a.i. Stichting Comensha (vanaf mei 2010). Voorzitter Stichting Buurt Alliantie. Lid Bestuur Stichting NWR. Lid van de strategische Adviesraad van het centrum Bestuur Maatschappelijke Ondernemingen (Tiasnimbas, 2008). Lid Maatschappelijke Adviesraad VO-raad (tot oktober 2010). Truusje Abbenhuis-Verspaget Hoofdfunctie: Voorzitter van het Bestuur van de Stichting voor Katholiek en Protestants-christelijk Onderwijs te Eindhoven. Toon Griffioen Hoofdfunctie: Managing Partner van Brainnovation b.v., onderwijskundig adviesbureau voor MBO, HBO, zorg en bedrijfsleven. Hans Kelderman Hoofdfunctie: Algemeen directeur van de Aloysius-stichting Onderwijs Jeugdzorg voor speciaal (SO en VSO Cluster 4) en speciaal basisonderwijs te Voorhout. Thea Meijer Hoofdfunctie en belangrijkste nevenfuncties: Voorzitter College van Bestuur Stichting Openbaar Primair Onderwijs (SPO) Utrecht. Lid van het bestuur van Reactys (REC 3 Midden Nederland). Nur Nurmohamed Hoofdfunctie en belangrijkste nevenfuncties: Adjunct Directeur Rabobank Nederland Lid Raad van Commissarissen, Elan Wonen Haarlem. Gert Schutte Hoofdfunctie en belangrijkste nevenfuncties: Vicevoorzitter van de Kiesraad. Lid Raad van Toezicht Stichting Bartiméus. Lid Raad van Toezicht Theologische Universiteit Kampen. 9 Verslag Raad van Toezicht

2 Taak en samenstelling van de Raad van Toezicht De Raad van Toezicht heeft statutair de taak om toe te zien op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de vereniging. Expliciet heeft de Raad van Toezicht conform de statuten de taak om actief toezicht te houden op de wijze waarop het bestuur bij zijn besluitvorming de leden heeft geraadpleegd. Bij de oprichting van de PO-Raad was erin voorzien dat na twee jaar alle leden van de Raad van Toezicht aftredend en herbenoembaar waren. In de ALV van 21 januari 2010 is de Raad van Toezicht gedeeltelijk nieuw benoemd. De samenstelling van de Raad van Toezicht is in omvang beperkt en tegelijkertijd is er een beter evenwicht gerealiseerd tussen de aanwezige competenties op het terrein van onderwijs enerzijds en op de terreinen financiën, communicatie en marketing anderzijds. De Raad van Toezicht nam afscheid van Jos Berens, Jeu Boelen en Sjoerd Seffinga. De PO-Raad is hen dank verschuldigd voor de inzet in de startfase van de vereniging. Toon Griffioen is door de ALV in januari 2010 als nieuw lid benoemd. In 2010 heeft de Raad van Toezicht in zijn nieuwe samenstelling een rooster van aftreden en een taakverdeling vastgesteld. 3 Werkwijze Zoals in het jaarverslag 2009 vermeld, hadden het bestuur en Raad van Toezicht, mede n.a.v. de Code Goed Bestuur PO, geconstateerd dat de rolopvatting van bestuur en Raad van Toezicht van de PO-Raad nog verduidelijking behoeft. De Raad van Toezicht heeft zich daarom, in de vernieuwde samenstelling, gebogen over zijn werkwijze. In juni 2010 hebben het bestuur en de Raad van Toezicht zich met externe begeleiding bezonnen op de wijze waarop de toezichthoudende taken vorm kunnen krijgen. De Raad van Toezicht heeft besloten een toezichtkader te formuleren met ijkpunten waarop het bestuur zich ten opzichte van de Raad dient te verantwoorden. De eerste stappen naar een toezichtkader zijn gezet en het gehele kader kan naar verwachting in 2011 worden voltooid. De voorzitter van de Raad van Toezicht heeft in 2010 deelgenomen aan de dag van het toezicht van de VTOI. De Raad van Toezicht kende in het verslagjaar een Remuneratiecommissie en een Auditcommissie die de besluitvorming van de Raad van Toezicht als geheel voorbereidden. Jaarrekening PO-Raad 2010 10

4 Activiteiten van de Raad van Toezicht in het verslagjaar De Raad van Toezicht is in 2010 zes maal bijeengekomen. Belangrijke onderwerpen op de agenda waren (a) de versterking van de vereniging mede in relatie tot andere organisaties, (b) de positionering van de PO-Raad met de vijf functies van een brancheorganisatie, (c) de belangenbehartiging in politiek turbulente tijden en (d) de organisatie van de PO-Raad. De PO-Raad heeft onderzocht op welke wijze de vereniging kan worden versterkt. Het meest ingrijpende resultaat daarvan is de incorporatie van de WEC-Raad in de PO-Raad per 1 oktober 2010. De Raad van Toezicht heeft zich ervan vergewist dat de bestuurders van beide organisaties hetzelfde doel voor ogen hadden en dat de PO-Raad geen onverantwoorde financiële risico s liep. In de vergadering van 13 september 2010 heeft de Raad van Toezicht goedkeuring gegeven aan de incorporatie. Daarnaast is besloten tot de inrichting van een schoolleiderkamer waarbij de vormgeving in 2011 nader wordt verkend. Tevens heeft de samenwerking met profielorganisaties de nodige aandacht gekregen. De Raad van Toezicht heeft, naast advisering over de inhoud, vooral de procesgang bewaakt. De leden van de PO-Raad werden op verschillende momenten betrokken, onder andere tijdens de ledenbijeenkomst van juni 2010 voorafgaand aan de ALV, de netwerken, de denktank, de resonansgroep van een werkgroep schoolleiders en bij de bespreking van de voorstellen tijdens de ALV s van januari, juni en december 2010. Het bestuur heeft in de notitie Positionering aangegeven hoe het de doelstellingen voor de sector primair onderwijs wil realiseren. De doelstellingen zijn geordend naar de vijf functies van een branche organisatie, te weten zingeving, belangenbehartiging, dienstverlening, extern en intern bindende afspraken. De Raad van Toezicht heeft met het bestuur over de versterking van de genoemde functies gesproken en daarbij als klankbord gefungeerd. Ook heeft de raad van Toezicht de betrokkenheid van leden bij de totstandkoming van deze notitie bewaakt. De denktank en enkele netwerken waren in de voorfase betrokken, de ALV van december 2010 heeft op hoofdlijnen de voorstellen bekrachtigd. Hiermee ligt er een basis waarover de leden zich duidelijk hebben uitgelaten, voor het werk van de PO-Raad gedurende de komende jaren. Eén van de vijf functies van een branchevereniging die in 2010 veel aandacht heeft gevergd, is de behartiging van de collectieve belangen van de aangesloten leden. Immers, 2010 is politiek een turbulent jaar geweest en de PO-Raad heeft veel energie gestoken in belangenbehartiging in de fase voor de verkiezingen, de fase de regeringsformatie en in de fase van kameroverleg over regeringsvoorstellen met betrekking tot bezuinigingen op m.n. Passend onderwijs. Het bestuur heeft de Raad van Toezicht steeds op de hoogte gehouden en de gelegenheid genomen over de ontwikkelingen en de voorgenomen stappen met de Raad van Toezicht van gedachten te wisselen. Omdat politiek lobbywerk vaak achter de schermen 11 Verslag Raad van Toezicht

het meest effectief is, diende soms de transparantie naar leden te worden gedoseerd. De Raad van Toezicht heeft aangedrongen op zoveel mogelijk transparantie en het mobiliseren van leden. Tijdens de ALV s en netwerken is de belangenbehartiging intensief met de leden besproken. De organisatie van de PO-Raad heeft in 2010 de nodige aandacht van de Raad van Toezicht gekregen. In 2010 kende het bureau een beperkte uitbreiding, hetgeen samenhing met de incorporatie van de WEC-Raad en met de versterking van de communicatie. De Remuneratiecommissie voerde de evaluatie- en beoordelingsgesprekken met het bestuur en de afzonderlijke bestuursleden. Tevens heeft de remuneratiecommissie de Raad van Toezicht geadviseerd over de voordracht van een nieuwe bestuurder met expertise in het speciaal onderwijs. Wim Ludeke is op voordracht van de Raad van Toezicht, voor 2 dagen per week, door de ALV van 1 december 2010 benoemd als bestuurder met als specifiek aandachtsgebied het speciaal (voortgezet) onderwijs. De Raad van Toezicht heeft zowel de profielschets als de selectieprocedure voor de nieuwe bestuurder aan de ALV van juni 2010 voorgelegd. De Raad van Toezicht heeft de portefeuilleverdeling van het bestuur besproken en goedgekeurd. Voor een heldere aansturing van het bureau, heeft Simone Walvisch de functie van bestuurder-directeur op zich genomen. Verder heeft de Raad van Toezicht erop toegezien dat het bureau lean and mean blijft. Ten behoeve van de eigen informatievoorziening zullen voorzitter en vicevoorzitter van de Raad van Toezicht jaarlijks een gesprek hebben met de personeelsvertegenwoordiging van de PO-Raad. Hiermee is in 2010 een begin gemaakt. De Raad van Toezicht heeft het belang benadrukt van het bestuursbesluit te komen tot een evaluatie van de portefeuilleverdeling in de loop van 2011. Ook zijn met het bestuur afspraken gemaakt over de evaluatie van de bestuursstructuur. De Auditcommissie heeft de Raad van Toezicht in 2010 geadviseerd over de jaarrekening, de begroting en de wijze waarop het bestuur de adviezen van de accountant hanteert. Speciale aandacht van de Auditcommissie is uitgegaan naar de financiële gevolgen van de incorporatie van de WEC-Raad. Na advies van de Auditcommissie heeft de Raad van Toezicht de jaarstukken besproken in aanwezigheid van de accountant en deze goedgekeurd. Goedkeuring van de jaarstukken door de Raad van Toezicht impliceert dat deze met een positief advies aan de ALV worden voorgelegd met de vraag of de ALV met de stukken kan instemmen. Ook dat was in de ALV van juni het geval. Jaarrekening PO-Raad 2010 12

5 Tenslotte De Raad van Toezicht is tevreden over de ontwikkeling van de PO-Raad. Het aantal leden is toegenomen en ultimo 2010 zit ruim 88 % van de leerlingen op een school die via het bestuur is aangesloten bij de PO-Raad. De PO-Raad is intussen een bekende en gerespecteerde brancheorganisatie. In de belangenbehartiging is de positie van de PO Raad onomstreden. In toenemende mate zijn de leden actief binnen de vereniging en functioneren de netwerken tot tevredenheid van de deelnemende leden. In 2011 zal het bestuur invulling geven aan de schoolleiderskamer. Daarmee wordt de PO-Raad verder versterkt. De Raad van Toezicht dankt het bestuur en de medewerkers voor de inzet en de geleverde prestaties in 2010. Utrecht, 17 mei 2011 Raad van Toezicht Mr. Willem D. van Leeuwen voorzitter 13 Verslag Raad van Toezicht

A2 Bestuursverslag 1 Algemene informatie 1.1 Juridische structuur De eerste rechtspersoon is een vereniging met de naam: Vereniging PO-Raad. De vereniging is opgericht in 2008 en is gevestigd te Utrecht. De vereniging is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 30235217. De tweede rechtspersoon is een stichting met de naam: Stichting PO-Projecten De stichting is opgericht in 2009 en is gevestigd te Utrecht. De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 30217507. Op juridische gronden worden de jaarrekeningen van de vereniging PO-Raad en van de stichting PO-Projecten geconsolideerd. 1.2 Bestuur Bestuurssamenstelling Vereniging PO-Raad: Voorzitter: Mevrouw mr. drs. Kete Kervezee Bestuurslid: Mevrouw drs. Simone Walvisch Bestuurslid: De heer René van Harten MME Bestuurslid De heer Wim Ludeke (werkzaam sinds 1 oktober 2010) Bestuurssamenstelling Stichting PO-Projecten: Voorzitter: Mevrouw mr. drs. Kete Kervezee Bestuurslid: Mevrouw drs. Simone Walvisch Bestuurslid: De heer René van Harten MME Het bestuur werkt in een collegiaal model met een portefeuilleverdeling. Sinds 1 oktober 2010 heeft Simone Walvisch binnen haar bestuursportefeuille de taken van bureaudirecteur op zich genomen. De aanstelling van Wim Ludeke in het bestuur van de PO-Raad bedraagt 2 dagen per week (40%). Jaarrekening PO-Raad 2010 14

Nevenactiviteiten Kete Kervezee: Vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van de Hogeschool Utrecht; Vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van het Nederlandse Fonds voor Podiumkunsten; Commissaris bij UW Re-integratie Werkbedrijf; Lid van de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren. (Taalunie); Lid van de adviesraad van SSR (Studiecentrum voor de rechtelijke organisatie); Lid van de Raad van Advies van het Nationaal Historisch Museum. Nevenactiviteiten René van Harten Lid van de Raad van Toezicht van de Marnix Academie. Andere- en nevenactiviteiten Wim Ludeke Voorzitter College van Bestuur van stichting De Onderwijsspecialisten; Lid van het algemeen bestuur van de sportkoepel NOC*NSF; Voorzitter van het Nationaal Paralympisch Comité. 15 Bestuursverslag

1.3 Organogram Vereniging PO-Raad Algemene Ledenvergadering (ALV) Raad van Toezicht Netwerken Netwerken Arbeids- Voorwaardencommissie Bestuur ---------------------- Directeur Bestuurssecretariaat & Communicatie Controller / hoofd bedrijfsvoering Manager onderwijskwaliteit / projecten Manager werkgeverszaken Financiën Officemanagement Beleidsadviseurs onderwijskwaliteit, onderwijs en zorg, segregatie Beleidsadviseurs arbeidsvoorwaarden, bekostiging, huisvesting, informatie Medewerkers projecten Jaarrekening PO-Raad 2010 16

1.4 Kernactiviteiten De PO-Raad is de sectororganisatie voor het primair onderwijs. De vereniging behartigt de gezamenlijke belangen van de schoolbesturen in het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs. De PO-Raad draagt bij aan de kwaliteitsverbetering van het primair onderwijs en aan de professionalisering van de sector. De vereniging ondersteunt haar leden door het verstrekken van informatie en kennis en door hen met elkaar in contact te brengen, dit gericht op het delen en versterken van de deskundigheid. De kernactiviteiten van de PO-Raad richten zich op: werkgeverschap (waaronder de arbeidsvoorwaarden), onderwijsbeleid, bekostiging van het onderwijs en huisvesting. De PO-Raad faciliteert schoolbesturen en scholen in het primair onderwijs bij de uitvoering van hun opdracht: Goed onderwijs voor elk kind! 17 Bestuursverslag

2 Algemeen beleid 2.1 Personele zaken In de begroting 2010 is een personeelsplaatje opgenomen voor de werkorganisatie die noodzakelijk is om het werk goed te doen. Dat betekende uitbreiding van de formatie ten opzichte van de eerste anderhalf jaar van het bestaan van de PO-Raad. Zo is het bureau uitgebreid met een communicatiemedewerker, een medewerker voor de CAO en sociale zekerheid en een medewerker onderwijskwaliteit. De uitbreiding van het bureau heeft in de loop van de eerste zes maanden van 2010 zijn beslag gekregen. In oktober 2010 is de WEC-Raad opgeheven. Voor de PO-Raad betekende dat toetreding van een 4 e bestuurder tot het bestuur van de PO-Raad. Daarnaast zijn eind 2010 voorbereidingen getroffen om het personeel van de WEC-Raad per 2011 een aanstelling te bieden. De PO-Raad heeft een eigen Infodesk ingericht, samen met de VO-Raad. Hiertoe zijn er 2 medewerkers in vaste dienst getreden bij de PO-Raad. Eind 2009 had de PO-Raad 19 medewerkers met een vast contract en drie medewerkers die voor langere tijd zijn ingehuurd. Eind 2010 had de PO-Raad 37 personeelsleden (31,5 fte werkzaam voor de PO-Raad, waarvan 27,9 fte in vaste dienst). Deze bezetting is (samen met de medewerkers die van de WEC-Raad komen per 1-1-2011) het minimum om de beoogde kwaliteit van dienstverlening en belangenbehartiging te kunnen realiseren. Het uitgangspunt voor de werkorganisatie is en blijft slim en slank, maar de bezetting is vergeleken met de werkdruk nu op een minimumniveau. 2.2 Projecten De PO-Raad heeft de Stichting Projecten VOS/ABB overgenomen, omdat deze stichting ISO-gecertificeerd was, waardoor de PO-Raad verzekerd zou zijn van een goede administratieve verwerking van de projectmiddelen. In 2009 is de Stichting Projecten VOS/ABB omgezet in de Stichting PO-Projecten. In 2010 is er hard gewerkt om de administratieve organisatie aan te passen aan de gewijzigde situatie van de PO-Raad. Dit is goed gelukt en de stichting is ook in 2010 weer ISO-gecertificeerd. In 2010 is er gesproken over de plaats in de organisatie van de Stichting PO-Projecten. Op de ALV van 1 december 2010 is het besluit bekrachtigd om de projectmiddelen voor de PO-Raad onder te brengen in deze stichting en op die manier de geldstromen (contributie en projectgelden) gescheiden te houden. Ook zal geen vast personeel worden aangenomen op de (incidentele) projectmiddelen. Jaarrekening PO-Raad 2010 18

Op aanwijzing van de accountant worden de jaarrekening van de vereniging en van de stichting in 2010 voor het eerst geconsolideerd. In de volgende paragraaf wordt de relatie tussen de vereniging en de stichting verder toegelicht. In de eerste paragraaf van hoofdstuk 3, Financieel Beleid, worden de consequenties van de consolidatie voor de jaarrekening toegelicht. 2.3 Ontwikkelingen bij of in relatie tot verbonden partijen In oktober 2010 is de WEC-Raad opgeheven. De PO-Raad werd vanaf dat moment de belangenbehartiger van de gehele sector primair onderwijs. De Landelijke Clusterverenigingen LVC 3 en 4 gingen opereren binnen het kader van de PO-Raad. De medewerkers die werken voor LVC 3 en LVC 4, zijn per 1-1-2011 in dienst getreden bij de PO-Raad. De kosten voor deze medewerkers worden verdeeld (70 % voor LVC 3 en 4, 30 % voor de PO-Raad) door middel van een gemene rekening. Voor de Infodesk zijn twee vaste medewerkers geworven. De Infodesk is opgezet in samenwerking met de VO-Raad. De kosten voor de Infodesk worden verdeeld door middel van een gemene rekening. In 2009 is op praktische gronden besloten de jaarrekeningen van de Vereniging PO-Raad en de Stichting PO-Projecten nog niet te consolideren. In 2010 is er tussen de Raad van Toezicht, het bestuur, de controller en de accountants indringend gesproken over de relatie tussen de Vereniging PO-Raad en de Stichting PO-Projecten. De enig mogelijke conclusie was dat de jaarrekeningen van beide partijen voor 2010 geconsolideerd gepresenteerd worden. De juridische reden hiervoor ligt in het feit dat de vereniging volledige zeggenschap heeft over de beschikkingen die bij de stichting zijn geadministreerd. 2.4 Interne beheersing en toezicht Het bestuur rapporteert met regelmaat aan de Raad van Toezicht en aan de Algemene Ledenvergadering. In 2010 is de Algemene Ledenvergadering driemaal bijeengeweest, de Raad van Toezicht is 6 maal bijeengekomen. Omwille van een eenduidige aansturing van de werkorganisatie heeft het bestuur zijn onderlinge portefeuilleverdeling zo gewijzigd dat Simone Walvisch binnen haar portefeuille de taak van directeur van de werkorganisatie op zich heeft genomen. Als bestuurderdirecteur heeft zij, naast haar reguliere taken, als bijzondere opdracht de werkorganisatie te stroomlijnen en een P & C-cyclus te ontwikkelen en te bewaken. 19 Bestuursverslag

Hiermee zijn ook de rollen van de managers en controller beter gepositioneerd. De verantwoordelijkheid van de twee managers is versterkt. Bij hen ligt het bewaken van de voortgang en van de kwaliteit van de beleidsvoorstellen, ten behoeve van een goede voorbereiding van de bestuursvergaderingen. De positie van de controller is zuiverder neergezet. Noodgedwongen had de controller aanvankelijk ook een leidinggevende rol in de werkorganisatie. Op enkele werkzaamheden na op het gebied van de bedrijfsvoering en ICT, concentreert de controller zich nu op zijn primaire taak als controller. In 2010 is er veel aandacht besteed aan de verschillende aspecten van het financieel management: het opzetten van een eigen financiële administratie, kostenbeheersing en het onderbouwen van een beleidsrijke begroting voor 2011. Zo worden inhoudelijk beleid en het financieel beleid beter op een lijn gebracht. 2.5 Het gevoerde financiële beleid Net als in het afgelopen jaar is er ook in 2010 hard gewerkt aan het werven van leden. De speciale aandacht voor de kleinere besturen heeft resultaat gehad. Er zijn 219 leden bij gekomen in 2010. In de onderstaande tabel staan niet alleen de schoolbesturen die bij de PO-Raad zijn aangesloten, maar ook de aantallen leerlingen en scholen die zij vertegenwoordigen. Aansluiting PO-Raad 2010 2009 2008 Aantal besturen 871 652 449 Aantal scholen 6.562 5.642 4.683 Aantal leerlingen 1.465.509 1.177.021 1.063.197 Eind 2010 was er een aansluitingsgraad van 88% van het totaal aantal leerlingen, ten opzichte van 71% eind 2009. 2.6 Huisvesting Door de uitbreiding van de organisatie in 2010 werd het noodzakelijk extra ruimte te huren. Dit is gerealiseerd per september binnen het kantoorgebouw aan de Varrolaan in Utrecht. De financiële consequenties van deze uitbreiding pasten volledig in de begroting over 2010. De huurtermijn van de nieuwe ruimte is gelijk aan die van de oorspronkelijke 2 e etage. Het huurcontract loopt tot februari 2015. Jaarrekening PO-Raad 2010 20

3 Financieel Beleid 3.1 Toelichting op de consolidatie Door de ALV van 1 december 2010 zijn de vijf kerntaken van de PO-Raad als brancheorganisatie vastgesteld. Eén daarvan is de procesregierol op het gebied van de onderwijskwaliteit. Dat betekent dat de PO-Raad geen projecten meer zal uitvoeren waarbij projectmiddelen worden doorgesluisd naar schoolbesturen. De PO-Raad kan namelijk slechts voor de aanwending van projectmiddelen op sectorniveau verantwoording afleggen aan de minister van OCW. Vanuit deze procesregierol en de praktische organisatie van deze projecten worden de Vereniging PO-Raad en de Stichting PO-Projecten nu als entiteit gezien. Voor het eerst worden nu de jaarrekeningen van de Vereniging PO-Raad en de Stichting PO-Projecten geconsolideerd, waarbij de vereniging en de stichting een gescheiden rol hebben. In dit jaarverslag treft u de geconsolideerde jaarrekening aan en de enkelvoudige jaarrekening van de Vereniging PO-Raad. Over de besteding van de middelen van de Stichting PO-Projecten wordt verantwoording afgelegd aan het ministerie van OCW. Doordat hierover geen verantwoording wordt afgelegd aan de ALV, is de jaarrekening van de stichting niet in deze jaarrekening opgenomen. De jaarrekening van de Stichting PO-Projecten wordt als gegeven verondersteld in dit verslag. De totale jaarrekening is volledig opgesteld conform RJ 640 Organisaties zonder winststreven. Om de jaarrekening van de Vereniging PO-Raad en de Stichting PO-Projecten te kunnen consolideren, is het nodig geweest een systeemwijziging bij de stichting door te voeren. De jaarrekening van de vereniging werd opgesteld volgens C1 Kleine Organisaties-zonderwinststreven, deze komt grotendeels overeen met RJ640 Organisaties zonder winststreven. Er is van de gelegenheid gebruik gemaakt de presentatie van de balans te vereenvoudigen. Het hanteren van de Richtlijn RJ 640 heeft vooral gevolgen gehad voor de jaarrekening van de stichting. Tot en met 2009 zijn de projecten alleen als onderhanden werken gepresenteerd in de balans van de stichting. Hier is indertijd bewust voor gekozen, omdat de lasten en de bijbehorende baten van meerjarige projecten niet zijn te begroten per kalenderjaar. RJ 640 schrijft echter voor dat de lasten en de baten via de resultatenrekening lopen. Voor de financiële realisatie van de projecten is dit principe uiteraard doorgevoerd in boekjaar 2010. Om vergelijkbare cijfers voor 2009 te kunnen presenteren, is dit ook met terugwerkende kracht uitgevoerd voor de financiële realisatie voor 2009. Maar de begrotingen voor de meerjarige projecten zijn hier niet voor 2009, 2010 of later op in te richten. Er zijn daarmee geen baten en lasten voor de projecten in de resultatenbegroting 2010 opgenomen. 21 Bestuursverslag

3.2 Toelichting op de balans De uitbreiding van de huisvesting heeft tot een investering geleid van ruim 10.000. De noodzakelijke verbouwingskosten zijn voor het grootste deel door de verhuurder voor haar rekening genomen. Door de huisvestingsuitbreiding is er ook geïnvesteerd in meubilair voor ruim 51.000. In 2010 is gekozen voor een andere interne ICT-structuur. Door de snelle groei van de organisatie voldeed de, in 2008 gekozen, remote-oplossing al snel niet meer. Er is voor een eigen ICT-omgeving gekozen. Het grote voordeel is dat de PO-Raad nu niet meer afhankelijk is van externen en dat er geen enkel probleem meer is met de beschikbaarheid. Sinds september is er geen enkele uitval meer geweest. Het is ook een toekomstvaste oplossing doordat het systeem makkelijk is uit te breiden. De benodigde investering bedroeg 96.000, van de totale investering in ICT in 2010 van 105.010. Eind 2010 was de stand van de debiteuren nog 19.000, eind februari 2011 hebben alle besturen de contributie over 2010 betaald. De overige en overlopende activa bestaan voor het overgrote deel uit vooruitbetaalde nog te ontvangen bedragen, bijvoorbeeld de factuur voor het eerste kwartaal 2011 van de huur. De tegoeden bij de banken zijn direct opvraagbaar. De begroting voor 2011 voor de vereniging is bijzonder sober ingericht en laat maar heel beperkt ruimte voor onvoorziene uitgaven. Maar omdat 2011 een jaar zal worden met de nodige turbulentie is de Raad van Toezicht akkoord gegaan met het voorstel van het bestuur, om voor de vereniging een bestemmingsreserve in te richten om niet voorziene uitgaven op te kunnen vangen. Daartoe wordt 200.000 van het batig saldo van de vereniging over 2010 aan een nieuw te vormen bestemmingsreserve Acties en activiteiten toegevoegd. Dit voorstel is al verwerkt in de balans. Het overig batig saldo wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Ook bij de stichting is een bestemmingsreserve gevormd. Deze bestemming is in verband met de afbouw van de projectactiviteiten in de komende jaren en bedraagt 150.000. Jaarrekening PO-Raad 2010 22

Het geconsolideerde vermogen is nu als volgt opgebouwd: Ook bij de PO-Raad neemt het aantal projecten met OCW-subsidies af, dit verklaart het lagere saldo op de post OCW-subsidies. De post overlopende passiva bestaat uit nog te betalen en reeds ontvangen bedragen. 23 Bestuursverslag

3.3 Toelichting op het resultaat en analyse met de begroting Inleiding In deze paragraaf worden de belangrijkste zaken geanalyseerd en toegelicht. In de onderstaande tabel wordt B3 Staat van Baten en Lasten uitgebreid met twee extra kolommen voor het verschil tussen realisatie en begroting. Jaarrekening PO-Raad 2010 24

Resultaat In onderstaande tabel het positieve resultaat over 2010 uitgesplitst. De vereniging heeft over 2010 een positief resultaat gehaald van 990.737. Dit resultaat wordt veroorzaakt door éénmalige meevallers. Zo heeft de vereniging een niet begrote bijdrage voor de indirecte ondersteuning op projecten ontvangen. Begin 2011 zijn de eerste afspraken hierover gemaakt met OCW, deze bijdrage is daarom ook niet opgenomen in de begroting voor 2011. Bovendien zullen de ontvangsten voor 2011 aanzienlijk lager zijn, doordat het aantal projecten drastisch afneemt. De andere verklaring is de éénmalige onderuitputting op personeel. Er is bewust gestuurd via het aannamebeleid in 2010. De nieuwe medewerkers zijn later in dienst getreden in 2010 dan oorspronkelijke gepland en begroot. Ook is er aanzienlijk minder uitgegeven aan inhuur van uitzendkrachten en externen. Ook de éénmalige besparing op huisvesting heeft bijgedragen aan het resultaat van de vereniging. De stichting heeft een positief resultaat gehaald van 354.731. De oorzaken liggen ook hier in éénmalige meevallers. Zo heeft de accountant in 2010, op verzoek van de PO-Raad, nog een keer de btw- en de vpb-vrijstelling onderzocht op mogelijke consequenties en risico s voor de vereniging, de stichting en de onderlinge verhoudingen. Op grond van de vrijstellingen en het advies brengt ook de stichting geen btw meer in rekening en worden eerdere aangiften herberekend. Door deze éénmalige actie is er een terugvordering op de fiscus ontstaan van 75.768. Daarnaast is er een afwaardering geweest van 91.473 van niet ingeloste verplichtingen. Met behulp van deze éénmalige meevallers is er een bestemmingsreserve gevormd binnen de stichting in verband met de afbouw van de projectactiviteiten in de komende jaren. 25 Bestuursverslag

De rentebaten in de stichting, die niet aan de projecten zijn toegerekend, bedroegen 128.870. Als gevolg van de drastische afname van de projecten, zal ook dit bedrag voor 2011 aanzienlijk lager uitvallen. Baten De contributiebaten zijn voor 2010 praktisch gerealiseerd volgens de begroting. De planning voor 2010 was een aansluiting van 1.413.731 leerlingen, over dat jaar is er voor 1.407.954 leerlingen gefactureerd. Op 1 januari 2011 is er sprake van een aansluiting van 1.465.509 leerlingen. Zoals beschreven in paragraaf 3.1 Toelichting op de begroting zijn de baten van de OCW-trajecten in de resultatenrekening opgenomen. Dit bedroeg voor 2010 een kleine 36 miljoen. Via de stichting is voor 35.253.467 aan baten voor de projecten geboekt. Deze baten zijn direct gerelateerd aan de bestedingen in hetzelfde jaar. Bij de vereniging is voor 342.295 projectbaten geboekt. In de onderstaande tabel worden de overige baten verder uitgesplitst. Door de stichting wordt er directe ondersteuning verleend aan de projecten. In verband met de vertragingen in bepaalde projecten in 2009, is de ondersteuning van de stichting aan deze projecten pas in 2010 geleverd. Deze ondersteuning had een tegenwaarde van 87.644. In 2010 bedroegen de baten op de dienstverlening 314.715. Door de vereniging is er op velerlei vlakken ondersteuning verleend aan de projecten. Hiervoor is in 2010 in totaal een vergoeding ontvangen van 389.712. Bij de stichting is er een bedrag gereserveerd voor nog te ontvangen facturen. Dit betreft facturen van 2009 en ouder. Gezien de ouderdom is besloten 91.473 af te waarderen ten opzichte van de reservering in de balans. Op basis van de uitspraak van de belastingdienst zijn zowel de vereniging als de stichting vrijgesteld van de btw. Deze wijziging is in de loop van 2010 in de administratie doorgevoerd. Dit heeft geresulteerd in een éénmalige terugvordering van btw op de fiscus. Jaarrekening PO-Raad 2010 26

Lasten Personele lasten De personele lasten voor eigen personeel zijn in 2010 108.760 onder het budget gebleven. Dit komt omdat de vacatures halverwege het jaar zijn ingevuld. De overige personele lasten zijn ruim lager uitgekomen dan er is begroot. De belangrijkste oorzaak, is dat er voorzichtig is omgegaan met het inhuren van extern personeel zowel bij de vereniging als bij de stichting. Afschrijvingen Door de versnelde afschrijving op de ICT-remote-oplossing van 12.000 is de begroting licht overschreden. Huisvestingslasten Door de huur van de extra ruimte later in te laten gaan dan de oorspronkelijke planning is het mogelijk gebleken een éénmalige besparing van 65.000 te realiseren ten opzichte van de begroting. Overige materiële lasten Van deze post worden in de tabel op de volgende pagina de meest opvallende zaken toegelicht. 27 Bestuursverslag

De getoonde indeling in categorieën bij de Overige instellingslasten wordt hier nog gebruikt in verband met de vergelijking van de cijfers over 2009, maar sluit niet goed meer aan bij de huidige praktijk. De begroting over 2011 is met andere categorieën opgesteld en zal samen met de jaarrekening over 2011 een beter inzicht geven. In de post Verenigings-/vergaderkosten zijn primair de kosten opgenomen van bijeenkomsten die de PO-Raad organiseert in het eigen kantoor en door het land. Ook zijn hierin de vacatiegelden voor de Raad van Toezicht opgenomen ter hoogte van 40.000. Onder de advieskosten zijn ook de kosten voor de uitvoering binnen de vereniging van OCW-trajecten geboekt. De bijbehorende baten zijn geboekt onder de overige baten. Onder de post apparatuur moet ook de lease van de ict-infrastructuur en de daarbij behorende ondersteuning worden verstaan en de huur van de kopieerapparatuur. Naast de reguliere zaken bevat de post Portikosten/Drukkosten ook de kosten voor de diverse publicaties die de PO-Raad in 2010 heeft verzorgd, zoals de publicatie voor Goed Bestuur. De totale uitvoeringskosten van de projecten binnen de stichting zijn onder de post Projectlasten OCW-trajecten verantwoord. Voor deze post was geen begroting voor 2010 opgesteld. Jaarrekening PO-Raad 2010 28

Financiële baten en lasten Voor de vereniging kon er over 2010 een financiële bate geboekt worden van 38.272. Voor de stichting is er een financiële bate gerealiseerd van 128.870. 3.4 Analyse kasstromen De opvallendste zaken in de kasstroom is het wegvallen van de mutaties in de primaire vastleggingen. Dit komt door een ander soort constructie van de bankgarantie bij de Rabobank, dan bij de Fortis. Het geld voor de bankgarantie staat nu op een geblokkeerde rekening van de PO-Raad. Door het afronden van diverse projecten binnen de stichting PO-Projecten, nemen de kortlopende schulden af in 2010. Dit vertaalt zich uiteraard in de kasstroom als een afname van vlottende middelen. De afname van de liquide middelen komt ook voort uit een afname van het aantal lopende projecten. 3.5 Financieel beleid en Treasuryverslag In 2010 is er overlegd met de huisbankier van de vereniging, de Rabobank, over de meeste gunstige spaarvormen. Binnen de regeling Beleggen en Belenen van het ministerie OCW, waar de vereniging zich aan conformeert, bleef alleen de variabele-rente-rekening over. Ook de Stichting PO-Projecten maakt bij haar bank, ABN-AMRO, alleen maar gebruik van direct opeisbare tegoeden rekeningen. Ook in 2010 zijn de investeringen gefinancierd uit eigen middelen. De PO-Raad maakt geen gebruik van externe financiering. In 2010 is het weerstandvermogen uitgebreid besproken door de Raad van Toezicht. De belangrijkste conclusie was, dat een gefaseerde opbouw van een buffer gewenst is. Door de Raad van Toezicht is vastgesteld dat er een minimumbuffer voor herinvesteringen gewenst is van 400.000 en er minimaal een reserve is van een halfjaar werkgeverslasten nodig, 1,6 miljoen. Het minimum weerstandsvermogen bedraagt daarmee 2 miljoen voor de Vereniging PO-Raad. Dit zal in fases opgebouwd moeten worden. In 2010 is een mooi resultaat behaald bij de vereniging van 990.737. Na de voorgestelde reservering voor de reserve Acties en activiteiten, is het voorstel om 790.737 toe te voegen aan de algemene reserve. De algemene reserve heeft dan per 31-12-2010 een stand van 1.263,451. Dit betekent dat er in komende jaren nog ruim 700.000 voor de minimum buffer nodig zal zijn. Zoals besproken op de ALV van december 2010, tijdens de behandeling van de meerjarenbegroting 2011-2015, zal er in 2011 geen toevoeging aan de buffer plaats kunnen 29 Bestuursverslag

vinden. Daarna is de verwachting dat er nog minimaal twee jaren nodig zullen zijn om te komen tot de minimum buffer. De stichting heeft na het vaststellen van de jaarrekening door de Raad van Toezicht een algemene reserve van ruim 372.101 en er is een bestemmingsreserve Afbouw ter hoogte van 150.000. Jaarrekening PO-Raad 2010 30

4 Toekomstparagraaf (bedragen * 1.000) De algemene ledenvergadering van 1 december 2010 heeft de begroting voor 2011 goedgekeurd. Voor 2011 wordt geen contributieverhoging doorgevoerd. Door de volledige personele invulling en de samenwerking met de WEC-Raad is er geen ruimte in de begroting voor extra zaken. Maar omdat 2011 een jaar zal worden met de nodige extra inzet voor acties en activiteiten, is hierop geanticipeerd door de vorming van een bestemmingsreserve. Dit is de nieuw te vormen bestemmingsreserve Acties en activiteiten ter hoogte van 200.000. Voor 2012 zal in ieder geval in verband met de autonome stijging van de kosten en verhoging van de contributie nodig zijn. Als de leden een uitbreiding van het dienstenpakket van de PO-Raad wensen, zal ook over de financiering hiervan gesproken moeten worden. Zoals besproken in 3.1 Toelichting op de consolidatie, zijn er ook voor 2012 geen baten en lasten begroot voor de projecten. 31 Bestuursverslag

Jaarrekening PO-Raad 2010 32

B Jaarrekening 33 Jaarrekening

B1 Grondslagen Algemeen De jaarrekening is opgesteld conform Richtlijn RJ-640 Organisaties-zonder-winststreven. De algemene grondslag voor de waardering van activa en passiva, alsmede voor het bepalen van het resultaat, is de verkrijgingprijs. Voor zover niet anders vermeld, worden activa en passiva opgenomen voor de nominale waarde. Voor zover van toepassing zijn ter vergelijking de cijfers opgenomen de realisatiecijfers van het voorgaande jaar, alsmede van de (goedgekeurde) begroting over het huidige jaar. De afronding op hele euro s kunnen in het verslag kleine verschillen ontstaan. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op aanschafwaarde, verminderd met lineair berekende afschrijvingen, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. De afschrijvingstermijnen zijn als volgt bepaald: Technische zaken: diverse afschrijvingstermijnen op basis van geschatte levensduur. Meubilair: 5 jaar. ICT: 3-5 jaar Als ondergrens voor te activeren zaken met een gebruiksduur van langer dan 1 jaar, wordt 500,00 aangehouden. Afhankelijk van de soort aanschaf geldt deze ondergrens voor de prijs per stuk ( inclusief btw.) of de prijs van de verzamelnaam. Vorderingen De vorderingen worden opgenomen tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieve rente methode, verminderd met bijzondere waardeverminderingverliezen. Liquide middelen De liquide middelen staan, voor zover niet anders vermeld, ter vrije beschikking van het bestuur. Jaarrekening PO-Raad 2010 34

Langlopende schulden Onder de langlopende schulden worden schulden opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één jaar. De op korte termijn (binnen één jaar) verschuldigde aflossing worden opgenomen onder de kortlopende schulden. Kortlopende schulden De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar. Grondslagen voor de resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen baten (subsidies en overige baten) en alle hiermee verbonden, aan het verslagjaar toe te rekenen lasten. De lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. De baten en lasten worden toegerekend aan de verslagperiode waarop deze betrekking hebben. Afschrijving De afschrijvingen zijn gerelateerd aan de aanschafwaarde van de desbetreffende materiële vaste activa. In het jaar van investeren wordt naar tijdsgelang afgeschreven. Schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het bestuur oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. 35 Grondslagen

B2 Geconsolideerde balans per 31 december 2010 Jaarrekening PO-Raad 2010 36

B3 Geconsolideerde staat van baten en lasten 2010 37 Geconsolideerde staat van baten en lasten 2010

B4 Geconsolideerd Kasstroomoverzicht 2010 Jaarrekening PO-Raad 2010 38

B5 Toelichting geconsolideerde balans Activa 39 Toelichting geconsolideerde balans

Passiva Jaarrekening PO-Raad 2010 40

B6 Niet in balans opgenomen rechten en plichten Per 31 december 2010 zijn er de volgende niet uit de balans blijkende verplichtingen: 41 Niet in balans opgenomen rechten en plichten

B7 Overzicht verbonden partijen De Stichting PO-Projecten heeft dezelfde leden van de Raad van Toezicht als de Vereniging PO-Raad. Het bestuur van de stichting PO-Projecten wordt gevormd door mw. Kervezee, mw. Walvisch en dhr. van Harten. De Stichting PO-Projecten beheert de projectgelden die horen bij de projecten die worden gefinancierd door het ministerie OCW. Jaarrekening PO-Raad 2010 42

B8 Toelichting geconsolideerde staat van baten en lasten 43 Toelichting geconsolideerde staat van baten en lasten

Toelichting op de bezoldiging van toezichthouders en bestuur Conform richtlijn RJ-640 Organisaties-zonder-winststreven wordt hier de bezoldiging van (gewezen) toezichthouders en bestuurders vermeld. Dit zijn alleen die bedragen die in 2010 volledig ten laste van de PO-Raad zijn gekomen. Voor de toezichthouders is dit het brutobedrag voor het vacatiegeld. De bedragen van de bestuurders bevatten de brutosalarissen, pensioendelen e.d. Jaarrekening PO-Raad 2010 44

Vervolg 45 Toelichting geconsolideerde staat van baten en lasten

Vervolg Jaarrekening PO-Raad 2010 46

Enkelvoudige jaarrekening Vereniging PO-Raad 47 Enkelvoudige jaarrekening Vereniging PO-Raad

Enkelvoudige balans per 31 december 2010 Jaarrekening PO-Raad 2010 48

Enkelvoudige staat van baten en lasten 2010 49 Enkelvoudige staat van baten en lasten 2010

Enkelvoudige kasstroomoverzicht 2010 Jaarrekening PO-Raad 2010 50

Toelichting enkelvoudige balans Activa 51 Toelichting enkelvoudige balans

Passiva Jaarrekening PO-Raad 2010 52

B8 Toelichting enkelvoudige staat van baten en lasten 53 Toelichting enkelvoudige staat van baten en lasten

Vervolg Jaarrekening PO-Raad 2010 54

Vervolg 55 Toelichting enkelvoudige staat van baten en lasten

Jaarrekening PO-Raad 2010 56

C Overige gegevens 57 Overige gegevens

C1 Controleverklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Raad van Toezicht en het bestuur van Vereniging PO Raad Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2010 van Vereniging PO Raad te Utrecht gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de vereniging is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 voor organisaties zonder winststreven. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Jaarrekening PO-Raad 2010 58

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Vereniging PO Raad per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 voor organisaties zonder winststreven. Utrecht, 17 mei 2011 KPMG ACCOUNTANTS N.V. S. Haringa RA 59 Controleverklaring

C2 Voorstel bestemming van het exploitatieresultaat Het geconsolideerde resultaat voor de PO-Raad over 2010 bedraagt 1.345.468,00. Het resultaat voor de vereniging PO-Raad over 2010 bedraagt 990.737,00. Het bestuur stelt voor om 200.000,00 van het resultaat van de vereniging aan een nieuwe te vormen een bestemmingreserve toe te voegen. Deze bestemmingsreserve is bedoeld voor de te voeren acties en activiteiten in 2011. Het bestuur stelt vervolgens voor om het restant van het resultaat van de vereniging over 2010, 790.737,00 toe te voegen aan de algemene reserve. De Raad van Toezicht heeft vastgesteld dat van het positieve resultaat van de stichting PO- Projecten, 354.731, er 150.000,00 wordt gereserveerd voor de afbouw van projecten en dat het restant van 204.731, wordt toegevoegd aan de algemene reserve van de stichting PO- Projecten, Vooruitlopend op de vaststelling door de algemene ledenvergadering is dit voorstel al in de jaarrekening verwerkt. Jaarrekening PO-Raad 2010 60

C3 Gebeurtenissen na balansdatum Op dit moment zijn er geen gebeurtenissen bekend die een materiële invloed hebben op de koers van de PO-Raad. 61 Gebeurtenissen na balansdatum

Bijlage Uitputtingsoverzicht subsidieprojecten Jaarrekening PO-Raad 2010 62

Projectenoverzicht 63 Uitputtingsoverzicht subsidieprojecten

Jaarrekening PO-Raad 2010 64

Colofon Dit is een uitgave van de PO-Raad Postadres Postbus 85.246 3508 AE Utrecht Bezoekadres Varrolaan 60 3584 BW Utrecht T 030 310 09 33 E info@poraad.nl W www.poraad.nl Samenstelling Luuk Boessenkool Harm van Gerven Martine Pol Fotografie voorkant Fotostudio André Ruigrok, Almere Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgenomen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de PO-Raad. Juni 2011 65