15 JAAR PEILINGEN IN HET SECUNDAIR ONDERWIJS LiSO-studiedag, 12 december 2017 Eef Ameel Steunpunt toetsontwikkeling en peilingen
OESO-RAPPORT (2013) Alle OESO-landen, behalve Griekenland en Portugal, organiseren nationale peilingen Doel: evaluatie leerlingprestaties op systeemniveau Motivatie o o Publieke verantwoording (accountability) Evidence-based onderwijsbeleid 13/12/2017 2
VLAAMSE ONDERWIJSPEILINGEN Jaar Basisonderwijs Secundair onderwijs 2002 Wiskunde begrijpend lezen 2004 SO1A: Informatieverwerving en verwerking 2005 Wereldoriëntatie: natuur 2006 SO1A: Biologie 2007 Nederlands: lezen en luisteren 2008 Frans: lezen, luisteren, schrijven en spreken SO1A: Frans: lezen, luisteren en schrijven 2BVL: Wiskunde 2009 Wiskunde SO1A: Wiskunde 2010 Wereldoriëntatie: tijd, ruimte, 3 de graad aso, tso, kso: 13/12/2017 maatschappij en brongebruik Nederlands: lezen, luisteren 3 en spreken
VLAAMSE ONDERWIJSPEILINGEN (VERVOLG) Jaar Basisonderwijs Secundair onderwijs 2011 SO1A bis: Informatieverwerving en verwerking 2 de graad aso: Wiskunde 2012 Informatieverwerving en -verwerking ICT 2013 Nederlands: lezen en luisteren 2014 Wiskunde 2015 Wereldoriëntatie: natuur en techniek 2016 Wiskunde 3 de graad aso, tso, kso: Frans: luisteren en spreken 3 de graad bso: Project Algemene Vakken 3 de graad aso, tso, kso: Wiskunde SO1A Natuurwetenschappen 3 de graad aso, tso, kso en bso Burgerzin en burgerschapseducatie SO1A 2017 Frans: lezen, luisteren en spreken 13/12/2017 Techniek 4
NA ELKE PEILING Colloquium: presentatie resultaten Reflecties voor en door het onderwijsveld (consensusconferentie, werkseminarie) 13/12/2017 5
BEHALEN LEERLINGEN DE EINDTERMEN? 13/12/2017 6
BEHALEN LEERLINGEN DE EINDTERMEN? Ogenschijnlijk eenvoudige vraag Typisch voor onderwijscontext o Cf. beheersen leerstof Onderzoekslogica: o o Niet: Helft van de toetsopgaven correct Wel: gefundeerd oordeel van experten 13/12/2017 7
CESUUR OP MEETSCHAAL Behalen de eindtermen Toetsopgaven die verder gaan dan het minimumniveau Behalen de eindtermen nog niet Toetsopgaven die beheerst moeten worden 13/12/2017 8
VARIËRENDE RESULTATEN Nederlands 3 de graad PAV 3 de graad (bso) natuurwetenschappen 1 ste graad 13/12/2017 9
TER ZIJDE: BIJKOMEND OBPWO- ONDERZOEK 13/12/2017 10
BEPAALDE ET VEREISEN ANDERE AANPAK Eerste graad A-stroom: de leerlingen kunnen eenvoudige microscopische preparaten maken en bij microscopie-oefeningen de relatie leggen tussen de waargenomen afmetingen en de ware grootte (biologie) Eerste graad A-stroom: de leerlingen kunnen modellen, tests en evaluaties gebruiken om een eenvoudig technisch systeem te ontwerpen uitgaande van een gedefinieerd probleem en rekening houdend met vooropgestelde normen en criteria (techniek) 13/12/2017 11
BEPAALDE ET VEREISEN ANDERE AANPAK Derde graad aso: de leerlingen kunnen een relatief complex rechtstreeks gesprek - zoals een conversatie, een vraaggesprek, een discussie - beginnen, onderhouden en afronden. (Frans spreken) 13/12/2017 12
OVERZICHT PRAKTISCHE PROEVEN IN SO Eerste graad Tweede graad derde graad Peiling 2A 2BVL aso aso tso kso bso wiskunde PAV Nederlands: lezen, luisteren en spreken Frans: lezen, luisteren en schrijven lezen, luisteren en spreken Informatieverwerving en -verwerking Biologie Natuurwetenschappen Techniek burgerzin 13/12/2017 13
NOODZAAK VAN PRAKTISCHE PROEVEN Bij deelsteekproef van deelnemende leerling O.l.v. toetsassistent Exemplarische toetsing maar in relevante situatie 13/12/2017 14
PRAKTISCHE PROEVEN BIOLOGIE VS. NATUURWETENSCHAPPEN 2006 2014 13/12/2017 15
WAAR ZIT DE RODE KLEUR IN DE CELLEN VAN DE RODE UI? Preparaat maken 13/12/2017 16
RESULTATEN Opdracht Proportie juist Voldoende dun vliesje 0,61 480 Dekglaasje 0,75 486 Opperhuid niet opgevouwen 0,69 476 Net voldoende water 0,52 467 Juiste hoeveelheid materiaal 0,64 471 Beeld 0,72 475 Gekleurde cellen zichtbaar 0,56 470 Minder dan 10 minuten 0,66 471 Cellen juist ingekleurd 0,31 491 13/12/2017 17 N
PEILING FRANS 3 DE GRAAD ASO: SPREKEN 13/12/2017 18
ZIJN ER VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN, KLASSEN EN SCHOLEN? 13/12/2017 19
BIJKOMENDE VRAGENLIJSTEN Leerlingen Ouders Leerkrachten Directie 13/12/2017 20
DOELSTELLING ACHTERGRONDVRAGENLIJSTEN NAEP: The purpose of administering background items is to give context to NAEP results and/or to track factors associated with academic achievement. Therefore, it is important to note that since NAEP is based on a cross-sectional design, it is not possible to infer causeand-effect relationships it cannot prescribe what should be done. Rather its descriptions of the educational circumstances of students at various achievement levels considered in light of research from other sources may provide important information for public discussion and policy action (NAGB, 2003). (eigen cursivering) OECD Pointers for future policy development : Ensure collection of adequate contextual information to effectively monitor equity (p.645) 13/12/2017 21
VERSCHILLEN TUSSEN LEERLINGEN: OPTIEGROEPEN EN STUDIERICHTINGEN IVV 1 ste graad A-stroom Frans luisteren 3 de graad aso 13/12/2017 22
TERZIJDE: PEILING IVV (2011) 13/12/2017 23
VASTSTELLEN PRESTATIES LEERLINGGROEPEN INPUT leerling geslacht diagnose thuisomgeving SES thuistaal aantal boeken thuis stimulerend thuisklimaat schoolloopbaan schoolse vordering studierichting (SO) leerkracht geslacht onderwijservaring diploma nascholing CONTEXT percentage GOKleerlingen verstedelijkingsgraad (SO) schoolgrootte onderwijsnet provincie (BaO) schooltype (SO) PROCES OUTPUT wiskunde Nederlands lezen luisteren wereldoriëntatie (basisonderwijs) biologie (secundair onderwijs) informatieverwerving en verwerking Frans lezen luisteren schrijven 13/12/2017 24
PEILING BURGERZIN 3 DE GRAAD (2016) gezinskenmerken Socio-economisch socio-economisch & relaties & democratisch duurzaam en duurzaam handelen Relaties cultuur en Democratisch handelen handelen cultuur handelen Thuistaal (t.o.v. Nederlands) Nederlands en ander - - - Ander - - - Aantal boeken thuis (t.o.v.0-10) 11-25 + 26-100 + + + 101-200 + + + Meer dan 200 + + + Stimulerend thuisklimaat + + + Interesse moeder in politieke en 13/12/2017 sociale onderwerpen 25 +
PEILING BURGERZIN 3 DE GRAAD (2016) gezinskenmerken Conventioneel Sociaal conventioneel sociaal vertrouwen gelijkheid burgerschap burgerschap Vertrouwen Gelijkheid Thuistaal (t.o.v. Nederlands) Nederlands en ander + + + Ander + + + Aantal boeken thuis (t.o.v.0-10) 11-25 + + + 26-100 + + + 101-200 + + Meer dan 200 + + + SES + Stimulerend thuisklimaat + + + + Conventioneel burgerschap ouders + + + + Sociaal burgerschap ouders + + + + 13/12/2017 26
ANALYSE VAN SCHOOLVERSCHILLEN LEGE MODEL 13/12/2017 27
ANALYSE VAN SCHOOLVERSCHILLEN: NETTO- MODEL 13/12/2017 28
SCHOOLFEEDBACK Scholen die deelnemen aan een peiling Voor alle andere scholen op eigen initiatief via paralleltoetsen 13/12/2017 29
WWW.PARALLELTOETSEN.BE 13/12/2017 30
SCHOOLFEEDBACK VOOR PARALLELTOETSEN Paralleltoetsen sinds 2009 Parallelversie van peilingstoets o Meetschaal gesplitst na kalibratie 31 13/12/2017 31
SCHOOLFEEDBACK: BEHALEN VAN DE ET 32 13/12/2017 32
ANALYSE VAN SCHOOLVERSCHILLEN 13/12/2017 33
SCHOOLFEEDBACK EN PARALLELTOETSEN Relevante informatie in het kader van interne kwaliteitszorg op school Cf. basisonderwijs: verplichte afname van gevalideerde toetsten in drie leergebieden op het einde van het zesde leerjaar 13/12/2017 34
EVOLUTIE IN LEERLINGPRESTATIES? 13/12/2017 36
13/12/2017 37
TERZIJDE: DALING PRESTATIES WISKUNDE! Voorbeeld ns *** ns *** ns *** 13/12/2017 38
EVOLUTIE IN LEERLINGPRESTATIES Belangrijke informatie als opvolging van de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs Voorwaarde: herhalingspeilingen 13/12/2017 39
HERHALINGSPEILINGEN IN HET BASISONDERWIJS Thema 1 ste peiling 2 de peiling 3 de peiling wiskunde 2002 2009 2016 Nederlands 2007 2013 Frans 2008 2017 IVV en ICT 2012 wereldoriëntatie natuur 2005 2015 tijd, ruimte, maatschappij en brongebruik 2010 techniek 2015 13/12/2017 40
OVERZICHT HERHALINGSPEILINGEN IN SO Eerste graad Tweede graad derde graad Peiling 2A 2BVL aso aso tso kso bso wiskunde PAV Nederlands: lezen, luisteren en spreken Frans: lezen, luisteren en schrijven lezen, luisteren en spreken Informatieverwerving en -verwerking Biologie Natuurwetenschappen Techniek burgerzin 13/12/2017 41
HERHALINGSPEILING IVV 13/12/2017 42
VOORUITBLIK 13/12/2017 43
U HOORT NOG VAN ONS! Nieuw steunpunt toetsontwikkeling en peilingsonderzoek: o Vanaf 1 januari 2018 31 december 2022 o o (Tentatieve) peilingskalender voor secundair onderwijs: 2018: wiskunde (SO1A) 2019: wiskunde (2BVL) 2020: IVV, kritisch denken en probleemoplossen (heel 3 de graad) 2021: PAV (3 de graad bso) 2022: Engels (3 de graad aso, tso, kso) Extra focus op valorisatie (bekendmaking, public engagement en aanzetten tot actie) 13/12/2017 44
WIJ HOREN TOCH OOK NOG VAN U? Deelname aan peilingen én kalibratieonderzoek o Cruciaal voor informatie op systeemniveau Schoolfeedback o Paralleltoetsen! Reflecties na de peilingen o Impact voor bijsturing kwaliteit Vlaamse onderwijs! 13/12/2017 45
DANK VOOR UW AANDACHT EN TOT ZIENS! www.peilingsonderzoek.be www.paralleltoetsen.be 13/12/2017 46