DE SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING VAN LEERLINGEN IN DE EERSTE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS

Transcriptie

1 DE SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING VAN LEERLINGEN IN DE EERSTE GRAAD SECUNDAIR ONDERWIJS Hoe evolueert het academisch zelfconcept, de motivatie, het schoolwelbevinden en de schoolse betrokkenheid van Vlaamse leerlingen doorheen de eerste graad secundair onderwijs? Naomi Van den Branden

2 LEERLINGVRAGENLIJST LISO-PROJECT 12 thema s Toekomstverwachtingen, motivatie, zelfconcept, betrokkenheid, schoolwelbevinden, interesse, mindset, klaskenmerken, kwaliteit van lesgeven, leraar-leerlingrelatie, beoordeling van vakken, studiekeuze, (zittenblijven) Drie afnames in de eerste graad September 2013 (begin 1 ste leerjaar) Mei 2014 (einde 1 ste leerjaar) Mei 2015 (einde 2 de leerjaar) Analyses o.b.v. gegevens van 5614 leerlingen in 47 scholen 19/09/2017 2

3 FOCUS 1. Hoe evolueren de non-cognitieve uitkomsten van normaalvorderende leerlingen doorheen de eerste graad? 2. Zijn er verschillen tussen leerlingen? Geslacht, thuistaal, sociaaleconomische status, aanvangsprestaties en onderwijsvorm (stroom) 3. Zijn er verschillen tussen scholen? 19/09/2017 3

4 ACADEMISCH ZELFCONCEPT ALGEMEEN & WISKUNDIG ACADEMISCH ZELFCONCEPT Het beeld dat de leerling heeft van de eigen schoolse capaciteiten en prestaties Algemeen academisch zelfconcept min of meer stabiel Academisch zelfconcept wiskunde < algemeen academisch zelfconcept, daalt tijdens het tweede jaar Grote verschillen tussen leerlingen die bovendien toenemen Geslacht Stroom Aanvangsprestaties 19/09/2017 4

5 Geslacht 19/09/2017 5

6 A-stroom versus B-stroom 19/09/2017 6

7 Aanvangsprestaties wiskunde 19/09/2017 7

8 MOTIVATIE AUTONOME EN GECONTROLEERDE MOTIVATIE Een innerlijk proces dat een persoon aanzet tot bepaald gedrag, richting geeft aan dat gedrag en ervoor zorgt dat dit gedrag in stand gehouden wordt Autonome motivatie > gecontroleerde motivatie Motivatie daalt doorheen de eerste graad Verschillen tussen leerlingen Geslacht Sociaaleconomische status 19/09/2017 8

9 Geslacht 19/09/2017 9

10 Sociaaleconomische status (OKI) Autonome motivatie Gecontroleerde motivatie 19/09/

11 SCHOOLWELBEVINDEN De waardering voor en tevredenheid over het dagelijks leven op school Daalt sterk doorheen de eerste graad Grote verschillen tussen leerlingen, die bovendien toenemen Geslacht Thuistaal Sociaaleconomische status Aanvangsprestaties wiskunde 19/09/

12 Geslacht 19/09/

13 Thuistaal 19/09/

14 Sociaaleconomische status (OKI) 19/09/

15 Aanvangsprestaties wiskunde 19/09/

16 SCHOOLSE BETROKKENHEID GEDRAGSMATIGE EN EMOTIONELE (ON)BETROKKENHEID De gevoelens, gedragingen en gedachten van leerlingen met betrekking tot het naar school gaan (Dotterer & Lowe, 2011) Vrij hoog aan de start van het secundair onderwijs Betrokkenheid (zowel emotionele als gedragsmatige) daalt doorheen de eerste graad Gedragsmatige onbetrokkenheid neemt toe Verschillen tussen leerlingen Geslacht Sociaaleconomische status 19/09/

17 Geslacht 19/09/

18 Sociaaleconomische status (OKI) 19/09/

19 VERSCHILLEN TUSSEN SCHOLEN? Er zijn kleine maar significante verschillen tussen scholen wat betreft de (evolutie van) non-cognitieve uitkomsten van leerlingen Verschillen tussen scholen nemen af Uitzondering: schoolwelbevinden 19/09/

20 Schoolwelbevinden 19/09/

21 Er zijn verschillen tussen scholen, maar wanneer rekening gehouden wordt met achtergrondkenmerken van leerlingen (geslacht, thuistaal, SES, stroom, aanvangsprestaties), worden deze verschillen voor een groot deel verklaard Uitzondering: schoolwelbevinden 19/09/

22 Academisch zelfconcept per school Academisch zelfconcept per school na controle voor leerlingkenmerken 19/09/

23 BESLUIT Non-cognitieve uitkomsten dalen doorheen de eerste graad (uitzondering: algemeen academisch zelfconcept) Grote verschillen tussen leerlingen, die samenhangen met achtergrondkenmerken (geslacht, thuistaal, SES, aanvangsprestaties, stroom) Kleine maar significante verschillen tussen scholen, die voor een groot deel verklaard worden door leerlingkenmerken (uitzondering: schoolwelbevinden) 19/09/

24 Naomi Van den Branden