Omzendbrief 1 oktober 2013 Gericht aan de directies van de voorzieningen voor ambulante en (semi-)residentiële opvang, behandeling en begeleiding van personen met een handicap VRAGEN NAAR: Katrien Panis TELEFOON: 02 225 85 57 E-MAIL: katrien.panis@vaph.be BIJLAGE(N): 1 Flexibel Aanbod Meerderjarigen (FAM): Uitrol en uitbreiding selectie 1 Selectie 1.1 Visie en uitgangspunten De uitrol van FAM geeft uitvoering aan de twee strategische doelstellingen van Perspectief 2020 - Nieuw ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap - namelijk de vraagsturing en de zorggarantie. Inzake de implementatie van de vraagsturing werden in het Perspectief 2020 projectplan vier sporen opgenomen : 1. de vraag van de persoon met een handicap goed in kaart brengen, 2. de regie van de ondersteuning bij de persoon met een handicap leggen, 3. sociaal ondernemerschap realiseren, 4. de persoonsvolgende financiering (PVF) invoeren. M.b.t. tot het realiseren van het sociaal ondernemerschap in Vlaanderen vormen we de klassieke voorzieningen voor minderjarigen om tot Multifunctionele Centra (MFC's) en de voorzieningen voor meerderjarigen tot voorzieningen met Flexibel Aanbod voor Meerderjarigen (FAM's). In 2014 willen we een hefboomeffect creëren op vlak van dit sociaal ondernemerschap, door reeds ca. 20% van de zorgcapaciteit voor volwassenen om te zetten naar FAM. Op 29 augustus 2013 werden reeds 18 voorzieningen (+ Pegode vzw als zorgvernieuwingsproject) weerhouden, al dan niet in een samenwerkingsverband, terwijl ruim 90 voorzieningen zich kandidaat hebben gesteld om zo snel als mogelijk de omslag naar FAM te maken. In bijlage 1 vindt u de lijst van de voorzieningen die op 29 augustus 2013 werden geselecteerd. In een transitieproces is het onontbeerlijk om voldoende draagvlak te creëren in de sector. Daarom hebben we de 1 ste selectie van 18 voorzieningen (+ Pegode) uitgebreid met nog een aantal voorzieningen en werken we ook samen met de werkgeversorganisaties, het VWV en het FSO, zodat zij de gefaseerde uitrol naar FAM mee kunnen ondersteunen. Een gefaseerde uitrol, zodat we uit de ervaringen van de groep van voorzieningen die in een eerste fase omschakelen, kunnen leren. Die leerervaringen kunnen worden ingebracht in de tweede fase van omschakeling, voor een volgende groep van voorzieningen. Zo zien we een transitieperiode van ca. drie jaar om alle voorzieningen naar MFC en FAM over te schakelen als noodzakelijke tussenstap naar persoonsvolgende financiering (PVF). Dit transitiepad om PVF te concretiseren is voorwerp van bespreking in de Taksforce PVF, die onlangs werd opgestart, en waar ook de twee genoemde werkgeversorganisaties, de gebruikersorganisaties, de werknemersorganisaties, het VAPH en enkele onafhankelijke experten deel van uit maken. Het is de bedoeling om PVF te concretiseren in de loop van 2014. 1 van 5
In de eerste fases van de omschakeling naar MFC en FAM doen we dit binnen een experimenteel kader, terwijl we het regelgevend kader voor alle MFC's/ FAM's uitwerken. Elke fase zal een evaluatie inhouden (die als mijlpalen zullen worden opgenomen in het transitiepad PVF), waarbij de leerervaringen worden meegenomen zowel in een volgende fase als bij de opmaak van het regelgevend kader. In de Taskforce PVF zal zorgvuldig worden bepaald op welk ogenblik het regelgevend kader wordt ingevoerd, want teveel voorzieningen in een experimentele regelgeving onderbrengen zou veel organisaties in een juridische onzeker kader plaatsen, en dat is niet de bedoeling. 1.2 Verruiming selectie 2014 Om met een voldoende groot draagvlak te starten met de uitrol FAM, kiezen we ervoor om een zo groot mogelijk aantal voorzieningen in 2014 de kans te geven om als FAM aan de slag te gaan. In die optiek hebben we ook de oorspronkelijke selectie van 19 voorzieningen uitgebreid met 10 kandidaturen (al dan niet in samenwerkingsverband). Op deze manier kunnen in totaal 40 voorzieningen in 2014 als FAM van start gaan. Door samenwerkingsverbanden te selecteren, is het mogelijk om meer voorzieningen te laten participeren, aangezien de samenwerkende voorzieningen worden beschouwd als één FAM. Dit biedt ons eveneens de mogelijkheid om heel wat elementen m.b.t de samenwerking te exploreren, knelpunten te detecteren en oplossingen te zoeken. Ook deze leerervaringen willen we capteren in deze eerste fase. Om op 1 januari 2014 de omslag naar FAM te kunnen maken, is het echter belangrijk dat het afrekeningsdossier van de betrokken voorziening definitief is afgerond. Daarom blijft dit een absolute voorwaarde om als FAM te worden geselecteerd. Een aantal voorzieningen die nog niet administratief in orde zijn, werden toch weerhouden, omdat ze deel uitmaken van een samenwerkingsverband waarvan de andere voorzieningen reeds in orde zijn. Hun afrekening van 2011 bevindt zich wel in een ver gevorderd stadium. Deze voorzieningen dienen er samen met het VAPH voor te zorgen dat hun afrekeningsdossier van 2011 voor 1 november 2013 definitief is afgerekend. Zo niet kan deze voorziening nog niet in 2014 als FAM starten. Er werd eveneens gestreefd naar een evenwichtige spreiding over de provincies en een vertegenwoordiging vanuit de verschillende werkgeversorganisaties om het draagvlak te vergroten. Bij de oorspronkelijke selectie werd DVC Sint-Jozef niet meegenomen. Gezien zij deel uitmaken van de pilootgroep MFC én administratief in orde zijn, worden zij nu wel geselecteerd. Er wordt voor geopteerd om alsnog een organisatie te selecteren die o.a. zelfstandig wonen aanbiedt, namelijk Ado Icarus. Op de basis van de hierboven toegelichte visie en uitgangspunten worden volgende voorzieningen bijkomend geselecteerd om op 1 januari 2014 als FAM van start te gaan. ANTWERPEN Samenwerkingsverband 1 De Arkgemeenschap Vlaanderen: 195 Mortsel Antwerpen Gent * Begeleidingscentrum voor personen 024 Rijmenam met autisme Samenwerkingsverband 2 De Vijver Bosuil 043 Deurne Samenwerkingsverband 2 De Vijver De Hoeve 043 Deurne Samenwerkingsverband 2 De Vijver De Lelie 043 Deurne Samenwerkingsverband 2 De Vijver De Zonnebloemen 043 Deurne Samenwerkingsverband 2 De Vijver De Stapsteen 043 Deurne MFC DVC Sint-Jozef 132 Antwerpen 2 van 5
OOST-VLAANDEREN Samenwerkingsverband 4 DC Sint-Niklaas 139 Sint-Niklaas Samenwerkingsverband 4 Het Bint 427 Sinaai Samenwerkingsverband 4 De Klokke Wase werkplaats 242 Sint-Niklaas Samenwerkingsverband 5 Navigent - Kompas 431 Gent Samenwerkingsverband 5 Navigent De Heide 417 Merelbeke Samenwerkingsverband 1 De Arkgemeenschap Vlaanderen: Antwerpen Gent * WEST-VLAANDEREN 195 Mortsel VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL Samenwerkingsverband 3 Siddartha 248 Baal Samenwerkingsverband 3 Huize Eigenhaard 092 Aarschot LIMBURG Mané 289 Maasmechelen Open Thuis Limburg 118 Hasselt Zelfstandig wonen Ado Icarus * 432 Hasselt Samenwerkingsverband 4 Vesta bezigheidshome Sint-Niklaas 140 Belsele Groep Ubuntu 082 Avelgem Samenwerkingsverband 1 De Arkgemeenschap Vlaanderen: Moerkerke Brugge * 303 Moerkerke- Brugge * Opmerking: De Arkgemeenschap en Ado Icarus zijn werkzaam in verschillende provincies. 1.3 Doorstart 2015 De voorzieningen die zich kandidaat stelden voor FAM, maar nu niet werden weerhouden, kunnen vanaf januari 2015 als FAM starten. Daarnaast kunnen ook andere voorzieningen die zich alsnog voor FAM kandidaat stellen, vanaf januari 2015 geleidelijk aan starten. Het traject dat hiervoor wordt doorlopen, is gelijkaardig aan dit van de pilootvoorzieningen (cf. 2.4). Indien zou blijken dat niet alle kandidaten in 2015 kunnen worden weerhouden, zullen de beslissende criteria vooraf worden vastgelegd in overleg met de sector. De bepaling van de volgorde waarin dit kan gebeuren, is afhankelijk van de datum van de definitieve afrekening van het afrekeningsdossier 2012. De voorbereidingen hiervoor starten in januari/februari 2014. 3 van 5
2 Praktische opstart voor de pilootvoorzieningen 2014 2.1 Samenwerking met de werkgeversorganisaties 40 pilootvoorzieningen klaarstomen om over drie maanden van start te gaan als FAM vormt voor alle betrokkenen een uitdaging. Om dit te realiseren voorzien we een structurele samenwerking tussen het VAPH en de werkgeversorganisaties, zodat we samen de opstartende FAM s voldoende kunnen ondersteunen. Hoe deze samenwerking zal verlopen, krijgt in onderling overleg concreet vorm. 2.2 Overlegstructuur: werkgroep FAM Het is van belang om de ervaringen van de pilootvoorzieningen en andere actoren binnen dit transitieproces van bij de start van FAM te capteren. Een van de doelstellingen is werken aan een regelgevend kader FAM. Het VAPH zet hiervoor een opvolgstructuur op. De werkgroep FAM zal bestaan uit vertegenwoordigers van de pilootorganisaties, de werkgeversorganisaties, de gebruikers, de vakorganisaties en het VAPH. De werkgeversorganisaties, namelijk VWV en FSO, werd gevraagd om aan de werkgroep FAM te participeren, ieder bijgestaan door drie vertegenwoordigers vanuit de pilootvoorzieningen. Ook de gebruikersverenigingen en vakorganisaties zullen binnenkort worden verzocht om vertegenwoordigers af te vaardigen. De bevindingen van deze werkgroep zullen op geregelde tijdstippen worden teruggekoppeld aan de Taskforce PVF, het Raadgevend Comité, het Bureau en de Permanente Werkgroep Zorg & Assistentie. De eerste samenkomst van deze werkgroep is voorzien op 4 november 2013. De pilootvoorzieningen zullen eveneens op de hoogte worden gehouden van de werkzaamheden van deze werkgroep. 2.3 Infomomenten Het VAPH plant voor de 40 pilootvoorzieningen op 18, 24 en 28 oktober 2013 infomomenten omtrent o.a. de doelstellingen van FAM, de technische omzetting van personeelskaders en werken met personeelspunten en het vooropgestelde tijdspad. De inhoud is op de drie infomomenten dezelfde en er is uiteraard mogelijkheid om vragen te stellen. We nodigen op deze toelichtingsmomenten niet enkel de directies uit, maar tevens administratieve en inhoudelijke medewerkers. Ook de werkgeversorganisaties worden betrokken. Het VAPH bezorgt de pilootvoorzieningen in de loop van deze week een uitnodiging en bijkomende informatie over deze samenkomsten. 2.4 Stappenplan opstart pilootvoorzieningen - Samenstelling werkgroep FAM (begin oktober 2013) - Infomomenten voor de pilootvoorzieningen en de werkgeversorganisaties (18, 24 en 28 oktober 2013) - De voorzieningen waarvan de afrekening van 2011 nog niet definitief is, brengen dit voor 1 november 2013 in orde. Het VAPH zal hierbij de nodige ondersteuning voorzien. - De pilootvoorzieningen berekenen hun personeelspunten op basis van de richtlijnen die ze tijdens de infomomenten krijgen. Hierbij worden ze ondersteund door de helpdesk van het VAPH. - De werkgroep FAM werkt een model beheersovereenkomst uit en buigt zich over mogelijke outputindicatoren. (vanaf november 2013) - Het VAPH controleert de ingestuurde personeelskaders en geeft feedback. Indien nodig voorziet het VAPH een mondeling overleg met de voorziening. - Het VAPH stelt per pilootvoorziening een geïndividualiseerde beheersovereenkomst op die, indien nodig, in overleg met de voorziening kan worden bijgeschaafd. Met vriendelijke groeten Dany Dewulf Algemeen Directeur 4 van 5
Bijlage 1: Selectie 29 augustus 2013 ANTWERPEN Grootte DVC 't Zwart Goor (Emmaüs) 027 2330 Merksplas Grootte Rotonde 046 2930 Brasschaat VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL Samenwerkingsverband De Lork 254 1060 Sint-Gillis Grootte Huis in de stad 107 3300 Tienen Grootte Ganspoel 066 3040 Huldenberg LIMBURG MFC DBC Openluchtopvoeding (OLO) 167 2930 Brasschaat Samenwerkingsverband MPC Sint-Franciscus (incl. Ter 1760 Roosdaal MFC Linde) 146 Samenwerkingsverband Zonnelied 013 1761 Roosdaal MFC Sint-Oda 284 3900 Overpelt OOST-VLAANDEREN Grootte Blijdorp 084 9255 Buggenhout Grootte DVC Heilig Hart 123 9800 Deinze WEST-VLAANDEREN Grootte Begeleidingscentrum Sint- 114 3990 Peer-Wijchmaal Elisabeth Grootte Tehuizen voor Nazorg 070 3500 Hasselt Grootte O.C. Broeder Ebergiste 049 9890 Vurste-Gavere Samenwerkingsverband O.C. Sint-Idesbald 049 8800 Roeselare Samenwerkingsverband O.C. Sint Jan de Deo 104 8610 Handzame MFC Dominiek Savio Instituut 051 8830 Gits Grootte De Lovie 149 8970 Poperinge 5 van 5