7.1.1 Wat te doen bij een arbeidsongeval? Voorkomen is beter dan genezen. Maar wat als er toch een arbeidsongeval gebeurt? EHBO Het spreekt vanzelf dat men eerst en vooral het slachtoffer zo spoedig mogelijk de passende eerste hulp moet verlenen. Verwittig indien nodig een arts of de medische spoeddienst 100. AANGIFTE Vervolgens dient het nodige gedaan opdat het slachtoffer zou vergoed worden. De werkgever of zijn aangestelde dient binnen een welbepaalde termijn aangifte te doen van het arbeidsongeval o.a. bij zijn verzekeraar arbeidsongevallen. PREVENTIE Verder dienen er maatregelen getroffen te worden om gelijkaardige ongevallen in de toekomst te voorkomen. Welke maatregelen dit zijn volgt uit het ongevallenonderzoek door de leden van de hiërarchische lijn in samenwerking met de dienst voor preventie en bescherming op het werk. In ondernemingen zonder preventieadviseur met aanvullende vorming veiligheid niveau 1 of 2 dient het onderzoek van de arbeidsongevallen op de arbeidsplaats met 4 of meer dagen arbeidsongeschiktheid te gebeuren door de externe preventiedienst. De niet ernstige arbeidsongevallen komen aan bod tijdens het periodiek bedrijfsbezoek dat Provikmo bij u uitvoert. De ernstige arbeidsongevallen worden onderzocht door een preventieadviseur niveau l van de afdeling risicobeheersing. WELKE ONGEVALLEN DIENT MEN AAN TE GEVEN? Elk ongeval dat aanleiding kan geven tot toepassing van de arbeidsongevallenwetgeving. De wet geeft volgende definitie voor een arbeidsongeval: "Een arbeidsongeval is elk ongeval dat een werknemer tijdens en door het feit van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst overkomt en dat een letsel veroorzaakt, alsook de ongevallen op de weg van en naar het werk." De arbeidsongevallenwetgeving is dus van toepassing van zodra een letsel is veroorzaakt. Werkongeschiktheid is geen voldoende basiscriterium. Een ongeval op de arbeidsweg wordt gelijkgesteld met een arbeidsongeval. Het dient te gaan om een plotse gebeurtenis die een letstel veroorzaakt en waarvan de oorzaak of één van de oorzaken buiten het organisme van het slachtoffer ligt. Het is aangewezen bij twijfel elk ongeval aan te geven. Noteer ook bij kleine ongevallen die op het eerste zicht de toepassing van de wet niet zullen vereisen, de symptomen en toegediende zorgen. Latere verwikkelingen blijven altijd mogelijk. Provikmo Welzijnsmap arbeidsongevallen info - wat te doen 201401/Provikmo-B/756 blz. 1 van 5
HOE DIENT MEN EEN ARBEIDSONGEVAL AAN TE GEVEN? Elk arbeidsongeval of ongeval op de weg naar en van het werk met letsel dient men aan te geven bij de verzekeraar arbeidsongevallen: - ofwel op papier met het formulier waarvan het model vastgesteld wordt door het beheerscomité van het Fonds voor Arbeidsongevallen en dat ter beschikking gesteld wordt door de verzekeraar arbeidsongevallen; - ofwel door middel van een door het beheerscomité van het Fonds goedgekeurd elektronisch model op grond van de wet van 24/02/2003 betreffende de modernisering van het beheer van de sociale zekerheid. Dit dient te gebeuren binnen de 8 kalenderdagen volgend op de dag van het ongeval. Van zodra ter beschikking maakt de werkgever het medisch attest over aan de verzekeraar arbeidsongevallen. Daarnaast dient de afdeling belast met het medisch toezicht van de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk een kopie van de ongevallenaangifte te ontvangen voor elk arbeidsongeval waarvoor een steekkaart dient opgesteld te worden, namelijk voor de arbeidsongevallen met ten minste 4 dagen werkverlet, de dag van het ongeval niet meegerekend (zie verder). Deze kopie dient bewaard te worden in het gezondheidsdossier van de werknemer. De aangifte moet dus niet gebeuren bij de Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk, behalve voor bepaalde (zeer) ernstige arbeidongevallen. De verzekeraar licht het Fonds voor Arbeidsongevallen in, dat op zijn beurt de Directie Toezicht op het Welzijn op Werk op de hoogte brengt. WAT MET ERNSTIGE ARBEIDSONGEVALLEN? Ernstige arbeidsongevallen worden verder in een apart hoofdstuk behandeld. WIE GEEFT DE ARBEIDSONGEVALLEN AAN? De werkgever of diegene die hiervoor werd aangesteld, bv. de personeelschef of de preventieadviseur. De aangifte kan ook gebeuren door de erkende sociale secretariaten. WAT IS EEN ONGEVALLENSTEEKKAART? Voor elk arbeidsongeval dat ten minste 4 dagen arbeidsongeschiktheid heeft veroorzaakt, de dag van het ongeval niet inbegrepen, maakt de dienst voor preventie en bescherming op het werk die met deze opdracht is belast een ongevallensteekkaart op. De werkgever dient de ongevallensteekkaarten (of kopieën of afdrukken van aangifteformulieren) ten minsten 10 jaar te bewaren. Wanneer de onderneming uit verscheidene zetels bestaat, worden deze steekkaarten bijgehouden in de exploitatiezetel waarop ze betrekking hebben. De arbeidsongevallensteekkaarten worden ter beschikking gehouden van de met het toezicht op het welzijn belaste ambtenaren. Provikmo Welzijnsmap arbeidsongevallen info - wat te doen 201401/Provikmo-B/756 blz. 2 van 5
DIENT MEN DAN TELKENS 2 FORMULIEREN OP TE MAKEN? De ongevallensteekkaart mag vervangen worden door een kopie van de aangifte op voorwaarde dat de gegevens nodig om de steekkaart op te stellen, op het aangifteformulier worden ingevuld. Wanneer aan deze voorwaarde wordt voldaan hoeft men in de praktijk slechts 1 formulier op te maken, namelijk de arbeidsongevallenaangifte. WAAROM ARBEIDSONGEVALLENAANGIFTE ZO NAUWKEURIG MOGELIJK INVULLEN? Zowel de werkgever als het slachtoffer hebben er alle belang bij dat de aangifte van een arbeidsongeval correct verloopt. Het juist en duidelijk invullen van het aangifteformulier zal het vragen om nadere uitleg onnodig maken en de uitkering van de vergoeding bespoedigen. Men verzamelt informatie over de in het bedrijf aanwezige risico's. Kennis van deze risico's is belangrijk om gepaste maatregelen en acties inzake voorkoming vast te stellen. De informatie van de aangifteformulieren wordt gebruikt om statistieken over arbeidsongevallen op te maken. Uit deze gegevens kunnen besluiten getrokken worden op vlak van reglementering en informatie. Verder kunnen alle organismen die een kopie van de aangifte toegestuurd krijgen, o.a. uw Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk, aan de hand van de vermelde gegevens, u nuttige informatie verschaffen aangaande mogelijke gevaren in uw onderneming. Zodoende wordt een bijdrage geleverd tot het voorkomen van arbeidsongevallen. Provikmo Welzijnsmap arbeidsongevallen info - wat te doen 201401/Provikmo-B/756 blz. 3 van 5
A d r es en a m b t s g ebied van d e r egionale d irecties van d e A lgemene Directie T oezicht op het Welzijn op het Werk ANTWERPEN Theater Building Italiëlei 124 - bus 77 2000 ANTWERPEN Tel.: 03 232 79 05 Fax: 03 226 02 53 E-mail: tww.antwerpen@werk.belgie.be Ambtsgebied: Provincie Antwerpen. LUIK Bd. de la Sauvenière 73 4000 LIEGE Tel.: 04 250 95 11 Fax: 04 222 09 63 E-mail: cbe.liege@emploi.belgique.be Ambtsgebied: Provincie Luik. BRUSSEL Ernest Blerotstraat 1 1070 BRUSSEL Tel.: 02 233 45 46 Fax: 02 233 45 23 E-mail: tww.brussel@werk.belgie.be E-mail: cbe.bruxelles@emploi.belgique.be Ambtsgebied: het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. NAMEN LUXEMBURG WAALS BRABANT Chaussée de Liège 622 5100 JAMBES Tel.: 081 30 46 30 Fax: 081 30 86 30 E-mail: cbe.namur@emploi.belgique.be Ambtsgebied: Provincies Namen, Luxemburg en Waals-Brabant HENEGOUWEN rue du Chapitre 1 7000 MONS Tel.: 065 35 39 19 065 35 73 50 Fax: 065 31 39 92 E-mail: cbe.hainaut@emploi.belgique.be Ambtsgebied: Provincie Henegouwen OOST-VLAANDEREN Ketelvest 26/202 9000 GENT Tel.: 09 265 78 60 Fax: 09 265 78 61 E-mail: tww.oost-vlaanderen@werk.belgie.be Ambtsgebied: Provincie Oost-Vlaanderen. LIMBURG en VLAAMS-BRABANT Koning Albertstraat 16B 3290 DIEST Tel.: 013 35 90 50 Fax: 013 35 90 89 E-mail: tww.limburg@werk.belgie.be Ambtsgebied: Provincie Limburg en Vlaams- Brabant. WEST-VLAANDEREN Koning Albert I laan 1/5 bus 5 8200 BRUGGE Tel.: 050 44 20 20 Fax: 050 44 20 29 E-mail: tww.west-vlaanderen@werk.belgie.be Ambtsgebied: Provincie West-Vlaanderen. Provikmo Welzijnsmap arbeidsongevallen info - wat te doen 201401/Provikmo-B/756 blz. 4 van 5
AANGIFTE VAN ARBEIDSONGEVALLEN: OVERZICHTSTABEL WELK ONGEVAL? AANGIFTE AAN? WANNEER en HOE? Elk arbeidsongeval of ongeval op de weg naar en van het werk met letsel. Verzekeraar Aangifteformulier binnen 8 kalenderdagen volgend op de dag van het ongeval + medisch attest TEVENS Arbeidsongeval met ten minste 4 dagen werkverlet (de dag van het ongeval niet inbegrepen) Elk ernstig arbeidsongeval (cfr. definitie in art. 26 4 van het KB Welzijnsbeleid) Ernstig arbeidsongeval op de arbeidsplaats dat aanleiding heeft gegeven tot: - de dood - een blijvende letsel met gebeurtenis die afwijkt van de normale uitvoering van het werk of met een betrokken voorwerp zoals vastgelegd door art. 26 4 van het KB Welzijnsbeleid Elk ernstig arbeidsongeval overkomen aan een aannemer die er zelf een beroepsactiviteit uitoefent (art. 54 KB Tijdelijke of mobiele bouwplaatsen) Ioniserende stralingen: toevallige bestraling of ernstig gevaar voor bestraling (KB 20/07/2001 art.20.1.7) Afdeling medisch toezicht van de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk De bevoegde preventiedienst (= de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk voor ondernemingen zonder preventieadviseur veiligheid niveau 1 of 2) Regionale Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW) van de plaats van het ongeval De bevoegde preventiedienst (= de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk voor ondernemingen zonder preventieadviseur veiligheid niveau 1 of 2) Regionale Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW) van de plaats van het ongeval o.a. Regionale Directie TWW van de plaats van het ongeval. In elk geval: de erkende geneesheer;... Aangifteformulier of steekkaart Onmiddellijk De manier waarop is niet bepaald Onmiddellijk Het meest geschikt technologisch middel Binnen de 15 kalenderdagen: naam/adres slachtoffer datum ongeval adres bouwplaats bondige beschrijving letsels bondige beschrijving wijze ongeval vermoedelijke duur arbeidsongeschiktheid Zo spoedig mogelijk Provikmo Welzijnsmap arbeidsongevallen info - wat te doen 201401/Provikmo-B/756 blz. 5 van 5