Diaconaal project in Oeganda Vier bijeenkomsten voor jongerennevendienst Idee en samenstelling: Marga Haas en Leendert-Jan Parlevliet In de veertigdagentijd van 2012 sloten de bijeenkomsten van de Zoekgroep aan bij een van de projecten die in de gemeente centraal stonden: het opvanghuis Kayda in Oeganda, een project van Kerk in Actie. Van oudsher zijn de dagen naar Pasen toe een tijd van soberheid en daar hoort ook omkijken naar anderen bij. In de zoekgroep willen we op deze manier het accent leggen op de diaconale kant van het gemeente-zijn. In de kerk staan er vier werkwoorden centraal: vieren, leren, delen en dienen. De taak van de diaconie heeft alles te maken met die laatste twee werkwoorden. Het ambt van diaken begint in het hart van de vieringen: het avondmaal. De diakenen verzamelen de gaven van de gemeente en zorgen aan tafel dat er uitgedeeld wordt. Bij dit delen horen ook de gebeden: de diakenen verzamelen de noden van de gemeente (en nemen deel aan de voorbeden) of geven stem aan de nood van de wereld in het kyriëgebed. Vanuit deze taak in de diensten begint de dienst in de samenleving. De diaconie ziet om naar wie het zwaar heeft in de samenleving of wie in nood is wereldwijd. De verschillende aspecten van dit ambt komen in deze weken aan de orde. De diaconie van de Hoeksteen heeft als doel van het project voor de Veertigdagentijd gekozen voor een opvanghuis in Kampala, Oeganda. Het huis heet Kayda. Op de site van Kerk in Actie is allerlei materiaal te vinden om dit project te leren kennen, inclusief filmpjes en portretten van kinderen die er wonen. Leeftijdsgenoten van onze zoekgroepers.
Zondag 1: Start Deze zondag staat kennismaken met project centraal. Het filmpje van de site kan worden bekeken. De site van Kerk in Actie heeft nog veel meer informatie. Ook op YouTube vind je materiaal. Als start kun je twee lijstjes naast elkaar maken met de beelden die er als eerste bij de groep opkomen. Links staat Nederland, rechts Oeganda. Zoek de tegenstellingen en de vooroordelen op: wit zwart, rijk arm, schoon vies, verveeld swingend, enzovoort. Opdracht om te maken: een poster met achtergrondinformatie bij het project, met bijvoorbeeld een landkaart van Afrika, een plattegrond van Kampala, gegevens van het land en de stad, iets over de economie van het land en vooral ook iets over de geschiedenis. Het is jarenlang een wrede dictatuur geweest. Probeer met elkaar een volledig beeld te krijgen van het leven van jonge mensen in Kampala. Neem voor deze poster enkele boeken mee, zoals een atlas en een encyclopedie en misschien nog een reisgids (zie bibliotheek). Zorg voor een goede vormgeving. De poster(s) blijven de hele periode hangen in de hal en het moet er goed uitzien. Niet op de posters schilderen en tekenen, maar tekeningen uitknippen en opplakken op basis van een ontwerp. De posters keren als verwerkingsvorm regelmatig terug; ze kunnen nog verder afgemaakt worden.
Zondag 2: Een brief naar Kampala De bewoners van het opvanghuis van Kayda kennen we niet. Maar kunnen jullie contact leggen met hen? Het mailadres is ongetwijfeld te achterhalen! Verzin eerst wat je ze zou willen vragen. En: schrijft iedereen een bericht aan één van de bewoners? (Leuk!) Of toch maar veilig als groep? Verstuur een berichtje en maak een poster over jullie zoektocht naar contact. En/of breid de eerste poster uit. Voor de leiding: Wellicht is het aardig als ze vragen wat de Oegandese jongeren willen dat we voor ze bidden in de dienst van 1 april. De voorbeden zijn dan (deels) gemaakt door de zoekgroep i.s.m. een diaken. (Zie bijeenkomst 5.) Misschien kan één van de jongeren een wens in het Oegandees vinden.
Zondag 3: Arm en rijk Vandaag hebben jullie een gast in jullie midden. Jullie gast is diaken in de Hoeksteen, is meerdere malen in Afrika geweest en heeft eind vorig jaar op een leuke manier veel geld binnengehaald voor het project Edukans in Malawi. Praat met elkaar over de vraag waarom zij arm zijn en wij rijk. Hoe is dat om in onze ogen arm te zijn? Waarin zijn zij rijk en wij arm? Verzin een manier om extra veel geld op te halen voor het project in Oeganda. (En maak daar een poster en andere publiciteit voor?) Is er al een reactie op jullie e-mailbericht van vorige week? Wellicht is het aardig daar weer op te reageren. En om de gemeente via de poster op de hoogte te houden.
Zondag 4: Handdrukken Introductie Het was de Amerikaanse sociaal psycholoog Stanley Milgram (1933-1984) die het idee kreeg dat ieder mens nooit verder dan zes persoonlijke vriendschappen verwijderd is van welke andere persoon ook. Om zijn gelijk te bewijzen, vroeg hij mensen een pakketje te sturen aan iemand die ze van naam kenden. Het uiteindelijke doel was om het pakketje te bezorgen bij een specifieke persoon, in een andere stad, die ze niet kenden. Volgens Milgram waren er slechts zes (5,5 om precies te zijn) contacten nodig eer het pakketje bij de bewuste persoon belandde. Vandaar de inmiddels bekende term: the six degrees of separation; bij ons eerder bekend door het gezegde dat je slechts zes handdrukken verwijderd bent van, zeg, Obama. (bron: http://wetenschap.infonu.nl/natuurverschijnselen/35836-zes-handdrukken-verwijderd-vanmandela.html) Nog meer informatie op deze site. Hoeveel handdrukken zijn de jongeren van de zoekgroep verwijderd van de jongeren in het opvanghuis in Kampala? Laat ze samen onderzoek doen. Eerst voor iedereen apart. Laat ze elkaar helpen als het nodig is. Maak een afdruk van het aantal handen dat iedereen verwijderd is van de jongeren daar. Neem hier de rand van de posters voor. Gebruik vingerverf in verschillende kleuren. Ook hierbij is het verstandig om niet op de posters zelf te werken, maar de handen eerst af te drukken in verschillende kleuren en dan op te plakken. Het kan ook een mooi effect zijn om een nieuwe handenposter te maken. Dat hangt mede af van de al gemaakte posters en van de grootte van de groep. Schrijf ook een korte toelichting van de zes handdrukken en laat ruimte open, zodat gemeenteleden ook een aantal op kunnen schrijven. Hiervoor zouden zij een hand kunnen omtrekken en er hun naam en het getal in schrijven.
Zondag 5: Diaken over de vloer Vandaag hebben jullie wederom een gast in jullie midden. Eén van de diakenen in de Hoeksteen. Ga met elkaar in gesprek over diaken zijn. Waarom is hij of zij diaken geworden? Wat drijft hem/haar? Wat doet een diaken allemaal? Waarom moet dat allemaal vanuit de kerk gebeuren? Maak samen met de diaken een voorbede voor in de dienst op Palmpasen voor het Kaydaproject in Oeganda. Wie leest deze bede?
Zondag 6 (Palmpasen): Slot Op deze zondag staat dit project centraal als het door Kerk in Actie geselecteerde project. Op deze zondag is er gelegenheid om het plan om extra inkomsten te verkrijgen te presenteren of uit te voeren. Ook de voorbede die geschreven is kan nu ingebracht worden. Misschien is er ook wel een bericht uit Kampala dat jullie kunnen voorlezen? Voor de leiding: De invulling van deze bijeenkomst hangt samen met de activiteiten van de vorige weken. Het vergt enige afstemming.